kanceri i gjirit

fakte te rendesishme qe duhet ti dini
1. ne adoleshencen e vone & ne fillimet te
njezetave ju keni noduj,fryrje dhe dhimbje
ne gjoks sepse trupi juaj eshte ne rritje
2.kokerra mund te formohen nga ndryshimet
hormonale gjate ciklit menstrual dhe
zakonisht
zhduken ne fund te asaj periudhe te muajit
3.fibroadenoma eshte nje shkak i shfaqes se
nodujve ne rinin e hershme . nuk eshte
kanceroze.

nje mas e palpueshme ne gji/mosha
● mosha<30 vjec fibroadenoma
biopsi ekscizionale
● mosha:30-45vjec semundja
fibrocistike . u/s
● mosha>50 vjec kancer
shkaqet me te shpeshta te mases per cdo
grupmoshe.

te gjtha grate jane ne risk
● incidenca rritet me moshen
● kanceri i dyte per nga nr i vdekjeve
( tek femrat qe pijne duhan)
● i pari tek femrat qe nuk pijne duhan
● mund te prek edhe meshkujt
● risku per zhvillimin e kancerit rritet shume
nese nje femer trashegon mutacionin
BRCA1 & BRCA2.(5 - 10%)

TIPET E KANCERIT TE GJIRIT
krcinoma duktale
● shtrirja
1. i lokalizuar
(intraduktal)
2. invaziv
● zakonisht zbulohet
me mamografi.
● me i shpeshte
karcinoma lobare
● shtrirja
1. i lokalizuar
( intralobar)
2. invaziv
● takohet rralle

klasifikimi
1. inflamator
2. medular
3. mucinoz
4. semundja paget
5. tumori phyllodes
6. tubular
7. sarkoma
8. limfoma

faktoret e rriskut
● gjinia: femer (meshkujt 1%)
● rraca: preken me shume te bardhet
● mosha:rrisku rritet me moshen
● te afer me kancer:motra,nena
● histori menstruale:menarke e hershme ,
menopauze e vone.
● lindjet:femija ipare pas 30 vjec ose te qenit
nulipare , rrit rriskun
shtatezania dhe ushqimi me gji i femijes
jane mbrojtese

ulin riskun per kancer

faktore te tjere rrisku
● obeziteti
● dieta:alkoli, yndyrnat
● mungesa e aktivitetit fizik
● stresi
● ekspozimi ndaj radiacionit
● histori per kancer:gjiri, mitre, qafes se mitres,
ovarit.
● hormonet:estrogjeni(KO;TZH)
● gjenetika
me shume se 70% nuk kane faktore rrisku

simptomat shfaqen ne kancerin e avancuar.
keto simptoma perfshijne ndryshime te gjirit, lekures, thithit
gjiri i semuregjiri i
semure
● me i vogel
● me larte
● i fiksuar ne paret
(kur eshte
infiltruar muskuli
pektoral ose
pareti torakal
lekura
● gropezim
● fiksim
● ulcerim
● simptomi i
kores se
portokalles
● noduj satelit
thithi
● rrafshim
● futje brenda
● spostim
● ulcerim
● sekrecione

KANCERI I GJIRIT MUND TE ZBULOHET
KUR ESHTE I LOKALIZUAR
DHE NE STAD TE AVANCUAR. MBIJETESA
NDRYSHON NE MENYRE DOMETHENESE.

1. stadi 0
● gjendje prekanceroze
● karcinoma duktale in situ
● semundja paget
2.stadi 1
● tumor<2cm
● pa perfshirje te limfonodujve
3.stadi 2
● A:< 2cm me prekje te 1-3 limfonodujve axilar
<5cm pa perfshirje te limfonodujve axilar
● B:>2cm me prekje te 1-3 limfonodujve axilar
>5cm paperfshrje te limfonodujve axilar
stadet

stadi 3
A <5cm 4-9 limfonoduj aksilar
>5cm 1-9 limfonduj
B murin parietal dhe
lekuren
(te infiltruara)
9 limfonoduj aksilar
C tumor i cdo permase
10 ose me shume
limfonoduj
aksilar
1 limfonodul regjional
ca inflamator
stadi 4 tumor i cdo permase metastaza ne largesi

testet diagnostike
● vetekzaminimi i gjirit
● mamografi
● biopsi kirurgjikale/
● ultrasonografi
● ct scaner i kockave
● vleresim i prezences se receptoreve
te progesteronit dhe estrogjenit

vetekzaminimi(cdo muaj)
fillon qe ne moshen 20 vjec.
behet pas menstruacioneve
shikohet per simetrine e gjirit.
palpohet gjiri nga periferia ne qender
ne forme rrethore.( kur zbulohet ne palpim
kanceri eshte nje nodul afersisht 2cm,i forte, i
padhimbshem.)
eshte i keshillueshem ne menyre qe kanceri te
kapet sa me heret. megjithate:
studime te ndryshme ne SHBA kane treguar
qe vetekzaminimi nuk ndikon ne mortalitet.

MAMOGRAFIA
● perdorimi i rrezeve X me energji te ulet per
examinimin e gjirit.
● perpara moshes 35 vjec gjiri eshte shume i
pasur me ind adipoz . kjo ul ne maksimum
cilesine e mamografise ndaj ajo nuk perdoret
para kesaj moshe.
● si test depistues:1.zbulon kancerin ne stade
fllestare( nodul me pak se 1 cm)2. ul
mortalitetin.3. pas moshes 40 vjec indikohet
te behet cdo vit
● vendos dignozen ne paciente asimptomatike
● ne paciente simptomatike: zbulon nese
kanceri eshte1. bilateral.2multifokal

biopsi : 1. sakteson dianozen.2. percakton graden3. ndihmon ne stadifikim

diagnoza
paciente
simptomatike
● examinimi fizik
● mamografia
● biopsi/fine needle
aspiration
vertetohet/perjashtohe
t kanceri i gjirit si
shkak i ankesave.
paciente
asimptomatike
● vetekzaminimi
● ekzaminim fizik
● mamografia
zbulon kancerin e gjirit
ne faze paraklinike

● depistimi fillon ne moshen 30- 35 vjec
● perdorimi i tamoxifenit ne keto paciente ka
dhene rezultate pozitive
● mastektomi bilaterale
● oophoroektomi(keto paciente kane nje rrisk
me te larte se rrisku i pergjithshem per
shfaqen e kancerit te ovareve.)
profilaksi(paciente BRCA1&BRCA2)

trajtimi
kanceri i gjirit eshte:
semundje
lokale
semundje
sistemike
● kirurgji
● radioterapi
● kemioterapi
● hormonoterapi

trajtimi
trajtimi kirurgjikal synon te jete sa me
konsevativ
mastektomia radikale e modifikuar kursen
muskujt pektorale
kuadrantektomi/lumpektomi(heqja e tumorit)
kirurgji konservative.
biopsia e limfonodulit sentinel
● pozitive = diseksion i
limfonodujve&kemioterapi adiuvante
● negative= nuk behet diseksion i limfonodujve
aksilare.

pacientet qe nuk kerkojne
kemioterapi
● paciente ne post menopauze
● tumor primar<1cm
● ER/PR pozitiv
● pacientet pa prekje te limfonodujve
ER/PR pozitv: keta paciente perfitojne nga
trajtimi sistemik me tamoxifen, letrozole
tamoxifeni/kemioterapia/kirurgjia ulin
mortalitetin