1. SEJARAH – Tingkatan 2
BAB 1 - KEDUDUKAN STRATEGIK MENDORONG PENGUASAAN
BRITISH
1.1 Pertapakan SHTI di Pulau Pinang
1.2 Tipu helah Francis Light bagi mendapatkan Pulau
Pinang
1.3 SHTI mengambil seberang perai
1.4 Pertapakan SHTI di Singapura
1.5 Perpecahan Kepulauan Melayu
1.6 Penubuhan dan Pentadbiran Negeri-Negeri Selat
Kedudukan Strategik Penguasaan British
1. Kedudukan negara kita terletak di tengah-tengah
jalan perdagagangan antara timur dan barat
2. British mengambil Pulau Pinang, Melaka dan
Singapura. Pada tahun 1826 Brtish membentuk
Negeri-Negeri Selat
Pertapakan SHTI di Pulau Pinang
1. SHTI di tubuhkan di england paada tahun 1600 utk
menjalankan perdagagangan dan Penjajahan
2. Pulau Pinang adalah sebahagian daripada Negeri
Kedah
3. Kedah terkenal sebagai sebuah kerajaan Maritim
diutara semenanjung, dan British amat tertarik
dengan Kedah
4. British tidak dapat menjajah Kedah kerana Kedah
berada di bawah naungan Kerajaan siam
5. British inginkan Pulau Pinang utk dijadikan ;
- Pelabuahan persinggahan kapal2 british
- Pusat pengumpulan barang2 dagangan
- Pengakalan tentera British
6. SHTI memerlukan teh dari negara China
7. China pula memerlukan barang2 dari Kepulauan
Melayu seperti emas, bijih timah, perak dan lada
hitam
8. Perjanjian Inggeris Kedah 1786 ditandatangani;
- Pulau Pinang menjadi tempat singgah kapal2
British
- Pulau Pinang menjadi pengkalan tentera British
9. Kedaulatan Kedah tercabar
- Pada kurun ke 16, Kedah terkenal sebagai
karajaan maritim yg hebat, yg mempunyai
pelabuhan entreport yg terkenal di seluruh
kepulauan melayu
- Kerajaan kedah terancam oleh kuasa2 luar
10. Ancaman Bugis
- Pada akhir kurun ke 18, berlaku perebutan
takhta di kalangan pembesar2
- Pada tahun 1770, Sultan Muhammad Jiwa
melantik Tunku Abdullah menjadi Raja Muda
Kedah
- Pembesar yg tidak berpuas hati telah berpakat
dengan Bugis yang dipimpin oleh Raja Haji
menyerang dan menawan Kedah
- Sultan Muhammad Jiwa lari ke Perlis dan
meminta bantuan Jourdain Sullivan and De
Souza
- Pada tahun 1771 British di wakili oleh Francis
Light berunding dengan Sultan Muhammad
Jiwa
11. Ancaman Siam
- Dalam 1753-1781, Siam berperang dengan
Burma, dengan itu kerajaan Kedah berhenti
menghantar Bunga Emas kepada kerajaaan
Siam
- Selepas perang tamat Siam kembali
mengancam kedah dan meminta penghantaran
Bunga Emas
- Sultan Abdullah meminta bantuan SHTI bagi
melindungi Kedah dari ancaman Siam
- SHTI bersetuju utk melindungi Kedah dengan
syarat Kedah menyerahkan Pulau Pinang
kepada British.
Tipu Helah Francis Light Bagi Mendapatkan Pulau Pinang
1. Perjanjian Inggeris-Kedah 1786
Syarat perjanjian
a. SHTI membantu Kedah sekiranya Kedah
diserang oleh Siam
b. SHTI tidak boleh melindungi musuh
Kedah
c. SHTI akan membayar sebanyak 30 000
dolar sepanyol setahun kepada sultan
sebagai pampasan
2. Pada 11 Ogos 1786, Francis Light telah menaikkan
bendera Union Jack di Pulau Pinang, dan
menamakan Pulau Pinang sebagi Prince of Wales
Island dan menamakan penempatan mereka sebagai
Goergetown sempena nama Raja England
3. Pada tahun 1786, Siam mengancam utk meyerang
Kedah, tetapi SHTI enggan memberikan bantuan
ketenteraan kepada Kedah. Akibatnya Sultan
Abdullah marah dan mendesak agar British
meninggalkan Pulau Pinang
4. Pada tahun 1791, Sultan Kedah menyerang P.Pinang.
Kedah akhirnya tewas dan terpaksa menandatangi
Perjanjian Keamanan Inggeris Kedah paad 1 Mei
1791. Akhirnya Inggeris berjaya mengusai P.Pinang
secara rasmi.
5. George Leith di lantik sebagai Gabenor P.Pinang yg
pertama.
Lukiskan peta 1.2 di muka surat 4
NAMA GURU:...........................
TARIKH P&P :...................
T.TANGAN : ..............
REFLEKSI
:.....................................................
......................................................

2. 6. SHTI memerlukan mengambil seberang perai utk
menjadi benteng bg mempertahankan P.Pinang pada
tahun 1800 dan menamakanny6a sebagai Province
Wellesly.
7. Sultan Dziuddin menandatangani Perjanjian
Persahabatan dengan SHTI pada tahun 1800
Perjanjjian Persahabatan 1800
- Sultan Kedah menyerahkan Seberang Perai
- SHTI akn membayar 10 000 dolar Sepanyol
setahun bg P.Pinang dan Seberang Perai
8. SHTI mungkir janji, Siam menyerang Kedah pada
tahun 1821 tetapi SHTI tidak membantu Kedah,
akhirnya Kedah jatuh kepada Siam.
9. Tahun 1826 Raja Rama III dari Siam telah
menandatangani Perjanjian dengan Henry Burney di
Bangkok.
Perjanjian Henry Burney – 1826
-British mengiktiraf ketuanan Siam
terhadap Kedah
-Sultan Kedah, Sultan Ahmad Atjuddin II
tidak dibenarkan tinggal di Kedah,
P.Pinang, Seberang Perai, Perak, Selangor
dan Burma
-British tidak akan membantu Kedah
menyerang Siam dan jajahan takluknya
-British akan menghantar balik Sultan
Kedah yang berlindung di P.Pinang ke
Kedah dan Kedah hendaklah membayar
ufti bunga emas kepada Siam
-Siam mengiktiraf pendudukan British di
P.Pinang dan Seberang perai
Pertapakan SHTI di Singapura
1. SHTI gagal memajukan P.Pinang sebagai pelabuhan
2. Stamford Raffles di tugaskan mencari pelabuhan
baru bg menggantikan P.Pinang
3. Stamford Raffles mendapati Singapura merupakan
pelabuhan yang menarik dan berdaya maju
4. Pada ketika itu , Singapura berada di bawah
pemerintahan Temenggung Abdul Rahman
5. 30 Januari 1819, Raffles memaksa Temengggung Abd
Rahman menandatangani perjanjian dengan British
Perjanjian antara Temenggung Abd
Rahman dan Stamford Raffles , 30 Jan
1819
-SHTI boleh mendirikan loji di Singapura
-SHTI bersetuju melindungi Temenggung
daripada ancaman dalam dan luar negeri
-SHTI akan membayar sebanyak 3000
dolar Sepanyol setahun kepada
Temenggung
-SHTI tidak akan membenarkan
Temenggung membuat hubungan dengan
negara barat yang lain
6. SHTI mencengkam Singapura - Perjanjian 1819 tidak
membolehkan Raffles berkuasa penuh ke atas
Singapura. Pada 7 Ogos 1823 Raffles
menandatangani satu lagi Perjanjian dengan Sultan
Hussien dan Temenggong Abdul Rahman. 2 Ogos
1824 satu lagi Perjanjian di tandatangani iaitu dia
antara John Crawford , Sultan Hussien dan
Temenggong Abdul Rahman. Ketiga2 perjanjian ini
membolehkan SHTI menguasai Singapura
sepenuhnya.
Perpecahan Kepulauan Melayu
1. Bealanda mempertikaikan kedudukan SHTI di
Singapura dan mendakwa bahawa Singapura berada
di bawah pengaruhnya. Hubungan Pihak Inggeris dan
Belanda menjadi tegang ekoran perebutan ke atas
Singapura.
2. Akhirnya SHTI dan Belanda menandatangani
Perjanjian Inggeris Belanda pada tahun 1824 atau
lebih dikenali Persetiaan London.
Perjanjian Inggeris Belanda 1824
- British mengiktiraf petempatan British di
Singapura
- Belanda berjanji tidak akan membuka
petempatan baru di Tanah Melayu
- British menyerahkan Bangkahulu kepada
Belanda, sementara Belanda menyerahkan
Melaka kepada British
- British berjanji tidak akan membuka
petempatan di selatan Singapura.
3. Kesan perjanjian Iggeris Belanda 1824 telah
menyebabkan Inggeris menguasai Tanah Melayu
dengan bebas tanppa gangguan kuasa lain.
Penubuhan dan Pentadbiran Negeri-Negeri Selat
1. Tahun 1824, British menguasai tiga negeri iaitu Pulau
Pinang, Melaka dan Singapura. Ketiga tiga negeri ini
disatukan di bawah satu pentadbiran yang
dinamakan Negeri Negeri Selat.
2. Pentadbiran NNS terletak di bawah kuasa Gabenor
Jeneral British di India. Ramai pedagang dan
penduduk tidak berpuashati. Akhirnya pada 1 April
1867 pentadbiran NNS telah dipindahkan dari India
kePejabat Tanah Jajahan di London .
Lukiskan peta 1.7 di muka surat 19
Lukiskan carta 1.1 pentadbiran NNS
tahun 1826 di muka surat 21

3. Latihan Bab 1 – Kedudukan Strategik Mendorong
Penguasaan British
Isikan tempat kosong di bawah dengan jawapan
yang sesuai
1. Pada kurun ke 18, Kedah telah menerima
ancaman dari kuasa Siam, Bugis dan Burma,
Hal ini telah menyebabkan Kerajaan Kedah
meminta bantuan kuasa ketenteraan
pihak.........................
2. Siapakah nama orang Inggeris yang
menandatangani Perjanjian dengan Sultan
Abdullah pada tahun 1786
........................................
3. Senaraikan 2 syarat yang terdapat dalam
perjanjian dia antara Sultan Abdullah dengan
Inggeris dalam perjanjian tersebut.
a. ...................................................................
...................................................................
b. ...................................................................
...................................................................
4. Tuliskan tahun bagi peristiwa di bawah ini ;
a. Sultan Muhammad Jiwa melantik Raja
Abdullah sebagai Raja Muda Kedah,
...........
b. Siam berperang dengan Burma,
............................
c. Perjanjian Inggeris Kedah, .................
d. Upacara menaikkan Bendera Union Jack
di Pulau Pinang, .....................
e. Sultan Abdulallah marah kepada Ingeris
kerana tidak membantu Kedah ketika
Kedah di serang oleh Siam, Kedah
mengambil tindakan menyerang Inggeris
di Pulau Pinang, .................
f. Perjanjian Persahabatan dan Perikatan
antara Ingeris dan Kedah, .....................
g. Perjanjian Burney , ...................
h. Perjanjian antara Temenggung Abdul
Rahman dengan Stamford raffles ,
......................................
i. Perjanjian Inggeris Belanda, ...............
j. Perpindahan pusat pemerintahan Negeri-
Negeri Selat dari India Ke London,
........................
5. Namakan tiga buah negeri yang di kenali
sebagai Negeri-Negeri Selat
a..........................
b..........................
c..........................
6. Mengapakah Negeri-Negeri Selat ditubuhkan
pada tahun 1726?
a. .....................
b. .....................
7. Apakan nama Pulau Pinang selepas
pendudukan Francis Light?
...........................................
8. Mengapakah Sultan Kedah memohon bantuan
luar?
a................................
b..................................
9. Mengapakah Francis Light mahu menduduki
Pulau Pinang?
a. .....................................
b. .....................................
c. .....................................
SELAMAT MENJAWAB

4. SEJARAH – Tingkatan 2
BAB 2 – KEKAYAAN HASIL BUMI MENDORONG CAMPUR
TANGAN BRITISH
2.1 Dasar Campur Tangan British di Negeri-Negeri
Melayu
2.2 Kadaan di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan
Pahang memberi Peluang Campur Tangan British
2.3 Residen menggugat Kuasa Sultan dan Pembesar
2.4 Pengukuhan Kuasa British melalui Pembentukan
Negeri-Negri Melayu Bersekutu
2.5 Pembentukan Persekutuan Mencabar Kewibawaan
Sultan
Dasar Campur Tangan British di Negeri-Negri Melayu
1. Selepas tahun 1874, British mula campur tangan
dalam negeri-negeri Melayu
2. British berminat dengan hasil bumi yg kaya di negeri-
negri Melayu seperti bijih timah, emas, bijih besi dan
arang batu.
3. British merasakan merak perlu segera menguasai
Perak, Pahang, Negeri Sembilan dan Selangor
sebelum negeri-ngeri ini hatuh ke tangan kuasa
Penjajah yang lain.
4. Revolusi Perindustrian yang berlaku di Eropah
mendesak British campurtangan
5. Pembukaan Terusan Suez dan pembinaan kapal wap
telah memendekkan jalan pengankutan dari Asia ke
Eropah
6. Kemaraan kuasa Eropah lain membimbangkan
British
- Belanda di Indonesia
- Perancis di IndiChina
- Sepanyol di Filipina
7. Perubahan kerajaan di dalam Kerajaan British, Parti
Konservatif telah mengambil alih kerajaan. Parti
Konservatf mengamalkan dasar campurtangan.
8. Pergaduhan di kalangan pembesar melayu dan
pertelingkahan kongsi-kongsi gelap cina telah
menyebabkan keadaan tidak selamat kepada
perdagangan. Pihak pedagang mendesak kerajaan
British utk segera campurtangan.
9. Ketidakstabilan politik di Perak. Pada tahun 1848 ,
Long Jaafar tekah membawa masuk ramai orang cina
utk memajukan lombomg bijih timah, akibatnya
berlaku pergaduhan kongsi2 gelap, iaitu diantara
puak Ghee Hin dan Hai San
10. Pergaduhan kongsi gelap telah menyebabkan
tercetusnya Perang Larut. Ngah Ibrahim , Menteri
Larut telah melantik Kapten Speedy ( Timbalan
Pesuruhjaya Polis) utk membantu menamatkan
perang.
11. Keadaan di Perak bertambah buruk bila berlakunya
perebutan takhta kerajaan Perak, dimana
perlantikan sultan tidak mengikut sistem giliran yang
betul. Selepas kemangkatan Sultan Ali 1871, Raja
Ismail telah dilantik menjadi sultan. Perlantiksn ini
ditentang oleh Raja Abdulah dan Raja Yusuf.
12. Raja Abdullah menguasai Hilir Perak, beliau meminta
Sir Andrew Clarke ( Gabenor Negeri2 Selat)
mengistiharkan beliau sebagai Sultan Perak.
13. British mengambil peluang ini utk memulakan
campurtangan di Perak hingga membawa kepada
Perjanjian Pangkor pd 20 Januari 1874.
14. Perang Klang di Selangor pada tahun 1857 sewaktu
pemerintahan Sultan Abdul Samad telah
menyebabkan campurtangan British.
15. Perbalahan di Sungai Ujong, Negeri Sembilan. Pada
tahun 1874, Dato Kelana menandatangani perjanjian
menerima perlindungan British. Semua daerah
disatukan dibawah kuasa British pada tahun 1895.
Martin Lister menjadi residen British yang pertama di
Negeri Sembilan.
16. British bimbang pertapakan kuasa Eropah lain
seperti Perancis, Rusia dan Jerman di Negeri pahang.
17. Residen menggugat kuasa sultan dan pembesar;
a. Residen yg berkuasa mengalahkan kuasa sultan
b. Residen menjadi penasihat sultan dalam semua
hal
c. Residen mencampuri urusan adat resam org
melayu
d. Residen berkuasa memungut cukai
18. Pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu
Faktor-faktor pembentukan Negeri Negeri Melayu
Bersekutu;
a. Krisis kewangan Pahang
b. Perkongsian perkhidmatan pakar
c. Faktor keselamatan
d. Sistem perhubungan
19. Pada tahun 1985 Perjanjian Persekutuan telah
ditandatangani dan dikuatkuasakan pada 1 Julai
1896. Pusat pentadbiran persekutuan terletak di
Kuala Lumpur.
20. Frank Swettenham menjadi Residen Jeneral yang
pertama untuk mengetuai kerajaan persekutuan
atau pun Negeri-Negeri Melayu bersekutu iaitu
Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang.
21. Sultan –Sultan Melayu berasa tidak berpuashati
dengan pembentukan Persekutuan. Hal ini kerana
Residen Jeneral amat berkuasa dan Sultan-sulatn
telah kehilangan kuasa.
22. Sultan telah menubuhkan Majlis Mesyuarat Raja Raja
yg dikenali sebagai DURBAR dan telah
mengadakanmesyarat yg pertama pada tahun 1897
di kuala Kangsar, Perak.
Sila potong dan lekatkan dengan
kemas peta yang diberi di dalam
buku nota anda
( peta hasil-hasil negeri m/s 30)
Lukiskan peta Kedudukan terusan
Suez dan laluan perdagagangan dari
Britian ke Singapura
( peta 2.3 di muka surat 31)

5. Latihan Bab 2 – Kekayaan hasil Bumi Mendorong
Campurtangan British
Isikan tempat kosong di bawah dengan jawapan
yang sesuai
1. Apakah hasil bumi yang menjadi tarikan
kepada British di negeri-negeri Melayu?
..................................................
2. Namakan Kawasan yg terkenal dengan
perlombongan bijih timah di Negeri Perak
a.........................................
b.........................................
c.........................................
3. Namakan kawasan perlombongan emas di
negeri Pahang
.............................................
4. Namakan kawasan perlombongan bijih timah
di Selangor
a............................................
b............................................
c.............................................
d.............................................
5. Namakan kawasan perlombongan bijih timah
di Negeri Sembilan
..............................................
6. Apakah nama Terusan yang telah
memendekkan jalan kapal dari Eropah ke Asia
...............................................
7. Apakah nama Negeri-Negeri Melayu Bersekutu
a..............................................
b..............................................
c...............................................
d...............................................
8. Tulis Tahun bagi peristiwa-peristiwa dibawah
a. Penciptaan kapal wap dan pembukaan
Terusan Suez - ................
b. Parti Konservatif mengambil alih pucuk
pimpinan Kerajaan Britian - .................
c. Kemangkatan Sultan Ali - ...................
d. Perjanjian Pangkor - ............................
9. Siapakah Residen Jeneral Persekutuan yg
pertama
...............................
10. Bilakah Perjanjian Persekutuan telah
ditandatangani dan dikuatkuasakan -
..................

6. SEJARAH – Tingkatan 2
BAB 3 – NEGERI-NEGERI MELAYU UTARA DAN JOHOR
BENTENG KESELAMATAN BRITISH
3.1 Negeri-Negeri Melayu Utara Penampan
keselamatan Bitish di tanah Melayu
3.2 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Negeri-
Negeri Melayu Utara
3.3 Pemodenan Johor Melambatkan Campurtangan
British
Negeri-Negeri Melayu Utara Penampan Keselamatan British di
Tanah Melayu
1. Pada akhir kurun ke 19 – kehebatan British tercabar
dengan kemunculan beberapa kuasa besar yg baru
iaitu Perancis, Jerman , Amarika Syarikat dan Rusia.
a. Perancis berminat meluaskan kuasa di
Lembah Menam ChaoPhraya dan
bercadang membina terusan di Segenting
Kra, pembinaan terusan akan
menggancam kedudukan singapura
sebagai pelabuhan
b. Jerman berusaha mendapatkan Pulau
Langkawi dari Siam
c. Amarika Syarikat pula ingin bertapak di
Terengganu
d. Rusia pula ingin bertapak di Ujung Salang.
2. British menandatangani perjanjian sulit dengan Siam
pada tahun 1897 dengan tujuan menghalang siam
meyerahkan mana-mana kawasannya kepada kuasa
besar lain
3. Namun perjanjian sulit itu telah gagal enghalang
kuasa nlain bertapak di asia;
a. Sultan Kelantan memberi tanah kepada
Duff Development Company
b. Terengganu memberikan Pulau Redang
kepada Amarika
4. British sekali lagi menandatangani Perjanjian
Peristiharan British Siam , 1902. Perjanjian ini juga
bertujuan menghalang kuasa lain dr masuk ke Tanah
Melayu
5. Pada tahun 1909 kerajaan Siam telah bersetuju
menyerahkan negeri-negeri Melayu Utara kepada
British melalui Perjanjian Bangkok.
6. Melalui Perjanjian Bangkok 1909, Siam bersetuju
menyerahkan Negeri-Negeri melayu Utara kepada
pihak British.
Penasihat British Mengancam Kedaulatan Negeri-Negeri
Melayu Utara
1. Melalui Perjanjian Bangkok 1909, British berjaya
meluaskan kuasanya ke negeri-negeri Melayu iaitu
Kedah, Perlis, Kelantan dan Terengganu.
2. Negeri-Negeri melayu Kedah, Perlis, Kelantan dan
Terengganu masing-masing menerima seorang
penasihat British
Penasihat British di Negeri-Negeri Melayu
Negeri Sultan Penasihat British
Kedah Sultan Abd.Hamid Shah George Maxwell
Perlis Raja Syed Alwi Kapten Meadow
Kelantan Sultan Muhamad IV J.S. Mason
Terengganu Sultan Zainal Abidin III W.L.Conlay
Johor Sultan Ibrahim Douglas Campbell
Langkah British Mengukuhkan Kuasa di Negeri-Negeri Melayu
Utara
Pemodenan Johor melambatkan Campurtangan British
1. Johor merupakan negeri terakhir menerima
penasihat British.
2. Hubungan persahabatan antara British Johor telah
berjaya mengekalkan kedaulatan Johor hingga tahun
1914
3. Temenggung Daeng Ibrahim merupakan pemimpin
berwibawa yg berkhidmat utk Sultan Johor, Sultan
Hussien dan sultan Ali. (1825-1862).
4. Temenggung Ibrahim telah memperkenalkan sistem
Kangcu pada tahun 1833. Dengan sistem Kangcu
beliau telah memajukan ekonomi Johor.
5. Sultan Abu Bakar menaiki takhta Johor pada tahun
1862. Beliau melanjutkan pelajaran di England.
6. Sultan Abu Bakar memajukan sistem pentadbiran
Johor dengan mengadakan Mahkamah,
Perkhidmatan Pos, Jabatan Kerja Raya, sekolah,
hospital dan jalanraya.
7. Sistem Kangcu telah menjadikan Johor pengeksport
lada hitam dan gambir terbesar di dunia
8. Pada tahun 1885, perjanjian Persahabatan telah
ditandatangani antara Johor dan British, ini telah
menjadikan Johor sebagai negeri yang bebas dan
berdaulat.
9. Pada tahun 1885 juga Sultan Abu Bakar telah
memperkenalkan Undang-Undang tubuh Kerajaan
Johor.
10. Sultan abu Bakar dikenali sebagai Bapa Pemodenan
Johor
1897- Perjanjian Sulit British-Siam
British menghalang kuasa luar lain bertapak
di Negeri-Negeri Melayu Utara
1902- Perjanjian Perisytiharan British-Siam
British mengiktiraf Negeri-Negeri Melayu
Utara sebagai Wilayah Siam
1909- Perjanjian Bangkok
British menguasai Negeri-Negeri Melayu
Utara
1910
British menempatkan Penasihat British di
Kedah, Perlis dan Kelantan
1919
British menempatkan Penasihat British di
terengganu

7. Pemimpin Johor yang Berwibawa
Beberapa pemimpin Johor yang terkemuka semasa
pemerintahan Sultan abu Bakar
a.Dato abdul Rahman bin Andak -Menteri Besar
b.Dato Jaafar bin Muhammad-Setiusaha Sulit Sultan
c.Dato Muhammad Salleh bin Perang-Pesuruhjaya Polis
d.Dato Muhammad Ibrahim Munsyi-Ketua Jabatan Pendidikan
Johor di Ambang Penjajahan British
1. British bertekad ingin menguasai Johor seperti yang
dilakukannya kepada Perlis, Kedah, Kelantan dan
Terengganu
2. Kebijaksanaan Dato abdul Rahman Andak telah
menggagalkan rancangan British utk menguasai
Johor
3. Pihak British sedar halangan oleh Dato Abdul
Rahman Andak, oleh itu pada tahun 1907 John
Anderson – Gabenor Negeri-Negeri Selat
mencadangkan agar Dato Abdul Rahman Andak
dibersarakan dan dihantar ke London.
4. Akhirnya pada tahun 1914, British telah berjaya
menguasai Johor dan melantik Douglas Campbell
sebagai penasihat British di Johor.

8. Latihan Bab 3 – Negeri-Negeri Melayu Utara dan Johor
Benteng Keselamatan British
1. Negeri-negeri Melayu terdiri dari 4 buah
negeri, senaraikan negeri-negeri tersebut;
a. ............................................
b. ............................................
c..............................................
d. ............................................
2. Namakan kuasa-kuasa besar dalam zaman
imperialis baru ;
a. ........................
b. ........................
c. ........................
d. ........................
3. Dibawah ini diberikan tahun, sila tuliskan
peristiwa yang berlaku
a. 6 April 1897 -
...................................................................
b. 1909 –
...................................................................
4. Tuliskan 4 Langkah British mengukuhkan kuasa
di negeri-negeri Melayu Utara
a. ...................................................................
...................................................................
b. ...................................................................
...................................................................
c. ...................................................................
...................................................................
d. ...................................................................
...................................................................
5. Siapakah Sultan yang memerintah Johor
merujuk kepada tahun di bawah;
a. 1825 hingga 1862
...................................................................
b. 1862 hingga 1895
...................................................................
6. Perjanjian Bangkok 1909, tuliskan 1 syarat
perjanjian tersebut
............................................................................
............................................................................
7. Sistem Kangcu telah diperkenalkan oleh
Temenggung Ibrahim pada tahun 1833, Apakah
nama tanaman yg ditanam oleh orang cina
dalam sistem ini?
a. ............................................
b. ...........................................

9. SEJARAH – Tingkatan 2
BAB 4 – KEKAYAAN EKONOMI SARAWAK MENDORONG
PENJAJAHAN KELUARGA BROOKE
4.1 Perpecahan Membuka Ruang Penjajahan
4.2 Keluarga Brooke Meluaskan Kuasa
4.3 Keluarga Brooke memantapkan Pentadbiran
4.4 Perubahan Ekonomi Di Bawah Pentadbiran Keluarga
Brooke
Perpecahan Membuka Ruang Penjajahan
1. Pada kurun ke 19 Sarawak berada dibawah pengaruh
Kesultanan Brunai
2. Sultan Brunai melantik seorang pembesar Brunai
iaitu Pangeran Indera Mahkota sebagai Pemerintah
di Sarawak.
3. Pengeran Indera Mahkota telah mengambil alih
perdagangan antimoni dan emas di Sarawak. Beliau
telah mengenakan cukai yg tinggi kepada rakyat
Sarawak.
4. Selain itu orang Bidayuh yg bekerja dilombong
antimoni tidak di bayar gaji.
5. Akibatnya rakyat Sarawak merasa tidak puashati dan
mula bangkit menentang Pengeran Indera Mahkota.
Rakyat Sarawak di pimpin oleh pembesar Sarawak yg
bernama Datu Patinggi Ali.
6. Sultan Brunai telah menghantar Pengeran Raja Muda
Hasyim bg membantu Pengeran Indera Mahkota.
7. Pada tahun 1840, Pengeran Raja Muda Hasyim telah
menerima kunjungan seorang pedagangn British yg
bernama James Brooke.
8. James Brooke bersetuju membantu Pengeran Raja
Muda hasyim melawan rakyat Sarawak n beliau
berjanji akan melantik James Brooke menjadi
Gabenor Sarawak jika James Brooke berjaya.
9. James Brooke telah berjaya mematahkan
kebangkitan rakyat sarawak, Beliau menuntut
haknya yg dijanjikan oleh Pengeran Raja Muda
Hasyim.
10. Pengeran Raja Muda Hasyim gagal melantik James
Brooke sebagai Gabenor Sarawak, James Brooke
marah dan menyerang Bandar kuching.
11. Akhirnya James Brooke telah dilantik menjadi
gabenor Sarawak yg pertama pada tahun 1841, dan
1 perjanjian telah ditandatangani.
12. Pada tahun 1842, James Brooke telah melawat
Sultan Brunai dgn membawa bersama angkatan
tentera British dr Singapura yg deketuai oleh Edward
Belcher.
13. Sultan Brunai merasa terancam lalu mengiktiraf
Perjanjian antara Brooke dan pengeran Raja Muda
Hasyim.
14. Pada tahun 1846 , Sultan Omar Ali Saifuddin cuba
menentang James Brooke bersama pembesar
pembesarnya. James Brooke dengan bantuan
tentera British telah menyerang Sultan Brunai.
Sultan Brunai telah tewas dan terpaksa
menandatangani perjanjian dengan James Brooke.
James brooke telah diiktiraf sebagai Raja Sarawak
yang sah.
Rentetan Peristiwa Penyerahan Sarawak Kepada James
Brooke
Keluarga Brooke Meluaskan Kuasa
Penyerahan tanah antara Sungai Samarahan
Dgn Sungai Rajang
Sultan Mu’mein menyerahkan Sungai Rajang
Penyerahan Lembangan Sungai Trusan
Charles brooke membei awas daripada Sutan
Hashim Jalal
Keluarga Brooke Memantapkan Pentadbiran
1. James Brooke telah memperkenalkan sistem beraja
di negeri Sarawak.
2. Beliau melantik pembesar2 tempatan seperti Datu
Patinggi, Datu Bandar, Datu Temenggung bagi
membantu mentadbir dan menguruskan negeri
Sarawak.
3. James Brooke melantik majlis Tertinggi dan Majlis
Negeri. Sarawak dibahagikan kepada 5 bahagian dan
tiap bahagian ditadbir oleh Majlis Bahagian.
4. James Brooke memperkenalkan bendera pertama
Negeri sarawak pada tahun 1848.
5. James Brooke membina Fort Margherita di Kuching
pada tahun 1879, dgn tujuan pertahanan dari
serangan penduduk tempatan
6. James Brooke membina Astana Keluarganya
berhadapan dgn Sungai Sarawak pada tahun 1864.
1846
1842
1841
1840
1836
1853
1861
1883
1905
Salin rajah 4.1 di muka surat 84

10. 7. Bagi melicinkan pentadbiran Negeri Sarawak, James
Brooke menubuhkan ;
a. Jabatan Kehakiman
b. Jabatan Polis
c. Jabatan Kastam dan Cukai
d. Jabatan Pos
e. Mahkamah Keadilan
f. Pasukan sarawak Rangers
g. Memperkenal dan menggunakan matawang
8. James Brooke kemudian digantikan oleh anak
saudaranya yg bernama Charles Vyner Brooke atau
lebih dikenali sbgai Charles Brooke mulai tahun 1852
9. Pada tahun 1888 charles Brooke tlah
menandatangani satu perjanjian dengan British utk
melindungi Sarawak dari serangan musuh.
10. Pada 24 September 1941, Charles Brooke telah
memperkenalkan Perlembagaan Sarawak sempena
100 tahun pemerintahan Keluarga Brooke.
Perubahan Ekonomi di bawah Pentadbiran Keluarga Brooke
1. Pemerintahan keluarga Brooke tdk menggalakkan
kemasukan pelabur luar secara besar besaran
2. Keluarga Brooke meneroka kekayaan hasil hutan
seperti hasil kayu balak, sarang burung, getah
jelutung, kapur barus,rotan dan damar.
3. Keluarga Brooke memperkenalkan tanaman baru
seperti getah, dan tembakau.
4. Pada masa yg sama tanaman tradisonal seperti
gambir, kelapa, lada hitam, sagu dan rumbia.
5. Sarawak juga kaya dengan sumber galian berharga
seperti emas, antimoni, arang batu, raksa dan
minyak.
6. Orang cina diberi peluang oleh keluarga Brooke utk
bergiat dalam bidang perdagangan dan
perlombongan.
7. Kayu balak dan getah jelutung diekspor ke Amerika
Syarikat, Hong Kong dan Australia.
8. Pada kurun ke 20 , getah merupakan eskport kedua
Sarawak selepas minyak
9. Tahun 1885, eksport gambir berjumlah 1370 tan.
Perlombongan memantapkan Kekayaan keluarga Brooke
a. Emas – di lombong diBau oleh pelombong cina pada
tahun 1857
b. Arang Batu – diusahakan diSarawak mulai tahun
1889. Pengeluaran meningkat pada tahun 1874 (500
tan) kepada 1898 (31390 tan)
c. Antimoni - diombong di Bau dan kuching oleh
Syarikat Borneo. Tahun 1870 hingga 1916 Brooke
mendapat keuntungan hampir 2 juta dolar.
d. Minyak - Minyak menjadi penting selepas sumber
emas, antimoni, arang batu dan raksa berkurangan.
Tahun 1882 Talaga Petroleum pertama di gali di Miri.
Tahun 1997 kilang menapis minyak didirikan di
Lutong .

11. SEJARAH – Tingkatan 2
BAB 5 – KEKAYAAN EKONOMI SABAH MENARIK MINAT
SYARIKAT BORNEO UTARA BRITISH
5.1 SBUB bertapak di Sabah
5.2 SBUB mengukuhkan kuasa di Sabah
5.3 SBUB mengeksploitasi Hasil Bumi Sabah
5.4 Perubahan sosial SBUB di Sabah
Penguasaan British si Sabah bermula apabila Sultan Brunai dan
Sultan Sulu telah memberi satu konsesi tanah di sabah kepada
Baron Von Overback dan Alferd Dent p dthaun 1880. Mereka
menubuhkan The British North Borneo Proisional Asociation
Limited. !882 Syarikat Borneo Utara British ditubuhkan dan
mentadbir sabah hingga tahun1941.
5.1 SBUB bertapak di Sabah
Potensi ekonomi Sabah telah menarik minat Pelabur-pelabur
Barat dari Amarika, Britian, belanda dan Sepanyol.
- Carta aliran dibawah menunjukkan pertapakan syarikat
syarikat asing di sabah.
5.2 SBUB mengukuhkan Kuasa di Sabah
1. Gabenor pertama SBUB ialah W.H.Treacher. gabenor dibantu
oleh Majlis Penasihat . Sandakan dijadikan pusat Pentadbiran.
5.3. SBUB Mengeksploitasi Hasil Bumi Sabah
1. Hasil2 bumi Sabah seperti Sarang Burung, sagu, rotan,
pokok lanut, trepang dan sirip ikan yu. Selain itu SBUB
menguasai aktiviti pertanian, pembalakan dan
perlombongan.
2. Hasil eksport sarang burung tahun 1926 bernilai 125 000
Dolar
3. Eksport sagu tahun 1888 bernilai 93 433 dolar
4. SBUB mengusahakan tanaman geah dan tembakau,
menjelang tahun 1890 terdapat 61 buah ladang tembakau
dengan hasil eksport pada tahun 1902 bernilai 2 juta
dolar.
5.Ladang getah dibuka di Beufort dan Jesselton. Pengusaha
dikecualikan cukai selama 50 tahun.
5.4 Perubahan Sosial SBUB di Sabah
Kemudahan asas dan kemudahan sosial
1. SBUB telah membangunkan kemudahan asas
seperti landasan keretapi, jalan raya, sekolah ,
hospital, telegraf dan lain-lain.
2. Landasan keretapi pertama tahun 1896 di bina
dr Weston ke Beufort
3. Tahun 1905 disambung dr Beufort ke Jesselton
dan dr Tenom ke Melalap.
4. Jalanraya hanya dibina dikawasan bandar sperti
di Jesellton, Sandakan, Lahad Datu, Kudat dan
Tawau.
5. Syarikat Perkapalan turut dimajukan dgn
adanya Syarikat Perkapalan Straits
Streamships.
6. SBUB juga membina pejabat pos dan
mewujudkan setem serta membina hentaian
bas dan kereta.
7. Hospital juga dibina dibandar. Menjelang 1940
terdapat 9 buah hospital dan 40 buah klinik.
8. Bidang pendidikan kurang menjadi tumpuan
SBUB.
9. Mubaligh Kristian mengambil peluang
menubuhkan sekolah dan menyebarkan agama
Kristian.
10. 1883 – sekolah pertama didirikan dan
dinamakan Institut Byron.
11. Menjelang 1939 terdapat 49 buah sekolah
mubaligh Kristian dgn bilangan murid seramai
3700 org.
12. 1921 sekolah Melayu pertama didirikandi Kota
Belud
13. Selepas tahun 1930, Cuma terdapat 10 buah
sekolah Melayu bg menampung sejumlah 400
org pelajar.
14. Sekolah Cina pula didirikan oleh masyarakat
Cina.
November 1881, kerajaan British
menanugerahkan Piagam kpd persatuan
Borneo Utara British. Piagam tlh memberikan
kuasa kpd SBUB mentadbir Sabah. Sir
Rutherford Alcock menjadi presiden pertama
dan Dent menjadi Pengarah Urusan.
Tahun 1880 Overback telah menjualkan semua
haknya kepada Dent. Saham2 dijual kepada
rakyat British.
Overback & Dent menandatangani satu lagi
perjanjian dengan Sultan Sulu Siltan Jamalul
alam pd thn 1878 dan mendapat Kawasan
Sungai pandasan & Sungai Sibuku.
Sultan Abdul Mu’mein memperbaharui pajakan
Overback & Dent dalam perjanjian 1877 dan
meyerahkan Teluk Kimanis & Sugai Sibuku
1877 - Torrey menghadapi masalah modal dan
meminjam wang daripad Alfred Dent & Edward
Dent. Gabenor Labuan W.H Treacher
membantu Overback memperbaharui konsesi
Moses jual kepada J.w.Torrey & T.B. Torrey
tetapi mereka akhirnya gagal & menjual kepada
on Overback
1865 – Sultan Brunai memberi konsesi tanah
kepada C.L Morses ( AS)
LUKISKAN CARTA PENTDBIRAN NEGERI SABAH
DI MS 106
LUKISKAN CARTA PENTDBIRAN NEGERI SABAH
DI MS 106

12. 15. Menjelang thn 1940 terdapat kira-kira 11000
org murid yg mendaftar di sekolah Mubaligh
Kristian, Melayu dan Cina.
16. Sekitar tahun 1890 an , pasukan polis
ditubuhkan.
17. 1883 -The North Borneo Herald merupakan
akhbar pertama di sabah
18. Hospital Besar Tawau – 1924
19. Skuad Terbang – pasukan polis tempatan –
1900
20. Menara jam Jesselton – 1905
21. Loji air bersih di Kota Kinabalu – 1903.
22. Bandar Sandakan diasaskan oleh William Pryer
– 1879
23. 1881 – SBUB cuba menjadikan Kudat sebagai
pusat pentadbiran tetapi gagal.
24. 1884 – pusat pentadbiran dipindahkan ke
Sandakan
25. Bandar Jessel Town dibuka pada 1900 dan
berkembang pesat dan akhirnya dijadikan
pusat pentadbiran dan ditukar nama kepada
Kota Kinabalu pada tahun 1967.

13. SEJARAH – Tingkatan 2
BAB 7 – PERJUANGAN RAKYAT TEMPATAN MENGEMBALIKAN
KEDAULATAN BANGSA
7.1 Perjuangan mengembalikan kedaulatan Kedah
7.2 Dol Said Pahlawan Naning
7.3 Rentap Wira sarawak : Agi Idu Agi Ngelaban
7.4 Sharif Mashor Wira Sarawak
7.5 Dato maharajalela Pejuang Kebanggaan Perak
7.6 Yamtuan antah mempertahankan Kedaulatan
Sri Menanti
7.7 Dato Bahaman Pahlawan Pahang
7.8 Mat Salleh Menyanggah SBUB
7.9 Antanom Pahlawan Anak Rimba Berjiwa Besar
7.10 Tok Janggut Pejuang Jihad
7.11 Haji Abdul Rahman Limbung Pejuang Tani
7.1 Perjuangan mengembalikan kedaulatan Kedah
1. Pendudukan Siam di Kedah poada tahun 1821
mendapat tentangan hebat daripada rakyat
Kedah di bawah pimpinan Sultan Ahmad
Tajuddin
2. Pemimpin kedah yang turut membantu
pembebasan Kedah ialah, Tunku Abdullah,
Tunku Kudin ( Syed Zainal Abidin), Tunku Long
dan Tunku Syed Muhammad
3. Perjuangan ini juga disokong oleh pemimpin
rakyat iaitu Tok Moris dan
4. Pemimoin Agma iaitu Syeikh Abdul Kadir
Kronologi Peristiwa Perjuangan Rakyat Kedah
1823 - Tunku Abdullah memimpin 3000 org tentera
menentang Siam tetapi tewas
1831 - Tunku Kudin berjaya menawan Kuala kedah dari Melaka
Tetapi Biritish telah menghantar 5 buah kapal perang
Dan menawan kembali Kuala Kedah, Tunku Kudin
Terbunuh.
1836 - Sultan Ahmad Tajuddin merancang mnyerang Siam
melalui Bruas Perak, tetapi berjaya dikesan British dan
akhirnya Sultan Ahmad tajuddin ditangkap.
1838 - Di bawah pimpinanTunku Muhammad Saad, tentera
Kedah Berjaya sekali lagi menwan Kuala Kedah, namun
dengan bantuan British Siam berjaya mematahkan
serangan tersebut.
5. Kegigihan dan kesungguhan rakyat Kedah
menentang Siam meyebabkan Siam berdamai
dengan Kedah. Tunku Daie dihantar ke Siam
utk rundingan perdamaian dan akhirnya pada
tahun 1842 Siam telah mengembalikan Takhta
kedah kapada Sultan Ahmad tajuddin.
6. Namun begitu wilayah Perlis, Setul dan Kubang
Pasu diasingkan dari Kedah.
7.2 Dol Said Pahlawan Naning
- Dol Said atau nama sebanar ialah Dato Naning
bin Abdul Said, penghulu daerah Naning di
Negeri Sembilan.
- Pada tahun 1831, Dol Said telah bangkit
menentang British
Sebab Sebab Penentangan Dol said di Naning
a. Mempertahankan Kemerdekaaan Naning
- Tahun 1824, British dan Belanda
menandatangani Perjanjian Inggeris Belanda di
Pangkor. Melaka di serahkan kepada British.
British mendakwa Naning adalah sbahagian
dari Melaka dan Naning wajib mematuhi rahan
British.
b. Menentang Bayaran Cukai
- Melalui undang-undang 1830, bBritish
memaksa Naning membayar cukai satu
persepuluh daripada hasil keluaran pertanian
c. Menentang Perlaksanaan Undang-undang British
- British juga memperkenalkan Peraturan
Penghulu yang mengurangkan kuasa dan
pengaruh Dol said. Antaranya ialah Dol Said
tidaak berkuasa lagi utk membicarakan kes
jenayah di Naning.
1. Dol Said tidak mengendahkan arahan British. 15
Julai 1831, Britishmengistiharkan Dol said sebagai
penderhaka.
2. British menghantar 15 org sepoi diketuai oleh
Kapten Wyllie utk menyerang Dol Said, namun
begitu pasukan British dikalahkan oleh Dol said dan
pengikutnya.
3. British berunding dgn Yamtuan Muda Ali, beliau
membantu British dgn memberikan 600 org
hulubalang utk menyerang Dol Said di Naning.
4. Mac 1832, Kolonel Herbert mengetuai pasukan
tentera menyerang Naning. Dol Said dan
pengikutnya telas tewas. Taboh iaitu pusat
oentadbiran Naning telah ditawan.
5. Dol Said berundur ke Seri Menanti dan akhirnya
mnyerah diri kepada British.
6. British kerugian sebanyak 100 000 paun sterling
dalam perang Naning.
7. Dol Said diberikan pencen dan rumah di Melaka.
8. Dol Said dan pengikutnya tewas tetapi mereka telah
berjaya menghidupkan semangat juang dikalangan
bangsa melayu.
7.3 Rentap Wira Sarawak
1. “Agi Idup Agi Ngelaban”
2. Rentap ialah pahlawan iban, nama sebenarnya ialah
Libau yg bemaksud “pengoncang dunia”.Rentap
memimpin orang iban di Sungai Skrang dan Sg
saribas.
3. Rentap menentang pemerintahan keluarga Brooke
kerana Brooke menganggap orang iban sebagai
lanun.
4. Tindakan James Brooke menghapuskan penempatan
org iban di Sg Skrang telah mencetuskan kebangkitan
Rentap.
5. Tahun 1853, Rentap menyerang kubu James Brooke
di Nanga Skrang, rentap mencapai kejayaan dan
seorang pegawai Brooke terbunuh iaitu Allan Lee.
6. Tahun 1854, james brooke menawan kubu Rentap di
Sg Lang dan membakar perkampungan Rentap.
7. Tahun 1857 james Brooke telah menghantar Tuan
Muda Charles Brooke utk menyerang kubu rentap di
bukit Sadok. Biritish telah berjaya mempengaruhi
3000 orang iban dan 500 org melayu sarawak utk
berjuang bersama British menentang Rentap. British
telah gagal menewaskan Rentap kerana kubu
pertahanannya kukuh.
8. 1863 James Brooke mengetuai pasukannya
menyerang Rentap di Bukit Sadok, pertempuran

14. sengit berlaku selama sebulan dan akhirnya Rentap
telah tewas.
9. Rentap berundur ke Entabai dan akhirnya meninggal
dunia di sana.
10. Kebangkitan Rentap membuktikan mereka bukan
lanun tetapi sebenarnya mereka ialah pejuang
bangsa.
7.4 Sharif Masahor Wira Sarawak
1. Sharif Masahor ialah seorang lagi wira Srawak. Beliau
dilantik oleh Sultan Mu’mien dari Brunai bg
mentadbir wilayah Sarikei.
2. Sharif Masahor menentang menetang peluasan
kuasa James Brooke ke wilayahnya.
3. Tahun 1855 Sharif masahor mengetuai 150 buah
perahu menyerang Mukah dan mengusir Pengeran
Matusin yg bernaung di bawah Brooke.
4. Tindakan Sharif Masahor telah menyebabkan Brooke
marah lalu memecat nya sebagai pembesar Sarikei
5. !859 Sharif Masahor menyerang Kanowit.
6. !860 Sharif Masahor berpakat dgn Datu Patinggi
Abdul Ghafor dan Temenggung Hashim utk myerang
Kuching dan mengusir James Brooke.
7. Tindakan mereka telah dikesan James Brooke dan
Datu Patinggi abdul Ghaffor telah ditangkap dan
dipenjarakan di Betawi.
8. Sharif Masahor bertempur dgn Broke di Sg. Sadong,
Kapal dan perahu nya ditenggelamkan dan 64 org
pengikutnya terbunuh.
9. 1861 James Brooke memaksa Sultan Brunai
meyerahkan Mukah dan menahan Sharif Masahor,
belaiu akhirnya dibuang negeri ke Singapura.
7.5 Dato Maharajalela Pejuang Perak
1. Dato Maharajalela ialah Org Besar Berlapan dan
menjadi Penghulu di Pasir Salak
2. Kean Perjanjian Pangkor 1824, Perak menerima
residen British JWW Birch pada bulan November
1874. Perlantikan residen di Perak telah
menimbulkan konflik diantara Sultan dan pembesar
Perak .
Faktor Kebangkitan Dato maharajalela menentang British.
a. Mengambil hak mengutip cukai
3. 24 Julai 1875 Sultan Abdullah dipaksa oleh JWW
Birch menandatangani perjanjianmenyrahkan hak
mengutip cukai kpd Inggeris.
b. Memperkenalkan cukai baru
4. Birch memperkenalkan cuaki baru sesuka hati
seperti cukai padi, perahu, atap, senjata dan cukai
kelamin utk setiap rumah.
c. Mencabar ketuanan Melayu
5. Kemarahan Sultan dan pembesar Perak memuncak
apabila Sultan Abdullah dipaksa menandatangani
perisytiharan penyerahan Perak kpd British pada 2
Okt 1875.
d. Mencabuli adat resam
6. Birch dibenci oleh Sultan dan pembesar keran dia
mengharankan perhambaan yang menjadi adat
resam org Melayu.
7. Raja Abdullah, Raja Ismail, Dato Maharajalela, Dato
Sagor, Pandak Input dan Siputum bersetuju
menghalau British dr bumi Perak.
8. 2 Nov 1875 JWW Birch dan rombongan tiba utk
menyebarkan surat perisytiharan memungut cukai.
Kesempatan itu diambil oleh Dato Maharajalela dan
pengikutnya utk membunuh Birch.
9. Pembunuhan Birch mnyebabkan British berang n
menyerang Pasir Salak. British tealh berjaya
dikalahkan oleh Dato Maharajalela dan Dato Sagor.
Kapten Innes telah terkorban.
10. Perang Perak berlanjutan dalam masa setengah
tahun, akhirnya British berjaya dengan bantuan
tentera India dan Hong Kong.
11. 1877 Dato Maharajalela, Dato Sagor dan Siputum
dijatuhkan hukuman gantung sampai mati. Sultan
Abdullah dan Raja Ismail dibuang negeri ke Pulau
Seychelles. Raja Ismail dibuang negeri ke Johor.
7.6 Yamtuan Antah Mempertahankan Kedaulatan Sri
Menanti.
1. Yamtuan Antah dilantik sebagai Yamtuan Seri
Menanti pada tahun 1875.
2. Yamtuan Antah tdk bersetuju dgn tindakan Dato
Kelana Sg Ujong menandatangani perjanjian dgn
British.
3. Yamtuah Antah dan Dato Kelana berebut kawasan
Terachi dgn masing2 mengaku Terachi dibawah
kawasan masing2.
4. British menghantar tentera dan jurukur sementara
Yamtuan Antah menghantar hulubalang seramai 200
orang dan akhirnya pertempuran pun meletus.
5. Perjuanagan Yamtuan Antah disokong oleh Dato
Siamang Gagap
6. Akhirnya Yamtuan Antah berunding dan berdamai
dgn British.
7.7 Dato’ Bahaman Pahlawan Pahang.
1. Dato’ Bahaman atau Orang Kaya Dato’ Setia Perkasa
Pahlawan Semantan. Beliau tidak mengiktiraf
pemerintahan British di Pahang.
Faktor Penentangan Dato’ Bahaman
a. Hilang hak mengutip cukai
2. British melantik E.A Wise sebagai pemungut cukai di
daerah temerloh sekaligus menafikan haknya
b. Pembinaan balai polis
3. Konflik menjadi lebih serius apabila E.A Wisw
membina balai Polis di Lubuk Teruna tanpa
berunding dulu dgn dato Bahaman
c. Perlucutan Gelaran
4. Kengganan Dato Bahaman berkerjasama dgn British
menyebabkan Hugh Clifford menganggapnya sebagai
penderhaka dan melucutkan jawatannya
Peristiwa Penentangan Dato Bahaman
1. 16 Disember 1891 - Dato Bahaman dan pengikut
menyerang Balai Polis Lubuk Teruna
2. 26 Disember 1891 - Hugh Clfford dan 200 tentera
tewas pd Dato Bahaman
3. Januari 1892 - British memaksa Sultan Pahang
memburu Dato Bahaman
4. Mac 1892 – Dato Bahaman menawan semula Lubuk
Teruna dgn bantuan Tok Gajah dan anaknya Mat
Kilau
5. 8 Mei 1892 - British menyerang Lubuk teruna,
pejuang Pahang berundur ke Kelantan dan
Terengganui.
6. 14 Jun 1894 – Dato bahaman dan 100 org
pengikutnya telah menawan Kuala tembeling dan
Jeram Ampai. British bertindak menghantar Kolonel
Walker utk menyerang balas. Dato Bahaman , Tok
Gajah dan Mat Kilau berundur ke Kelantan.
7.8 Mat Salleh Menyangah SBUB
1. Sejarah Penentang Mat Salleh tercatat sebagai
penentangan paling hebat terhadap SBUB di sabah.
2. Dilahirkan di Inanam berketurunan Bajau dan Suluk,
dan menjadi pemerintah Sungai Sugut dengan sifat
kepahlawanan dan keberanian berperang.

15. 3. Nama sebenar Mat Salleh ialah Mohamad Salleh bin
Datu Balu.
Faktor Penentangan Mat Salleh
a. Perjuangan Jihad – smgt jihad org Sulu di Filipina
b. Peraturan yang membebankan – amalam buruh
paksa, cukai beras, lesen perahu
c. Percubaan Berunding Gagal – Ogos 1985 Mat Salleh
cuba berunding dgn C.V. Creagh tetapi gagal
d. Perkampungan dibakar – SBUB membakar kg Mat
Salleh
7.9 Antanom Pahlawan Anak Rimba Berjiwa Besar
1. Ketua kaum Murut di Rundum, dilahirkan pd thn
1875, nama sebenar Antoros a/l Antanom.
Faktor Penentangan Antanom
a. Menjadi buruh Paksa – org murut dipaksa membina
jalanraya dan lain2 kerja
b. Menzalimi Keluarga – Suami dipisahkan, anak di
ambil SBUB utk dijadikan buruh
c. Menceroboh Kawasan Hutan
7.10 Tok Janggut Pejuang Jihad
1. Nama sebenar-Haji Mat Hassan, lahir pada thn 1853
di Pasir Putih, Kelantan, mahir dlm ilmu persilatan.
Faktor Penentangan Tok Janggut
a. Peraturan Tanah – cukai
b. Perasaan Anti British - semangat perjuangan jihad
islam
c. Pengenalan cukai yang membebankan
d. Pembayaran cukai yang menyusahkan
7.11 Haji Abd Rahman Limbong Pejuang Tani
1. nama sebenar Haji Abd Rahman b Haji Abd Hamid
Faktor Kebangkitan Tani
1. Pas kebenaran yg membebankan
2. Penguatkuasaan undang2 binatang buas
3. Peraturan tanah baru
4. Pengaruh pemimpin agama

16. BAB 6 - BRITISH MENGEKSPLOIT EKONOMI
6.1 Kegiatan Pertanian Dagangan
6.2 Tanaman Baru Memantapkan Ekonomi
6.3 Perkembangan Perusahaan Getah
6.4 Perkembangan Perusahaan Perlombongan
6.5 Pengeluaran Hasil Hutan
6.6 Perkembangan Ekonomi Membawa Perubahan
6.1 - Kegiatan Pertanian Dagangan
1. British memperkenalkan pertanian dagangan iaitu
lada hitam, gambir, buah pala, cengkih, ubi kayu,
tebu dan nanas.
2. Pulau Pinang, Selangor, Negeri Sembilan, dan
Sarawak menjadi negeri pngeluar lada hitam yg
utama.
3. Pada kurun ke 19 lada hitam dan gambir di tanam di
Johor
4. Buah Pala dan cengkih di tanam di Pulau Pinang
5. Ladang tebu dibuka di Seberang Perai dan Perak.
6. 1830 Seberang Perai menjadi Pengeluar gula utama
di negeri2 selat
7. 1900 – Perak pula menjadi Pengeluar utama gula di
Tanah Melayu
8. Gula menjadi esksport penting Tanah Melayu selama
50 tahun.
9. Sebelum perang dunia ke2 Tanah Melayu
merupakan pengeksport nenas dalam tin yg kedua
terbesar di dunia
6.2 - Tanaman Baru Memantapkan Ekonomi British
1. Menjelang kurun ke 20 harga pasaran menjadi tidk
menentu, British memperknalkan tanaman baru
iaiiitu kopi, kelapa sawit, tembakau dan teh.
2. Tanaman kopi secara besar-besaran di Perak, N.9,
Selangor dan Johor.
3. Kelapa Sawit di Kuala Selangor, Perak dan Johor
4. Tembakau di Pulau Pinang dan Teh di Cameroon
Highland Pahang.
5. Teh yg dihasilkan di T. Melayu teh yg berkualiti tinggi
dan dikenali sebagai teh Ceylon
6. Walaubagaimanapun hanya peladang eropah
dibenarkan menanam tanaman dagangan.
6.3- Perkembangan Perusahaan Getah
1. Kurun ke 19, harga kopi jatuh dipasaran. Getah
diperkenalkan sebagai tanaman pilihan.
2. Pokok Getah yg ditanam dinegara kita berasal dr
negara Brazil dr jenis Havea Brasillensis.
3. Tahun 1876 sebanyak 700 000 biji getah telah
dibawa masuk dr brazil ke England oleh Henry
Wickham.
4. !877 – 22 batang anak getah dibawa ke Singpura dan
di tanam di Botanixal Garden. Residen Perak
mengambil beberapa batanhg utk ditanam di
kediamannya di Kuala Kangsar.
5. Awal kurun ke 20, harga getah melambung tinggi
ekoran perusahaan kereta yg berkembang di Eropah
dan Amarika Syarikat.
6. Banyak ladang getah dibuka di Selangor, Perak,
Negeri Sembilan dan Johor
7. Tahun 1920 – Tanah Melay menjadi Pengeluar getah
terbesar di dunia.
8. Syarikat Eropah menguasai perusahaan getah
dinegara kita adalah seperti Sime Darby, Guthrie,
Harrisons & Crosfield dan United Platations.
Faktor Perkembangan Perusahaan Getah
a. Kejatuhan harga kopi - kerana pengeluaran kopi
berlebihan di brazil
b. Permintaan terhadap getah meningkat - akibat
permintaan dalam industri permotoran, kasut, dll
c. Tenaga buruh yang mencukupi - buruh india dibawa
masuk secara besar-besaran
d. Cukai yang rendah – British mengenakan cukai tanah
dan cukai eksport yg rendah bg perusahaan getah
e. Pelaburan modal – Syarikat syarikat besar eropah
seperti Sime Darby dan Guthrie byk melabur
f. Usaha H.N.Ridley – memperkenalkan kaedah
menoreh mengikut sistem ibedem atau sistem
tulang ikan hering. Kaedah ini dpt meningkatkan
hasil pengeluaran.
Kemelesetan Ekonomi Dunia Menjejaskan Perusahaan Getah
- Pada tahun 1920an dan 1930an telah berlaku
kemelesetan ekonomi dunia. Harga getah
telah jatuh dan memberi kesan yg teruk kepada
ekonomi T.Melayu
- Rancangan Sekatan Stevenson dan Perjanjian
Peraturan Grtah Antarabangsa diperkenalkan
bg menyelamatkan perusahaan getah di
Malaysia.
Rancangan Sekatan Stevenson 1922
- Rancangan ini bertujuan mengurangkan
pengeluaran getah dunia.
- Belanda di Indonesia enggan menyertai
rancangan ini.
- Rancangan ini gagal dan ditamatkan pada 1928.
Perjanjian Percaturan Getah Antarabangsa tahun 1934.
- Rancangan ini juga bertujuan mengurangkan
pengeluaran getah dunia.
- Rancangan ini disertai oleh T.Melayu, Sabah,
Sarawak, Sri Lanka, India, Myanmar, Indonesia,
IndoChina dan Thailand.
- Setiap negara dikehendaki mengurangkan
pengeluaran dan harga getah berjaya
ditingkatkan semula.
6.4 Perkembangan Perusahaan Perlombongan
- British memajukan kegiatan perlombongan dan
mengaut hasil galian seperti bijih timah, emas,
arang batu, bauksit, bijih besi dan ilmanit.
- Emas dilombong di Raub, Pahang dan
merupakan lombong terbesar di T. Melayu
- Arang Batu dilombong di Batu Arang, rawang ,
Selangor.
- Bauksit digunakan utk membuat aluminium di
lombong di Bukit Pasir, dan Teluk Ramunia di
Johor serta Teluk Emas di Melaka.
- Bijih Besi dilombong di Bukit Besi, Terengganu,
dan Rompin , Pahang
- Ilamanit dilombong di Batang Padang, Perak.
Perkembangan Perlombongan Bijih Timah
- Bijih Timah merupakan galian terpenting T.
Melayu.
- Sebelum kedatangan British B.Timah telah
diusahakan oleh orang Melayu secara
tradisonal
- Tahun 1820an, org2 cina mula dibawa masuk
utk bekerja bekerja dilombong bijih yg dimiliki
oleh pembesar Melayu di Daerah Sg. Ujong,
Larut, Klang.

17. BAB 6 – (sambungan)
- Orang Cina dan Eropah dibenar membuka
lombong bijih dgn memajak tanah dr
pembesar2 Melayu.
- Kemasukan org cina meyebab Ampang, Kuala
Lumpur, Lembah Kinta, Perak.
- Org Cina memperkenalkan sistem lombong
dedah dan pam kelilkir serta palung.
- Revolusi Perindustrian berlaku di Eropah dan
myebabkan permintaan terhadap bijih timah
meningkat.
- Awal kurun ke 20 syarikat eropah
memperkenalkan kaedah perlombongan
moden iaitu menggunakan kapal korek.
- Kapal korek pertama diperkenalkan pada tahun
1912 oleh Syarikat malayan Tin Dredging.
- Pada tahun 1929 terdapat lebih 107 buah kapal
korek.
- Tahun 1930an harga bijih timah jatuh akibat
kemelesetan ekonomi dunia.
- 1934 Majlis Bijih Timah antarabangsa
ditubuhkan bg mengawal pengeluaran bijih
timah dan menstabilkan harga.
6.5 Pengeluaran Hasil Hutan
- Tanah Melayu kaya dengan hasil hutan seperti Kayu
kayan, rotan, damar, madu lebah, kapur barus, getah
perca dan getah jelutung.
- Pengeluaran Hasil hutan menjadi eksport penting ke
China, Amerika Syarikat dan Eropah.
- Pada tahun 1901, British menubuhkan jabatan
Perhutanan bg menguruskan hasil hutan dgn lebih
sistematik.
Hasil2 hutan dan kegunaannya
1. Damar - varnis
2. Getah perca – alatan bedah, bola golf dan penebat
kebel telegraf dasar laut
3. Getah Jelutung – ramuan getah penguyah dan
pelekat gigi palsu
4. Rotan – bakul, tikar, tongkat, tangkai payung dan
perabot
5. Kayu Balak – bahan binaan, perabot , perahu.
British hanya memajukan ekonomi dagangan seperti kegiatan
perlombongan, perladangan dan perdagangan. Sebaliknya
kegiatan ekonomi tradisional seperti pertanian dan menangkap
ikan diabaikan.
Ekonomi Tradisonal Ekonomi Dagangan
Bercorak sara diri Berorientasikan eksport
Diusahakan oleh
penduduk tempatan , org
melayu luar bandar
Dikuasai oleh syarikat asing dr
eropah
Menanam padi &
menangkap ikan
Perlombongan bijih timah &
perusahaan getah
Menggunakan alatan
tradisional
Menggunakan jentera moden
Tdk menggunakan buruh
yg ramai
Melibatkan ramai buruh
Modal kecil Modal besar
6.6 Perkembangan Ekonomi Membawa Perubahan
Kemajuan pesat dlm bidang ekonomi terutamanya
perlombongan bijih timah dan perusahaan getah telah
membawa pelbagai perubahan.
Perkembangan Ekonomi Membawa Perubahan
1.Kemasukan Buruh Cina dan India
Kesannya :
a. Pengenlan kaum mengikut kegiatan ekonomi
b. Penempatan mengikut kaum
c. Masyarakat berbilang kaum
2.Kemajuan Pengangkutan dan Perhubungan
Kesannya :
a. Landasan keretapi
b. Jalanraya
c. Pengangkutan udara
d. Pos, telegraf dan telefon
3.Kemunculan Bandar Baru
Kesannya :
a. Taiping
b. Ipoh
c. Kuala Lumpur
4.2emudahan Sosial
Kesannya :
a. Hospital
b. Elektrik
c. Sekolah
5.Pendidikan Vernakular
Kesannya :
a. Pendidikan Melayu
b. Pendidikan Inggeris
c. Pendidikan Cina
d. Pendidikan India
Cara Kemasukan Buruh Cina dan India
1. Buruh Cina dibawa masuk melalui sistem Kontrak
2. Bruh India dibawa masuk melalui sistem Kangani
- British telah membiarakn setiap kaum tinggal
secara berasingan mengikut kegiatan ekonomi
masing2. Orang melayu tggal dikampung2 dgn
aktiviti pertanian dan kebun kecil. Orang Cina
tggal di lombong2 dan dibandar. Org India pula
tggal diestet2 dan ladang getah.
Perkembangan Sistem Pengangkutan dan Perhubungan
- British memerlukan sistem pengankutan dan
perhubungan yg cekap dan pantas utk
mengangkut hasil ekonomi terutamanya bijih
timah ke pelabuhan utk dieksport.
Perkembangan Landasan Keretapi
- Keretapi mula diperkenalkan di Tanah Melayu
pada akhir kurun ke 19.
- Pada thn 1903 Keretapi Negeri-Negeri Tanah
Melayu telah ditubuhkan.
- Pada tahun 1948, namanya ditukar kepada
Keretapi Tanah Melayu(KTM)
- Dan pd hari ini namaya dikenali sebagai
Keretapi Tanah Melayu Berhad(KTMB)
- Terdapat 3 fasa perkembangan landasan
keretapi; (sila rujuk peta 6.6 di ms 146 utk
pemahaman lanjut)
Fasa 1 (1885-1896)
- Dari Taiping ke Port Weld(Kuala Sepetang)
- Dari Kuala Lumpur ke Port
Swettenham(Pelabuhan Klang)
- Dari Seremban ke Port Dickson
- Dari Ipoh dan Batu Gajah ke Telok Anson

18. Fasa2 (1897-1909)
- Landasan keretapi dibina menghubungkan
antara utara dengan selatan selepas
penubuhan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu.
Fasa 3 ( 1910-1931)
- Landasan Keretapi telah diperluas ke seluruh
semanjung termasuk negeri negeri di pantai
timur kecuali Terengganu.
Perkembangan Jalan Raya
- Pada peringkat awal j.raya dibina bg
menghubungkan kawasan lombong bijih timah
dan pertanian dgn stesen keretapi
- Kurun ke 20. Pertambahan bilangan kenderaan
menyebabkan pembinaan j.raya menjadi pesat.
Jalan2 diturap spaya lebih sesuai n lancar.
- 1939 – terdapat jaringan j.raya yg
menghubungkan seluruh T. Melayu
Kemajuan Pengangkutan Laut dan Udara
- Kemajuan ekonomi membawa kepada
pengenalan kapal wap dan kapal terbang
- Tahun 1890 Syarikat Straits Streamship
ditubuhkan
- Kapal wap The SS Perak memberikan
perkhidmatan dr Singapura ke Perak dgn
membawa jentera, makanan dan buruh.
- 1937 – Syarikat Wearne Air Service
memberikan perkhidmatan penerbangan
awam
- Kapal terbang pertama ygg digunakan di T
melayu waktu itu ialah jenis kipas dua,
D.H.Rapides
- Pada masa yg sama British turut memajukan
sistem pos, telegraf, telefon dan radio.
Kemajuan Perkhidmatan Kesihatan dan Kemudahan asas lain
- Pertambahan penduduk yg pesat telah
menimbulkan masalah kesihatan.
- Penyakit2 seperti taun, beri2, malaria mudah
merebak.
- Kerajaaan Brirish menubuhkan hospital, pusat
perubatan dan Institut Penyelidikan Perubatan
di Kuala Lumpur.
- Hospital terawal yg dibina di Jalan Tanglin
Kuala Lumpur tahun 1889.
- 1890 – Lembaga Kesihatan ditubuhkan.
- Pada tahun 1931, Jabatan Parit dan Taliair
ditubuhkan bg memajukan sistem pengairan
dan memajukan tanaman makanan sepeerti
padi.
- Kawasan sawah padi yg luas telah dibuka di
Sungai Manik Perak dan Tanjung Karang
Selangor.
- Terusan Wan Muhamad Saman dibuka di
Kedah pada tahun 1885 dan siap pada 1895.
Terusan sepanjang 35km ini dibina dgn tenaga
manusia.
- Pada tahun 1930 Empangan Hidroelektrik
Chenderoh dibuka utk menampung keperluan
tenaga elektrik.
Kemunculan dan Perkembangan Bandar Baru
- Pada kurun ke 19 Perkembangan Industri
Perlombongan Bijih Timah tlh mendorong byk
pembukaan petempatan yg akhirnya
berkembang menjadi baru baru seperti Taiping,
Ipoh, Kuala Lumpur dan Seremban.
Ipoh
- Bandar Ipoh ujud sejak kurun ke 16 dan didiami
oleh org Melayu
- Tahun 1880 an – Lembah Kinta menjadi
tumpuan pelombong selepas pengeluaran bijih
timah di Larut mulai merosot.
- Pada tahun 1935, Ipoh dijadikan ibu negeri
Perak bg menggantikan Taiping.
- Taiping terletak dlm daerah Larut dgn nama
salnya ialah Kelian Pauh
- Tahun 1840 an ramai org cina dibawa masuk ke
Larut utk tujuan perlombongan
- Taiping bermaksud “: kedamaian yg abadi” – di
beri nama mggantikan Kelian Pauh selepas
tamat Perang Larut.
Kuala Lumpur
- Kurun ke 19 – Raja Abdullah iaitu pembesar
Klang meneroka kawasan diantara penemuan
Sg Gombak dan Sg Klang utk membuka
lombong bijih timah.
- Kawasan tersebut sgt berlumpur dan mula
dikenali sbgai Kuala Lumpur.
- Org cina mula dibawa masuk ke Kuala Lumpur
pada tahun 1860.
- Tahun 1860 Kuala Lumpur dijadikan ibu negeri
Selangor bg menggantikan Klang
- 1896 Kuala Lumpur dijadikan pusat
pentadbiran negeri-negeri selat.
- Yap Ah Loy adalah org yg bertanggungjawab
membangunkan Kuala Lumpur
- Bangunan Sultan Abd Samad dibina pd tahun
1897 sbgai pusat pentadbiran Kuala Lumpur.
Kepelbagaian Pendidikan dlm Masyarakat Berbilang Kaum
Sekolah Melayu
- Brirtish tdk menumpukan pembangunan dlm
bidang pendidikan mengakibatkan berlakunya
perkembangan sistem pendidikan vernakular.
- Sekolah Melayu pertama didirikan di Negeri2
Selat ialah Sekolah Melayu Gelugor dan
sekolah Melayu Bayan Lepasdi Pulau pinang
pada tahun 1816
- British tdk berminat utk memberikan
pendidikan tinggi kepada org Melayu.
- Lulusan sekolah melayu hanya layak menjadi
guru, polis dan penjawat awan pangkat rendah.
- Lulusan sekolah Melayu juga hanya dibenar
melanjutkan pelajaran hingga ke maktab
perguruan.
- Maktab Perguruan Melaka 1900, Maktab
Perguruan Sultan Idrin 1922, dan Maktab
Perguruan Prempuan Melayu Melaka 1935.
Sekolah Cina
- Sekolah cina diushakan sendiri oleh org cina
dari peringkat rendah hingga menengah degan
menggunakan bhasa pengantar cina seperti
Tochew, Hokkien, kantonis dan Hakka.
- 1920, British mula memberi perhatian kepada
sekolah cina dan memperkenalkan enakmen
Pendaftaran Sekolah bg mengawal sekolah
cina.
Sekolah Tamil
- Sekolah Tamil pula diusahakan oleh org
perseorangan dan pertubuhan masyarakat
India, dengan sukatan pelajaran, buku-buku
dan guru-guru dr India.
- Tahun 1912 British memperkenalkan undang-
Undang Buruh yg mewajibkan pengusaha
ladang menyediakan kemudahan pelajaran
kepada anak-anak pekerjanya.

19. - Antara sekolah Tamil yg terkenal ialah Sekolah
Thambosamy Pillai dan Vivekananda di Kuala
Lumpur
-
Sekolah Inggeris
- Sekolah Inggeris mula didirikan di Negeri2
Selat seperti Penang Free School 1816 dan
Malacca Free School 1826.
- Sekolah inggeris menyediakan pendidikan
hingga ke peringkat menengah dan terbuka
kepada semua kaum.
- Sukatan pelajarannya mengikut sistem
pendidikan di England dan lulusan sekolah
Inggeris berpeluang melanjutkan pelajaran di
London dalam bidang perubatan, kejuruteraan,
guaman dan pentadbiran.
- 1905 Kolej Melayu Kuala Kangsar telah dibuka
utk memberi pendidikan kepada anak-anak raja
dan golongan bangsawan ke peringkat
menengah.
- Namun begitu British kurang berminat utk
memberi pendidikan tinggi kepada org melayu,
sehingga tahun 1930an, bilangan org melayu
yang berpendidikan tinggi amat kurang
berbanding kaum lain.

20. BAB 8 – KEBANGKITAN SEMANGAT KEBANGSAAN UTK
MENGANGKAT MARTABAT BANGSA
8.1 Maksud Semangat Kebangsaan
8.2 Perkembangan Negara Luar memberi Inspirasi
Perjuangan
8.3 Gerakan Islah Mencetus kesedaran Kebangsaan
8.4 Intelektual Mematangkan Perjuangan
8.5 Perjuangan Nasionalisma melalui mata pena
8.6 Kesepakatan menjamin keutuhan perjuangan
8.7 Perkembangan Negara Luar memberi Inspirasi
Perjuangan
8.1 Maksud Semangat Kebangsaan
- Ialah perasaan cinta dan taat setia yang
mendalam terhadap bangsa dan tanahair.
8.2 Perkembangan Negara Luar Memberi Inspirasi
Perjuangan
- Awal kurun ke 20, berlaku gerakan kebangsaan
di negara2 sperti Turki, Mesir, Jepun, China,
Filipina dan Indonesia. Hal ini mendorong
penduduk Tanah Melayu jga berbuat demikian
- 1882 Sayid Jamaluddin Al Afghani dan Syeikh
Muhammad abduh menentang British di Mesir
- 1905, Jepun menentang Rusia dan berjaya
mengalahkan Rusia
- Dr Sun Yat Sen memimpin revolusi China
menentang Keranjaan Manchu dan
menubuhkan Republik China
- Jose Rizal memimpin rakyat Filipina menentang
penjajahan Sepanyol
- Soekarno memimpin rakyat Indonesia
menentang penjajahan Belanda di Indonesia
- Mahatma Gandhi memimpin rakyat India
menuntut kemerdekaaan dr British
8.3 Gerakan Islah Mencetuskan Kesedaran Kebangsaan.
- Golongan pelajar yang mendapat pendidikan di
Mesir terpengaruh dengan idea pemulihan
Islam kepimpinan Sayid Jamaluddin Al Afghani
dan Syeikh Muhammad Abduh.
- Golongan ini balik ke Tanah Melayu dan
menggelarkan diri mereka sbagai Kaum Muda
- Tokoh Kaum Muda ialah Syeikh Muhammad
Tahir b Jalaluddin, Haji Abas b Muhammad dan
Syed Syeikh Ahmad Al Hadi.
- Kaum Muda menyebarkan kesedaran
pembaharuan melalui majalah Al Imam.
- 1902 Al Imam diharamkan. Tetapi idea tersebut
terus disebarkan oleh majalah lain seperti
Neracha, Al Ikhwan, dan Saudara
8.4 Intelektual Mematangkan Perjuangan
- Golongan Intelektual lahir dr Maktab
Perguruan Sultan Idris yg terdiri dr guru2
Melayu
- Tokoh2 tersebut ialah Harun Aminurrrashid,
Ibrahim Haji Yaacob dan Abdul Hadi Hassan
- Golongan Intelektual berpendidikan Inggeris
jga membantu menyemarakkan semangat
kebangsaan, mereka2 ini ialah Raja Chulan,
Muhammad Eunos Abdullah, Dato Onn Jaafar
dan Ishak Haji Muhammad.
8.5 Perjuangan Nasionalisme Melalui Mata Pena
- Akhbar menjadi media utama menyalurkan
idea perjuangan dan semangat kebangsaan
Tarikh Akhbar/Majalah Tempat Terbit
1914-1931 Lembaga Melayu Singapura
1918-1941 Pengasuh Kelantan
1924-1941 Majalah Guru KL/P.Pinang
1926-1931 Al Ikhwan P.Pinang
1928-1941 Saudara P.Pinang
1930-1941 Warta Malaya Singapura
1930 Fajar Sarawak Sarawak
1931-1941 Majlis KL
1939-1941 Utusan Melayu Singapura
- Terdapat juga akhbar Cina iaitu Lat Pau, Nan
Yang Siang Pau, Sin Chew Jit Poh dan Modern
Daily News
- Akhbar India pula ialah Ulaga Nesan, Tamil
Nesan dan Tamil Murasu
- Selain akhbar terdapat bentuk penulisan kreatif
seperti ;
- Puisi:
Pengarang Puisi
Harun Aminurrashid
Tenaga kaumku
Rayuan Bangsaku
Mempertahankan Hak
Kita
Perwira Melayu
Abdul Samad Said
Serunai Pujangga
Kapal Tiada Nakhoda
Hari Kejatuhan Kita
Muhammad Yusof
Harun
Dunia yg Fana
Di Lautan Seberang
Omar Mustafa Bangkitlah
Melati Pahang Seruan Kebangsaan
Mahmud Ahmadi Sedarlah
Muhammad Yassin
Mansor
Di Tengah Sengsara
- Novel;
Pengarang Puisi
Syed Syeikh Al Hadi
Hikayat Faridah
Hanum
Ahmad Rashid Talu Iakah Salmah ?
Harun Aminurrashid Melor kuala Lumpur
Ishak Haji
Muhammad
Putera Gunung
Tahan
Ishak Haji
Muhammad
Anak Mat Lela Gila
Abdullah Sidek Mari Kita Berjuang
Abdul kadir Adabi Melati Kota Bahru
- Cerpen
Pengarang Puisi
Abdul Rahim Kajai Cerita Awang Putat
Ishak Hj Muhammad
Rumah Besar Tiang
Sebatang
Shamsudin Salleh
Di sini bknnya org
dagang
Siasat yg Tiada
Diminta

21. 8.6 Kesepakatan Menjamin Keutuhan Perjuangan
- Golongan wartawan dan ahbar memainkan
peranan penting dalam menubuhkan kesatuan
utk memperjuangkan hak dan kepentingan
rakyat.
- Perkembangan Persatuan Melayu sebelum
Perang Dunia Kedua
1926 – Kesatuan Melayu Singapura
1937- Persatuan Melayu Perak
-Persatuan Melayu Melaka
-Persatuan Melayu Pulau Pinang
1838- Persatuan Melayu pahang
-Persatuan Melayu Selangor
- Persatuan Melayu Negeri Sembilan
1939 – Persatuan Melayu Kelantan
-Persatuan Melayu Sarawak
-Persatuan Melayu Johor
1934- Persaudaraan Sahabat Pena
1938 – Kesatuan Melayu Muda
Merupakan pertubuhan politik pertama
Dgn tujuan membebaskan T. Melayu dr
penjajah. KMM diasaskan oleh Ibrahim Hj
Yaakob, Mustapha Hussain dan Ahmad
Boestamam.