SlideShare a Scribd company logo
1 of 20
Verduurzamen
groepsaccommodaties
Friesland
15 maart 2023
Kans
ISDE subsidie RVO
Aanvullende subsidie Provinsje Fryslan
Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland
Leuk om elkaar te ontmoeten
Centrum Duurzaam
aanjagen – verbinden – inspireren
ROC Friese Poort (per 01-08-2023 Firda)
middelbaar beroepsonderwijs
ROC Friese Poort Bedrijfsopleidingen
beroepsopleidingen
Wat doet Centrum Duurzaam
Verduurzamen gebouwde omgeving: energietransitie en circulaire economie
Avonturen met bedrijven: beleven, ontdekken en doen
Nieuwe ontwikkelingen oppakken en vertalen naar levensecht onderwijs
Duurzaam Doen Huis
’altijd werken met de
nieuwste duurzame
technieken’
Levensecht projectonderwijs in 6 stappen
‘altijd samenwerken met bedrijven in
actuele duurzame thema’s op basis van
praktijkvragen
Ook internationaal
Duurzaam Doen Lezingen
‘altijd op de hoogte van de
laatste stand van zaken’
Op weg naar 2050
Van fossiel naar fossielvrij
Klimaatakkoord
12 december 2015
In 2050 CO2 uitstoot met 49% verlagen ten opzichte van 1990
In 2050 stijging gemiddelde wereldtemperatuur minder dan 2 graden Celsius
Transitie: verandering
Beter of anders?
Innoveren:
alles wat we doen beter doen
Vernieuwen:
alles wat we doen anders doen
Waarom verduurzamen?
Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland
Energiekeuzestappen
Van een gebouw die energieverbruikt
Naar een gebouw die energie produceert
1. Isoleren
2. Ventileren
3. Ruimteverwarming/koeling
Warmteafgifte
4. Warm tapwater
5. Energiebron
6. Energie opwek
TIP: breng alle gebruiksruimtes in
kaart: verwarmen, koelen en
ventileren
Energieverbruik
Verwarmen en warm tapwater
Huidige situatie
Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland
1. Gasverbruik (in m3)
2. Elektraverbruik (in kWh)
Wist u dat?: 1m3 gas = 10 kWh elektra
3. Waterverbruik (in liter: in 2021 gemiddeld 129 liter per persoon per dag)
TIP:
kijk eens naar de hoofdaansluiting van de meterkast
Isoleren
Schil van het gebouw
Warmteverlies voorkomen
1. Dak
2. Gevel (muur)
3. Ramen
4. Vloer
5. Radiatoren
6. Leidingen
TIP:
Warmtebeeldcamera |Blowerdoortest (luchtdichtheid)
Gordijnen
Ventileren
Isoleren is ventileren: verplaatsen van lucht
Gezond binnenklimaat: toevoer verse lucht en afvoer vervuilde lucht
TIP:
Sturing op
luchtdruk, vocht,
tijd (bezettingsperiode)
en CO2
Ventileren
Balansventilatie met warmteterugwinning (WTW)
TIP:
Deurspleten zorgen
voor luchtcirculatie
Warmte afgiftesystemen
Begane grond en 1e verdieping
Lage temperatuurverwarming van 35 tot 45 graden Celsius
1. Radiatoren
2. Convectoren
3. Ventilatorconvectoren
4. Vloerverwarming
5. Wandverwarming
6. Plafondverwarming
7. Airco
8. Infraroodpanelen
Warm water
Capaciteit in liters
1. Boiler
2. Warmtepompboiler
3. Elektrische boiler /
doorstromer
4. Kokend water oplossing
TIP:
Contactloze kranen
Hydraloop voor hergebruik water
Energiebron
Capaciteit in liters
1. CV ketel
2. Hybride: CV ketel + warmtepomp
3. Warmtepomp
lucht – lucht
lucht- water
water-water
ventilatie warmtepomp
4. Warmtenet
Energie opwekken
Capaciteit in kwH
1. PV (zonnepanelen)
2. Zonnecollectoren
3. PVT (hybride: ook thermisch)
4. Windmolen
TIP: koppeling met energie opslag
TIP: bufferen van warmte
TIP: ventilatie van de zonnepanelen
WIST U DAT? Je maar 30% van de opgewekte zonne-energie gebruikt
UITNODIGING
Ontdek welke duurzame maatregelen er zijn en maak een eerste
aanzet van het verduurzamingsplan van uw groepsaccommodatie

More Related Content

Similar to Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland PVA.pptx

Van eenvoudige tot complexe warmteterugwinning
Van eenvoudige tot complexe warmteterugwinningVan eenvoudige tot complexe warmteterugwinning
Van eenvoudige tot complexe warmteterugwinningColt International
 
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuSWijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuSPeter Scholtens
 
Energie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitie
Energie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitieEnergie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitie
Energie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitieduurzame verhalen
 
Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2
Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2
Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2NL Greenlabel (oud)
 
Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem?
Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem? Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem?
Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem? radboudscience
 
Toekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
Toekomstbestendig en Energie-neutraal WonenToekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
Toekomstbestendig en Energie-neutraal WonenJEGG-DJR Academy
 
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappen
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappenLezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappen
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappenHendrik Postma
 
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20Yuri Pelser
 
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019Peter Scholtens
 
Lezing: van energie neutraal naar energie positief bouwen
Lezing: van energie neutraal naar energie positief bouwenLezing: van energie neutraal naar energie positief bouwen
Lezing: van energie neutraal naar energie positief bouwenColt International
 
Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)
Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)
Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)VNUExhibitions
 
Energiebeurs 2013
Energiebeurs 2013Energiebeurs 2013
Energiebeurs 2013VNUEE
 
Infoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatie
Infoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatieInfoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatie
Infoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatieHowest_ENM
 
Isover - Multi comfort house
 Isover - Multi comfort house Isover - Multi comfort house
Isover - Multi comfort houseArchitectura
 
Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom...
Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom... Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom...
Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom... Grad van Heck
 
Toekomstgericht milieubeleid in Vlaanderen
Toekomstgericht milieubeleid in VlaanderenToekomstgericht milieubeleid in Vlaanderen
Toekomstgericht milieubeleid in VlaandereneasyFairs_belgium
 

Similar to Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland PVA.pptx (20)

Van eenvoudige tot complexe warmteterugwinning
Van eenvoudige tot complexe warmteterugwinningVan eenvoudige tot complexe warmteterugwinning
Van eenvoudige tot complexe warmteterugwinning
 
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuSWijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
Wijkavond energiebesparing Veldhuizen presentatie Plat DuS
 
Energie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitie
Energie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitieEnergie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitie
Energie-positieve panden spelen kernrol binnen energietransitie
 
Ohé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeen
Ohé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeenOhé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeen
Ohé en Laak - Voorlichtingssessie-algemeen
 
Ohé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparing
Ohé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparingOhé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparing
Ohé en Laak - Voorlichtingsbijeenkomst energiebesparing
 
Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2
Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2
Handboek duurzame buitenruimte 2016 versie 1.2
 
Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem?
Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem? Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem?
Scholierencollege: Klimaatverandering: wat is het probleem?
 
Toekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
Toekomstbestendig en Energie-neutraal WonenToekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
Toekomstbestendig en Energie-neutraal Wonen
 
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappen
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappenLezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappen
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappen
 
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
 
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
Presentatie PlatDus Maandereng 14 februari 2019
 
Lezing: van energie neutraal naar energie positief bouwen
Lezing: van energie neutraal naar energie positief bouwenLezing: van energie neutraal naar energie positief bouwen
Lezing: van energie neutraal naar energie positief bouwen
 
Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)
Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)
Nut, Noodzaak en toepassing van zonnewarmte (Solar Event)
 
Energiebeurs 2013
Energiebeurs 2013Energiebeurs 2013
Energiebeurs 2013
 
Infoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatie
Infoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatieInfoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatie
Infoavond 2 Howest - toekomstbestendig investeren in isolatie
 
Isover - Multi comfort house
 Isover - Multi comfort house Isover - Multi comfort house
Isover - Multi comfort house
 
Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom...
Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom... Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom...
Ons industrieterrein echt duurzaam veranderd! Waarmee, hoe, waarom...
 
Toekomstgericht milieubeleid in Vlaanderen
Toekomstgericht milieubeleid in VlaanderenToekomstgericht milieubeleid in Vlaanderen
Toekomstgericht milieubeleid in Vlaanderen
 
Ws1 2 presentatie stebo-duwolim
Ws1 2 presentatie stebo-duwolimWs1 2 presentatie stebo-duwolim
Ws1 2 presentatie stebo-duwolim
 
Hvc magazine
Hvc magazineHvc magazine
Hvc magazine
 

More from duurzame verhalen

Duurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke Diensttijd
Duurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke DiensttijdDuurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke Diensttijd
Duurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke Diensttijdduurzame verhalen
 
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekDuurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekduurzame verhalen
 
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekDuurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekduurzame verhalen
 
Energieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengen
Energieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengenEnergieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengen
Energieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengenduurzame verhalen
 
Praktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & Afdichtingen
Praktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & AfdichtingenPraktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & Afdichtingen
Praktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & Afdichtingenduurzame verhalen
 
Lassen in de praktijk bij Polderstaal
Lassen in de praktijk bij PolderstaalLassen in de praktijk bij Polderstaal
Lassen in de praktijk bij Polderstaalduurzame verhalen
 
Studenten bezoeken woningfabriek in introductieweek
Studenten bezoeken woningfabriek in introductieweekStudenten bezoeken woningfabriek in introductieweek
Studenten bezoeken woningfabriek in introductieweekduurzame verhalen
 
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholenStudenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholenduurzame verhalen
 
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholenStudenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholenduurzame verhalen
 
Challenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire Economie
Challenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire EconomieChallenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire Economie
Challenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire Economieduurzame verhalen
 
Studenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much Energy
Studenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much EnergyStudenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much Energy
Studenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much Energyduurzame verhalen
 
Speciale klimaatles voor studenten Smart Energy
Speciale klimaatles voor studenten Smart EnergySpeciale klimaatles voor studenten Smart Energy
Speciale klimaatles voor studenten Smart Energyduurzame verhalen
 
Levensecht project woningverbetering voor studenten bouwkunde
Levensecht project woningverbetering voor studenten bouwkundeLevensecht project woningverbetering voor studenten bouwkunde
Levensecht project woningverbetering voor studenten bouwkundeduurzame verhalen
 
Interne deskundigen zetten eerste stappen in Extended Reality
Interne deskundigen zetten eerste stappen in Extended RealityInterne deskundigen zetten eerste stappen in Extended Reality
Interne deskundigen zetten eerste stappen in Extended Realityduurzame verhalen
 
Gastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny houseGastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny houseduurzame verhalen
 
Gastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny houseGastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny houseduurzame verhalen
 
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...duurzame verhalen
 
Gastles waterstof duurzame inspiratiedag
Gastles waterstof duurzame inspiratiedagGastles waterstof duurzame inspiratiedag
Gastles waterstof duurzame inspiratiedagduurzame verhalen
 
Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050
Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050
Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050duurzame verhalen
 
Presentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met hout
Presentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met houtPresentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met hout
Presentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met houtduurzame verhalen
 

More from duurzame verhalen (20)

Duurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke Diensttijd
Duurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke DiensttijdDuurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke Diensttijd
Duurzame expeditie voor docenten Maatschappelijke Diensttijd
 
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekDuurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
 
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekDuurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
 
Energieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengen
Energieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengenEnergieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengen
Energieprofielen van woningen en gebouwen in balans brengen
 
Praktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & Afdichtingen
Praktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & AfdichtingenPraktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & Afdichtingen
Praktijktraining luchtdicht bouwen voor Pels Applicatie & Afdichtingen
 
Lassen in de praktijk bij Polderstaal
Lassen in de praktijk bij PolderstaalLassen in de praktijk bij Polderstaal
Lassen in de praktijk bij Polderstaal
 
Studenten bezoeken woningfabriek in introductieweek
Studenten bezoeken woningfabriek in introductieweekStudenten bezoeken woningfabriek in introductieweek
Studenten bezoeken woningfabriek in introductieweek
 
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholenStudenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
 
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholenStudenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
Studenten Onderwijsassistent bedenken duurzame techniekles voor basisscholen
 
Challenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire Economie
Challenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire EconomieChallenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire Economie
Challenge Onderwijs en Pedagogiek Circulaire Economie
 
Studenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much Energy
Studenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much EnergyStudenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much Energy
Studenten mediavormgeving ontwikkelen campagne Too Much Energy
 
Speciale klimaatles voor studenten Smart Energy
Speciale klimaatles voor studenten Smart EnergySpeciale klimaatles voor studenten Smart Energy
Speciale klimaatles voor studenten Smart Energy
 
Levensecht project woningverbetering voor studenten bouwkunde
Levensecht project woningverbetering voor studenten bouwkundeLevensecht project woningverbetering voor studenten bouwkunde
Levensecht project woningverbetering voor studenten bouwkunde
 
Interne deskundigen zetten eerste stappen in Extended Reality
Interne deskundigen zetten eerste stappen in Extended RealityInterne deskundigen zetten eerste stappen in Extended Reality
Interne deskundigen zetten eerste stappen in Extended Reality
 
Gastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny houseGastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om installatiekeuzes te maken voor tiny house
 
Gastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny houseGastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny house
Gastlessen helpen studenten om ontwerpkeuzes te maken voor tiny house
 
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
Gastles Strukton over Duurzaam Vakmanschap voor BBL-studenten Technicus Engin...
 
Gastles waterstof duurzame inspiratiedag
Gastles waterstof duurzame inspiratiedagGastles waterstof duurzame inspiratiedag
Gastles waterstof duurzame inspiratiedag
 
Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050
Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050
Gastles van Omrin over bouwen zonder afval in 2050
 
Presentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met hout
Presentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met houtPresentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met hout
Presentatie Paul Oerlemans (Konwood) over duurzaam bouwen met hout
 

Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland PVA.pptx

  • 2. Kans ISDE subsidie RVO Aanvullende subsidie Provinsje Fryslan Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland
  • 3. Leuk om elkaar te ontmoeten Centrum Duurzaam aanjagen – verbinden – inspireren ROC Friese Poort (per 01-08-2023 Firda) middelbaar beroepsonderwijs ROC Friese Poort Bedrijfsopleidingen beroepsopleidingen
  • 4. Wat doet Centrum Duurzaam Verduurzamen gebouwde omgeving: energietransitie en circulaire economie Avonturen met bedrijven: beleven, ontdekken en doen Nieuwe ontwikkelingen oppakken en vertalen naar levensecht onderwijs Duurzaam Doen Huis ’altijd werken met de nieuwste duurzame technieken’ Levensecht projectonderwijs in 6 stappen ‘altijd samenwerken met bedrijven in actuele duurzame thema’s op basis van praktijkvragen Ook internationaal Duurzaam Doen Lezingen ‘altijd op de hoogte van de laatste stand van zaken’
  • 5. Op weg naar 2050 Van fossiel naar fossielvrij Klimaatakkoord 12 december 2015 In 2050 CO2 uitstoot met 49% verlagen ten opzichte van 1990 In 2050 stijging gemiddelde wereldtemperatuur minder dan 2 graden Celsius
  • 6.
  • 7. Transitie: verandering Beter of anders? Innoveren: alles wat we doen beter doen Vernieuwen: alles wat we doen anders doen
  • 9. Energiekeuzestappen Van een gebouw die energieverbruikt Naar een gebouw die energie produceert 1. Isoleren 2. Ventileren 3. Ruimteverwarming/koeling Warmteafgifte 4. Warm tapwater 5. Energiebron 6. Energie opwek TIP: breng alle gebruiksruimtes in kaart: verwarmen, koelen en ventileren
  • 11. Huidige situatie Verduurzamen groepsaccommodaties Friesland 1. Gasverbruik (in m3) 2. Elektraverbruik (in kWh) Wist u dat?: 1m3 gas = 10 kWh elektra 3. Waterverbruik (in liter: in 2021 gemiddeld 129 liter per persoon per dag) TIP: kijk eens naar de hoofdaansluiting van de meterkast
  • 12. Isoleren Schil van het gebouw Warmteverlies voorkomen 1. Dak 2. Gevel (muur) 3. Ramen 4. Vloer 5. Radiatoren 6. Leidingen TIP: Warmtebeeldcamera |Blowerdoortest (luchtdichtheid) Gordijnen
  • 13. Ventileren Isoleren is ventileren: verplaatsen van lucht Gezond binnenklimaat: toevoer verse lucht en afvoer vervuilde lucht TIP: Sturing op luchtdruk, vocht, tijd (bezettingsperiode) en CO2
  • 14. Ventileren Balansventilatie met warmteterugwinning (WTW) TIP: Deurspleten zorgen voor luchtcirculatie
  • 15. Warmte afgiftesystemen Begane grond en 1e verdieping Lage temperatuurverwarming van 35 tot 45 graden Celsius 1. Radiatoren 2. Convectoren 3. Ventilatorconvectoren 4. Vloerverwarming 5. Wandverwarming 6. Plafondverwarming 7. Airco 8. Infraroodpanelen
  • 16. Warm water Capaciteit in liters 1. Boiler 2. Warmtepompboiler 3. Elektrische boiler / doorstromer 4. Kokend water oplossing TIP: Contactloze kranen Hydraloop voor hergebruik water
  • 17. Energiebron Capaciteit in liters 1. CV ketel 2. Hybride: CV ketel + warmtepomp 3. Warmtepomp lucht – lucht lucht- water water-water ventilatie warmtepomp 4. Warmtenet
  • 18. Energie opwekken Capaciteit in kwH 1. PV (zonnepanelen) 2. Zonnecollectoren 3. PVT (hybride: ook thermisch) 4. Windmolen TIP: koppeling met energie opslag TIP: bufferen van warmte TIP: ventilatie van de zonnepanelen WIST U DAT? Je maar 30% van de opgewekte zonne-energie gebruikt
  • 19.
  • 20. UITNODIGING Ontdek welke duurzame maatregelen er zijn en maak een eerste aanzet van het verduurzamingsplan van uw groepsaccommodatie