Kütüklerde Organik Kayın Mantarı Yetiştiriciliği

1. KAYIN MANTARI

2. KAYIN MANTARI TÜRLERİNİN TANITIMI,
MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE EKOLOJİK
İSTEKLERİ

3. Pleurotus ostreatus:
– Şapka büyüklüğü, 6-14 cm
genişliktedir.
– Şapka rengi, griden siyaha kadar
farklılık göstermektedir.
– Lameller, önce krem beyazı, daha
sonra fildişi beyazı renk almaktadır.
– Sporları soluk krem renktedir.

4. Pleurotus ostreatus:
– Misel gelişimi için uygun ortam
sıcaklığı, 20-25°C, nem oranı ise % 90-
95’tir.
– Mantar oluşumu için 200-1000 lüks
ışık yoğunluğu, %75-85 oranında nem
ve 15-20°C sıcaklık ister.

5. Pleurotus sajor-caju:
• Misel gelişimi için istenilen ortam nemi, %
90-95; sıcaklık isteği ise 25°C’dir.
• Mantar oluşum dönemindeyse 200-1000
lüks ışık yoğunluğu, %75-85 oranında
ortam nemi ve 20-25°C ortam sıcaklığı
gerekmektedir.
• Yaz mevsimi için yetiştirmeye uygun bir tür
olarak değerlendirilebilir.

6. Pleurotus sp. Florida:
• Şapka rengi, sıcaklık ve ışık yoğunluğuna
göre gri ve açık kahverengi olabilir.
• Misel gelişimi için uygun ortam sıcaklığı 20-
25 °C nem oranı ise %90-95’tir.
• Mantar oluşumu için 200-1000 lüks ışık
yoğunluğu, %75-85 oranında nem ve 20-
25°C sıcaklık ister

7. Pleurotus eryngii: ÇAŞIR MANTARI

8. Pleurotus eryngii:
• Şapka büyüklüğü, 5-10 cm genişlikte
olabilmektedir.
• Şapka rengi, gri-beyaz renkte olup lameller
oldukça sıktır.
• Lameller önce beyaz, daha sonra grimsi bir
renk almaktadır.
• Sporları beyaz renktedir.
• Misel gelişimi için uygun ortam sıcaklığı,
20-25 °C; nem oranı ise %90-95’tir.

9. Pleurotus eryngii:
• Mantar oluşumu için 200-1000 lüks ışık
yoğunluğu, %75-85 oranında nem ve 15-18
°C sıcaklık gerekmektedir.

10. KAYIN MANTARI ÜRETİM TEKNİKLERİ
• 1. Bitkisel artıklarda (Buğday sapı, çeltik sapı,
talaş, kepek …)
• 2. Ağaç kütüklerinde

11. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
a)Yetiştirme ortamının hazırlanması :
• Şayet herhangi bir bitki sapı kullanılacaksa,
iri parçalar haline getirilmelidir.
• Seçilen kompost reçetesine göre karışım
hazırlandıktan sonra %70-75 oranında nem
içermesi için 1-2 gün ıslatılmalıdır.

12. Yetiştirme ortamları
Buğday sapı %95
Kepek % 5
Buğday sapı %74
Talaş %25
Alçı %1
Çeltik sapı %75
Çeltik
kavuzu
%25
Alçı %1
Pamuk çiğidi
küspesi
%87
Buğday sapı %12
Alçı %1

13. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
a)Yetiştirme ortamının hazırlanması :
• Kullanılan ortam hasattan sonra hayvan
yemi olarak kullanılacaksa bu materyallerin
karıştırılmaması gerekmektedir.
• Ele alınan karışımda uygun nem seviyesi
sağlandıktan sonra ortamın hastalık ve
zararlı etmenlerinden arındırılması için
sterilize edilmesi gerekmektedir.

14. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
b)Ortamların hastalık ve zararlı etmenlerinden
arındırılma işlemleri:
• Pratikte yaygın olarak kullanılan iki metot
vardır.
• Bunlar 600
C 8-10 saat yada 700
C de 6-8 saat
süre ile buharla yapılan pastörizasyon
uygulaması, yada 700
C de bir saat süre ile
sıcak suda bekletme uygulamaları
şeklindedir.

15. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
c) Misel ekimi ve kuluçka dönemi :
• Ekimde kullanılan misel miktarı, genellikle
yaş ortam ağırlığının %2-3 kadardır. Bu
oran %5 i geçmemelidir.
• Misel ekilmiş ortamlar plastik torbalara
veya plastik kasalara doldurulur.
• Pratikte 2,5-3 kg lık torbalar yaygın bir
şekilde kullanılmaktadır.

19. Misel ekimi

20. Misel ekimi

24. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
c) Misel ekimi
250
C lık ve %90-95 oranında nem içeren
karanlık odalara yerleştirilir.
• Bu dönemde ışığa gerek yoktur.
• Şartlar sağlandıktan sonra 10-15 gün
içerisinde misel gelişimi tamamlanır.

26. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
d)Primordyum oluşumu ve hasat dönemi:
• Kuluçka dönemi sonunda sıcaklık, türlere
bağlı olarak P. ostreatus türü için 150
C
indirilir, diğer türler için ortalama olarak
20-25 0
C de tutulur.
• Misel ön gelişme dönemi tamamlandıktan
sonra, plastik torbalar kenarlarından naylon
bıçakla kesilerek açılır veya 2,5-3 kg lık
plastik torbalardan tamamen çıkartılır.

32. Hasat Büyüklüğünü Almış Mantarlar

34. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
hasat dönemi:
• Bu amaçla florasan lambalar
kullanılabilmektedir.
• Gerekli ışık ihtiyacı tüm pleurotus türleri
için günde 10-12 saat süreyle 200-1000 Lux
tür.
• Ürün döneminde ihtiyaç olan hava nemi ise,
%75-85 oranlarındadır.

35. Bitkisel Artıklar Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
hasat dönemi:
• Genel olarak hasat büyüklüğü ve zamanı,
mantar şapkalarının el ayası şeklinde
tamamen açıldıktan sonra, kenarlarının dışa
kıvrılmaya başlamadan önceki düzgün, taze
ve diri konumudur.
• Bu durumdaki mantarlar ortama zarar
vermeden koparılmalı yada kesilerek
alınmalıdır.

36. hasat dönemi:
• Ambalaj kapları: 250, 500 ve 1000 gr lık
büyüklüklerde olabilmektedir.
• Tekniğine uygun şekilde hasat edilen ve
ambalajlanan mantarlar +4 0
C deki depoda
veya buzdolabında 3-4 gün
bekletilebilmektedir.
• Verim genel olarak kuru ağırlığının kg. başına
1 kg taze mantar olarak gerçekleşmektedir.
• Hasat süresi 6-12 hafta arası değişebilmektedir.

37. • En önemli zararlıların başında sinekler
gelmektedir.
• Buna karşıda tedbir amacıyla flaş aralarında
haftada 1 defa % 0,1-1 lik DDVP ile üretim
odaları koruyucu amaçla ilaçlanmalıdır.

49. Sütün kültürü

53. Ağaç Kütükleri Kullanılarak Yapılan
Yetiştiricilik
• Ağaç kütükleri kullanılarak yapılan
yetiştiricilik kapalı ortamlarda yapılabildiği
gibi pratikte genellikle açıkta yetiştiricilik
amacıyla uygulanan bir üretim şekli olarak
karşımıza çıkmaktadır.

54. Bu Üretim Şeklinde Uygulanan Üretim
Safhaları Aşağıdaki Şekildedir:
a-kütüklerin hazırlanışı;
• 15-20 santim çapındaki kütükler öncelikle
30-40 santim uzunluğunda kesilir, yeterli
nem içeriğine ulaşması için 3-5 gün su
içinde bekletilir.
• Eğer kütükler yeni kesilmiş ağaç kütükleri
ise yeterli bitki öz suyuna sahip olacağından
suda bekletme işlemine gerek
duyulmayabilir.

55. Bu Üretim Şeklinde Uygulanan Üretim
Safhaları Aşağıdaki Şekildedir:
a-kütüklerin hazırlanışı;
• Daha sonra kütükler üzerinde 2-2,5 santim
çapında ve 5-6 santim derinliğinde 4-6 delik
açılır.
• Böylece kütükler misel aşılama işlemi için
hazır hale getirilmiş olmaktadır.

56. c-kütüklerin araziye yerleştirilmesi ve hasat;
• Misel ön gelişme dönemi tamamlandıktan
sonra kütükler 30-40 cm aralıkla 1/3
kısımları toprağa gömülecek şekilde
yapraklı ağaçların altları, binaların kuzey
yönleri gibi gölge alanlara yerleştirilir.
• Yumuşak dokulu ağaç kütüklerinde
mantarlar, normal koşullarda ilk yıl (aşının
yapıldığı yılın eylül ayında) oluşur.
• Ekonomik olarak hasat süresi 3 yıldır ve 2.
yılda en yüksek verim alınır.

57. c-kütüklerin araziye yerleştirilmesi ve hasat;
• Sert dokulu ağaç kütüklerinde ise misel
yavaş gelişir ilk mantarlarının çıkışı
genellikle aşılamadan sonraki 2. yılı oluşur.
• Bu tip sert dokulu ağaçlarda hasat süresi 4-
5 yıl sürer. 5-6 cm çap büyüklüğünü alan
mantarlar hasat edilir.
• Verim, genellikle odun ağırlığının %30-40’
ı olarak gerçekleşir.