1. Ιαματικές πηγέςΙαματικές πηγές
Ιαματικές πηγέςΙαματικές πηγές ονομάζονται οι πηγές τα νερά τωνονομάζονται οι πηγές τα νερά των
οποίων έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Τα ιαματικάοποίων έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Τα ιαματικά
νερά πηγάζουν μέσα από πετρώματα και κατά τηνερά πηγάζουν μέσα από πετρώματα και κατά τη
διαδρομή τους μέχρι την επιφάνεια της Γης,διαδρομή τους μέχρι την επιφάνεια της Γης,
αποκτούν τα μεταλλικά συστατικά τους στα οποίααποκτούν τα μεταλλικά συστατικά τους στα οποία
οφείλεται και η θεραπευτική τους δράση.οφείλεται και η θεραπευτική τους δράση.
2. Αποθέσεις αλάτων από τηνΑποθέσεις αλάτων από την
επιφανειακή απορροή τηςεπιφανειακή απορροή της
θερμής πηγήςθερμής πηγής --
Ιαματικές Πηγές ΞάνθηςΙαματικές Πηγές Ξάνθης
Οι θεραπευτικές ιδιότητεςΟι θεραπευτικές ιδιότητες
των νερών αυτών ήταντων νερών αυτών ήταν
γνωστές από τα ιστορικάγνωστές από τα ιστορικά
χρόνια. Οχρόνια. Ο ΗρόδοτοςΗρόδοτος
φέρεται να είναι οφέρεται να είναι ο
πρώτος που παρατήρησεπρώτος που παρατήρησε
την θεραπευτική τουςτην θεραπευτική τους
επίδραση στον άνθρωπο,επίδραση στον άνθρωπο,
ενώ οενώ ο ΙπποκράτηςΙπποκράτης ήταν οήταν ο
πρώτος που ασχολήθηκεπρώτος που ασχολήθηκε
συστηματικά με τοσυστηματικά με το
αντικείμενο,αντικείμενο,
κατηγοριοποίησε τιςκατηγοριοποίησε τις
πηγές και κατέγραψε τιςπηγές και κατέγραψε τις
ασθένειες στις οποίεςασθένειες στις οποίες
είχαν ευεργετικήείχαν ευεργετική
επίδραση.επίδραση.
3. Ανάλογα με τη σύνθεση τωνΑνάλογα με τη σύνθεση των
μεταλλικών νερών τους, οιμεταλλικών νερών τους, οι
ιαματικές πηγές μπορούν ναιαματικές πηγές μπορούν να
ορισθούν ωςορισθούν ως αλκαλικές,αλκαλικές,
σιδηρούχες, θειούχες,σιδηρούχες, θειούχες,
ραδιενεργέςραδιενεργές κλπ. Ηκλπ. Η
θεραπευτική τους δράση είναιθεραπευτική τους δράση είναι
τριπλής φύσεως: μηχανική,τριπλής φύσεως: μηχανική,
θερμική και χημική.θερμική και χημική.
Η μηχανική δράση οφείλεταιΗ μηχανική δράση οφείλεται
κυρίως στηνκυρίως στην άνωσηάνωση καικαι
στην υδροστατική πίεση.στην υδροστατική πίεση.
Η θερμική δράση οφείλεται στηΗ θερμική δράση οφείλεται στη
διαφορά θερμοκρασίαςδιαφορά θερμοκρασίας μεταξύμεταξύ
νερού και ανθρώπινουνερού και ανθρώπινου
σώματος.σώματος.
Η χημική δράση οφείλεται στηνΗ χημική δράση οφείλεται στην
επαφή του δέρματος με ταεπαφή του δέρματος με τα
μεταλλικά στοιχείαμεταλλικά στοιχεία του νερούτου νερού
καθώς και στην διείσδυσή τουςκαθώς και στην διείσδυσή τους
σε αυτό.σε αυτό.
Ανάλογα με το είδος τηςΑνάλογα με το είδος της
υδροθεραπείας, έχουμευδροθεραπείας, έχουμε
τηντην εσωτερικήεσωτερική
υδροθεραπείαυδροθεραπεία, όταν τα, όταν τα
ιαματικά νεράιαματικά νερά
χρησιμοποιούνται γιαχρησιμοποιούνται για
πόση (ποσιθεραπεία) καιπόση (ποσιθεραπεία) και
τηντην εξωτερικήεξωτερική
υδροθεραπείαυδροθεραπεία, όταν τα, όταν τα
ιαματικά νεράιαματικά νερά
χρησιμοποιούνται γιαχρησιμοποιούνται για
λουτρόλουτρό
(λουτροθεραπεία).(λουτροθεραπεία).
4. Κάποιες από τις ασθένειες στιςΚάποιες από τις ασθένειες στις
οποίες υπάρχει θετικήοποίες υπάρχει θετική
επίδραση των ιαματικώνεπίδραση των ιαματικών
πηγών είναι διάφορεςπηγών είναι διάφορες
δερματικές παθήσεις,δερματικές παθήσεις,
αρτηριακή υπέρταση,αρτηριακή υπέρταση,
αναπνευστικές παθήσεις,αναπνευστικές παθήσεις,
ρευματικές παθήσεις κλπ.ρευματικές παθήσεις κλπ.
Επειδή υπάρχουν καιΕπειδή υπάρχουν και
αντενδείξεις στηναντενδείξεις στην
υδροθεραπεία, η χρήση τωνυδροθεραπεία, η χρήση των
ιαματικών πηγών πρέπει ναιαματικών πηγών πρέπει να
γίνεται ύστερα από τηνγίνεται ύστερα από την
σύμφωνη γνώμη γιατρού καισύμφωνη γνώμη γιατρού και
ακολουθώντας αυστηρά τουςακολουθώντας αυστηρά τους
κανόνες που θα υποδείξει.κανόνες που θα υποδείξει.
5. Τα ιαματικά νεράΤα ιαματικά νερά πουπου
αναβλύζουν από τοαναβλύζουν από το
έδαφος της χώρας μας,τηςέδαφος της χώρας μας,της
δίνουν προνομιούχο θέσηδίνουν προνομιούχο θέση
ανάμεσα στις χώρες πουανάμεσα στις χώρες που
έχουν προικιστεί από τηνέχουν προικιστεί από την
φύση με τον φυσικό αυτόφύση με τον φυσικό αυτό
πόρο. Η Χώρα μαςπόρο. Η Χώρα μας
θεωρείται ως έχουσαθεωρείται ως έχουσα τιςτις
περισσότερες ιαματικέςπερισσότερες ιαματικές
πηγές απ’ όλες τιςπηγές απ’ όλες τις
ευρωπαϊκές χώρες.ευρωπαϊκές χώρες.
6. Στην Ελλάδα υπάρχουν πάνωΣτην Ελλάδα υπάρχουν πάνω
από 200 ιαματικές πηγές. Σεαπό 200 ιαματικές πηγές. Σε
λειτουργία βρίσκονται περίπουλειτουργία βρίσκονται περίπου
70, 45 εκ των οποίων70, 45 εκ των οποίων
λειτουργούν υπό τηνλειτουργούν υπό την
αρμοδιότητα του ΕΟΤ. Οι πιοαρμοδιότητα του ΕΟΤ. Οι πιο
φημισμένες από αυτές για τιςφημισμένες από αυτές για τις
θεραπευτικές τους ιδιότητεςθεραπευτικές τους ιδιότητες
είναι οι ιαματικές πηγές τωνείναι οι ιαματικές πηγές των
Καμμένων Βούρλων, τηςΚαμμένων Βούρλων, της
Αιδηψού και της Ικαρίας, λόγωΑιδηψού και της Ικαρίας, λόγω
της ραδιενεργού σύνθεσης τωντης ραδιενεργού σύνθεσης των
νερών τους.νερών τους. Στη ΛέσβοΣτη Λέσβο
συναντάται, επίσης, ησυναντάται, επίσης, η
θερμότερη πηγή στον κόσμοθερμότερη πηγή στον κόσμο
(92,5° C).(92,5° C). Πολλές ιαματικέςΠολλές ιαματικές
πηγές στην Ελλάδαπηγές στην Ελλάδα
παραμένουν αναξιοποίητες ήπαραμένουν αναξιοποίητες ή
γίνεται προσπάθειαγίνεται προσπάθεια
αξιοποίησής τους, όπωςαξιοποίησής τους, όπως
οι Ιαματικές Πηγές Ξάνθης.οι Ιαματικές Πηγές Ξάνθης.
7. ΟιΟι περισσότερες πηγές τηςπερισσότερες πηγές της
Ελλάδας είναι χλωριονατριούχεςΕλλάδας είναι χλωριονατριούχες
Θερμές:Θερμές: ΑγιάσματαΑγιάσματα
Κεράμου Χίου, ΑγίουΚεράμου Χίου, Αγίου
Ιωάννη ΛισβορίουΙωάννη Λισβορίου
Λέσβου, Θερμές ΚουρτζήΛέσβου, Θερμές Κουρτζή
Λέσβου, ΘερμέςΛέσβου, Θερμές
Πολυχνίτου Λέσβου (οιΠολυχνίτου Λέσβου (οι
θερμότερες πηγές στηνθερμότερες πηγές στην
Ελλάδα), Θερμές ΚύθνουΕλλάδα), Θερμές Κύθνου
(2 πηγές).(2 πηγές).
Χαμηλής, Χαμηλής,
Θερμοκρασίας. (20° - Θερμοκρασίας. (20° -
30°) ή Υπόθερμες:30°) ή Υπόθερμες: ΑγίαςΑγίας
Μελανής Λέσβου, ΘερμέςΜελανής Λέσβου, Θερμές
Αιγίνης ή Σουβάλας,Αιγίνης ή Σουβάλας,
Αλυκής Μήλου,Αλυκής Μήλου,
ΒουλιαγμένηςΒουλιαγμένης
Αττικής, Γαβαθά Λέσβου,Αττικής, Γαβαθά Λέσβου,
Δρεπάνου Αχαΐας,Δρεπάνου Αχαΐας,
Λουτρών Ελένης στιςΛουτρών Ελένης στις
Κεχριές Κορίνθου,Κεχριές Κορίνθου,
Καλλιθέας Ρόδου, ΚάτωΚαλλιθέας Ρόδου, Κάτω
Μούσκα Μεθάνων, ΛένταΜούσκα Μεθάνων, Λέντα
Κρήτης, Πλάκας Θήρας.Κρήτης, Πλάκας Θήρας.
8. Χλωριονατριούχα Χλωριονατριούχα
οξυπηγή: οξυπηγή:
Αγίας Ειρήνης Κω.Αγίας Ειρήνης Κω.
Χλωριονατριούχες Χλωριονατριούχες
αλκαλικές και των αλκαλικές και των
αλκαλικών γαιών αλκαλικών γαιών
οξυπηγές:οξυπηγές:
Αγίας ΠαρασκευήςΑγίας Παρασκευής
Χαλκιδικής υπόθερμη καιΧαλκιδικής υπόθερμη και
Ελευθερών Πραβίου,Ελευθερών Πραβίου,
θερμές.θερμές.
Χλωριονατριούχες Χλωριονατριούχες
οξυπηγές υπόθερμες, για οξυπηγές υπόθερμες, για
ποσιθεραπεία:ποσιθεραπεία:
4 στα Μέθανα4 στα Μέθανα
ενδείξεις: για γενική ελάττωση τηςενδείξεις: για γενική ελάττωση της
θρέψης, για καταρροϊκέςθρέψης, για καταρροϊκές
καταστάσεις, ουρική διάθεση,καταστάσεις, ουρική διάθεση,
παχυσαρκία, ατονικήπαχυσαρκία, ατονική
δυσκοιλιότητα. Στηνδυσκοιλιότητα. Στην
ποσιθεραπεία: για τόνωση τουποσιθεραπεία: για τόνωση του
στομάχου, διευκολύνει τιςστομάχου, διευκολύνει τις
εντερικές λειτουργίες, ηπατικάεντερικές λειτουργίες, ηπατικά
νοσήματα.νοσήματα.
9. Οι αλιπηγές:Οι αλιπηγές: Θερμές: ΑγίουΘερμές: Αγίου
Φωκά Κω, Αγίων ΑναργύρωνΦωκά Κω, Αγίων Αναργύρων
Κύθνου, Καλύμνου,Κύθνου, Καλύμνου,
Μανδρακίου και ΜαλίωνΜανδρακίου και Μαλίων
Νισύρου, Παναγίας ΚρυφήςΝισύρου, Παναγίας Κρυφής
Λέσβου, Αιδηψού: 10 πηγέςΛέσβου, Αιδηψού: 10 πηγές
από τις οποίες 4 ραδιενεργές,από τις οποίες 4 ραδιενεργές,
Ικαρίας: 16 πηγές παδιενεργέςΙκαρίας: 16 πηγές παδιενεργές
και Κακκάβου Κύθνου, η οποίακαι Κακκάβου Κύθνου, η οποία
είναι και σιδηρούχα.είναι και σιδηρούχα.
Ενδείξεις: αρθρίτιδες,Ενδείξεις: αρθρίτιδες,
δερματοπάθειες,δερματοπάθειες,
εφιδρωματικές καταστάσεις,εφιδρωματικές καταστάσεις,
κυκλοφορικές διαταραχές,κυκλοφορικές διαταραχές,
νευρώσεις, παραλύσεις,νευρώσεις, παραλύσεις,
ρευματισμοί. στηνρευματισμοί. στην
εισπνοθεραπεία ενδείκνυνταιεισπνοθεραπεία ενδείκνυνται
στις χρόνιες αναπνευστικέςστις χρόνιες αναπνευστικές
καταρροές.καταρροές.
Υδροθειούχες πηγές:Υδροθειούχες πηγές:
Όλες οι υπόθερμες: ΑγίαςΌλες οι υπόθερμες: Αγίας
Βαρβάρας Βονίτσης,Βαρβάρας Βονίτσης,
ΑγραπιδοκάμπουΑγραπιδοκάμπου
Ναυπακτίας, ΗρακλείαςΝαυπακτίας, Ηρακλείας
Ηλείας, ΚουνουπελίουΗλείας, Κουνουπελίου
Ηλείας, Λούτσα ΧεϊμπελήΗλείας, Λούτσα Χεϊμπελή
Κοζάνης, ΜουρτσιανήςΚοζάνης, Μουρτσιανής
Μεσολογγίου, Μιτάνι Άρτας,Μεσολογγίου, Μιτάνι Άρτας,
Σελινίτσα Αχαΐας, ΧεστένιΣελινίτσα Αχαΐας, Χεστένι
Ευρυτανίας, ΦρασκιάςΕυρυτανίας, Φρασκιάς
Ηλείας, ψαρόθερμαΗλείας, ψαρόθερμα
Σαμοθράκης και μία στοΣαμοθράκης και μία στο
Σμόκοβο. Μια αλιπηγή στοΣμόκοβο. Μια αλιπηγή στο
Ψωρονέρι Λαμίας.Ψωρονέρι Λαμίας.
10. Υδροχλωριούχες:Υδροχλωριούχες: Θερμές: 2Θερμές: 2
πηγές Θερμοπυλών, λουτράπηγές Θερμοπυλών, λουτρά
Σαμοθράκης, Καϊάφα (απόΣαμοθράκης, Καϊάφα (από
τις 2 η μία θερμή, η άλλητις 2 η μία θερμή, η άλλη
υπόθερμη), υπόθερμεςυπόθερμη), υπόθερμες
Κυλλήνης, μία στα ΚαμέναΚυλλήνης, μία στα Καμένα
Βούρλα, ΒρωμονερίουΒούρλα, Βρωμονερίου
Γαργαλιάνων, ΜύλουΓαργαλιάνων, Μύλου
Κονιαβίτου Λαμίας,Κονιαβίτου Λαμίας,
Παλιοσάραγα Πρεβέζης,Παλιοσάραγα Πρεβέζης,
Τραϊανουπόλεως ΦερρώνΤραϊανουπόλεως Φερρών
θερμή ραδιενεργός καιθερμή ραδιενεργός και
Χανοπούλου Άρτης,Χανοπούλου Άρτης,
υδροθειοχλωριονατριούχαυδροθειοχλωριονατριούχα
γυψοπηγή.γυψοπηγή.
Θειούχες πηγές:Θειούχες πηγές:
Υπόθερμες: ΚαβάσιλαΥπόθερμες: Καβάσιλα
Κονίτσης, ΚρεμαστώνΚονίτσης, Κρεμαστών
βάλτου, Κρεμαστών Χούνης,βάλτου, Κρεμαστών Χούνης,
Λυζαριά Κονίτσης, ΗραίαςΛυζαριά Κονίτσης, Ηραίας
Γορτυνίας. Μια θειούχα καιΓορτυνίας. Μια θειούχα και
σιδηρούχα, θερμών Δράμαςσιδηρούχα, θερμών Δράμας
θερμή.θερμή.
Αλκαλικές Θειοπηγές:Αλκαλικές Θειοπηγές:
Νέας Απολλωνίας μια θερμή καιΝέας Απολλωνίας μια θερμή και
μια υπόθερμη, μια υπόθερμημια υπόθερμη, μια υπόθερμη
Πλατυστόμου, πέντε πηγέςΠλατυστόμου, πέντε πηγές
Σμοκόβου, οι 4 θερμές και μιαΣμοκόβου, οι 4 θερμές και μια
υπόθερμος, Παλαιοβράχαυπόθερμος, Παλαιοβράχα
Φθιώτιδας υπόθερμος.Φθιώτιδας υπόθερμος.
11. Αλκαλικών γαιών:Αλκαλικών γαιών: στηνστην
Ελλάδα είναι μόνο οιΕλλάδα είναι μόνο οι
αλκαλικές οξυπηγέςαλκαλικές οξυπηγές
όπως στη Νιγρίταόπως στη Νιγρίτα
(ραδιενεργή οξυπηγή)(ραδιενεργή οξυπηγή)
και τα λουτρά Σκρακαι τα λουτρά Σκρα
Κιλκίς. ΘερμήΚιλκίς. Θερμή
Σιδηροκάστρου.Σιδηροκάστρου.
Υπόθερμες ραδιενεργέςΥπόθερμες ραδιενεργές
είναι οι πηγές Ηφαίστουείναι οι πηγές Ηφαίστου
Κορνού Λήμνου, ΨιανήςΚορνού Λήμνου, Ψιανής
Ναυπακτίας, Αρδαίας ήΝαυπακτίας, Αρδαίας ή
Άνω Λουτράκι, ΓιάννεΆνω Λουτράκι, Γιάννε
Κιλκίς, Λίντζα ΓεννησαίαςΚιλκίς, Λίντζα Γεννησαίας
και Λίντζας Εχινούκαι Λίντζας Εχινού
Ξάνθης, Φλωρίνης καιΞάνθης, Φλωρίνης και
Σουρωτής. Ενδείξεις:Σουρωτής. Ενδείξεις:
Οφελούν στις πεπτικέςΟφελούν στις πεπτικές
διαταραχές καιδιαταραχές και
δυσκοιλιότητα σε λουτράδυσκοιλιότητα σε λουτρά
και σε ποσιθεραπεία.και σε ποσιθεραπεία.
Σιδηρούχες πηγές:Σιδηρούχες πηγές:
4 των Κυθήρων, Θερμή4 των Κυθήρων, Θερμή
Μυτιλήνης, και ΚακκάβουΜυτιλήνης, και Κακκάβου
Κύθνου (αλιπηγές,Κύθνου (αλιπηγές,
θερμών Δράμας θειούχα),θερμών Δράμας θειούχα),
Κόκκινα νερά ΑγνιάςΚόκκινα νερά Αγνιάς
(οξυπηγές).(οξυπηγές).
12. Οι ραδιενεργές πηγές κατάΟι ραδιενεργές πηγές κατά
σειρά περιεκτικότηταςσειρά περιεκτικότητας
είναι:είναι:
Ικαρίας, Καμένων Βούρλων,Ικαρίας, Καμένων Βούρλων,
Αιδηψού, ΕυθαλούςΑιδηψού, Ευθαλούς
Μυτιλήνης,Μυτιλήνης,
Λουτρακίου, ΠολυχνίτουΛουτρακίου, Πολυχνίτου
Μυτιλήνης, Φερρών, ΝέαςΜυτιλήνης, Φερρών, Νέας
Απολλωνίας. ΟιΑπολλωνίας. Οι
θεραπευτικές ικανότητες τωνθεραπευτικές ικανότητες των
ραδιενεργών πηγών είναι:ραδιενεργών πηγών είναι:
Αναιμίες, αρθρίτιδες,Αναιμίες, αρθρίτιδες,
ρευματισμοί, χρόνιεςρευματισμοί, χρόνιες
φλεγμονώδεις καταστάσεις,φλεγμονώδεις καταστάσεις,
νευραλγίες, παραλύσεις,νευραλγίες, παραλύσεις,
μυασθένειες, υπερκοπώσειςμυασθένειες, υπερκοπώσεις
κ.α. Ατμόθερμες γιακ.α. Ατμόθερμες για
ατμόλουτρα και εισπνοέςατμόλουτρα και εισπνοές
είναι: Αμαράντου Κονίτσηςείναι: Αμαράντου Κονίτσης
και Προβατά Μήλου.και Προβατά Μήλου.
Ενδείκνυται στις αρθρίτιδες,Ενδείκνυται στις αρθρίτιδες,
αγκυλώσεις και καταροϊκέςαγκυλώσεις και καταροϊκές
καταστάσεις.καταστάσεις.
13. Ιωδιούχες καιΙωδιούχες και
βρωμιούχεςβρωμιούχες
πηγές:πηγές: ΑγίωνΑγίων
Αναργύρων Κύθνου,Αναργύρων Κύθνου,
Κακκάβου Κύθνου,Κακκάβου Κύθνου,
Μεθάνων, οιΜεθάνων, οι
πλουσιότερες σε ιώδιοκαιπλουσιότερες σε ιώδιοκαι
βρώμιο πηγές στηνβρώμιο πηγές στην
Ελλάδα. Ενδείκνυνται σε:Ελλάδα. Ενδείκνυνται σε:
αδενίτιδες,αδενίτιδες,
αρτηριοσκληρώσεις,αρτηριοσκληρώσεις,
βρογχοκήλη,βρογχοκήλη,
δερματοπάθειες,δερματοπάθειες,
εξιδρωματικέςεξιδρωματικές
καταστάσεις, λεμφατισμό,καταστάσεις, λεμφατισμό,
ραχίτιδα, χρόνιουςραχίτιδα, χρόνιους
ρευματισμούς.ρευματισμούς.
16. Τα κύρια ανιόνταΤα κύρια ανιόντα που απαντούν στη χημική τωνπου απαντούν στη χημική των
ιαματικών νερών είναι: τοιαματικών νερών είναι: το χλώριοχλώριο (Cl─),(Cl─), που είναιπου είναι
το πιο κοινό ιόν και συμμετέχει κυρίως στοτο πιο κοινό ιόν και συμμετέχει κυρίως στο
σχηματισμό αλάτων NaCl και KCl. Τοσχηματισμό αλάτων NaCl και KCl. Το βρώμιοβρώμιο
(Br─)(Br─) που είναι αρκετά συχνό και συνήθωςπου είναι αρκετά συχνό και συνήθως
συνδεδεμένο με το νάτριο, το κάλιο ή τοσυνδεδεμένο με το νάτριο, το κάλιο ή το μαγνήσιομαγνήσιο..
Η οριακή τιμή διάκρισης μεταξύ κοινών καιΗ οριακή τιμή διάκρισης μεταξύ κοινών και
μεταλλικών νερών για το βρώμιο είναι 5mg/l.Τομεταλλικών νερών για το βρώμιο είναι 5mg/l.Το
αρσενικό (As=)αρσενικό (As=) παρουσιάζεται συνήθως με τηνπαρουσιάζεται συνήθως με την
μορφή του ανιόντος HAsO4= με οριακή τιμήμορφή του ανιόντος HAsO4= με οριακή τιμή
διάκρισης μεταξύ κοινών και μεταλλικών νερώνδιάκρισης μεταξύ κοινών και μεταλλικών νερών
1,3 mg/l.1,3 mg/l.
17. Τα κύρια κατιόνταΤα κύρια κατιόντα που απαντούν στηπου απαντούν στη
χημική σύσταση των ιαματικών νερώνχημική σύσταση των ιαματικών νερών
είναι: τοείναι: το νάτριο (Na+)νάτριο (Na+) που σπάνιαπου σπάνια
απουσιάζει, τοαπουσιάζει, το κάλιο (Κ+)κάλιο (Κ+) είναι επίσηςείναι επίσης
πολύ συχνό. Τ, τοπολύ συχνό. Τ, το λίθιο (Li+)λίθιο (Li+) βρίσκεταιβρίσκεται
πάντοτε σε μικρές ποσότητες καιπάντοτε σε μικρές ποσότητες και
προσδίδει στο νερό θεραπευτικέςπροσδίδει στο νερό θεραπευτικές
ιδιότητες, έχει δε οριακή τιμή διάκρισηςιδιότητες, έχει δε οριακή τιμή διάκρισης
μεταξύ κοινών ιαματικών νερών 1mg/l. Τομεταξύ κοινών ιαματικών νερών 1mg/l. Το
ασβέστιο (Ca2+)ασβέστιο (Ca2+) που συνοδεύεται σχεδόνπου συνοδεύεται σχεδόν
πάντα από τοπάντα από το μαγνήσιο (Mg++),μαγνήσιο (Mg++),
είναι πολύ συχνό. Σχηματίζουν και τα δύοείναι πολύ συχνό. Σχηματίζουν και τα δύο
ενώσεις κυρίως με την ανθρακική ρίζα καιενώσεις κυρίως με την ανθρακική ρίζα και
το χλώριο. Οτο χλώριο. Ο δισθενής (Fe2+)δισθενής (Fe2+) και οκαι ο
τρισθενής (Fe3+) σίδηροςτρισθενής (Fe3+) σίδηρος είναιείναι
αρκετά συχνός στα ιαματικά νερά μεαρκετά συχνός στα ιαματικά νερά με
οριακή τιμή διάκρισης από τα κοινάοριακή τιμή διάκρισης από τα κοινά
νερά 10mg/l. Τονερά 10mg/l. Το βάριο (Ba2+)βάριο (Ba2+) και τοκαι το
στρόντιο (Sr2+)στρόντιο (Sr2+) είναι πιο σπάνιαείναι πιο σπάνια
και έχουν αντίστοιχες τιμές ως 5mg/l καικαι έχουν αντίστοιχες τιμές ως 5mg/l και
10mg/l.10mg/l.
18. Η ραδιενέργειαΗ ραδιενέργεια προσδίδει στα νερά ιδιαίτερηπροσδίδει στα νερά ιδιαίτερη
θεραπευτική αξία. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότιθεραπευτική αξία. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι
δεν υπάρχει κίνδυνος από την ραδιενέργεια τωνδεν υπάρχει κίνδυνος από την ραδιενέργεια των
ιαματικών πηγών κατά το λούσιμο γιατί ηιαματικών πηγών κατά το λούσιμο γιατί η
ραδιενέργεια που έχουν οφείλεται κυρίως στοραδιενέργεια που έχουν οφείλεται κυρίως στο
ραδόνιο αλλά και σε διάφορα αέρια. Από ταραδόνιο αλλά και σε διάφορα αέρια. Από τα
λοιπά αέρια που περιέχονται στα νερά, το ραδόνιολοιπά αέρια που περιέχονται στα νερά, το ραδόνιο
συνδέεται με το διοξείδιο του άνθρακα, γιατί τοσυνδέεται με το διοξείδιο του άνθρακα, γιατί το
τελευταίο ευνοεί την απόκτηση ραδιενέργειαςτελευταίο ευνοεί την απόκτηση ραδιενέργειας
από το νερό και παράλληλα θεωρείται και σαναπό το νερό και παράλληλα θεωρείται και σαν
φορέας του ραδονίου.φορέας του ραδονίου.
Τα νερά προκειμένου να αποκτήσουν ραδιενέργεια,Τα νερά προκειμένου να αποκτήσουν ραδιενέργεια,
δεν είναι απαραίτητο να περάσουν κατά τηνδεν είναι απαραίτητο να περάσουν κατά την
διαδρομή τους από κοιτάσματα ουρανίου. Αρκεί, ναδιαδρομή τους από κοιτάσματα ουρανίου. Αρκεί, να
κυκλοφορούν μέσα από πετρώματα, που έστω καικυκλοφορούν μέσα από πετρώματα, που έστω και
σε ελάχιστα και μη εκμεταλλεύσιμα ποσά, περιέχουνσε ελάχιστα και μη εκμεταλλεύσιμα ποσά, περιέχουν
ορυκτά του ουρανίου.ορυκτά του ουρανίου.
19. Τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικάΤα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά των ιαματικώντων ιαματικών
νερών είναι τα ακόλουθα:νερών είναι τα ακόλουθα:
1. Η χημική σύσταση1. Η χημική σύσταση
2. Η θερμοκρασία2. Η θερμοκρασία
3. Η ραδιενέργεια3. Η ραδιενέργεια
4. Τα τυχόν περιεχόμενα αέρια4. Τα τυχόν περιεχόμενα αέρια
5. Οι φυσικοχημικές παράμετροι (το pH, η5. Οι φυσικοχημικές παράμετροι (το pH, η
ηλεκτρική αγωγιμότητα, τοηλεκτρική αγωγιμότητα, το
δυναμικό οξειδοαναγωγής, η πυκνότητα κλπ)δυναμικό οξειδοαναγωγής, η πυκνότητα κλπ)
6. Τα λιγότερο γνωστά συστατικά τους6. Τα λιγότερο γνωστά συστατικά τους
7. Οι αποθέσεις που δημιουργούν στην έξοδό7. Οι αποθέσεις που δημιουργούν στην έξοδό
τουςτους
20. Νομικό ΠλαίσιοΝομικό Πλαίσιο
Οι ιαματικοί φυσικοί πόροιΟι ιαματικοί φυσικοί πόροι ανήκουν κατά κυριότητα στονανήκουν κατά κυριότητα στον
Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.) ανεξαρτήτως τηςΕλληνικό Οργανισμό Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.) ανεξαρτήτως της
κυριότητας του εδάφους επί του οποίου εμφανίζονται,κυριότητας του εδάφους επί του οποίου εμφανίζονται,
αντλούνται ή αξιοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο, εκτός αναντλούνται ή αξιοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο, εκτός αν
αυτοί ευρίσκονται σε κοινόχρηστους χώρους αιγιαλού καιαυτοί ευρίσκονται σε κοινόχρηστους χώρους αιγιαλού και
παραλίας οι οποίοι ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, ενώπαραλίας οι οποίοι ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, ενώ
η χρήση και η εκμετάλλευση ανήκει στον Ε.Ο.Τ..Δεν θίγονταιη χρήση και η εκμετάλλευση ανήκει στον Ε.Ο.Τ..Δεν θίγονται
ιδιωτικά δικαιώματα κυριότητας επί αναγνωρισμένων ιαματικώνιδιωτικά δικαιώματα κυριότητας επί αναγνωρισμένων ιαματικών
πηγών που υφίσταντο κατά την 1.1.1920 σύμφωνα με το άρθροπηγών που υφίσταντο κατά την 1.1.1920 σύμφωνα με το άρθρο
2 του ν. 2188/1920. Σε περίπτωση λύσεως του Ε.Ο.Τ. ή2 του ν. 2188/1920. Σε περίπτωση λύσεως του Ε.Ο.Τ. ή
καταργήσεως του δημόσιου χαρακτήρα του, η κυριότητα τωνκαταργήσεως του δημόσιου χαρακτήρα του, η κυριότητα των
ιαματικών φυσικών πόρων περιέρχεται στο Δημόσιο.Στονιαματικών φυσικών πόρων περιέρχεται στο Δημόσιο.Στον
Ε.Ο.Τ. τηρείται Γενικό Μητρώο Ιαματικών Φυσικών Πόρων, στοΕ.Ο.Τ. τηρείται Γενικό Μητρώο Ιαματικών Φυσικών Πόρων, στο
οποίο καταχωρίζονται οι αποφάσεις αναγνώρισης με ταοποίο καταχωρίζονται οι αποφάσεις αναγνώρισης με τα
δικαιολογητικά που τις συνοδεύουνδικαιολογητικά που τις συνοδεύουν
21. Η διαχείρισηΗ διαχείριση των ιαματικών φυσικών πόρωντων ιαματικών φυσικών πόρων
ανήκει επίσης στον Ε.Ο.Τ. Η διαδικασία και οιανήκει επίσης στον Ε.Ο.Τ. Η διαδικασία και οι
όροι ανάθεσης της διαχείρισης των ιαματικώνόροι ανάθεσης της διαχείρισης των ιαματικών
φυσικών πόρων σε τρίτους καθορίζονται μεφυσικών πόρων σε τρίτους καθορίζονται με
απόφαση του Υπουργού Τουριστικήςαπόφαση του Υπουργού Τουριστικής
Ανάπτυξης. Ο ΕΟΤ έχει τη δυνατότητα ναΑνάπτυξης. Ο ΕΟΤ έχει τη δυνατότητα να
προβαίνει σεπροβαίνει σε παραχώρηση τηςπαραχώρηση της
εκμετάλλευσης σε τρίτουςεκμετάλλευσης σε τρίτους, με δημόσιο, με δημόσιο
διαγωνισμό. Επίσης, έχει και την αρμοδιότηταδιαγωνισμό. Επίσης, έχει και την αρμοδιότητα
προστασίας της ποιότητας, της ποσότητας καιπροστασίας της ποιότητας, της ποσότητας και
των φυσικών, χημικών και βιολογικώντων φυσικών, χημικών και βιολογικών
χαρακτηριστικών των ιαματικών φυσικώνχαρακτηριστικών των ιαματικών φυσικών
πόρων.πόρων.
22. Η αναγνώριση φυσικών πόρων ωςΗ αναγνώριση φυσικών πόρων ως
ιαματικώνιαματικών αίρεταιαίρεται στις ακόλουθεςστις ακόλουθες
περιπτώσεις: α) όταν μεταβληθούν ταπεριπτώσεις: α) όταν μεταβληθούν τα
φυσικά ή χημικά ή βιολογικά ή άλλαφυσικά ή χημικά ή βιολογικά ή άλλα
ποιοτικά χαρακτηριστικά του φυσικούποιοτικά χαρακτηριστικά του φυσικού
πόρου με αποτέλεσμα να εκλείψουν οιπόρου με αποτέλεσμα να εκλείψουν οι
αναγνωρισμένες ιαματικές ιδιότητές του.αναγνωρισμένες ιαματικές ιδιότητές του.
β) όταν λόγω ρυπάνσεως τουβ) όταν λόγω ρυπάνσεως του
υδροφόρου ορίζοντα ή της περιοχήςυδροφόρου ορίζοντα ή της περιοχής
στην οποία αναβλύζει ή αντλείται οστην οποία αναβλύζει ή αντλείται ο
ιαματικός φυσικός πόρος εκλείψουν οιιαματικός φυσικός πόρος εκλείψουν οι
ιαματικές ιδιότητες ή αλλοιωθούν ταιαματικές ιδιότητες ή αλλοιωθούν τα
χαρακτηριστικά του ιαματικού φυσικούχαρακτηριστικά του ιαματικού φυσικού
πόρου ή δεν διασφαλίζεται πλέον ηπόρου ή δεν διασφαλίζεται πλέον η
δημόσια υγεία.δημόσια υγεία.
23. Οι ιαματικοί παράδεισοι τουΟι ιαματικοί παράδεισοι του
κόσμουκόσμου
Οι λαοί του αρχαίου κόσμου είχαν ήδηΟι λαοί του αρχαίου κόσμου είχαν ήδη
ανακαλύψει τις ευεργετικές ιδιότητες τουανακαλύψει τις ευεργετικές ιδιότητες του
νερού των ιαματικών πηγών,νερού των ιαματικών πηγών,
δημιουργώντας παράδοση ιδιαίτερα σεδημιουργώντας παράδοση ιδιαίτερα σε
περιοχές που υπάρχουν σε αφθονία.περιοχές που υπάρχουν σε αφθονία.
Χάρη στη γενναιόδωρη φύση υπάρχουνΧάρη στη γενναιόδωρη φύση υπάρχουν
θερμές πηγές σε όλο τον κόσμο, καθώςθερμές πηγές σε όλο τον κόσμο, καθώς
και ορισμένες χώρες που είναι πραγματικάκαι ορισμένες χώρες που είναι πραγματικά
ευλογημένες με εκατοντάδες ιαματικέςευλογημένες με εκατοντάδες ιαματικές
πηγές.πηγές.
24. Νέα ΖηλανδίαΝέα Ζηλανδία
Η χώρα μπορεί να καυχηθείΗ χώρα μπορεί να καυχηθεί εκατοντάδεςεκατοντάδες
ιαματικές πισίνεςιαματικές πισίνες, από θερμές ιαματικές, από θερμές ιαματικές
πηγές μέχρι περιοχές για λασπόλουτρα.πηγές μέχρι περιοχές για λασπόλουτρα.
Γνωστές και ως waiariki στη γλώσσα τωνΓνωστές και ως waiariki στη γλώσσα των
Māori, οι ιαματικές πηγές χρησιμοποιούνται γιαMāori, οι ιαματικές πηγές χρησιμοποιούνται για
θεραπευτικούς σκοπούς εδώ και χρόνια στηθεραπευτικούς σκοπούς εδώ και χρόνια στη
Νέα Ζηλανδία. Ανάμεσα στις πιο δημοφιλείςΝέα Ζηλανδία. Ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς
γεωθερμικές περιοχές είναι η Whakarewarewa,γεωθερμικές περιοχές είναι η Whakarewarewa,
η οποία έχει περίπου 500 πισίνες. Η Νέαη οποία έχει περίπου 500 πισίνες. Η Νέα
Ζηλανδία έχει τέτοια θερμική δραστηριότηταΖηλανδία έχει τέτοια θερμική δραστηριότητα
που σε πολλά σημεία το μόνο που χρειάζεταιπου σε πολλά σημεία το μόνο που χρειάζεται
να κάνετε είναι να σκάψετε τη δική σας πισίνανα κάνετε είναι να σκάψετε τη δική σας πισίνα
και να χαλαρώσετε.και να χαλαρώσετε.
25. ΙσλανδίαΙσλανδία
ΟΟ απόλυτος προορισμόςαπόλυτος προορισμός για τουςγια τους
λάτρεις των ιαματικών λουτρών είναι,λάτρεις των ιαματικών λουτρών είναι,
φυσικά, η Ισλανδία. Αυτή ηφυσικά, η Ισλανδία. Αυτή η
απομονωμένη χώρα των παγετώνων,απομονωμένη χώρα των παγετώνων,
των γεωθερμικών πηγών και τωντων γεωθερμικών πηγών και των
ηφαιστείων διαθέτει περίπουηφαιστείων διαθέτει περίπου 250250
θερμικές περιοχέςθερμικές περιοχές πουπου
έχουνέχουν περίπου 800 ιαματικέςπερίπου 800 ιαματικές
πηγέςπηγές. Το περίφημο Blue Lagoon,. Το περίφημο Blue Lagoon,
ένα τεράστιο φυσικό spa, είναι έναένα τεράστιο φυσικό spa, είναι ένα
από τα πιο γνωστά αξιοθέατα τηςαπό τα πιο γνωστά αξιοθέατα της
χώρας. Πλούσια σε ανόργανα άλατα,χώρας. Πλούσια σε ανόργανα άλατα,
τα νερά της λιμνοθάλασσας είναιτα νερά της λιμνοθάλασσας είναι
φημισμένα για μια σειρά απόφημισμένα για μια σειρά από
θεραπευτικές χρήσεις. Εκτός αυτού, ηθεραπευτικές χρήσεις. Εκτός αυτού, η
γεωθερμική θερμότητα τροφοδοτεί μεγεωθερμική θερμότητα τροφοδοτεί με
ζεστό νερό το 85% των νοικοκυριώνζεστό νερό το 85% των νοικοκυριών
στην Ισλανδία.στην Ισλανδία.
26. ΙαπωνίαΙαπωνία
Ένα ταξίδι στην Ιαπωνία δεν θα ήτανΈνα ταξίδι στην Ιαπωνία δεν θα ήταν
πλήρες χωρίς μια επίσκεψη σεπλήρες χωρίς μια επίσκεψη σε
έναένα onsenonsen, όπως ονομάζεται η, όπως ονομάζεται η
θερμή πηγή στα ιαπωνικά. Ωςθερμή πηγή στα ιαπωνικά. Ως
ηφαιστειακά ενεργή χώρα, η Ιαπωνίαηφαιστειακά ενεργή χώρα, η Ιαπωνία
έχει κυριολεκτικάέχει κυριολεκτικά χιλιάδες ιαματικέςχιλιάδες ιαματικές
πηγέςπηγές. Τα ιαματικά λουτρά μπορούν. Τα ιαματικά λουτρά μπορούν
να βρεθούν σε πολλούς τύπους καινα βρεθούν σε πολλούς τύπους και
σχήματα, συμπεριλαμβανομένωνσχήματα, συμπεριλαμβανομένων
των εξωτερικών και εσωτερικώντων εξωτερικών και εσωτερικών
λουτρών. Κάθε πόλη και περιοχή έχειλουτρών. Κάθε πόλη και περιοχή έχει
το δικό της μερίδιό σε ιαματικέςτο δικό της μερίδιό σε ιαματικές
πισίνες, που συχνά συνοδεύονταιπισίνες, που συχνά συνοδεύονται
από ryokan, ένα ξενοδοχείο σεαπό ryokan, ένα ξενοδοχείο σε
ιαπωνικό στυλ όπου μπορεί κανείςιαπωνικό στυλ όπου μπορεί κανείς
να μείνει και να ζήσει τοννα μείνει και να ζήσει τον
παραδοσιακό τρόπο ζωής τηςπαραδοσιακό τρόπο ζωής της
Ιαπωνίας.Ιαπωνίας.
Θερμή πηγή μεΘερμή πηγή με
Ιαπωνικούς ΜακάκουςΙαπωνικούς Μακάκους
27. ΤουρκίαΤουρκία
Η Τουρκία είναι ένας παράδεισος για τους λάτρεις τουΗ Τουρκία είναι ένας παράδεισος για τους λάτρεις του
φυσικού σπα. Με περίπουφυσικού σπα. Με περίπου 1.300 ιαματικές πηγές1.300 ιαματικές πηγές σεσε
όλη τη χώρα, η Τουρκία είναι μια από τις πλουσιότερεςόλη τη χώρα, η Τουρκία είναι μια από τις πλουσιότερες
χώρες στον κόσμο όσον αφορά την γεωθερμικήχώρες στον κόσμο όσον αφορά την γεωθερμική
δραστηριότητα, χάρη στη στρατηγική θέση της πάνωδραστηριότητα, χάρη στη στρατηγική θέση της πάνω
από μια γεωθερμική ζώνη και σεισμικό ρήγμα. Η χώρααπό μια γεωθερμική ζώνη και σεισμικό ρήγμα. Η χώρα
είναι διάσπαρτη με ιαματικές πηγές και λουτροπόλεις καιείναι διάσπαρτη με ιαματικές πηγές και λουτροπόλεις και
δεν θα απογοητεύσει ακόμα και τους πιο απαιτητικούςδεν θα απογοητεύσει ακόμα και τους πιο απαιτητικούς
λουόμενους. Μην ξεχάσετε επίσης, να επισκεφθείτε έναλουόμενους. Μην ξεχάσετε επίσης, να επισκεφθείτε ένα
από τα παραδοσιακά τουρκικά χαμάμ που υπάρχουν σεαπό τα παραδοσιακά τουρκικά χαμάμ που υπάρχουν σε
κάθε πόλη της χώρας.κάθε πόλη της χώρας.
28. Κόστα ΡίκαΚόστα Ρίκα
Βρίσκεται πάνω στο Δαχτυλίδι της ΦωτιάςΒρίσκεται πάνω στο Δαχτυλίδι της Φωτιάς
του Ειρηνικού Ωκεανού, και έχει περίπουτου Ειρηνικού Ωκεανού, και έχει περίπου 200200
ηφαιστειακούς σχηματισμούςηφαιστειακούς σχηματισμούς. Χάρη στην. Χάρη στην
ηφαιστειακή δραστηριότητα, η Κόστα Ρίκαηφαιστειακή δραστηριότητα, η Κόστα Ρίκα
έχει γίνει ένα από τους πιο hot προορισμούςέχει γίνει ένα από τους πιο hot προορισμούς
του κόσμου. Είτε πρόκειται για λασπόλουτρατου κόσμου. Είτε πρόκειται για λασπόλουτρα
είτε για ιαματικές πηγές, εγκαταστάσεις σπαείτε για ιαματικές πηγές, εγκαταστάσεις σπα
μπορούν να βρεθούν σε όλη τη χώρα.μπορούν να βρεθούν σε όλη τη χώρα.
29. ΟυγγαρίαΟυγγαρία
Η κουλτούρα των λουτρών ήρθε στην Ουγγαρία απόΗ κουλτούρα των λουτρών ήρθε στην Ουγγαρία από
τους Ρωμαίους και στη συνέχεια αναπτύχθηκε απότους Ρωμαίους και στη συνέχεια αναπτύχθηκε από
τους Τούρκους τον 16ο και 17ο αιώνα και έχει γίνει ένατους Τούρκους τον 16ο και 17ο αιώνα και έχει γίνει ένα
ουσιαστικό μέρος της ουγγρικής παράδοσης. Σήμερα,ουσιαστικό μέρος της ουγγρικής παράδοσης. Σήμερα,
η Βουδαπέστη, η πρωτεύουσα της Ουγγαρίας, συχνάη Βουδαπέστη, η πρωτεύουσα της Ουγγαρίας, συχνά
αποκαλείται η πρωτεύουσα Spa του κόσμου. Είναι ηαποκαλείται η πρωτεύουσα Spa του κόσμου. Είναι η
μόνη πόλη στον κόσμο με ιαματικές πηγές εντός τωνμόνη πόλη στον κόσμο με ιαματικές πηγές εντός των
ορίων της πόλης. Μεταξύ των εκπληκτικών χώρων spaορίων της πόλης. Μεταξύ των εκπληκτικών χώρων spa
είναι επίσης η λίμνη Hévíz, η οποία είναιείναι επίσης η λίμνη Hévíz, η οποία είναι
ηη μεγαλύτερη θερμική λίμνη στην Ευρώπημεγαλύτερη θερμική λίμνη στην Ευρώπη. Hévíz,. Hévíz,
η περίφημη πόλη των ιαματικών λουτρών στις όχθεςη περίφημη πόλη των ιαματικών λουτρών στις όχθες
της λίμνης, περιβάλλεται από γραφικούς λόφους, καιτης λίμνης, περιβάλλεται από γραφικούς λόφους, και
προσφέρει υπηρεσίες spa για όλες τις ηλικίες.προσφέρει υπηρεσίες spa για όλες τις ηλικίες.
