Praca magisterska wykonana pod kierunkiem prof. dr hab. S. W. Gawrońskiego Recenzowana przez dr Mieczysława Śmiecha

2. WodaWoda
 Woda nie jest produktem handlowym takim jak każdy
inny, ale raczej dziedziczonym dobrem, które musi być
chronione, bronione i traktowane jako takie
 Spośród wszystkich państw europejskich mamy
najniższe w tej chwili zasoby wody przypadające na
jednego mieszkańca – 1,6 mln litrów w ciągu roku
 Produkcja ogrodnicza, m.in. sadownictwo grójeckie,
kujawskie, i w okolicach Gdańska, mają znaczny wpływ
na ładunek N i P do zlewiska Morza Bałtyckiego
(ogrodnictwo, rolnictwo, leśnictwo ok. 80%)

3. Cel pracyCel pracy
 Analiza średniej zawartości związków biogennych azotu i
fosforu w ciekach wodnych, będących dopływami rzeki Kamiennej
 Zależności średniej zawartości tych substancji od punktu
pomiarowego, lat w których dokonywano pomiarów (1996-2006)
oraz różnic średnich stężeń miesięcznych w ciągu roku
 Przeprowadzenie analizy stężeń związków azotu i fosforu
zawartych w próbach wody pochodzącej z biegu rzeki Kamiennej
z lokalizacji o wysokim znaczeniu toksykologicznym dla
ekosystemu zlewni, w których do tego czasu nie dokonano takich
badań

4. Metody i materiałyMetody i materiały
Próby wody z dopływów rzeki Kamiennej:
 Dla azotanów (NO3/l) - PN-EN ISO 10304-1:2001
 Dla azotynów (NO2/l) - PN-EN 26777:1999
 Dla fosforanów (PO4/l) - PN-EN ISO 6878:2006
Oznaczenie zawartości biogenów wykonano w:
Laboratorium WIOŚ
al. IX Wieków Kielc 3
25-955 Kielce
Wyniki pomiarów z lat 1996-2006 zostały udostępnione przez WIOŚ
Sfinansowano z grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego nr 6/COS/2006/01 dzięki
uprzejmości prof. dr hab. Stanisława Waldemara Gawrońskiego

5. Metody i materiałyMetody i materiały
Pobierane próby z lokalizacji o wysokim znaczeniu dla ekologii rzeki:
 Użyto pojemników z tworzywa sztucznego o objętości 500 ml
 Próby wody pobierane 7 września 2009 r. bezpośrednio z biegu rzeki
 Termin badania - 8-9 września 2009 r.
Trzykrotnie wypełniano i dwukrotnie opróżniano pojemnik pobieraną próbą.
 Próby czerpano z lokalizacji w biegu rzeki w odległości zbliżonej do połowy średnicy liczonej
od lewego do prawego brzegu
 W przypadku zbiornika „Wąchock” oraz „Pasternik” użyto dwuosobowej łodzi, w celu
otrzymania prób z centralnej części zbiorników
Oznaczenie zawartości biogenów wykonano w:
Centrum Analitycznym SGGW
ul. Ciszewskiego 8
02-786 Warszawa
wg PB 12 wyd. 7 z dn 27.07.2009 r. niepewność złożona ± 15 %
Przeprowadzenie badań sfinansowano z grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
nr 6/COS/2006/01 dzięki uprzejmości prof. dr hab. Stanisława Waldemara Gawrońskiego

6. WynikiWyniki

7. WynikiWyniki

8. WynikiWyniki

9. WynikiWyniki

10. WynikiWyniki

11. WynikiWyniki

12. WynikiWyniki

13. WynikiWyniki

14. WynikiWyniki

15. WynikiWyniki

16. WynikiWyniki

17. Wielka WieśWielka Wieś

18. WąchockWąchock

19. StarachowiceStarachowice

20. PodsumowaniePodsumowanie
 Średnie zawartości azotynów od roku 1996-2006 w przebadanych próbach
wykazują wyraźną tendencję spadkową, brak wyraźnych różnic w średniej
zawartości azotanów
 Średnie stężenie azotanów w sezonie jesienno-zimowym od sierpnia do
stycznia wzrasta stopniowo do maksimum, zaś od stycznia do sierpnia
stopniowo ulega zmniejszeniu
 Średnie stężenie azotynów wzrasta od listopada do maja, osiąga
maksimum na przełomie maja i czerwca, następnie spada, w listopadzie
osiągając najniższe średnie stężenie
 Średnie stężenie fosforanów w od roku 1996-2006 wykazuje niewielką
tendencję spadkową
 Średnie stężenie fosforanów w sezonie wiosenno-jesiennym wykazuje
tendencję wzrostową od kwietnia do września, we wrześniu osiągając
maksimum i ulegając spadkowi stężeń do minimum w kwietniu

21. PodsumowaniePodsumowanie
 Rolnictwo ma największy wpływ na zanieczyszczenie
azotanami cieków wodnych poprzez spływ
powierzchniowy i podziemny (Marcinków, Wąchock)
 W pełni skanalizowany obszar zurbanizowany, nie
wykazuje negatywnego wpływu na zawartość
biogenów w próbach wody rzeki
 Sąsiedztwo obszarów industrialnych i
postindustrialnych wywiera negatywny wpływ na
stopień eutrofizacji obszarów zlewni (Pasternik,
Lubianka)