1. ‫گزارش‬
‫از‬ ‫ی‬
)‫جهان(داووس‬ ‫اقتصادی‬ ‫اجالس‬ ‫ششمین‬ ‫و‬ ‫چهل‬
30
‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
،‫ساالنه‬ ‫(اجالس‬
20
‫تا‬
23
‫ژانویه‬
2016
)‫داووس‬ ،
‫ترجمه‬
‫مشایخ‬ ‫فریدۀ‬ ‫دکتر‬ :
:‫الکترونیکی‬ ‫پست‬
f.mashayekh.pedagogy@gmail.com
‫مقدمه‬
‫طی‬
46
،‫گذشته‬ ‫سال‬
‫صاحب‬ ‫از‬ ‫جمعی‬ ،‫ژانویه‬ ‫ماه‬ ‫در‬
‫فناوری‬ ‫و‬ ‫سیاست‬ ،‫اقتصاد‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫کلیدی‬ ‫افراد‬ ‫و‬ ‫نظران‬
‫در‬ ،‫نو‬ ‫های‬
‫می‬ ‫گردهم‬ ‫سوئیس‬ ‫آلپ‬ ‫در‬ ،‫جهانی‬ ‫مقیاس‬
‫به‬ ،‫امور‬ ‫اثربخش‬ ‫گردش‬ ‫برای‬ ‫و‬ ‫آیند‬
،‫نظر‬ ‫تبادل‬ ‫به‬ ،‫بازار‬ ‫و‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫حوزۀ‬ ‫در‬ ‫ویژه‬
‫هم‬
‫می‬ ‫راهبرد‬ ‫جستجوی‬ ‫و‬ ‫اندیشی‬
.‫پردازند‬
‫از‬ ‫بیش‬ ‫امسال‬
2500
‫افق‬ ‫از‬ ‫شخصیت‬
‫رؤسای‬ ،‫کارفرمایان‬ :‫گوناگون‬ ‫های‬
‫دولت‬ ،‫کشور‬
‫سازمان‬ ‫نمایندگان‬ ‫و‬ ‫وزرا‬ ،‫ها‬
‫های‬
‫بین‬
‫تاریخ‬ ‫از‬ ‫هنرمندان‬ ‫و‬ ‫خبرنگاران‬ ،‫دانشگاهی‬ ‫یا‬ ‫دولتی‬ ‫غیر‬ ،‫مدنی‬ ‫جوامع‬ ‫اعضای‬ ،‫المللی‬
20
‫تا‬
23
‫مجمع‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫ژانویه‬
‫نیز‬ ‫ایران‬ ‫اسالمی‬ ‫جمهوری‬ ‫از‬ .‫کردند‬ ‫شرکت‬ ‫جهانی‬ ‫اقتصادی‬
.‫داشتند‬ ‫حضور‬ ‫نهاوندیان‬ ‫و‬ ‫ظریف‬ ‫آقایان‬
‫مسلط‬ :‫نمود‬ ‫کار‬ ‫به‬ ‫آغاز‬ ‫عنوان‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫امسال‬ ‫داووس‬ ‫اجالس‬
‫دانش‬ ‫همگرایی‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫انقالبی‬ .‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫بر‬ ‫شدن‬
‫می‬ ‫انجام‬ ‫ما‬ ‫آنچه‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ‫انقالب‬ ‫این‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫حاصل‬ ‫زیستی‬ ‫و‬ ‫رقمی‬ ،‫فیزیکی‬
‫هستیم‬ ‫آنچه‬ ‫بلکه‬ ‫داد‬ ‫خواهد‬ ‫تغیر‬ ‫را‬ ‫دهیم‬
‫را‬
‫می‬ ‫تغییر‬ ‫نیز‬
.‫دهد‬
‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
‫این‬ ‫دربارۀ‬ ‫بنیادی‬ ‫تغییرات‬ .‫است‬ ‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫نخستین‬ ‫مراحل‬ ‫در‬ ‫جهان‬
‫می‬ ‫مصرف‬ ‫و‬ ‫تولید‬ ‫چگونه‬ ‫که‬
‫با‬ ‫کنیم؟چگونه‬
‫می‬ ‫برقرار‬ ‫ارتباط‬ ‫یکدیگر‬
.‫است‬ ‫وقوع‬ ‫شرف‬ ‫در‬ ‫زیستی‬ ‫جهان‬ ‫و‬ ‫رقمی‬ ‫جهان‬ ،‫فیزیکی‬ ‫جهان‬ ‫همگرایی‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫کنیم؟‬
‫تاکنو‬
‫با‬ ‫انقالب‬ ‫دومین‬ ،‫میالدی‬ ‫هجدهم‬ ‫قرن‬ ‫در‬ ‫بخار‬ ‫ماشین‬ ‫با‬ ‫انقالب‬ ‫نخستین‬ .‫است‬ ‫بوده‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫سه‬ ‫شاهد‬ ‫جهان‬ ‫ن‬
‫فناوری‬ ‫با‬ ‫بیستم‬ ‫قرن‬ ‫اواسط‬ ‫در‬ ‫انقالب‬ ‫سومین‬ ،‫میالدی‬ ‫بیستم‬ ‫قرن‬ ‫اوایل‬ ‫و‬ ‫نوزدهم‬ ‫قرن‬ ‫اواخر‬ ‫در‬ ‫مکانیک‬ ‫و‬ ‫برق‬ ‫نیروی‬
‫دیجیتا‬ ‫عصر‬ ‫آستانه‬ ‫در‬ ‫امروز‬ ‫و‬ ،‫رایانه‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
‫شعار‬ ‫با‬ ‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ،‫ل‬
«
‫می‬ ‫تغییر‬ ‫را‬ ‫فناوری‬ ‫ما‬
‫را‬ ‫ما‬ ‫فناوری‬ ،‫دهیم‬
‫می‬ ‫تغییر‬
‫دهد‬
»
.‫است‬ ‫وقوع‬ ‫حال‬ ‫در‬
‫شکاف‬ ‫و‬ ‫نابرابری‬ ‫افزایش‬
‫عمیق‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫فقرا‬ ‫و‬ ‫اغنیاء‬ ‫فاصله‬ ‫پیش‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫که‬ ‫جهانی‬ ،‫است‬ ‫انقالب‬ ‫این‬ ‫آغاز‬ ‫در‬ ‫جهان‬
‫گزارش‬ ‫طبق‬ .‫است‬ ‫شدن‬ ‫تر‬
‫آکسفام‬
31
‫یافته‬ ‫انتشار‬
‫تنها‬ ،‫داووس‬ ‫اجالس‬ ‫مناسبت‬ ‫به‬
62
‫که‬ ‫نفر‬
53
‫آن‬ ‫از‬ ‫نفر‬
‫و‬ ‫مرد‬ ‫ها‬
9
‫بیش‬ ‫ثروت‬ ‫مالکیت‬ ‫هستند‬ ‫زن‬ ‫نفر‬
.‫دارند‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫جهان‬ ‫کل‬ ‫جمعیت‬ ‫از‬ ‫نیمی‬ ‫از‬
‫به‬ ،‫فقیر‬ ‫و‬ ‫غنی‬ ‫میان‬ ‫شکاف‬
‫مالحظه‬ ‫قابل‬ ‫طور‬
‫اعتماد‬ ‫کاهش‬ ‫بزرگ‬ ‫چالش‬ ،‫نابرابری‬ ‫افزایش‬ ،‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫است‬ ‫افزایش‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫ای‬
‫میان‬
.‫است‬ ‫سیاسی‬ ‫رهبران‬ ‫و‬ ‫مردم‬
‫از‬ ‫فراتر‬ ‫شکاف‬ ‫این‬
«
‫آن‬
‫دارند‬ ‫که‬ ‫هایی‬
»
‫و‬
«
‫آن‬
‫ندارند‬ ‫که‬ ‫هایی‬
»
.‫است‬
‫خاورمیانه‬ ‫در‬
‫شکاف‬
‫بحران‬ ‫مرحله‬ ‫به‬ ‫سنی‬ ‫و‬ ‫شیعه‬ ‫میان‬
‫افراطیون‬ ‫رفتارهای‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫فضا‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫رسیده‬
،
.‫است‬ ‫نموده‬ ‫باز‬ ‫خشونت‬ ‫و‬ ‫سودجویی‬
30
World Economic Forum, the Agenda Davos
31
anti-poverty, Oxfam, UK,18.1.2016

2. ‫نابرابری‬
‫جامعۀ‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫افزایش‬ ‫با‬ ‫همراه‬ ‫اروپا‬
‫اید‬ ‫عمیق‬ ‫شکاف‬ ‫و‬ ‫جوانان‬ ‫بیکاری‬ ‫نرخ‬
‫ئو‬
‫این‬ ‫درباره‬ ‫لوژی‬
‫بحران‬ ‫با‬ ‫چگونه‬ ‫که‬
‫مهاجرا‬
،‫بیکاری‬ ،‫ن‬
‫رکو‬
‫ایجاد‬ ‫به‬ ،‫اروپا‬ ‫جامعه‬ ‫ترک‬ ‫برای‬ ‫انگلستان‬ ‫تهدید‬ ،‫همچنین‬ .‫است‬ ‫مطرح‬ ‫شود‬ ‫مقابله‬ ‫امنیت‬ ‫و‬ ‫اقتصادی‬ ‫د‬
‫کوشش‬ ‫و‬ ‫اروپا‬ ‫آینده‬ ‫دربارۀ‬ ‫تردید‬
‫طی‬ ‫که‬ ‫هایی‬
6
‫به‬ ‫دستیابی‬ ‫برای‬ ‫گذشته‬ ‫دهه‬
،‫است‬ ‫گرفته‬ ‫انجام‬ ‫اتحاد‬
‫انجامیده‬
.‫است‬
‫جمهوری‬ ‫حزب‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاست‬ ‫کاندیدای‬ ‫ترامپ‬ ‫دونالد‬ ‫حضور‬
‫متح‬ ‫ایاالت‬ ‫در‬ ‫خواه‬
‫انجامیده‬ ‫سیاسی‬ ‫شکاف‬ ‫ایجاد‬ ‫به‬ ‫ده‬
‫باعث‬ ‫و‬
.‫است‬ ‫شده‬ ‫جهانی‬ ‫مقایس‬ ‫در‬ ‫دگرگونی‬ ‫دوران‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫واشنگتن‬ ‫در‬ ‫نگرانی‬
‫مبنای‬ ‫بر‬
‫شاخص‬
‫اعتماد‬
32
‫امسال‬ ،
‫بی‬ ‫شکاف‬
‫سابقه‬
‫ای‬
‫م‬
‫در‬ ‫ناآگاه‬ ‫توده‬ ‫و‬ ‫آگاه‬ ‫جمعیت‬ ‫یان‬
‫ب‬
،‫کشورها‬ ‫از‬ ‫سیاری‬
‫اثر‬ ‫بر‬
‫نابرابری‬
‫ناهم‬ ‫و‬ ‫درآمد‬
‫گرایی‬
‫می‬ ‫مشاهده‬ ‫آینده‬ ‫برای‬ ‫انتظارات‬
‫در‬ ‫ترتیب‬ ‫به‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫در‬ ‫شکاف‬ ‫باالترین‬ .‫شود‬
‫می‬ ‫مشاهده‬ ‫هند‬ ‫و‬ ‫فرانسه‬ ،‫انگلستان‬
‫عوام‬ ‫سیاست‬ ‫شکاف‬ ‫این‬ ‫حاصل‬ ‫نتایج‬ .‫شود‬
‫که‬ ‫است‬ ‫گرایی‬
‫دونال‬ ‫توسط‬
‫ایاالت‬ ‫در‬ ‫ترامپ‬ ‫د‬
‫ل‬ ‫ماری‬ ‫و‬ ‫متحده‬
.‫است‬ ‫گسترش‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫فرانسه‬ ‫در‬ ‫وپن‬
‫تصمیم‬ ‫قدرت‬ ،‫است‬ ‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫آغاز‬ ‫در‬ ‫جهان‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬
‫گروه‬ ،‫افراد‬ ‫با‬ ‫گیری‬
‫ها‬
،
‫شرکت‬
‫ها‬
‫دولت‬ ‫و‬
‫قدرت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ها‬
.‫دارند‬ ‫عهده‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫نو‬ ‫فناوری‬ ‫ساختن‬ ‫سازگار‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫کردن‬ ‫تجاری‬ ،‫توسعه‬ ‫مهار‬
‫آن‬ ‫توزیع‬ ‫و‬ ‫نوآوری‬ ‫فرایند‬
ً‫ا‬‫عمیق‬
‫بر‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫اجتماعی‬
‫ارزش‬ ،‫اخالق‬ ‫پایه‬
‫می‬ ‫مطالبه‬ ‫و‬ ‫اعمال‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫ضوابطی‬ ‫و‬ ‫ها‬
‫می‬ ‫مدیریت‬ ،‫کنیم‬
،‫بدن‬ ‫وارد‬ ‫فناوری‬ ‫که‬ ‫انقالبی‬ ‫اولین‬ ‫این‬ ‫در‬ .‫شود‬
‫می‬ ‫انسان‬ ‫ژنوم‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫ذهن‬
‫تغی‬ ‫انسان‬ ‫را‬ ‫فناوری‬ ‫که‬ ‫کرد‬ ‫قبول‬ ‫باید‬ ،‫شود‬
‫ی‬
‫می‬ ‫ر‬
‫فناوری‬ ‫و‬ ‫دهد‬
‫نیز‬
‫انس‬
‫می‬ ‫تغییر‬ ‫را‬ ‫ان‬
.‫دهد‬
‫می‬ ،‫بنابراین‬
‫مسئولیت‬ ‫با‬ ‫توانیم‬
‫روشنگری‬ ‫و‬ ‫پذیری‬
،
‫و‬ ‫اخالقی‬ ‫اصول‬
‫هنجار‬
‫آگاه‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫اتفاق‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫هایی‬
‫برای‬ ‫جمعی‬ ‫سازی‬
‫مشترک‬ ‫سرنوشت‬
‫خود‬
.‫نمائیم‬ ‫تدوین‬
‫اقتصاد‬ ‫نوبل‬ ‫جایزه‬ ‫برنده‬ ‫شیلر‬ ‫رابرت‬ ‫از‬ ‫نقل‬ ‫به‬
2012
،‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫چهارمین‬ ،
‫به‬
‫نظام‬
‫سایبرفی‬ ‫های‬
‫به‬ ‫یا‬ ،‫دارد‬ ‫تعلق‬ ‫زیکی‬
‫ر‬ ‫به‬ ‫دیگر‬ ‫عبارت‬
‫و‬
‫ب‬
‫ا‬
‫ت‬
‫ماشین‬ ،‫پیشرفته‬ ‫های‬
‫دموکراتیک‬ ‫جوامع‬ ‫تنها‬ .‫دارد‬ ‫بستگی‬ ‫آن‬ ‫مانند‬ ‫و‬ ‫اشیاء‬ ‫اینترنت‬ ‫و‬ ‫راننده‬ ‫بدون‬ ‫های‬
‫کنترل‬ ‫به‬ ‫قادر‬
‫ب‬ ‫زیرا‬ ‫هستند‬ ‫انقالب‬ ‫این‬
‫تغی‬ ‫ا‬
‫ی‬
‫تغی‬ ،‫افراد‬ ‫اقتصادی‬ ‫جایگاه‬ ‫ر‬
‫ی‬
‫گروه‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫قدرت‬ ‫در‬ ‫ر‬
‫جامعه‬ ‫در‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬
‫امکا‬
‫ن‬
‫راه‬ ‫اقتصادی‬ ‫نابرابری‬ ‫فاحش‬ ‫افرایش‬ ‫با‬ ‫مقابله‬ ‫برای‬ ‫مالیات‬ ‫افزایش‬ .‫است‬ ‫پذیر‬
‫نابرابری‬ ‫شکاف‬ ‫کاهش‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫حلی‬
‫می‬
.‫نمود‬ ‫عمل‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫گرفت‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫توان‬
‫داو‬ ‫اجالس‬ ‫در‬ ‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫گرفتن‬ ‫قرار‬ ‫محور‬
‫و‬
‫افزایش‬ ‫برای‬ ‫است‬ ‫تهدیدی‬ ،‫فناوری‬ ‫نوآوری‬ ‫جدید‬ ‫موج‬ ‫ورود‬ ‫و‬ ،‫س‬
‫نار‬
‫ضایتی‬
‫شغل‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫زیرا‬ ‫اجتماعی‬ ‫های‬
‫ر‬ ‫حضور‬ ‫با‬ ‫سنتی‬ ‫های‬
‫و‬
‫ب‬
‫ا‬
‫ت‬
.‫است‬ ‫رفتن‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫طبق‬
‫گزارش‬
‫آکسفام‬
،
«
‫بهشت‬
‫های‬
‫مالیاتی‬
»
33
‫تضمین‬
‫دست‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫ثروت‬ ‫نگهداری‬ ‫کننده‬
‫شهروند‬
‫ا‬
‫ن‬
‫دولت‬ ‫و‬
‫جمله‬ ‫از‬ .‫است‬ ‫ها‬
‫حدود‬
6
/
7
‫آ‬ ‫کشورهای‬ ‫اقتصادی‬ ‫ترکیب‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ،‫فردی‬ ‫ثروت‬ ‫دالر‬ ‫تریلیون‬
‫در‬ ‫و‬ ‫دسترس‬ ‫از‬ ‫خارج‬ ً‫ال‬‫عم‬ ،‫انگلستان‬ ‫و‬ ‫لمان‬
«
‫برون‬
‫مرز‬
»
34
.‫است‬
‫جهان‬ ‫صنعتگران‬ ‫اتحادیه‬ ‫کل‬ ‫دبیر‬ ‫از‬ ‫نقل‬ ‫به‬
-
‫از‬ ‫بیش‬ ‫عضویت‬ ‫با‬
50
‫از‬ ‫کارگر‬ ‫میلیون‬
140
‫بخش‬ ‫در‬ ‫کشور‬
،‫معدن‬ ‫های‬
‫و‬ ،‫انرژی‬
‫تولید‬
‫ات‬
‫صنعتی‬
-
«
‫تهدید‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫نابرابری‬
‫به‬ ‫برای‬ ‫اقتصادی‬ ‫های‬
‫می‬ ‫محسوب‬ ‫اقتصادی‬ ‫زیستی‬
‫که‬ ‫شود‬
.‫پرداخت‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫باید‬
»
35
‫چنین‬ ‫اتحادیه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫اخیر‬ ‫نطق‬ ‫در‬ ‫نیز‬ ،‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫جمهور‬ ‫رئیس‬ ،‫اوباما‬ ‫باراک‬
‫گفت‬
« :
‫شکل‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫فناوری‬ ‫تغییرات‬
‫تغی‬ ‫این‬ .‫است‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫به‬ ‫دادن‬
‫ی‬
‫می‬ ‫رات‬
‫بخواهیم‬ ‫چه‬ ،‫شکاف‬ ‫این‬ ‫آهنگ‬ ‫و‬ ‫بینجامد‬ ‫شکاف‬ ‫گسترش‬ ‫یا‬ ‫فرصت‬ ‫افزایش‬ ‫به‬ ‫تواند‬
‫ح‬ ‫در‬ ‫نخواهیم‬ ‫چه‬
.‫است‬ ‫گرفتن‬ ‫سرعت‬ ‫ال‬
»
‫شرکت‬
‫می‬ ‫جهانی‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫کمتر‬ ‫ارتقاء‬ ‫اهرم‬ ‫از‬ ‫کارگران‬ ،‫نتیجه‬ ‫در‬ ... ‫بپردازند‬ ‫رقابت‬ ‫به‬ ‫اتفاق‬ ‫به‬ ‫و‬ ،‫گیرند‬ ‫قرار‬ ‫کجا‬ ‫هر‬ ‫توانند‬
‫شرکت‬ .‫برخوردارند‬
‫می‬ ‫متمرکز‬ ‫باالتر‬ ‫سطوح‬ ‫در‬ ‫درآمد‬ ‫و‬ ‫ثروت‬ ‫پیش‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫مدیون‬ ‫محلی‬ ‫جوامع‬ ‫به‬ ‫کمتر‬ ‫ها‬
.‫شود‬
36
‫ج‬ ‫در‬
‫نابرابری‬ ‫به‬ ‫دادن‬ ‫پایان‬ ‫ستجوی‬
32
Edelman's Trust Baromettre, 2016.
33
Fiscal paradise
34
offshore
35
Jyrki Raina: industr ALL Global Union
36
www.reuters.com/us-davos-meeting-division

3. ‫تأث‬ ‫میزان‬
‫ی‬
‫پیش‬ ‫غیرقابل‬ ً‫ا‬‫دقیق‬ ‫آینده‬ ‫مشاغل‬ ‫و‬ ‫صنایع‬ ‫بر‬ ‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫ر‬
‫پیش‬ ‫قابل‬ ‫آنچه‬ .‫است‬ ‫بینی‬
‫نابرابری‬ ،‫است‬ ‫بینی‬
‫اقدام‬ ‫پیشگیری‬ ‫برای‬ ‫مگر‬ ،‫یافت‬ ‫خواهد‬ ‫ادامه‬ ،‫پیشرفت‬ ‫موازات‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬
‫گیرد‬ ‫صورت‬ ‫مقتضی‬
.
‫این‬ ‫تضمین‬ ‫در‬ ‫عالی‬ ‫آموزش‬ ‫نقش‬
‫قوی‬ ‫دانش‬ .‫است‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫شوند‬ ‫برخوردار‬ ‫آموزش‬ ‫از‬ ‫بتوانند‬ ‫بیشتری‬ ‫افراد‬ ‫که‬
‫پول‬ ‫ترین‬
‫می‬ ‫شمار‬ ‫به‬ ‫رایج‬
‫و‬ ‫رود‬
‫ت‬
ّ‫ر‬‫ح‬
‫اقتصاد‬ ‫ک‬
‫ی‬
.‫است‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫کیفیت‬ ‫با‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫دسترسی‬ ‫مستلزم‬ ‫زیادی‬ ‫میزان‬ ‫به‬
‫دانشگاه‬
‫فرصت‬ ‫گسترش‬ ‫با‬ ‫ها‬
‫تعهد‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫جوانان‬ ،‫ها‬
‫مسئولیت‬ ‫و‬
‫پذیری‬
‫می‬ ‫آماده‬
.‫کنند‬
‫دیدگاه‬ ‫با‬ ‫دانشجویان‬
‫شیوه‬ ‫و‬ ‫ها‬
‫های‬
‫می‬ ‫آشنا‬ ‫تفکری‬
‫آن‬ ‫برای‬ ً‫ال‬‫کام‬ ‫که‬ ‫شوند‬
‫می‬ ‫یاد‬ ‫نتیجه‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫ناآشنا‬ ‫ها‬
‫گسترده‬ ‫بستر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫زندگی‬ ‫گیرند‬
‫مستقر‬ ‫تری‬
‫ب‬ .‫کنند‬
‫پذیرای‬ ‫ذهنی‬ ‫عادات‬ ‫توسعۀ‬ ‫ا‬
‫انعطاف‬
‫بیشتر‬ ‫تواضع‬ ‫و‬ ‫پذیری‬
‫ی‬
‫می‬
.‫شوند‬
‫کوچک‬ ‫قشر‬ ‫آموزش‬ ‫با‬ ‫نابرابری‬ ‫بر‬ ‫غلبه‬ ‫ولی‬
‫دانشگاه‬ ‫وارد‬ ‫ساالنه‬ ‫که‬ ‫جمعیت‬ ‫از‬ ‫ی‬
‫می‬ ‫ها‬
‫امکان‬ ‫شوند‬
‫شدن‬ ‫فراهم‬ ‫با‬ .‫نیست‬ ‫پذیر‬
‫فرصت‬
‫برخط‬ ‫یادگیری‬ ‫های‬
،
‫دانشگاه‬
‫ساخته‬ ‫فراهم‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫سراسر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫افراد‬ ‫دسترسی‬ ‫امکان‬ ‫ها‬
‫از‬ ‫بیش‬ ‫حاضر‬ ‫حال‬ ‫در‬ .‫اند‬
6
‫از‬ ‫بیش‬ ‫در‬ ‫دانشجو‬ ‫میلیون‬
650
‫توسط‬ ‫شده‬ ‫ارائه‬ ‫دوره‬
‫دانشگاه‬
‫و‬ ‫هاروارد‬
‫ام‬
‫آی‬
‫تی‬
‫کرده‬ ‫شرکت‬
‫دانشگاه‬ .‫اند‬
‫موتور‬ ‫ها‬
‫پژوهش‬
‫عمیق‬ ‫درک‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫هایی‬
‫تر‬
‫سازوکار‬
‫مو‬ ‫های‬
ّ‫ل‬
‫می‬ ‫کمک‬ ‫دفقر‬
.‫کنند‬
‫دانش‬
‫ر‬ ‫اکتشاف‬ .‫است‬ ‫متنوع‬ ‫بسیار‬ ‫نابرابری‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫پژوهشی‬
‫یشه‬
‫نابرابری‬ ‫های‬
‫پیش‬ ‫از‬ ،‫را‬ ‫انسان‬ ‫زندگی‬ ‫ابعادگوناگون‬ ‫که‬ ‫هایی‬
‫برمی‬ ‫در‬ ،‫بزرگسالی‬ ‫تا‬ ‫دبستانی‬
‫گیر‬
‫بر‬ ‫فرد‬ ‫یک‬ ‫تولد‬ ‫شرایط‬ ‫چگونه‬ .‫است‬ ‫پرسش‬ ‫مورد‬ ،‫د‬
‫ّک‬‫ر‬‫تح‬
‫می‬ ‫اثر‬ ‫او‬ ‫اقتصادی‬
‫گذارد؟‬
‫باعث‬ ‫چه‬
‫تفاوت‬
‫موف‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫ق‬
‫می‬ ‫افراد‬ ‫عمر‬ ‫طول‬ ‫یا‬ ،‫درآمد‬ ،‫آموزشی‬ ‫یت‬
‫شود؟‬
‫می‬ ‫زندان‬ ‫به‬ ‫کسی‬ ‫چه‬
‫توانمند‬ ‫کسی‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫افتد؟‬
‫می‬
‫شود؟‬
‫پرسش‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫پاسخ‬
‫های‬
‫پیچیده‬
‫فل‬ ،‫حقوق‬ ،‫دولت‬ ،‫آموزش‬ ‫میان‬ ‫تعامل‬ ‫به‬
‫سیاست‬ ،‫عمومی‬ ‫سالمت‬ ،‫سفه‬
‫عمومی‬ ‫های‬
‫و‬
‫دانشگاه‬
‫دیدگاه‬ ‫تکمیل‬ ‫برای‬ ‫عمل‬ ‫اهل‬ ‫و‬ ‫کارشناسان‬ ‫از‬ ‫دعوت‬ ‫ویژه‬ ‫به‬ ‫ها‬
.‫دارد‬ ‫نیاز‬ ،‫بحث‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫می‬ ‫تولید‬ ‫که‬ ‫دانشی‬ ‫با‬ ‫عالی‬ ‫آموزش‬
‫می‬ ‫پیش‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫کند‬
‫می‬ ،‫برد‬
‫خارق‬ ‫اثر‬ ‫تواند‬
‫العاده‬
‫می‬ ‫ما‬ ‫آنچه‬ ‫بر‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ،‫ای‬
‫آنچه‬ ‫بر‬ ‫بلکه‬ ‫دانیم‬
‫می‬ ‫انجام‬
‫س‬ ‫مثال‬ ‫برای‬ ،‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫در‬ .‫باشد‬ ‫داشته‬ ،‫دهیم‬
‫ه‬
‫یم‬
‫ارائه‬ ‫میان‬ ‫برتر‬ ‫تجربیات‬ ‫در‬ ‫شدن‬
‫خدمات‬ ‫دهندگان‬
‫می‬ ،‫سالمت‬
‫تواند‬
‫به‬
‫بی‬ ‫بیماران‬ ‫تمامی‬ ‫برای‬ ،‫پیامدها‬ ‫بهبود‬
‫ب‬ ‫در‬ ‫ژرف‬ ‫توجه‬ .‫نجامد‬
‫ساختن‬ ‫متعهد‬ ‫بر‬ ‫تمرکز‬ ‫با‬ ‫قانون‬ ‫یک‬ ‫یان‬
‫م‬ ‫جامعه‬
‫ح‬
‫می‬ ،‫جرم‬ ‫از‬ ‫پیشگیری‬ ‫و‬ ‫لی‬
‫نظام‬ ‫تواند‬
‫جرم‬ ‫عدالت‬
‫با‬ ‫آموزش‬ ‫توسعه‬ .‫سازد‬ ‫متحول‬ ،‫درون‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ملت‬ ‫یک‬ ‫شناسی‬
‫می‬ ‫کیفیت‬
.‫بکاهد‬ ‫موفقیت‬ ‫کسب‬ ‫در‬ ‫شکاف‬ ‫ایجاد‬ ‫از‬ ‫تواند‬
‫کوشش‬
‫د‬ ‫های‬
‫ی‬
‫طرح‬ .‫است‬ ‫انجام‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫جهان‬ ‫سراسر‬ ‫در‬ ‫گر‬
‫آموزش‬ ‫های‬
‫و‬ ‫آسیا‬ ،‫آفریقا‬ ‫در‬ ‫ی‬
‫و‬ ‫بیشتر‬ ‫مشارکت‬ ‫به‬ ‫التین‬ ‫آمریکای‬
‫عملکرد‬
‫بهتر‬
‫واجب‬ ‫کودکان‬ ‫میان‬
‫ال‬
‫تعلیم‬
‫انجامیده‬
‫پژوهش‬ .‫است‬
‫پیشگیری‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫گرفته‬ ‫انجام‬ ‫های‬
‫از‬
‫ویروس‬
HIV
‫نشان‬
‫می‬
‫که‬ ‫دهد‬
‫کا‬ ‫به‬ ‫متوسطه‬ ‫آموزش‬
‫ه‬
‫و‬ ‫به‬ ،‫ویروس‬ ‫به‬ ‫ابتال‬ ‫ریسک‬ ‫ش‬
.‫است‬ ‫انجامیده‬ ‫دختران‬ ‫میان‬ ‫یژه‬
37
‫کرد؟‬ ‫باید‬ ‫چه‬
‫انقالب‬
‫غیر‬ ‫یا‬ ‫صنعتی‬ ،‫ها‬
‫آن‬
‫شیوه‬ ‫تغییر‬ ‫به‬ ،
‫انسان‬ ‫که‬ ‫هایی‬
‫جها‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫جایگاه‬ ‫به‬ ‫ها‬
‫می‬ ‫ن‬
‫می‬ ،‫اندیشند‬
‫کرد؟‬ ‫باید‬ ‫چه‬ .‫انجامد‬
‫خ‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫چرا‬ ‫کنیم؟‬ ‫رفتار‬ ‫یکدیگر‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫باید‬ ‫چگونه‬
‫یر‬
‫پرسش‬ ‫و‬ ‫پرسش‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫پاسخ‬ ‫در‬ ‫کنیم؟‬ ‫حرکت‬ ‫مشترک‬
‫های‬
‫می‬ ‫آینده‬ ‫و‬ ‫حال‬ ‫زمان‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫اندازه‬ ‫همان‬ ‫به‬ ‫کم‬ ‫دست‬ .‫کنیم‬ ‫نگاه‬ ‫گذشته‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫دگر‬
.‫اندیشیم‬
‫انسان‬ ،‫اینجا‬ ‫در‬
‫نقش‬ ‫گرایی‬
‫عمده‬
‫ای‬
‫مردم‬ ‫در‬ .‫دارد‬ ‫عهده‬ ‫بر‬
‫شناسی‬
‫می‬ ‫یاد‬ ‫مثال‬ ‫برای‬ ،‫تاریخ‬ ‫و‬
‫که‬ ‫گیریم‬
‫زمان‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫جوامع‬
‫بوده‬ ‫متفاوت‬ ‫مکان‬ ‫و‬
‫تفاوت‬ ‫از‬ ‫شده‬ ‫تشکیل‬ ‫جهان‬ .‫اند‬
‫تفاوت‬ ‫همچنان‬ ‫و‬ ‫ها‬
‫رشته‬ ‫مطالعه‬ .‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫ادامه‬ ‫ها‬
‫انسانی‬ ‫علوم‬ ‫های‬
‫رشته‬ ‫و‬
‫فراه‬ ‫را‬ ‫تفاوت‬ ‫این‬ ‫شناخت‬ ‫امکان‬ ،‫دیگر‬ ‫علمی‬ ‫های‬
‫می‬ ‫م‬
‫می‬ ‫کمک‬ ‫ما‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫سازد‬
‫پرسش‬ ‫برای‬ ‫تا‬ ‫کند‬
‫کلیدی‬ ‫های‬
:
‫انسانیت‬
.‫بیابیم‬ ‫هوشمندانه‬ ‫پاسخی‬ ... ‫چرا؟‬ ‫و‬ ‫برود؟‬ ‫باید‬ ‫کجا‬ ‫به‬
‫طبق‬
‫یافته‬
‫های‬
‫هاروارد‬ ‫دانشگاه‬ ‫توسط‬ ‫گرفته‬ ‫انجام‬ ‫بررسی‬ ‫یک‬
‫مشترک‬ ‫رفاه‬
38
‫فراهم‬ .‫است‬ ‫رقابتی‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ ‫عطف‬ ‫نقطه‬
‫نمودن‬
‫این‬
‫فرصت‬
،
‫عد‬ ‫جامعه‬ ‫هر‬ ‫عطف‬ ‫نقطه‬
‫الت‬
‫دانشگاه‬ .‫است‬ ‫جو‬
‫ج‬ ‫در‬ ‫ها‬
‫مهم‬ ‫بسیار‬ ‫نقش‬ ‫دیدگاه‬ ‫این‬ ‫تحقق‬ ‫هت‬
‫ایفا‬ ‫ی‬
‫می‬
‫کن‬
:‫ند‬
‫می‬ ‫تربیت‬ ‫که‬ ‫دانشجویانی‬ ‫طریق‬ ‫از‬
‫می‬ ‫تولید‬ ‫که‬ ‫دانشی‬ ،‫کنند‬
‫می‬ ‫حمایت‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫مشارکتی‬ ‫کار‬ ‫و‬ ،‫کنند‬
‫خروج‬ .‫کنند‬
37
Botswana-Harvard. HIV
38
shared well being

4. ‫اساس‬ ‫نابرابری‬ ‫سایه‬ ‫زیر‬ ‫از‬
‫کار‬
‫با‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫است‬
‫انقال‬ ‫بر‬ ‫اتفاق‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫بکوشیم‬ ‫ید‬
‫ب‬
‫محوریت‬ ‫با‬ ‫چهارم‬ ‫صنعتی‬
‫راهبرد‬
‫اجتماعی‬
-
‫فنی‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫فنی‬
-
‫مهندسی‬
39
‫بیا‬ ‫تسلط‬
‫برهۀ‬ ‫این‬ ‫بالقوه‬ ‫توانایی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫بیم‬
‫ب‬ ‫تحقق‬ ‫تاریخ‬ ‫از‬ ‫مالحظه‬ ‫قابل‬
‫ب‬
.‫خشیم‬
‫راه‬
‫آماده‬ ‫های‬
‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫سازی‬
‫جو‬
‫بایدن‬
‫داو‬ ‫اجالس‬ ‫در‬ ،‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاست‬ ‫معاون‬ ،
‫و‬
‫کاهش‬ ‫از‬ ‫نگرانی‬ ‫بیان‬ ‫با‬ ‫س‬
‫انقالب‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ،‫متوسط‬ ‫طبقه‬
‫راه‬ ،‫چهارم‬ ‫صنعتی‬
‫آماده‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫پیشگیری‬ ‫برای‬ ‫هایی‬
:‫نمود‬ ‫اعالم‬ ‫زیر‬ ‫شرح‬ ‫به‬ ‫سازی‬
1
-
‫بازآموزی‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫دسترسی‬
‫پیش‬ ‫از‬ ‫طیفی‬ ‫دربرگیرنده‬ ‫آموزش‬ .‫است‬ ‫نیاز‬ ‫مورد‬ ‫گذشته‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫امروز‬ ،‫شغلی‬ ‫های‬
‫د‬
‫ب‬
‫س‬
‫تان‬
‫استط‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫مداوم‬ ‫یادگیری‬ ‫و‬ ‫دانشگاه‬ ‫تا‬ ‫ی‬
‫الزم‬ ،‫امروز‬ ‫اقتصاد‬ ‫در‬ .‫باشد‬ ‫دسترس‬ ‫قابل‬ ‫و‬ ‫فراهم‬ ‫باید‬ ‫آن‬ ‫اعت‬
‫ۀ‬
‫بازآموزی‬
،
‫فناوری‬ ‫کارگیری‬ ‫به‬
‫دولت‬ ‫با‬ ‫تنها‬ ‫آموزش‬ ‫نوع‬ ‫این‬ ‫مسئولیت‬ .‫است‬ ‫نو‬ ‫های‬
‫کسب‬ ‫صاحبان‬ ‫با‬ ‫بلکه‬ ‫نیست‬ ‫ها‬
‫و‬
‫می‬ ‫نیز‬ ‫کار‬
‫باشد‬
‫سرمایه‬ ‫برای‬ ‫که‬
‫آن‬ ‫مهارت‬ ‫ارتقاء‬ ‫و‬ ‫کار‬ ‫نیروی‬ ‫در‬ ‫گذاری‬
‫داش‬ ‫فعال‬ ‫مشارکت‬ ‫باید‬ ‫ها‬
‫اقدام‬ ‫و‬ ‫باشند‬ ‫ته‬
.‫نمایند‬
2
-
‫شرکت‬ ‫فرهنگ‬ ‫در‬ .‫یابد‬ ‫ادامه‬ ‫باید‬ ‫کارگران‬ ‫از‬ ‫پایه‬ ‫حمایت‬ ‫تضمین‬
‫سرمایه‬ ‫روال‬ ،‫ها‬
‫پای‬ ‫بر‬ ‫گذاری‬
‫ۀ‬
.‫است‬ ‫استوار‬ ‫سود‬
‫امروز‬
‫بازار‬ ‫تقویت‬ ‫برای‬
،
‫ا‬ ‫الزم‬
‫ق‬ ‫اوراق‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫سود‬ ‫و‬ ‫پول‬ ‫کاهش‬ ‫ست‬
.‫نماییم‬ ‫سهیم‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫کارگران‬ ‫و‬ ‫نموده‬ ‫جایگزین‬ ‫رضه‬
3
-
‫زیرساخت‬ ‫باید‬
‫ه‬
‫سرمایه‬ ‫حاصل‬ ‫بیستم‬ ‫قرن‬ ‫آغاز‬ ‫و‬ ‫نوزدهم‬ ‫قرن‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬ ‫پیشرفت‬ .‫کرد‬ ‫نو‬ ‫را‬ ‫ا‬
‫فناوری‬ ‫در‬ ‫کالن‬ ‫گذاری‬
‫نتیج‬ ‫در‬ .‫بود‬
‫نوسازی‬ ‫ۀ‬
‫زیرساخت‬
‫فرصت‬ ‫دولت‬ ،‫ها‬
‫دولت‬ .‫نمود‬ ‫ایجاد‬ ‫فراوان‬ ‫های‬
‫جاده‬ ‫ساختن‬ ‫اصلی‬ ‫مسئولیت‬ ‫ها‬
،‫ها‬
‫پل‬
‫راه‬ ،‫ها‬
‫باند‬ ‫پهنای‬ ‫تضمین‬ ‫و‬ ‫بنادر‬ ،‫آهن‬
‫دارن‬ ‫عهده‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫پرسرعت‬
‫زیرساخت‬ ‫این‬ .‫د‬
‫ایجاد‬ ‫و‬ ‫اقتصادی‬ ‫رشد‬ ‫بر‬ ‫ها‬
‫شغل‬
‫فرصت‬ ‫و‬ ‫متناسب‬ ‫های‬
‫جدید‬ ‫های‬
،
‫می‬ ‫اثر‬
.‫گذارد‬
4
-
‫به‬
‫سیستم‬
‫پیشر‬ ‫مالیاتی‬
‫فته‬
‫همان‬ .‫کند‬ ‫پرداخت‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫مالیاتی‬ ‫سهم‬ ‫باید‬ ‫درآمد‬ ‫نسبت‬ ‫به‬ ‫فرد‬ ‫هر‬ .‫داریم‬ ‫نیاز‬ ‫تر‬
‫طور‬
‫اکسفام‬ ‫گزارش‬ ‫در‬ ‫که‬
‫آمده‬
‫ثروت‬ ‫است‬
62
‫ث‬ ‫معادل‬ ‫نفر‬
‫و‬ ‫میلیاد‬ ‫سه‬ ‫روت‬
‫ساکنا‬ ‫از‬ ‫نفر‬ ‫نیم‬
‫بنابراین‬ .‫است‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫ن‬
‫میلیون‬ ‫نگهداری‬ .‫است‬ ‫مالیات‬ ‫پرداخت‬ ‫از‬ ‫فرار‬ ،‫نابرابری‬ ‫افزایش‬ ‫علل‬ ‫از‬ ‫یکی‬
‫از‬ ‫معافیت‬ ‫برای‬ ‫کشور‬ ‫از‬ ‫خارج‬ ‫در‬ ‫دالر‬ ‫ها‬
‫سرمایه‬ ‫برای‬ ‫شاید‬ ،‫مالیات‬ ‫پرداخت‬
‫می‬ ‫کشور‬ ‫فقر‬ ‫باعث‬ ‫ولی‬ ‫باشد‬ ‫مطلوب‬ ‫داران‬
‫سرمایه‬ ‫این‬ .‫شود‬
‫کشور‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫ها‬
‫برگ‬
‫در‬ ‫و‬ ‫ردد‬
‫می‬ ‫زندگی‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫محلی‬ ‫جامعه‬
‫کنن‬
‫سرمایه‬ ‫د‬
.‫شود‬ ‫گذاری‬
5
-
‫و‬ ‫مردم‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫ابزار‬ ‫و‬ ‫سرمایه‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫داریم‬ ‫سرمایه‬ ‫به‬ ‫دسترسی‬ ‫گسترش‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫ما‬ ‫باالخره‬ ‫و‬
‫در‬
‫شده‬ ‫گذاشته‬ ‫کنار‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫طرد‬ ‫کنند‬ ‫احساس‬ ‫مردم‬ ‫که‬ ‫هنگامی‬ .‫گیرد‬ ‫قرار‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫از‬ ‫حمایت‬
‫واکنش‬ ،‫اند‬
‫آن‬ ‫طبیعی‬
‫است‬ ‫خشم‬ ‫و‬ ‫نگرانی‬ ‫افزایش‬ ‫ها‬
‫سیاست‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫زمینه‬ ‫خود‬ ‫این‬ ‫که‬
‫عوام‬ ‫های‬
،‫نژادی‬ ‫تبعیض‬ ‫رشد‬ ،‫زده‬
،‫مهاجرت‬ ‫با‬ ‫ضدیت‬
‫انزواگرایی‬
‫می‬ ‫فراهم‬ ‫ناامنی‬ ‫و‬
.‫سازد‬
‫نتیجه‬
‫انعطاف‬ ،‫باز‬ ،‫مداوم‬ ‫یادگیری‬ :‫گیری‬
‫همه‬ ‫برای‬ ‫کیفیت‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫پذیز‬
‫تنها‬ ‫چهارم‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫اثرات‬
‫شیو‬ ‫بر‬ ‫انقالب‬ ‫این‬ .‫نیست‬ ‫مطرح‬ ‫فردی‬ ‫زندگی‬ ‫سطح‬ ‫در‬
، ‫تولید‬ ‫ۀ‬
‫مصرف‬
‫زیست‬ ‫محیط‬ ‫و‬
‫پیوست‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫پیچیده‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫است‬ ‫اثرگذار‬ ‫شهروندان‬
‫ۀ‬
‫دیجیتال‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫فراهم‬ ‫فرصت‬ ‫این‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫توصیه‬ ‫و‬
‫تا‬
‫به‬ ‫فرد‬ ‫هر‬
‫شهروند‬ ‫عنوان‬
‫هوشمند‬
‫جهانی‬
‫مسئولیت‬ ‫با‬ ،
‫را‬ ‫تنظیم‬ ‫و‬ ‫شناخت‬ ‫و‬ ‫پذیری‬
‫بطه‬
‫خود‬
‫دیگر‬ ‫با‬
‫ان‬
‫با‬ ‫و‬ ‫زیست‬ ‫محیط‬ ‫با‬ ،
‫الیتناهی‬ ‫هستی‬
،
‫انعطاف‬ ،‫باز‬ ،‫مداوم‬ ‫یادگیری‬ ‫از‬
.‫گردد‬ ‫برخوردار‬ ‫کیفیت‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫پذیر‬
39
socio-technical strategy versus techno-engineering strategy