1. UNIVERSITETI I PRISHTINËS
FAKULTETI I MJEKËSISË
DEPARTAMENTI I FARMACISË
VITI III - SEMESTRI I DYTË
MODULI-SEMINAR
FARMAKOGNOZI
TEMA: BIMET MJEKESORE NE KANCER
STUDENTI : BARTËS I MODULIT
ANITË KRASNIQI PHD. ARMOND DACI
2. Fjala Kancer rrjedh nga latinishtja CANCER-gafforre. U përdor se pari nga
Hipokriti i njohur edhe si babai i medicinës ne shek e V p.e.s. duke u
bazuar ne faktin se tumoret përhapen ne trup ne mënyre te ngjashme te
lëvizjes se gaforreve
7. Kanceri është shkaku i dytë kryesor i
vdekjes në nivelin global dhe ishte
përgjegjës për vdekjen e 8.8 milion
njerëzve në vitin 2015. Mund të shkaktohet
pjesërishtë nga faktorët e ndryshëm të
mjedisit duke marrë parasyshë edhe
stresin oksidativ . Rreth 13 e vdekjeve
janë për shkak të 5 rreziqeve: Indeksi i
lartë i trupit, mungesa e frutave dhe
perimeve, mungesa e aktiviteti fizik,
përdorimi i duhanit dhe përdorimi i alkoolit.
Përdorimi i duhanit është përgjegjës rreth
22% të vdekjen të kancerit . Zbulimi në
fazën e vonshme, diagnoza dhe trajtimi i
paarritshëm janë të zakonshme. Në vitin
2017, vetëm 26% e shteteve me të ardhura
të ulëta kanë raportuar që kanë shërbime
patologjike në përgjithësi në dispozicion në
sektorin publik. Më shumë se 90% e
vendeve me të ardhura të larta kanë
raportuar se shërbimet e trajtimit janë në
dispozicion në krahasim me më pak se
30% të vendeve me të ardhura të
ulëta.Ndikimi ekonomik i kancerit është i
rëndësishëm dhe po rritet
Kostoja totale vjetore ekonomike e kancerit
në vitin 2010 u vlerësua në rreth 1.16
trilionë dollarë .Normat ndryshojnë shumë
në llojin dhe fazën e kancerit gjatë
diagnozës me mbijetesën relative për të
gjitha kanceret në 63% . Shkaqet e
mundshme të kancerit mund të jenë
dëmtimi i ADN dhe molekulave të tjera
qelizore dhe merret si një shkak i madh në
fillimin dhe zhvillimin e kësaj sëmundje.
Këto nënprodukte rriten në inflamacion dhe
në ekspozim ndaj burimeve ekzogjene
duke përfshirë azotin,oksidet, pirjen e
duhanit, barnat e caktuara (p.sh.
acetaminofen), dhe rrezatimi, mund të
nxisin mutacione që shkaktojnë kancer,
oksidojnë lipidet dhe proteinat, dhe
ndryshojnë rrugët e transmetimit të
sinjaleve që rrisin rreziku e kancerit. Si
terapi alternative kundër kancerit kohëve të
fundit kanë tërhequr vëmendje edhe herbat
për shkak të kostove të tyre të ulëta
8. Si një alternativë kundër kancerit kaneë
tërhequr vëmendjen edhe herbat për shkak të
kostos së ulët të herbave .
9. Bimet tradicionale Kineze jane te njohurive
profesionale dhe janë praktikuar të paktën
2000 vjet si dhe janë testuar disa forma të
këtyre bimëve si përbërësit aktiv dhe vlerave
terapeutike kështu janë raportuar rezultate
pozitive
10. Bimët tradicionale kineze
Astragalus
Ginsengu
Hulumtimet kanë treguar
se disa ekstrakte specifike
si Astragalus pos që ka
stimuluar rritjen e imunitetit
ka treguar rezultate edhe
mbas transplantëve në
kancer duke forcuar
imunitetin e pacientëve si
dhe kanë pasur rezultate
edhe për t’i mbrojtur nga
infeksionet
Disa herba kineze janë përdorur me
suksesë për parandalimin e kancerit si
masazhë profilaktike , si shembullë
Ginsengu.Të tilla bimë kanë teguar se
mund të reduktojnë stresin kirurgjik dhe
metastazat që e shoqërojnë pacientët gjatë
kësaj sëmundje
11. Pacientët me kancer esofageal kanë një prognoz
mjaftë te dobët për shkak të përhapjes së shpejtë
të kancerit edhe pse ështe bërë një përpjekje e
vazhdueshme në trajtimin kirurgjik dhe kimioterapi
. Disa studime të fundit që janë bërë tregoi se
Coptidis rhizoma, barishte natyrore që përmban
nivele të larta të berberinës, kishte efektet
antikancer të drejtpërdrejtë në kancerin
esophageal të njeriut në qelizat in vitro.Deri sot ka
pasur mjaftë tendenca për trajtimin e kancerit, në
shumicën e rasteve trajtimi ka pasur një efekt
mjaftë të dobët dhe i shoqëruar me efekte të
padëshirueshme. E gjithë kjo i ka shtyr studiuesit
të aplikojnë ilaqe të tjera me më pak toksicitet
12. Deri sot ka pasur mjaftë tendenca për trajtimin e
kancerit,në shumicën e rasteve trajtimi ka pasur një
efekt mjaftë të dobët dhe i shoqëruar me efekte të
padëshirueshme. E gjithë kjo i ka shtyr studiuesit të
aplikojnë ilaqe të tjera me më pak toksicitet. Kështu
bimët mjekësore kanë treguar një rol mjaftë të
rëndesishëm në trajtimin e kancerit. Trajtimi i
kancerit është i ndryshëm, kështu përfshihet
Kimioterapia, radioterapia dhe kirurgjia. Si terapi
plotësuese përdoret gjerësishtë edhe ilaqet
tradicionale kineze sidomos në Azi.
Kanceri
13. Mekanizmi i kanceri dhe krijimi i
tumorit
Ndarja e pakontrollueshme e qelizave të
kancerit ndodhë për shkak të mungesës së
gjeneve të kontrollit prodhojnë një tumor ose
neoplazma. Qelizat e kancerizuara
humbasin specializimin e indit qe i përkasin
dhe nuk i përgjigjen mekanizmave te
kontrollit qe normalisht e kufizojnë ndaljen e
qelizave. Një nga gjenet frenues është P53 i
cili ndikon në kromozomin 17 P13. Kjo
shkakton një sintezë të pazakontë të
proteinave. Në këtë kohë, në kundërshtim
me funksionimin e saj natyror shkatërron të
gjitha gjenet që punojnë nën efektin e kësaj
proteine . Kanceri konsiderohet si pasojë e
daljes së qelizave nga rruga e drejtë e
qasjes së rregulluar dhe dalluese. Mungesa
e ndjeshmërisë për të frenuar sinjalet,
shmangia nga vdekja e qelizave të
programuara, potenciali i pacaktuar i
përhapjes, mbajtja e angiogjenisë, frenuesit
e angiogjenezës janë agjentë unike kundër
kancerit, sepse ato bllokojnë rritjen e enëve
të gjakut që mbështesin rritjen e tumorit në
vend që të bllokojnë vetë rritjen e qelizave
Frenuesit e angiogjenezës ndërhyjnë në
disa mënyra me hapa të ndryshëm në
rritjen e enëve të gjakut. Disa janë
antitrupa monoklonalë që në mënyrë
specifike njohin dhe lidhen me VEGF. Kur
VEGF është e lidhur me këto barna, nuk
është në gjendje të aktivizojë receptorin
VEGF. Frenues të tjerë të angiogjenezës
lidhen me VEGF dhe / ose receptorin e saj,
si dhe me receptorët tjerë në sipërfaqen e
qelizave endoteliale ose tek proteinat e
tjera në rrugët e sinjalizimit në rrjedhën e
sipërme, duke bllokuar aktivitetet e tyre.
Disa frenues të angiogjenezës janë
medikamente imunomodulatorë -agjentë
që stimulojnë ose shtypin sistemin imunitar
- që gjithashtu kanë vetitë antiangiogjenike.
Në disa kancere, frenuesit e angiogjenezës
duket të jenë më efektive kur kombinohen
14. Për shkak se inhibitorët e angiogjenezës punojnë duke ngadalësuar ose ndaluar
rritjen e tumorit pa vrarë qelizat e kancerit, që janë dhënë gjatë një periudhe të
gjatë kohore, pastaj invazioni i indeve dhe metastaza, të gjitha mund të çojnë në
shfaqjen e kancerit. Një qelizë tumorale që ka ndarje më të shpesht sesa qelizat e
tjera ka ndryshuar tipet e sipërfaqes. Gjatë shfaqjes së kësaj sëmundje humbet
specifika e qelizës që rrjedh prej saj. Tumori malinj ndikon pranë indeve dhe
mund të lidhet me membranën themelore dhe sekrecionet e enzimeve që ndikojnë
dhe çojnë në qarkullimin e duke ndihmuar në metastaza. Çdo bimë zakonisht ka
një vend të caktuar për të vepruar . Është vërtetuar se CUR vepron në proteinë
kinaz MAPK, Akt dhe Bcl. Faktorët e transkriptimit NF-κB, AP-1 dhe STAT-3dhe
enzimat si COX-2, metaloproteinazat matriks (MMPs) dhe LOX. Edhe pse CUR
ka aktivitete të shumta farmakologjike, 0.125 mg / L), biodisponibiliteti i ulët,
metabolizmi i shpejtë dhe eliminimi i shpejtë sistemik janë pengesa për aplikimin
e tij klinik. Efektet optimale farmakologjike kërkojnë një dozë orale prej 8.0 g në
ditë
17. Shkaqet e mundshme të kancerit mund të jenë edhe dëmtimi i ADN dhe molekulave të
tjera qelizore dhe merret si një shkak i madh në fillimin dhe zhvillimin e kësaj
sëmundje. Këto nënprodukte rriten në inflamacion dhe në ekspozim ndaj burimeve
ekzogjene duke përfshirë azotin,oksidet, pirjen e duhanit, barnat e caktuara (p.sh.
acetaminofen), dhe rrezatimi, mund të nxisin mutacione që shkaktojnë kancer,
oksidojnë lipidet dhe proteinat, dhe ndryshojnë rrugët e transmetimit të sinjaleve që
rrisin rreziku e kancerit
18. Gjatë shfaqjes së
kësaj sëmundje
humbet specifika
e qelizës që rrjedh
prej saj. Tumori
malinj ndikon
pranë indeve dhe
mund të lidhet me
membranën
themelore dhe
sekrecionet e
enzimeve që
ndikojnë dhe
çojnë në
qarkullimin e duke
ndihmuar në
metastaza. Çdo
bimë zakonisht ka
një vend të
caktuar për të
vepruar.
Kanceri konsiderohet si pasojë e
daljes së qelizave nga rruga e drejtë e
qasjes së rregulluar dhe dalluese.
Mungesa e ndjeshmërisë për të
frenuar sinjalet, shmangia nga vdekja
e qelizave të programuara, potenciali i
pacaktuar i përhapjes, mbajtja e
angiogjenisë, invazioni i indeve dhe
metastaza, të gjitha mund të çojnë në
shfaqjen e kancerit. Një qelizë
tumorale që ka ndarje më të shpesht
sesa qelizat e tjera ka ndryshuar tipet
e sipërfaqes.
19. Disa nga ekstraktet bimore kanë shfaqur veti
mjaftë interesante antikancer pa efekte
anësore serioze. Në mesin e tyre është
edhe Kurkumini (CUR) që ka aktivitet
antiinflamator, gjithashtu edhe kundër
kancerit nëpermës mekanizmave të shumtë,
duke përfshirë ndalimin e invazionit,
ndalimin e inicimit, progresionit dhe
metastazës së qelizave kanceroze
20. Curcumina Longa
Nxjerret nga rizoma e
bishtave CURCUMA
longa
Familja :
Zingibaraceae
Ka përbërje të verdhë me ngjyrë natyral
Është e ndjeshme ndaj dritës dhe
temperatura ka pak ndikim në stabilitetin e
tij edhe në 250grad.
Kemi tri lloje të CUR
21. CUR është kompleks multifunksional qe ka aktivitete
të ndryshme terapeutike, pëerdoret si anti-inflamator,
antikancerogjen, antibakterial,antikuagulant,anticancer
22. Lloji kancerit Eksperimenti Efekti influencues
Kanceri i msuhkërive Liposomes CUR ndikojnë në Leëis
kancerit të mushkërive LL / 2 në
minjë
Made LL/2 cells stagnate in G2/M
phase
Liposomes CUR-PEG-PEI në qelizat
A549
Përmirësim i shpërndarjes së
qelizave
Efekti më i mirë anticancer
Liposomatet β-CD-CUR ndikojnë në
qelizat A549
CUR me liposome cationic me bazë
kolesteroli në qelizat A549 [44]
Efekti i përmirësuar i inhibimit
23. Lloji kancerit Eksperimenti Efekti influencues
Kanceri i qafes se mitres Liposomes kationik të mbushur
me CUR në qelizat Hela dhe
SiHa
Liposomes CMD ngarkuar në
qelizat Hela
Rritja e apoptozës së qelizave
Më shumë citotoksicitet
Stabilitet dhe shpërndarje qelizore
Mbrojtur nga rrjedhja dhe koha
më e gjatë e mbajtjes
Citotoksiciteti më i fortë
24. Lloji kancerit Eksperimenti Efekti influencues
Osteosarkoma Nanoliposomes CUR me C6
ceramide në qelizat KHOS
Liposomes CUR-γ-CD në qelizat
KHOS
Arrestimi i G2M i shkaktuar
Efekti citotoksik i rritur
Kanceri i gjirit CUR nanoliposomes në
qelizat MCF-7
Liposomes CUR-γ-CD në
qelizat MCF-7
Përmirësimi i nivelit CUR
në indet e serumit dhe
prostatës
Rritja e qelizave të
inhibuar dhe apoptoza e
induktuarArrestimi i
ndaluar i ciklit qelizor dhe
apoptozë e induktuar me
varësi
doze.Biodostueshmëria e
përmirësuar .Aktivitet më
të lartë anti-tumor. Efekte
negative të ulëta
25. Kanceri i mushkërive
Kohët e fundit, shumë studime kanë raportuar se liposomatët CUR kanë aktivitet
anticancer. Ëang et al përgatiti liposomes CUR duke përdorur metodën
injeksion etanol. Karcinoma e mushkërive Leëis në modelin e minjve u krijua dhe
u përdor për të vlerësuar efektin antitumor të liposomeve CUR sipas metodës
MTT. Këmbët e djathtë të pasme të 12 minjve femra në 6 javë u vaksinuan me 5
× 105 LL / 2 qeliza. Grupi eksperimental u injektua CUR-liposome 200 μL / ditë iv
për 2 javë, ndërsa grupi i kontrollit u injektua me kripur. Rezultatet treguan se me
rritjen e përqendrimit të ilaçeve nga 5 μg / mL deri në 40 μg / mL, niveli i
mbijetesës së qelizës gradualisht u zvogëlua. Dhe përqindja e shpërndarjes së
qelizave prej 40 μg / ml CUR-liposome (43.6% ± 1.3%) ishte më e vogël se sa
grupi i kontrollit (51.3% ± 2.1%) në fazën S, ndërsa përqindja e shpërndarjes së
qelizave të liposomeve (19.1% ± 0.4% ) ishte më i lartë se grupi i kontrollit
(10.3% ± 0.87%) në fazën G2 / M. Është demonstruar se liposomatët e CUR-ut
bënë që LL / 2 qelizat të stagnojnë në fazën G2 / M. Përveç kësaj, u vërejt se
liposomat frenuan angiogjenezën e tumorit. Kështu, liposomatët CUR penguan
ndjeshëm rritjen e qelizave tumorale LL / 2 dhe kishin efekt më të fortë të
kancerit të mushkërive.
26. Kanceri i qafës së mitrës
Kanceri i qafës së mitrës është lloji i dytë më i zakonshëm i tumoreve malinje të grave në mbarë
botën. Infeksioni i virusit të papillomës njerëzore (HPV) është identifikuar si shkaku kryesor i
kancerit të qafës së mitrës, sidomos tipit të HPV16 dhe HPV18. Sipas statistikave të
Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), çdo vit ka 50 raste të reja dhe 274,000 vdekje.
Midis tyre,> 83% e rasteve janë nga vendet në zhvillim.[54,55]. Huang et al [56] përdorën
carboxymethyl dextran (CMD) për të modifikuar liposomes ngarkuar me CUR për të
përmirësuar efikasitetin anticancer të CUR në qelizat Hela. U zbulua se CMD-Cur-Lip ishte e
qëndrueshme për të paktën 72 orë pas inkubacionit me serum të viçit. Në qelizat HeLa,
kapsulimi liposomal rriti citotoksicitetin e CUR. Me rritjen e përqendrimit CUR, të gjitha
grupet shfaqën citotoksicitet më të lartë, ndër të cilat CMD-Cur-Lip shfaqën citotoksicitetin më
të fortë. IC50 e CMD-Cur-Lip ishte 6.6 μM në krahasim me CUR lirë (24.8 μM). Prandaj,
liposomatët CUR ishin më efektive.
..Kështu CUR ka pasur efekt terapeutik në shumë lloje të kancerit, përveq të tjerave edhe në
kancerin e mëlqisë. Por aktiviteti i CUR in vivo është i kufizuar pëe shkakë të tretshmëris së
dobët dhe biodisponibilitetit të ulët.
27. Kanceri i prostatës
Kanceri i prostatës (PCa) është një nga tumoret malinje më të zakonshme tek
meshkujt e moshuar. Incidenca e saj renditet e para në Shtetet e Bashkuara
në të gjitha tumoret malinje mashkullore.Në vitet e fundit, ajo është rritur
ndjeshëm në Kinë. Terapia endokrine është metoda kryesore për të trajtuar
PCA. Por pas trajtimit për 14-30 muaj, pothuajse të gjithë pacientët do të
zhvillojnë gradualisht kancerin e prostatës të pavarur nga androgen (AIPC) .
Radioterapia, kimioterapia dhe trajtimi biologjik janë me efektivitet të kufizuar.
Së fundi, periudha e mbijetesës mesatare është <20 muaj. Aktivizimi jonormal
i sinjalit të receptorit androgen (AR) në AIPC luan një rol të rëndësishëm.
Megjithatë, CUR mund të ulë aktivitetin e transkriptimit dhe të pengojë
shprehjen e receptorit androgen -AR. Tian et al ka hetuar efikasitetin
antitumor dhe mekanizmat biokimike të shkaktuara nga liposomes CUR në
qelizat PC-3 të njeriut PCa. Analiza MTT tregoi se krahasuar me CUR , shkalla
e mbijetesës e qelizave PC-3 të trajtuara me liposome CUR ishte më e ulët në
një përqendrim dhe në kohë të varur. Duke përdorur mikroskopin fluoreshent
dhe HPLC për të hetuar marrjen e liposomes CUR në PC-3 qelizat, u zbulua
se liposomes mund të nxisin marrjen CUR në qelizë, dhe kohëzgjatja e
intensitetit të qelizave fluoreshente ishte më e fortë dhe më e qëndrueshme se
sa grupi i kontrollit
28. Kanceri i gjirit
Kanceri i gjirit është një tumor i zakonshëm malinj dhe një kërcënim serioz për
jetën e grave. Të dhënat e sëmundshmërisë dhe vdekshmërisë së kancerit të
gjirit po rriten gradualisht. Përveç kirurgjisë dhe terapisë rrezatuese, trajtimi
primar është kimioterapia. Por reagimet negative ndaj kimioterapisë ulin në
masë të madhe cilësinë e jetës së pacientit. CUR është treguar se ka efekt
frenues në qelizat e kancerit të gjirit. Hasan et al përgatiti CUR nanoliposomal
dhe vlerësoi aktivitetin e saj antitumor në qelizat MCF-7. Nanoliposomal CUR
tregoi efekt të rëndësishëm frenues në qelizat e kancerit të gjirit MCF-7 me
varësi të dozës. Në këtë kontekst, CUR mund të shkaktojë arrestimin e ciklit
qelizor dhe të nxisë apoptozën. Kështu, nanoliposomes kanë rritur
bioavailability e CUR që do të ndihmojë për të rritur efektin e saj në përhapjen
e qelizave. Në një studim tjetër, kompleksi liposome 2-hydroxypropyl-γ-
cyclodex-trin / CUR tregoi potenciale anticancer premtuese si in vitro ashtu
edhe in vivo kundër linjës së qelizave të kancerit të gjirit MCF-7. IC50 e
liposomeve CUR-ngarkuar-γ-CD ishte 11.5 ± 1.1 μg / mL në krahasim me CUR
lirë (20 ± 1.8 μg / mL). Përveç kësaj, studimi tregoi se liposomatët CUR nuk
kishin efekte negative edhe në përqendrimin më të lartë të 28 μg / mL. Për më
tepër, CUR në kombinim me paclitaxel (PTX), të cilat ishin të kapsuluara në
liposome, penguan ndjeshëm rritjen e qelizave MCF-7 krahasuar me vetëm
CUR ose PTX. Është demonstruar se liposomes mund të japin në mënyrë
efektive të dyja CUR dhe PTX tek qelizat tumorale.
29. Osteosarcoma
OS është një kancer primar i kockave që zakonisht ndodh në kockat më të gjata të fëmijëve
dhe adoleshentëve, sidomos femurit distal dhe tibia proksimale. Ceramides janë sfingolipide
dhe luajnë një rol të rëndësishëm në diferencimin e qelizave, arrestimin e ciklit qelizor,
apoptozën, frenimin e rritjes dhe senescence. CUR ka treguar veprimtari të fuqishme
antikancerike kundër të gjitha fazave të kancerit për shkak të veprimit të saj në NF-κB, TNF-
α, VEGF, ciklooksigjenazë, MMP dhe shumë molekula të tjera të transduksioneve të
sinjaleve. Prandaj, sigurimi i ceramidit ekzogjen së bashku me CUR mund të jetë një
kombinim i dobishëm për të trajtuar qelizat e kancerit. Dhule et al133 kombinuar CUR me
C6 ceramide në nanoparticles liposomal për të shqyrtuar potencialin antitumor kundër
linjave të qelizave OS. Janë përgatitur tre formulime të liposomes: liposomes CUR,
liposomes C6 dhe liposomes C6-CU. Rezultatet treguan se krahasuar me liposomatët
CUR, efekti citotoksik është përmirësuar 1.5 herë nga liposomes CU-C6 në rastin e linjave
qelizore MG-63 dhe KHOS. E rëndësishmja, liposomat C6-CU u gjetën të jenë më pak
toksike. Përveç kësaj, testet e ciklit të qelizave në një linjë të qelizave KHOS zbuluan se
liposomatet C6-CU nxitën arrestimin G2 / M me ngritjen e ciklin B1 dhe arrestimin e G1 të
shkaktuar nga poshtëregulimi i ciklin D1, ndërkohë që liposomatët CUR vetëm nxitën
arrestimin G2 / M dhe vetëm C6 liposomes shkaktoi arrestimin G1. Prandaj, liposomat C6-
CU përforcuan efektin citotoksik dhe vërtetuan potencialin e terapisë së kombinuar të
medikamenteve. Në një studim tjetër, sintetizuan dhe vlerësuan efektet antikancerike të saj
në qelizat KHOS.128 Rezultatet treguan se qelizat e KHOS kanë një ndjeshmëri të fortë
ndaj liposomeve, me IC50 prej 6.4 ± 0.7 μg / mL. Dhe efektet citotoksike të liposomeve
30. ALLIUM SATIVUM
Është nga rendi i Aparagales,familja Amaryllidaceae,nënfamiljes
Allianceae ghe gjinisë Allium.Ka një gjatësi prej 40 cm dhe është
një bimë ë përhershme.Fletët e saj janë të holla me fije jeshile të
errët dhe me lule të vogla ngjyrë roze si një ombrellë.
Hulumtimet e ndryshme kanë treguar se Allium Sativa me
komponimet organosulfurike kanë yvogëluar rrjedhshëm
rrezikun e kancerit në gji, laring, lëkurë, zorrë të trashë, fshikëz,
mushkëri dhe gryke. Në hulumtimet të tjera ku i janë referuar
kompleksit sativum e që ështe Allicin dhe karakteristikat
antitumor të përbërësve në kancerin e gjirit dhe prostatës. Kur
Allium sativum është shtypur dhe plasaritur, Allicin 1, nën efektin
e një enzimi, ndryshon në Allicin 2. Allicin është një frenues
përhapjen e qelizave malinje të njeriut. Ajoene është një tjetër
përbërës që pengon përhapjen e leukemisë dhe do të shkaktojë
vdekjen e planifikuar të qelizës eputacioni i hudhër si një ilaç
efektiv për tumoret shtrihet prapa në Egjiptin e vitit 1550 para
Krishtit
31. Disa komponime të hudhër, duke
përfshirë allicin dhe sulfide
përkatëse, pengojnë përhapjen e
disa qelizave malinje njerëzore.
Ajoene është një përbërje që rrjedh
nga hudhra prodhohet në mënyrë
më efikase nga alicin i pastër dhe ka
përparësinë e një stabiliteti më të
madh kimik se allicin. Kohët e fundit,
ajoene u tregua të pengonte
përhapjen dhe të shkaktonte
apoptozën e qelizave CD34-negative
të leukemisë njerëzore duke
përfshirë HL-60, U937, HEL dhe
OCIM-I. Më shumë në mënyrë të
konsiderueshme, ajoene u tregua
për të shkaktuar apoptozën 30% në
myeloblasts nga një pacient i kronik
leuçemiale mieloide në krizë
blastiçe. Leuçemia akute mieloide
(AML) është një sëmundje
heterogjene malinje në të cilën
progresioni i sëmundjes në nivelin e
qelizave CD34 pozitive ka një ndikim
Qëllimi i këtij studimi ishte të
hetojë efektin e tij në ndryshimet
në shprehjen e proteinave të
lidhura me apoptozën: bcl-2 dhe
caspase-3, të induktuara nga dy
barna kryesore të përdorura në
trajtimin e AML, cytarabine dhe
fludarabine , në qelizat rezistente
CD34 pozitiv të leukemisë
mieloide të KGI. U përdorën të
dyja matjet sasiore ELISA të
matjes bcl-2 dhe kolorimetrike të
caspase-3 aktive
32. REZULTATET: Matja sasiore e ELISA e bcl-2
(njësi për milion qeliza) tregoi trajtimin e
qelizave të leukemisë rezistente ndaj KG1 me
vetëm 40 microM seanca për të ulur ndjeshëm
shprehjen bcl-2 nga 239.5 +/- 1.5 në kulturat e
kontrollit në vetëm 22.0 + / - 4.0 në kulturat e
trajtuara me ajoene. Fludarabina kishte efekt
shumë më frenues në shprehjen bcl-2 sesa
citarabinë në qelizat leuçema mieloide
rezistente ndaj KGI. Ajoene përmirësuar
dukshëm efektin frenues të dy medikamenteve
kimioterapeutike, cytarabine dhe fludarabine,
në bcl-2-shprehje në qelizat KGI. Bcl-2-
shprehja nuk mund të zbulohej në kulturat e
trajtuara me fludarabinë + ajoene.
Njollat perëndimore të shprehjes bcl-2 në
kontrollin e KGI dhe qelizat e trajtuara
konfirmuan matjet sasiore ELISA. Matja sasiore
e caspases-3 aktivizuar (pg për milion qeliza)
tregoi dy barna, cytarabine dhe fludarabine, në
mënyrë të konsiderueshme rritur nivelin e
KONKLUZION: Shtimi i
teorisë zgjeroi aktivizimin e
kaspazës-3 në të dy qelizat
KGI të trajtuara me citarabinë
dhe fludarabinë. Në
përfundim, rezultatet e
tanishme sugjerojnë një rol të
mundshëm për kombinimin e
ajoene me kimioterapinë me
bazë fludarabine në trajtimin
e pacientëve refluksor dhe /
ose relapsed AML. Studime
të mëtejshme janë të
garantuara për të vlerësuar
një efekt të ngjashëm rritës
për ajoene në qelizat
shpërthyese nga pacientët
33. ASTRAGALUS
CYTOSUS
Është një bimë shumëvjeqare nga famlija
Leguminoseae dhe arrinë një lartësi prej
75cm. Gjetet e saj përbëhen nga
fletëpalosje që vendosen në 11 dhe 30
qiftte në boshtin e gjithesecilës pjesë.
Lulet kanë ngjyrë blu apo të bardhë.
Shumica e këtij lloji rriten në Iran. Në një
hulumtim mbi qelizt e kanceri HeLa u
shfaq efekti i toksicitetit të kësaj bime në
qelizat kanceroze. Gjithashtu në një
studim klinik në mbi 24 pacient që vuanin
nga sëmundja e kancerit të mushkërive,
21 pacient treguan pergjigje pozitive ndaj
ekstraktit të kësaj bime . Studimet in vitro
kanë treguar se flavonoidet në speciet e
kësaj bime kanë aftësi të drejtojnë qelizat
e karcinomës në apoptozë
34. SAFFRON CROCUS
SATIVUS
I përket familjes Iridaceae. Është bimë shumëvjeqare që arrinë lartësi 10 deri në
30cm dhe ka gjethe të ngushta. Kjo bimë 1 deri në 3 lule ngjyrë vjollce. Pjesae
kësaj bime e cila përdoret është stigma që njihet si shafran . Studime të
ndryshme treguan efekt anticancer të ekstraktit të shafranit në qelizat e kancerit
në vitro; për shembull, Escribano et al, në një studim mbi efektin e ekstraktit të
shafranit në qelizat e kancerit të njeriut, gjetën se materialet e ndara nga
shafranët si crocin, crocetin, picrocrocin dhe safranal induktonin apoptosis në
qelizat e kancerit.
Në një studim tjetër, u studiua efekti i ekstraktit të shafranit dhe substancave të
tjera të mëdha të bimëve të quercetinës në qelizat e kancerit kolorektal dhe
rezultatet treguan efektet toksike të kësaj bime në këto qeliza. Një tjetër studim
gjithashtu tregoi efektet anti-angiogjenike të kësaj bime në qelizat e kancerit të
gjirit (MCF-7), dhe ekstrakt i kësaj bime pengon angiogjenezën në këto qeliza .
Një studim tjetër ka studiuar efektin e toksicitetit qelizor dhe vetitë apoptogjene
të ekstraktit të shafranit në qelizat e kancerit dhe arriti në përfundimin se
shafrani mund të luajë një rol të rëndësishëm në vdekjen e qelizave HeLa dhe
HepG2 dhe apoptozës. Shafrani mund të përdoret si një agjent kimioterapeutik
për të trajtuar kancerin tek njeriu në të ardhmen
35. Në një hulumtim tjetër kanë marrë minjë meshkuj 5 javësh nga Tokio, Japoni dhe
janë vendosur nëkafaze sterile me filtër të sipërm. HT-29 qelizat e kancerit të zorrës
së trashë (1x106qelizat / 0.1 ml) u injektuan nëntukë në të majtëkrahut të minjve.
Një javë pas injektimit të HT-29qelizat, AIMs u tretën në PBS dhe u administruan
i.p.AIM (50 μg / g / ditë) për 20 ditë. Kafshët e kontrollit ishin injektuar vetem me
vetura (PBS). Madhësia e tumorit ishte matur duke përdorur një caliper në
intervalet 2-ditore, dhe vëllimi u llogarit nga formula e modifikuar V = 1/2 (gjatësia
x width2). Pas trajtimit 20-ditor, tumoret u hoqën dhe të ngrira në azot të lëngshme
për analizën Western blot ose fiksuar me formalin për imunohistokimi. Të gjitha
kafshët eksperimentet u miratuan nga Komiteti i Etikës për Experimente në Kafshë.
36. AMMI VISNAGA
Është një bimë graminose, shumëvjeqare që rritet në
zonat e Mesdheut me një lartësi prej 800 metra. Lulet e
saj janë të bardha e të hidhura. Është e familjes
Apiaceae. Është studiuar aktiviteti vrasës i ekstrakteve të
ndryshme të pjesës së sipërme të kësaj bime në qelizat
e kancerit T47D. Gjithashtu, efektet frenuese dhe doza
të varura të kësaj bime në 2 linja të qelizave njerëzore,
rabdomiosarkoma pelvike dhe L20B të minjve, është
provuar. Khellol, visnadine, cimitugin dhe β-sitosterol
janë komponimet më të rëndësishme të kësaj bime.
Flavonoids si quercetin dhe kaempferol janë të izoluara
nga ekstrakti ujor i kësaj bime, dhe këto komponime
mund të justifikojnë efektet antikancerike të kësaj bime.
37. NIGELLA SATIVA
Fara e zezë i takon familjes Ranunculales
Ranunucukaceae. Kjo bimë është vendase në
Azinë Jugperëndimore. Një studim paraqiti një
efektivitet mbrojtës antioksidues në mëlqinë e
efektece anticancer të bimës Nigella . Në këtë
kontekst, vlerësimi i alkoolit mbi efektet e Nigella
sativa në qelizat e kancerit të veshkave (ACHN)
tregoi një efekt apoptotik në këto qeliza .
Komponimet e saj Kvyynvny dhe dinitro-kinon janë
si thimoquinone. Në një studim të qelizave të
kancerit kolorektal, efektet e thimokinon në frenimin
e rritjes së qelizave të kancerit, apoptozës dhe
ndryshimeve morfologjike të qelizave u shfaqën.
Ajo gjithashtu është treguar të shkaktojë vdekjen e
programuar të qelizave, me aktivitetin antikancer
që është vërejtur në një ekstrakt alkoolik të Nigella
sativa .Në një studim, efekti dhe mekanizmi i
fasuleve të zeza është treguar në trajtimin e
kancerit të gjirit. Në një hulumtim të kryer nga
Elkady dhe kolegët, u shfaq efekti i Nigella dhe
mekanizmi në trajtimin e kancerit të zorrës së
trashë tek njerëzit
38. Struktura kimike të disa përbërësve
te farës së zezë
Thymoquinone Thymol
Nigelidin
Cymene
39. TQ anti-tumor dhe anti-angiogenic efekte të osteosarkoma in vitro dhe in vivo janë
hetuar dhe rezultatet tregojnë se TQ shkakton një përqindje më të lartë të inhibimit të
rritjes dhe apoptozës në osteosarkomën e njeriut linja qelizore SaOS-2 dhe bllokon
përbërjen e kërthizës njerëzore venë tub qelizor endotelial në një mënyrë të varur nga
dozë. Eshte vuri re se TQ në mënyrë të konsiderueshme nënregon NF-κB Aktiviteti i
lidhjes së ADN-së, XIAP, survivin, dhe VEGF në SaOS-2 Qelizat. Trajtimi me TQ rrit
rregullimin e caspase-3 dhe SMAC në qelizat SaOS-2. TQ në mënyrë efektive pengon
angiogjenezën e tumorit dhe rritjen e tumorit si in vitro ashtu edhe in vivo. Si nje
rezultati, ndalimi i NF-κB dhe molekulat e efektorit në drejtim të rrymës është një
mekanizëm i mundshëm i veprimit për tumorin anti-tumor TQ dhe aktiviteti anti-
angiogjenik në osteosarkomë . Efektet frenuese e TQ janë raportuar in vitro dhe in vivo
në benzopiren nxiti kancerin e qafës së mitrës në stomak në rats . Një studim tjetër
tregon se fibrosarkoma e induktuar mund të pengohet nga TQ në vitro dhe mekanizmi
për këtë efekt nuk është i qartë, por mundet të jetë e lidhur me ndërhyrjen në sintezën e
ADN-së, e cila është ndoshta lidhur me reduktimin dhe ruajtjen e glutationit, peroksidet e
lipideve, dhe aktivitetin e disa enzimeve Në një studim, ekstrakt metanol i N. Sativa
tregon një veprim të fortë citotoksik kundër kancerit Ehrlich ascites qelizat e qelizave
ascitike të Daltonit dhe një citotoksicitet minimal ndaj limfociteve normale . Citotoksike
dhe efektet apoptotike të ekstraktit etanol të N. sativës në linjën ACHN të qelizat e
40. Vaj 50−100
μg·mL−1
In vitro
Frenuesi i
tipit 1 të
aktivatorit
plazmogjenit
është rrit
TQ 20−80
μmol·L−1
In vitro –
NF-κB aktiviteti i
lidhjes së ADN-
së, XIAP, survivin
dhe VEGF në
Qelizat SaOS-2
janë rregulluar
poshtë.- Shprehja
e caspase-3 e
copëtuar dhe
SMAC në SaOS-
2qelizat janë
rregulluar.
Ujor 50 mg·kg−1
In vivo
- Genotoksiciteti dhe
ndryshimet
ultrastrustruese të
nxitura nga doza e
Aktiviteti
anti-kancer
Lloji
ekstraktit
Doza dhe
lloji i studimit
Rezultati
41. EFEKTI FARMAKOLOGJIK: ANTI-KANCER
MEKANIZMI I VEPRIMIT: PRANIA E
KOMPONIMEVE TË TILLA SI SAPONINA,
TIMOKINONI DHE ALFA-HEDERINA PËRMES
FRENIMIT TË PROLIFERIMI I QELIZAVE,
INDUKSIONI I APOPTOZËS NËPËRMJET
RRUGËS SË VARUR DHE P53 I PAVARUR,
ANTIOKSIDUES AKTIVITETI DHE ALTERNIMI
I GLUTATIONIT