Punim

1. UNIVERSITETI SHTETËROR I TETOVËS
FAKULTETI EKONOMIK – PROGRAMI MASTER
Lënda: Planifikim Marketingu
Bartes i Lëndës: Punuar nga:
Prof. Dr. Bardhyl Ceku Bekim Përgjegjaj
Tetovë, Qershor 2010

2. - 2 -
Tabela(diagrami) i Tregut
Tabela(diagrami) i tregut është një mjet i thjeshtë i cili mund të përdoret në një SËOT analizë, për të vlerësuar njohuritë e produktit të kompanisë, në nivelin e tregut, p.sh. sa klientë e blejnë produktin dhe në sa janë të kënaqur konsumatorët. 1Me këtë mjet kompania merr një përshtypje ,se ku dhe kurhd e sa duhet për të rritur përpjekjet e saj në mënyrë që të rrisë edhe shitjen.
Tabela e tregut është një katërkëndësh i cili tregon numrin e mundshëm të blerësve potencial të segmentit(pjesës) së tregut. Tabela bëhët në bazë të katër pyetjeve të mëposhtme:
1. Madhësia e tregut të synuar
2. Njohurive të produkteve të tregut
3. Tregu 'blerjen ose përdorimin e produkteve’ 4. Shkalla në të cilën tregu preferon, ose refuzon produktin (preferenca e tregut)
Tabela e Tregut
E ashtuquajtura tabelë e tregut është një mjet i thjeshtë për t'u përdorur kur të bëjmë vlerësimin e pjesës së tregut, apo për ndonjë produkt dhe për kontrollin e marketingut.
Tabela e tregut për produktin A:
Tabela e tregut tregon se 80% e tregut të synuar e njeh produktin A. Prej tyre, 60% e kanë provuar produktin, por vetëm 20% e klientëve të cilët e kanë provuar janë të kënaqur. - Shembulli tregon se reklamimi është efikas kur është fjala për përhapjen e njohurive në lidhje me produktin. Megjithatë, produkti nuk jetojnë deri në pritjet e konsumatorëve.
1 Training :Marketing Module 2:The market chart.doc

3. - 3 -
Shembulli në vijim tregon një tabelë-tregu për produktin B, ku vetëm 40% e tregut të synuar di për produktin B dhe vetëm 30% e kanë blerë apo prouvar atë produkt. Megjithatë, 80% e klientëve të cilët e kanë provuar këtë produkt janë të kënaqur. - Në këtë rast kompania duhet të rrisë reklamat e saj me qëllim për të përdorur avantazhin konkurrues të produktit. Tabela e tregut për produktin B:
Me fjalë të tjera, një tabelë e tregut mund të përdoret për të vlerësuar pozicionin e produktit në tregun e synuar, duke përfshirë: a) Njohuritë e tregut të produktit b) Tregun e blerjes apo përdorimit të produktit c) Shkallën në të cilën tregu preferon, ose refuzon produktin (preferencën e tregut) Tabela të ngjajshme mund të bëhen për produkte me të cilat një kompani ka konkurrencë të madhe në treg. Informacioni mund të merret duke pyetur respodentët(te intervistuarit) apo klientët Sa më shumë që dëshirojm të jemi të sigurt, aq më shumë konsumatorë duhet intervistuar(pyetur).

4. - 4 -
Përfitimet nga Marketingu
Njohja e asaj se çfarë dëshiron klienti është faktori kyç në çdo lloj biznesi. Në mes të tjerave, bizneset mund të marrin informata në mënyrë që mund të:
- Testojnë produktet e reja gjatë fazave të zhvillimit
- Vlerësojnë nevojat dhe konsumatorëve tek produktet e kompanisë dhe të konkurruesve
- Mësojnë dhe monitorojnë kënaqësinë e konsumatorëve me produktet, shërbimet, etj.
Mënyra më e mirë për të gjetur këto informata është udhëheqja e një hulumtimi të tregut. Informacionet mund të merren nga dy burime:
Hulumtimi i të dhënave parësore – ka të bëjë me dizajnimin dhe implementimin e hulumtimit origjinal; që është, të dhënat e mbledhura për herë të parë për analiza specifike drejtpërdrejt nga burimi. Epërsia e bërjes së hulumtimit parësor është marrja e informatave për pyetjet ose problemet e veçanta që ju nevojiten përgjigje.
Hulumtimi i të dhënave dytësore – dikush tjetër veçse i ka mbledhur këto të dhëna, informacione që veç ekzistojnë, që janë mbledhur në të kaluarën për qëllime tjera.
Burime të brendshme (Brenda kompanisë).
Burime të jashtme (jashtë kompanisë).
A. Pse ta përdorim hulumtimin e tregut?
Arsyet pse hulumtimi i tregut mund të bëhet:
 Kur kostot e marrjes së një vendimi të gabuar peshojnë më shumë se përdorimi i hulumtimit të tregut për të vërtetuar ose larguar bindjet e menaxherëve.
 Industria ose tregu është shume konkurrues.
 Produkti i fundit ose plani i marketingut dështoi për arsye të panjohura.
 Nevoja e ndihmës për një ide ose plan marketingu të ri para se të dërgohet tek menaxhmenti i lartë.
 Kompania është duke humbur konsumatorët afatgjatë më shpejt se përfitimin e konsumatorëve të rinj.
 Programi i menaxhmentit nuk është treguar i suksesshëm me konsumatorët e rinj
 Kompania dëshiron të bëhet “e fokusuar në konsumatorë”por ju nuk e dini se çfarë saktësisht konsumatorët tuaj dëshirojnë.
 Kompania është duke u bërë internacionale dhe ju jeni përgjegjës për gjetjen e tregjeve të reja.

5. - 5 -
C. Si të bëhet hulumtimi i tregut në një kompani?
Kompania fillon analizat e hulumtimit te tregut fillimisht duke mbledhur të gjitha të dhënat dytësore në dispozicion. Të dhënat dytësore janë të njohura për çmimin e lirë dhe mundësinë e lehtë të gjetjes së tyre. Në shumicën e rasteve, kompania që bën hulumtim ka buxhet të limituar dhe detyrime kohore kështu që të dhënat dytësore mbesin alternativa e vetme. Sidoqoftë, të dhënat dytësore nuk mund të mbulojnë të gjitha nevojat e hulumtuesit: mund të jenë të vjetra, jo të kompletuar ose jo të sigurta. Në këtë rast, të dhënat primare janë duke u mbledhur.
Hulumtimi parësor i tregut funksionon sepse duke folur me një numër të njerëzve relativisht të vogël (mostër), mund të gjeni një numër shume të madhë të informatave, Nëse:
- Njerëzit që intervistohen (mostra) janë një nëngrup përfaqësues i një grupi total të interesit
- Dhe, natyrisht funksionon vetëm kur bëhen pyetjet e duhura.
Grupi mund të jetë (për shembull) shtëpiakë, vozitës, duhanxhinjtë, blerës, drejtorë...
Teksti në vazhdim diskuton opsionet dhe ofron sugjerime se si të dizajnohet një projekt i suksesshëm i hulumtimit parësor të tregut..
Shtatë hapa nevojitën për të bërë hulumtimin e tregut:
1. Përcaktoni qëllimin tuaj – Çfarë dëshironi të hulumtoni? Pse? Çfarë prisni të gjeni nga informacionet që do t’i mblidhni?
2. Përcaktoni mostrën – Kë do ta pyesësh? Sa vetë? Si do t’i zgjidhni ata?
3. Zgjidhni një metodë të mbledhjes së të dhënave – Cila është metoda ë kontaktit tuaj? Instrumenti i mbledhjes së të dhënave tuaja?
4. Mblidhni të dhënat – Si duhet të mbledhësh të dhënat? Grackat e zakonshme?
5. Analizoni të dhënat – Zhvillimi i Databazës së Duhur; Veglat e Analizave; Bazat e Statistikës
6. Shkruani një raport hulumtimi – Krijimi i arsyes nga rezultatet, strategjitë e çmimeve, përcaktimi i detyrave dhe përgatitja e një plani të marketingut
7. Vepro/Qoje deri në fund hulumtimin – Gjetja e “Marketing Mix”të duhur, Mirëmbajta e të dhënave dhe Databazave; Si të përfitoni nga Kontaktet e Shitësve.
1. Përcaktoni Qëllimin tuaj
Hapi i parë në çdo hulumtim është vendosja se çfarë dëshironi të hulumtoni. Qëllimet e projektit përcaktojnë kënd do ta hulumtoni dhe çfarë do t’i pyesni. Nëse qëllimet tuaja janë të paqarta, rezultatet do të jenë të paqarta. Disa qëllime tipike janë:
 Tregu potencial për një produkt ose shërbim të ri
 Klasifikimi i produkteve dhe shërbimeve të tanishme
 Shkallët e kënaqësisë së konsumatorit/pacientit

6. - 6 -
 Efikasiteti i një reklame të re
 Efekti i çmimeve të ndryshme në shitjen e një produkti
 Pranimi i një produkti të ri nga konsumatorët në shkallën provuese dhe përsëritjes së blerjes
 Efekti i dizajnëve të paketimeve të ndryshme në shitje
 Imazhi i Korporatës
2. Dizajni dhe Mostra
Përcaktimi drejtësisht i target popullatës është kritik. Nëse nuk e intervistoni grupin e njerëzve të drejt, nuk do t’ia arrini qëllimit.
Janë dy elemente kryesore në përcaktimin e grupit të njerëzve që duhet t’i intervistoni.
 E para është vendosja e klasës së njerëzve që dëshironi t’i intervistoni (popullata target janë konsumatorët përdorues, ekzistues ose potencial ose për një treg industrial, stafi blerës i kompanisë).
Për shembull, nëse jeni duke intervistuar përdorues të një lloji të veçantë të produktit, ju mbase duhet të siguroni se përdoruesit e markave të ndryshme aktuale janë të përfaqësuar në proporcione që i afrohet pjesës së tregut aktual.
 E dyta është të vendosni se sa njerëz dëshironi t’i intervistoni. Një mostër e vogël përfaqësuese do të reflektojë grupin nga i cili është varur. Sa më e madhe të jetë mostra, aq saktësisht e përfaqëson grupin target. Sidoqoftë, shuma e përmirësimit në saktësi zvogëlohet përderisa masa e mostrës suaj shtohet. Duhet të merrni vendim rreth madhësisë së mostrës suaj bazuar në faktorët si:koha në dispozicion, buxheti dhe shkalla e nevojshme për saktësi.
3. Zgjidhni një metodë të mbledhjes së të dhënave
Kur të keni vendosur për mostrën tuaj, duhet të vendosni në metodën e mbledhjes së të dhënave. Secila metodë ka dëme dhe dobi:
 Intervistat personale. Intervistat personale mund të ndodhin në shtëpi, gjatë blerjes, në rrugë etj.
 Hulumtimi përmes telefonit – metodë shume popullore. Kjo është e mundur nga afërsisht çdo rrjet telefoni universal.
 Hulumtimi portal – përgjigje me normë të ulët.
 Intervistat përmes emailit, përmes internetit...
Zgjedhja e metodës së hulumtimit varet nga shumë faktorë. Këtu përfshihen:
 Shpejtësia Hulumtimi përmes Emailit dhe web faqes janë metodat më të shpejta, të ndjekur nga intervista përmes telefonit. Intervista përmes postës është më e ngadalshmja. Intervistat personale mund të jenë të shpejta nëse nuk nevojiten shumë njerëz për t’u përgjigjur.

7. - 7 -
 Kostoja Intervistat personale janë më të shtrenjtat të ndjekura nga intervistat përmes telefonit dhe postës. Hulumtimi përmes Emailit dhe Web faqës janë më të lirat për mostra të mëdha.
 Pyetjet Sensitive Njerëzit priten t’u përgjigjen pyetjeve sensitive kur intervistohen drejtpërdrejt nga një kompjuter.
 Serioziteti Intervistat personale mund të prodhojnë informacione shtesë dhe mprehtësi të humbura përmes metodave tjera, nëse intervistuesit mund t’i bëjnë njerëzit që përgjigjen të besojnë në ta.
4. Mblidhni të dhënat
Dizajnimi i Pyetësorit
Mbajeni pyetësorin të thjeshtë. Pyetjet duhet të jenë ato që njerëzit mbase i dinë përgjigjet dhe mund të ofrojnë informacione rreth atyre. Në anën tjetër, shmanguni pyetjeve të mjegullta dhe të ngatërruara që janë jashtë diturisë dhe përvojës së njerëzve.
Duke u bazuar në objektivat e hulumtimit, çdo kompani mund të adoptojë këta pyetësor për nevojat e tyre, dhe të shtojnë ose eliminojnë pyetje të veçanta. Por sidoqoftë, të gjitha pyetjet duhet të përbëhen nga:
 Informacione Demografike (mosha, gjinia, profesioni, klasifikimi i pagës, etj.)
 Konfirmimi se njerëzit që intervistohen e përdorin produktin ose shërbimin që jeni duke testuar.
 Cilat marka janë të përdorura ose të blera.
 Sa shpesh markat janë të blera
 Pse njerëzve u pëlqejnë marka të ndryshme
 Çfarë nuk pëlqehet rreth markave
 Rëndësia e imazhit të markave të ndryshme
 Klasifikimi i markave sipas parapëlqimit
 Nëse çmimi ndryshon frekuencën e blerjes së markave të ndryshme
 Vlerësimi i pozicione të produkteve të ndryshme
 Klasifikimi i vetive të produktit që janë me rëndësi për blerësit
 Vlerësimi i pozicionimit dhe reklamimit të markës
 Qëllimi i blerjes në një luspë pesë-pikëshe (definitivisht, ndoshta, indiferent, ndoshta jo, definitivisht jo)
 Markat qe do të zëvendësohen prototipat e reja të produktit

8. - 8 -
 Çfarë mund të bëhet të ndryshohet produkti/shërbimi ekzistues duke ofruar që t’I josh njerëzit të blejmë më shumë.
Zhvillimi i Pyetësorit
Hapat në përgatitjen e një Pyetësori
1. Rishikoni objektivat themelore të studimit. Çfarë jeni duke provuar të zbuloni? Çfarë veprime dëshironi të ndërmerrni si rezultat i analizës?
2. Parashiko të gjitha informatat relevante që dëshironi t’i keni. Si do të duket përfundimi i raportit? Çfarë diagrame dhe grafika do të përgatiten? Çfarë informacione duhet të siguroheni se veprimi është i garantuar?
3. Klasifiko sipas radhës çdo titull në artikullin 1 dhe 2 në bazë të vlerës së titullit. Listoni titujt me të rëndësishëm më parë. Vizitoni edhe njëherë artikujt 1 dhe 2 që të siguroheni se objektivat, titujt dhe informacionet janë të përshtatshme. Kujtoni se ju nuk mund ta zgjidhni problemin nëse e bëni pyetjen e gabuar.
4. Sa e lehtë ose e vështirë është për njerëzit të japin informacione në secilin titull. Nëse është e vështirë, a ka ndonjë mënyrë tjetër që të arrihet tek ai informacion duke shtruar pyetje tjera?
5. Krijoni një rend për titujt që janë të paanshëm. Siguroheni qe pyetjet e para të parashtruara nuk anojnë rezultatet për pyetjet tjera. Ndonjëherë, dhënia e shumë informacioneve ose zbulimi i qëllimit te studimit mund të krijoj anësi.
6. Përcakto llojin e pyetjes që përshtatet më së miri për t’iu përgjigjur pyetjes dhe ofron fuqi të mjaftueshme për ti arritur nevojat e analizës. Kjo nënkupton se a përdorni pyetje të hapura, pyetje me shumë zgjedhje etj.
7. Shënoni këto pyetje. Mund të ju duhet të shkruani shumë pyetje për secilin titull, duke zgjedhur më të mirën.
8. Rendisni pyetjet në mënyrë që mos të jenë të anshme.
9. Përsëritni të gjithë hapat më lartë për të gjetur ndonjë vrimë të madhe. A janë vërtet pyetjet të përgjigjura? Jepja dikujt që t’i rishikoj për ty.
10. Koha dhe gjatësia e studimit. Një studim duhet të merr me pak se pesë minuta. Për tre deri katër pyetje ne minutë, jeni të kufizuar deri në 15 pyetje. Një pyetje të hapur numërohet për tri pyetje me shumë zgjidhje.
11. Para testoni studimin tek 20 ose më shumë njerëz. Merreni reagimin e tyre në detaje. Për çfarë ishin ata të pasigurt? A kishin pyetje? A kishin vështirësi të kuptonin çfarë dëshironin? A kanë pasur ndonjë pikëpamje që nuk është përfshirë në përgjigjet ose pyetjet tuaja?

9. - 9 -
12. Përsëritni pyetësorin tuaj dhe para testoni prapë ose filloni mbledhjen e të dhënave.
Shkrimi i Pyetjeve të mëdha
Shkrimi i pyetjeve të mëdha është një art që siç do art tjetër kërkon punë të madhe, praktikë dhe ndihmë nga të tjerët. Diskutimi në vazhdim identifikon disa gracka të rëndomta në krijimin e një pyetësori të madh.
1. Shmanguni pyetjeve të ngarkuara. Ndryshimet e vogla në formulim mund të prodhojnë ndryshime të mëdha në rezultat. Mund, Duhet, të gjitha tingëllojnë njëjtë, por mund të prodhojnë 20% ndryshim në pajtim tek një pyetje ((Gjyqi suprem mund..duhet.. të forcoj ndarjen e Microsoft Korporatës). Fjalët e forta që përfaqësojnë kontroll ose veprim, siç është ndalesa prodhojnë rezultate të njëjta (A besoni se kongresi duhet t’i ndalojë kompanitë e sigurimit të rrisin çmimin?) ndonjëherë formulimet janë vetëm të anshme. Nuk do të dëshironit të shkoni në restorantin Rudolpho për festën vjetore të kompanisë, apo jo?
2. Vërja Gabim e pyetjeve. Pyetjet e vendosura jashtë rendit ose jashtë kontekstit duhet të shmangen. Pyetjet e gjëra dhe të përgjithshme duhet të vendosen në fillim të pyetësorit për tu ngrohur. Pastaj pyetjet më të veçanta, të ndjekura nga të përgjithshme dhe më të lehta për tu përgjigjur siç është demografia. Kujtoni se pyetjet mund tu japin njerëzve dituri të re dhe ti bëjnë ata të kujtojnë.
3. Kategoritë reaguese reciproke jo eksluszive. Kategoritë reagues me shumë zgjidhje duhet të jenë reciprokisht ekslusive kështu që mund të bëhen zgjidhje të pastra. Përgjigjet jo ekskluzive irritojnë njerëzit dhe e bëjnë interpretimin të vështirë (përdorni vetëm një X pyetje).
4. Pyetjet jo specifike. A ju pëlqen lëngu i portokallit? Kjo është shumë e pa qartë... a më pëlqen çfarë? Shija, cilësia, përbërja ushqyese, Vitamina C, çmimi aktual, koncentrimi, shtrydhja taze? Paketimi? Bëhuni specifik se çfarë dëshironi të dini. A e shikoni televizion rregullisht? (Çfarë është rregullisht?)
5. Fjalët hetuese ose jo familjare. Pyetjet rreth përbërjes kalorike, bits, bytes, mbs dhe zhargone industriale dhe akronime janë të hutueshme. Siguroheni se dëgjuesi kupton shkallën e gjuhës suaj, terminologjinë, dhe mbi të gjitha, çfarë jeni duke pyetur.
6. Pyetjet jo të adresuara u japin njerëzve liri të tepërt. Çfarë sugjerime keni për të përmirësuar lëngun e domates?Pyetja është rreth shijes, mirëpo njerëzit mund të ofrojnë sugjerime rreth cilësisë, llojit të shishes ose kanaçes, lëngjet e përziera, ose diçka tjetër që është e lidhur me përdorimin e receptit. Pyetjet e hapura japin përgjigje të ndryshme.

10. - 10 -
7. Pyetjet me dhunë. Njerëzit mund të mos dëshirojnë ose të mos jenë në gjendje të ofrojnë informacione që ju kërkoni. Intimiteti është një çështje më rëndësi tek shumë njerëz. Pyetjet rreth të ardhurave, profesionit, financave, jetës familjare, besimet (personale, politike dhe fetare) dhe higjiena personale mund të jenë shumë të bezdisshme dhe të refuzuara nga njerëzit.
8. Listimet jo dobësuese. A i keni të gjitha opsionet të mbuluara? Nëse nuk jeni të sigurt, bëjeni një para testim duke përdorur “Tjera (ju lutem specifikoni)_____________”. Pastaj rishiko pyetjen dhe sigurohu që ke mbuluar 90% të përgjigjeve të njerëzve.
9. Listimet jo të balancuara. Shkallët jot ë balancuara mund të jenë të përshtatshme për disa situate dhe të anshme për disa të tjera. Kur të matet konsumimi i alkoolit, një studim përdori shkallën kuantitative që bëri që pirësi i rëndë të duket në mes të shkallës (luspës) me mbarim të kundërt duke reflektuar jo konsumin dhe një shumë të pamundshme për ta konsumuar.
10. Pyetjet e dyfishta. Cili është shërbimi më i shpejt dhe më i përshtatshëm i internetit për ju? Më i shpejt sigurisht qe nuk është më i përshtatshëm. Dy pyetje duhet të bëhen.
11. Pyetjet e ndara në dy pjesë. Siguroheni që përgjigjet janë të pavarura. Për shembull “A mendoni se lëngu është i shëndetshëm apo vetëm ua shuan etjen?” Disa besojnë se po, janë të dyja.
12. Pyetjet e gjata. Pyetjet me shumë zgjedhje janë më të gjatat dhe më të komplikuarat. Pyetjet me tekst të lirë janë më të shkurta dhe më të lehta për tu përgjigjur. Kur ta shtoni gjatësinë e pyetjeve dhe studimit, ju e zvogëloni shansin e marrjes së përgjigjeve te drejta.
Pyetja e Studimit dhe Llojet e Përgjigjeve
Nëse keni vendosur që ju duhet një kuptim më i mirë...i karakteristikave të konsumatorëve tuaj ose disa pyetje tjera të lidhura me biznes. Zhvillimi i një pyetësori efektiv dhe të fokusuar do të ndihmojë që me saktësi dhe me precizitet ti gjeni imtësirat e informacionit që do tu ndihmojë të merrni vendime më të kualifikuara.
Zhvillimi i një pyetësori është më shumë art sesa shkencë. Dhe sikur që një artist ka shumëllojshmëri ngjyrash për të zgjedhur nga paleta, ju keni shumëllojshmëri të formave të pyetjeve për të pyetur me precizitet pikturën e konsumatorit dhe klientit tuaj dhe cështjeve që janë me rëndësi për ta.

11. - 11 -
Pyetja e Ndarë në Dy Pjesë Pyetja e ndarë në dy pjesë në përgjithësi është po/jo pyetje. Shembull për pyetjen e ndarë në dy pjesë është: A keni blerë ndonjëherë ndonjë produkt ose shërbim nga websajti ynë?
o Po
o Jo
Nëse dëshironi informacione vetëm rreth përdoruesve të produktit, ju mund ta bëni këtë lloj pyetjeje për të “shoshitur” ata që nuk kanë blerë produktin ose shërbimin. Hulumtuesit e përdorin shoshitjen për të siguruar se vetëm ata njerëz që janë të interesuar të marrin pjesë në studim.
Gjithashtu mund të përdorni pyetje po/jo për t’i ndarë njerëzit ose grupet në grupe “që kanë blerë” dhe grupe “që nuk kanë blerë” produktin ose shërbimin tuaj. Pasi ti keni ndarë, pyetje të ndryshme mund të bëhen për secilin grup.
Mund ti pyesni ata “që kanë blerë” sa të kënaqur janë me produktin ose shërbimin tuaj, dhe mund ti pyesni ata “që nuk kanë”se cilat janë arsyet kryesore për mos blerje. Në esnecë, pyetësori juaj degëzohet të bëhet dy struktura të pyetjes, duke shikuar për dy struktura të ndryshme informative.
Pyetet me shumë zgjedhje Pyetjet me shumë zgjedhje përbëhen nga tri ose më shumë kategori ekskluzive reciproke. Pyetjet me shumë zgjidhje mund të pyesin për një ose shumë përgjigje. Në shembullin vijues, mund ta pyesim ndonjërin të zgjedh saktësisht një përgjigje nga 7 te mundura, saktësisht 3 nga 7, ose aq shumë sa 3 nga 7 (1,2 ose 3 përgjigjet mund të zgjidhen)
Shembull: Një pyetje me shumë zgjidhje për të gjetur si një person ka dëgjuar për WEB- sajtin tuaj është:
Si keni dëgjuar për websajtin tonë?
o Televizioni
o Radio
o Gazeta
o Revista
o Thashethemet
o Interneti
o Tjera: Ju lutem specifikoni _______________
Për këtë lloj pyetje është shumë me rëndësi të konsideroni përfshirjen e kategorive “tjera” sepse mund të ketë rrugë tjera nga të cilat një person ka dëgjuar për sajtin tuaj të cilat nuk i keni vënë re.

12. - 12 -
Nëse e rifrazoni pyetjen tuaj në ku keni dëgjuar për websajtin tonë, atëherë mund të merrni përgjigje reciproke.
Luspa e Shkallëzuar sipas rendit Luspa e shkallëzuar sipas rendit lejon një strukturë të caktuar të markave ose produkteve të shkallëzohen duke u bazuar në atributet dhe karakteristikat e tyre të veçanta. Ndoshta e dimë se Tojota, Honda, Mazda dhe Fordi kanë më shumë mundësi të blihen. Mund të kërkoni që opsionet të shkallëzohen duke u bazuar në një atribut specifik. Lidhjet munden ose jo të lejohen. Nëse lejoni lidhjet, disa opsione do t’i kenë llogaritë e njëjta.
Shembull: Bazuar në atë që e keni parë, dëgjuar ose provuar, ju lutemi shkallëzoni markat në vazhdim duke u bazuar në sigurinë e tyre. Vendosni “1”prapa markës që është më e sigurta , “2”prapa markës që vjen pas saj dhe kështu me radhë. Kujtoni se dy makina nuk mund të kenë të njëjtin shkallëzim... __ Honda __ Tojota __ Mazda __ Ford
Klasifikimi i Luspës Një pyetje klasifikimi e luspës kërkon një person ta klasifikoj një produkt ose markë duke e definuar mirë. Luspat e klasifikimit janë shpesh të përdorura për të matur drejtimin dhe intensitetin e pozicionit. Në vazhdim është një shembull i një pyetje krahasues të klasifikimit të luspës:
Cila nga kategoritë në vazhdim më mirë e përshkruan përvojën tënde të fundit të blerjes së një produkti ose shërbimi në websajtin tonë? A do të thoni se përvoja juaj ishte:
o Shumë e këndshme
o Disi e këndshme
o As e këndshme as e pakëndshme
o Disi e pakëndshme
o Shumë e pakëndshme
Luspa kuptimore diferenciale Luspa kuptimore diferenciale pyet një person të klasifikoj një produkt, markë ose kompani duke u bazuar në luspën klasifikuese shtatë-pikëshe që ka dy mbiemra bi-polar në secilin fund. Në vazhdim kemi një shembull pyetjes së luspës kuptimore diferenciale. Shembull: A do të thoni se websajti ynë është:
o (7) Shumë i këndshëm

13. - 13 -
o (6)
o (5)
o (4)
o (3)
o (2)
o (1) Shumë i pakëndshëm
Luspa Kapëse Luspa kapëse pyet një person të klasifikoj një markë, produkt ose shërbim duke u bazuar në disa karakteristika në një luspë nga +5 deri -5, duke treguar se sa mirë ato karakteristika e përshkruajnë produktin. Në vazhdim kemi shembullin e një pyetjeje të luspës kapëse:
Kur mendoni rreth lëngut të freskët të portokallit, a mendoni se fjala “I shëndetshëm”përshkruan shkëlqyeshëm ose dobët produktin? Në një luspe nga +5 deri - 5 duke qenë +5 "shumë përshkrim i mirë i lëngut të freskët" dhe -5 "përshkrim i dobët i lëngut të freskët," si e klasifikoni lëngun e freskët duke u bazuar në fjalën “i shëndetshëm”?
o (+5) Përshkruan shumë mirë
o (+4)
o (+3)
o (+2)
o (+1)
o I shëndetshëm
o (-1)
o (-2)
o (-3)
o (-4)
o (-5) Përshkruan dobët
Pyetja e shumës konstante Pyetja e shumës konstante lejon mbledhjen e “përpjesëtimit”të të dhënave, që do të thotë se të dhënat mund të tregojnë vlerën relative ose rëndësinë e opsioneve (opsioni A është dy herë më me rëndësi se opsioni B).
Shembull: Pyetja në vazhdim u pyet të ndani 100 pika në mes të një grupi opsionesh për të treguar vlerën ose rëndësinë që ju vendosni në secilin opsion. Shpërndaj 100 pikat duke u dhënë arsyeve më me rëndësi më shumë pikë. Siguroheni se totali nuk barazon saktësisht 100 pikët. Kur mendoni për arsyet e blerjes së programit hulumtues të Tregut tonë, ju lutemi klasifikoni arsyet në vazhdim duke u bazuar në rëndësinë relative.

14. - 14 -
Lidhja me programet tjera __________ Lehtësia e përdorjes së programit__________ Fleksibiliteti në zgjedhjen e llojit të pyetjeve __________ Shkalla e shërbimit para dhe pas blerjes __________ Shkalla e vlerës për çmimin __________ Lehtësia e blerjes/shpejtësisë së shpërndarjes __________ Totali 100 pikët
Kjo lloj pyetjeje përdoret kur jeni relativisht të sigurt për arsyet e blerjes dëshironi të dhëna në një numër të caktuar arsyesh që mendoni se janë me rëndësi. Pyetjet duhet të përmbledhin 100 pikët dhe duhet të kontrollohen nga program.
Pyetja e Hapur në Fund Pyetja e hapur në fund kërkon të zbuloj aspektet kualitative në thellësi të një titulli ose cështje të veçantë. Ajo i jep një personi shansin tu përgjigjet detajeve. Edhe pse pyetjet e hapura në fund janë me rendësi, ato marrin kohë dhe nuk duhet të përdoren tepër. Shembull për një pyetje të hapur në fund mund të jetë:
(Nëse njeriu që jeni duke e intervistuar tregon se nuk kanë gjetur atë që ishin duke kërkuar...)
Çfarë produkte ose shërbime keni kërkuar në websajtin tonë dhe nuk i keni gjetur?
Nëse dëshironi të shtoni “tjera” përgjigje tek një pyetje me shumë zgjidhje, ju do të përdorni instruksione degëzimi për të ardhur tek një pyetje e hapur në fund për të gjetur Çfarë Tjetër...
Pyetja-Demografike Pyetjet demografike janë pjesë përbërëse të çdo pyetësori. Ata përdoren për të identifikuar karakteristikat siç janë mosha, gjinia, të ardhurat, raca, vendbanimi, numri i fëmijëve dhe kështu me radhë. Për shembull, pyetjet demografike mund t’u ndihmojnë ju të klasifikoni dallimin në mes të përdoruesve të produktit dhe jo përdoruesve të produktit. Ndoshta shumica e konsumatorëve tuaj vijnë nga Verilindja, janë mes moshës 50 dhe 65 vjet dhe kanë të ardhura mes 200 € dhe 750€.
Të dhënat demografike ndihmojnë që të keni një pamje më të saktë për grupin e personave që dëshironi t’i kuptoni. Dhe duke kuptuar më mire grupin e njerëzve që ka gjasë ta përdorin produktin tuaj, mund të caktoni resurse promotore për t’i arritur këta njerëz në një mënyrë më efikase.
Struktura e studimit : Rendi, Rrjedha dhe Stili
Struktura dhe rrjedha e titujve, renditja e pyetjeve dhe stili i të shkruarit janë mjete që hulumtuesi mund ta bëjë studimi më miqësor me njerëzit.

15. - 15 -
Strukturoni studimin tuaj duke përdorur teknikën “gyp”. Filloni me pyetje të përgjithshme që janë të lehta për tu përgjigjur. Këto pyetje shërbejnë që ti nxejnë njerëzit dhe t’i përfshijnë në studim. Në mes të studimit janë të vendosura pyetjet më të vështira, ato pyetje që marrin kohë për të menduar dhe janë më pak interesante. Në fund të studimit, prapë vendosim pyetje të përgjithshme që janë lehtë për tu përgjigjur. Në mënyrë tipike, pyetjet e fundit përfshijnë pyetje demografike dhe pyetje tjera klasifikimi.
Mbajeni studimin të shkurtër. Studimet duhet të mbahen të shkurtra. Shumica e studimeve të gjata nuk përfundohen. Një shikim i shkurtër i studimit që përmban pyetje të mërzitshme faqe pas faqe, prodhon një përgjigje “nuk ka mundësi që unë do ta përfundojë këtë”.
Sa e gjatë është e gjatë? Rregulla e përgjithshme është që studimi të mbahet i shkurtër, më pak se pesë minuta. Kjo do të thotë 15 pyetje. Njeriu që jeni duke intervistuar ka mundësi të përfundojë rreth 3 pyetje me shumë zgjidhje për një minutë. Një pyetje e hapur në fund numërohet për rreth tri pyetje me shumë zgjidhje, por natyrisht varet nga vështirësia e pyetjes. Përderisa kjo është vetëm një rregull, kjo formulë vetëm predikon saktësisht kufirin e studimit tuaj.
Mënyra e të shkruarit: Profesori im i hulumtimi disa vjet më parë vazhdimisht më bënte trysni që ta uli shkallën ndërlikimit në shkrimin e studimit: “shkallën 9-11” thoshte ai. Mos përdor fjalë të mëdha, përdor fjali të thjeshta dhe zgjidhje të thjeshta për përgjigjet. Thjeshtësia ende është më e mira.
Para testoni pyetësorin
Hapi i fundit në dizajnimin e pyetësorit është testimi i pyetësorit me një numër të vogël njerëzish para se ti zhvilloni intervistat kryesore. Teorikisht, duhet ta testoni hulumtimin me njerëzit e njetjtë që do ti përfshini në studimin kryesor. Mund t’u ndihmojë të shihni nëse ata njerëz i kuptojnë pyetjet dhe mund të japin përgjigje që ju ndihmojnë.
5. Analizoni të dhënat, kodoni përgjigjet
Një pjesë e rëndësishme në përgatitjen e pyetësorit është kodimi i përgjigjeve. Ky është procesi i përgatitjes së pyetësorit për hedhjen në tabelë. Vendosja e kategorive të kodeve paraprakisht zvogëlon shumë e kodimit të kërkuar për fazën e procedimit të të dhënave. Ky proces kodimi përbëhet nga caktimi i kodit për secilën përgjigje te mundshme ne secilën pyetje. Për shembull, në shembullin e pyetjes së mbyllur para kësaj faqe, çdo përgjigje te mundshme i është caktuar një kod korrespondues (1,2 ose 3). Gjate analizimit të të dhënave, përgjigjet e koduara janë të futura ne një tabelë përgjigjesh për të ndihmuar mbledhjen në tabelë.
6. Shkruani një raport hulumtimi

16. - 16 -
Mbani raportet te shkurta dhe precize, që është përdorimi i konceptit: Hipotezave – analizave - rezultateve.
Shembull:
Hipoteza Shumica e konsumatorëve potencial kanë dijeni për markën tonë!
Analizimi Një pyetësor u është dorëzuar 100 njerëzve tek qendra tregtare XX
Rezultatet 58 % kishin dijeni për makën tonë ………..
Shumë raporte përbëhen nga një numër tabelash dhe diagramesh që në shumë raste vetëm çrregullojnë “mesazhet”.Vendosni tabelat dhe diagramet ne shtojcën e raportit dhe përqendrohuni në konkluzione dhe interpretime.
7. Veproni/Qojeni deri në fund hulumtimin
Çdo raport duhet të vazhdohet me rekomandimi konkrete se çfarë të bëhet. Nëse asnjë plan veprimi nuk është bërë ose nuk është marrë asnjë vendim, rreziku është se analizat mund të jenë para të humbura.
Avantazhi Konkurrues
Kur një firmë mban profite që tejkalojnë mesataren e industrisë së saj, firma thuhet të ketë avantazh konkurrues mbi rivalët e saj. Qëllimi i shumë strategjive të biznesit është arritja e një avantazhi konkurrues të gjatë.
Michael Porter identifikoi dy lloje themelore të avantazhit konkurrues:
Avantazhi i kostos
Avantazhi diferencues
Avantazhi konkurrues ekziston kur firma ka mundësi të shpërndaj dobitë e njejta si të konkurruesve me një kosto më të ulët (avantazhi i kostos) ose shpërndaj dobitë që kalojnë ato të produkteve konkurruese (avantazhi i diferencës). Në këtë mënyrë avantazhi konkurrues lejon firmën të krijoj vlerë superiore për konsumatorët e saj dhe profit superior për vete.
Avantazhi i kostos dhe diferencues është i njohur si avantazh pozicional pasi që këto dy avantazhe përshkruajnë pozicionin e firmës në industri si një lider ose në kosto ose në diferencë.
Një shikim i bazuar në resurse nënvizon se një firmë përdor resurset dhe mundësitë e saja për të krijuar avantazh që përfundimisht rezulton me krijimin e vlerës superior. Diagrami në vazhdim bashkon shikimit e bazuara në resurse dhe pozicionimin për të ilustruar konceptin e avantazhit konkurrues:
Një model i Avantazhit Konkurrues

17. - 17 -
Resurset
Kompetencat e Veçanta
Avantazhi i kostos dhe Avantazhi konkurrues
Krijimi i Vlerës
Mundësitë
Resurset dhe Mundësitë
Duke u bazuar në shikimin e bazuar në resurse, për ta zhvilluar një avantazh konkurrues, firma duhet të ketë resurse dhe mundësi që janë më superior se konkurruesit e saj. Pa superioritet, konkurruesit thjeshtë mund të kopjojnë se çfarë firma ka qenë duke bërë dhe çdo avantazh shpejt mund të zhduket.
Resurset janë pasuritë specifike të firmës të dobishme për krijimin e avanyazhit diferencues dhe të kostos dhe që pak konkurrues mund t’i arrijnë lehtë. Në vazhdim janë disa shembull për këto lloje të resurseve:
Shpikjet dhe tiparet dalluese
Zotësia e know-how
Vendosja e bazës së konsumatorit
Reputacioni i firmës
Paanësia e markës
Mundësitë referohen tek zotësia e firmës të përdorë resurset e saja në mënyrë efikase. Një shembull i mundësisë është zotësia për të sjellur një produkt në treg më shpejt se konkurruesit. Këto mundësi janë të ngulitura në rutinën e organizatës dhe nuk janë lehtë të dokumentuara si procedura dhe kështu është vështirë për konkurruesit të kopjojnë.
Resurset dhe mundësitë e firmës formojnë kompetenca të veçanta. Këto kompetenca lejojnë inovacionin, efikasitetin dhe përgjigjen e konsumatorëve, të gjitha këto mund të krijojnë një avantazh diferencues ose të kostos.
Avantazhi i Kostos dhe Avantazhi Diferencues
Avantazhi konkurrues krijohet duke përdorur resurset dhe mundësitë për të arritur ose tek një kosto më e lirë ose një produkt diferencues. Pozicioni i firmës në industri përmes zgjidhjes së kostos së lirë ose diferencimit. Ky vendim është një element qendror në strategjinë konkurruese të firmës.
Një vendim tjetër me rëndësi është se sa i gjerë është segmenti i tregut për tragetin. Porteri formoi një matricë duke përdorur avantazhin e kostos, avantazhin diferencues dhe një fokus të gjerë ose të ngushtë për të identifikuar një strukturë të strategjive gjenerike që firma mund të ndjek për të krijuar dhe mbajtur avantazh konkurrues.

18. - 18 -
Krijimi i Vlerës
Firma krijon vlerë duke performuar një seri aktivitetesh që Porteri identifikoi si zinxhir i vlerës. Në mbështetje aktiviteteve krijuese të vlerave të tyre, firma operon në një sistem vlerash të aktiviteteve vertikale përshirë ato të rrjedhës së furnizuesve dhe kanaleve tjera.
Për të arritur një avantazh konkurrues, firma duhet të performoj një ose dy vlera që krijojnë aktivitete më shumë se konkurruesit. Vlera superiore është e krijuar përmes kostos së ulët ose dobive superiore për konsumatorët (diferencimi)
Lexim i Rekomanduar
Porter, Michael E., Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance
Në Avantazhin Konkurues, Michael Porter analizon bazat e avantazhit konkurues dhe prezenton zingjirin e vlerës si një strukturë për diagnostifikim dhe zmadhimin e saj. Kjo përfshinë:
10 shtytësit kryesor për pozicionin e kostos së firmës
Diferencimi duke marr parasysh zinxhirin e vlerës së blerësit
Perceptimi i blerësit për vlerën dhe shenjat e vlerës
Si të mbroheni nga produktet zëvendësuese
Roli i teknologjisë në avantazhin konkurrues
Sfera krahasuese dhe ndikimi i saj në avantazhin konkurrues
Avantazhi konkurrues i bënë këto koncepte më konkrete dhe më vepruese