1. De medewerkers van KWR’s kennisgroep
Watertechnologie doen toegepast wetenschappelijk
onderzoek in de watercyclus. Zij bouwen zo bruggen
tussen de wetenschap en de eindgebruikers van
technologie en leveren ‘wetenschap in dienst van de
maatschappij’. De kennisgroep beschikt over expertise
op uiteenlopende terreinen:
• membraanfiltratie
• ionenwisseling
• adsorptietechnologie
• geavanceerde oxidatie
• ontharding
• conventionele zuivering
• energietechniek en warmtewisseling
• biotechnologie
• leidingtechniek
• asset management
• modellering van zuivering en distributie.
Research
Het onderzoek van de Kennisgroep Watertechnologie
wordt uitgevoerd in teams: Drinkwaterbehandeling,
Waterinfrastructuur en Industrie,Afvalwater
& Hergebruik.
Contact: Jos Boere
Hoofd kennisgroep Watertechnologie
jos.boere@kwrwater.nl
Technologie inzetten voor
duurzaam watergebruik
Kennisgroep Watertechnologie
Evides Industriewater heeft een Demi
Water Plant (DWP) ontworpen en
gerealiseerd bij de Botlek in Rotterdam
en daarbij de AiRO-technologie
toegepast die ontwikkeld is door KWR.
2. 2
KWR Watercycle Research
Institute
De 170 medewerkers van KWR Watercycle
Research Institute zijn deskundig in de
meest uiteenlopende aspecten van de
watercyclus en het wereldwijde water
systeem. Zij zijn georganiseerd in teams
binnen drie kennisgroepen, Water
systemen, Watertechnologie en Water-
kwaliteit & Gezondheid. Samen creëren
zij waar mogelijk integrale oplossingen,
die hun individuele vakgebieden
overstijgen. KWR maakt zich sterk voor
optimale afstemming van de verschillende
activiteiten in de waterketen: met de
omringende watersystemen en tussen
de betrokken organisaties onderling.
Alleen zo kunnen optimale, effectieve en
efficiënte maatschappelijke innovaties
worden gecreëerd, die bijdragen aan een
duurzame watercyclus.
Opdrachtgevers
KWR’s kennisgroep Watertechnologie
werkt voor opdrachtgevers uit diverse
branches: drinkwaterbedrijven,
industriële watergebruikers, technologie-
leveranciers, waterschappen en andere
regionale of landelijke overheidsinstan-
ties. KWR-onderzoek wordt regelmatig
(mede-)gefinancierd door specifieke
onderzoeksfondsen.
Watertechnologie zorgt dat:
• water in de juiste kwaliteit en
hoeveelheid beschikbaar is;
• overtollig water wordt afgevoerd
en gezuiverd;
• steeds meer (afval-)water en
(afval-)stoffen worden hergebruikt.
3. 3
Naast zuivering en transport vormt hergebruik (van
water, energie en stoffen) een steeds belangrijker onder-
werp voor de kennisgroep Watertechnologie. Het onder-
zoek in de kennisgroep varieert van vergelijkende studies
en optimalisatie van bestaande technieken tot ontwik-
kelen van innovatieve technieken.Voorbeelden daarvan
vindt u op de volgende pagina’s.Veel onderzoeksprojecten
worden uitgevoerd door medewerkers van de verschil-
lende teams binnen de kennisgroep.
Drinkwaterbehandeling
De medewerkers van het team Drinkwaterbehandeling richten
zich op thema’s als ‘nieuwe stoffen’ (geneesmiddelen, hormo-
nen), verzilting van grondwater en doelstellingen rondom
duurzaamheid en efficiëntie. Het team heeft expertise op
velerlei gebied, van membraanfiltratie tot geavanceerde
oxidatie, ontharding, actievekoolfiltratie en ionenwisseling.
Nieuwe onderzoeksrichtingen zijn de modellering van de
prestaties van zuiveringsprocessen en ontzouting van brak-
en zeewater.
Contact: Jan Post
Teamleider Drinkwaterbehandeling
jan.post@kwrwater.nl
Waterinfrastructuur
Waterinfrastructuur richt zich primair op het drinkwaterleiding-
net, waaronder ontwerp en materiaalkeuze, de waterkwaliteit
tijdens distributie, het vastleggen van data voor bijvoorbeeld
storingsregistratie, modellen voor afnamepatronen en GIS-tech-
nieken. Gezien het hoge kapitaalbeslag is veel aandacht gericht
op asset management. Rond riolering werkt het team met
andere kenniscentra samen.
Contact: Nellie Slaats
Teamleider Waterinfrastructuur
nellie.slaats@kwrwater.nl
Industrie, Afvalwater Hergebruik
Industrie Water enAfvalwater Hergebruik richten zich
op andere delen van de watergebruikscyclus. Onderzoek- en
adviesopdrachten beslaan toepassingen als demiwaterproduc-
tie, koelwater, stoomketels en afvalwater. Leidend thema is
het nuttig hergebruik van (afval-)water, zowel hergebruik van
het water zelf als het terugwinnen van energie en waardevolle
componenten, zoals fosfaat.
Contact: Danny Traksel
Teamleider Industrie, Afvalwater Hergebruik
danny.traksel@kwrwater.nl
Watertechnologie voor de praktijk
Over de hele wereld stelt de watercyclus de mens voor grote
uitdagingen. Verontreinigingen bedreigen mens en milieu, de beschik-
baarheid van voldoende water komt in het gedrang en toenemende
verstedelijking en klimaatverandering stellen nieuwe eisen aan water-
huishouding en watervoorziening. De kennisgroep Watertechnologie
creëert hiervoor oplossingen die toegesneden zijn op de praktijk.
Kennisgroep Watertechnologie
4. 4
Projecten kennisgroep Watertechnologie
Zeewater of brak water ontzouten
Reverse osmosis (RO) wordt vaak ingezet om zeewater of brak
water te ontzouten. KWR onderzoekt innovatieve reinigings
methoden voor RO-membranen, het gebruik van een combinatie
van elektrodialyse en RO, methoden om biofouling in RO-
systemen te beheersen en oplossingen voor concentraat
vraagstukken (zero liquid discharge).
Forward osmosis: energie winnen uit afvalwater
Hoe geconcentreerder afvalwater is, hoe eenvoudiger het is om
uit dat afvalwater stoffen en energie terug te winnen voor nuttig
hergebruik. KWR doet hiervoor onderzoek naar forward osmosis:
een veelbelovende innovatieve techniek waarmee het water naar
een schone zoutoplossing wordt ‘getrokken’.
Zwemwater anders desinfecteren
Chloor is een effectief desinfectiemiddel, maar bij gebruik in
zwembaden ontstaat een groot aantal ongewenste bijproduc
ten. In een KWR-studie zijn alternatieve methoden geselecteerd
die nu in een vervolgonderzoek onder praktijkcondities worden
getest.
Hergebruik van afvalwater, nutriënten en energie bij vergisting
Door middel van een gedetailleerde scenariostudie heeft
KWR een route gevonden om de digestaatstroom uit een
vergistingsinstallatie niet te hoeven lozen, maar te gebruiken
als gietwater in nabijgelegen kassen. Zo kunnen water, energie
en nutriënten optimaal worden benut.
Snelle detectiemethode voor Legionella in
warmwatersystemen
Voor beheerders van warmwater- en waterleidinginstallaties
is het uitermate belangrijk om de aanwezigheid van Legionella
pneumophila snel en betrouwbaar te kunnen bepalen. KWR heeft
een snelle detectiemethode ontwikkeld die is gebaseerd op de
PCR-techniek (polymerase chain reaction). Hierdoor is de analysetijd
aanmerkelijk bekort: van een week naar enkele uren.
Efficiëntere actievekoolfiltratie voor de drinkwaterbereiding
Vrijwel alle Nederlandse drinkwaterbedrijven die oppervlakte-
water of oeverfiltraat gebruiken als grondstof, passen daarbij
actievekoolfilters toe. Om deze techniek efficiënter te maken,
doet KWR onderzoek naar optimale reactivatie- en vervangings-
frequenties voor de actieve kool.
Kleinschalige systemen voor de drinkwatervoorziening
Op sommige locaties is aansluiting op een gemeenschappelijke
drinkwatervoorziening van goede kwaliteit niet haalbaar. Daar
zijn drinkwaterzuiveringsapparaten ter plaatse of point of use
(POU)-apparaten een alternatief. In samenwerking met leveran-
ciers helpt KWR mee aan de ontwikkeling en toepassing van
POU-apparaten.
Modelleren van vloeistofstromen in reactoren voor
waterbehandeling: CFD
Het stromingspatroon van water in een reactor is sterk bepalend
voor het succes van de zuiveringsprocessen die in die reactor
moeten plaatsvinden. Met computational fluid dynamics ofwel
CFD-modellering is KWR in staat het stromingspatroon in
bijvoorbeeld UV-reactoren en onthardingsinstallaties te
simuleren en te verbeteren.
5. 5
Een nieuw leven voor reststoffen: duurzame waterproductie
Reststoffen uit diverse processen kunnen worden hergebruikt.
Op basis van eerder KWR-onderzoek worden tegenwoordig
kalkkorrels uit de ontharding en ijzerslib uit de flocculatie tijdens
drinkwaterbereiding op grote schaal hergebruikt. Nieuwe
studies richten zich nu bijvoorbeeld op hergebruik van fosfaat
uit afvalwater.
Medicijnresten en hormoonverstorende stoffen in
drinkwaterbronnen aanpakken
Resten van medicijnen en hormoonverstorende stoffen komen in
het afvalwater terecht.Veel van deze stoffen worden niet volledig
verwijderd in de rioolwaterzuivering en kunnen een bedreiging
vormen voor aquatische organismen en voor drinkwaterbron-
nen. KWR-onderzoek is gericht op de optimale aanpak: op welke
plaats in de waterketen en hoe kunnen deze stoffen het best
worden verwijderd?
Een optimaal distributienetwerk voor drinkwater ontwerpen
KWR doet uitgebreid onderzoek naar distributienetwerken
voor drinkwater en heeft daarvoor onder meer waterverbruiks
patronen in een model gevat en richtlijnen opgesteld voor
optimaal ontwerp van leidingnetten. Lopend onderzoek richt
zich op wegen om het drinkwater in het distributienet bio
logisch stabiel te houden, het beste vervangingsregime voor
leidingen en de effecten van klimaatverandering in het water
distributienet.
Alles gaat anders: alternatieve sanitatieconcepten
Als gescheiden sanitatie wordt toegepast, of toiletten met
bijvoorbeeld regenwater worden gespoeld, zal het drink
waterverbruik afnemen. Welke implicaties heeft dat voor de
drinkwaterdistributie? Hoe passen decentrale concepten van
watervoorziening en –afvoer in de toekomstige stedelijke
ontwikkeling en hoe houd je daarbij rekening met de mogelijke
effecten van klimaatverandering? KWR verricht en initieert
onderzoek om deze vragen te beantwoorden.
6. 6
Gezond water focust op de relatie tussen de gezondheid van
de mens en de waterkwaliteit: van (drink)waterbronnen, tijdens
zuiveringsprocessen, in het distributienet, aan de kraan of in
natuurlijk zwemwater.
Vier kernthema’s geven richting aan het onderzoek van
KWR: Gezond, Duurzaam, Vooruitstrevend en Efficiënt
water. KWR’s kennisgroep Watertechnologie speelt een
belangrijke rol binnen al deze thema’s door in de praktijk
inzetbare methoden te ontwikkelen voor productie,
distributie en afvalverwerking.
Locaties in Nieuwegein en Leeuwarden
Naast de hoofdvestiging in Nieuwegein heeft KWR
Watercycle Research Institute sinds april 2010 een
nevenvestiging in Leeuwarden. Op deze locatie vindt
voornamelijk watertechnologisch onderzoek plaats.
Deze vestiging versterkt de band met kennispartners
en opdrachtgevers in het noorden van Nederland, waar
Leeuwarden zich ontwikkelt tot een vooraanstaand
kenniscentrum van watertechnologie in Europa.
Contact: Maarten Nederlof
maarten.nederlof@kwrwater.nl
Duurzaam water richt zich op productie-, distributie- en
afvalverwerkingsmethoden die zuinig omgaan met grondstoffen
en energie, als antwoord op klimaatverandering, toenemend
energiegebruik en verstedelijking.
Gezond, Duurzaam,Vooruitstrevend
en Efficiënt water
7. 7
Samenwerken binnen de watercyclus…
KWR zet zich in om de onderlinge afstemming en
samenwerking tussen de verschillende organisaties
in de watercyclus te versterken. Intensief gezamenlijk
gebruik van watersystemen en leefomgeving stuit vaak
op conflicterende eisen van de betrokken organisaties.
KWR helpt waar nodig bruggen te slaan, steeds op basis
van feitelijke kennis en met erkenning van ieders gerecht-
vaardigde zorgen en belangen.
…en binnen watercyclusonderzoek
De kennisgroep Watertechnologie draagt bij aan kennis
die hiervoor nodig is en werkt daarbij nauw samen met
andere watertechnologiecentra. In Nederland bijvoor-
beeld metTTIW Wetsus,Technische Universiteit Delft,
UniversiteitTwente, Wageningen Universiteit, STOWA
enTNO. Internationaal strekt de samenwerking zich uit
naar Europese kennispartners (IWW Mülheim, Duitsland;
LNEC, Portugal; NTNU/SINTEF, Noorwegen; CETaqua,
Spanje) en de Global Water Research Coalition (GWRC).
Optimaal gebruik van kennis
Het team Kennis Programmamanagement verzorgt
het programmamanagement van diverse collectieve
onderzoekprogramma’s binnen KWR en assisteert de
watersector op het gebied van kennismanagement:
visies en onderzoeksvragen formuleren, kennisontwikke-
ling en -toepassing optimaliseren. Het team onderzoekt
relevante maatschappelijke ontwikkelingen en hun
consequenties voor de watersector en voert toekomst
verkenningen uit. Daarnaast ontwikkelt het expertise
over kennisimplementatie en de werking van het
wetenschapssysteem (Science System Assessment).
Contact: Jos Frijns
Teamleider Kennis Programmamanagement
jos.frijns@kwrwater.nl
Vooruitstrevend water concentreert zich op veelbelovende
ontwikkelingen in de technologie om die toepasbaar te maken
voor de watersector.
Efficiënt water draait om doelmatige inrichting van de
waterketen, water energie en de effectiviteit van kennis
productiviteit.
8. Contact
Wilt u meer weten over KWR
Watercycle Research Institute?
Neem dan contact met ons op:
Bezoek- en postadres
KWR Watercycle Research
Institute
Groningenhaven 7
Postbus 1072
3430 BB Nieuwegein
T 030 60 69 511
F 030 60 61 165
E info@kwrwater.nl
I www.kwrwater.nl
@KWR_Water
Kamer van Koophandel
27279653
Innovatie in de watercyclus
Water is essentieel voor alle leven op aarde.
Een teveel aan water of juist een gebrek aan
water van voldoende kwaliteit kan ingrijpende
gevolgen hebben voor de mens en zijn leef-
omgeving. Hoogwaardige, op maat gemaakte
kennis is nodig om de watercyclus optimaal
in te richten en te beheren en zo te voorzien in twee primaire
levensbehoeften van de mens: gezond en veilig drinkwater en
een omgeving die niet wordt vervuild.
KWR Watercycle Research Institute helpt de samenleving deze
doelen te realiseren door doelgericht onderzoek te integreren
met beschikbare kennis. KWR brengt publieke en commerciële
organisaties bij elkaar om samen doelgerichte, praktisch
toepasbare oplossingen voor watervraagstukken uit te werken,
gericht op Gezond, Duurzaam, Vooruitstrevend en Effi ciënt
Water voor iedereen.
KWR Watercycle Research Institute
• creëert kennis via hoogwaardig onderzoek;
• bouwt bruggen tussen wetenschap, bedrijfsleven
en maatschappij;
• bevordert maatschappelijke innovatie met de beste
beschikbare kennis.
