De slides van Edgard Eeckman van zijn presentatie over "Patiëntenrechten en sociale media" op het 8ste Organisatie- en Beleidssymposium van de Vlaamse Vereniging Intensieve Zorgen Verpleegkundigen op 19 november 2015 in het Internationaal Congrescentrum in Gent. Info over het nieuwe boek "Doeltreffende communicatie in en door zorgorganisaties" op http://www.communicatietroef.be.

1. Patiëntenrechten & Sociale media
Edgard Eeckman
Communicatiemanager UZ Brussel
Wetenschappelijk medewerker Communicatiewetenschappen VUB

2. Wat zeggen de patiëntenrechten?
l Recht op kwaliteitsvolle “dienstverstrekking”
l Recht op vrije keuze beroepsbeoefenaar
l Recht op informatie (in duidelijke taal)
l Recht op informatie nodig om toestemming
te kunnen geven
l Recht op informatie m.b.t. aansprakelijkheid
eeeckman@vub.ac.be3 26/11/15

3. Sociale media: de definitie
Een verzamelbegrip voor online platformen
waar de gebruikers, zonder of met minimale
tussenkomst van een redactie,
de inhoud verzorgen.
Hoofdkenmerken zijn interactie en dialoog
tussen de gebruikers.
Wikipedia
eeeckman@vub.ac.be4 26/11/15

4. Kenmerken van sociale media
l Delen
l Samenwerken
l Deelnemen
l Informatie zoeken
l Netwerken
l “Relational reconnection & Maintenance”
l Kopen
è Let op: digitale kloof!
eeeckman@vub.ac.be5 26/11/15

5. De psychologie van het www
l Minder “social cues”
l Confirmation bias
l Cognitieve dissonantie
l Fysieke afstand & verminderde “accountability”
l Perception management
l Ingebeeld publiek
l Harde “netiquette”
l Sociale vergelijking
l Expertisme
l Self-disclosure
l Multicommunicating
eeeckman@vub.ac.be6 26/11/15

6. Het gebruik in de gezondheidszorg
l Big data/Collectieve intelligentie: inzage in het denken
van patiënten, in het gezondheidsgedrag van
mensen, de effectiviteit van medicatie en therapie
l Link sociale media en het EMD
l Precisie- of gepersonaliseerde geneeskunde
l Voorspellend karakter
l Bijdragen tot wetenschappelijk onderzoek
l …
eeeckman@vub.ac.be7 26/11/15

7. Waarvoor gebruikt een patiënt sociale
media 1
l Om zijn ervaring te delen
l Om gevoelens te uiten/Moral support
l Om informatie te delen: “crowd-sourcing”
gezondheidsinformatie – de expertise van de
specialist tegenover de expertise van de
patiënt
l Om lotgenoten te vinden – “Support groups”
l Om zijn stem te laten horen (positief &
negatief): empowerment
eeeckman@vub.ac.be8 26/11/15

8. Waarvoor gebruikt een patiënt sociale
media 2
l Om zich te ontspannen
l Voor “Impression management”
l Als (potentiële) klant
l Acties organiseren & erop reageren/
Participatie/Activism
l Zorgverstrekker/Zorgorganisatie kiezen
l Zelftesten / Zelfdiagnose / Zelfmedicatie:
Self-help
l Contacten met de zorgorganisatie
eeeckman@vub.ac.be9 26/11/15

9. Gevaren van sociale media 1
l Privacy: “public” – “private”
l Manipulatie
l Surveillance
l Toepasbaarheid van medische info op elke
patiënt? Info ≠ diagnose
l Clickism
l Twijfel/Wantrouwen
eeeckman@vub.ac.be10 26/11/15

10. Gevaren van sociale media 2
l Teveel = minder
l De patiënt als klant in plaats van als partner
l Vals gevoel van objectieve vindbaarheid
l Cyberchondriacs
l Pesten
l Imago-schade
l Terugvaleffect
eeeckman@vub.ac.be11 26/11/15

11. Sleutelvragen
l Wie kan ze gebruiken: literacy – ICT
literacy?
l “The paradox of choice”
l Het belang van opvoeding
l Democratisering versus meer controle
eeeckman@vub.ac.be12 26/11/15

12. Twee tips
1. Betrek de patient als partner actief!
Zorgverstrekkers als coach
2. Spreek intern regels af:
“social media policy”
eeeckman@vub.ac.be13 26/11/15

13. Contacteren
l Edgard.eeckman@uzbrussel.be
l eeeckman@vub.ac.be
l https://patientzijn.wordpress.com/author/
doctoraat/
l Twitter @eeckman
eeeckman@vub.ac.be14 26/11/15