huuh

1. Severance
Children’s Hospital
ХҮҮХДИЙН ХООЛ БОЛОВСРУУЛАХ
ЭРХТНИЙ БҮТЦИЙН ОНЦЛОГ
Профессор Д.Малчинхүү
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

2. Severance
Children’s Hospital
Gastrointestinal System
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

3. Severance
Children’s Hospital
• Нярай, хөхүүл үед хэл том, уруул-хамрын
булчин сайн хөгжсөн, салст маш нимгэн.
• Шүлс ялгаралт бага тул эхний 6 сард
хуурайвтар
• Буйлны салст маш нягтарч овгордуу, хөхөх
үед цусаар дүүрдэг.
• Хатуу тагнай 5-6 хөндлөн хуниастай.
• Амаа хамхисан үед хэл, хацар, хатуу
тагнайд хүрч байрлана.
АМНЫ ХӨНДИЙ
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

4. Severance
Children’s Hospital
 6 сартайгаас ургаж эх
лээд 24 сартайд 20
шүдтэй болно.
Х = (n - 4)
 5 - 6 настайгаас сүүн
шүд байнгынхаар
солигдож эхэлнэ.
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
ШҮД

5. Severance
Children’s Hospital
ЗАЛГИУР ХООЛОЙ
• Нярайд уртавтар,
• Ойролцоогоор 40 мм
• Насанд хүрэгсдийнх
ээс доор байрлалтай.
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

6. Severance
Children’s Hospital
 Салст нь цусны судас,
лимфойд элемент
ихтэй,
 Чээжний хэсэгтээ
гөлгөр, адагтаа намхан
атираануудтай, булчин
сул, өрцний хэсэгт
хамгийн нарийн
 Шүднээс ходоодны
амсар хүртэлх зай
(20 + n)
n – нас жилээр
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
УЛААН ХООЛОЙ

7. Severance
Children’s Hospital
Хүснэгт 1. Хүүхдийн улаан хоолойн урт ба голч
наснаас хамаарах нь
Нас Голч (мм) Урт (см) Шүднээс ходоодны
амсар хүртэл (см)
Нярай 4-5 8-10 16-20
1 нас 12 12 20-22
2 нас - 13 22.5-24
5 нас 13-15 16 26-27.9
10 нас - 18 27-33
15 нас 18-19 19 34-36
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

8. Severance
Children’s Hospital
 Нярайд ходоодны
амсар, ёроол хэсгийн
хөгжилт харьцангуй
сул, амсрын хуниас
хангалтгүй.
 Нугалуур хэсгийн
хөгжилт сайн учраас
гулгих бөөлжих нь
элбэг.
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
ХОДООДНЫ ОНЦЛОГ

9. Severance
Children’s Hospital
Хүснэгт 2. Хүүхдийн ходоодны багтаамж
Хүүхдийн нас Багтаамж (см3)
Төрөх үед 30-50
2 долоо хоног 90
1 сартайд 90-100
6 сартайд 140-200
4 настайд 640-750
8 настайд 1000
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
Ходоод – Хэвтээ, хөндлөн (голчоос зүүн тийш)
байрлалтай

10. Severance
Children’s Hospital
V = 30 мл + 30 мл х n
 n – насалсан сарын тоо
ХӨХҮҮЛ ХҮҮХДИЙН 1 УДААГИЙН
ХООЛНЫ ХЭМЖЭЭ
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

11. Severance
Children’s Hospital
Хүснэгт 3. Ходоодны булчирхай тоо
Хүүхдийн нас Тоо
Төрөх үед 500 000
2 сартайд 1,8 сая
2 настайд 8 сая
6 настайд 10 сая
15 настайд 18 сая
Насанд хүрэгсэд 25 сая
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
Ходоодны булчирхай – Төрөх үед бүтэц-үйлийн
хувьд бүрэн гүйцээгүй байна.

12. Severance
Children’s Hospital
 Нярайд 340- 360 см,
1 настайд 1,2-2,8 м
байдаг.
 Нярайн 1 кг-д 1 м
нарийн гэдэс, харин
насанд хүрэгсдэд
10 см ноогддог.
 Дээд гэдэс нярайд
хагас цагариг
хэлбэртэй, урт нь
7-13 см (насанд
хүрэгсдэд 24-30 см)
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
НАРИЙН ГЭДЭС

13. Severance
Children’s Hospital
 Гэдэсний уртаас дээд гэдсийг хассаны 2/5, үлдэх
3/5 цутгалан гэдэс болох ба тодорхой хил зааг
байхгүй.
 Цутгалан гэдэсний дээд хавхлага урт, доор хөндлөн
байрлалтай, доод хавхлага нь богино, дээр босоо
байрлалтай.
 Энэхүү зааг дээрх хавхлага нь бага насны хүүхдэд
муу хөгжсөн байх тул нян агуулсан зүйл буцаж
(өгсөж) орох боломжтой.
ӨЛӨН ГЭДЭС
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

14. Severance
Children’s Hospital
 Хөхүүл бага насны хүүхдийн нарийн гэдэсний
гогцоонд хий байх бөгөөд багассаар 7 нас хүрэхэд
арилна.
 Хөхүүл хүүхдийн нарийн гэдэсний ханын нэвтрэмж
харьцангуй ихээс боловсорч гүйцээгүй хоолны зүйл,
хорт, харшилтөрүүлэгч бодис, нян цусанд амархан
орох боломжтой.
 Чацархай харьцангуй уртаас болж нарийн гэдэс
чихэлдэх, мушгирах нь хялбар
НАРИЙН ГЭДЭС
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

15. Severance
Children’s Hospital
 Нярайд 66-67 см, 10 насанд
118 см
 Бүдүүн гэдэсний хана 0,2 см
зузаан, салстад цэлмэнгүй.
Нярайд бүдүүн гэдэсний
цүлхэн тодорхой бус.
 Шулуун гэдэс – нярайд 3.7 –
4.7 см (цүлхэнгүй)
 Насанд хүрэгсдэд – 15-18 см
 Бүдүүн гэдэсний урт ямар ч
насанд түүний өндөртэй
тэнцүү.
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
БҮДҮҮН ГЭДЭС

16. Severance
Children’s Hospital
 Нас бага байх тусам дээр байрлалтай. Нярайд
элэгтэй нийлж байдаг.
 Мухар олгойн амсар нээлттэй, нярайд 4-5 см урт,
2-6 мм бүдүүн
 Шулуун гэдэс – нярай, хөхүүл насанд харьцангуй
урт, цүлхэнгүй бэхэлгээ муутай
 Хошногоны сүв ахар сүүлний үзүүрээс 20 мм-т
байна.
МУХАР ГЭДЭС
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

17. Severance
Children’s Hospital
 Элэг харьцангуй том, нярайд 130-170 см3, 120-150
гр хэвлийн хөндийн 2/3-1/2-ийг эзэлдэг.
 Элэгний 1/3 нь зүүн хэсэг байдаг.
 Элэгний баруун хэсэг нь хөхний шугамаар
сүврэгдэснээс доош:
 Нярайд – 35 мм
 7 сартайд – 31 мм
 1 настайд – 20 мм
 2 настайд – 10 мм тэмтрэгдэнэ.
 Цөсний хүүдий – нярайд элгээр бүрхэгдээд
тэмтрэгдэхгүй, 30 мм урт байна.
ЭЛЭГ, ЦӨСНИЙ ХҮҮДИЙ
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

18. Severance
Children’s Hospital
ЭЛЭГ, ЦӨСНИЙ ХҮҮДИЙ
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

19. Severance
Children’s Hospital
1. ХАРЖ АЖИГЛАХ
 Уруул
 Амны хөндий
 Залгиур хоолой
 Хэл
2. БОДИТ ҮЗЛЭГ
 Хэвлийн өнгөц, гүн тэмтрэлт
ХООЛ БОЛОВСРУУЛАХ
ЭРХТНИЙГ ШИНЖЛЭХҮЙ
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

20. Severance
Children’s Hospital
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
ХЭВЛИЙН БҮСҮҮД

21. Severance
Children’s Hospital
 Байрлал (эмч,
хүүхэд)
 Нүцгэн байх
 Тэмрэх арга
 Юу илрүүлэх
(эмзэглэл, өөхөн эд)
 БЖЗ = жин (кг) /
өндөр (м2)
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
ХЭВЛИЙГ ТЭМТРЭХ

22. Severance
Children’s Hospital
Хүснэгт 4. Жингийн ангилал
Марианы хэвшинж БЖЗ (кг/м2)
Биеийн жин бага 18.5-аас бага
Биеийн жин хэвийн 18.5-24.5
Биеийн жин илүү 25.0-29.9
Үүнээс Таргалалт I зэрэг 30.0-34.9
Таргалалт II зэрэг 35.0-39.9
Таргалалт III зэрэг 40.0-өөс их
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

23. Severance
Children’s Hospital
 Тэмтрэх арга
 Юу тодорхойлох
 Дараалал
 Алтан дүрэм
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ
ХЭВЛИЙГ ГҮН ТЭМТРЭХ

24. Severance
Children’s Hospital
1. Тахир гэдэс
2. Мухар гэдэс
3. Нарийн-бүдүүн гэдэсний уулзвар
4. Бүдүүн гэдэсний өгсөх, уруудах хэсэг
5. Хөндлөн гэдэс
6. Элэг, цөсний хүүдий
7. Дэлүү
8. Ходоод, дээд гэдэс
9. Нойр булчирхай
10.Чацархайн тунгалгийн булчирхайнууд
ГҮН ТЭМТРЭЛТИЙН ДАРААЛАЛ
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

25. Severance
Children’s Hospital
Хүснэгт 5. Элэгний хил см-ээр (М.Г.Курловынхаар)
Хэмжих
нэгж
Хүүхдийн нас
1-3 нас 4-7 нас 8-12 нас 12-оос
дээш
Баруун эгэмний
дунд
5 6 8 10
Дунд 4 5 7 9
Зүүн хөндлөн 3 4 6 8
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

26. Severance
Children’s Hospital
 Зүүн хөндлөн шугамыг хэвлийн
дунд шугам – Элэгний хамгийн бүдэг
дээд цэгийн огтлолоос зүүн
сүврэгдэсний доод руу чиглүүлэн
тогшиж тогтооно.
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

27. Severance
Children’s Hospital
Хүснэгт 6. Дэлүүний хэмжээ, насны хамаарал (см-ээр)
Хэмжээ Хүүхдийн нас
4-7 нас 8-12 нас 12-оос дээш
Урт - 5-7 6-8
Өргөн 2-3 3-5 4-6
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

28. Severance
Children’s Hospital
Хэвлийг чагнах
 Чимээ тодрох
(гүрвэлзэх хөдөлгөөн
хэт ихсэх)
 Чимээ үл сонсогдох
(аюултай)
 Юүлэх, шалчигнах,
жижигхэн цэврүү
хагарах, хурчигнах
мэт чимээ гарна.
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

29. Severance
Children’s Hospital
Суулгалтыг үнэлэх
 Сүүлийн 24 цагт 3-аас олон удаа
хэвийн тогтоц нь алдагдсан баасаар
баахыг суулгалт гэнэ.
 Суулгалт илэрдэг өвчнүүд:
 Гастрит - Гастроэнтерит
 Энтерит - Гастроэнтероколит
 Колит - Энтероколит
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

30. Severance
Children’s Hospital
Суулгалтыг эмгэгжамаар нь:
 Цочмог усан
 Ужиг
 Цусан
 Шүүрлийн
 Осмос
 Шигдээст
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

31. Severance
Children’s Hospital
ХӨЦМ-Суулгалтыг үнэл, ангил,
эмчилгээ тогтоох
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

32. Severance
Children’s Hospital
Шингэн алдалтыг эмчлэх
А төлөвлөгөө
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

33. Severance
Children’s Hospital
Б төлөвлөгөө
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

34. Severance
Children’s Hospital
В төлөвлөгөө
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

35. Severance
Children’s Hospital
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

36. Severance
Children’s Hospital
Суулгалтын давтан үзлэг
ЭМШУИС, ХҮҮХДИЙН АНАГААХЫН ТЭНХИМ

37. Severance
Children’s Hospital
ТА БҮХНИЙ СУРЛАГЫН
АЖИЛД АМЖИЛТ ХҮСЬЕ!