1.
Г.Зәйнәшева
“Туган җирем Татарстан”.
Шәймөхәмәтова Алия Мөхәмәтҗан кызы
Лаеш районы Урта Девятово урта мәктәбенең
татар теле һәм әдәбияты укытучысы, 2010 ел
“Татарча да яхшы бел”, 8 сыйныф

2.
Максатлар:
• Укучыларга Г.Зәйнәшева турында яңа
белемнәр бирү
• “Туган җирем Татарстан” шигырен уку.
• Укучыларның сәнгатьле һәм йөгерек уку
күнекмәләрен үстерү
• Рус телле укучыларда татар теленә, туган
җиребез Татарстанга карата мәхәббәт
тәрбияләү
,.
.

3.
Актуальләштерү
• Татарстан республикасының мәйданы
күпме?
• Аның табигате нинди?
• Татарстанда нинди табигый байлыклар
бар?
• Республикада нәрсәләр үстерелә?
• Татарстанда ничә миллион халык яши?

4.
Дәүләт символлары
Гимн

5.
Татарстан Республикасы флагы

6.
 Татарстан Республикасы флагы Татарстан
Республикасының дәүләт символы булып тора.
1991 елның 29 ноябрендә Татарстан Республикасы
Югары Советының 1314-ХП карары нигезендә
расланды. Татарстан Республикасының Дәүләт
флагы яшел, ак һәм кызыл төстәге горизонталь
буйлардан торган туры почмаклы тукымадан
гыйбарәт. Ак буй флаг киңлегенең 1/15 өлешен
тәшкил итә, ул яшел һәм кызыл төстәге бертигез
киңлектәге буйлар арасында урнаша. Яшел буй
өстә була.
 Татарстан Республикасы дәүләт флагының
төсләре:
 яшел - яз һәм яңарыш төсе;
 ак - чисталык төсе;
 кызыл - җитлеккәнлек, энергия, көч, тормыш төсе

7.
Татарстан Республикасы гербы

8.
 Татарстан Республикасы гербы -Татарстан Республикасы дәүләт символы булып тора.
Татарстан Республикасы Югары Советының карары 1992 елның 7 февралендәге 1415-ХП
номерлы карары белән расланган.
 Татарстан Республикасының Дәүләт гербы Татарстан флагы төсләрендә башкарылган; ул
түгәрәк рәвешендә.
 Гербның үзәк образы - канатлы барс - борынгы заманнарда уңдырышлылык тәңресе,
балалар яклаучысы. Татарстан Республикасы гербындагы барс -республика
гражданнарының һәм аның барча халкының яклаучысы.
 Барс кояшның кызыл дискы җирлегендә сурәтләнгән. Кояш - борынгы заманнарда бик
күп халыкларның төп тәңресе. Татарстан гербында кызыл кояш игелеклелек билгесен,
уңышны, бәхетне, тормышны аңлата.
 Барсның сул янтавында - Татарстан Республикасы гражданнарының хокукый, икътисадый,
көч яктан якланганлыгын аңлатучы түгәрәк калкан.
 Җөп санны таҗ яфраклары булган кашкарый чәчәге мәңгелек тормыш чыганагын, озын
гомерлекне, озын гомер теләүне символлаштыра.
 Барсның алгы уң аягын бераз күтәрүе - ул югары хакимиятнең олылыгын күрсәтүче
геральдик ишарә. Бу шулай ук хәрәкәтне (эшне) «уң аяктан» башлауны, Татарстанның
яңарыш юлында хәрәкәтен игелекле башлавын аңлата.
 Барсның үткен тешләре һәм тырнаклары аның үз-үзен дә, канат астындагыларны да яклау
сәләтен күрсәтә.
 Барс канатларының җиде каурые аның яклау көченең колачын символлаштыра - җирдә дә,
күктә дә.
 Барсның койрыгын тотышы аның кәефе шәп, дустанә булуын аңлата.
 Татарда үсемлекләрдән ясалучы популяр орнамент һәм лалә чәчәге табигатьнең язгы
уянуын гәүдәләндерә һәм Татарстанның яңаруын символлаштыра.
 Өч алтын боҗра гербны өч мәртәбә уратып алган. Алар бердәмлек, чиксезлек һәм иң
югары камиллек идеясен чагылдыралар.

9.
Төсләрнең символик мәгънәсе:
 алтын төсе - нәфислек, матурлык, Татарстан җиренең бай булуы;
 яшел төс - яз яшеллеге, Татарстанның яңаруы;
 ак төс - Татарстан гражданнары ниятләренең изге булуы;
 кызыл төс - җитлеккәнлек, энергия, көч, тормыш, Татарстанның яшәү
сәләте.
 Татарстан Республикасы гербы игелек, гаделлек, гражданнарның
иминлеге, халыклар арасындагы дуслык, тынычлык һәм прогресс кебек
әхлакый кыйммәтләрне раслый.
 Татарстан Республикасы Дәүләт гербының авторлары – филология
фәннәре докторы Назым Габдрахман улы Ханзафаров (идеясе) һәм
рәссам-монументалист, Татарстан Рәссамнәр берлеге әгъзасы Риф
Заһри улы Фәхретдинов (башкаручы).

10.
Татарстан Республикасы
Дәүләт гимны
• Татарстан Республикасы Законы белән
расланган гимнның яңа музыкаль
редакциясе нигезендә башкарыла.
Татарстан Республикасы Дәүләт
гимнының симфоник һәм тынлы уен
кораллары оркестрлары башкаруындагы
язмасының оригиналы Татарстан
Республикасы Дәүләт Советында саклана.
Гимнның авторы - күренекле татар
композиторы Рөстәм Яхин.

11.
Ә Татарстанның
беренче президенты кем ?
Минтимер Шәрип улы Шәймиев

12.
Г.Зәйнәшева
“Туган җирем Татарстан”

13.
Сүзлек эше
• Балкый – сияет
• Шаулы – шумный
• Сөюемне әйтә алсам – если смогу
выразить свою любовь

14.
Истәлекле урыннар

15.
Истәлекле урыннар

16.
Кол Шәриф мәчете
Казан Кремле (кирмән) эчендәге биш
таш мәчетнең берсе һәм иң зурысы, иң
атаклысы Кол Шәриф исемен йөрткән.
Риваятьәргә караганда, мәчет искиткеч
матур, бай итеп бизәлгән булган.
Җөмһүриятебезнең бәйсезлеге
турында декларация кабул ителгәч, Кол
Шәриф мәчетен торгызу турында
мәсьәлә күтәрелә. Мәчетне элекке
урыннан читтәрәк (элек ул
Благовещение чиркәве урынында булган)
салалар.
Проектны атаклы татар
архитекторы Искәндәр Сәйфуллин төзи.

17.
Әҗем мәчете
1886 – 1887 елларда
салынган. Шул заманның
дәрәҗәле эшмәкәрләре
Әҗемнәр исемен йөртә.

18.
Нефтьче-нефтяник

19.
Сәгать-часы

20.
Өй эше
• 72 бит, 16 нче күнегү
• Җырны өйрәнегез, бергәләп жырлагыз.