3. «μαθησιακές δυσκολίες»: Χρησιμοποιείται για να
περιγράψει ένα σύνολο διαταραχών που μειώνουν την
ικανότητα ενός ατόμου να επικοινωνήσει ή να μάθει.
Πρόκειται για ένα πολυσυλλεκτικό όρο που μπορεί να
αναφέρεται σε πολύ διαφορετικές συνθήκες, όπως:
δυσκολίες αντίληψης, εγκεφαλικές δυσλειτουργίες, αυτισμό,
δυσλεξία, αναπτυξιακή αφασία κ.α.
ΟΡΙΣΜΟΣ
4. ΕΙΔΗ
Το εύρος των μαθησιακών δυσκολιών είναι πολυποίκιλο. Διακρίνονται
σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με το είδος της δυσκολίας. Οι
κατηγορίες αυτές διακρίνονται από συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και
είναι:
oΔυσκολίες λόγου και ομιλίας.
oΔυσκολίες ανάγνωσης
oΔυσκολίες γραπτού λόγου
oΔυσκολίες μαθηματικού λόγου
oΆλλες δυσκολίες
5. ΕΙΔΗ
Δυσκολίες λόγου και ομιλίας. Πρόκειται για δυσκολίες στην παραγωγή
και κατανόηση του προφορικού λόγου. Οι διαταραχές αυτές
διακρίνονται σε εκείνες που σχετίζονται με προβλήματα στην πρόσληψη
και αντίληψη των πληροφοριών του λόγου και σ’ αυτές που σχετίζονται
με αδυναμίες στην έκφραση του λόγου
Δυσκολίες ανάγνωσης. Πρόκειται για δυσκολίες στην ανάγνωση ,
γνωστή ως δυσαναγνωσία . Στην διαταραχή αυτή διακρίνονται
δυσκολίες στην αποκωδικοποίηση ( κομπιαστή ανάγνωση ), λάθη όπως
αντικαταστάσεις , παραλήψεις , αντιμεταθέσεις και αντικαταστάσεις
λέξεων.
Δυσκολίες γραπτού λόγου. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να αφορούν
προβλήματα ορθογραφίας και γενικότερα προβλήματα στην παραγωγή
γραπτού λόγου. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται και η, περισσότερη
γνωστή, περίπτωση της δυσλεξίας (συχνά αναφέρεται και ως ειδική
μαθησιακή δυσκολία).
6. ΕΙΔΗ
Δυσκολίες μαθηματικού λόγου. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτουν
δυσκολίες, που αφορούν στην αναγνώριση αριθμών και μαθηματικών
συμβόλων , στην απομνημόνευση της προπαίδειας , στην κατανόηση
αφηρημένων μαθηματικών εννοιών και στην επίλυση μαθηματικών
προβλημάτων. Όπως και στην περίπτωση της προηγούμενης
κατηγορίας (δυσκολίες γραπτού λόγου), πρόκειται για μορφές
μαθησιακής δυσκολίας, που για προφανείς , μάλλον , λόγους τις
περισσότερες φορές ανιχνεύονται μετά την ένταξη του ατόμου στην
εκπαιδευτική διαδικασία.
Άλλες δυσκολίες. Σε αυτή τη κατηγορία εντάσσονται δυσκολίες οι
οποίες επηρεάζουν σαφώς τη διαδικασία της μάθησης και μπορούν να
ενταχθούν υπό τον όρο ¨μαθησιακές δυσκολίες¨ , χωρίς να εμπίπτουν
σε μια από τις παραπάνω κατηγορίες. Όπως οι είναι οπτικό-κινητικές
διαταραχές.
7. ΣΥΝΗΘΗ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Οι μαθησιακές δυσκολίες συνήθως συνοδεύονται από κάποια άλλα
χαρακτηριστικά όπως είναι :
Υπερκινητικότητα.
Νευρικότητα , έντονα ξεσπάσματα
Διαταραχές συγκέντρωσης και προσοχής
Αντιληπτικοκινητικές δυσκολίες και αδυναμία γενικού συντονισμού
Ειδικές δυσκολίες σε σχολικά μαθήματα
Συναισθηματική αστάθεια
Αταξία μνήμης και σκέψης
Αδιαφορία για την σχολική επίδοση
Προβλήματα γλωσσικής ανάπτυξης
Προβλήματα κοινωνικής συμπεριφοράς.
8. ΣΥΝΗΘΗ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Γενικότερη έλλειψη οργάνωσης
Αυξημένη κούραση λόγω υπερβολικής προσπάθειας
Αποκλίσεις στη σωματική σφαίρα, π.χ. πιπίλισμα
δαχτύλων, δάγκωμα, νυχιών,tics, στερεοτυπίες,
δημιουργία θορύβου κ.α.
Ψέματα, κλοπές, παραμέληση ή αλητεία, προβλήματα με τη
σεξουαλικότητα. Συχνά πρόκειται για διαταραχές της
παρώθησης και των κινήτρων για μάθηση. Η προσοχή
διασπάται σε τέτοια έκταση, ώστε ανακόπτεται η
διαδικασία της μάθησης και παρουσιάζεται κατά συνέπεια η
σχολική αποτυχία
9. ΑΙΤΙΑ
Συνήθως οι αιτιολογική παράγοντες των μαθησιακών
δυσκολιών ταξινομούνται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες (
βιολογικοί, γενετικοί , περιβαλλοντικοί) αν και στις
περισσότερες περιπτώσεις οι αιτίες παραμένουν άγνωστες
εγκεφαλικές δυσλειτουργίες στον προμετωπιαίο ή τον
κροταφικό φλοιό
μνημονικός μηχανισμός
Προδιαθεσιακοί
Γνωσιακοί
Ψυχολογικά
βιολογικά
10. ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ – ΠΡΩΙΜΕΣ
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Υπάρχουν σημάδια και χαρακτηριστικά σημεία σε κάθε
ηλικία, που μπορούν να μας υποψιάσουν ότι το παιδί
μας στην σχολική του ζωή μπορεί να έρθει αντιμέτωπο
με κάποιες δυσκολίες στην μάθηση. Παρόλα αυτά, η
διάγνωση των μαθησιακών δυσκολιών δεν μπαίνει πριν
την ηλικία των 9 ετών. Αναφέρουμε ενδεικτικά κάποια
από τα σημάδια που μπορεί να εντοπίσουμε σε κάθε
ηλικία:
11. ΗΛΙΚΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΤΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ
3-5 ετών • Δυσκολίες στην απομνημόνευση ποιημάτων ή τραγουδιών.
• Καθυστέρηση στην ομιλία και δυσκολίες στη έκφραση των λέξεων, που
επιμένουν παρά την πάροδο του χρόνου.
• Αδιαφορία για δραστηριότητες που απαιτούν ακουστική κατανόηση και
συζήτηση. κ. α
5-7 ετών • Δυσκολία στη προφορά λέξεων και τη σύνταξη προτάσεων.
• Αδυναμία στην ακουστική αναγνώριση αρχικών ή τελικών φωνημάτων
σε λέξεις, ειδικά όταν οι λέξεις αυτές διαφέρουν στο πρώτο γράμμα.
• Σύγχυση στην ακολουθία και εκτέλεση οδηγιών. Δυσκολία στο να
κατασταλάξει ποια πλευρά του σώματος θα χρησιμοποιήσει (δεξιά ή
αριστερά)
7-13 ετών • Δυσκολία στο να ακούει και να ξεχωρίζει διαφορετικούς ήχους, όπως
«μπ, π, β, φ, θ, δ, κ, τ, χ».
• Συχνά παρουσιάζουν καθρεπτικό γράψιμο, καθώς και δυσκολία στο να
σχηματίσουν γράμματα και να τα γράψουν βάσει μιας λογικής
αλληλοδιαδοχικής σειράς. Σύγχυση στην διάκριση και διαφοροποίηση
των γραμμάτων «β, θ, φ, δ, π, μπ, μ, ν, ο, α, σ, ζ».
13-18 ετών • Αργός ρυθμός ανάγνωσης και δυσκολία κατανόησης των κειμένων.
• Κούραση κατά την ανάγνωση, που εκδηλώνεται και ως τάση του
παιδού να ζητάει από άλλους να διαβάσουν το κείμενο.
• Συχνά ορθογραφικά λάθη
12. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!
Μάθημα: Εισαγωγή στις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών
Φοιτήτριες: Ελένη Γεωργίου , Α’ έτος
Σαλή Μαρία , Γ’ έτος