1. Αθήνα, 12 Ιουνίου 2008
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΡΗ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΓΙΑ ΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΤΣΗ
1. Κύριε Υπουργέ, κατά την περίοδο που πέρασε ο Τουρισμός- και- με
την «κληρονομιά» των Ολυμπιακών Αγώνων, παρουσίασε στη χώρα
μας σημαντική ανάπτυξη. Τώρα μετά τις νέες «αγορές» που άνοιξε η
χώρα μας πόσο αισιόδοξοι πρέπει να είμαστε για τη μελλοντική του
πορεία;
Τα μηνύματα που λαμβάνουμε μας κάνουν αρκετά αισιόδοξους σε μια περίοδο
ομολογουμένως δύσκολη, καθώς χαρακτηρίζεται από την αρνητική οικονομική
συγκυρία που διέπει συνολικά τον πλανήτη, και, ειδικά, τις χώρες που
συναλλάσσονται με το ευρώ, όπως η Ελλάδα. Οι χώρες εκείνες από τις οποίες
και αναμένουμε μια σημαντική αύξηση επισκεπτών τα επόμενα χρόνια είναι
αρκετές. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα, πάντως, αυτής της αυξητικής
τάσης αποτελούν οι χώρες της Κίνας και της Ρωσίας, οι οποίες, ως λεγόμενες
νέες αγορές δημιουργούν ιδιαίτερα θετικές προοπτικές για τον ελληνικό
τουρισμό. Άλλωστε, γι’ αυτό και ο στόχος μας από την αρχή ήταν να
διεισδύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο στις αγορές αυτές, ώστε να
αυξήσουμε κατ’ αυτόν τον τρόπο την υποψήφια «πελατεία» για το τουριστικό
μας προϊόν. Είμαστε αισιόδοξοι ότι η στρατηγική της ποιότητας, της
βιωσιμότητας και της πολυμορφίας που εφαρμόζουμε θα φέρει τα καλύτερα
αποτελέσματα για τον ελληνικό τουρισμό και πως η Ελλάδα, αξιοποιώντας τα
συγκριτικά της πλεονεκτήματα, μπορεί να καθιερωθεί ως ένας από τους
δημοφιλέστερους προορισμούς στον κόσμο.
2. Πόσο υψηλά έχετε τοποθετήσει τον πήχη για το μέλλον του
ελληνικού τουρισμού και πόσο εφικτός είναι ο στόχος επιμήκυνσης
της τουριστικής περιόδου σε 12 μήνες;
Είναι αλήθεια ότι έχουμε θέσει τον πήχη αρκετά υψηλά για τον ελληνικό
τουρισμό. Σ’ αυτή μας την προσπάθεια το ποιοτικό άλμα είναι το μεγαλύτερο
στοίχημά μας. Πιστεύουμε ότι η ποιότητα μπορεί να μετεξελιχθεί στο
2. συγκριτικό πλεονέκτημα του ελληνικού τουριστικού μας προϊόντος. Για το
λόγο αυτό η ενίσχυση της ποιότητας σε όλους τους τομείς αποτελεί κεντρική
μας επιλογή. Επιδιώκουμε και αναζητούμε την ποιότητα στις προσφερόμενες
υπηρεσίες, στις τουριστικές υποδομές, στους επισκέπτες που προσελκύουμε,
στην τουριστική μας συνείδηση, στα προσόντα, τις δεξιότητες και την
ευρύτερη φιλοσοφία του ανθρώπινου δυναμικού.
Παράλληλα προβάλλουμε και στηρίζουμε επενδυτικά την ποικιλομορφία του
ελληνικού τουριστικού προϊόντος, η οποία και θα μας οδηγήσει στην επίτευξη
δύο βασικών στόχων: Τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος και την
επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σε 12 μήνες το χρόνο.
Πέρα από το παραδοσιακό μοντέλο του ήλιου και της θάλασσας, του
θαλάσσιου και πολιτιστικού τουρισμού, τουριστικά προϊόντα για τα οποία η
Ελλάδα είναι κυρίως γνωστή ως τουριστικός προορισμός, ο Τουρισμός
Υπαίθρου, ο Περιηγητικός Τουρισμός, ο Τουρισμός Υγείας και Ευεξίας, ο
Συνεδριακός Τουρισμός, ο Τουρισμός Πολυτελείας, ο Τουρισμός Πόλεων, ο
Παραθεριστικός Τουρισμός αποτελούν διάσημες μορφές τουρισμού.
Παράλληλα επιδιώκουμε να αναδείξουμε την παραδοσιακή μας γαστρονομική
παράδοση, η οποία και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ελληνικής
κουλτούρας. Την ίδια στιγμή εφαρμόζουμε και διάφορα άλλα μέτρα, που
αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μας κατά τη διάρκεια
όλου του έτους. Σ’ αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι
με αργά αλλά σταθερά βήματα θα αμβλύνουμε την εποχικότητα του
ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
3. Τον τελευταίο καιρό έχετε αναπτύξει έντονη δραστηριότητα,
ακόμη και με ταξίδια σας στο εξωτερικό. Ποια είναι τα μηνύματα από
αυτή τη δραστηριότητα και ποιες είναι οι προβλέψεις σας για νέες
συνεργασίες με ξένες χώρες στον τομέα του Τουρισμού;
Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε τα ηνία του Υπουργείου Τουριστικής
Ανάπτυξης αποφασίσαμε να επιλέξουμε ένα έντονο πρόγραμμα εξωστρέφειας
προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τη δεινή οικονομική συγκυρία της εποχής
μας, που προκύπτει από τη συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, σε
συνδυασμό με το γεγονός ότι η φετινή χρόνια είναι Ολυμπιακή χρονιά για τη
Κίνα και ότι οι περσινές πυρκαγιές είχαν προκαλέσει ρωγμές στην εικόνα και το
τουριστικό προφίλ της πατρίδας μας. Μέσα από τη διαρκή περιοδεία μας στο
εξωτερικό προβάλλαμε διεθνώς τα νέα τουριστικά προϊόντα και τη νέα
διαφημιστική εκστρατεία της πατρίδας μας διεισδύοντας πιο έντονα στις
παραδοσιακές αλλά και σε νέες αγορές για να αντιμετωπίσουμε την κρίση
αυτή και να συγκρατήσουμε όσο το δυνατόν τις απώλειες. Και οφείλω να σας
πω ότι τα μηνύματα που λάβαμε από αυτή μας τη δραστηριότητα είναι άκρως
ενθαρρυντικά, ενώ καταφέραμε να έχουμε πολύ θετικά αποτελέσματα μέσα
σε ένα εξάμηνο έντονης εξωστρέφειας. Διότι, για παράδειγμα, καταφέραμε
σημάδια ανάκαμψης από παραδοσιακές αγορές, όπως της Γερμανίας, που
παρουσίαζαν πτωτικές τάσεις, ενώ φέραμε για πρώτη φορά διεθνείς διακρίσεις
για την παρουσία της χώρας μας -κι αυτό έγινε και στη Γερμανία και στην
Ισπανία αλλά και στην Κίνα- τόσο για την αισθητική όσο και για το ενδιαφέρον
για την αγορά. Παράλληλα αναδειχθήκαμε, για πρώτη φορά, ένας από τους
3. πρώτους δύο-τρεις διεθνείς προορισμούς σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις και
πετύχαμε τη διείσδυση σε καινούριες αγορές επιτυγχάνοντας ήδη συνεργασίες
και συμφωνίες με ξένες χώρες στον τουριστικό τομέα, οι οποίες
μακροπρόθεσμα θα επιφέρουν αμοιβαία οφέλη. Όπως εύκολα αντιλαμβάνεστε
η έντονη δραστηριότητα μας στο εξωτερικό έφερε σημαντικά αποτελέσματα,
γεγονός που μας καθιστά ιδιαίτερα αισιόδοξους για το μέλλον.
4. Πως διαμορφώνονται οι νέες μορφές Τουρισμού, όπως ο
Θρησκευτικός Τουρισμός, ο Συνεδριακός, ο Αθλητικός, ο
Καλλιτεχνικός; Έχουν αρχίσει να αποδίδουν αυτά τα πακέτα;
Αξιοποιώντας τα συμπεράσματα του στρατηγικού συμβούλου μας, η
τουριστική ανάπτυξη της πατρίδας για τα επόμενα χρόνια επικεντρώνεται στον
εμπλουτισμό του τουριστικού μας προϊόντος με νέες μορφές τουρισμού και σε
12μηνη βάση. Πρέπει να σας πω ότι μέσω της ανάπτυξης και της δημιουργίας
νέων θεματικών μορφών τουρισμού μπορούμε να αυξήσουμε σημαντικά την
επισκεψιμότητα της χώρας μας, καθώς πλέον μπορούμε να απευθυνόμαστε με
διαφορετικό τρόπο στον κάθε επισκέπτη και στην κάθε αγορά προέλευσης
μέσα από τα ξεχωριστά τουριστικά προϊόντα που του προσφέρουμε. Όπως
αντιλαμβάνεστε, μέσα από την εξειδίκευση της πολιτικής μας επικοινωνίας για
κάθε χώρα, για κάθε τομέα, για κάθε υπηρεσία και κάθε προϊόν
ανταποκρινόμαστε στο ζητούμενο της εποχής μας για πολυμορφία και
βιωσιμότητα σε 12μηνη βάση, αυξάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο σημαντικά,
το μερίδιο που διεκδικούμε από την παγκόσμια τουριστική αγορά. Ξέρετε,
ασχέτως αν αυτές οι μορφές τουρισμού έχουν αρχίσει να αποδίδουν, εμείς, ως
Πολιτεία και Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, οφείλουμε να δώσουμε
συγκεκριμένες κατευθύνσεις και να επενδύσουμε σε συγκεκριμένους
θεματικούς τομείς για την τουριστική ανάπτυξη της πατρίδας μας. Εφόσον με
τόλμη και αποφασιστικότητα παραμείνουμε προσηλωμένοι σ’ αυτό το στόχο
να είστε σίγουροι ότι αργά ή γρήγορα η προσπάθειά μας αυτή θα αποδώσει
καρπούς.
5. Παλαιότερα τα διάφορα θεματικά ή τοπικά Φεστιβάλ και οι γιορτές
που οργάνωσε ο Τουρισμός- όπως η Γιορτή του Κρασιού, το «Ήχος
και Φως» κ.α- αποτελούσαν μαγνήτη έλξης για τους τουρίστες. Πώς
αντιμετωπίζετε σήμερα το θέμα των τουριστικών εκδηλώσεων;
Πρόθεση και πολιτική του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης είναι να στηρίζει
και να προωθεί πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στις δικές μας προσπάθειες για
την αναπτυξιακή προοπτική του τόπου μας. Τέτοιες εκδηλώσεις, όπως αυτές
που αναφέρατε, πράγματι μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό πόλο έλξης
Ελλήνων και ξένων επισκεπτών της πατρίδας μας και να προβάλλουν με τον
καλύτερο τρόπο την εικόνα της χώρας μας. Μιας εικόνας φιλόξενης, μιας
εικόνας με ιστορία, μιας εικόνας με συνέχεια, μιας εικόνας η οποία έχει, πάνω
απ’ όλα, ανθρώπινο πρόσωπο με το οποίο η Ελλάδα υποδέχεται κάθε χρόνο
εκατομμύρια επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο.
4. 6. Υπήρξε ανταπόκριση των ξένων στη διαφημιστική εκστρατεία με
σύνθημα «explore your senses» που καλούσε τους επισκέπτες από
όλο τον κόσμο να εξερευνήσουν την Ελλάδα με όλες τις αισθήσεις
τους; Θα υπάρξουν άλλες ανάλογες διαφημιστικές εκστρατείες και
ποιες;
Στη σημερινή εποχή της παγκόσμιας πληροφορίας η διαφημιστική εκστρατεία
πρέπει να αποτελεί την αιχμή του επικοινωνιακού δόρατος της στρατηγικής
προώθησης του ελληνικού τουρισμού στις διεθνείς αγορές-στόχους.
Αναμφισβήτητα όλες οι διαφημιστικές εκστρατείες είχαν τη δική τους
συνεισφορά στην αύξηση του αριθμού αφίξεων του ελληνικού τουρισμού,
στην αύξηση του συναλλάγματος, στην αύξηση των θέσεων εργασίας, στη
γενικότερη αναζωογόνηση της ελληνικής περιφέρειας και τη στήριξη των
τοπικών οικονομιών.
Ωστόσο, η φετινή χρόνια ήταν ιδιαίτερα σημαντική όσον αφορά στη
διαφημιστική εκστρατεία που υιοθέτησε το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης.
Διότι, φέτος, ο ελληνικός τουρισμός υιοθέτησε μια καινούρια εικόνα, μια νέα
αισθητική, μια ανανεωμένη διεθνή ταυτότητα. Εκτός, όμως από τη νέα εικόνα,
η χώρα μας φέτος για πρώτη φορά, αξιοποιεί τεχνικά μια ενιαία στρατηγική
πλατφόρμα η οποία είναι φτιαγμένη με τέτοιο τρόπο, ώστε σε αντίθεση με το
παρελθόν να μπορεί να εφαρμόζεται κάθε χρονιά και να μπορεί να υποδεχθεί
και να υποστηρίξει την πολιτική επικοινωνία για ολόκληρη τη χώρα, για κάθε
τομέα, κάθε υπηρεσία και κάθε προϊόν. Η απόφασή μας να προχωρήσουμε
στη διαμόρφωση νέας ταυτότητας, νέου «brand identity», όπως λέγεται στην
γλώσσα της διαφήμισης, στην οποία ενσωματώνονται οι 9 τομείς του
Τουρισμού, βασίστηκε στα πορίσματα της μελέτης του Στρατηγικού
Συμβούλου, που επισήμαναν την ανάγκη ενσωμάτωσης νέων θεματικών
τουριστικών προϊόντων που, στο σύνολό τους θα συνθέτουν το πλέγμα
εξειδίκευσης και διείσδυσης του εθνικού τουριστικού μοντέλου στις δυναμικές
κοινωνικές τάξεις των παραδοσιακών και νέων αγορών.
Παράλληλα, η επιλογή του μηνύματος «GREECE: The True Experience»
ανταποκρίνεται στο ζητούμενο του σύγχρονου ταξιδιώτη να αποκομίσει
εμπειρίες διαφορετικές, εμπειρίες μοναδικές. Εμπειρίες που θα αποτελούν
κίνητρο για να επιστρέψει στη χώρα μας, προσελκύοντας και άλλους
ταξιδιώτες.
7. Ποια άλλη εκστρατεία σχεδιάζετε για την προσέλκυση όλο και
περισσότερων τουριστών και την ανάπτυξη γενικότερα του
τουρισμού μας;
Ενισχύουμε τη διαφημιστική μας εκστρατεία με παράλληλες σύγχρονες
ενέργειες επικοινωνίας, όπως είναι η έμμεση διαφήμιση, τα προγράμματα
προώθησης, οι δυναμικές Διεθνείς Δημόσιες Σχέσεις, η αξιοποίηση νέων
δημιουργικών μέσων επικοινωνίας και η ανάπτυξη καλύτερων
αντανακλαστικών στην πληροφόρηση και στην οργάνωση της πληροφορίας
που αφορά στην πατρίδα μας. Για παράδειγμα πέρα από τις κλασικές
μεθόδους διαφήμισης, που ακολουθούμε με καταχωρήσεις στον διεθνή Τύπο
και γενικότερα στα παγκόσμια Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ταυτοχρόνως
5. ανοίγουμε το παράθυρο της Ελλάδας στο διαδίκτυο και μαζί με αυτό σε
ολόκληρο τον κόσμο. Το στοίχημα μας λοιπόν είναι να επιτύχουμε μία δυνατή
ψηφιακή παρουσία της χώρας μας, η οποία- πιστέψτε με- θα αποφέρει
πολλαπλάσια οφέλη από αυτά που θα προσέφερε η παραδοσιακή
διαφημιστική μέθοδος, η οποία πάντως, και αυτή ενισχύεται κι ανανεώνεται. Η
ψηφιακή διάσταση λοιπόν δίνει το παρόν και στη διαφημιστική μας
εκστρατεία. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση προχωρούμε σε στρατηγικές συμφωνίες
με τις πλέον ισχυρές από πλευράς επισκεψιμότητας ιστοσελίδες σε όλο τον
κόσμο. Την ίδια στιγμή το νέο portal του ελληνικού τουρισμού έχει περάσει
στην τελική ευθεία. Πολύ σύντομα, όταν ο ενδιαφερόμενος πληκτρολογεί τη
λέξη Greece στις μηχανές αναζήτησης θα μπορεί να λαμβάνει μία
ολοκληρωμένη εικόνα του ελληνικού τουρισμού, σε πολλές γλώσσες, με
τρόπο εύχρηστο και ελκυστικό.
8. Πώς πρόκειται να αντιμετωπίσει η χώρα μας τον ανταγωνισμό
χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στον τομέα του Τουρισμού;
Πρέπει να γνωρίζετε ότι στην εθνική πολιτική μας για τον τουρισμό
λαμβάνουμε σοβαρά υπ’ όψιν το διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον μέσα στο
οποίο καλούμαστε να ανταποκριθούμε. Η διαρκώς αυξανόμενη
ανταγωνιστικότητα αποτελεί για μας μια μεγάλη πρόκληση, που μας κάνει πιο
αποφασιστικούς στην ανάληψη καινοτόμων δράσεων, στην άσκηση σκληρής
προσπάθειας, στην προώθηση νέων επενδύσεων. Επίσης, ένα σημαντικό
ζήτημα όσον αφορά στην θωράκιση του ελληνικού τουρισμού έναντι του
ανταγωνισμού των άλλων χωρών είναι η εξειδίκευση του τουριστικού μας
προϊόντος. Για το λόγο αυτό επιδιώκουμε να ξεπεράσουμε το μονοδιάστατο
μοντέλο του «ήλιου και της θάλασσας», που μας καθιστά ευάλωτους στον
ανταγωνισμό των άλλων χωρών, και να αναπτύξουμε την στρατηγική μας
μέσα από τον εμπλουτισμό και την ανάπτυξη νέων μορφών τουρισμού. Για
παράδειγμα, ο πράσινος ή ο οικολογικός τουρισμός αποτελούν τομείς στους
οποίους η Ελλάδα κατέχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων
χωρών, καθώς σέβεται το φυσικό και πολιτιστικό της περιβάλλον, έχει
καθαρές ακτές, διατηρεί την παράδοση και την αρχιτεκτονική της. Θεωρώ ότι
η Ελλάδα επενδύοντας σε νέα τουριστικά προϊόντα θα καταφέρει να
ανταποκριθεί στους απαιτητικούς καιρούς του διεθνούς ανταγωνισμού. Το
μεγαλύτερο στοίχημα του ελληνικού τουρισμού για τη θωράκισή του έναντι
του σκληρού ανταγωνιστικού περιβάλλοντος είναι η στροφή του σε νέες
θεματικές μορφές. Το στοιχείο αυτό αποτελεί και για μας μια μεγάλη
πρόκληση στην οποία καλούμαστε να ανταποκριθούμε με τόλμη, με ταχύτητα
και, πάνω απ’ όλα, με αποφασιστικότητα.
9. Η χώρα μας με τη μεγάλη πολιτιστική της παράδοση, το φυσικό
της κάλλος, τη νησιωτική της ιδιαιτερότητα και τη ζωντανή σύγχρονη
ζωή της είναι βεβαίως πολύ ελκυστική για τους ξένους. Ωστόσο,
έχουν ακουστεί και έχουν γραφτεί αρκετά παράπονα που έχουν
σχέση με τις κλειστές πόρτες σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς Χώρους
αλλά και με το κόστος ζωής των τουριστών και την ποιότητα των
6. προσφερόμενων σε αυτούς τουριστικών υπηρεσιών. Τι θα
απαντούσατε σε αυτά τα παράπονα;
Το θέμα που θίγετε είναι πράγματι πολύ σοβαρό και συνδέεται με την
συνολικότερη εικόνα του ελληνικού τουρισμού. Από την πλευρά μου έχω
επισημάνει επανειλημμένως το ζήτημα αυτό, η επίλυση του οποίου, ωστόσο,
δεν εξαρτάται από τις δικές μας προθέσεις και αρμοδιότητες. Ομολογουμένως,
η εικόνα κλειστών Μουσείων και Αρχαιολογικών χώρων δεν συμβαδίζει με την
ποιότητα που θέλουμε να προσδώσουμε σε όλα τα επίπεδα του τουριστικού
μας προϊόντος. Το θέμα των κλειστών Μουσείων και των Αρχαιολογικών
Χώρων είναι στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Είμαι βέβαιος ότι πολύ σύντομα θα υπάρξουν πρωτοβουλίες προς τη σωστή
κατεύθυνση για ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα που αφορά στη διεθνή εικόνα της
πατρίδας μας. Η θερινή περίοδος έχει ήδη ξεκινήσει και όλοι μας καλούμαστε
να δώσουμε το καλύτερο εαυτό μας. Διότι, ο τουρισμός είναι συλλογική
ευθύνη της Πολιτείας, της Αυτοδιοίκησης, των φορέων, των τοπικών
κοινωνιών. Η καθαριότητα, η αισθητική, η τουριστική και οικολογική
συνείδηση, ο σεβασμός στους κανόνες, η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών προς
τους ξένους επισκέπτες μας είναι μια προσπάθεια που, αν θέλουμε να πετύχει,
οφείλουμε να κάνουμε όλοι μαζί.
10. Ο Εσωτερικός Τουρισμός αποτελεί ασφαλώς σημαντική αγορά για
τη χώρα μας και παράλληλα προσφέρει νέες δυνατότητες
οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης διαφόρων περιοχών της. Το
σύνθημα «Μένουμε Ελλάδα» έχει βρει ανταπόκριση και ποια είναι τα
καινούρια σχέδια;
Είναι αλήθεια ότι ο εσωτερικός τουρισμός έχει το δικό του σημαντικό ρόλο για
την τουριστική ανάπτυξη της πατρίδας μας. Υπάρχουν πολλοί προορισμοί,
κυρίως στην ενδοχώρα και πολλές μικρές τοπικές κοινωνίες που στηρίζονται
κυριολεκτικά στον εσωτερικό τουρισμό, ιδίως κατά τη διάρκεια της χειμερινής
περιόδου. Δεν είναι υπερβολή, αλλά γεγονός ότι χιλιάδες συμπολίτες μας,
χιλιάδες επιχειρήσεις, μικρομεσαίες ως επί το πλείστον, που βρίσκονται σε
τέτοιες περιοχές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον Έλληνα επισκέπτη, ο
οποίος διαρκώς αναζητά νέους προορισμούς μέσα στην ίδια του τη χώρα. Σ’
αυτή την κατεύθυνση είναι αλήθεια ότι το σύνθημα μας «Μένουμε Ελλάδα»
έχει βρει μεγάλη ανταπόκριση, γεγονός που μας καθιστά αισιόδοξους για την
περαιτέρω προβολή των εγχώριων τουριστικών προορισμών μας.