Projekt Biologjie, me temë "Duhanpirja, drogat e tjera dhe shendeti yne." Punuar nga nxënësit e klasës së nëntë të shkollës Jordan Misja. Në këtë projekt kemi treguar disa prej rreziqeve të duhanpirjes e drogave në shëndetin tonë. Burim informacion: Libër Biologjie Klasa 9 Botime Ideart dhe informacione të përzgjedhur nga faqe të ndryshme webi.
3. Objektivat:
• Cilat jane grupmoshat me te prekura nga perdorimi I duhanit dhe I drogave
te tjera?
• Si ndikojne duhani dhe drogat e tjera ne shendetin tone?
• Adoleshentet dhe psikologjia e tij…
• Ndryshimet fizike dhe fiziologjia tek adoleshentet…!!
• Mardheniet sociale dhe interpretimi I tyre nga nje adoleshent…
• Zhvillimi I pubertetit dhe kujdesi per nje shendet te mire riprodhues.
• Semundjet SST
• Secili prej nesh eshte I ndryshem ,kjo do te thote se te tjeret zhvillohen
ndryshe nga ty. Ne duhet te jemi te vetedijshem per kete dhe duhet te
kuptojme se nuk ka lidhje me te qenit “normal”.
7. Efektet e pirjes së duhanit mbi trupin e njeriut
Të pirit e duhanit (duhanpirja) ka efekte mbi çdo organ të trupit tonë. Duhani
shkakton shumë sëmundje dhe, në përgjithësi, zvogëlon shëndetin e atyre që
e pinë.
Të pirit e duhanit dhe vdekja
Nga pirja e duhanit llogaritet të ketë rreth 443,000 vdekje në vit.
Çdo vit, shumica e vdekjeve shkaktohen nga pirja e duhanit.
Të pirit e duhanit shkakton rreth 90% të të gjitha vdekjeve nga kanceri i
mushkërive tek meshkujt dhe 80% të vdekjeve nga kanceri i mushkërive tek
femrat.
8. Të pirit e duhanit dhe rritja e rreziqeve mbi Shëndetin.
Krahasuar me jo-duhanpirjen, duhanpirja vlerësohet se rit riskun e:
Sëmundjeve koronare të zemrës, nga 2 deri në 4 herë.
Infarktit, nga 2 deri në 4 herë.
Zhvillimit të kancerit të mushkërive, me 23 herë.
Vdekjes nga sëmundjet kronike bllokuese të mushkërive (si bronkiti dhe emfizema), nga 12 deri 13 herë.
Të pirit e duhanit dhe sëmundjet Respiratore (të sistemit të frymëmarrjes).
Duhanpirja shkakton kancerin e mushkërive.
Duhanpirja shkakton sëmundje të mushkërive si, emfizema, bronkiti etj. duke dëmtuar rrugët e ajrit dhe hojëzat e mushkërive.
Duhanpirja dhe Kanceri
Duhanpirja shkakton kanceret e mëposhtëme:
Kancerin e fshikëzës, Kancerin e qafës së mitrës, Kancerin e ezofagut, Kancerin e veshkave, Kancerin e laringut (kordave zanore), Kancerin
e mushkërive, Kancerin e zgavrës së gojës, Kancerin e pankreasit, Kancerin e faringut (gurmazit), Kancerin e stomakut etj.
9. Duhanpirja dhe efekte të tjera mbi Shëndetin
Duhanpirja ka disa efekte të keqija apo të pa volitshme mbi riprodhimin dhe rreziqe të rritura për: jo-pjellorinë, peshën e
vogël në lindje etj.
Gratë në postmenopauzë të cilat pijnë duhan kanë një dendësi kockore më të ulët se gratë të cilat nuk kanë pirë duhan
(asnjëherë).
Gratë të cilat pijnë duhan kanë një risk më të lartë për të pësuar një frakturë (thyerje) të kockave të legenit nga ato gra që
nuk kanë pirë kurrë duhan.
10.
11. C’eshte droga?
Droga është një substancë që sjell ndryshime fizike dhe
psikologjike. Droga mund të jetë e ngurtë ,e lëngshme ,ose e
gaztë . Pavarësisht nga drogat e përdorura të gjitha janë të
dëmshme dhe kanë efekte tek përdoruesit e më tej. Përdorimi i
drogës ndikon tek shëndeti, puna, jeta personale, në familje dhe
në rrethin shoqëror.
12. Njerezit mund të përdorin drogat:
1.Për të ndryshuar mënyrën sesi ndjehen sepse duan që të ndjehen më mirë
2.Sepse besojnë në dobishmërinë e tyre
3.Për t’u çlodhur
4.Për t’u argëtuar
5.Për t’u bërë pjesë e shoqërisë
6.Për shkak të kureshtjes
7.Për të lehtësuar apo minimizuar dhimbjen fizike dhe psikologjike.
19. Sëmundjet seksualisht të transmetueshme (SST), ose infeksionet seksualisht të
transmetueshme (IST), përgjithësisht merren nga kontakti seksual.
Organizmat që shkaktojnë sëmundjet seksualisht të transmetueshme mund të
kalojnë nga personi në person nëpërmjet gjakut, duke përfshirë marrëdhëniet
seksuale apo çdo kontakt tjetër që përfshin zonën gjenitale.
Ndonjëherë këto infeksione mund të transmetohen edhe nëpërmjet rrugëve jo-
seksuale:
•Nga nëna tek foshnja gjatë shtatëzanisë ose lindjes,
•Transfuzioneve të gjakut
•Ageve të përbashkëta.
20. Infeksionet e SST-ve mund të kenë një varg shenjash dhe simptomash, por jo
gjithmonë shoqërohen me simptoma. Kjo është arsyeja pse SST nuk arrijnë të
diagnostikohen deri në momentin e ndodhjes së komplikimeve shëndetësore ose
diagnostikimit të një partneri.
Shenjat dhe simptomat që tregojnë prezencën e SST-ve përfshijnë:
•Plagë ose noduse në zonën orale, në organet gjenitale apo zonën e rektale
•Urinim i dhimbshëm ose djegie gjatë urinimit
•Gjakderdhje vaginale e pazakontë
•Dhimbje gjatë marrëdhënieve seksuale
•Shfaqje të nyjeve limfatike të enjtura dhe me dhimbje, veçanërisht rrëzë kofshës
•Dhimbje të fundit të barkut
•Ethe
•Skuqje
Shenjat dhe simptomat mund të shfaqen disa ditë pas ekspozimit ndaj infeksionit, ose
mund të duhen vite para se të keni ndonjë problem të dukshëm, në varësi të
organizmit.
