فەرهەنگی تەکنۆلۆژیای زانیاری

فەرهەنگی تەکنۆلۆژیای زانیاری
1 ‫زانیاری‬ ‫تەکنۆلۆژیای‬ ‫فەرهەنگی‬ www.zkurd.org ‫زانستپه‬ ‌ ‫روه‬ ‌ ‫رانی‌کورد‬ ‌ ‌ ‌ ‫وه‬ ‫شانی‬ ٢ ‫پێداچوونەوە‌و‌هەڵسەنگاندنی‬ ‌ ‫کوردی‬ ‫ئەکادیمیای‬ - ‫هەولێر‬
2 :‫کتێب‬ ‫ناوی‬ ‫فه‬ ‫زانیاری‬ ‫تەکنۆلۆژیای‬ ‫رهەنگی‬ - ‫کورد‬ ‫زانستپەروەرانی‬ :‫وەشان‬ ‫دووەم‬ :‫بەرگ‬ ‫ئەحمەد‬ ‫حامید‬ ‫پی‬ ‫ت‬ :‫چنین‬ ‫ئا‬ ‫دیاکۆ‬ ،‫راس‬ :‫پێداچوونەوە‬ ‫کوردی‬ ‫ئەکادیمیای‬ :‫چاپ‬ ‫ساڵی‬ ٢١٢٢ ‫سەرهێڵ‬ ‫ناونیشانی‬ : www.zkurd.org/proje/ferhengdev.pl
3 ‫پێشه‬ ‫کی‬ " ‫زانستتتتتپه‬ ‫روه‬ ‫رانی‬ ‫کتتتت‬ ‫ورد‬ " ‫گرووپێ‬ ‫کتتتت‬ ‫پێ‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫لتتتته‬ ‫هتتتتاتوو‬ ‫کتتتت‬ ‫وردانی‬ ‫ته‬‫ت‬‫وهت‬ ‫تتووی‬‫ت‬‫دانیش‬ ‫ته‬‫ت‬‫جۆرب‬ ‫جۆره‬ ‫ک‬ ‫ا‬ ‫ته‬‫ت‬‫ن‬ ‫ت‬‫ت‬‫ک‬ ‫ه‬ ‫ته‬‫ت‬‫ل‬ ‫تاڵی‬‫ت‬‫س‬ ٢١١٢ ‫)وه‬ ‫ته‬‫ت‬‫ب‬ ، ‫هتتته‬ ‫ره‬ ‫وه‬ ‫تتتتا‬ ‫و‬ ‫زی‬ ‫ک‬ ، ‫کتتت‬ ‫اره‬ ‫ک‬ ‫به‬ ‫انیتتتان‬ ‫شتتتێوه‬ ‫"ستتته‬ ‫ی‬ ‫رهێڵ‬ online " ‫له‬ ‫تته‬‫ت‬‫س‬ " ‫ر‬ www.zkurd.org ‫تت‬‫ت‬‫پێش‬ " ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ده‬ ‫ش‬ ‫تت‬‫ت‬‫ک‬ ‫ه‬ ‫تته‬‫ت‬‫ه‬ .‫ن‬ ‫پڕۆژه‬ ‫ر‬ ‫تته‬‫ت‬‫ی‬ ‫ک‬ ‫ده‬ ‫سته‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫تایبه‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫ت‬ ‫هه‬ ‫خۆی‬ ‫یته‬ ‫ئته‬ . ‫وشته‬ ‫م‬ ‫نامه‬ ‫یه‬ ‫کته‬ ‫نزیکته‬ ‫ی‬ ٢٠١١ ‫زاراوه‬ ) ‫تتته‬‫ت‬‫ل‬ ‫ده‬ ‫خۆ‬ ، ‫تتت‬‫ت‬‫گرێ‬ ‫به‬ ‫تتته‬‫ت‬‫ره‬ ‫"ده‬ ‫می‬ ‫تتتته‬‫ت‬‫س‬ ‫تتتڕۆژه‬‫ت‬‫پ‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫فه‬ ‫رهه‬ ‫ئای‬ ‫نگی‬ ‫تی"یه‬ ، ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ماوه‬ ‫ی‬ ‫چه‬ ‫ساڵێ‬ ‫ند‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫له‬ ‫سه‬ ‫ئینته‬ ‫ر‬ ‫رنێ‬ ‫ئاماده‬ ‫ک‬ ‫راوه‬ ‫ئێست‬ ،‫و‬ ‫ا‬ ‫وه‬ ‫ش‬ ‫یه‬ ‫شانی‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫به‬ ‫می‬ ‫شێوه‬ ‫په‬ ‫ی‬ ‫ڕتوو‬ ‫ک‬ ‫له‬ ‫ێ‬ ‫به‬ ‫رده‬ ‫ئێوه‬ ‫ستی‬ ‫هێژادایه‬ ‫ی‬ . ‫ته‬‫ت‬‫ب‬ ‫ته‬‫ت‬‫ک‬ ‫ڵکوه‬ ‫ته‬‫ت‬‫ل‬ ‫رگرتن‬ ‫ته‬‫ت‬‫ئ‬ ‫ته‬‫ت‬‫زمان‬ ‫زموونی‬ ‫ته‬‫ت‬‫جۆرب‬ ‫جۆره‬ ،‫کان‬ ‫به‬ ‫تایبتته‬ ‫زمانتته‬ ‫ت‬ ‫ئه‬ ‫ورووپییتته‬ ‫هتته‬ ،‫و‬ ‫کان‬ ‫روه‬ ‫بتته‬ ‫ها‬ ‫ڕه‬ ‫چتتاوکردنی‬ ‫ڕێ‬ ‫و‬ ‫یاسا‬ ‫زاراوه‬ ‫سای‬ ‫کۆمه‬ ،‫کوردی‬ ‫سازیی‬ ‫زاراوه‬ ‫ڵێ‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫نوێ‬ ‫مکی‬ ‫تتراون‬‫ت‬‫داهێن‬ ‫تته‬‫ت‬‫ک‬ ‫بوونه‬ ‫تته‬‫ت‬‫ت‬ ‫ده‬ ‫تتۆی‬‫ت‬‫ه‬ ‫وڵه‬ ‫مه‬ ‫زمانه‬ ‫تتدکردنی‬‫ت‬‫ن‬ ‫تته‬‫ت‬‫ک‬ .‫مان‬ ‫هه‬ ‫له‬ ‫ندێ‬ ‫زاراوه‬ ‫به‬ ‫کان‬ ‫پێناسه‬ ،‫ڕاڤه‬ ‫و‬ ‫ڕوونکردنه‬ ‫زیاتر‬ ‫وه‬ ‫بۆ‬ ‫یان‬ ‫کراوه‬ . ‫له‬ ،‫یەکەم‬ ‫وەشانی‬ ‫متانگی‬ ‫کۆتتاییی‬ ٨ / ٢١٢١ ،‫درا‬ ‫لەچتاپ‬ ‫لە‬ ‫تتتتتتتتتتاتەوە‬‫ت‬‫ک‬ ‫لەو‬ ‫تتتتتتتتتتورد‬‫ت‬‫ک‬ ‫تتتتتتتتتتتپەروەرانی‬‫ت‬‫زانس‬ ‫تتتتتتتتتتۆی‬‫ت‬‫مەک‬ zkurd.org/meko ‫پەیوەندییەوە‬ ‫و‬ ‫وەهم‬ ‫و‬ ‫پرسیار‬ ‫لەڕێگەی‬ ‫و‬ ) ‫کە‬ ،‫بتووە‬ ‫بەردەوام‬ ‫و‬ ‫کتراوە‬ ‫نوێدا‬ ‫زاراوەی‬ ‫چەندین‬ ‫لەسەر‬ ‫گفتوگۆ‬ ،‫دەبینیتەوە‬ ‫وەشانەدا‬ ‫لەم‬ ‫هەندێکیان‬ ‫ئێمه‬ ‫ئاواتی‬ ‫ئه‬ ‫وه‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫له‬ ‫وه‬ ‫تانه‬‫ت‬‫ش‬ ‫بگه‬ ‫تاتوودا‬‫ت‬‫داه‬ ‫کانی‬ ‫ته‬‫ت‬‫ین‬ ‫ته‬‫ت‬‫وهت‬ ‫تتی‬‫ت‬‫ئاس‬ ‫تکه‬‫ت‬‫پێش‬ ‫وتووه‬ ‫کانی‬ ‫که‬ ‫دنیا‬ ‫خاوه‬ ‫هه‬ ‫نی‬ ‫زاراوه‬ ‫زاران‬ ‫زانیتارین‬ ‫تەکنۆلۆژیای‬ ‫ی‬ ‫ئەو‬ ‫بتۆ‬ ، ‫بە‬ ‫ئەدەیتتتن‬ ‫گفتتت‬ ‫و‬ ‫دەبێتتت‬ ‫بەردەوام‬ ‫کارکردنمتتتان‬ ‫مەبەستتتتەش‬ ‫وەشانی‬ ‫کە‬ ‫خوێنەران‬ ‫ئەم‬ ‫بێگومتان‬ ،‫بکەین‬ ‫دەوڵەمەندتر‬ ‫داهاتوو‬ ‫کەستتێکی‬ ‫تتتاکە‬ ‫هەمتتوو‬ ‫هاوکتتاریی‬ ‫و‬ ‫پشتتتیوانی‬ ‫کتتارانەش‬ ‫جتتۆرە‬
4 ‫بە‬ ‫نەک‬ ، ‫ت‬‫ت‬‫دەوێ‬ ‫تو‬‫ت‬‫بەڵک‬ ،‫وازان‬،‫تت‬‫ت‬‫زانس‬ ‫و‬ ‫تانزان‬‫ت‬‫زم‬ ‫تا‬‫ت‬‫تەنه‬ ‫و‬ ‫توو‬‫ت‬‫هەم‬ ‫زمانەکەمان‬ ‫بۆ‬ ‫بین‬ ‫پەرۆش‬ ‫دەبێ‬ . ‫دەتوانن‬ ،‫فەرهەنگە‬ ‫بەم‬ ‫سەبارەت‬ ‫لێدوانێکیش‬ ‫و‬ ‫پێشنیار‬ ‫هەر‬ ‫بۆ‬ :‫بۆ‬ ‫بکەن‬ ‫ڕەوانەی‬ ‫ئەلیکترۆنییەوە‬ ‫پۆستی‬ ‫ڕێگەی‬ ‫لە‬ info@zkurd.org ‫خۆشحاڵ‬ .‫پەیامێک‬ ‫بەهەموو‬ ‫دەبین‬ ‫ئاراس‬ ‫نوری‬ ‫و‬ ‫دیاکۆ‬ ‫هاشمی‬
5 ‫پێز‬ ‫انین‬ ‫تکه‬‫ت‬‫پێش‬ ‫تان‬‫ت‬‫پێزانینم‬ ‫و‬ ‫توپاس‬‫ت‬‫س‬ ‫ته‬‫ت‬‫ب‬ ‫ش‬ ‫ته‬‫ت‬‫ه‬ ‫ئه‬ ‫موو‬ ‫تانی‬‫ت‬‫میوان‬ ‫و‬ ‫تدامان‬‫ت‬‫ن‬ ‫گرووپه‬ ‫تته‬‫ت‬‫ک‬ ‫ده‬ ‫تته‬‫ت‬‫ک‬ ‫تته‬‫ت‬‫ک‬ ‫ین‬ ‫تته‬‫ت‬‫ل‬ ‫ئینته‬ ‫تته‬‫ت‬‫ب‬ ‫تتدا‬‫ت‬‫رنێت‬ ‫تته‬‫ت‬‫تاک‬ ‫تته‬‫ت‬‫وش‬ ‫یه‬ ‫کیش‬ ‫ته‬‫ت‬‫یارم‬ ‫هتته‬ .‫داویتتن‬ ‫تییان‬ ‫روه‬ ‫بتته‬ ‫ها‬ ‫ئه‬ ‫"ده‬ ‫نتتدامانی‬ ‫ستتته‬ ‫پتتڕۆژه‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫تتای‬‫ت‬‫ئ‬ ‫تته‬‫ت‬‫ک‬ "‫تی‬ ‫داوه‬ ‫تتان‬‫ت‬‫ڕێی‬ ‫تتره‬‫ت‬‫لێ‬ ‫تتان‬‫ت‬‫ناوی‬ ‫تتانی‬‫ت‬‫وەش‬ ‫لە‬ ‫و‬ ‫تتین‬‫ت‬‫بنووس‬ ‫یەکه‬ ‫چا‬ ‫مدا‬ :‫کردوە‬ ‫کاریان‬ ‫الکانە‬ ‫ئه‬ ‫نتوری‬ ‫ئتاراس‬ ،‫هاشتمی‬ ‫دیاکۆ‬ ‫حمته‬ ‫خته‬ ‫ڕاستتی‬ ،‫د‬ ‫موستته‬ ،‫فاف‬ ‫فا‬ ‫عتته‬ ‫عه‬ ‫بتتاران‬ ،‫لی‬ ‫عتته‬ ، ‫بتتدو‬ ‫عتته‬ ‫لی‬ ‫متتاوه‬ ‫دارا‬ ،‫لی‬ ‫بێستتتوون‬ ،‫تی‬ ‫عه‬ ‫ئه‬ ‫بازیان‬ ،‫لی‬ ‫مه‬ ‫مین‬ ‫مته‬ ‫هۆشتیار‬ ‫ئاریتان‬ ،‫ولوود‬ ‫حامیتد‬ ،‫حموود‬ ‫ئه‬ ‫ته‬‫ت‬‫حم‬ ‫ئه‬ ،‫نتتادری‬ ‫ئاستتۆ‬ ،‫د‬ ‫حمتته‬ ‫محه‬ ‫د‬ ‫متته‬ ‫ڕه‬ ‫د‬ ‫راره‬ ،‫وانتتدوزی‬ ‫متتا‬ ‫ن‬ ‫حه‬ ‫مه‬ ‫ساڵح‬ ‫نەریمان‬ ‫سیامەند‬ ، . ‫ته‬‫ت‬‫ه‬ ‫روه‬ ‫ئه‬ ‫ها‬ ‫ده‬ ‫تری‬‫ت‬‫ت‬ ‫تدامانی‬‫ت‬‫ن‬ ‫تته‬‫ت‬‫س‬ ‫که‬ ‫ته‬‫ت‬‫ک‬ ‫ته‬‫ت‬‫ل‬ ‫تان‬‫ت‬‫ناوی‬ ‫"به‬ ‫م‬ ‫تته‬‫ت‬‫س‬ ‫ر‬ link ‫"ه‬ ‫هاتووه‬ ‫دا‬ : www.zkurd.org/itendam ) ، ‫نێتتت‬ ‫تتتتارین‬ ‫کۆمپانیتتتای‬ ‫بە‬ ‫پێشتتتکەش‬ ‫پێزانینمتتتان‬ ‫و‬ ‫ستتتوپاس‬ ‫تدن‬‫ت‬‫گەیان‬ ‫و‬ ‫گواستتنەوە‬ ‫وەزارەتتی‬ – ‫تن‬‫ت‬‫دەکەی‬ )‫کوردستتان‬ ‫هەرێمتی‬ ‫هاوکاریی‬ ‫کە‬ .‫یەکەمدا‬ ‫وەشانی‬ ‫چاپکردنی‬ ‫لە‬ ‫کردین‬ ‫ان‬ ‫بە‬ ‫پێشکەش‬ ‫پێزانینمان‬ ‫و‬ ‫سوپاس‬ ‫کتوردی‬ ‫ئەکادیمیای‬ - ‫هەولێتر‬ ) ‫ئەم‬ ‫هەڵستتتتتتەنگاندنی‬ ‫و‬ ‫پێتتتتتتداچوونەوە‬ ‫ئەرکتتتتتتی‬ ‫کە‬ ،‫دەکەیتتتتتتن‬ ‫فەرهەنگە‬ ‫ی‬ .‫کردین‬ ‫بۆ‬ ‫جوانیان‬ ‫پێشنیاری‬ ‫و‬ ‫گرت‬ ‫ئەستۆ‬ ‫لە‬ ‫ان‬ ‫ده‬ ‫سته‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫ڕێوه‬ ‫به‬ ‫رایه‬ ‫زانستپه‬ ‫تیی‬ ‫روه‬ "‫"دبزک‬ ‫کورد‬ ‫رانی‬ 2011-07-06
6 ‫کورد‬ ‫زانستپەروەرانی‬ ‫لە‬ ‫زمان‬ ‫ڕاژەی‬ ‫کتتتتورد‬ ‫زانستتتتتپەروەرانی‬ ‫کتتتتۆمەڵەی‬ ‫کە‬ ‫پتتتترۆژانەی‬ ‫و‬ ‫کتتتتار‬ ‫ئەو‬ ‫هەمتتتتوو‬ ‫کردوویانتتته‬ ‫ستتتەرهێڵ‬ ‫بەشتتتێوەی‬ ، online ‫متتتاڵپەڕی‬ ‫لە‬ ) zkurd.org ‫دا‬ ) ‫تتەر‬‫ت‬‫بەس‬ ‫توارەوە‬‫ت‬‫خ‬ ‫لە‬ ‫تنابوون‬‫ت‬‫ئاش‬ ‫تاتر‬‫ت‬‫زی‬ ‫تۆ‬‫ت‬‫ب‬ ،‫هەن‬ link ‫یەکەیتتان‬ ‫هەر‬ ‫)ی‬ ‫تتورد‬‫ت‬‫ک‬ ‫تتوێنەری‬‫ت‬‫خ‬ ‫تتاکوو‬‫ت‬‫ت‬ ‫دەنووستتین‬ ‫و‬ ‫تتابەت‬‫ت‬‫ب‬ ‫تتاتە‬‫ت‬‫بگ‬ ‫تتتی‬‫ت‬‫دەس‬ ‫تتانی‬‫ت‬‫بەئاس‬ .‫کورد‬ ‫زانستپەروەرانی‬ ‫باڵوکراوەکانی‬ ‫کوردی‬ ‫زمانی‬ ‫ڕێنووسی‬ kurdish orthography www.zkurd.org/diyako/renus ‫سۆرانی‬ ‫کوردی‬ ‫بۆ‬ ‫التینی‬ ‫کوردی‬ ‫بگۆڕی‬ www.zkurd.org/Amino ‫فه‬ ‫رهه‬ ‫نگ‬ ‫ی‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫نگل‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫ی‬ - ‫كورد‬ ‫ی‬ ‫كورد‬ ‫ی‬ - ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫نگل‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫ی‬ ) www.zkurd.org/proje/en-ku.pl ‫بە‬ ‫ماڵپەڕ‬ ‫چێکردنی‬ HTML ) www.zkurd.org/diyako/m ‫فه‬ ‫رهه‬ ‫نگ‬ ‫ی‬ ‫ته‬ ‫كن‬ ‫ۆ‬ ‫ل‬ ‫ۆ‬ ‫ژ‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫زان‬ ‫ی‬ ‫ار‬ ‫ی‬ www.zkurd.org/proje/ferhengdev.pl ‫کوردی‬ ‫زاراوەسازیی‬ www.zkurd.org/?Besh=witar&kar=asayi&jimare=353 ‫وەرگێڕان‬ ‫زانستی‬ www.zkurd.org/?Besh=witar&kar=asayi&jimare=218 ‫فێرگەی‬ PHP ‫کوردی‬ ‫بە‬ ) www.zkurd.org/diyako/php ‫تاریکارییەکان‬ www.zkurd.org/?Besh=Taqikari
7 http://www.zkurd.org ‫سەرەک‬ ‫ڕووکاری‬ ‫ی‬ ‫کورد‬ ‫زانستپەروەرانی‬ ‫ماڵپەڕی‬ ‫ی‬
8 ‫فەرهەنگە‬ ‫ئەم‬ ‫بەکارهێنانی‬  ‫ڕیزکردنەکەی‬ ‫شێوەی‬ ،‫کوردییە‬ ‫ئینگلیزی‬ ‫فەرهەنگە‬ ‫ئەم‬ ‫ئ‬ ‫بە‬ .‫دانراوە‬ ‫ئینگلیزی‬ ‫ەلفوبێی‬  ‫خاڵبەند‬ ،‫هەبێ‬ ‫هاوواتایەکی‬ ‫چەند‬ ‫وشەیەک‬ ‫ئەگەر‬ :‫نموونە‬ ‫بۆ‬ .‫کراوە‬ forward1 ‫بینێره‬ ‫بۆ‬ forward2 ‫به‬ ‫پێشڕۆیی‬ ،‫رڕۆیی‬ forward3 ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫ڕووبه‬ ،‫پێشڕۆ‬ ،‫رڕۆ‬ ‫پێش‬ ٢ ‫ڕاسته‬ ‫ت‬ ‫وخۆ‬ ‫لێرەدا‬ ٢ ‫بە‬ ‫بەرامبەر‬ ‫نووسراوە‬ ‫واتا‬ forward .)  ‫کات‬ ‫زۆر‬ ‫کورتکراوەکان‬ ‫کوردی‬ ‫بە‬ ‫بەرامبەریان‬ ‫کورتکراوەکە‬ ‫واتای‬ ‫بەرامبەر‬ ‫ئەوە‬ ‫لەبری‬ ،‫نەنووسراوە‬ ‫بۆ‬ ‫پێناسێکی‬ ‫یان‬ ‫دانراوە‬ ‫کوردی‬ ‫بە‬ ‫بەرامبەری‬ ‫وشەی‬ :‫نموونە‬ ‫بۆ‬ .‫کراوە‬ int = integer type integer type ‫ته‬ ‫جۆری‬ ‫واو‬  ‫وشەی‬ ‫یان‬ ‫نییە‬ ‫بەرامبەر‬ ‫کوردییان‬ ‫وشەی‬ ‫زاراوانەی‬ ‫ئەو‬ ‫دانەتاشترا‬ ‫بۆ‬ ‫نوێیان‬ ‫ختۆی‬ ‫وەکتوو‬ ‫ئینگلیتزییەکە‬ ‫وشتە‬ ،‫وە‬ ،‫تتتراوەتەوە‬‫ت‬‫نووس‬ ‫کەوانەدا‬ ‫لە‬ ‫تتتوردییەکەدا‬‫ت‬‫ک‬ ‫تتتتوونی‬‫ت‬‫س‬ ‫لە‬ ‫تتتی‬‫ت‬‫ش‬ ‫تتتورتی‬‫ت‬‫ک‬ ‫بە‬ ‫تتتانەکەی‬‫ت‬‫بەکارهێن‬ ‫و‬ ‫تتتا‬‫ت‬‫وات‬ ‫تتتدراوە‬‫ت‬‫هەوڵ‬ :‫نموونە‬ ‫بۆ‬ ،‫بکرێتەوە‬ Telnet Telnet ‫تێل‬ ،) ‫نێ‬ ‫و‬ ‫ئامێر‬ .‫بازرگانی‬ ‫ناوی‬ ‫ڕایه‬ ‫ڵه‬ ‫یه‬ ‫له‬ ‫کۆن‬ ‫کی‬ ‫ئینته‬ ‫له‬ ،‫رنێتدا‬ ‫سه‬ ‫بنه‬ ‫ر‬ ‫مای‬ ‫که‬ ،‫یونیکس‬ ‫ناردن‬ ‫بۆ‬ ‫توه‬ ‫ده‬ ‫رگرتنی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫ق‬ ‫رنامه‬ ‫کار‬ ‫ده‬ ‫به‬ .‫کات‬ ‫کارهێنه‬ ‫ده‬ ‫ر‬ ‫ڕاسته‬ ‫توانێ‬ ‫بچێته‬ ‫وخۆ‬ ‫نێو‬ ‫پێگه‬ ‫تێل‬ ‫کانی‬ ‫له‬ ،‫و‬ ‫نێ‬ ‫گه‬ ‫به‬ ‫ڵ‬ ‫رنامه‬ ‫کانیدا‬ ‫ڕاسته‬ )‫بکات‬ ‫کار‬ ‫وخۆ‬ .
9 ‫ژێده‬ ‫ره‬ ‫کان‬ ٢ ‫که‬ ‫ت‬ ‫مالنامه‬ ‫فه‬ ، ‫رهه‬ ‫عه‬ ،‫زانستی‬ ‫نگی‬ ‫ره‬ ‫که‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ‫ت‬ ‫بی‬ ‫ما‬ ‫جه‬ ‫غه‬ ‫ال‬ ‫ری‬ .‫ب‬ ٢ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫حه‬ .‫د‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ،‫ئازادی‬ ‫نگی‬ ‫مه‬ ‫ڕه‬ ‫ره‬ ‫شید‬ ‫ره‬ .‫داخی‬ ٢ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫علی‬ ‫احسان‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ،‫جاف‬ ‫گیرفانیی‬ ‫نگی‬ . ٤ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫سه‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ،‫ئاکسفۆرد‬ ‫نگی‬ ‫ناوخۆش‬ ‫الم‬ . ٥ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫زاراوه‬ ‫نگی‬ ‫عه‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ،‫زانستی‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫مسته‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫بی‬ ‫فا‬ ‫سل‬ .‫ێمان‬ ٦ ‫دانشگاه‬ ،‫کردی‬ ‫ت‬ ‫فارسی‬ ‫فرهنگ‬ ‫ت‬ ‫سه‬ ،‫کردستان‬ ‫مردوخ‬ ‫ماجد‬ ،‫جلدی‬ .‫روحانی‬ ٠ ‫هه‬ ‫ت‬ ‫نبانه‬ ‫بۆرینه‬ ‫هه‬ ‫مامۆستا‬ ،‫فارسی‬ ‫ت‬ ‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫کوردی‬ ، ، .‫تاران‬ ،‫ژار‬ ٨ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫عه‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ،‫فیزیا‬ ‫نگی‬ ‫ره‬ ‫نه‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫بی‬ ‫عومه‬ ‫وزاد‬ ‫ر‬ .‫محێدین‬ ٩ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫عه‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ‫ت‬ ‫بیرکاری‬ ‫نگی‬ ‫ره‬ ‫نه‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫بی‬ ‫عومه‬ ‫وزاد‬ ‫ر‬ .‫محێدین‬ ٢١ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫زاراوه‬ ‫نگی‬ ‫انه‬،‫روتاب‬ ‫کانی‬ ‫عه‬ ، ‫ره‬ ‫لێژنه‬ ‫ت‬ ‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫بی‬ ‫ی‬ ‫په‬ ‫گۆڤاری‬ ‫روه‬ ‫رده‬ . ‫زانس‬ ‫و‬ ٢٢ ‫واژه‬ ‫ت‬ ‫نامه‬ .‫فر‬ ‫محمدی‬ ‫رضا‬ ‫محمد‬ ،‫فارسی‬ ‫ت‬ ‫انگلیسی‬ ،‫کامپیوتر‬ ٢٢ ‫هزاره‬ ‫معاصر‬ ‫فرهنگ‬ ‫ت‬ ،‫شناس‬ ‫حق‬ ‫محمد‬ ‫علی‬ ،‫فارسی‬ ‫ت‬ ‫انگلیسی‬ ، ‫حس‬ .‫ابی‬،‫انت‬ ‫نرگس‬ ،‫سامعی‬ ‫ین‬ ٢٢ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫به‬ ‫سێ‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫کوردی‬ ،‫خاڵ‬ ‫نگی‬ .‫خاڵ‬ ‫محمدی‬ ‫شێخ‬ ،‫رگی‬ ٢٤ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ .‫مووکریانی‬ ‫گیو‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫کوردی‬ ،‫کوردستان‬ ‫نگی‬ ٢٥ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫ته‬ ‫نگی‬ ، ‫ئینگلیزی‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ‫کنۆلۆژیای‬ whatis ، www.whatis.com .) ٢٦ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫چاپکر‬ ،‫ئینگلیزی‬ ‫ت‬ ‫ئینگلیزی‬ ‫نگی‬ ‫زانکۆی‬ ‫اوی‬ Oxford ، Oxford Advanced learner`s Dictionary, Oxford university press ٢٠ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫ئای‬ ‫نگی‬ ،‫سویدی‬ ‫ت‬ ‫سویدی‬ ‫تیی‬ Pagina ، http://itord.pagina.se / .) ٢٨ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ،)‫خواروو‬ ‫کوردیی‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫سویدی‬ ‫نگی‬ Lexin ‫ڕێبوار‬ ، ‫ڕه‬ .‫شید‬ ٢٩ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رهه‬ ‫م‬ ،‫کوردی‬ ‫ت‬ ‫سویدی‬ ‫نگی‬ ‫ژده‬ ‫خه‬ .‫ڕەشید‬ ‫لیل‬
10 ٢١ ‫یه‬ ‫زمانی‬ ‫ت‬ ‫جه‬ ،‫کوردی‬ ‫کگرتووی‬ ‫نه‬ ‫ما‬ ‫به‬ .‫ز‬ ٢٢ ‫پڕۆژه‬ ‫ت‬ ‫زاراوه‬ ‫ی‬ ‫که‬ ،‫کوردی‬ ‫زانستیی‬ ‫ی‬ ‫جه‬ ‫ما‬ ‫غه‬ ‫ال‬ .‫ریب‬ ٢٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫زانسته‬ ‫رکوڵێکی‬ ‫زاراوه‬ ‫جه‬ ،‫کوردی‬ ‫سازیی‬ ‫عه‬ ‫ما‬ . ‫بدو‬ ٢٢ ‫زاراوه‬ ‫ت‬ ‫پێوانه‬ ‫سازیی‬ ‫مه‬ ، ‫محه‬ ‫سعوود‬ ‫مه‬ .‫د‬
11 A, a A1 ‫"ئه‬ "‫ی‬ ‫ڕه‬ ‫نوو‬ ‫شانزه‬ ‫سی‬ ‫شانزه‬ ‫به‬ ،‫یی‬ ‫رانبه‬ ‫ر‬ ٢١ ‫ده‬ ‫ده‬ )‫یی‬ A2 = archived A Programming Language (= APL) ‫پرۆگرامکردنی‬ ‫زمانی‬ ‫"ئه‬ "‫ی‬ ، ‫بنواڕه‬ APL ) A+ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫پڵه‬ ‫س‬ ‫بڕوانامه‬ ‫که‬ ‫خوێندن‬ ‫ی‬ ‫له‬ ‫الیه‬ ‫به‬ ‫کۆمپانیای‬ ‫ن‬ ‫ریتانی‬ GTS Learning ) ‫ده‬ ‫رده‬ ‫له‬ ‫لقیان‬ ،‫چێ‬ ‫هه‬ ‫وهتدا‬ ‫زۆر‬ ‫یه‬ ‫بڕوانامه‬ . ‫یه‬ ‫کی‬ ‫گشتییه‬ ‫ته‬ ‫بۆ‬ ‫"کۆمپیوته‬ ‫کنیککارانی‬ ‫ری‬ ‫تایبەت‬ pc )" a-bus ‫تێپه‬ ‫ڕگه‬ ‫"ئه‬ ‫ی‬ ،"‫ی‬ ‫تێپه‬ ‫ڕگه‬ ‫سه‬ ‫ی‬ ‫ره‬ ‫له‬ ‫ناوخۆیی‬ ‫کیی‬ ‫"گچکه‬ ‫ه‬،‫ڕێک‬ ‫ر‬ mini processor )‫"دا‬ a-ring (= a-circle) ‫"ئه‬ ‫ی‬ ‫ئه‬ ،"‫ڕینگ‬ ‫ی‬ ‫ئ‬ ،‫بازنه‬ ‫ە‬ ‫ئاڵقه‬ ‫ی‬ ‫ئ‬ ،‫دار‬ ‫ە‬ ‫ی‬ ‫بازنه‬ ‫دار‬ " ‫پیتی‬ a ‫که‬ " ‫بازنه‬ ‫یه‬ ‫له‬ ‫بچووکی‬ ‫کی‬ ‫سه‬ ‫ره‬ ‫وێنه‬ ‫بۆ‬ ، ‫له‬ ‫ئه‬ ‫هه‬ ‫سویدیدا‬ ‫لفبێی‬ ‫یه‬ " å )" a2b ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫توو‬ ‫بی‬ ‫وێبگه‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫بوو‬ ‫ک‬ ‫ده‬ ‫پێ‬ ‫ڕێی‬ ‫به‬ ‫دای‬ ‫ته‬ ‫یان‬ ‫شێک‬ ‫واوی‬ ‫گۆرانییه‬ ‫له‬ ‫ک‬ ‫تۆمارکراوه‬ ‫به‬ ‫ناوبانگه‬ ‫بده‬ ‫لێیان‬ ‫و‬ ‫داگری‬ ‫کان‬ ‫یته‬ ‫وه‬ ، ‫مۆسیقالێده‬ ‫به‬ ‫رێکیان‬ ‫ده‬ ‫کار‬ ‫که‬ ‫هێنا‬ ‫له‬ ‫ال‬ ‫یه‬ " ‫ن‬ AT & T ‫په‬ " ‫ره‬ .‫درابوو‬ ‫پێ‬ ‫ی‬ ‫ئه‬ ‫وێبگه‬ ‫و‬ ‫یه‬ ‫ئێسته‬ ‫نه‬ ‫ماوه‬ ) A4 ‫فۆر‬ ‫ئەی‬ ‫ئاچوار‬ ، ‫بڕگه‬ ‫ستانداردی‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫اغه‬ ‫نووسینی‬ ‫زی‬ ٢٩٠ x ٢٢١ ‫میلیمه‬ )‫تر‬ A5 ‫ئ‬ ‫فایڤ‬ ‫ەی‬ ‫ئاپێنج‬ ، ‫بڕگه‬ ‫ستانداردی‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫اغه‬ ‫نووسینی‬ ‫زی‬ ٢٢١ x
12 ٢٤٨ ‫میلیمه‬ )‫تر‬ A: ‫اڵ‬،‫ئاجووت‬ ‫له‬ ‫ک‬ ‫ۆمپیوته‬ ‫ری‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫سیدا‬ ‫نیشانه‬ ‫دیس‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫نه‬ ‫ی‬ ‫رمی‬ A ) AAA (= authentication, authorization, and accounting) ‫سێ‬ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫ڕه‬ ‫سه‬ ‫ده‬ ،‫نێتی‬ ‫سه‬ )‫ژمێریاری‬ ‫و‬ ‫هتپێدان‬ AAAI (= American Association for Artificial Intelligence) ‫تریپڵ‬ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫ئای‬ ‫کۆمه‬ ‫ڵه‬ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫بۆ‬ ‫مریکی‬ ‫زیرەکی‬ ‫ده‬ )‫ستکرد‬ AAC (= MPEG2-Advanced Audio Coding) ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫سی‬ ‫ته‬ ‫پێشکه‬ ‫کنیکێکی‬ ‫په‬ ‫بۆ‬ ‫وتوو‬ ‫ده‬ ‫ستانی‬ ،‫نگ‬ ‫ده‬ ‫پێی‬ ‫جار‬ ‫زۆر‬ ‫وترێ‬ MP4 ) AB roll ‫ئه‬ ‫خلۆریی‬ ‫ی‬ ‫بی‬ ، ‫له‬ ‫ڕاگه‬ ‫یێنه‬ " ‫کان‬ media ،‫"دا‬ ‫پارچه‬ ‫دوو‬ ‫که‬ ،‫ڤیدیۆ‬ ‫یان‬ ‫مۆسیقا‬ ‫وه‬ ‫هاوهه‬ ‫ها‬ ‫که‬ ‫بوون‬ ‫نگاو‬ ‫به‬ ‫ده‬ ‫یه‬ ‫ستپێکی‬ ،‫کێکیان‬ ‫ئه‬ ‫و‬ ‫"بزرۆ‬ ‫تریان‬ ‫ی‬ fade ‫ده‬ " )‫بێ‬ abacus ‫چۆرت‬ ‫ئه‬ ، ‫ژمێر‬ ‫چوارچێوه‬ ‫مووروودار‬ ‫ی‬ ‫ژماره‬ ‫بۆ‬ )‫کاری‬ abandon ‫وازلێهێنان‬ ‫وه‬ ، ‫النان‬ ‫چوونه‬ ‫ده‬ ‫ره‬ ‫وه‬ ‫له‬ ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫به‬ ‫بێ‬ ‫پاشه‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫وت‬ ‫ک‬ )‫ردنی‬ abandon text ‫ده‬ ‫وازلێهێنانی‬ ‫ده‬ ،‫ق‬ ‫ق‬ ‫وازلێهێنان‬ ‫وشه‬ ‫له‬ ‫ه‬،‫ڕێک‬ ‫پاشه‬ ،‫ریدا‬ ‫که‬ ‫وتنه‬ ‫به‬ ‫کردنی‬ ‫ئه‬ ‫نقه‬ ‫په‬ ‫ستی‬ ‫ڕگه‬ ‫به‬ ، ‫مه‬ ‫به‬ ‫ستی‬ ‫گوێنه‬ ‫له‬ ‫دان‬ ‫ده‬ ‫گۆڕانکارییه‬ ‫و‬ ‫ستکاری‬ ‫کراوه‬ )‫کان‬ abandonware ‫فڕێواڵه‬ ‫به‬ ، ‫رنامه‬ ‫واڵه‬ ‫وازلێهێنراو‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ریانه‬ ‫ده‬ ‫که‬ ‫وترێن‬ ‫پاڵپشتی‬ ‫یان‬ ‫نافرۆشرێن‬ ‫ئیتر‬ ‫له‬ ‫و‬ ‫ناکرێن‬ ‫به‬ ‫خاوه‬ ‫نادیار‬ ‫هۆی‬ ‫ر‬ ‫له‬ ‫مافی‬ ‫نی‬ ‫چاپدانه‬ ‫وه‬ ‫که‬ ‫ناڕوونه‬ ‫یان‬ ) abbr. = abbreviation abbr. addr. = abbreviated addressing abbreviate ‫کورتکردنه‬ ‫کورته‬ ،‫وه‬ ‫کردنه‬ ‫وه‬ abbreviated ‫کورت‬ ‫کراو‬ ‫ه‬ ‫پوختەکراو‬ ، abbreviated addressing (= abbr. addr.) ‫ناونیشانپێدانی‬ ‫کورتکراوە‬ abbreviation (= abbr.) ٢ ‫کورتکردنه‬ ‫ت‬ ‫وه‬ ٢ ‫کورته‬ ‫ت‬ ‫کورتکراوه‬ ، abbreviations ٢ ‫فه‬ ‫ت‬ ‫رماننامه‬ ‫کورته‬ ‫ی‬ ‫کان‬ ٢ ‫کورته‬ ‫ت‬ ‫کان‬
13 abbreviation[s] file ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫کورته‬ ‫ی‬ ‫کان‬ ABC1 (= Atanasoff-Berry Computer) ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫بی‬ ‫سی‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ری‬ ‫ئاتانازۆف‬ ‫له‬ ،‫بێڕی‬ ‫ت‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫مێژووی‬ ‫رد‬ )‫ا‬ ABC2 (= ABCs = ABSs’) ٢ ‫ئه‬ ‫ت‬ ‫لفبێ‬ ٢ ‫بنه‬ ‫ت‬ ‫ماکان‬ ٢ ‫په‬ ‫ت‬ ‫ڕتووکی‬ ‫سه‬ ‫ره‬ ‫تایی‬ ٤ ‫ئه‬ ‫ت‬ ‫سه‬ ،‫کار‬ ‫لفبێی‬ ‫ره‬ ‫کار‬ ‫تاکانی‬ abend(= abnormal end = abnormal termination) ٢ ،‫ئابێند‬ ‫ت‬ ‫ک‬ ‫ۆ‬ ‫تا‬ ‫یی‬ ‫پ‬ ‫ێ‬ ‫هاتن‬ ‫ی‬ ‫نائاسا‬ ‫یی‬ ‫ک‬ ‫ۆ‬ ‫تا‬ ‫یی‬ ‫پ‬ ‫ێ‬ ‫هاتن‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫به‬ ‫ه‬ ‫ۆی‬ ‫سه‬ ‫رهه‬ ‫ڵ‬ ‫دان‬ ‫ی‬ ‫هه‬ ‫ڵ‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫وا‬ ‫ڵ‬ ‫ه‬ ‫یی‬ ، ‫وه‬ ‫دابه‬ ‫کوو‬ ‫به‬ ‫شبوون‬ ‫سه‬ ،‫سفردا‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ان‬ ‫هه‬ ‫ڵ‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫ڕ‬ ‫ه‬ ‫ره‬ ‫وا‬ ‫ڵ‬ ‫ه‬ ‫یی‬ ‫وه‬ ‫ته‬ ‫کوو‬ ‫واوبوون‬ ‫ی‬ ‫کاغه‬ ‫ز‬ ‫ی‬ ‫چاپگه‬ )‫ر‬ ٢ ‫ت‬ ‫ک‬ ‫ۆ‬ ‫تا‬ ‫یی‬ ‫پ‬ ‫ێ‬ ‫ه‬ ‫ێ‬ ‫نان‬ ‫ی‬ ‫نائاسا‬ ‫یی‬ abend recovery program ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫ی‬ ‫چ‬ ‫ێ‬ ‫که‬ ‫ره‬ ‫وه‬ ‫ی‬ ‫"ئاب‬ ‫ێ‬ ‫ند‬ " ‫ئه‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫رمه‬ ‫وا‬ ‫ڵ‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫ی‬ ‫ڕ‬ ‫اگ‬ ‫ی‬ ‫راو‬ ‫سه‬ ‫رله‬ ‫نو‬ ‫ێ‬ ‫ده‬ ‫خاته‬ ‫وه‬ ‫کار‬ ) ability ‫لێهاتوویی‬ ،‫توانا‬ ABIOS (= Advanced Basic Input Output System) ‫ئه‬ ‫ی‬ ،‫بایووز‬ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫بی‬ ‫ئای‬ ‫ئۆ‬ ‫ئێس‬ ‫کورته‬ ‫ده‬ ‫ی‬ ‫سته‬ ‫واژه‬ ‫یه‬ ‫ئینگلیزییه‬ ‫کی‬ ‫که‬ ‫به‬ ‫کوردی‬ ‫ده‬ ‫بێته‬ ‫"سیسته‬ ‫ده‬ ‫تێچوو‬ ‫می‬ ‫به‬ ‫رچووی‬ ‫په‬ ‫یسیکی‬ ‫ره‬ ‫سه‬ ‫که‬ "‫ندوو‬ ‫کۆمه‬ ‫له‬ ‫ڵێ‬ ‫ڕه‬ ‫وته‬ ‫ڕاژه‬ ‫یییه‬ ‫سیسته‬ ‫مییه‬ ‫کانه‬ ‫له‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ره‬ ‫کانی‬ ps/2 )‫دا‬ abnormal ‫ناوازه‬ ‫ناسروشتی‬ ،‫نائاسایی‬ ، abnormally ‫نائاسایییانه‬ ‫ناسروشتییانه‬ ، abort ٢ ‫کوژاندنه‬ ،‫پچڕاندن‬ ‫ت‬ ‫وه‬ ٢ ‫ت‬ ‫وه‬ ،‫البردن‬ ،‫ستاندن‬ ‫ک‬ ‫ۆتاییپێهێنان‬ ‫به‬ ‫کۆتاییپێهێنانی‬ ‫ئه‬ ‫نقه‬ ‫جێبه‬ ‫ستی‬ ‫به‬ ‫جێکردنی‬ ‫رنامه‬ ‫له‬ ‫به‬ ‫سه‬ ‫ر‬ ‫رهه‬ ‫هه‬ ‫ڵدانی‬ ‫ڵه‬ ) ٢ ‫کۆتاییپێهاتن‬ ‫ت‬ ‫کۆتاییپێهاتنی‬ ‫جێبه‬ ‫به‬ ‫جێکردنی‬ ‫رنامه‬ ‫له‬ ‫الیه‬ ‫سیسته‬ ‫ن‬ ‫کارپێکردنه‬ ‫می‬ ‫وه‬ ) about… ‫سه‬ ‫باره‬ ...‫ت‬ ‫زاراوه‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫ک‬ ‫که‬ ‫ز‬ ‫ۆ‬ ‫ر‬ ‫له‬ ‫جار‬ ‫به‬ ‫ش‬ ‫ێ‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫سته‬ ‫م‬ ‫ێ‬ ‫ک‬ ‫ی‬ " help " ‫ی‬ ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫وا‬ ‫ڵ‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫ان‬ ‫ڕ‬ ‫ه‬ ‫ره‬ ‫وا‬ ‫ڵ‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ێ‬ ‫پ‬ ‫و‬ ‫ێ‬ ‫ناسه‬ ‫سه‬ ‫ره‬ ‫ک‬ ‫یی‬ ‫ه‬ ‫کان‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫تا‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫ت‬ " copyright " ‫ی‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫سته‬ ‫مه‬ ‫که‬ ‫له‬ ‫چه‬ ‫د‬ ‫ند‬ ‫ێڕ‬ ‫دا‬ ‫پ‬ ‫ی‬ ‫شان‬ ‫ده‬ )‫دات‬ abridge ‫کورتکردنه‬ ‫وه‬ abridged ‫کورته‬ ‫یی‬ ‫ئاوه‬ )‫ڵناو‬
14 abridged version ‫وه‬ ‫کورته‬ ‫شانی‬ ‫یی‬ ‫له‬ ‫په‬ ‫دراوه‬ ‫و‬ ‫ڕتووک‬ ‫دا‬ ) abridgement ‫پوخته‬ ،‫کورتکاری‬ ‫کاری‬ abrupt ‫له‬ ‫له‬ ،‫پڕ‬ ‫کوتوپڕ‬ ،‫ناکاو‬ abscissa ‫ڕایه‬ ‫پۆ‬ ،‫ئاسۆیی‬ ‫ڵی‬ absolute ٢ ‫ڕه‬ ‫ت‬ ‫بێجڵه‬ ،‫بێپایان‬ ،‫ها‬ ‫به‬ ،‫بێسنوور‬ ،‫و‬ ‫ربه‬ ‫ره‬ ‫ه‬ ٢ ‫ته‬ ‫ت‬ ‫واو‬ absolute address (actual address = machine address = direct address) ‫ناون‬ ‫ڕه‬ ‫یشانی‬ ‫په‬ ‫ناونیشانی‬ ،‫ها‬ ‫ڕاسته‬ ‫ناونیشانی‬ ،‫تی‬ ‫رینه‬ ، ‫ناونیشان‬ ،‫ماشینی‬ ‫ناونیشانی‬ ‫فیزیکی‬ ‫ی‬ ‫ژماره‬ ‫ناونیشانی‬ ‫یان‬ ‫یی‬ ‫ڕه‬ ‫ره‬ ‫واڵه‬ ‫خانه‬ ‫ییی‬ ‫بیرگه‬ ‫کانی‬ ‫به‬ ، ‫هه‬ ‫شێوه‬ ‫مان‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫هه‬ ‫که‬ ‫ستنێ‬،‫ڕێک‬ ‫مان‬ ‫له‬ ‫الیه‬ ‫گه‬ ‫ن‬ ‫هڵه‬ ‫کارگه‬ ‫یان‬ ‫داڕێژ‬ ‫چێکه‬ ‫ره‬ )‫کراون‬ ‫دابین‬ ‫کانی‬ absolute addressing ‫ڕه‬ ‫ناونیشانپێدانی‬ ‫ها‬ absolute assembler ‫ئه‬ ‫سمبله‬ ‫ڕه‬ ‫ری‬ ‫ها‬ absolute code1 (= absolute program) ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫ڕه‬ ‫ی‬ ،‫ها‬ ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫ماشینی‬ ‫ی‬ absolute code2 ‫ڕه‬ ‫کۆدی‬ ‫ڕه‬ ‫نهێنیی‬ ،‫ها‬ ‫کرده‬ ‫نهێنیی‬ ،‫ها‬ ‫ی‬ ‫ڕه‬ ‫ها‬ absolute disk address ‫ڕه‬ ‫ناونیشانی‬ ‫ناونیشانی‬ ،‫دیسک‬ ‫های‬ ‫دیسک‬ ‫فیزیکیی‬ absolute error ‫هه‬ ‫ڵه‬ ‫ڕه‬ ‫ی‬ ‫هه‬ ،‫ها‬ ‫ڵه‬ ‫په‬ ‫ی‬ ‫تی‬ absolute instruction (= actual instruction) ‫ڕێکارنامه‬ ‫ڕه‬ ‫ی‬ ،‫ها‬ ‫ڕێکارنامه‬ ‫په‬ ‫ی‬ ‫تی‬ absolute loader ‫بارکه‬ ‫په‬ ‫ری‬ ‫تی‬ ‫جۆره‬ ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫یه‬ ‫سیسته‬ ‫کی‬ )‫می‬ abstract1 ٢ ‫کورته‬ ،‫پوخته‬ ‫ت‬ ‫پوخته‬ ‫یه‬ ‫تێروته‬ ‫کی‬ ‫سه‬ ‫له‬ ‫ته‬ ‫واوی‬ ‫ناوه‬ ‫"به‬ ‫ڕۆکی‬ ‫ڵگه‬ ‫نامه‬ ‫"یه‬ ‫وێنه‬ ‫بۆ‬ ‫ک‬ ‫کتێب‬ ‫که‬ ،‫وتارێ‬ ‫یان‬ ‫ێ‬ ‫به‬ ‫به‬ ‫گشتی‬ ‫ده‬ ‫وشه‬ ‫یه‬ ‫سه‬ ‫تا‬ ‫ک‬ ‫وشه‬ ‫د‬ ‫یه‬ ‫ده‬ ‫ک‬ ‫نووسرێته‬ ‫وه‬ ) ٢ ‫نه‬ ،‫ڕووت‬ ‫ت‬ ‫نادیار‬ ،‫بینراو‬ ٢ ‫پوخته‬ ‫ت‬ ‫کورتکردنه‬ ،‫کردن‬ ‫وه‬ ٤ ‫به‬ ،‫ڕووتکردن‬ ‫ت‬ ‫ڕووتی‬
15 abstract2 ‫لێدابڕاو‬ ،‫ڕووت‬ abstract data-type ‫جۆره‬ ‫دراوه‬ ‫ت‬ ‫ڕووت‬ ‫ی‬ abstract specification ‫تایبه‬ ‫تمه‬ ‫ڕووت‬ ‫ندیی‬ ‫تایبه‬ ‫تمه‬ ‫ندییه‬ ‫کانی‬ ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫که‬ ،‫تر‬ ‫هی‬ ‫و‬ ‫به‬ ‫"وێنه‬ ‫زمانی‬ "‫یی‬ ‫ده‬ ‫رده‬ )‫بڕێن‬ abstractor ‫پوخته‬ ‫پوخته‬ ،‫نووس‬ ‫ساز‬ ACC = accumulator accelerate ٢ ‫له‬ ،‫تاودان‬ ‫ت‬ ‫گوڕپێدان‬ ،‫خێراکردن‬ ،‫زپێدان‬ ٢ ‫تاوسه‬ ‫ت‬ ‫له‬ ،‫ندن‬ ‫گوڕگرتن‬ ،‫زگرتن‬ accelerated ‫تاود‬ ‫له‬ ،‫تاوگرتوو‬ ،‫راو‬ ‫تاودار‬ ،‫زگرتوو‬ acceleration ‫له‬ ،‫تاو‬ ‫خێرایی‬ ،‫گوڕ‬ ،‫ز‬ acceleration function ‫پابه‬ ‫تاو‬ ‫ندی‬ accelerator ‫تاوده‬ ‫ر‬ acceptance ‫وه‬ ‫وه‬ ،‫رگرتن‬ ‫رگیران‬ acceptance number (= ACCN) ‫ژماره‬ ‫وه‬ ‫ی‬ ‫رگیران‬ ‫له‬ ‫کۆنترۆڵی‬ ‫چۆنیه‬ )‫تیدا‬ acceptance test ‫ئه‬ ‫وه‬ ‫زموونی‬ ‫رگیران‬ ‫تاریکردنه‬ ، ‫وه‬ ‫ی‬ ‫وه‬ ‫رگیران‬ acceptor ‫وه‬ ‫رگر‬ access ٢ ‫ت‬ ‫چوونه‬ ‫ده‬ ،‫ناو‬ ‫ستپێگه‬ ‫یشتن‬ ‫چوونه‬ ‫ڕێی‬ ، ‫ژووره‬ ‫وه‬ ‫یا‬ ‫تێپه‬ ‫ڕبوون‬ ٢ ‫چوونه‬ ‫مافی‬ ‫ت‬ ‫چوونه‬ ‫یان‬ ‫ناو‬ ‫ژووره‬ ‫وه‬ access arm ‫ده‬ ‫باسکی‬ ‫ستپێگه‬ ‫ده‬ ‫رۆڵی‬ ،‫یشتن‬ ‫ستپێگه‬ ‫یشتن‬ ‫له‬ ‫میکانیسم‬ ،‫وڕدا‬،‫دیسکلێ‬ ‫ێکه‬ ‫که‬ ‫ده‬ ‫نووسین‬ ‫و‬ ‫خوێندن‬ ‫کرداری‬ ‫باته‬ ‫و‬ ‫پێش‬ ‫پاشه‬ ‫وه‬ ) access barred ‫ده‬ ‫ستپێگه‬ ‫نه‬ ‫یشتنی‬ ‫ده‬ ،‫لواو‬ ‫ستپێگه‬ ‫یشتنی‬ ‫ڕێپێنه‬ ‫دراو‬ ‫له‬ ‫دراوه‬ ‫پاراستنی‬ )‫کاندا‬ access charge ‫ده‬ ‫مزی‬ ‫ستپێگه‬ ‫یشتن‬
16 access code (= password) ‫تێپه‬ ‫ڕوشه‬ ‫تێپه‬ ، ‫ڕه‬ ‫وشه‬ accessibility ‫ت‬ ‫ده‬ ‫وانای‬ ‫ستپێگه‬ ‫ده‬ ،‫یشتن‬ ‫ستپێگه‬ ‫یشته‬ ،‫نێتی‬ ‫چوونه‬ ‫توانای‬ ‫ژوورێتی‬ account (= user account) ‫هه‬ ‫ژما‬ ‫هه‬ ،‫ر‬ ‫به‬ ‫ژماری‬ ‫کارهێنه‬ ‫ر‬ ‫له‬ ‫ڕایه‬ ‫ڵه‬ )‫دا‬ accountancy ‫ژمێریاری‬ accumulator ‫ک‬ ‫ۆ‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ر‬ acoustic (= acoustical) ٢ ‫ده‬ ‫ت‬ ‫نگی‬ ٢ ‫ده‬ ‫ت‬ ‫ده‬ ،‫نگناسی‬ ،‫نگزانی‬ ‫فه‬ ‫رماننامه‬ ‫ڕێکارنامه‬ ،‫بێناونیشان‬ ‫ی‬ ‫بێناونیشان‬ ‫ی‬ acquire ‫به‬ ‫ده‬ ‫له‬ ‫مافی‬ ‫ی‬ ‫ستهێنان‬ ‫چاپدانه‬ ‫وه‬ ‫ماف‬ ‫کڕینی‬ ،) ‫له‬ ‫ی‬ ‫چاپدانه‬ ‫وه‬ ) ‫له‬ ‫پیشه‬ ‫باڵوکردنه‬ ‫سازیی‬ ‫وه‬ ‫له‬ ‫مافی‬ ،‫دا‬ ‫چاپدانه‬ ‫وه‬ ‫ی‬ ‫په‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫ڕتووک‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ) acquiring editor ‫له‬ ‫مافی‬ ‫پێداچووی‬ ‫چاپدانه‬ ‫وه‬ Acrobat ‫ئه‬ ‫ک‬ ‫ر‬ ‫ۆ‬ ‫بات‬ ‫ئه‬ ‫ک‬ ‫پرۆگرامێ‬ ‫رۆبات‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫له‬ ‫الیه‬ " ‫ن‬ Adobe " ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ڕێگه‬ ‫ده‬ ‫وێنه‬ ‫دات‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫له‬ ‫به‬ ‫ڵگه‬ ‫نامه‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫بگیرێ‬ ‫وه‬ ‫خش‬ ‫و‬ ‫ک‬ ‫پیشان‬ ‫خۆی‬ ‫بدرێته‬ ‫وه‬ ) acronym ‫سه‬ ‫روشه‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫چه‬ ‫پیتی‬ ‫م‬ ‫وشه‬ ‫ند‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫پێ‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫وه‬ ) action ‫کرده‬ ،‫کار‬ ،‫کردار‬ ‫کرده‬ ، ‫وه‬ active ‫چاال‬ ‫ک‬ ، ‫ک‬ ‫ارا‬ Active Server Pages (= ASP) ‫الپه‬ ‫ڕ‬ ‫ه‬ ‫ڕ‬ ‫اژه‬ ‫کاره‬ ‫کاراکان‬ Active Server Pages .NET (= ASP.NET) ‫الپه‬ ‫ڕ‬ ‫ه‬ ‫ڕ‬ ‫اژه‬ ‫کاره‬ ‫کاراکان‬ " ‫سەکۆی‬ ‫بە‬ ‫تایبەت‬ ‫وەشانی‬ .Net " ) ActiveX ‫ئه‬ ‫کتیڤ‬ ‫ئێکس‬ ‫ناوێکه‬ ‫مایکرۆساف‬ ‫داویه‬ ‫تی‬ ‫به‬ ‫کۆمه‬ ‫ڵێک‬ ‫له‬ ‫ته‬ ‫و‬ ‫ئامراز‬ ‫"به‬ ‫کنۆلۆژیای‬ ‫رنامه‬ ‫ته‬ ‫سازیی‬ ‫واز‬،‫ن‬ object-oriented programming . ‫پێویس‬ ‫و‬ ‫گرنگ‬ ‫"ی‬ ~ ‫به‬ ‫رده‬ ‫ته‬ ‫دوو‬ ‫وامیی‬ ‫تری‬ ‫کنۆلۆژیای‬ ‫مایکرۆسۆفته‬ ‫که‬ ‫ده‬ ‫پێیان‬ " ‫وترێ‬ OLE " ‫و‬ " COM ‫که‬ " ‫کورته‬ ‫ی‬ ‫ئه‬ ‫مانه‬ ‫ن‬ : (Object Linking and Embedding) ‫و‬ (Component Object Model)
17 AD [After Dark image] ‫جۆره‬ ‫درێژکراوه‬ ‫یه‬ ‫په‬ ‫کی‬ ‫ڕگه‬ ) Ada (= ADA) ‫ئێیدا‬ ،‫ئادا‬ ‫جۆره‬ ‫ئاستبه‬ ‫زمانێکی‬ ‫خاوه‬ ،‫رز‬ ‫نی‬ ‫هه‬ ‫لومه‬ ‫به‬ ‫رجی‬ ‫رنامه‬ )‫گورجوگۆڵ‬ ‫سازیی‬ Ada language ‫ئێیدا‬ ‫زمانی‬ ،‫ئادا‬ ‫زمانی‬ Ada programming ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫کردنی‬ ‫به‬ ،‫ئادا‬ ‫رنامه‬ ‫کردن‬ ‫به‬ ‫ئێیدا‬ ‫زمانی‬ adapt ‫گونجاندن‬ ،‫سازکردن‬ adapter ‫ساز‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫گونجێنه‬ ،‫ر‬ ‫ر‬ add ‫خستنه‬ ‫سه‬ ‫کۆکردنه‬ ،‫ر‬ ‫پێوه‬ ،‫وه‬ ‫نان‬ add-on ٢ ‫پێوه‬ ‫ت‬ ‫سه‬ ،‫زیاترکراو‬ ،‫کراو‬ ‫زێده‬ ،‫رخراو‬ ‫کراو‬ ٢ ‫ت‬ ‫زیاترکه‬ ،‫ر‬ ‫پێزیادکه‬ ‫وه‬ ،‫ر‬ ‫سه‬ ‫رخه‬ ‫ر‬ address ‫ناونیشان‬ address bar ‫ناونیشان‬ ‫تووڵی‬ address bus ‫تێپه‬ ‫ڕگه‬ ‫ی‬ ‫ناونیشان‬ addressless instruction (= zero-addressed instruction) ‫فه‬ ‫رماننامه‬ ‫ڕێکارنامه‬ ،‫بێناونیشان‬ ‫ی‬ ‫بێناونیشان‬ ‫ی‬ adminstration ‫کارگێری‬ ‫به‬ ، ‫ڕێوه‬ ‫به‬ ‫رایه‬ ‫فه‬ ،‫تی‬ ‫رمانگه‬ adminstrator ‫به‬ ‫ڕێوه‬ ‫به‬ ‫ر‬ advanced ‫په‬ ‫ره‬ ‫سه‬ ‫ندوو‬ adware ‫بانگه‬ ‫شه‬ ‫واڵه‬ ، ‫بانگه‬ ‫پرۆگرامی‬ ‫شه‬ alias ‫به‬ ‫ناسراو‬ ‫نازناو‬ ، ‫ن‬ ، ‫خوازناو‬ ،‫خوازیار‬ ‫اوی‬ aliasing ٢ ‫خاوڕۆیی‬ ‫ت‬ ٢ ‫البه‬ ،‫زیگزاگ‬ ‫ت‬ ‫ال‬ align ‫هاو‬ ‫ڕێ‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ، ‫هاوه‬ ‫ێڵی‬ ، ‫هاوته‬ ‫خت‬ ‫ی‬ ، ‫الڕێ‬ ‫کک‬ ‫الگرتن‬ ،‫ردن‬ ) ‫ڕێ‬ ‫ک‬ ‫ده‬ ‫ستنی‬، ‫وێنه‬ ،‫ق‬ ‫ناوه‬ ، ‫ڕاس‬ ‫الی‬ ‫بۆ‬ ،‫هتد‬ ، ‫چه‬ ‫یان‬ ‫ڕاس‬ .‫پ‬ ( alignment ‫ڕیز‬ ،‫الگرتن‬ ‫ک‬ ‫ردن‬ alpha ‫ئ‬ ‫ە‬ ‫لفا‬ ) ‫وەشانێکی‬ ‫بەرنامەیەک‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫نه‬ ‫ئێستا‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫تۆته‬ ‫به‬ ‫رده‬ ‫ستی‬ ‫خه‬ ‫ڵ‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ، ‫به‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫مه‬ ‫به‬ ‫تاری‬ ‫ستی‬ ‫ک‬ ‫ردنه‬ ‫وه‬ ‫هه‬ ‫یه‬ (
18 alphanumeric ‫ئه‬ ‫لف‬ ‫ا‬ ‫ژماره‬ ‫یی‬ alternate ‫له‬ ‫بری‬ ‫جێگره‬ ، ‫وه‬ ‫بژاره‬ ، analog1 (= analogoue) ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫پێوانه‬ ،‫راوردی‬ ،‫یی‬ ‫به‬ ‫راوردکارانه‬ ‫ناڕه‬ )‫نووسی‬ analog2 (= analogoue) ‫هاویه‬ ،‫لێکچوو‬ ‫هاو‬ ،‫ک‬ ‫هاوشێوه‬ ،‫تا‬ ، ‫به‬ ‫رانبه‬ ‫ر‬ ‫له‬ ‫وێنه‬ ‫بۆ‬ ،‫کۆنترۆڵدا‬ ‫له‬ ‫سیسته‬ )‫لێکچوودا‬ ‫می‬ analog3 (= analogoue) ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫به‬ ‫ئامێری‬ ،‫راوردی‬ ،‫راوردی‬ ‫پێوانه‬ ‫ئامێری‬ ‫به‬ ‫ئامێری‬ ،‫یی‬ ‫راوردکارانه‬ ‫له‬ ‫به‬ ‫رانبه‬ ‫"ئامێری‬ ‫ر‬ ‫ڕه‬ )"‫نووسی‬ analog adder ‫پێزیادکه‬ ‫پێوانه‬ ‫ری‬ ‫یی‬ analysis ‫ش‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫ردنه‬ ‫وه‬ ‫شیته‬ ، ‫ڵکاری‬ anchor ‫له‬ ‫نگه‬ ‫ر‬ android ‫ئەندرۆید‬ ‫ئامێری‬ ‫بۆ‬ ،‫کارپێکردنە‬ ‫سیستەمی‬ ‫پێدراوە‬ ‫پەرەی‬ ‫تایەپێژمێر‬ ‫و‬ ‫گەڕۆک‬ ) animation ‫بزێو‬ ،‫جووهو‬ annotation ‫یاداش‬ ‫په‬ ، ‫راوێزنووسی‬ anonymous ‫نه‬ ‫نه‬ ،‫ناسراو‬ ‫زانراو‬ ‫که‬ ،‫بێناو‬ ، ‫سنه‬ ‫ناس‬ antiglare ‫دژه‬ ‫بریقه‬ antivirus ‫دژه‬ ‫ڤایرۆس‬ antivirus software (= AVS) ‫دژەڤایرۆس‬ ‫نەرمەواڵەی‬ ‫ڤایرۆسی‬ ‫بەرەنگاربوونەوەی‬ ‫لە‬ ‫پاراستن‬ ‫بۆ‬ ‫نەرمەواڵەیەک‬ ‫کۆمپیوتەر‬ ‫کە‬ ‫پێ‬ ‫پەی‬ . ‫دەبرێ‬ ) Apache ‫ئه‬ ‫پاچی‬ ‫ڕاژه‬ ‫وێبه‬ ‫کارێکی‬ ‫که‬ ‫به‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫خۆڕایی‬ ‫شێوه‬ ‫ی‬ ‫ژێده‬ ‫رکراوه‬ " opensource " ‫له‬ ‫به‬ ‫رده‬ ‫ستدای‬ ‫ه‬ ‫وەشانی‬ ‫یەکەم‬ ، ‫ساڵی‬ ٢٩٩٥ ‫باڵو‬ ‫بۆ‬ ،‫کراوەتەوە‬ ‫زانیاریی‬ ‫بڕوانە‬ ‫زیاتر‬ www.apache.org )
19 API (= application programming interface) ‫بەرنامەی‬ ‫ناوبەستی‬ ‫بەکاربەری‬ APL (= A Programming Language) ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫پی‬ ‫ئێڵ‬ ‫زمانی‬ ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫ئاستبه‬ ‫کردنی‬ ‫ڕاڤه‬ ،‫رز‬ ‫که‬ ‫هه‬ ‫ری‬ ‫یه‬ ‫بۆ‬ ‫و‬ ‫کراوه‬ ‫چێ‬ ‫بیرکاری‬ ‫کاری‬ . ‫هه‬ ‫لومه‬ ‫هه‬ ‫زۆری‬ ‫رجی‬ ‫یه‬ ‫ڕیزه‬ ‫ستنی‬،‫ڕێک‬ ‫بۆ‬ " ‫ک‬ array ‫"ه‬ ‫و‬ ‫کان‬ ‫چاره‬ ‫سه‬ ‫ر‬ ‫کردنی‬ ‫هاوکێشه‬ ‫جه‬ ‫برییه‬ )‫کان‬ App (= application) append ‫پاش‬ ‫ک‬ ‫ۆ‬ ‫ک‬ ‫له‬ ،‫ردن‬ ‫ته‬ ‫ک‬ ‫ستن‬، Apple ‫"ئه‬ "‫پڵ‬ ‫یه‬ .‫بازرگانی‬ ‫ناوی‬ ‫کێک‬ ‫ە‬ ‫له‬ ‫پێژمێرسازه‬ ‫گه‬ ‫وره‬ ‫کانی‬ )‫دنیا‬ Apple Computer (= Apple-Macintosh Computer = Macintosh Computer) ‫کۆمپیوته‬ ‫ئه‬ ‫ری‬ ‫ماکینتۆش‬ ‫پێژمێری‬ ،‫پڵ‬ appliance ‫که‬ ،‫ئامێر‬ ‫ره‬ ‫سته‬ ‫ده‬ ، ‫زگا‬ ‫هه‬ ‫جۆره‬ ‫ر‬ ‫کاره‬ ‫ئامێرێکی‬ ‫بایی‬ ‫ناوماڵه‬ ‫و‬ )‫یی‬ appliance computer ‫ئاماده‬ ‫پێژمێری‬ ‫کۆمپیوته‬ ، ‫ری‬ ‫ئاماده‬ ‫کار‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫پێژمێرێ‬ ‫پ‬ ‫ده‬ ‫کڕین‬ ‫اش‬ ‫بدرێته‬ ‫توانرێ‬ ‫ده‬ ‫کاره‬ ‫م‬ ‫هه‬ ‫و‬ ‫با‬ ‫ڵ‬ ) ‫بکرێ‬ ‫پێ‬ ‫ئیشی‬ ‫و‬ ‫بکرێ‬ applicabillity ‫به‬ ‫کاربه‬ ‫وازی‬،‫ری‬ - ‫کردارەکی‬ ،‫کردینی‬ applicable ‫به‬ ‫کاربه‬ ‫واز‬،‫ری‬ applicant ‫داخواز‬ ،‫داواکار‬ application1 ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫نه‬ ،‫ری‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫کاربه‬ ‫به‬ ،‫ری‬ ‫رنامه‬ ‫نه‬ ، ‫رمه‬ ‫واڵه‬ application2 ٢ ‫ت‬ ‫داوانام‬ ‫ه‬ ‫داخوازنامه‬ ، ٢ ‫پرۆگرام‬ ‫ت‬ )‫پێژمێر‬ ‫ی‬ ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫کاربه‬ ‫به‬ ،‫ری‬ ‫خستنه‬ ،‫کارپێکردن‬ ،‫کارهێنان‬ ‫کار‬ ٤ ‫کاری‬ ‫ت‬ ‫به‬ ‫کاربه‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ریی‬ ‫کرده‬ ‫کاری‬ ،‫ر‬ ‫ئه‬ ‫بکرێ‬ ‫کارێ‬ ،‫نی‬ ‫نجام‬ ‫ببێ‬ application developer ‫به‬ ‫رهه‬ ‫به‬ ‫مهێنانی‬ ‫رنامه‬ ‫ی‬
20 ‫به‬ ‫کاربه‬ ‫ر‬ ‫بەرنامە‬ ‫پەرەپێدانی‬ ،‫ی‬ application development language ‫زمانی‬ ‫به‬ ‫رهه‬ ‫به‬ ‫مهێنانی‬ ‫رنامه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ application development system ‫سیسته‬ ‫می‬ ‫به‬ ‫رهه‬ ‫به‬ ‫مهێنانی‬ ‫رنامه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ application file ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ application form ‫داوانامه‬ ‫فۆرمی‬ ، ‫داخوازنامه‬ ‫فۆرمی‬ application generator ‫دینه‬ ‫به‬ ‫مۆی‬ ‫رنامه‬ application icon ‫وێنۆچکه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ application-oriented language ‫به‬ ‫زمانی‬ ‫کاربه‬ ‫واز‬،‫ری‬ application package ‫گورزه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫گورزه‬ ،‫ری‬ ‫ی‬ ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ application program = applications program applications program ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫که‬ ‫به‬ ‫مه‬ ‫به‬ ‫به‬ ‫ستی‬ ‫کاربه‬ ‫ده‬ ‫دیاریکراو‬ ‫ریێکی‬ ‫وه‬ ، ‫نووسرێ‬ ‫به‬ ‫کوو‬ ‫رنامه‬ ‫ی‬ )‫هتد‬ ‫و‬ ‫بانکداری‬ ،‫کۆگاداری‬ ،‫ژمێریاری‬ application programming interface = API ‫بەکا‬ ‫بەرنامەی‬ ‫ناوبەستی‬ ‫ربەری‬ ‫داڕشتنی‬ ‫بۆ‬ ‫نێوانەڕوویەکە‬ ‫بەکاربەری‬ ‫بەرنامەیەکی‬ ) applications software ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ applications terminal ‫کۆتاگه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ applied ‫به‬ ‫کاربه‬ ‫کرده‬ ،‫ری‬ ‫کرداره‬ ،‫نی‬ ‫کی‬ applied graphics ‫به‬ ‫گرافیکی‬ ‫کاربه‬ ‫نیگار‬ ،‫ری‬ ‫سازیی‬ ‫به‬ ‫کاربه‬ ‫ری‬ apply ‫به‬ ‫کاربردن‬ approach ،‫چوون‬ ‫بۆ‬ ‫نزیکبوونه‬ ‫وه‬ ‫لێنزیکبوونه‬ ، ‫وه‬ ‫چوون‬ ، ‫به‬ ‫ره‬ ‫و‬
21 approval ٢ ‫په‬ ‫ت‬ ‫سه‬ ‫ڕه‬ ،‫مۆرکردن‬ ،‫ندکردن‬ ‫زامه‬ ‫ندی‬ ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫په‬ ،‫دڵبوون‬ ‫سه‬ ‫ندکردن‬ ٢ ‫ئافه‬ ‫ت‬ ‫رین‬ approve ٢ ‫په‬ ‫ت‬ ‫سه‬ ‫مۆرکردن‬ ،‫ندکردن‬ ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫الوه‬ ،‫باشبوون‬ ‫ڕاله‬ ‫سه‬ ‫ربوون‬ approxe = approximate approximate ٢ ‫له‬ ،‫نزیک‬ ‫ت‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫وه‬ ‫نزیک‬ ٢ ‫وه‬ ‫ت‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ،‫ک‬ ‫چونیه‬ ‫ک‬ ٢ ‫نزیکه‬ ‫ت‬ ‫یی‬ ٤ ‫لێککردن‬ ،‫لێکچوون‬ ‫ت‬ approximation ٢ ‫لێنزیکبوونه‬ ،‫لێکچوون‬ ‫ت‬ ‫وه‬ ٢ ‫نزیکه‬ ‫ت‬ ‫یی‬ arbitrary ٢ ‫به‬ ،‫واز‬،‫دڵ‬ ، ‫دڵویس‬ ‫ت‬ ‫مه‬ ‫له‬ ،‫خۆ‬ ‫یلی‬ ‫ڕووی‬ ‫ویستنه‬ ‫وه‬ ٢ ‫بێسه‬ ‫ت‬ ‫رووبه‬ ‫نابه‬ ،‫ر‬ ‫له‬ ،‫جێ‬ ‫خۆوه‬ arbitrary constant ‫نه‬ ‫نه‬ ، ‫دڵویس‬ ‫گۆڕی‬ ‫واز‬،‫دڵ‬ ‫گۆڕی‬ ، ‫هەمیشەیی‬ ‫خۆوەیی‬ ‫لە‬ architecture ‫ته‬ ‫الرسازی‬ archive ‫ئه‬ ‫رشیڤ‬ archived (= A) ‫ئه‬ ‫رشیڤ‬ ‫کراو‬ area ٢ ‫ناوچه‬ ‫ت‬ ‫هه‬ ، ‫شوێن‬ ،‫رێم‬ ٢ ‫ڕووبه‬ ‫ت‬ ‫پانتایی‬ ،‫ڕوو‬ ،‫ر‬ ٢ ‫ت‬ ‫به‬ ‫بوار‬ ،‫ستێن‬ argue ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫ڵگه‬ ‫هێنانه‬ ‫وه‬ ٢ ‫چه‬ ،‫مشتومڕکردن‬ ‫ت‬ ‫ند‬ ‫وچۆنکردن‬ argument ٢ ‫ت‬ ‫به‬ ‫ڵگه‬ ٢ ‫ده‬ ،‫مشتومڕ‬ ‫ت‬ ‫مه‬ ‫راڵێ‬ arithmetic ‫ژمێره‬ ‫یی‬ array ‫ڕیزه‬ ‫ک‬ ‫ڕیز‬ ، arrow ‫تیر‬ ascending ‫هه‬ ‫به‬ ،‫ڵچوون‬ ‫به‬ ،‫رزبوون‬ ‫رزه‬ ‫ڕۆیی‬ ASCII (= American Standard Code for Information Interchange) ،‫ئاسکی‬ ‫هێما‬ ‫ئاسکی‬ ‫ی‬ ‫جۆره‬ ‫حه‬ ‫کۆدێکی‬ ‫بیتیی‬ ‫وت‬ ٢٢٨ ‫نووسه‬ ‫یییه‬ ‫که‬ ، ‫دراوه‬ ‫ئاڵوگۆڕی‬ ‫ستانداردکردنی‬ ‫بۆ‬ ‫له‬ ‫کان‬ ‫جۆره‬ ‫نێوان‬ ‫جیاوازه‬ ‫کانی‬ ‫ده‬ ‫دراوه‬ ‫زگاکانی‬ ‫پێوه‬ ‫و‬ ‫کاری‬ ‫ندییه‬ ‫ڕه‬ ‫کانی‬ ‫گه‬ ،‫نووسی‬ ‫هڵه‬ ‫کراوه‬ ‫ڕێژی‬ )
22 ASCII character ‫نووسه‬ ‫ئاسکی‬ ‫ی‬ ASCII character set ‫کۆمه‬ ‫ڵه‬ ‫نووسه‬ ‫ئاسکی‬ ‫ی‬ ASCII code ‫ئاسکی‬ ‫کۆدی‬ ASCII file ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫ئاسکی‬ ‫ی‬ ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫ک‬ ‫ته‬ ‫هاتووه‬ ‫پێک‬ ‫نها‬ ‫له‬ ‫به‬ ‫پی‬ ‫ڕه‬ ‫مزه‬ )‫ئاسکی‬ ‫کانی‬ ASCII FTP mode ‫دۆخه‬ FTP ‫ئاسکی‬ ‫ی‬ ‫یه‬ ‫له‬ ‫کێک‬ ‫دوو‬ ‫دۆخه‬ ‫گواستنه‬ ‫کانی‬ ‫وه‬ ‫دراوه‬ ‫ی‬ ‫له‬ ‫کان‬ ‫ڕێگه‬ ‫ی‬ FTP ) ASCII keyboard ‫ته‬ ‫خته‬ ‫ئاسکی‬ ‫کلیلی‬ ASCII string ‫ڕیزبه‬ ‫ندی‬ ‫ڕیزبه‬ ،‫ئاسکی‬ ‫نووسه‬ ‫ندی‬ ‫ئاسکی‬ ‫ییی‬ ASCII text ‫ده‬ ‫ئاسکی‬ ‫ری‬ ‫ده‬ ‫پاشکه‬ ‫ری‬ ‫به‬ ‫وتکراو‬ ‫داڕێژه‬ )‫ئاسکی‬ ‫ی‬ ASP (= Active Server Pages) ‫الپه‬ ‫ڕه‬ ‫ڕاژه‬ ‫ک‬ ‫اره‬ ‫کاراکان‬ Assembly language ‫ئەسێمبلی‬ ،‫کۆکار‬ ‫زمانی‬ ‫زمانێکی‬ ‫بەرنامەداڕشتنە‬ ‫ئاستنزمی‬ ) assertion ٢ ‫د‬ ،‫سووربوون‬ ‫ت‬ ‫خوازه‬ ،‫اوا‬ ، ‫پێداگری‬ ٢ ‫ت‬ ‫دڵنیابوون‬ associate ‫هاوپه‬ ‫یوه‬ ‫ند‬ at (@) ‫ئالوو‬ ‫ئا‬ ، ‫ت‬ ‫لوو‬ :‫تێبینی‬ ‫به‬ ‫هێمای‬ (@) ‫که‬ " a " ‫یه‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ‫لوولبووه‬ ‫ده‬ " ‫"ئالوو‬ ‫ڵێین‬ ‫ئه‬ . ‫ئالووله‬ ‫و‬ ‫له‬ ‫زۆربه‬ ‫زمانه‬ ‫ی‬ ‫ئه‬ ‫ورووپییه‬ ‫کاندا‬ ‫به‬ ‫گوێره‬ ‫داناوه‬ ‫بۆ‬ ‫ناوێکیان‬ ‫و‬ ‫گۆڕیویانه‬ ‫خۆیان‬ ‫زمانی‬ ‫ی‬ ‫وێنه‬ ‫بۆ‬ . ‫له‬ ‫سویدی‬ ‫ده‬ ‫پێی‬ ‫لووته‬ ‫"ئای‬ ‫ڵێن‬ ‫له‬ ‫و‬ "‫فیلی‬ ‫فینله‬ ‫ده‬ ‫پێی‬ ‫ندیش‬ ‫ئای‬ " ‫وترێ‬ ‫کلکه‬ ‫مه‬ ‫ئه‬ ."‫یموونی‬ ‫گه‬ ‫ئیمه‬ ‫ناونیشانێکی‬ ‫ر‬ ‫وێنه‬ ‫بۆ‬ ‫یلێکمان‬ ‫به‬ ‫شێوه‬ ‫م‬ ‫یه‬ ‫هه‬ " ‫بێ‬ info@zkurd.org ‫ده‬ ‫ئاوا‬ " ‫وێنینه‬،‫ی‬ :‫وه‬ ،‫خاڵ‬ ،‫زکورد‬ ، ‫ئالوو‬ ،‫"ئینفۆ‬ "‫ئۆرگ‬ ) attachment ‫پاش‬ ‫ک‬ ‫ۆ‬ ‫هاوپێچ‬ ، attempt ‫هه‬ ‫وڵدان‬ attribute ٢ ‫ت‬ ‫تایبه‬ ‫تمه‬ ‫ئا‬ ،‫ندی‬ ‫ک‬ ‫ار‬ ‫تایبه‬ ، ‫پێناسه‬ ،‫خۆ‬ ٢ ‫دانه‬ ‫ت‬ ‫پاڵ‬ audio1 ‫بیسته‬ ‫بیستنی‬ ،‫نی‬
23 audio2 ‫ده‬ ‫نگ‬ audio frequency (= AF) ‫له‬ ‫ره‬ ‫له‬ ‫ره‬ ‫بیسته‬ ‫ی‬ ‫نی‬ Audio-Video Interleave file (= AVI) ‫گرتە‬ ‫و‬ ‫بیستن‬ ‫پەڕگەی‬ ‫دەنگ‬ ‫کە‬ ‫پەڕگەیەکە‬ ‫گرتەی‬ ‫و‬ ‫تێدایە‬ ‫ڤیدیۆیی‬ ) audit ‫پێداچوونه‬ ‫وه‬ ‫لێپرسینه‬ ، ‫وه‬ ، ‫پش‬ ‫ک‬ ‫نین‬ ‫وردبین‬ ، authentication ‫ڕه‬ ‫سه‬ ‫نێتی‬ authorization ‫ڕێپێدان‬ ‫ده‬ ، ‫سه‬ ‫هتپێدان‬ authorized user ‫به‬ ‫ک‬ ‫ارهێنه‬ ‫ڕێپێدراو‬ ‫ری‬ ‫به‬ ، ‫کارهێنه‬ ‫ری‬ ‫ده‬ ‫سه‬ ‫هتپێدراو‬ auto- ٢ "‫"خۆکار‬ ،"‫"خۆ‬ ‫ت‬ ٢ ‫"کۆمپیوته‬ ‫ت‬ ،"‫ری‬ "‫"ماشینی‬ )‫پێشگر‬ auto abstract ‫پوخته‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ی‬ ‫ری‬ ‫له‬ ‫زانیاریگه‬ ،‫یاندندا‬ ‫پوخته‬ ‫ده‬ ‫که‬ ‫رێ‬ ‫به‬ ‫یارمه‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫تیی‬ ‫ئاماده‬ ‫ر‬ )‫کرابێ‬ auto-answer ‫خۆوه‬ ‫هم‬ auto-boot ‫خۆوه‬ ،‫خۆبووت‬ ‫کارخه‬ ‫ر‬ autocode ٢ ‫خۆڕه‬ ‫ت‬ ‫مز‬ ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫رنامه‬ ‫خۆکار‬ ‫ی‬ ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫رنامه‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫چێکردنی‬ ‫ۆمپیوته‬ ‫ری‬ autocorrect ‫ڕاستکردنه‬ ‫وه‬ ‫خۆکار‬ ‫ی‬ autodial1 (= auto-dial) ٢ ‫ژماره‬ ‫ت‬ ‫خۆکار‬ ‫گری‬ ٢ ‫لێدا‬ ‫ژمارە‬ ‫ت‬ ‫نی‬ ‫خۆکار‬ autodial2 (= auto-dial) ‫خۆژماره‬ ‫گر‬ ‫له‬ ‫ته‬ ‫و‬ ‫مۆدێم‬ ‫له‬ )‫فۆندا‬ auto-dialer (= auto-dial = autodial) ‫خۆژماره‬ ‫گر‬ autodial modem ‫خۆژمار‬ ‫مۆدێمی‬ ‫ه‬ ‫گر‬ AUTOEXEC.BAT ‫ئاوتۆت‬ ‫ت‬ ‫ئێگزێک‬ ‫به‬ ‫له‬ ‫ت‬ " DOS ‫ناوی‬ ،‫"دا‬ ‫"په‬ ‫ڕگه‬ ‫ی‬ ‫ده‬ ‫سته‬ ‫خۆجێبه‬ ‫یی"ی‬ ‫جێکه‬ ‫که‬ ،‫ر‬ ‫فرمانه‬ ‫له‬ ‫ناوی‬ ‫کانی‬ ‫سه‬ ‫ره‬ ‫کاری‬ ‫تای‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫"بووت"بوونه‬ ‫پاش‬ ‫خێرا‬ ،‫ردا‬ ‫وه‬ ‫سیسته‬ ‫ی‬ ‫جێبه‬ ‫م‬ ‫ده‬ ‫جێ‬ )‫بن‬
24 autofocus ‫خۆمیقاتساز‬ ،‫ئاوتۆفوکوس‬ autograph1 ‫واژۆ‬ autograph2 (= manuscript) ‫ده‬ ‫ستنووس‬ autograph3 (= dynamic mathematics software) ‫ئاوتۆگراف‬ ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫بزۆزه‬ ‫بیرکاریی‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫ژماره‬ ‫فێرکردنی‬ ‫بۆ‬ ‫تانوپۆی‬ ،‫کاری‬ ‫ئه‬ ‫ندازه‬ ‫سه‬ ،‫یی‬ ‫شیمانه‬ ‫و‬ ‫رژمێری‬ ‫به‬ "‫"احتماالت‬ ‫ده‬ ‫کار‬ ) ‫چێ‬ autoidentifier ‫خۆناسکار‬ automate ٢ ‫خۆبه‬ ‫ت‬ ‫کاربه‬ ‫به‬ ،‫رین‬ ‫خۆکارکردن‬ ٢ ‫کۆمپیوته‬ ‫ت‬ ‫ماشینیکردن‬ ،‫ریکردن‬ automatic ‫خۆ‬ ‫ک‬ ‫ئۆتۆماتی‬ ،‫ار‬ ‫ک‬ automation ‫خۆ‬ ‫ک‬ ‫اری‬ autoplay ‫خۆلێدا‬ ‫خۆگەڕ‬ ،‫ن‬ auto-repeat ‫خۆباره‬ ‫خۆپاته‬ ، auto-stop ‫خۆوه‬ ‫خۆوه‬ ، ‫س‬ ‫ستان‬ autorestart ‫خۆده‬ ‫ستپێکردنه‬ ‫وه‬ autoresponder ‫خ‬ ‫ۆوه‬ ‫همده‬ ‫ر‬ autorun ‫خۆگه‬ ‫ڕی‬ autosave ‫خۆپاشه‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫وت‬ auto scan ‫خۆکار‬ ‫پشکنینی‬ AutoShapes ‫شێوه‬ ‫خۆ‬ ‫ک‬ ‫ارییه‬ ‫ک‬ ‫ان‬ autotrack ‫خۆکار‬ ‫سۆراخکردنی‬ ‫سه‬ ‫باره‬ ‫به‬ ‫ت‬ ‫مانگی‬ ‫شوێنی‬ ‫ده‬ )‫ستکرد‬ avatar "‫"ئاڤاتار‬ ، ‫ئه‬ ‫وشه‬ ‫م‬ ‫یه‬ ‫له‬ ‫بنه‬ ‫ڕه‬ ‫له‬ ‫تدا‬ ‫زمانی‬ ‫"سه‬ ‫"ه‬ ‫نسکری‬ ‫وه‬ ‫هاتوو‬ ‫ه‬ ‫وه‬ ، ‫له‬ ‫سه‬ ‫م‬ ‫رده‬ ‫مه‬ ‫نوێیه‬ ‫ئه‬ ‫دا‬ ‫واتایانه‬ ‫م‬ ‫هه‬ ‫ی‬ ‫یه‬ : ٢ ‫ت‬ ‫نوێنه‬ ‫رایه‬ ‫تییه‬ ‫ئه‬ ‫کی‬ ‫له‬ ‫وێنه‬ ‫یان‬ ‫کترۆنی‬ ‫که‬ ‫بۆ‬ ‫یی‬ ‫ده‬ ‫یان‬ ‫سێک‬ ‫له‬ ‫ورگێڕێک‬ " Science fiction ‫کۆمپیوته‬ ‫زانستی‬ ‫و‬ " .‫ردا‬ ٢ ‫له‬ ‫ت‬ ‫مه‬ ‫کۆ‬ forum ،‫وا‬ ‫شوێنی‬ ‫و‬ ) ‫به‬ ‫وێنه‬ ‫یه‬ ‫وێنۆچکه‬ ‫یان‬ ‫ک‬ ‫یه‬ ‫ده‬ ‫ک‬ ‫که‬ ‫وترێ‬ ‫نوێنه‬ ‫رایه‬ ‫که‬ ‫تیی‬ ‫یان‬ ‫سێک‬
25 ‫ئه‬ ‫به‬ ‫یان‬ ‫ندامێک‬ ‫شداربوویه‬ ‫ده‬ ‫ک‬ .‫کات‬ AVI (=Audio-Video Interleave file) AVS (= antivirus software) axis ‫ته‬ ‫وه‬ ‫ره‬ ‫ته‬ ، ‫وه‬ ‫ر‬
26 B, b B1 ‫نیشانه‬ ‫کورته‬ ‫ی‬ " ‫"بای‬ ‫ی‬ B2 "‫"بی‬ ‫به‬ ‫زمانێکی‬ ‫ناوی‬ ‫رنامه‬ ‫ئاستبه‬ ‫داڕێژیی‬ )‫رز‬ B: ‫ب‬ ،‫جووت‬ ‫بێ‬ ،‫اڵ‬ - ‫اڵ‬،‫جووت‬ ‫له‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ره‬ ‫که‬ ‫سییه‬ ‫نیشانه‬ ‫کاندا‬ ‫ی‬ ‫نه‬ ‫دیسکی‬ ‫رمی‬ B ) back 1 ٢ ‫دوا‬ ،‫پاش‬ ، ‫پش‬ ‫ت‬ ٢ ‫ئاوه‬ ‫ڕابردوو‬ ‫ت‬ )‫ڵناو‬ ٢ ‫ت‬ ‫پاڵپشتیکردن‬ back 2 ‫گه‬ ‫ڕانه‬ ‫وه‬ ‫دواوه‬ ‫بۆ‬ ، ‫پاشه‬ ‫بۆ‬ ، ‫وه‬ ‫له‬ .‫فرمان‬ ،‫ناو‬ " GUI ‫ئینته‬ ‫و‬ " ‫"په‬ ‫بۆ‬ ‫ڕۆیشتن‬ ،‫رنێتدا‬ ‫ڕه‬ ‫"سه‬ ‫یان‬ " ‫رووپه‬ ‫ڕه‬ ‫"ی‬ ‫که‬ ،‫پێشوو‬ ‫هاتبووه‬ ‫پێشووتر‬ ‫سه‬ ‫په‬ ‫ر‬ ‫رده‬ ‫پیشانه‬ ‫که‬ ‫به‬ .‫دا‬ ‫رانبه‬ ‫ره‬ ‫که‬ ‫ی‬ " forward ‫"ه‬ ) backbone ‫گازه‬ ‫بڕبڕه‬ ،‫را‬ ‫کۆمه‬ ‫له‬ ‫ڵێک‬ ‫بنه‬ ‫گرێ‬ ‫ماییه‬ ‫ڕایه‬ ‫کانی‬ ‫ڵه‬ ، ‫که‬ ‫له‬ ‫الیه‬ ‫هێڵه‬ ‫ن‬ ‫به‬ ‫تواناکانه‬ ‫وه‬ ‫پێکه‬ ‫وه‬ ‫به‬ )‫ستراون‬ backbone network ‫ڕایه‬ ‫ڵه‬ ‫بڕبڕه‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫ش‬ ‫له‬ ‫ێک‬ ‫ڕایه‬ ‫ڵه‬ ‫یه‬ ‫کی‬ " WAN ‫که‬ " ‫هه‬ ‫ڕایه‬ ‫ندێ‬ ‫ڵه‬ " ‫ی‬ LAN ‫به‬ " ‫"پرد"ه‬ ‫هۆی‬ ‫وه‬ ‫به‬ ‫یه‬ ‫کتر‬ ‫ده‬ ‫به‬ ‫ستێته‬ ‫وه‬ ) backdoor ‫پشته‬ ‫ده‬ ‫رگا‬ backdrop (= background plane) ‫په‬ ‫رده‬ ‫پاشبنه‬ ‫ی‬ ‫ما‬ backfile (= backup file) ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫پاڵپشتی‬ ‫ی‬ background ‫پاشبنه‬ ‫ما‬
27 backing ٢ ‫پا‬ ‫ت‬ ‫ڵپشتی‬ ٢ ‫پشتیوانی‬ ‫ت‬ backslash () ‫الره‬ ‫پێچه‬ ‫هێڵی‬ ‫وانه‬ backspace (key) ‫ک‬ ‫دوابه‬ ‫لیلی‬ ،‫ر‬ ‫ک‬ ‫به‬ ‫لیلی‬ ‫ره‬ ‫ودوا‬ backup ‫پاراستن‬ ‫ت‬ ‫پاڵپش‬ bad sector ‫که‬ ‫سه‬ ،‫خراپ‬ ‫رتی‬ ‫کته‬ ‫خراپ‬ ‫ری‬ badge reader ‫نیشانه‬ ‫نیشانه‬ ،‫خوێن‬ ‫خوێنه‬ ‫ر‬ ‫ئامێری‬ .‫ناو‬ ‫چوونه‬ ‫ژووره‬ ‫وه‬ ‫که‬ ، ‫ده‬ ‫توانێ‬ ‫ئه‬ ‫زانیارییانه‬ ‫و‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫له‬ ‫بچووکی‬ ‫کارتێکی‬ ‫نهێنبه‬ ‫الستیکیدا‬ ‫وێنێته‬،‫ب‬ ،‫کراون‬ ‫ندی‬ ‫وه‬ ) balance ٢ ‫ت‬ ‫هاوسه‬ ‫هاوتایی‬ ،‫نگی‬ ٢ ‫ته‬ ‫ت‬ ‫رازوو‬ ٢ ‫ت‬ ‫هاوسه‬ ‫هاوته‬ ،‫هاوتاکردن‬ ،‫نگکردن‬ ‫رازکردن‬ balanced ‫هاوسه‬ ‫هاوته‬ ،‫هاوتا‬ ،‫نگ‬ ‫راز‬ balanced bridge ‫هاوسه‬ ‫پردی‬ ‫نگ‬ balanced error ‫هه‬ ‫ڵه‬ ‫هاوسه‬ ‫ی‬ ‫نگ‬ ‫خاوه‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫ی‬ ‫مانه‬ " ‫"احتما‬ ‫ی‬ ‫هاوسه‬ ‫و‬ ‫نگ‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫کسان‬ ) ball ‫گۆ‬ ‫خڕ‬ ، ball printer ‫چاپکه‬ ‫گۆدار‬ ‫ری‬ ban ‫ڕێگرتن‬ band ‫نه‬ ،‫باند‬ ‫شری‬ ،‫وار‬ bandwidth ‫باندبه‬ ‫رینی‬ banner1 ‫به‬ ‫یداخ‬ banner2 ‫سه‬ ‫سه‬ ‫ردێڕی‬ ‫ره‬ ‫کی‬ ‫وێنه‬ ‫بۆ‬ ‫گه‬ ‫وره‬ ‫سه‬ ‫ترین‬ ‫الپه‬ ‫ردێڕی‬ ‫ڕه‬ ‫ی‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫می‬ ‫ڕۆژنامه‬ ) banner3 ‫سه‬ ‫ردێڕسازی‬ ‫شێوه‬ ‫به‬ ‫پێدان‬ ‫سه‬ )‫ردێڕ‬ Banner4 ‫به‬ ‫نێر‬ ‫جۆره‬ .‫بازرگانی‬ ‫ناوی‬ ‫نه‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫یه‬ ‫تایبه‬ ‫کی‬ ‫به‬ ‫ت‬ ‫ده‬ ‫ئاماده‬ ‫و‬ ‫سکاری‬ ‫سه‬ ‫کاریی‬ )‫ردێڕ‬ banner5 ‫به‬ ‫نێر‬ ‫له‬ ‫ئینته‬ ‫هه‬ ،‫رنێتدا‬ ‫رجۆره‬ ‫ڕاگه‬ ‫یاندنامه‬ ‫یه‬ ‫به‬ ‫ک‬ ‫شێوه‬ ‫ی‬ ‫الکێشه‬ ‫له‬ ‫په‬ ‫ڕه‬ ‫و‬ ‫ی‬ )‫ێبدا‬
28 bar ‫میله‬ ،‫شیش‬ ،‫تووڵ‬ barcode ‫تووڵ‬ ‫ک‬ ‫ۆد‬ base ‫بنچینه‬ basic1 ‫بنچینه‬ ‫بنچینه‬ ،‫یی‬ BASIC2 (= Basic = Beginners Symbolic All-purpose Instruction Code) ‫به‬ ‫یسیک‬ ‫ڕه‬ ‫فه‬ ‫مزی‬ ‫رماننامه‬ ‫هێمایانه‬ ‫ییی‬ ‫هه‬ ‫ی‬ ‫موومه‬ ‫به‬ ‫سته‬ ‫ی‬ ‫ده‬ ‫ستپێکه‬ )‫ران‬ basic code1 ‫کۆدی‬ ‫بنچی‬ ‫نه‬ ‫یی‬ ‫بنچینەیی‬ ‫هێمای‬ ، BASIC code2 ‫به‬ ‫رنامه‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫یسیک‬ BASIC compiler ‫وه‬ ‫به‬ ‫رگێڕی‬ ‫یسیک‬ basic ditionary ‫وشه‬ ‫نامه‬ ‫بنه‬ ‫ی‬ ‫وشه‬ ،‫ما‬ ‫نامه‬ ‫بنچینه‬ ‫ی‬ ‫یی‬ basic shapes ‫شێوه‬ ‫بنه‬ ‫مایییه‬ ‫ک‬ ‫ان‬ batch ٢ ‫ده‬ ‫ت‬ ‫چه‬ ، ‫پۆ‬ ،‫سته‬ ‫پک‬ ٢ ‫ده‬ ‫ت‬ ‫سته‬ ‫چه‬ ،‫پۆلی‬ ،‫یی‬ ‫پکی‬ ٢ ‫ت‬ ‫ده‬ ‫سته‬ ،‫کردن‬ ‫ده‬ ‫سته‬ ‫به‬ ،‫ییکردن‬ ‫به‬ ،‫پۆلکردن‬ ‫چه‬ ‫پککردن‬ ‫دانانی‬ ‫کۆمه‬ ‫له‬ ،‫کارێ‬ ‫یان‬ ‫فرمان‬ ‫ڵێ‬ ‫نۆره‬ ‫جێبه‬ ‫ی‬ ‫درووستکردنی‬ ‫یان‬ ،‫جێبووندا‬ ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫ده‬ ‫ی‬ ‫سته‬ )‫یی‬ batch file ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫ده‬ ‫ی‬ ‫سته‬ ‫یی‬ ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫ک‬ ‫یه‬ ‫یان‬ ‫ک‬ ‫چه‬ ‫ند‬ ‫تێدایه‬ ‫فرمانێکی‬ ‫به‬ ، ‫یه‬ ‫دوای‬ ‫جێبه‬ ‫کدا‬ ‫ده‬ ‫جێ‬ )‫بن‬ benchmark ‫هه‬ ‫ڵسه‬ ‫نگێنه‬ ‫ر‬ beta ‫بێتا‬ binary ‫دوانی‬ ،‫دوویی‬ BIOS (= basic input/output operating system) ‫"بایۆ‬ ‫س‬ ،" ‫"بی‬ ‫ئای‬ ‫ئۆ‬ "‫ئێس‬ ‫سیسته‬ ‫ده‬ /‫تێچوو‬ ‫کارپێکردنی‬ ‫می‬ ‫سه‬ ‫رچووی‬ ‫ره‬ ‫ک‬ )‫ی‬ bit ‫بی‬ blank ‫به‬ ‫سپی‬ ،‫تاڵ‬ block ٢ ‫ت‬ ‫به‬ ‫ربه‬ ‫س‬ ٢ ‫بلۆک‬ ‫ت‬ blog ‫بلۆگ‬
29 blogger ‫بلۆگنوو‬ ‫س‬ Bluetooth ‫بل‬ ‫و‬ ‫وتو‬ ‫و‬ ‫س‬ ‫ددانشین‬ ، ‫پ‬ ‫ێ‬ ‫وان‬ ‫ەییە‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ‫ئا‬ ‫ڵ‬ ‫وگ‬ ‫ۆڕ‬ ‫کردن‬ ‫ی‬ ‫دراو‬ ‫ەیە‬ ‫بوار‬ . ‫ێ‬ ‫ك‬ ‫ی‬ ‫ڕ‬ ‫ه‬ ‫خساو‬ ‫ب‬ ‫ۆ‬ ‫هه‬ ‫مه‬ ‫چه‬ ‫شن‬ ‫ده‬ ‫زگا‬ ‫ی‬ ‫ئه‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫كتر‬ ‫ۆ‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ده‬ ‫ساز‬ ‫كه‬ ،‫كات‬ ‫د‬ ‫راوە‬ ‫زان‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ار‬ ‫یی‬ ‫به‬ ‫هه‬ ‫موو‬ ‫ج‬ ‫ۆ‬ ‫ره‬ ‫كان‬ ‫ی‬ ‫ده‬ ،‫ق‬ ‫ڕ‬ ‫ه‬ ،‫نگ‬ ‫ده‬ ‫تاوتو‬ )‫هتد‬..‫نگ‬ ‫ێ‬ ‫پ‬ ‫ێ‬ ‫بكه‬ ‫ب‬ .‫ن‬ ‫ێ‬ ‫ت‬ ‫ە‬ ‫ل‬ ‫ە‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫وان‬ ٢١ ‫تاکوو‬ ٢١١ ‫م‬ ‫ە‬ ‫تردا‬ ‫ک‬ ‫ار‬ ‫د‬ ‫ە‬ ‫کات‬ . ‫و‬ ‫دایهێنا‬ ‫ئەریکسۆن‬ ‫کۆمپانیای‬ ‫تەکنیکە‬ ‫ئەم‬ ‫لێ‬ ‫ناوی‬ ‫دانیمارکی‬ ‫پاشایەکی‬ ‫بەناوی‬ ‫تووتڕک‬ ‫لەبەر‬ ‫هەمیشە‬ ‫کە‬ ،‫نراوە‬ ‫بووە‬ ‫شین‬ ‫ڕەنگیان‬ ‫ددانەکانی‬ ‫خواردن‬ ) bookmark1 (= book mark = place marker) ‫په‬ ‫ڕتووکنیشانه‬ ‫که‬ ،‫ر‬ ‫جێنیشانه‬ ‫که‬ ‫جێدۆز‬ ،‫ر‬ ‫ئه‬ ‫چێوه‬ ‫و‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫ده‬ ‫خر‬ ‫ێته‬ ‫ئه‬ ‫بۆ‬ ‫کتێبێ‬ ‫نێوان‬ ‫وه‬ ‫ی‬ ‫خوێندنه‬ ‫شوێنی‬ ‫که‬ ) ‫بکرێ‬ ‫دیاری‬ ‫تر‬ ‫جارێکی‬ ‫بۆ‬ bookmark2 ‫په‬ ‫ڕتووکنیشانه‬ ‫که‬ ‫نیشانه‬ ،‫ر‬ ‫که‬ ،‫کتێب‬ ‫نێوان‬ ‫ری‬ ‫نیشانه‬ ‫که‬ ‫وێبگه‬ ‫یان‬ ‫شوێن‬ ‫ری‬ ،‫وێبگه‬ ‫شوێندۆزی‬ ، ‫وێبگه‬ ‫نیشانه‬ ‫که‬ ‫ر‬ ‫له‬ ‫ئینته‬ ‫هێمایه‬ ،‫رنێتدا‬ ‫که‬ ‫ک‬ ‫له‬ ‫له‬ ‫کارکردن‬ ‫کاتی‬ ‫وێبگه‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫له‬ ‫کدا‬ ‫"تووهمراز‬ toolbar ‫وێبگه‬ ‫"ی‬ ‫ڕه‬ ‫که‬ ‫ده‬ ‫دای‬ ‫ناونیشانی‬ ‫تا‬ ‫نێن‬ ‫ئه‬ ‫وێبگه‬ ‫و‬ ‫یه‬ ‫وه‬ ‫له‬ ‫~ێ‬ ‫کوو‬ ‫وێبگه‬ ‫ڕه‬ ‫که‬ ‫به‬ . ‫کرێ‬ ‫تۆمار‬ ‫دا‬ ‫جۆره‬ ‫م‬ ‫له‬ ‫کاتی‬ ‫وێبگه‬ ‫داهاتووی‬ ‫ئه‬ ‫بێ‬ ،‫ردیدا‬ ‫وه‬ ‫وێبگه‬ ‫ناونیشانی‬ ‫بکات‬ ‫پێویس‬ ‫ی‬ ‫که‬ ‫بنووسرێته‬ ‫وه‬ ‫ته‬ ، ‫به‬ ‫نها‬ ‫وێبگه‬ ‫ناوی‬ ‫جێگیرکردنی‬ ‫که‬ ‫له‬ ‫~ه‬ ‫منووی‬ ‫که‬ ، ‫سیسته‬ ‫مه‬ ‫که‬ ‫ده‬ ‫چێته‬ ‫وێبگه‬ ‫ناو‬ ‫که‬ ‫وه‬ ) boolean1 (= logical = Boolean) ‫بوولی‬ Boolean2 (= Boolean) ‫ک‬ ‫ه‬ ‫مایه‬ ‫بوولی‬ ‫گۆڕاوی‬ ،‫بوولی‬ ‫تیی‬ boolean algebra ‫جه‬ ‫بوولی‬ ‫بری‬ boot " ‫بووت‬ ‫خستنه‬ ،" ‫ڕێ‬ ‫خستنه‬ ‫سیسته‬ ‫ڕێی‬ ‫له‬ ‫کارپێکردن‬ ‫می‬ ‫سه‬ ‫ره‬ ‫تاوه‬ ) bounce1 ‫ده‬ ‫ر‬ ‫ک‬ ‫ردن‬ bounce2 ‫گه‬ ‫ڕانه‬ ‫وه‬ ‫له‬ ‫ئینته‬ ‫گه‬ ،‫رنێتدا‬ ‫ڕانه‬ ‫وه‬ ‫نامه‬ ‫ی‬ ‫په‬ ‫یان‬ ‫یامی‬ ‫له‬ ‫نێردراو‬ ‫به‬ ‫ئه‬ ‫ر‬ ‫وه‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫ناونیشانه‬ ‫که‬ ‫هه‬ ‫ڵه‬ ‫یه‬ ‫کێشه‬ ‫یان‬ ‫یه‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫کی‬ ‫ری‬ ‫له‬ ‫ئارادایه‬ ) box ‫سندوق‬ ،‫باوڵ‬ ‫جێدان‬ ،
30 BRB (= be right back) ‫"هه‬ ‫ئێسته‬ ‫ر‬ ‫دێمه‬ ‫و‬ "‫ه‬ ، ‫ئه‬ ‫سه‬ ‫م‬ ‫روشه‬ ‫یه‬ ‫له‬ ‫جار‬ ‫زۆر‬ ‫مه‬ ‫به‬ ‫کۆکاندا‬ ‫ده‬ ‫کار‬ ‫له‬ ‫و‬ ‫چێ‬ ‫ئه‬ ‫جیاتیی‬ ‫وه‬ ‫بنووسرێ‬ ‫ی‬ be right back ‫که‬ ) ‫به‬ ‫ده‬ ‫کوردی‬ ‫بێته‬ ‫هه‬ ‫ئێسته‬ ‫ر‬ ‫دێمه‬ ‫وه‬ ‫به‬ ،) ‫سه‬ ‫س‬ ‫روشته‬ ‫ئینگلیزییه‬ ‫که‬ ‫ده‬ : ‫نووسرێ‬ BRB ) broadband ‫به‬ ‫رینباند‬ broadcast ‫باڵو‬ ‫ک‬ ‫ردنه‬ ‫په‬ ،‫وه‬ ‫خش‬ ‫وه‬ ، ‫شان‬ browser ‫گه‬ ‫ڕۆ‬ ‫ک‬ ‫ئینته‬ ، ‫وێنه‬،‫رنێت‬ ‫ر‬ ‫خوێندنه‬ ‫پرۆگرامی‬ ‫وه‬ ‫ی‬ ‫الپه‬ ‫ڕه‬ ‫ئینته‬ ‫کانی‬ ) ‫رنێ‬ budget ‫بو‬ ‫و‬ ‫دجه‬ buffer ‫بیرگه‬ ،‫نێوانگر‬ ‫نێوانگر‬ ‫ی‬ ‫هه‬ ‫جۆره‬ ‫موو‬ ‫بیرگه‬ ‫یه‬ ‫کاتیی‬ ‫کی‬ ‫ناوبه‬ ‫بیرگه‬ ‫دوو‬ ‫نێوان‬ ‫ستی‬ ‫خولگه‬ ‫یان‬ ‫سیسته‬ ‫یان‬ )‫م‬ bug ‫ک‬ ‫ه‬ ،‫لێن‬ ‫چه‬ ‫هه‬ ،‫وتی‬ ‫ڵه‬ build ٢ ‫ت‬ ‫پێ‬ ‫ک‬ ‫هێنان‬ ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫رزکردنه‬ ‫وه‬ burner ‫سووتێنه‬ ‫ر‬ burst ٢ ‫ته‬ ‫ت‬ ‫رینه‬ ‫وه‬ ٢ ‫ته‬ ‫ت‬ ‫راندنه‬ ‫وه‬ bus ‫تێپه‬ ‫ڕگه‬ busy ‫سه‬ ‫رراڵ‬ busy hour ‫سه‬ ‫کاژێری‬ ‫رراڵی‬ button ‫دوگمه‬ bypass ‫التێپه‬ ‫به‬ ،‫ڕی‬ ‫الداتێپه‬ ‫ڕین‬ byte ‫هه‬ ، ‫بای‬ ‫شته‬ ‫هه‬ ، ‫بی‬ ‫ش‬ ، ٨ ‫بی‬
31 C, c C1 "‫"سی‬ ‫به‬ ‫زمانێکی‬ ‫ناوی‬ ‫رنامه‬ ‫ئاستبه‬ ‫داڕێژیی‬ )‫رز‬ C2 "‫"سی‬ ، ‫ڕه‬ ‫شانزه‬ ‫نووسی‬ ‫شانزه‬ ‫به‬ ،‫یی‬ ‫رانبه‬ ‫به‬ ‫ر‬ ٢٢ ‫ده‬ ‫ده‬ )‫یی‬ C# ‫"سی‬ "‫شارپ‬ ‫به‬ ‫زمانێکی‬ ‫ناوی‬ ‫رنامه‬ ‫ئاستبه‬ ‫داڕێژیی‬ )‫رز‬ C+ ‫"سی‬ ،"+‫"سی‬ ‫پڵه‬ ،"‫س‬ ‫به‬ ‫ناوی‬ ‫رنامه‬ ‫یه‬ ‫به‬ ‫کی‬ ‫رنامه‬ ‫سازیی‬ ‫ئاستبه‬ ‫رزه‬ ‫که‬ ‫سه‬ ‫رووتر‬ ‫له‬ " C ‫"ه‬ ) C++ ‫"سی‬ ،"++‫"سی‬ ‫پڵه‬ ‫س‬ ‫پڵه‬ ،"‫س‬ ‫به‬ ‫زمانێکی‬ ‫ناوی‬ ‫رنامه‬ ‫داڕێژیی‬ ‫ئاستبه‬ )‫رز‬ C: ‫س‬ ‫سی‬ ،‫اڵ‬،‫جووت‬ - ‫اڵ‬،‫جووت‬ ‫له‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ره‬ ‫که‬ ‫سییه‬ ‫کاندا‬ ‫نیشانه‬ ‫ڕه‬ ‫دیسکی‬ ‫ی‬ ‫ری‬ C ) cab1 ‫درێژ‬ ‫ک‬ ‫راوه‬ ‫یه‬ ‫په‬ ‫بۆ‬ ‫ڕگه‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫په‬ ‫ی‬ ‫ستێنراوه‬ ‫سیسته‬ ‫مه‬ ‫ک‬ ‫انی‬ .‫ویندۆزدا‬ ‫ک‬ ‫ورتراوه‬ ‫ی‬ cabinet cab2 ‫ژووریله‬ cable ‫ک‬ ‫ێبڵ‬ cache ‫حه‬ ‫شارگه‬ CAD (= computer-aided design) ‫یارمه‬ ‫به‬ ‫داڕشتن‬ ‫تیی‬ ‫ک‬ ‫ۆمپیۆته‬ ‫ر‬ caddy " ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ره‬ "‫دی‬ ‫سی‬ ‫باغی‬ ‫دی‬ ‫ره‬ ‫تایبه‬ ‫باغی‬ ‫هه‬ ‫تی‬ ‫ڵگرتنی‬ ‫دیس‬ ‫ک‬ ‫سی‬ ‫ی‬ )‫دی‬ calculate ٢ ‫هه‬ ،‫ژماردن‬ ‫ت‬ ‫ژمارکردن‬ ٢ ‫لێکدانه‬ ‫ت‬ ‫وه‬ ٢ ‫ت‬ ‫نه‬ ‫خشه‬ ‫ستن‬،‫ڕێک‬ ،‫دانان‬ calculation ‫ژمێر‬ ‫ک‬ ،‫اری‬ ‫هه‬ ،‫ژماردن‬ ‫ژمارکردن‬
32 calculator ‫ژمێره‬ ‫ژماردن‬ ‫ئامێری‬ ،‫ر‬ cancel ‫هه‬ ‫ڵوه‬ ‫شاندنه‬ ‫وه‬ canonical ‫به‬ ‫یاسا‬ ‫پێی‬ capability ‫توانا‬ ‫توانایی‬ ، ‫توانس‬ ، capacity ٢ ‫ت‬ ‫فراوانی‬ ،‫جێگرتن‬ ٢ ‫توان‬ ‫ت‬ ‫س‬ capture ‫گرتن‬ card ‫ک‬ ‫ارت‬ case ‫سنووق‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫اهڕه‬ ‫ره‬ ‫ک‬ ‫انی‬ ‫ک‬ ‫ۆمپی‬ ‫و‬ ‫ته‬ )‫ر‬ case (SW) ‫دۆخ‬ ،‫بار‬ category ‫هاوپۆله‬ ‫ک‬ ‫ان‬ CD-ROM (= compact-disc read-only memory = compact-disc ROM) ‫"سی‬ ‫دی‬ ‫تیشکی‬ ‫دیسکی‬ ،"‫رام‬ ‫ت‬ ‫بیرگه‬ ‫ته‬ ‫ی‬ ‫خوێنه‬ ‫نها‬ ‫دیسکی‬ ‫ریی‬ ‫په‬ ‫ستاوته‬ ‫جۆره‬ . ‫بیرگه‬ ‫یه‬ ‫ده‬ ‫کی‬ ‫ره‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫کیی‬ ‫به‬ ،‫ر‬ ‫شێوه‬ ‫به‬ ‫دیسک‬ ‫ی‬ ‫ته‬ ‫کنۆلۆ‬ ‫لیزه‬ ‫یان‬ ‫تیشکی‬ ‫ژیای‬ )‫ری‬ CD-RW (= compact disc, rewriteable) CD-RW ‫دیسکی‬ ،) ‫په‬ ‫له‬ ‫ستێنراوی‬ ‫سه‬ ‫رنووسه‬ ‫نی‬ ‫دیسکی‬ ‫فۆرماتێکی‬ ‫په‬ ‫ستێنراو‬ CD ‫)ه‬ ‫که‬ ‫ڕێگه‬ ‫ده‬ ‫به‬ ‫دات‬ ‫رده‬ ‫له‬ ‫تۆمار‬ ‫وام‬ ‫سه‬ ) ‫بکرێ‬ ‫دیسکێ‬ ‫ر‬ central ‫ناوه‬ ‫ندی‬ certificate ‫بڕوانامه‬ CGI1 = Common Gateway Interface CGI2 = Computer Graphics Interface challenge/response ‫به‬ ‫ر‬ ‫ه‬ /‫نگاری‬ ‫وه‬ ‫هم‬ ‫له‬ ‫دراوه‬ ‫پاراستنی‬ )‫کاندا‬ CHAP (= Challenge-Handshake Authentication Protocol) CHAP ‫سی‬ ‫ئێچ‬ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫پی‬ ‫شێوه‬ ‫یه‬ ‫پارێزراوه‬ ‫کی‬ ‫پێوه‬ ‫بۆ‬ ‫به‬ ‫ندبوون‬ ‫سیسته‬ .‫مێک‬ ‫کۆنووس‬ ‫پاراستنه‬ ‫ێکی‬ ‫پێوه‬ ‫بۆ‬ ‫ندییه‬ ‫لێکبه‬ ‫ستراوه‬ ‫که‬ ‫کان‬ ‫به‬ ‫تیایدا‬ ‫ڕێوه‬ ‫به‬ ‫ر‬ ‫ده‬ ‫خۆی‬ ‫بڕیارده‬ ‫توانێ‬ ‫که‬ ‫بێ‬ ‫ر‬ ‫چه‬ ‫نده‬ ‫"چوونه‬ ‫ژووره‬ ‫وه‬ ‫"تێپه‬ ‫و‬ " ‫ڕوشه‬ " ‫پێویسته‬ ) char = character
33 character ‫نووسه‬ ‫هێما‬ ، charge ‫بارگه‬ charged ‫بارگه‬ ‫بارگاوی‬ ،‫کراو‬ charger ‫بارگاویکه‬ ‫بارگه‬ ،‫ر‬ ‫ده‬ ‫ر‬ chart ‫هێڵ‬ ‫ک‬ ‫اری‬ chat ‫ده‬ ‫مه‬ ‫ته‬ ‫چات‬ ،‫رێ‬ check ‫پیاچوونه‬ ‫وه‬ ‫تێڕوانین‬ ، check box ‫چوارگۆشه‬ ‫پیاچوونه‬ ‫ی‬ ‫وه‬ ‫خانه‬ ، ‫پیاچوونه‬ ‫ی‬ ‫وه‬ chip ‫ته‬ ،‫چیپ‬ ‫ڵه‬ ‫ته‬ ،‫زم‬ ‫هش‬ chip set ‫کۆمه‬ ‫ڵه‬ ‫ته‬ ‫ڵه‬ ‫زم‬ ‫کۆمه‬ ‫ڵه‬ ‫مۆنتاژبوویه‬ ‫چه‬ ‫کی‬ ‫ته‬ ‫ند‬ ‫ڵه‬ ‫زم‬ ‫که‬ ‫دیاریکراو‬ ‫کارێکی‬ ‫جێبه‬ ‫ده‬ ‫جێ‬ )‫کات‬ cipher ‫سفراندن‬ ،‫سفر‬ circuit ‫خولگه‬ ‫که‬ ، ‫مه‬ ‫ره‬ ‫چێوه‬ ، class ‫پۆ‬ click ‫ک‬ ،‫رته‬ ‫ک‬ ‫لی‬ ‫ک‬ client ‫ڕاژه‬ ‫خواز‬ clip ،‫گرته‬ ‫ک‬ ‫چه‬ ،‫لیپ‬ ‫پ‬ ‫ک‬ clock rate (= clock speed) ‫تێ‬ ‫ک‬ ‫له‬ ‫ڕای‬ ‫ره‬ ، ‫چر‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫له‬ ‫ره‬ ‫ڕێژه‬ ، ‫ی‬ ‫له‬ ‫ر‬ ‫ه‬ )‫کاتژمێر‬ ‫خێراییی‬ = clone ‫له‬ ‫به‬ ‫رگرتنه‬ ‫و‬ ‫وه‬ ،‫ه‬ ‫ک‬ ،‫ۆی‬، ‫ک‬ ‫لۆن‬ ‫کتوم‬ ، ‫کۆمپیوته‬ ‫که‬ ‫رێ‬ ‫له‬ ‫الیه‬ ‫دروستکه‬ ‫ن‬ ‫رێکه‬ ‫وه‬ ‫ده‬ ‫چێ‬ ‫پێکهاته‬ ‫و‬ ‫کرێ‬ ‫که‬ ‫له‬ ‫کتوم‬ ‫ی‬ ‫گه‬ ‫ڵ‬ ‫پێکهاته‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ی‬ ‫دروستکه‬ ‫چێکراوی‬ ‫رێکی‬ ‫تره‬ ‫رێکی‬ ‫وه‬ ‫وه‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫که‬ ) close1 ‫داخستن‬ ‫ده‬ ‫فه‬ ‫یان‬ ‫ستوور‬ ‫به‬ ‫کۆتاییپێهێنان‬ ‫و‬ ‫داخستن‬ ‫رمانی‬ ‫په‬ ‫کاری‬ ‫ڕگه‬ ) close2 ‫نزیک‬ ‫ئاوه‬ )‫ڵناو‬ close and open a file ‫کردنه‬ ‫وه‬ ‫په‬ ‫داخستنی‬ ‫و‬ ‫ڕگه‬ close button (= X button) ‫دوگمه‬ ‫داخستن‬ ‫ی‬
34 closed ‫داخراو‬ ‫ئاوه‬ )‫ڵناو‬ cloud computing ‫هەورەژمێرکاری‬ ،‫هەور‬ ‫ژمێرکاریی‬ cloud operating system ‫کارگێڕی‬ ‫هەورەسیستەمی‬ ‫وەکوو‬ ‫ئازور‬ ‫ویندۆزی‬ azure ) cluster ‫هێشوو‬ ، ‫چەپک‬ ‫گرووپ‬ ، CMOS (= complementary metal-oxide semiconductor) CMOS ،) ‫"سی‬ "‫مۆس‬ ‫نیمچه‬ ‫گه‬ ‫یه‬ ‫نه‬ ‫ته‬ ‫کانزای‬ ‫ئۆکسیدی‬ ‫ری‬ ‫واوکه‬ ‫جۆره‬ .‫ر‬ ‫ئه‬ ‫ئامێرێکی‬ ‫له‬ )‫کترۆنی‬ code1 ‫ک‬ ‫ۆد‬ ‫ڕه‬ ، ‫نهێنی‬ ،‫مز‬ code2 (= program) ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫رنامه‬ ‫زاراوه‬ ‫به‬ ‫کۆن‬ ‫ی‬ ‫رانبه‬ ‫به‬ ‫ر‬ ‫وشه‬ ‫ی‬ " program ‫که‬ " ‫تاڕاده‬ ‫یه‬ ‫له‬ ‫ک‬ ‫که‬ ‫کار‬ ‫وتووه‬ ‫به‬ ، ‫له‬ ‫هم‬ ‫هه‬ ‫له‬ ‫ندێ‬ ‫زاراوه‬ ‫پێکهاته‬ ‫یییه‬ ‫هه‬ ‫هێشتا‬ ‫کاندا‬ ‫به‬ ‫ر‬ ‫هه‬ ‫کارهێنانی‬ ‫یه‬ ) ٢ ‫به‬ ‫ت‬ ‫رنامه‬ ‫نووسی‬ code3 ‫نهێنبه‬ ‫ندیکردن‬ code4 = encode codec codec ) ، ،‫رەمزدانان‬ "‫"کۆدێک‬ ) ‫له‬ ‫پێوه‬ ‫ندییه‬ ‫دراوه‬ ‫یییه‬ ‫ئامێرێک‬ ،‫کاندا‬ ‫نهێنیبه‬ ‫بۆ‬ ‫به‬ ‫هێما‬ ‫ندیی‬ ‫راوردییه‬ ‫به‬ ‫گۆڕانیان‬ ‫و‬ ‫کان‬ ‫ڕه‬ ،‫و‬ ‫نووسی‬ ‫گه‬ ‫ڕانه‬ ‫وه‬ ‫شێوه‬ ‫بۆ‬ ‫یان‬ ‫به‬ ‫راوردییه‬ ‫سه‬ ‫ره‬ ‫تایییه‬ )‫کان‬ collapse ٢ ‫هه‬ ،‫ڕمان‬ ،‫ڕووخان‬ ‫ت‬ ‫ره‬ ‫سهێنان‬ ٢ ‫نووشتانه‬ ‫ت‬ ‫وه‬ ٢ ‫ت‬ ‫که‬ ‫وتن‬ column ‫ستوون‬ COM1 (= Component Object Model) COM ‫به‬ ، ‫بیناسازیی‬ ‫ردی‬ ‫له‬ ‫مایکرۆسۆف‬ ‫"کۆنترۆله‬ ‫کان‬ controls ‫له‬ " ‫"ئه‬ ‫کتیڤ‬ ‫ئێکس‬ Active X ‫"دا‬ COM2 (= Computer Output on Microfilm) COM ‫ده‬ ، ‫رۆچکه‬ ‫ی‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫له‬ ‫ر‬ ‫مایکرۆفیلمدا‬
35 COM3 COM ‫ک‬ ، ‫ام‬ ‫له‬ ‫ئینته‬ ‫یه‬ ،‫رنێتدا‬ ‫له‬ ‫کێک‬ ‫درێژکراوه‬ ‫کانی‬ ‫ناوه‬ ‫دۆمه‬ ‫وێب"ه‬ ‫"ناونیشانی‬ ‫ین‬ ‫وێنه‬ ‫بۆ‬ ، ‫له‬ yahoo.com ‫که‬ ، ‫وێبگه‬ ‫بۆ‬ ‫بازرگانییه‬ ‫کان‬ commecrial ‫به‬ ‫ده‬ ‫کار‬ ) ‫چێ‬ COM4 [executable program] ‫کام‬ ‫له‬ DOS ‫جۆره‬ ،‫دا‬ ‫درێژکراوه‬ ‫یه‬ ‫په‬ ‫کی‬ ‫ڕگه‬ ‫جێبه‬ ‫ی‬ ‫دوودو‬ ‫جێکاریی‬ ‫ویییه‬ binary ) combine ‫ئاوێتەکردن‬ ،‫یەکگرتن‬ ،‫تێکەڵکردن‬ comma ،‫بۆر‬ ‫ک‬ ‫ۆما‬ ‫وێرگو‬ ، command ‫فه‬ ‫رمان‬ comment ٢ ‫ت‬ ‫ڕوون‬ ‫ک‬ ‫ردنه‬ ‫وه‬ ٢ ،‫تێبینی‬ ،‫لێدوان‬ ،‫بۆچوون‬ ‫ت‬ ‫سه‬ ‫رنج‬ common ‫هاوبه‬ ‫باو‬ ،‫ش‬ Common Gateway Interface (= CGI) ‫ناوبه‬ ‫ده‬ ‫ستی‬ ‫ره‬ ‫ڕێی‬ ‫هاوبه‬ ‫ش‬ ‫له‬ ‫ئینته‬ ‫رن‬ ‫شێوه‬ ،‫ێتدا‬ ‫ناوبه‬ ،‫ناسی‬ ‫وه‬ ، ‫س‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫رنامه‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫که‬ ‫ده‬ ‫له‬ ‫توانێ‬ ‫گه‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ڵ‬ ‫ڕاژه‬ ‫ری‬ ‫پێوه‬ ‫کار‬ )‫بهێنێ‬ ‫پێک‬ ‫چاالک‬ ‫ندیی‬ communication ٢ ‫ت‬ ‫ڕاگه‬ ‫پێگه‬ ،‫یاندن‬ ‫یاندن‬ ٢ ‫پێوه‬ ‫ت‬ ‫ندی‬ ٢ ‫گه‬ ‫هۆی‬ ‫ت‬ ‫پێوه‬ ‫یا‬ ‫یاندن‬ ‫ندیگرتن‬ compact ‫په‬ ‫ستێنراو‬ company ‫هاوبەشگە‬ ،‫بەشگە‬ compatible ‫شیاو‬ ،‫گونجاو‬ compile ‫وه‬ ‫رگێڕان‬ ‫لەسەریەک‬ ،‫کۆکردنەوە‬ ، ‫دانان‬ compiler ‫وه‬ ‫رگێڕ‬ ‫کۆکەرەوە‬ ، compress ٢ ‫ت‬ ‫په‬ ‫ستان‬ ٢ ‫په‬ ‫ت‬ ‫په‬ ،‫ستن‬ ‫ستانه‬ ‫وه‬ ‫گردکردنه‬ ، ‫وه‬ computable ‫ده‬ ،‫ژماردنی‬ ‫ژمارده‬ ، ‫بژمێردرێ‬ ‫توانێ‬ ‫نی‬ computation ٢ ‫لێکدانه‬ ،‫ژماردن‬ ‫ت‬ ‫وه‬ ٢ ‫ئه‬ ‫ت‬ ‫ژماردن‬ ‫نجامی‬ ‫ێک‬ compute1 ‫لێکدانه‬ ،‫ژماردن‬ ‫وه‬
36 compute2 ‫پێژمێرکردن‬ ،‫پێژمێری‬ ‫هه‬ ‫جۆره‬ ‫ر‬ ‫ژماره‬ ‫گه‬ ‫رییه‬ ‫که‬ ‫ک‬ ‫به‬ ‫پێویستی‬ ‫به‬ ‫"کۆمپیوته‬ ‫پێژمێر‬ ‫کارهێنانی‬ ) ‫بێ‬ "‫ر‬ computer ‫ک‬ ‫ۆمپیوته‬ ،‫ر‬ ،‫ژمێرەک‬ ‫بژمێر‬ ‫پێژمێر‬ ، ‫ژمێره‬ ، ‫ری‬ ‫ئه‬ ‫لیکترۆنی‬ computer abuse ‫به‬ ‫خراپ‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫کارهێنانی‬ ‫ر‬ computer-aided (= CA = computer assisted) ‫کۆمپیوته‬ ‫ریاریده‬ ‫ده‬ ‫پێژمێریاریده‬ ،‫ر‬ ‫ده‬ ‫ر‬ computer animation ‫به‬ ‫جووڵه‬ ‫گه‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫ریی‬ ‫ری‬ ‫که‬ ‫ڵکوه‬ ‫له‬ ‫رگرتن‬ )‫کارتۆن‬ ‫چێکردنی‬ ‫بۆ‬ ‫پێژمێر‬ Computer Graphics Interface (= CGI) ‫ناوبه‬ ‫ستی‬ ‫ناوبه‬ ،‫پێژمێر‬ ‫گرافیکی‬ ‫کۆمپیوته‬ ‫گرافیکی‬ ‫ستی‬ ‫ر‬ CON CON "‫"کون‬ ،) ، ‫له‬ .‫ناو‬ " DOS ‫ژێربێژیی‬ ‫ناوی‬ ،‫"دا‬ ‫که‬ ، ‫کونسو‬ ‫ئامێری‬ ‫به‬ ‫ته‬ ‫خته‬ ‫په‬ ‫و‬ ‫کلیل‬ ‫رده‬ ‫ده‬ ‫پیشان‬ )‫وترێ‬ concat ‫ک‬ ‫ۆ‬ ‫ک‬ ‫ردنه‬ ‫خستنه‬ ،‫وه‬ ‫سه‬ ‫ریه‬ ‫ک‬ conditional formatting ‫به‬ ‫شێوازکاریی‬ ‫مه‬ ،‫رج‬ ‫به‬ ‫فۆرماتکردنی‬ ‫مه‬ ‫رج‬ configuration ‫شێوه‬ ‫پێدان‬ connection ‫به‬ ‫ستنه‬ ‫په‬ ،‫وه‬ ‫یوه‬ ‫ندی‬ conslole ‫هه‬ ،‫شێلمان‬ ‫سه‬ ،‫تاق‬ ،‫ڵگر‬ ‫ردیوار‬ console = CON constant ‫نه‬ ‫گۆڕ‬ ‫چەسپاو‬ ، constructor ‫بنیاتنه‬ ‫ر‬ ‫دارێژەر‬ ، content ‫ناوه‬ ‫ڕۆ‬ ‫ک‬ content layout ‫گه‬ ‫هڵه‬ ‫به‬ ‫ناوه‬ ‫ندیی‬ ‫ڕۆ‬ ‫ک‬ context ٢ ‫ده‬ ‫ت‬ ‫ق‬ ٢ ‫ته‬ ،‫پێکهات‬ ‫ت‬ ‫شان‬ ،‫نراو‬ ‫ه‬ context menu ‫لیسته‬ ‫پێکهات‬ ‫ی‬
37 continue ‫درێژه‬ ‫بەردەوامبوون‬ ،‫پێدان‬ control bus ‫تێپه‬ ‫ڕگه‬ ‫ی‬ ‫ڕێ‬ ‫ک‬ ‫ستن‬، ‫تێپه‬ ، ‫ڕگه‬ ‫کۆنترۆڵ‬ ‫ی‬ control panel ‫په‬ ‫ڕ‬ ‫ه‬ ‫چاودێری‬ ‫ی‬ controls ‫کۆنترۆڵه‬ ‫ڕۆتینه‬ ،‫کان‬ ‫له‬ ‫پرۆگرام‬ ‫کانی‬ ‫"ئه‬ ‫کتیڤ‬ ‫به‬ ،‫ئێکس"دا‬ ‫نزیکه‬ ‫وه‬ ‫"جاڤا"یه‬ ‫ک‬ ‫له‬ ‫"ئه‬ "‫پل‬ ‫دا‬ convert ‫گۆڕان‬ ،‫گۆڕین‬ cookie (= Cookie) ‫شه‬ ‫ک‬ ‫رۆ‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫له‬ ‫ئینته‬ ‫جۆره‬ ،‫رنێتدا‬ ‫ده‬ ‫ره‬ ‫په‬ ‫ڕگه‬ ‫یه‬ ‫بچکۆله‬ ‫کی‬ ‫یه‬ ‫که‬ ، ‫به‬ ‫نه‬ ‫هۆی‬ ‫رمه‬ ‫واڵه‬ ‫"گه‬ ‫ی‬ ‫ڕۆک‬ browser ‫"ه‬ ‫وه‬ ‫له‬ ، ‫سه‬ ‫بنه‬ ‫ر‬ ‫زانیارییه‬ ‫مای‬ ‫وێبگه‬ ‫کانی‬ ‫یه‬ ‫ده‬ ‫چێ‬ ‫ک‬ ‫و‬ ‫کرێ‬ ‫له‬ ‫به‬ ‫رگره‬ ‫وه‬ ‫زانیارییه‬ ‫ی‬ ‫سه‬ ‫رنجڕاکێشه‬ ‫ک‬ ‫به‬ ‫انی‬ ‫کارهێنه‬ ‫ره‬ ) copy ‫له‬ ،‫ڕوونووس‬ ‫به‬ ‫رگرتنه‬ ‫وه‬ copyright ‫له‬ ‫مافی‬ ‫به‬ ‫رگرتنه‬ ‫وه‬ cost ‫به‬ ،‫تێچوون‬ ‫ها‬ count ٢ ‫ژماردن‬ ‫ت‬ ٢ ‫کۆکردنه‬ ‫ت‬ ‫وه‬ counter ‫ژمێره‬ ‫ر‬ CPRM (= Content Protection for Removable Media) ‫سی‬ ‫پی‬ ‫ئار‬ ‫ناوه‬ ‫پاراستنی‬ ،‫ئێم‬ ‫ڕاگه‬ ‫ڕۆکی‬ ‫یێنه‬ ‫البر‬ ‫ده‬ ‫نییه‬ ‫کان‬ ‫ته‬ ‫کنۆلۆژیایه‬ ‫له‬ ‫داڕێژراو‬ ‫کی‬ ‫سه‬ ‫بنه‬ ‫ر‬ ‫ڕه‬ ‫مای‬ ‫ره‬ ‫واڵه‬ ‫یه‬ ‫جێبه‬ ‫بۆ‬ ‫جێکردنی‬ ‫سنووردارییه‬ ‫له‬ ‫پاراستنی‬ ‫کانی‬ ‫به‬ ‫رگرتنه‬ ‫وه‬ ) CPU (= central processing unit) ‫سی‬ ‫پی‬ ‫یوو‬ ‫یه‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫ه‬،‫ڕێک‬ ‫ری‬ ‫ناوه‬ ‫ندی‬ ‫ه‬،‫ڕێک‬ ، ‫ناوه‬ ‫ری‬ )‫ندی‬ crack ‫ش‬ ‫ک‬ ،‫ان‬ ‫ک‬ ‫را‬ ‫ک‬ CRAM (= challenge-response authentication mechanism) CRAM ‫سی‬ ، ‫ئارئه‬ ‫ی‬ ‫ئێم‬ ‫"گه‬ ‫هله‬ ‫واره‬ scheme ‫"یه‬ ‫دووئاسته‬ ‫کی‬ ‫یه‬ ‫به‬ ‫ڕێپێدانی‬ ‫بۆ‬ ‫کارهێنه‬ ‫ڕایه‬ ‫رانی‬ ‫ڵه‬ ‫که‬ ‫وه‬ ‫به‬ ‫کوو‬ ‫له‬ ‫شێک‬ " ‫کۆنووسی‬ ‫گواستنه‬ ‫وه‬ ‫سه‬ ‫ی‬ ‫رووده‬ ‫ق‬ Hypertext Transfer Protocol = HTTP ‫وێب‬ ‫"ی‬ ‫به‬ ‫ده‬ ‫کار‬ ) ‫برێ‬ crash ‫تێ‬ ‫ک‬ ‫ش‬ ‫ک‬ ‫ان‬
38 crawler ‫شۆ‬،‫وێب‬ ‫ک‬ create ‫دروست‬ ،‫ئافراندن‬ ‫ک‬ ‫ردن‬ credit ‫بایه‬ ‫بڕوا‬ ،‫خ‬ credit card ‫بایه‬ ‫کارتی‬ ،‫بڕوا‬ ‫کارتی‬ ،‫بڕواکارت‬ ‫کارتی‬ ،‫خ‬ ‫ره‬ ‫رز‬ cron ‫ک‬ ‫ارگێڕ‬ crossover1 ‫په‬ ‫ڕینه‬ ‫وه‬ ‫بڕین‬ ، crossover2 ‫یه‬ ‫شوێنی‬ ،‫بڕگا‬ ‫کتربڕین‬ cryptography ‫نهێنی‬ ‫ک‬ ‫ردن‬ CSMA-CD (= carrier sense multiple access/collision detection) ،‫سزماسیدی‬ ‫ده‬ ‫ستپێگه‬ ‫چه‬ ‫یشتنی‬ ‫ندجاره‬ ‫وه‬ ‫ی‬ ‫هه‬ ‫رگری‬ /‫ڵگر‬ ‫پێکدادان‬ ‫ئاشکراسازیی‬ ‫جۆره‬ ‫ڕایه‬ ‫پرۆتۆکۆلێکی‬ ‫ڵه‬ ) CSS (= cascading style sheet) ‫سی‬ ‫ئێس‬ ‫ئێس‬ ‫کۆمه‬ ‫ڵه‬ ‫ڕێسایه‬ ‫که‬ ‫بۆ‬ ‫ئه‬ ‫وه‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫چۆن‬ ‫ڵگه‬ ‫نامه‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫کی‬ HTML ‫شێوه‬ ) ‫یان‬ ‫بدرێ‬ ‫پێ‬ ‫ی‬ ‫به‬ ‫شێوازه‬ ‫بڵێین‬ ‫سانایی‬ ‫زمانێکه‬ ) CSV1 (= comma-separated value) CSV ‫سی‬ ،) ‫ئێس‬ ،‫ڤی‬ ‫بەهای‬ ‫به‬ ‫جیابوو‬ ‫بۆر‬ ‫له‬ ‫پێکهاته‬ ‫دراوه‬ ‫یییه‬ ‫ئه‬ ،‫کاندا‬ ‫تۆماره‬ ‫و‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫بواره‬ ‫به‬ ‫کانی‬ ‫بوونه‬ ‫جیا‬ ‫لێک‬ ‫بۆر‬ ‫ته‬ ‫وه‬ ) CSV2 [comma delimited] ‫جۆره‬ ‫درێژکراوه‬ ‫یه‬ ‫په‬ ‫کی‬ ‫ڕگه‬ ) ctrl-key ‫دوگمه‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫دوگمه‬ ،‫ۆنتڕۆڵ‬ ‫کونترۆڵ‬ ‫ت‬ currency ‫دراو‬ ‫پاره‬ ، current1 (= electric current) ‫ته‬ ‫زوو‬ ‫لووزه‬ ، ‫و‬ ‫ته‬ ‫کاره‬ ‫زووی‬ )‫بایی‬ current2 ‫تایبه‬ ‫به‬ ‫تی‬ ‫دواژماره‬ ،‫ئێستا‬ ‫ڕۆژنامه‬ ،‫گۆڤار‬ ،‫کتێب‬ ، ‫دواوه‬ )‫کتێبێک‬ ‫شانی‬ current3 ‫هه‬ ‫نووکه‬ ‫ئێسته‬ ،‫یی‬ ‫ئێسته‬ ‫هی‬ ،‫یی‬ ‫دوایین‬ ، current address ‫ناونیشان‬ ‫دوایین‬
39 current date ‫ڕێکه‬ ‫ئێستاکه‬ ‫وتی‬ cursor ‫جێنیشانده‬ ‫ر‬ custom ‫ڕاسپێراو‬ customize ‫ک‬ ‫ڕیارخواز‬ ‫ک‬ ،‫ردن‬ ‫سازدان‬ ،‫گونجان‬ ‫چا‬ ‫ک‬ ‫و‬ ‫ردن‬ ‫شتێ‬ ‫گۆڕینی‬ ‫ک‬ ‫به‬ ‫خواستی‬ ‫پێی‬ ‫ک‬ ‫ڕیار‬ ) cut ‫بڕین‬ CVS (= Concurrent Versions System) ‫سی‬ ‫ڤی‬ ‫سیسته‬ ،‫ئێس‬ ‫می‬ ‫وه‬ ‫شانه‬ ‫هاوکاته‬ ‫کان‬ ‫سیسته‬ ‫مێکه‬ ‫هه‬ ‫بۆ‬ ‫ڵسوکه‬ ‫له‬ ‫وتکردن‬ ‫گه‬ ‫ڵ‬ ‫وه‬ ‫شانه‬ ‫سیسته‬ .‫کان‬ ‫مه‬ ‫که‬ ‫گۆڕانکارییه‬ ‫ئاگاداری‬ ‫په‬ ‫ناو‬ ‫کانی‬ ‫ڕگه‬ ‫جۆربه‬ ‫جۆره‬ ‫پڕۆژه‬ ‫کانی‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫به‬ . ‫یارمه‬ ‫تیی‬ ‫ئه‬ ‫مه‬ ‫ده‬ ‫مرۆڤ‬ ‫توانێ‬ ‫وه‬ ‫دوایین‬ ‫ئاگاداری‬ ‫شانه‬ ‫په‬ ‫کانی‬ ‫ڕگه‬ ‫یه‬ ‫که‬ ‫بێ‬ ‫ک‬ ‫کۆمه‬ ‫به‬ ‫ڵێ‬ ‫کارهێنه‬ ‫ر‬ ‫له‬ ‫کاری‬ ‫گه‬ ‫ده‬ ‫ڵدا‬ ‫که‬ ‫هه‬ ،‫ن‬ ‫روه‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫ده‬ ‫سانایی‬ ‫بگه‬ ‫توانرێ‬ ‫ڕێته‬ ‫وه‬ ‫بۆ‬ ‫وه‬ )‫پێشوو‬ ‫شانی‬ CWIS (= Campus Wide Information System) ‫سیسته‬ ‫می‬ ‫به‬ ‫رفراوانی‬ ‫ک‬ ‫ۆگا‬ ‫ک‬ ‫زانیارییه‬ ‫ردنی‬ ‫ک‬ ‫انه‬ ‫له‬ ‫زان‬ ‫ک‬ ‫په‬ ‫و‬ ‫ۆ‬ ‫یمانگا‬ ‫ک‬ ‫اندا‬ cybrarian ‫ک‬ ‫ارمه‬ ‫ندی‬ ‫ک‬ ‫انه‬،‫تێب‬ ‫دیجیتاڵ‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫تێبه‬ ‫وانێ‬ ‫ک‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ک‬ ‫له‬ ‫ار‬ ‫سه‬ ‫ر‬ ‫ک‬ ‫انه‬،‫تێب‬ ‫ئه‬ ‫ی‬ ‫لی‬ ‫ک‬ ‫ب‬ ‫ترۆنی‬ ‫ک‬ ‫ات‬ )

فەرهەنگی تەکنۆلۆژیای زانیاری

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à فەرهەنگی تەکنۆلۆژیای زانیاری(20)

Plus de Bahzad5(20)

Dernier(20)

فەرهەنگی تەکنۆلۆژیای زانیاری