1. Αρκούν μόνο οι δεξιότητες διαχείρισης
σταδιοδρομίας;
Η σημασία της επαγγελματικής
καθοδήγησης και της συμβουλευτικής
Δρ. Νίκος Δρόσος, Επίκουρος Καθηγητής

2. Εννοιολογικές διασαφήσεις
• Δεξιότητες ζωής (life skills)
• Ήπιες δεξιότητες (soft skills)
• Δεξιότητες διαχείρισης σταδιοδρομίας (career
management skills)

3. Δεξιότητες ζωής
(Life skills) (Ι)
Ευρύ σύνολο ψυχοκοινωνικών και
διαπροσωπικών δεξιοτήτων που
μπορούν να βοηθήσουν το άτομο
να λαμβάνει αποφάσεις, να
επικοινωνεί αποτελεσματικά και να
αναπτύσσει δεξιότητες
αυτοδιαχείρισης που οδηγούν σε
μια υγιή και παραγωγική ζωή

4. Δεξιότητες ζωής (ΙΙ)
- Λήψη απόφασης και επίλυση προβλημάτων
- Δημιουργική σκέψη και κριτική σκέψη
- Επικοινωνία και διαπροσωπικές δεξιότητες
- Αυτογνωσία και ενσυναίσθηση
- Διαχείριση συναισθημάτων και διαχείριση στρες.
WHO, 1999

5. Δεξιότητες ζωής (ΙΙI)
- Κριτική σκέψη και δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων
που απαιτούνται για τη λήψη αποφάσεων
- Προσωπικές δεξιότητες για αυτογνωσία, κίνητρα και
αυτοδιαχείριση
- Διαπροσωπικές δεξιότητες για επικοινωνία,
διαπραγμάτευση, συνεργασία, ομαδική εργασία,
ενσυναίσθηση και συνηγορία
UNICEF, 2010

6. Ήπιες δεξιότητες (soft skills) (Ι)
• Χαρακτηριστικά προσωπικότητας και προσωπικές
δεξιότητες που αναφέρονται στις σχέσεις του
ατόμου και την αλληλεπίδραση του με το
κοινωνικό περιβάλλον. Δεν περιορίζονται σε ένα
συγκεκριμένο τομέα και είναι επιθυμητά σε όλα τα
επαγγέλματα.
• Βοηθούν τα άτομα να προσαρμόζονται και να
φέρονται θετικά ώστε να αντιμετωπίζουν
αποτελεσματικά τις προκλήσεις της καθημερινής
(αλλά και επαγγελματικής) ζωής.

7. Ήπιες δεξιότητες (soft skills) (ΙΙ)
 Κοινωνικές δεξιότητες
 Επικοινωνιακές δεξιότητες
 Ενσυναίσθηση
 Ομαδική εργασία
 Ηγετικές δεξιότητες
 Λήψη απόφασης/ επίλυση προβλημάτων
 Κριτική σκέψη
 Διαχείριση χρόνου
 (Ψηφιακές δεξιότητες)

8. Δεξιότητες Διαχείρισης Σταδιοδρομίας (Career
Management Skills) (Ι)
Χαρακτηριστικά προσωπικότητας και δεξιότητες που
βοηθούν τα άτομα να θέτουν στόχους, να λαμβάνουν
επαγγελματικές αποφάσεις, να αναλαμβάνουν δράση
και να διαχειρίζονται τη σταδιοδρομία τους.

9. • Αυτογνωσία
• Σχεδιασμός σταδιοδρομίας
• Ανθεκτικότητα
• Επίλυση προβλημάτων/ Λήψη απόφασης
• Συνεργασία/Ομαδική εργασία
• Επικοινωνία
• Επαγγελματική προσαρμοστικότητα
• Αισιοδοξία
• Αυτοαποτελεσματικότητα
Δεξιότητες Διαχείρισης Σταδιοδρομίας (Career
Management Skills) (ΙΙ)

11. • Εγώ (Συναισθηματική ικανότητα, Ικανότητα να
μαθαίνω)
• Εγώ και οι άλλοι (επικοινωνιακές δεξιότητες,
ικανότητα αναζήτησης και ανάλυσης ευκαιριών
εκπαίδευσης και εργασίας)
• Εγώ, οι άλλοι και το μέλλον (ικανότητα σχεδιασμού
σταδιοδρομίας και λήψης απόφασης)
Δεξιότητες Διαχείρισης Ζωής &
Σταδιοδρομίας
(Life/ Career Competences)

12. Αρκεί μόνο η
ανάπτυξη
δεξιοτήτων;

13. Η μετα-COVID-19 εποχή
Η δουλειά του Επαγγελματικού Συμβούλου θα αλλάξει πολύ τα
επόμενα χρόνια ….

14. Σύγχρονη αγορά εργασίας
 Επαγγελματική και προσωπική ζωή
γίνονται ένα
 Ρευστότητα αγοράς εργασίας
 Ταχύτατη ανάπτυξη της τεχνολογίας
 Η γνώση χρήσης ηλεκτρονικού
υπολογιστή είναι πλέον απαραίτητη!
 Αποσύνδεση της λήψης πτυχίου και της επαγγελματικής
αποκατάστασης / Αναγκαιότητα δια βίου εκπαίδευσης και
κατάρτισης

15. Σταδιοδρομία
 Λιγότερο προβλέψιμη
 Λιγότερο σταθερή
 Λιγότερο γραμμική

16. • Τα soft skills είναι κομβικά για τη σταδιοδρομία του
ατόμου.
• Οι εργοδότες πλέον αναγνωρίζουν την αξία τους και
τα αξιολογούν ως εξίσου (αν όχι περισσότερο)
σημαντικά από τα hard skills.
• Τα hard skills απαιτούνται για την ορθή εκτέλεση
τεχνικών στόχων σε μια δουλειά, ενώ τα soft skills
είναι απαραίτητα για τη δημιουργία ενός θετικού και
παραγωγικού περιβάλλοντος.
• Πολλοί εργοδότες δίνουν μεγαλύτερη βάση στα soft
skills γιατί στο πλαίσιο της δουλειάς μπορούν
ευκολότερα να αναπτύξουν τις συγκεκριμένες
τεχνικές δεξιότητες στον εργαζόμενο – ενώ δε
μπορούν να αναπτύξουν τις ήπιες δεξιότητες.

17. • Θεωρίες «χαρακτηριστικών και παραγόντων»
• Τυπολογική θεωρία του Holland
• Αναπτυξιακές θεωρίες
• Θεωρίες Λήψης Απόφασης
• Κοινωνικο-γνωστικές θεωρίες
Νέες προσεγγίσεις
• Θεωρία Σχεδιασμένης Τυχαιότητας
• Θεωρία Χάους
• Κονστρουκτιβιστικές και αφηγηματικές προσεγγίσεις
• Προσεγγίσεις «Θετικής» ψυχολογίας
• Θεωρίες συστημάτων

18. • Μεταμοντέρνες θεωρίες: έμφαση στην ανάπτυξη
χαρακτηριστικών όπως η αυτοαποτελεσματικότητα, η
αισιοδοξία, η επαγγελματική προσαρμοστικότητα και
ανθεκτικότητα (Krumboltz, 2009. Niles, Amundson, &
Neault, 2010. Pryor & Bright, 2012).
• Σημασία των κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών και
του ευρύτερου κοινωνικού πλαισίου για τη
σταδιοδρομία των ατόμων;

19. Δεξιότητες διαχείρισης
σταδιοδρομίας
 Βοηθούν το άτομο στην
επαγγελματική του εξέλιξη, αλλά δε
δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας!

20. Πώς μπορεί το άτομο να
διαχειριστεί τη σταδιοδρομία του
σε ένα τέτοιο ασταθές
περιβάλλον;

21. …ενώ ταυτόχρονα χρειάζεται να αντιμετωπίσει:
- Αλλαγές στον τρόπο εκπαίδευσης
- Αλλαγές στον τρόπο ζωής
- Αλλαγές στον τρόπο δουλειάς
- Συνεχείς μεταβάσεις
- Αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα

22. Η νέα Ευρωπαϊκή Ατζέντα Δεξιοτήτων για μια αειφόρο, ανταγωνιστική, κοινωνική,
δίκαια και ανθεκτική Ευρώπη τονίζει ότι για να αποκτήσουν οι Ευρωπαίοι πολίτες
εκείνες τις δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να αντιμετωπίσουν τις διαρκείς
μεταβάσεις (στην ψηφιακή εποχή, την πράσινη ανάπτυξη, την τεχνητή νοημοσύνη
κλπ), απαιτείται τόσο η δια βίου εκπαίδευσή τους, το διαρκές up-skilling και re-
skilling τους, όσο και η Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας / Επαγγελματικός
Προσανατολισμός (Συ.Ε.Π.), ώστε να αναγνωρίσουν και να αναπτύξουν τα
προσωπικά τους χαρακτηριστικά (ενδιαφέροντα, δεξιότητες, ικανότητες και ταλέντα)
και να αντιληφθούν τις διαθέσιμες επαγγελματικές
ευκαιρίες στην αγορά εργασίας.

23. Ολιστική
παρέμβαση
Ανάπτυξη
δεξιοτήτων
Κατάρτιση και
εκπαίδευση
Επαγγελματική
συμβουλευτική/
προσανατολισμός
Δημιουργία
θέσεων
εργασίας

24. • Νοηματοδότηση της ως τώρα πορείας
του ατόμου
• Αποδόμηση
• Αναδόμηση
• Επανανοηματοδότηση

25. • Αναφέρεται εκτενώς σε δράσεις για τη δημιουργία θέσεων εργασίας
• Αναφέρεται εκτενώς σε δράσεις up-skilling and re-skilling
• ΔΕΝ αναφέρεται σε δράσεις αναβάθμισης των υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής/
επιμόρφωση σε νέες θεωρίες ή σε παρεμβάσεις που βασίζονται στην έρευνα.
• Αναφέρεται εκτενώς σε δράσεις εκσυγχρονισμού της εκπαίδευσης και σύνδεσης της με την
αγορά εργασίας.
• ΔΕΝ αναφέρεται –παρά ελάχιστα- στο κομβικό ρόλο των υπηρεσιών επαγγελματικού
προσανατολισμού στα σχολεία.
• Πώς θα συνδεθεί η εκπαίδευση με την αγορά εργασίας χωρίς έμφαση στην
επαγγελματική συμβουλευτική/ προσανατολισμό;

26. • Αναφέρεται εκτενώς σε δράσεις για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και ανταγωνιστικότητας των
επιχειρήσεων (και κατ’ επέκταση σε δημιουργία θέσεων εργασίας)
• Αναφέρεται εκτενώς σε δράσεις up-skilling and re-skilling
• ΔΕΝ αναφέρεται σε δράσεις αναβάθμισης των υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής/ επιμόρφωση
σε νέες θεωρίες ή σε παρεμβάσεις που βασίζονται στην έρευνα.
• Αναφέρεται εκτενώς σε δράσεις εκσυγχρονισμού της εκπαίδευσης και σύνδεσης της με την αγορά
εργασίας.
• Eπικεντρώνεται στην ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων και ικανοτήτων ώστε οι μαθητές να είναι
αποτελεσματικοί στη σύγχρονη αγορά εργασίας "σύμφωνα με τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της
αγοράς εργασίας και σε σχέση με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση", ενώ η αναφορά στη
συμβουλευτική και τον επαγγελματικό προσανατολισμό είναι μικρή.
• Πώς θα συνδεθεί η εκπαίδευση με την αγορά εργασίας χωρίς έμφαση στην επαγγελματική
συμβουλευτική/ προσανατολισμό;

27. Oι αποκλίσεις μεταξύ της εκπαίδευσης και
της αγοράς εργασίας φαίνεται να θεωρείται
ότι πηγάζουν από την αναντιστοιχία με
δεξιότητες (απουσία των απαραίτητων
δεξιοτήτων) και όχι από την έλλειψη
επαγγελματικού προσανατολισμού που
οδηγεί σε αναντιστοιχία με δεξιότητες.

28. Ανάπτυξη δεξιοτήτων χωρίς
συμβουλευτική και επαγγελματικό
προσανατολισμό δε θα έχει τα
προσδοκώμενα αποτελέσματα.

29. Σας ευχαριστώ!
n.drosos@euc.ac.cy