Në takimin e 48 të Vatrës Biblike, ishin të pranishëm 23 pjesëmarrës. Nën drejtimin e Atë Flavios vazhduam me komentimin e kapitullit të 14 të Mateut. 14,1-12: Martirizimi i Gjon Pagëzuesit

1. JETA E VATRËS
B U L E T I N I I N F O R M A T I V I V A T R Ë S B I B L I K E K A T O L I K E
2 2 T E T O R 2 0 1 8 N R . 4 8
Në takimin e 48 të Vatrës Biblike, ishin të pranishëm 23
pjesëmarrës.
Nën drejtimin e Atë Flavios vazhduam me komentimin e
kapitullit të 14 të Mateut.
14,1-12: Martirizimi i Gjon Pagëzuesit
Edhe Herod Antipa, Tetrark i Galilesë e biri i Herodit të
Madh, ka një shpjegim të vetin për të argumentuar
fuqinë e mrekullive për të cilat kishte dëgjuar të flitet për
Jezusin: sipas tij, ai nuk është tjetër veçse Gjon
Pagëzuesi i kthyer në jetë, vdekja e të cilit i peshonte
mbi ndërgjegje.
Tetrarku e kishte arrestuar Gjonin nën thumbimin e Herodiadës, gruaja e vëllait të madh
nga babai, Filipit, pra kunata e tij, e cila u hakmorr për qortimet e tija.
Fati i Gjonit, deri tani i kursyer falë popullaritetit të tij, vuloset në kuadrin banal të një fes-
te ditëlindjeje, duke u sakrifikuar si një çmim për kërcimin e një vajze të bukur.
Koka e prerë e Gjonit përfundon si një dhuratë makabër në duart e armikes së tij, ndërsa
trupi merret nga dishepujt dhe varroset, sipas traditës, në Sebaste në Samari.
Dishepujt e Gjonit kujdesen që ta informojnë Jezusin për atë që kishte ndodhur, me
shqetësimin e kuptueshëm se edhe vetë atij i kanosej një rrezik i tillë.
14,13-21: Jezusi shumon bukët për herën e parë
Ngjarja me Gjonin dhe interesimi i Herod Antipës nuk i sugjeron asgjë pozitive Jezusit i
cili parapëlqen që të tërhiqet larg nga turmat, duke e kaluar liqenin në barkë.
Jezusi, ndërsa shmang rrezikun e përndjekësit, nuk tërhiqet përballë nevojave të turmës
duke përjetuar ndaj tyre një dhembshuri të thellë.
Jezusi, për çudinë e tyre, i papenguar nga sasia e papërfillshme e ushqimit u jep urdhër që
t’u japin të gjithëve ushqim po në atë vend me bar që tingëllon si një citim i Psalmit 23
(rr. 2.5).
Zotit i mjafton ajo asgjëja jonë e ofruar për të na mbushur me bollëkun e Tij.
Sekuenca e foljeve i bekoi, i ndau,ua dha, dhe kalimi i ushqimit nga duart e Krishtit tek
ata të dishepujve për të ushqyer turmën, janë referime të dukshme ndaj darkës eukaristike
e cila paralajmërohet në këtë mënyrë.
Edhe dymbëdhjetë shportat plot me copa të tepruara që i kishin mbledhur, janë një prelud
i bollëkut të pashtershëm i banketit eukaristik në të cilin mbarë Kisha, Izraeli i ri (krah
nr. 12), mund të ushqehet.
Vatra Biblike takimi nr. 48
Mos harroni të
merrni Biblën
me vete!
“Dashuria është bukuria e shpirtit”
Shën Agustini
INFORMACION
TAKIMI I RRADHËS
25 TETOR 2018
Ora 19.00—20.30
Famullia
“Zoja Ndihmëtare”
Rruga “Don Bosko”
Lutja e Mbrëmjes
(tek kapela)
Mësimi:
(tek salla)
Padre
Flavio Cavallini
Ju lutemi lexoni
kapitullin 14
të Ungjillit
sipas Mateut!

2. F A Q J A 2
J E T A E V A T R Ë S N R . 4 8
Eshtë një gjuhë semitike e zhvilluar në Mesopotami dhe e shtrirë në gjithë Lind-
jen e Mesme e lashtë falë shtrirjes ushtarake, politike dhe ekonomike të perando-
rive të ndryshme paraardhëse të Babilonisë. Për shumë shekuj ka qenë gjuha e
komunikimit ndërkombëtar e gjithë zonës deri kur u zëvendësua nga greqishtja
pas pushtimeve nga Aleksandri i Madh. Gjatë e ikjes në Babiloni aramaishtja u bë
gjuha normale e hebrejve. Kur u kthyen në atdhe dhe me njohjen e Jeruzalemit
kjo gjuhë mbeti në përdorim dhe zëvendësoi hebraishten, e cila përdorej vetëm në
Shkrimet e Shenjta në adhurim dhe në shkollat teologjike.
Në kohën e Jezusit ishte gjuha e përdorur nga hebrenjtë e Izraelit. Aramaishtja
është një nga dy gjuhët e Besëlidhjes së Vjetër edhe pse në minorancë krahasuar
me hebraishten. Në fakt në Aramaisht kemi disa pjesë domethënëse të librit të
Esdrës dhe Nehemias dhe disa kapituj të profetit Daniel. Shprehje dhe fjalë të vet-
me janë të pranishme si në Besëlidhjen e Vjetër ashtu edhe në Besëlidhjen e Re.
FJALOR I THJESHTË
ARAMAISHT
BOTIMET E VATRËS
122 Me të vërtetë “Ekonomia e Besëlidhjes së Vjetër kishte për qëllim kryesisht
të përgatitë... ardhjen e Krishtit-Shëlbuesi i gjithësisë”. Librat e Besëlidhjes së
Vjetër, “megjithëse përmbajnë edhe gjëra të papërsosura e të përkohshme”, janë
një dëshmi e të gjithë pedagogjisë hyjnore të dashurisë shëlbuese të Zotit. Ata
“shprehin ndjenjën e gjallë për Zotin, një urti shpëtimtare për jetën e njeriut dhe
thesare të mrekullueshme lutjesh”; më në fund në ta “fshihet misteri i shëlbimit
tonë”.
123 Të krishterët e nderojnë thellë Besëlidhjen e Vjetër si Fjalën e vërtetë të
Zotit. Kisha e ka hedhur poshtë gjithmonë në mënyrë energjike idenë për të mos e
pranuar Besëlidhjen e Vjetër, nën pretekstin se Besëlidhja e Re e paska tejkaluar
atë (herezia e Marcionizmit).
BIBLA NË KATEKIZMIN E KISHËS KATOLIKE
(KKK)
SHENJAT E FESË
Mistagogji
Përgatitur nën kujdesin e
Atë Flavio Cavallini,OFM
EKZORCISTI
LUFTA IME KUNDËR
DJALLIT
Nga
Dom Ermes Macchioni
MAGJIA DHE VEPRIMI
I DJALLIT
Qëndrimi i Kishës Katolike
Përgatitur nën kujdesin e
Atë Flavio Cavallini, OFM
PROGRAMI I TAKIMIT nr. 49
Lutja e Mbrëmjes: 19.00
Vazhdojmë të mësojmë të lutemi së bashku me Psalmet
Mësimi: 19.30
Do të vazhdojmë me leximin dhe komentimin e kapitullin 14 të Ungjillit sipas
Mateut.
“Lutu sikur gjithçka të varej nga Zoti. Puno sikur gjithçka të varej nga ti”
Shën Agustini

3. “Është besimi
që ushqen lutjen
dhe në të njëjtën kohë
lutja është vaji
që e mban të ndezur
llambën e besimit.”
P. Livio Fanzaga
F A Q J A 3
J E T A E V A T R Ë S N R . 4 8
NA KONTAKTONI
E-mail: vatrabiblike@gmail.com
Vatra Biblike
Çdo të enjte, ora 19.00 - 20.30
Famullia “Zoja Ndihmëtare”
Rruga “Don Bosko”
Pyetja 40: A ishin fiset për hebrejt e njëjta gjë si familjet për ne sot.
Familja për ne formohet nga personat që zakonisht jetojnë në të njëjtën shtëpi e
që janë të afërt me njëri –tjetrin, pra kanë lidhje gjaku: për shembull babai,
nëna dhe fëmijët. Disa herë mund të nënkuptohen si familje gjithë ajo seri
personash që paraqiten në pemën gjenealogjike që shpesh herë mësueset na
thonë ti bëjmë në klasë: prindërit, gjyshërit, xhaxhallarët, kushërinjt,
stërgjyshërit, katragjyshërit, e secili sa më shumë që ka aq më shumë vë. Për
Hebrejt e vjetër ishte pak e njëjtë e pak e ndryshme nga ne. Familjet e tyre
ishin pak më të mëdha se tonat: në fakt shpesh në të njëjtën shtëpi jetonin
babai (kryetari i familjes), nëna, gjyshërit, djemtë dhe vajzat e pamartuara,
skllevërit e ndonjë herë edhe bijtë e martuar me gratë e tyre. Pastaj familjet
shpesh bënin krushqi me familje të tjera, për shembull familjet kryetarët e të
cilave ishin kushërinj mes tyre, apo edhe familja e babait me familjen e birit të
martuar që jetonte në një shtëpi tjetër. Një bashkësi familjesh që ishin të
lidhura nga lidhje gjaku formonin një “klan”, kryetari i të cilit quhej kryetari i
klanit. Gjëja më interesante ishte se të gjithë klanet që kishin lidhje farefisnie
qoftë edhe të largëta formonin një “fis”, që merrte emrin e një kryetari më të
vjetër. Gjithë populli i Izraelit ndahej në dymbëdhjetë fise që e kishin marrë
emrin nga bijtë e Jakobit e të Jozefit.
101 PYETJE MBI BIBLËN
JEZUSI I NAZARETIT
Qendra e universit dhe hi-
storisë.
nga Giacomo Biffi
LECTIO DIVINA
Leximi Shpirtëror i Shkrimit
Shenjtë
Përgatitur nën kujdesin e
Atë Flavio Cavallini,OFM
MËSOJMË TË LUTEMI
Letër për Probën
nga
Shën Augustini i Iponës
VATRA BIBLIKE KATOLIKE
DURRËS
VATRA BIBLIKE KATOLIKE
BABRRU
Të premten, 19 Tetor u zhvilluar takimi i parë,
për këtë sezon, i Vatrës Biblike Katolike në
famullinë e Shën Dominikut, Durrës. Ishin të
pranishën 30 persona të cilët ndoqën mësimin
e At Flavio Cavallinit mbi Mateon. Edhe në
Vatrën e Durrësit do të vazhdoj komentimi i
ungjillit sipas Mateut.
Të shtunën më dt. 20 Tetor filloi aktivitetin e
saj Vatra Biblike Katolike në Babrru, në fam-
ullinë e Shën Mëhillit. Takimi u zhvillua në
formatin e zakonshëm të Vatrës. U fillua me
lutje dhe pastaj vijoi mësimi i Atë Flavios.
Mësimi kishte të bënte me figurën e
Ungjilltarit Mateu—Levi bazuar në ato pak të
dhëna të ofruara nga Ungjitë dhe nga disa
tradita kishtare.

4. Ungjijtë na flasin disa herë për “vëllezërit” dhe “motrat e Zotit”¹. Dimë emrin e katër prej tyre: Jakobi, Jozefi,
Simoni dhe Juda².
Tek Veprat e Apostujve i kushton vëmendje të veçantë faktit që një grup prej këtyre “vëllezërve” i përkiste num-
rit të dishepujve të mbledhur në Jeruzalem pas ngjalljes³. Shumë shpejt vëmë re se “Jakobi, vëllai i Zotit tonë”
është në krye të kishës mëmë të Jeruzalemit.
Eusebio i Çezaresë฀, në Historinë e Kishës, duke na sjellë informacione të transmetuara nga Hexhesipi (shekulli
II), na jep lajmin se bashkësia e Jeruzalemit u drejtua deri në periudhën e Traianos (98-117) nga Simoni, “kushëri i
Zotit tonë”
I njëjti autor informon se nën sundimin e Domicianit (81-96) Zozeri dhe Jakobi që vinin nga Nazareti dhe nga
rrethi i prindërve të Jezusit, u denoncuan para perandorit si pasardhës të Davidit dhe rrjedhimisht si elementë të
mundshëm për çrregullime nacionaliste.
“Kishte ende nga raca e Shpëtimtarit, nipërit e Judës të cilët u quajtën vëllezërit e tij të gjakut. U denoncuan si
pasardhës së Davidit. Prokuratori i nxorri para Domiziano Çezarit, pasi këta e kishin frikë gjakun e Krishtit si
Herodi. Ai i pyeti nëse ishin pasardhës të Davidit dhe ata u përgjigjën po. Atëherë ai i pyeti sa prona kishin dhe
çfarë pasurish kishin. Ata thanë se ishin pronar vetëm të 9000 denarësh dhe secilit i përkiste gjysma dhe shtuan
se nuk i kishin valutë por bëhej fjalë për vlerën e një terreni prej 30 pertikash (njësi matëse) mbi të cilën pagua-
nin taksat dhe që ata vet e kultivonin për të jetuar. Pastaj ata treguan duart e tyre si provë e punës së tyre, ba-
shkë me trupat e tyre dhe kallot e forta në duart e tyre për shkak të punës. Të pyetur mbi Krishtin, mbretërinë e
Tij, natyrën e Tij, vendi dhe koha e manifestimit të tij ata u përgjigjën kështu: që kjo mbretëri nuk ishte e kësaj
bote, por qiellore dhe ëngjëllore, që do të vij në fundin e shekujve, kur Krishti të vij me lavdi, do të gjykoj të
gjallët e të vdekurit dhe do t’i jap secilit sipas veprave të tij. Domiziano nuk i dënoi por i shpërfilli si njerëz të
thjeshtë dhe i la të lirë...Atëherë ata u kthyen dhe u vendosën në krye të kishave si martirë dhe të afërm të Zotit
tonë.”
Rreth vitit 250 kemi të dhëna mbi një farë Konone Kopështari i cili u martirizua në Panfilia nga Perandori Decio.
Gjatë procesit ai deklaroi se ishte nga Nazareti dhe se i përkiste familjes së Zotit tonë.
Nga ky këndvështrim komunitetet judeo-kristiane e pasqyrojnë mjaft mirë ambientin dhe mentalitetin hebraik.
Për të zgjedhur kryetarët e tyre ato bazohen në traditën e lidhjes së tyre familjare dhe dinastike me familjen e Zotit
tonë.
¹Cit. Bagatti B., "Familjarët e Zotit të Nazaretit", BeO 7 (1965-6) pp. 259-263.
²Mt 12,46.
³At 1,4.
฀Euzebi i Cezaresë (i lindur në Çezarenë detare në 265, ndoshta vdiq aty në 340) ishte Ipeshkwv (rreth 313) dhe një shkrimtar i lashtë
grek. Ishte kwshilltar dhe biograf i perandorit romak Kostandini i I. Ai ishte një nga njerëzit më të ditur të kohës së tij. Nga prodhimi i tij
i madh letrar kujtojmë “Kronikën”, e cila konsiderohej prototip për të gjitha veprat kronologjike në vijim, dhe mbi të gjitha “Historia e
Kishës”, e cila merret me shekujt e parë të zhvillimit të krishtërimit, nga themelimi i Kishës deri në fitoren e Kostandinit mbi Licinius
324).
RRETH VËLLEZËRVE, MOTRAVE DHE... TË AFËRMVE TË JEZUSIT
Mësime Biblike