1. 06.11.2014
1
PROF. DR. ÇAĞATAY BARUT
B.E.Ü. TIP FAKÜLTESİ ANATOMİ AD.
SYSTEMA CARDIOVASCULARE
Kalp
Aterler
Venler
Lenfatik sistem
Giriş
Dolaşım sistemi; içinde kan ve lenfa gibi sıvıların
dolaştığı kanallar (=Damarlar) ile merkezi pompa
organı olan kalp’ten oluşur
Bu sistem sayesinde; sindirim ile alınan besin
maddeleri, solunum ile alınan O2
iç salgı bezleri ile salınan hormonlar hücre ve
dokulara ulaşırlar
Atılması gerekenler Böbrek, Akciğer ve Deri ile
atılırlar
KALP (COR)
Muskuler bir yapı +
Damarlardaki kanın
hareketini sağlar
Göğüs boşluğu içinde +
İki Akciğer arasında +
Kalbin yapısı
endocardium
epicardium
Myocardium
2. 06.11.2014
2
Perikard (Pericardium)
denilen torbanın içinde
yer alır
Tepesi aşağıda
tabanı yukarıdadır
2/3 orta hattın
solunda yer alır
Ort. Bir erkek 12 cm
Uzunluğu +
Dış görünüş
Apex
Basis = Kalbe giren
çıkan damarlar +
Apex öne sola ve
aşağıya bakar. 5-6.
kaburgalar arası ve
orta hattın 9 cm
solunda +
Sternokostal yüz
Diafragmatik yüz
Bazı bölmelerle
4 odacığa ayrılır
Üst 2 odacığa
Atrium denir
Alt 2 odacığa
Ventrikül denir
Sağ atrium ile sağ ventrikül
bibbiriyle bağlantılı olup
ikisine birden
SAĞ KALP
Sol atrium ile sol ventrikül
bibbiriyle bağlantılı olup
ikisine birden
SOL KALP
3. 06.11.2014
3
Sağ ve sol kalpler
arası direkt bağlantı
yoktur
Septum interatriale
Septum interventriculare
Bir taraf kalp boşlukları
arasında bağlantıyı sağlayan
kapakçıklara sahip deliklere
Atrio-ventriküler delik
(Ostium atrioventriculare)
Sağ atriovetriküler
delikte
Triküspid kapak +
Sol atrioventiküler
delikte
Mitral kapak +
Sağ kalp
Oksijenden fakir kanın (venöz kan) toplandığı ve
buradan akciğerlere pompalandığı kalp bölümüdür
2 kısımdır
Sağ atrium
Sağ ventrikül
Sağ atrium (atrium dextrum)
Akciğerler hariç tüm
vücut kanının
toplandığı yerdir
V. cava superior
V. cava inferior
Kalbin kendi venleri de
Sinus coronarius
vasıtasıyla buraya açılır
4. 06.11.2014
4
Sağ ventrikül kanı
Truncus pulmonalis
ile akciğerlere
pompalar
Pulmoner kapaktaki
yarım ay şeklindeki
kapakcıklar
Kanın geri ventriküle
dönüşünü engellerler
Truncus pulmonalis
Sağ ve sol pulmoner
arterler
Sol kalp
Pulmoner venler sol
atriuma açılır
Mitral kapak +
Aorta ile kan vücuda
pompalanır
5. 06.11.2014
5
Koroner damarlar
Kalbin kendisini beslemesi +
Kalp oksijensizlige hassastır
Bu damarlar arasında baglantılar bulunur
(Anastomozlar bulunur)
A. coronaria dextra
A. coronaria sinistra
Kalbin venleri
Sinus coronarius’da toplanır ve sag atriuma dökülürler
Kalbin uyarı ileti sistemi
İmpuls üreten 2 düğüm +
SA (Keith-Flack) Kalbin pacemaker’idir.
Bu düğüm: Sağ atrium üst duvarında ve v. cava
superior’un deliğine yakındır.
AV Düğüm (Aschoff Tawara)
6. 06.11.2014
6
PROF. DR. ÇAĞATAY BARUT
B.E.Ü. TIP FAKÜLTESİ ANATOMİ AD.
Aorta
3 bölümü vardır:
Aorta ascendens
Arcus aorta
Aorta descendens
Aorta ascendens Arcus aorta
5-6 cm
A. coronaria dextra ve
sinistra buradan çıkarlar
Bu kavis:
Baş
Boyun
Üst kısım
kanlanmasını sağlar
Truncus
brachiocephalicus
A. subclavia dextra
A. carotis comminis
dextra
A. carotis comminis
sinistra
A. subclavia sinistra
Varyasyonlar
7. 06.11.2014
7
Aorta descendens
Arcus aorta T4 ‘den
itibaren aorta
descendens ile devam
eder
Pars thoracica ve pars
abdominalis bölümleri
vardır
L4 hizasında 2 ‘ye ayrılır
(=Bifurcatio aorta)
A. iliaca comminis dextra
A. iliaca comminis sinistra
1- Baş ve boyun
A. carotis communis
Sağ truncus brachiocephalicus
Sol doğrudan arcus aorta
Boyunda dal vermez
Cartilago throidea’nın üst kenarı seviyesinde (C4) 2 ana
dalına ayrılır A. carotis externa
A. carotis interna
8. 06.11.2014
8
Beyin’in kanlanması
A. cerebri ant
anterior
A. cerebri media
A. cerebri post.
posterior
A. basilaris
A. vertebralis
Willis poligonu
2- Üst taraf arterleri
A. subclavia
A. vertebralis
A. subclavia
A. axillaris
A. thoracoacromialis
A. thoracica lateralis
A. subscapularis
A. brachialis
Tansiyon arteri
A. profunda brachii
(N. radialis ile seyreder)
Art. cubiti’de 2 ayrılır
A. radialis
A. ulnaris
9. 06.11.2014
9
A.radialis
A. ulnaris
A. ulnaris
A. interossea communis
A. interossea anterior
A. interossea posterior
Nabız alınabilen arterler
3- Göğüs
arterleri
göğüs duvarı
Aorta
thoracica
Visseral dallar
Parietal dallar
10. 06.11.2014
10
4- Karın
arterleri
Tek
visseral
dallar
Çift
visseral
dallar
Aorta abdominalis
L4 seviyesinde 2 terminal dala ayrılır
(bifurcatio aorta)
A. iliaca communis dextra A. ilaca externa
A. iliaca interna
A. ilaca communis sinistra A. ilaca externa
A. iliaca interna
A. iliaca externa alt ekstremite kanlanmasını sağlar
A. iliaca interna pelvis kanlanmasını sağlar
5- pelvis
arterleri
Visseral dallar
Parietal dallar
6- Alt taraf arterleri
A. iliaca externa ile sağlanır
A. iliaca externa Lig inguinale’yi geçince adı
a. femoralis olur.
11. 06.11.2014
11
Canalis adductorius
Fossa poplitea
A. femoralis Hiatus
adductorius’dan çıkınca
adı A. poplitea olur
12. 06.11.2014
12
PROF. DR. ÇAĞATAY BARUT
B.E.Ü. TIP FAKÜLTESİ ANATOMİ A.D.
Genel bilgiler
Kanı kalbe taşıyan damarlardır
2 tip söz konusudur
Deri altında yüzeyel fasya içinde ilerleyenler
v. superficialis
Derinde ilerleyen ve çoğunlukla damar-sinir paketlerine
eşlik edenler v. profunda
Derin venler arterlere eşlik ederler
Yüzeyel venlerde bu durum Ø
Ekstremite derin venlerinde
1 arter 2 ven eşlik eder
Venlerde kan akım hızı düşüktür. Bu yüzden
venlerde kanın geri dönüşünü engelleyen
kapakçıklar bulunur
13. 06.11.2014
13
1- Baş-boyun venleri
V. auricularis post
+
V. retromandibularis
arka dalı
V.jugularis externa
V. frontalis
+
V. supraorbitalis
Önce
v. angularis olusur
sonra buna
V.facialis denir
V. facialis
+
Birçok ven
v. jugularis interna
v. jugularis interna + v. subclavia
v. brachiocephalica
Sağ v. brachiocephalica + sol v. brachiocephalica
V. cava superior
Pirogoff
açısı
2-üst taraf venleri
Yüzeyel venler
V. cephalica Trigonum deltoideapectorale
(Mohrenheim üçgeni)
14. 06.11.2014
14
Derin venler
2 adet v. radialis
2 adet v. ulnaris
V. brachialis
V. brachialis ya v. basalica’ya dökülür
veya direk v. axillaris’e dökülür
3- göğüs venleri
Göğüs duvarı ve interkostal aralık venöz kanları
V. azygos
Baş boyun ve üst ektremite V. cava superior
V. azygos
V. hemiazygos
accessoria
V. hemiazygos
Bu iki ven
v. azygos’a
açılırlar
4 – karın venleri
Aorta abdominalis’in sağ tarafında bulunan
v. cava inferior karın boşluğundaki venleri
drene eder
VCİ L5 V. iliaca communis’lerin
birleşmesi ile oluşur
KURAL= Aorta abdominalis’in çift dallarına eşlik
edenler DOĞRUDAN
VCİ yoluyla drene olurlar
Tek organların kanı önce V.portae ile Karaciğer
sonra Vv:hepaticae yoluyla VCİ drene edilir
V. renalis
V. lumbalis
V. hepatica
SAG=
V. testicularis
(ovarica)
SOL=
V. testicularis
(ovarica)
15. 06.11.2014
15
5- pelvis ve alt taraf venleri
V. iliaca interna Pelvis ve dış genital
organların kanını toplar
V. iliaca externa Alt ekstremite ven
toplar
V. saphena
magna V. saphena
parva
Vücut
En
Uzun
Venidir
v. femoralis’e
dökülür
V. poplitea’ya
dökülür
V. renalis
V. lumbalis
V. hepatica
SAG=
V. testicularis
(ovarica)
SOL=
V. testicularis
(ovarica)
Derin venler
vv. tibiales anteriores
16. 06.11.2014
16
Derin venler
vv. tibiales posteriores
V. femoralis
V. portae hepatis V. portae= V. mesenterica sup. + V. lienalis
LENFATİK SİSTEM
Bir drenaj sistemidir
Lenfatik damarlar ve lenfatik dokulardan oluşur
En küçük kısmı, lenf kapilleri’dir
Merkezi Sinir Sistemi, bulbus oculi (göz küresi), Auris
interna (iç kulak), epidermis, kıkırdak ve kemiklerde
lenf kapilleri Ø
Lenf kapilleri
17. 06.11.2014
17
Ductus thoracicus
Baş-boyun, göğüs boşluğu sağ tarafı, sağ üst
ekstremite, sağ akciğer HARİÇ OLMAK ÜZERE diğer
tüm yerlerin drenajı sağlanır
L1-L2 arasında Cisterna chyli
Hiatus aorticus
Angulus venosus sinistra’ya açılır
(Piragow açısı)
Ductus lymphaticus dexter
Sağ piragow açısına dökülür
Lenfatik dokular
Temel dokularımızdan değildir, retiküler hc. ve
lenfositlerden oluşmuş bağ dokudan oluşmuşlardır
Lenfatik dokunun olduğu yerler:
Lenf düğümleri, tonsillalar, dalak, timus
Tonsillalar; ağız ve burundan yutağa geçişte,
mukoza altında bulunan lenf folikülleri çok
gelişmiş olup, mukozayı itmiş ve görünür hale
gelmiştirler.
Bunlar lenfosit üretirler
Tonsilla pharyngealis, tonsilla tubaria, tonsilla
palatina, tonsilla lingualis kesintisiz bir savunma
halkası oluşturular
18. 06.11.2014
18
Waldeyer lenfatik halkası Dalak ve timus
Gerlach bademcigi
Dalak vücudun en büyük lenfoid doku kütlesidir
Hasarlanmış, fonsiyon dışı kalmış kan hücreleri ile
trombositleri filtre eder
Timus göğüs boşluğunda yer alır
Lenfatik sistemin esas organıdır pubertadan sonra
küçülür
Kemik iliğinden kendisine gelen duyarlı lenfositleri
T lenfosit haline getirir
T lenfositler Hücresel immüniteden
sorumludur
timus