2. JULIA
Nakilala ni Rizal ang labing-apat na taong gulang na
si Julia sa isang ilog sa Los Baños noong siya’y
labinlimang taong gulang pa lamang. Sabay silang
nanguha noon ng paru-paro sa tabing-ilog at doo’y
pinagsaluhan nila ang kaunting panahon ng saya at
tuwa. Ang pakiramdam na ito’y naging panandalian
lamang; isa lamang matamis na pagtatangi ng isang
binatilyo sa isang dalagita ang naganap sa kanilang
pagsasama. Ayon sa tala, hindi pa tuluyang nahulog
ang puso ni Pepe kay Julia nang mga panahong ito. Sa
wikang Ingles, maaaring ito’y infatuation pa lamang.
3. SEGUNDA KATIGBAK
Mula naman sa Lipa, Batangas si Segunda Katigbak na
noon ay labinimageg-apat na taong gulang nang makilala ni
Rizal. Tuwing Huwebes at Linggo bumibisita noon si Rizal
sa Colegio de la Concordia kung saan namamalagi ang
kapatid niyang si Olympia at si Segunda. Sa panahong ito,
tuluyan nang nahulog ang loob ni Rizal kay Segunda.
Ngunit sa kabila nito, pagkasawi muli sa pag-ibig ang
naranasan ni Rizal. Si Segunda ay nakatakda nang ikasal kay
Manuel Luz kahit na hindi ito nais ni Segunda. Hindi
nagawang ipagtapat ni Rizal ang kanyang pag-ibig para kay
Segunda. Tila baga siya’y nawalan ng tapang at lakas ng loob
noong mga panahong iyon, hanggang sa tuluyan nang
mawala si Segunda Katigbak.
4. BINIBINING L.
Isang misteryosang dilag naman itong si Binibining L. Hindi
malaman ng mga historyador kung ano ang ibig sabihin ng L sa
pangalan ng dilag na ito. Pagkatapos ng pagkasawi kay Segunda,
ibinaling ni Rizal ang kanyang atensyon sa dalagang ito. Dalawang
magkasunod na gabi bumisita itong si Rizal kay Bb. L. dahil na
rin sa nadama niyang sakit sa piling ni Segunda. Ngunit maagang
natapos ang pagbisitang ito ni Rizal sa pagtutol na rin ng kanyang
ama.
5. LEONOR VALENZUELA
Nakilala naman ni Rizal itong si Leonor o Orang
Valenzuela noong siya’y nag-aaral pa sa
Unibersidad ng Santo Tomas. Katabi ng
tinutuluyan ni Rizal ang bahay ng mga Valenzuela
at palagi silang namamalagi ng kanyang mga
kaibigan doon. Unti-unting nahulog ang loob ni
Orang kay Rizal dahil sa angking talino ni Jose.
Binibigyan ni Rizal si Orang noon ng mga liham
na nakasulat sa tintang maaaninag lamang kung
itatapat sa lampara. Ngunit para kay Rizal, higit na
mainam kung ituring niya lamang na kaibigan si
Orang kaysa ituring niya itong kasintahan. Ang
desisyong ito ay bunsod na rin ng espesiyal na
pagtangi ni Rizal sa isa pang Leonor, si Leonor
Rivera.
6. LEONOR RIVERA
May mga nagsasabing kababata ni Rizal itong si
Leonor. May mga nagsasabi ring sila ay malayong
magpinsan. Magkagayunman, noong mga bata pa
sila ay hindi gaanong napapansin ni Rizal si
Leonor. Ngunit nang magdalaga ang dilag,
napansin ni Rizal na unti-unti nang bumubulaklak
ang dati’y tila kampupot lamang na si Leonor.
Nang nagkaimagekamabutihan na ang dalawa,
napagpasiyahan nila na Taimis ang itawag kay
Leonor Rivera upang makatakas sa mga matang
maaaring kumondena sa kanilang dalawa.
7. CONSUELO ORTIGA Y PEREZ
Anak si imageConsuelo ni Don Pablo Ortiga y Rey,
alkalde ng Maynila noon. Nagkita sila ni Rizal sa Madrid
kung saan balot pa rin si Rizal ng pagdadalamhati dahil
sa pagpapakasal ni Leonor Rivera sa ibang lalaki. Sa
Madrid, hindi lamang si Rizal ang humanga kay
Consuelo. Maging sina Eduardo de Lete, Antonio at
Maximino Paterno ay nahulog din sa kanya. Nagkaroon
ng kasunduan sina Rizal at Lete upang malaman kung
sino ang pipiliin ni Consuelo sa kanilang dalawa. Sa
pagtatapos ng kanilang kasunduan, si Lete ang nakabihag
ng puso ni Consuelo. Inihandog ni Rizal kay Consuelo
ang tulang A la Señorita C. O. y R., isa sa mga
magagandang tulang naisulat ni Rizal. Sa kabila ng
panibagong pagkabigong ito, si Leonor pa rin ang nasa
isip ni Rizal.
8. USUI SEIKO
Sa pagdaan ni Rizal sa bansang
Hapon patungong Europa noong 1888,
kanyang nakilala si Usui Seiko, 23 taong
gulang. O-Sei-San ang tawag ni Rizal sa
kanya. Mula si O-Sei-San sa pamilya ng
mga samurai. Muntik nang pakasalan ni
Rizal si O-Sei-San dahil sa magandang
trabahong inilaan sa kanya roon. Ngunit
nanaig ang damdaming makabayan ni
Rizal kaya’t hindi na ito naisakatuparan
9. GERTRUDE BECKETT
Nang makarating si Rizal sa London, namalagi
siya sa tahanan ni Charles Beckett. Si Gertrude
o ‘Gettie’ ang panganay na anak ni Charles.
Tuwing umaga, bilang kaugalian na ng mga
Ingles, hinahatiran ni Gettie si Rizal ng
kanyang almusal. At dahil nga sa angking
kakaibang karisma ni Rizal, nahulog ang loob
ni Gettie kay Rizal. Ngunit kagaya ng nangyari
sa kanilang ugnayan ni Consuelo, higit na pinili
ni Rizal ang sariling bayan at si Leonor.
10. NELLY BOUSTEAD
Tulad ng kanyang mga naunang dilag mula sa
Europa, hindi rin nagtagal ang relasyon ni Rizal
kay Nelly Boustead, isang Pranses. Hindi
pumayag si Rizal sa pakiusap ni Nelly na maging
isang Protestante. Hindi rin nais ng ina ni Nelly
na magkaroon ng manugang na doktor na hindi
binabayaran ng sapat ng kanyang mga kliyente.
Naghiwalay ang dalawa ngunit nanatili pa rin ang
kanilang pagkakaibigan.
11. SUZANNE JACOBY
Nagtungong Brussels sa Belgium si Rizal
noong 1889 dahil sa maluhong pamumuhay
sa Paris. Namalagi siya sa tahanan ng
dalawang magkapatid na sina Marie at
Suzanne Jacoby. At katulad dati, nahulog ang
loob ni Suzanne sa kanya. Ngunit noong
Hulyo 1890, umalis si Rizal patungong
Madrid at naiwan si Suzanne na
nagdadalamhati.
13. Nagkakilala sina Josephine at Rizal nang dalhin ng una ang kinilalang
ama kay Rizal upang ipagamot noong Pebrero 1895. Dito na nagsimula
animageg kanilang malalim na pagtitinginan. Bagaman tutol ang
kinilalang ama, hindi nagawang pigilan ng tadhana ang pag-iibigan nina
Josephine at Rizal. Marami ang nagduda sa katapatan ni Josephine kay
Rizal. May mga nagsasabing kasabwat siya ng mga prayleng noon ay
kalaban ni Rizal. Hindi rin naging maluwat para sa ibang kapatid ni
Rizal ang kanilang relasyon dahil hindi raw kapantay ni Josephine ang
katalinuhan ni Rizal. Isang hindi magandang pangyayari ang naganap
noong katapusan ng 1895 - nalaglag ang dinadalang anak ni Josephine.
Bunsod nito, nagpasya na lamang sina Rizal at Josephine na mag-
ampon ng batang babaeng nagngangalang Maria Luisa, na kaagad
naman nilang ibinalik sa mga tunay nitong magulang. Si Josephine ang
naging kahuli-hulihang babae sa buhay ni Rizal bago ang kanyang
pagkamatay sa Bagumbayan.