Lufta Kunder Duhanit
5 Jul 2017•0 j'aime•1,055 vues
Télécharger pour lire hors ligne
Signaler
Formation
Biologji
Arlind MustafaSuivre
Lufta Kunder Duhanit
- 2. DUHANI Duhani eshte nje nga mallrat qe prodhon aq para dhe aq me shumice,eshte nje nga vrasesit e jetes.Nje ne cdo 6 vdekje shkaktohet nga duhani.Eshte me i rrezikshem se droga,alkooli,por pervec kesaj te kushton shtrenjte edhe financiarisht.Nje i droguar mund te ctoksikohet nga droga ndersa nje duhanxhi e ka te veshtire te harroje shijen e mrekullueshme qe jep nje cigare pas buke apo ne lokal e shoqeruar me nje kafe apo nje konjak.Duhani krahas alkoolit dhe drogave te tjera eshte nje nga shkaterruesit me te medha te shendetit.
- 3. Shkaku kryesor i kenaqesise qe sjell duhani eshte nikotina.Kjo lende duke rene ne kontakt me disa fije nervore I ngacmon ato duke cliruar adrenaline dhe disa lende qe krijojne kenaqesine(gjendje kenaqesie).Lendet e prodhuara nga ngacmimi qe jep nikotina prekin vatrat e kenaqesise ne trupin e njeriut ne te njejten menyre si kokaina,heroina dhe drogat e tjera.Vec kesaj nikotina rrit aftesine per t’i kapur gjerat apo per t’u orientuar me shpejt.Kjo ndodh sepse ngacmohet ajo pjese e trurit te njeriut qe ben rregullimin e inteligjences dhe aftesise njohese.Por duhani rrit edhe humorin.Keto jane ato arsye qe nuk e lene dot nje njeri te shkeputet nga ky helm ne forme tymi.
- 4. Shume njerez nuk e lene duhanin sepse me pas shtojne ne peshe.Afro 80% e atyre qe braktisin duhanin shtojne 5-10 kg.Por po ta fillosh perseri nuk bie nga pesha menjehere.Kjo ndodh sepse njerezit qe lene duhanin kane oreks te madh dhe nje deshire te forte per te perdorur sheqerna ne ushqimet e tyre gjate dites.Me kete shpjegohet mania e ish-duhanxhinjve per te ngrene karamele dhe embelsira ne cdo cast.Dhe zgjidhja e vetme ne kete rast eshte te merresh me sport.
- 5. Pirja e duhanit eshte nje zakon,dhe lidhur me kete duhet theksuar se ekzistojne disa nivele duhanxhinjesh: 1-Ai i duhanxhinjve te cilen kufizohen me pirjen e nje numri te caktuar cigaresh ne dite. 2-Ai i duhanxhinjve tek te cilet numri i cigareve,varet nga cilesia e duhanit. 3-Ai i duhanxhinjve ,te cilet pijne vazhdimisht ,pijne cigare njera pas tjetres.
- 6. Rreziku i duhanit ne organizmin e njeriut eshte vertetuar nga nje sere hulumtimesh shkencore. Duhani mund te shkaktoje disa semundje: 1-Demtime te organeve,ne zemer,veshka etj. 2-Insuficience vaskulare periferike,infarkt ose forma te tjera te demtimit te muskulit kardiak,arterioskleroze cerebrale. 3-Semundje te aparatit respirator. 4-Disa forma te tumoreve te gojes,laringut.Pervec ketyre qe permendem,pirja e duhanit provokon ne ate qe e perdor,nje gjendje dobesie te organizmit qe manifestohet me shqetesime ne aparatin tretes. 5-Tymi i duhanit shkakton bronkite kronike,kancer te mushkerive,kardiopati ishemike si dhe shqetesime ne sistemin e qarkullimit te gjakut.
- 7. Perse tymi i duhanit ben dem? Sepse ai permban : Anhidrid karbonik,oksid karboni,anhidrid sulfuror,acid cianhidrik,hidrokarbure,nikotine, katran,beuzopiren. Te gjitha keto substanca jane te demshem per organizmin: Anhidridi sulfuror-irriton rruget respiratore,provokon kolle Nikotina-eshte nje helm qe rrit presionin arterial Oksidi i karbonit e acidi cianhidrik jane helme Beuzopireni-favorizon shfaqjen e kancerit te mushkerive Katrani-redukton shkembimin e gazeve Anhidridi karbonik-nga pirja e duhanit depozitohet ne mushkeri
- 8. Eshte e rendesishme : Te ndalohet pirja e duhanit vecanerisht ne te semuret me semundje pulmonare kronike dhe ata me shqetesime te zemres dhe sistemit te qarkullimit te gjakut. Ata persona tek te cilet pirja e duhanit eshte bere zakon,dhe e kane te pamundur ta eliminojne krejtesisht ate,te pakten te reduktojne numrin e cigareve duke patur parasysh rrezikun qe paraqet duhani per shume semundje dhe vecanerisht per te eliminuar mos shfaqjen e kancerit te mushkerive Eshte detyre morale dhe qytetare qe te mos pihet duhani ne vende te hapura ne publik(shkolla,ambiente publike,salla mbledhjesh,salla kinemaje,teatro etj.) Ne keto raste demtohen edhe ata qe nuk pine duhan,pasi jane te detyruar te thithin tymin e tij. Gjithashtu eshte detyre morale te mos pihet duhani ne ambiente te mbyllura p.sh ne shtepi ne prezence te te vegjelve.