1. BEYİN-BEDEN-BESLENME
B.B.B
Anne karnın da yaşamın başladığı
andan itibaren gelişme,büyüme
-hayatın devamı ve günlük
faaliyetlerimiz için gereken enerji
‘’BESLENME’’ ile sağlanır.
3. • Besinleri ağız yolu ile
alır,parçalar,işler,öğütür,
vücuda yararlı olanları
enerji üretmek ve
organlarımızı beslemek
için kullanır.Açığa çıkan
atıkları bağırsaklar ve
idrar yolu ile doğaya
gönderir.
4. Beyin Sağlığı=Vücut Sağlığı
• Vücut sağlığı ile beyin
sağlığı birbiri ile doğru
orantılı olarak etkileşim
halindedir.Zihnimiz den
geçen olumsuz
düşünceler ,beynimizden
salgılanan hormonları
olumsuz etkileyerek
organlarımızın
hastalanmasına neden
olabilir.
5. Sağlıklı İnsan Olabilmek İçin
Öncelikle Beyin-Beden sağlığımızın iyi olması gerekir.Böylece
Ruh sağlığımız da iyi olur.
• Olması Gerekenler
( Homeostasis
•
)
Olmaması gerekenler
• Anne karnından itibaren sağlıklı • Yetersiz-dengesiz-bilinçsiz
beslenme beslenme-Obezite
• Sağlıklı çevre koşulları • Alkol-uyuşturucu-sigara
• Eğitim -Öğretim
• Düzensiz yaşam
• Uyku saatlerinin düzenli olması
• Endokrin sisteminin iyi çalışması-
• Hareketsizlik
aç kalmamak • Ruhsal-bedensel sağlık
• Egzersiz-Haraketli yaşam sorunları
• Stessle baş etme tekniklerini • Sağlıklı olmayan çevre
bilmek • Kimyasallar katkı maddeleri
• Kötü alışkanlıklardan uzak durmak • Kötü çevre koşulları
• Aile ve uygun sosyal çevre
6. Beyin Yapısı
• 1-Beyin
• 2-Beyincik
• 3-Hipotalamus
• 4-Hipofiz Bezi
• 5-Medulla
• 100 milyar beyin hücresi bulunur..%60 ı
su,% 20 si yağ ve kalan kısmı solüt
maddelerden oluşan beynin yapısında
ki nöronlar –snapslar aracılığı ile kendi
içinde bilgi alışverişin de bulunur.
Beyin Hücre leri protein, vitamin-
mineraller ve mikro besin leri
kullanarak, sinir iletişim ağı olan
nörotransmitterlerin ( NTS )çalışmasını
etkinleştirmektedir. İnsan beyni
çalışırken fazla miktarda kan alır,bu
nedenle daha çok besine ihtiyaç
duyar. Sonuçta birtakım artık maddeler
oluşur. Beyin bu artık maddeleri
uzaklaştıramazsa yorulur (sürmenaj).
Dinlenmek, uyumak, temiz ve bol hava
almak beyni dinlendirir.
8. Beynin Lobları
• Muhallebi kıvamında 1,3-1,5
kg ağırlığında olan beyin,
vücudun en iyi korunan
yerinde; kafatasının içerisinde
bulunur.. Beynin ağırlığı
kişiden kişiye değişiyor.
Beynin
• ön kısmına ‘’frontal”,
orta kısmına “parietal”,
arkakısmına “oksipital”
yan kısmına “temporal”
lob deniliyor.
11. • Son yıllarda beynin sağ
ve sol yarım küreleri
arasıdaki farklılıklar da
araştırılmakta….
12. Beynin Bazı Hormonları-Neurotransmitterleri
• Bunlar; Beyindeki sinirler arası kimyasal iletici, beyindeki sinir
sistemi boyunca kimyasal bilgi taşıyıcılar dır.
• Melatonin: Biyolojik –ruhsal ritmi düzenler
• Oxytosin:Gebe kadınlarda doğumu kolaylaştırmak için salgılanır
• Adrenal Hormonlar:
• Kortizol=STRES HORMONU
Stres hormonu ;beyinde öğrenme mekanizmasını olağanüstü
etkilemektedir.Az miktarda stres hormonu zihni açar, dikkati arttırır,
öğrenmeyi hızlandırır.Aşırı salgılanması ,bedeni gerçekle ilgilisi
olmayan aşırı tepkili ve alarm halinde olma durumuna iter.
• Serotonin:Serotonin uykuyu, ruh halini, ani ve aşırı istekleri ve
iştahı düzenler. Düşük serotonin miktarı, sinirli, huzursuz ve depresif
ruh hallerine yol açabilir. Serotonin miktarının yeterli seviyede
olması ayrıca ani ve aşırı isteklerin kontrolünü de sağlayarak, kişinin
bir gıdayı yemeden önce düşünebilmesine de yardımcı olacaktır .
13. •
Dopamine :Dikkatini toplayamayan,
kafa yoran şeylerden sıkılan, aceleci,
sabırsız, çok konuşan, unutkan,
dağınık, sık eşya kaybeden, kıpır kıpır
yerinde duramayan insanlarda beynin
ön bölgesinden dopamin az
salgılanmaktadır. Nitekim beyinde
dopamin miktarını arttıran ilaçlarla bu
kişilerde belirgin düzelme
görülmektedir.Dopami nin öğrenmenin
dikkatle ilgili sürecindeki rolü ve kısa
bellek için değeri yeni araştırmalara
kaynak olmuştur.
Acetylcholine: Asetilkolin hafıza ile
ilgili beyin kimyasalıdır
GABA: Beynin anksiyete merkezini
etkiler
Endorphine:Organizmayı acil
harekete hazırlamayı sağlar.
• Bu biokimyasallar doğru
salgılandığında ruh halimizi daha iyi
hisseder ve bedenen daha sağlıklı
oluruz.
14. Beyin-Beden Sağlığı için 6 Besin
öğesine ihtiyaç vardır.
• 1-Oksijen • Bu gıdaların kişiye özel
• 2-Su düzenlı,sağlıklı,gereken
• 3-Proteinler porsiyon miktarınca alımı
bireyin sağlıklı olmasını
• 4-Karbonhidratlar sağlar.
• 5-Yağlar • Hiç biri bir diğerinden üstün
• 6-Vitaminler – değildir.Sağlığımız için
Mineraller ve mikro önemli görevleri vardır.
besinler.
15. PROTEİNLER VE BEYİN
• Beyin de messenger servisi olarak
görev yapan:
• Serotonin,Norepinephrine ,
Acetylcholine ,Dopamine
neurotransmitter leri ruh
halimizin iyi olmasında rol
oynarlar,konsantrasyonu,hafı-
• zayı ve öğrenmeyi sağlayan bu
neurotransmitterlerin yapı taşı
proteinlerdir.
17. Karbonhidratlar doğada 2
şekilde bulunur • Karbonhidratlar bütün
canlılar için temel enerji
• Kompleks karbonhidratlar kaynağıdır.
genellikle sebze, kepekli ekmek ve
tahıllar da bulunur. Yavaş • Yürümek, koşmak,
sindirildiklerinden beyin sağlığı için düşünmek, duymak, görmek
önerilir. vb günlük faaliyetlerimizle
birlikte çocukların büyümesi,
• Basit karbonhidratlar basit yetişkinlerin hayatını devam
şekerler dir. Vücut için çok az besin ettirebilmesi, yaraların ve
değerine sahiptirler, rafine şeker, hastalıklarımızın iyileşebilmesi
için gerekli olan enerjinin çoğu
beyaz un vb ..Vücut tarafından hızlı karbonhidratlardan sağlanır.
sindirilerek kan şekerini yükseltip Ancak kompleks
şişmanlığa neden olduklarından karbonhidratları tüketmek ,kilo
tüketimi küçük miktarlar ile sınırlı almamak beyin sağlığını
korumak açısından tercih
olmalı dır.Şişmanlık beyin edilmelidir.Kan şekeri ni hızlı
fonksiyonlarının yavaşlamasına yükselten gıdalar tüketildiğinde
neden olur. uyuşukluk-uyku hali oluşur-
dikkat eksikliği baş gösterir ve
öğrenme azalır.
19. • Gıdalarla alınan yağ vücudumuz da yağ asitlerine
dönüşür.Yağ asitleri beyin sinir hücrelerinin
membran yapısında görev alır. Myelin kılıfın yapısı
30% protein ve 70% yağdır.Myelin kılıfta en çok yağ
asidi olarak oleik asit bulunur.Anne sütü,Zeytin
yağ,badem,ceviz ,fındık ve avokado oleik asit
kaynağıdır.
• DHA (docosahexaenoic acid) ve AA (arachidonic
acid)beyin sağlığı açısından önemli yağ asitleridir.
20. Elzem Yağ Asitleri
• Vücut 2 yağ asidini üretemez, Gıdalarla alınması
elzemdir.
• 1-Alpha-linolenic acid (ALA). ALA omega 3 yağ asitleri
ailesine ait bir yağ asididir.Keten tohumu,fındık,deniz
börülcesi,yeşil yapraklı sebzeler ve soğuk su balıkları
alabalık,somon ,sardalya da bulunur.
• 2-Linoleic acid (LA). Omega 6 yağ asidi içeren grupta
bulunur.Ayçiçek yağı,mısır özü yağı,susam yağı LA
içerir.
• Bu 2 yağ asidi( docosahexaenoic acid) DHA ve
(arachidonic acid) AA i oluştururlar.DHA eksikliği
depresyona neden olabildiği gibi essensiyal yağ
asitlerinin eksikliği Parkinson ve Alzheimer hastalıkların
da da görülebilmektedir. Omega-3 ve omega-6 yağ
asitlerinin yetersizliği mental şikayetler, hiperaktivite,
depresyon, ve şizofreni ye neden olabilmektedir.
21. VİTAMİNLER-MİNERALLER-MİKRO BESİNLER
• Sağlıklı beyin fonk.ları ve sinir
sistemi için Serotonin salgısını
sağlayan B vit .lerine ihtiyaç
vardır
B12, B6, ve folic acid kandaki
homocysteine seviyesini düşürerek
beyin kanamalarına karşı korur.
• Odaklanma ve konsantrasyona
yardımcı olan
GABA(gamaaminobütirikasit)nts
• içinde B vitaminlerine ihtiyaç
vardır.
• Çinko minerali Serotonin ve GABA
nın yapısında bulunur. Çinko
hafıza oluşumunda önemli olup
tohumlar -fındık, ve kırmızı ette
mevcuttur.
22. VİTAMİNLER-MİNERALLER-MİKRO BESİNLER
•
Kalsiyum beynin elektriksel
sinir iletimini düzenlemek
için kullanılan bir mineraldir
• Phytobesinler –flavonlar
olarak bilinen bitkisel
mikro besinlerin de beyin
sağlığı için önemli faydaları
vardır. Nöronların tamiri ve
korunması için kritik öneme
sahiptirler ,bellek
fonksiyonunu koruyan
güçlü antioksidanttırlar.
• Meyva ve sebzeler de
bulunur.
24. Beynimizi Besleyen Gıdalar
• %60 ı su,%20 si yağ geri
kalanı solüd maddelerden
oluşan Beyin sadece
oksijen ve glikozla
çalıştığından yediğimiz
gıdalar beyin den ve
vücuttan salgılanan
hormonlar sayesinde
vücudumuz da
metabolize olarak
karaciğerimiz de glikoza
dönüşür.
25. • Ananas:Bromelain,C
vit ve mangan içerir.
• Uzun bir metin
ezberleyebilmek için
fazla miktarda C
vitaminine ihtiyaç
vardır. Vücutta
mangan eksikliği
epileptik bozukluklara
neden olabilir.
Bromelain ödemin
atılmasına yardımcı
olur.Serotonin salgısını
arttırır.
pineapples
http://www.squidoo.com/health-benefits-of-
26. • Avokado:Yağda eriyen
vitaminler dahil olmak üzere
20 gerekli besin öğesi içeren
avokado da posa dahil
olmak üzere Potasyum,Vit
E,B vitaminleri ve folic asit
bulunur.Ayrıca alfa ve beta
karoten den ve lutein
bakımından da zengindir.
• Özellikle Kısa süreli bellek
için iyidir (Örneğin alışveriş
listesini yaparken). Fazla
miktarda yağ asidi içerir.
Yarım avokado yeterlidir.
• İçindeki Tirosin amino asidi
heyecan ile ilişkili beyinde ki
dopamin salgısının
regülasyonu için kullanılır
29. • Ceviz, Fındık,Ay çekirdeği,
Badem: Konferanslarda,
konserlerde, uzun araba
yolculuklarında, sinirleri
kuvvetlendirirken, beyindeki
haber alma maddelerinin
oluşumunu hareketlendirirler.
Omega 3 ve DHA, vitamin E
içerirler.
• Niacin içeriği Alzheimer ‘a
ve Parkinson’a karşı
koruyucudur.
30. • Deniz Balığı- Karides:
University of Pittsburgh
School of Medicine da
yapılan çalışmalar düzenli
olarak deniz balığı
tüketenlerin Alzheimer
hastalığına karşı korunduğu
yönündedir.
• Beynin önemli besini olan
ve vücut için de gereken
omega 3 yağ asitlerini
sağlar.Bitkisel olarak
semizotu iyi bir omega 3
kaynağıdır. Dikkati verme
süresini -odaklanmayı
uzatır.
• More fish, more brain, less
Alzheimer's,"
31. • Çilek: Stresi giderir. Lifli
maddesi mutluluk verir.
Vitamin-C ve
phytokimyasallar ,serbest
radikallerin beyine yaptığı
hasarı onarırlar.Çilek teki
iodine yine beyin fonks.ları
için önemlidir.
32. • Çikolata:Flavon,epicatechin
denen ,antioksidant içeriği
ile hafızayı güçlendirdiği ve
mutluluk hormonlarının
salgısını arttırdığı
bilinmektedir.
33. • Kimyon:Kimyon zengin bir
bileşime sahiptir. Yapısında
karbonhidrat, şeker, diyet
lifi, yağ, protein, su, A
vitamini, Riboflavin (B2 Vit.),
Niasin (B3 Vit.), B6 vitamini,
Folat (Vit. B9), B12 vitamini,
C vitamini, E vitamini, K
vitamini, Kalsiyum, Demir,
Magnezyum, Fosfor,
Potasyum, Sodyum ve Çinko
içermektedir. İçerdiği uçucu
yağlar tüm sinir sistemini
uyarır. Aniden bir fikre, bir
buluşa ihtiyacı olanlar kimyon
çayı nı deneyebilirler. (bir
fincan sıcak suya iki tatlı
kaşığı dolusu kimyon).
Baharatların tümü beyin için
sağlıklı bir uyarıcır.
34. • Curry=Köri
• İçeriğindeki curcumin
maddesi beyni yaşlanmaya
ve serbest radikallere karşı
koruyan çok güçlü bir
antioksidanttır.
• Az bir miktar kullanılması
bile yeterlidir.
• Doğu coğrafya da
yemeklere taze köri
yaprakları konmaktadır.
35. • Limon: C vitamininden
dolayı beyni canlandırır,
algılama yeteneğini
artırır. Dil öğrenme
kursundan önce 1
bardak limon suyu
içmek öğrenmeyi
hızlandırır. Limon suyu
aynı zamanda beyin
hücrelerine faydalı olan
potasyum içerir.
• Magnezyum içeriği
şeker metabolizmasını
regüle eder.Sinirleri
güçlendirir.
36. • Lahana: Sinirliliği giderir
iodine içerir.(tiroit
bezlerinin aktivitesini
yavaşlattığı için).
(örneğin sınav öncesi
yenilmesi önerilir.)
Alzheimer hastalığına
karşı koruyucudur.E ve C
vitaminin den zengindir.
İkise de serbest
radikalleri bertaraf eden
güçlü antioksidanttır.
calcium, magnesium,
potassium, ve en önemlisi
kansere karşı koruyan
sülfür bileşikleri
içerir.Şekil olarak ta
beyne benzer.
37. • Muz: Potasyum,
magnesium, fosfor,
demir, kalsiyum,Vit C ve
Vit B complex
içerir.Özellikle serotonin
metabolizmasın da görev
alan Vit B6 Serotonin
neurotransmitter lerin
aktivasyonunu sağlar . Bu
madde kişinin kendini
mutlu hissetmesinin
nedenlerinden biridir .
Aynı zamanda muz beyin
için iyi bir glucose
kaynağıdır.
38. • Soğan: Aşırı yıpranmaya, fiziksel
yorgunluğa karşı beyni korur. Kanı
sulandırır, beynin oksijeni daha iyi
almasını sağlar.Japon
araştırmacılar soğan da bulunan
propyltrisulfide, ve sulfur bileşiği
hafızayı güçlendirir
• Araştırmacılar Oksidatif stress in
neurodejeneratif hastalıklara
neden olan lipit hidroperoksit
oluşumunu arttırdığını
göstermişlerdir. Soğan da bulunan
bioflavanoid olan anthocyanin ve
quercetin beyin hücrelerinin
sağlığını oksidatif strese -serbest
radikallere karşı korur.
Read more:
http://www.livestrong.com/article/4
81050-does-too-much-onion-
affect-your-
memory/#ixzz2Hwqhaevf
39. Havuç:Avit(betakaroten),
B1,B2,B3,folik asit C vit,E vit.
içerir. Hatırlama yeteneğimizi
arttırır, havuç beyin
metabolizmasını canlandırır.
Bir şey ezberlerken ufak bir
tabak ,sıvı yağ serpilmiş havuç
salatası önerilir.Yatmadan
önce içilen bir çay bardağı
havuç suyu unutkanlığa iyi
gelir.
40. • Kırmızı Biber: Ne
kadar acı olursa o
kadar iyidir.
İçeriğindeki aromatik
maddeler mutluluk
hormonu endorphin in
salgılanmasını
hareketlendirir. Çiğ
olarak tüketilmesi
tercih edilmelidir.
41. • Yulaf:Beynin ana
enerji kaynağı olan
kompleks
karbonhidratları
içerir.Vücuda yavaş
yavaş enerji sağladığı
için dikkatimizi korur.
42. • Su : Beyin sağlığı ve fonksiyonları
için optimum gereklidir.Beynin aşırı
sıcağa maruz kaldığında zarar
görmesini su önler.Dehidrate
olmamak için egzersiz sırasında
su içmeye teşvik ediliriz.
• Beynin susuz kalması
‘’Dehidratasyon’’baş ağrısına ve
konsantrasyon bozukluğuna neden
olur,beynin ideal şartlarda çalışması
için 6-8 bardak arası su içmek
gerekir.
43. • Yaban Mersini: Uzun
süreli öğrenmede ideal
bir meyvedir.İçerdiği
antioksidantlar ,
anthocyanin ve
flavonoidler nedeniyle
beynin kanla daha iyi
beslenmesini sağlar.
Özellikle beyin
kanamasına karşı
koruyucu olduğu
belirtilmiştir.(Virginia
Polytechnic Institute
and State University, )
44. • Yeşil Çay :Biraz
acımsı tadı olan yeşil
çay daki polyphenol
ler beyin hücrelerini
serbest radikallere
karşı korur.Pozitif
düşünme yeteneğini
sağlayan dopamin
üretimini sağlar.
45. • Yumurta sarısında
bulunan lesithini
(phosphatidylcholine)
oluşturan öğelerden biri
olan kolin maddesi beyin
hücrelerini ve hafızayı
güçlendirir. Folate,
vitamin B12 , vitamin B6
hafıza için önemlidir.
46. • Zencefil: B3 , B6
Vitamini, Demir, Fosfor,
Kalsiyum, Potasyum,
Sodyum, Magnezyum
mineralleri ve fenoller
içerir. Bu maddeler
beynin yeni fikirler
üretmesini sağlar. Kanı
sulandırdığından beyin
nin oksijenlenmesini
hızlandırır. Beden ve
zihin gücünü arttırır
47. Beslenme ve Egzersiz Fark Yaratir
• Besin öğelerinin eksikliği yaşam kalitesini olumsuz etkiler.Gündelik yaşam içinde fazla miktarda tüketilen kafein ve şeker
sinir sistemini bozar , dahası vücudun savunma sistemini, direncini zayıflatır. Doğru bir beslenme stressli zamanların
üstesinden gelmemizde bize yardımcı olacaktır. Bunun için de davranışlarımızı yeniden yapılandırabiliriz.
1. Kahvaltı etmeden dışarı çıkmayınız. Sabahları enerji depolarımız boştur, beynin akaryakıtı yoktur. Bu yüzden yataktan
kalkınca biraz hassas, alıngan, sinirli ve dikkatsiz olabiliriz.Yapılan araştırmalar kahvaltı eden öğrencilerin çalışmaların da
daha verimli oldukları yönündedir.
2. Neskafe ve Kahveyi azaltınız.Sabahları aç karına içilen kahve uyanmanıza yardımcı olsa da kalp çarpıntısı ve
huzursuzluğa, daha sonraları da uykusuzluğa yol açmakla kalmayıp hassas insanlarda korkuya ve endişeye de neden
olabilir. Kolalı içecekler de kafein içerdiğinden hiperaktivite ve konsantrasyon bozukluğuna oluşabilir..
3. Çikolata yı daha seyrek meyve yi daha sık yiyiniz. Vücuda aldığımız her gıda şekere dönüştüğünden bu gıdaların
porsiyon miktarı çok önemlidir ve kişiye göre değişir. Fakat fazla miktarda alınan şeker, kan şekerini altüst eder. Kanda ki
şeker miktarı önce artar, sonra hemen düşer. Sonuçta yorgunluk ve tatlıya karşı aşırı istek ortaya çıkar. Bu nedenle
kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir.
4. Az Az sık sık besleniniz .Büyük porsiyon ve aşırı yağlı yemekler bağışıklık sistemini zayıflatır . Transyağ içeren
margarinler yerine vücuda faydalı yağlar tercih edilmelidir.
5. Alkol-sigara gibi ajanlar ise beyin hücrelerinizin yavaş yavaş ölümüne neden olarak unutkanlık-kızgınlık ve dikkatsizlik
oluşturur.
. ABD’de yayımlanan ‘‘Neuroscience’’ dergisinde çıkan makaleye göre Amerikalı araştırmacılar, 8 ay boyunca düzenli
olarak sebze ve meyva tüketen , E vitamini takviyeli rejim uygulanan deney farelerinde, normal beslenen diğer farelerde
yaşla birlikte ortaya çıkan beyinsel kapasite düşüklüğünün daha az görüldüğünü saptadılar.
• 6. Egzersiz –haraket etmek beyin elektriğini tetra frekansa dönüştürdüğü için yine yaratıcı düşünceyi arttırır,zekayı
keskinleştirir……Egzersiz esnasında dolaşım kuvvetlendiğinden beyin daha çok kanla beslenir ve oksijenlenmiş olur.
• Oksijen en önemli besindir.O olmadan diğer besinler ve biz olamayız…………….Bu nedenle çevremizi ve doğamızı
korumalıyız
• SONUÇ :SAĞLIKLI BESLENME İYİ KARİYER-UZUN ÖMÜR DEMEKTİR
• KISMETE HİZMET ETMEK GEREKİR.
• DYT:Zehra C.Akören