2. Rakamlarla Hizmet Sektörü ve
Uluslararası Hizmet Ticareti
Küresel gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) ve istihdamın üçte ikisini hizmet sektörleri
oluşturmaktadır.
Gelişmiş ekonomilere doğrudan yabancı yatırımın dörtte üçünden fazlasını hizmet
sektörleri çekmektedir.
Dünya hizmet ticaretinin değeri dört kattan fazla artarak 1995 yılında 1,2 trilyon ABD
dolarından 2014 yılında 4,9 trilyon ABD dolarına yükselmiştir.
GATS, TISA ve diğer anlaşmalardaki müzakereler sürdürülmektedir.
3. Hizmet Ticareti Yöntemleri
Sınır Ötesi Hizmet İhracatı (Mod-1): (Yurt dışında yerleşik kişi veya kuruluşlara yönelik
olarak yurt içinde sağlanan ve yurt dışında faydalanılan hizmet sunumu)
Yurt Dışında Tüketim (Mod-2): (Yurt dışında yerleşik kişi veya kuruluşlara yurt içinde
sağlanan ve yurt içinde faydalanılan hizmet sunumu)
Yurt Dışında Ticari Varlık (Mod-3): (Hizmet ihracatçıları tarafından yurt dışında ticari varlık
kurulması suretiyle sağlanan hizmet sunumu)
Gerçek Kişiler Tarafından Gerçekleştirilen Hizmet İhracatı (Mod-4): (Yurt içinde yerleşik
kişi veya kuruluşlar adına ya da bağımsız olarak gerçek kişiler tarafından yurt dışında
sağlanan hizmet sunumu)
7. Dünyada Lojistik Sektörü
OECD verilerine göre, lojistik sürelerinde kazanılan 1 gün, ticareti %4,5 oranında ve deniz
ticaretindeki %10 maliyet azalması %6-8 oranında artırmaktadır.
Dünya Bankası verilerine göre, ulaştırma masraflarının %50 düşürülmesi, GSMH büyüme
rakamlarını %0,5 etkilemektedir.
Dünya lojistik hizmet ihracatının %49’u denizyolu, %10’u hava, %14’ü kara, %1’i demiryolu
ve %26’sı diğer modlarda gerçekleştirilmiştir.
Dünyada lojistik ihracatında ilk sırayı Singapur alırken, onu sırasıyla Almanya, Danimarka,
Fransa ve Hollanda takip etmektedir.
Genel Değerlendirme
8. Türkiye'de Lojistik Sektörü
İstanbul Havalimanı, Marmaray, Bakü-Tiflis Kars Demiryolu gibi altyapı yatırımları, Kombine Taşımacılık
Yönetmeliği ve demiryolu taşımacılığının serbestleştirilmesi ve Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması
Avrupa, Asya, Afrika ve Orta Doğu’nun geçiş koridoru üzerinde yer alan Türkiye dünyanın en önemli lojistik
üslerinden biri olabilecek konumdadır.
Türkiye, sektördeki küresel gelişmelerden en çok ekonomik fayda sağlayacak ülkeler arasında yer almaktadır.
Doğu-batı ve kuzey-güney ekseninde Türkiye’den geçen taşıma koridorları üzerinde, lojistik hizmetlerin
birleştirilmesi, ölçeklerin büyümesi ve intermodal taşıma için aktarma merkezleri oluşturulması çalışmaları
yapılmaktadır.
Ülkemizde lojistik sektörünün geliştirilmesi adına çok önemli projeler hayata geçirilmiştir ve bu alanda çalışmalar
sürdürülmektedir.
9. Türkiye'de Lojistik Sektörü
2021 yılında 225,2 milyar dolarlık ihracatımızın % 54,3’ü denizyolu ile
taşınmıştır. İkinci sırada % 35,6 ile karayolu, üçüncü sırada ise % 8,3 ile
havayolu bulunmaktadır.
2021 yılı itibariyle 271,4 milyar dolarlık ithalatımızın 165 milyar Dolarlık
kısmı yani %61’i denizyolu ile taşınmıştır.
İthalatımızda % 23,2’lik pay ile karayolu ikinci sırada, %9,6’lık pay ile de
havayolu üçüncü sırada yer almaktadır.
İhracat taşımalarının % 0,7’si, ithalat taşımalarının ise %1,1’i demiryolu ile
gerçekleştirilmektedir.
Demiryolunun payının son yıllarda arttığı görülmektedir ancak halen
beklenen seviyenin altındadır.
11. Dünya Müteahhitlik Sektörü
Dünya’daki inşaat sektörü toplam büyüklüğü yaklaşık 10 trilyon $ (Toplam GDP’nin %11’i civarında)
Uluslararası inşaat projelerinden kaynaklanan gelirler, 2022 ENR Raporuna göre, 2021 yılında 397,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
ENR 250 Listesi’ndeki firmaların, toplam uluslararası inşaat işleri içeresindeki payı %90-95 aralığındadır.
ENR 250 Listesinde: 42 Türk Firması- 20,4 Milyar USD gelir (Payı %5,1)
13. Türk Müteahhitlik
Sektörü
Her yıl ENR'da 40 civarı firmamızla ortalama 20 milyar
dolarlık işle bulunuyoruz.
YDMH sektörü, ödemeler dengesi içerisinde, sadece
inşaat kalemi altında değil, lojistik, işçi gelirleri ve mal
ihracatı kalemleri altında da ciddi gelir kaynakları
yaratmaktadır.
2022 yılı Eylül ayı sonu itibariyle, bugüne kadar 131
ülkede 462,2 milyar dolar değerinde 11.365 proje
üstlendik.
14. Türk Teknik Müşavirlik Sektörü
Yüksek Katma Değer
İhale Şartnameleri
İnşaat Malzemeleri İhracatı
Teknik müşavirlik, müteahhitlik ve inşaat malzemeleri sektörlerindeki mal ve hizmet ihracatımızın
artırılması katkı sağlar.
Dünya Teknik Müşavirlik Pazarı
Sektördeki tecrübemiz (130 Ülke – 2.511 Proje – 2,9 milyar $)
Önemli pazarlarımız (Suudi Arabistan, Azerbaycan, Irak)
2022 Yılı ENR 225 Toplam Gelirler: 67,6 milyar dolar
Anglosakson firmaların egemenliği
2022 Yılı ENR 225’teki Türk Firmaları – 7 firma; 177,8 milyon dolar gelir