Documents aimed to assist you in navigating the various claims and counter claims on KG D6 in the context of India’s energy security

1. 1

2. 2
ગેસનાં ભાવ વધારાનો સૌથી મોટો લાભ સરકાર માલીક ની ONGC ને થાય છે
રલાય સને નહ
1. દશમાં થાિનક ગેસ ું હાલ વેચાણ લગભગ ૮0 mmscmd છે.
2. આમાં સરકાર મા લક ની સંશોધન અને ઉ પાદન (E&P) ે ે ય ત કંપનીઓ
દા.ત. ONGC અને OIL ું વેચાણ ૬0 mmscmd અથવા ૂલ વેચણના લગભગ
75% છે. બાક વેચાણ અ ય કંપનીઓ ારા થાય છે.
3. ONGC એ તે ના હા લ ના એ ક િન વે દ ન માં ન ું છે ક ગે સ નો ભા વ
વ ધા રા ને પ ગ લે ONGC ની વાિષક આવકમાં . ૧૬,000 કરોડનો વધારો થશે.
4. રલાય સ ઇ ડ ઝ ( રલાય સ) સંચા લત KG D6 લોક હાલમાં ફ ત લગભગ 13
mmscmd ું ઉ પાદન કર છે. રલાય સ આ લોકમાં ૬0% મા લ ક ધ રા વે છે .
આ ર તે, આ ઉ પાદનમાં રલાય સનો હ સો લગભગ ફ ત ૮ mmscmd નો છે.
5. આમ, જો ONGC ક ું થા િન ક ગે સ વેચાણ આશર ૫૫ mmscmd છે અને
તેની વાિષક આવક માં . ૧૬,000 કરોડનો વધારો થનાર છે , તો
રલાય સ ક ફ ત ૮ mmscmd ું ઉ પાદન કર છે, તેની આવકમાં િત વષ .
૫૪,૦૦૦ ની ૃ કવી ર તે શકય થઈ શક?
6. ગેસના ભાવ વધીને $ ૮/MMBtu થશે તો રલાય સની વાિષક આવકમાં ફ ત
આશર . ૨,૪૦૦ કરોડની ૃ થશે. આમાંથી રલાય સે સરકારને રૉય ટ અને
કરવેરા ુકવવના રહશે. શેષ રકમ પણ રલાય સના નફામાં નહ પ રણમે કારણ
ક રલાય સે હ E&P વેપારમાંના રોકાણની સં ૂણ ર તે ુન: ા ત કર નથી.
રલાય સે (તેના ભાગીદારો સાથે) ભારતમાં E&P ઉ યોગમાં આશર $ ૧૨.૫
અબજ ખચયા છે.

3. 3
7. આમ, એ કહ ું ક ભાવ વધારાને લીધે રલાય સને . ૫૪,૦૦૦ કરોડનો લાભ થશે
એ પાયિવહોણો એક ૂષ ચાર છે.
“” MMSCMD — િમ લયન ટા ડડ ુ બક મીટસ પર ડ

4. 4
હક કત એ છે ક જો ગેસના ભાવો વધારવામાં નહ આવે તો દશને . ૧,૨૦,૦૦૦
કરોડ ું વાિષક ુકસાન થશે કારણક સરકાર િવદશી કંપનીઓને લાભ આપીને ગેસ
આયાત કરવો પ શે.
1. આ ભારતમાં ુ ય ે ોનો થાિનક ગેસ વપરાશ નીચે માણે છે:
ખાતર — ૩૧ mmscmd
વીજ ઉ પાદન — ૨૪ mmscmd
ૂલ — ૫૫ mmscmd
2. જો થાિનક ગેસના ભાવ વધાર ને $ ૮/MMBtu ( ઊ એકમ) કરાય તો તેને પગલે
$ ૪/MMBtu ના ભાવ વધારાની ચાવી પી ે નાં ધણનાં ખચમાં વધારો નીચે
ુજબ પ રણમશે:
ખાતર — ૩૧ mmscmd એટલે ક વાિષક . ૯,૩૦૦ કરોડ
વીજ ઉ પાદન — ૨૪ mmscmd એટલે ક વાિષક . ૭,૨૦૦ કરોડ
— 55 mmscmd к к . 1 6 , 5 0 0 к Ú
3 . આ ે ોની દા જત માંગ ૫૫ mmscmd થી ઘણી વ ુ છે. આ ે ોની ૂલ માંગ
2015-16 ુધીમાં ૧૬૯ mmscmd ર હ વા ની ધા ર ણા છે , આ ુ જ બ :
(mmscmd) -
ખાતર ૫૭
વીજ ઉ પાદન ૧૧૨
ુલ ૧૬૯
4. ONGC એ તા તરમાં કરલા એક િનવેદન ુજબ, KG બેિસનમાંની તેની સૌથી મોટ
શોધ માં $ ૮/MMBtu ના ભાવે ઉ પાદન બન પોષણ મ છે અને મહાનદ

5. 5
બેિસનમાંના કટલાક ે ો માંથી ગેસ કાઢવા $ ૧૧/MMBtu ભાવની જ ર રહશે.
આને જોતાં જો થાિનક ગેસના ભાવ વધારવામાં નહ આવે તો દશના ઉ પાદનમાં
િવશેષ વધારો નહ થશે અને હયાત ે ોમાં સતત ઘટાડો ચા ુ રહશે.
5. જો થાિનક ગેસ ઉપલ ધ નહ બનાવાય તો ખાતર અને વીજળ ઉ પાદન વા
ુ ય ે ોએ વૈક પક ધણ પર આધાર રાખવો પડશે. વૈક પક ધનમાં સૌથી
સ તો િવક પ લ વફાઇડ નેચરલ ગેસ (LNG) (અથવા જો LNG ઉપલ ધ ન હોય
તો પછ ને થા, ડ ઝલ વા મ ઘા ધણ) છે . ગેસની માગને પહ ચી વળવા
માટ LNG ની આયાત જ રયાત આ ુજબ રહશે:
માંગ ૨૦૧૫-૧૬
(mmscmd)
થાિનક
ૂરવઠો
mmscmd’
LNG
આયાત
જ રયાત
(mmscmdખાતર ૫૭ ૩૧ ૨૬
વીજ ઉ પાદન ૧૧૨ ૨૪ ૮૮
ુલ ૧૬૯ ૫૫ ૧૧૪
(“E&P ે માં રોકાણના અભાવને લીધે ઉ પાદન ઘટાડાને ગણતર માં લીધા વગર)

6. 6
6. દશમાં LNG આયાતની પડતર કમત આ $ ૧૪- $ ૧૯/MMBtu છે. $ ૧૪/MMBtu
ના ભાવે ચાવી પી ે ોની ગેસની માંગને ૂણ કરવા માટ LNG આયાતનો ખચ
વાિષક .૧,૨૦,૦૦૦ કરોડ થશે.
7. આ ર તે, E&P ે માં બ ર સંલ ન ભાવો અમલી નહ બનાવી રોકાણલ ી
વાતાવરણ નહ લવાશે, તો દશને વાિષક . ૧,૨૦,૦૦૦ કરોડ ું ુકસાન વેઠ ું
પડશે.

7. 7
ભિવ યમાં ભાવ વધારાનો લાભ લેવા રલાય સે ઇરાદા ૂવક ઉ પાદન ઘટાડ ું
હોવાના ુકાઇ રહલા આ ેપો, તકનીક ર તે અશ છે.
1. કોઈ હયાત ે માં ઉ પાદનને રોકવાનો કોઈપણ યાસ અસર ત ૂવાઓના
દબાણના ફરફારોમાં દખાઈ આવે છે.
2. દરક ૂવો એક િવશાળ ેશર ુકરના ર લીઝ વા વ સમાન હોય છે યાં લા ખો
વષથી તેલ અને ગેસ ખરખર રંધાઈ ર ો હોય છે – એક ૂવામાં ગેસને અટકાવી
રાખવાથી દબાણનો તફાવત તરત જ આગલા ૂવામાં દખાઈ આવે છે.
3. સામા ય શ દોમાં કહ એ તો, જો ગેસનો સં હ કરાય, તો તે ે ના બધા ઉ પાદન
હઠળના ૂવાઓમાં દબાણ એકસરખી ર તે ઘટ શક ું નથી. દબાણનો ઘટાડો એવા
ચો સ સંકત છે ક ેશર ુકરમાં વરાળ ઘટ રહ છે.
4. KGD6 લોકમાં D1 અને D3 ે માં ઉ પાદનનો ઘટાડો એ સં હ થાનની જ ટલતા
અને ઓ ચતા ભૌગો લક ફરફારોને કારણે થયો છે, સં હખોર ને કારણે નહ .
5. KG D6 લોકમાં D1 અને D3 ે માંથી ઉ પાદન માટ ઉપલ ધ ગેસના માણ ું
કલન કરવા રલાય સ તરરા ય િન ણાતની િનમ ૂક કરવા આ હ કર રહ
છે.
6. સં હ ભંડારોમાં ઓ ચતા ફરફારો એ આ ઉ ોગમાં ૂબ સામા ય છે અને આવા
િવ ભ ઉદાહરણો મો ૂદ છે, ભારત તેમજ િવદશમાં બ ે જ યાએ:
i. નીલમ ફ ડ ( યાં ૧,૩૦,૦૦૦ bbls / િત દન ઉ પાદનના દાજની સામે બે
વષની દર ઉ પાદન ઘટ ને ૩૦,૦૦૦ bbls / િત દન થઈ ગ ું છે.)

8. 8
ii. રિશયામાં ONGC ારા હ તગત િપ રયલ ઓઇલ ( યાં ઉ પાદનનો દાજ
૮૦,૦૦૦ bbl/ િત દનની સામે હાલ ઉ પાદન ૧૫,000 bbl/ િત દન થઈ
ર ું છે)
iii. KG બેિસનમાં ONGC ના જમીન પર થત/છ છરા પાણીમાંના લો સમાં ( યાં
અપે ત ઉ પાદન ૧૬ mmscmd ું હ ું પણ વા તવમાં ારય ૬-૭ mmscmd
ના તરને પાર ક ુ નથી અને હવે તે ની ું જઈને 3 mmscmd થી પણ ઓ ં થઈ
ગ ું છે)
iv. ક બે બેિસનમાં લ મી અને ગૌર ફ સ માથી ઉ પાદન ૨-૩ વષ પછ
અસાધારણ ર તે ઘટ ું હ ું.

9. 9
ભારતમાં ગેસ ઉ પાદન ખચ ારય $ ૧ / MMBtu ન થઈ શક
1. ONGC ું હાલમાં ગેસ ઉ પાદન ફ ત જમીન અને છ છરા પાણીનાં લોક માથી થાય
છે. રલાય સના KG D6 ની મ ONGC પાસે કોઈપણ ઉ પાદન ડા પાણીનાં
લો સમાંથી ઉ પાદન થ ું નથી.
2. ONGC ચેરમેને તા તરમાં જણા ું હ ું ક તેમના જમીન અને છ છરા પાણીનાં
લો સમાંથી થતાં ઉ પાદનનો ખચ આશર $ ૪/MMBtu છે અને તે ગેસના વતમાન
ભાવ $ ૪.૨/MMBtu હોઈ તેને ભા યે જ કોઈ નફો મળે છે.
3. વ ુમાં, ONGC ચેરમેને તા તરમાં ક ું હ ું ક $ ૪.૨/MMBtu ના વતમાન ભાવે તે
તેમના KG બેિસન થત ડા પાણીનાં લોકમાંથી કોઈપણ ગેસ ઉ પાદન કરવામાં
સ મ નથી. ONGC ની KG બેિસનમાંની વિશ ઠ ગેસ શોધ ફ ત $ ૬.૭/MMBtu ના
ભાવોએ પોષણ મ બનશે. વ ુમાં મહાનદ માંની તેની કટલીક શોધ ફ ત
$ ૧૧/MMBtu પર જ પોષણ મ બની શક તેમ છે.
4. DGH એ કટલીક ગેસ શોધોની ઉ પાદન દરખા તોને નામં ૂર કર છે કારણ ક તે
વતમાન $ ૪.૨/MMBtu ના ભાવે બન પોષણ મ છે.
5. ONGC ના ઉપરના િનવેદનો પરથી એ પ ટ છે ક ડા પાણીનાં લોકમાંથી ગેસ
ઉ પાદનનો ખચ $ ૧/MMBtu ના તર અશ છે.
6. કટલાક થાિપત હત ધરાવતા ૂથો રલાય સ ારા DGH ને લખાયેલા પ નો
હવાલો આપી એવા િનવેદનો કર ર ા છે ક KG D6 લોકમાંથી ઉ પાદનનો ખચ
$ ૧/MMBtu થી ઓછો છે;
a. કિથત ઉ પાદન ખચ એ બી ુ ં કંઈ નહ પણ ૂવાનાં મથકથી િવતરણ પોઇ ટ
વ ચેનો પો ટ- ોડ શન ક ઉ પાદન પછ નો ખચ છે ૨૦૦૯-૧૦ માં તે વષ

10. 10
માટ MMBtu દ ઠ $ 0.૮૯ દાજવામાં આ યો હતો.
b. ઉ પા દત ગેસ પર ૂવા મથકના ૂ ય પર રૉય ટ ૂકવવાની હોઈ આ કડાની
હરાત જ ર હતી. રોય ટ ની ગણતર માટ MMBtu દ ઠ $ ૪.૨ ના મં ૂર
ભાવમાંથી ૂવાના મથક પછ ના (MMBtu દ ઠ $ 0.૮૯) ખચને બાદ કર ને
મેળવવાની હતી.
c. ૂવાનાં મથક અને િવતરણ પોઇ ટ વ ચેનો પો ટ- ોડ શન ખચ એ ઉ પાદનના
ુલ ખચનો એક નાનો ઘટક મા છે. ઉ પાદન ખચની ગણતર કરવા માટ, ૂવા
મથકથી િવતરણ પોઇ ટ ુધીના પો ટ- ોડકશન ખચ (ક MMBtu દ ઠ $ 0.૮૯)
ઉપરાંત, શોધ, ૂ યાંકન, ઉ પાદન િવકાસ અને ળવણીને લગતા ખચને પણ
યાનમાં લેવાય છે; દા.ત. ૂવા ખોદવાના ખચ, વક-ઓવર ખચ, સંશોધન અને
ૂ યાંકન ખચ વગેર સ હતનો ઉ પાદન ખચ.
d. તદ ઉપરાંત, રલાય સ અને તેના ભાગીદારોએ KG-D6 િસવાયના લો સમાં
આશર $ ૪ અબજ; સરકારને પરત કરલા લો સમાં (િન ફળ સંશોધન) પર
$ 1.9 અબજ ખચયા છે અને નાણાક ય વષ ૨૦૧૪ ના ત ુધીમાં અ ય NELP
લો સ પર બી $ ૧.૮ અબજ ખચવાનો દાજ છે યાં ુન: ા તની હ કોઈ
િનિ તતા નથી.

11. 11
яº
ગેસ ભાવના ુ ાને ઉ ેજના મક બનાવવા માટ, થાિપત હતો ારા અથતં તેમજ
બધાજ ઉ યોગો પર ગેસ ભાવમાં વધારાની અસરને વ ુ પડતી બઢાવી ચઢાવીને ર ૂ
કર ર ા છે. તેઓ એવો ૂષ ચાર કર ર ા છેક ગેસ કમતમાં વધારાથી ખાતર, વીજળ ,
ખાવાની ચીજ વ ુઓ, રાંધણ ગેસ વગેરના ભાવોમાં ૃ થશે અને સામા ય માનવીને
ભોગવ ું પડશે. જો ક વસતાવમાં આ ે ો પર ગેસ ભાવ વધારાની અસર ન વી છે
અને તે ું િવ લેષણ નીચે પમાણે છે:
1. х —
a. એવી દલીલ કરવામાં આવી છે, ક ગેસના ભાવોમાં ૃ ને કારણે, ખે ૂતોને
ખાતરના ચા ભાવો ૂકવવા પડશે ને પગલે અનાજની કમત વધશે.
b. પાછલા અ ુક વષ થી ખાતરની વધેલી આયાત અને ઘર ગણે બનતા
ખાતરના ઉ પાદન ખચમાં વધારાને લીધે ખાતરના ભાવો વધી ર ા છે.
c. આમ છતાં, સરકાર ખે ૂતોને વેચાતાં ખાતરના ભાવોમાં વધારો કય નથી અને
સ સડ મારફતે વધારાની અસર થવા દ ધી નથી.
d. હાલમાં ખાતર ે માં ૩૧ mmscmd ગેસનો વપરાશ થાય છે. સરકાર ારા
સ સડ ના પમાં ભાવ વધારનો આખો ભાર ઉઠાવવામાં આવે છે એમ માનીએ તો,
ગેસના ભાવોમાં વધારને પગલે સરકાર પર લગભગ . ૯,૩૦૦ કરોડનો બોજ
આવશે.
e. ONGC એ તા તરમાં એવી ટ પણી કર હતી ક યાર એિ લમાં ગેસના ભાવો
વધશે યાર તેની વાિષક આવકમાં . 16,000 કરોડનો વધારો થશે.

12. 12
f. તદ ઉપરાંત, સરકારને અ ય ઉ પાદકો પાસેથી વધારાની રોય ટ અને કર મળશે.
g. તેથી, સ સડ માં વધારાને સરકારની આવક વધારા ારા સહલાઈથી ભરપાઈ કર
શકાય છે.
я Ú —
a. ગેસ આધા રત વીજ િનમાણ દશમાં ુલ વીજળ િનમાણના 5-8% કરતાં ઓ ં છે.
શેષ વીજ ઉ પાદન કોલસાં, જળ, પરમા ુ ોતો વગેરથી થાય છે. к
ш я к я Ú º я
ш.
LPG (રાંધણ ગેસ) —
a. ગેસ આધા રત LPG િનમાણ દશમાં ુલ LPG વપરાશના 12% કરતાં પણ ઓ ં
છે. બાક નો LPG રફાઇનર માં ઉ પાદ ત થાય છે અથવા આયાત કરવામાં આવે
છે.
b. LPG ું િનમાણ રલાય સના KG બેિસનના ગેસમાંથી કર શકા ું નથી કારણ ક
આ ગેસમાં LPG ું િનમાણ કરવા માટ જ ર C3/C4 ઘટકો નથી. તેથી આ
બાબતે રલાય સ પરનો આરોપ એ ખોટ મા હતીનો ચાર છે.
c. ગેસ આધા રત LPG ું િનમાણ ુ ય વે ONGC ારા થાય છે. ONGC તેના
પોતાના ગેસમાંથી LPG ું િનમાણ કર ું હોઈ, તેના LPG િનમાણ ું ૂ ય વધ ું
નથી.

13. 13
4. CNG/ х к –—
a. એવી દલીલ કરવામાં આવી છે ક ગેસના ભાવોમાં ૃ થી ગાવો વધશે કમક
માલના પ રવહનનો ખચ વધશે.
b. ડ ઝલ કરતાં િવપ રત, CNG નો વપરાશ ૂબ જ ન વો છે અને દશમાં આવા
વાહનોની સં યા ુલ સં યાના 3% કરતાં પણ ઓછ છે.
c. હક કતમાં ખા અથવા અ ય જ ર ચીજ વ ુઓ લઈ જતાં કોઈપણ ક CNG
પર ચાલતાં નથી.
d. અ ે એ ન ધિનય છે ક સરકાર તા તરમાં દ હ માં IGL, ુંબઇમાં MGL,
અમદાવાદમાં ુજરાત ગેસ વી બધી શહર ગેસ િવતરણ કંપનીઓની CNG
માગને ૂર કરવા માટ થાિનક ગેસ ૂરવઠામાં વધારો કય છે.
e. ગેસના િત MMBtu ના $ ૪ ના દા જત ભાવને આધાર, પ રવહન અને અ ય
ખચ પેટ બી $ ૩.૫ ઉમેરાતા, દ હ વા શહરમાં ગેસનો ભાવ િત MMBtu
$ ૭.૫ ( િત ક ા. . ૨૩) થાય છે યાર ક આ CNG િત MMBtu $ ૧૨ માં
( િત ક ા. . ૩૫) વેચાઈ ર ો છે. તેથી નાના ાહક માટના ભાવોને ગેસના
ભાવોમાં વધારો કયા િવના સહલાઇથી પચાવી શકાય છે.

14. 14
(х ) Úк º
º к к ?
1. ભારત ુ ય પે એક તેલ આધા રત અથતં છે, કમક વપરાશમાં લેવાતાં ુલ
હાઇ ોકાબ સમાં તેલનો હ સો 75% છે યાર ક ગેસ પર િનભરતા મા 25% છે.
2. ઊ ે ે ખાસ કર ને હાઇ ોકાબન ે માં ભારતની આ મ-િનભરતા ઓછ અને
આયાત પર આધાર વધાર છે. વસતાવમાં તેલમાં આ મ-િનભરતા લગભગ 23% છે
અને ગેસ માટ આ ટકાવાર હાલમાં લગભગ 60% ના તર છે.
3. ભારતની આ મ-િનભરતા બહતર બનાવવા માટ, સરકાર E&P ે માં, ખાનગી
ે ની ભાગીદાર આવકાર હતી, તેઓને NELP ૂવ સંશોિધત ફ સ ઑફર કર ને
અને પછ થી NELP હઠળ, સંશોધન માટ લો સ ઑફર કરાયા હતા.
4. ભારત હાલમાં ગેસ કરતાં તેલ ું ઉ પાદન વધાર કર છે - યાર દશમાં વતમાન
તેલ ઉ પાદન લગભગ 38 mmtoe છે, દશમાં ુદરતી ગેસ ઉ પાદન લગભગ 30
mmtoe છે (િનમાતાઓના વ વપરાશ સ હત).
5. ખાનગી ે અને હર ે ું (ONGC/OIL) તેલ અને ગેસ ઉ પાદનમાં હ સો
લગભગ સમાન છે. બંને ક સામાં તે લગભગ 25% છે. તેલ અને ગેસ એમ બંનેના
ભાવો સરકારના સ સડ બોજ પર અસર કર છે. વા તવમાં સરકાર ડ ઝલ, LPG,
કરોસીન અને પે ોલ બધા ું િનમાણ તેલમાંથી થાય છે તેના પર સ સડ આપે છે.
ગેસના ક સામાં, સરકાર મા ગેસથી િનમાણ પામતાં ખાતરો પર સ સડ આપે છે.
વા તવમાં ગેસ સંબંિધત સ સડ ઓ તેલનો એક પંચમાશ ભાગ છે.
6. બ ે તેલ અને ગેસ ું િનમાણ ખાનગી ે ો ારા સરકાર સાથેના સમાન PSC હઠળ
થાય છે.

15. 15
7. બંને તેલ અને ગેસ ુદરતી સંસાધનો છે.
8. તો પછ , Cairn, BG, ONGC, OIL વા દશમાંના તમામ તેલ િનમાતાઓને તેમના
તેલના ઉ પાદન માટ તરરા ય આયાત પડતર સંલ ન ભાવો મળે છે, હાલમાં
ગેસની ર તે $ ૧૮+/MMBtu કરતાં વધાર છે. યાર ક િવિવધ કારના ુ ા ગેસના
ભાવો માટ ઉઠાવવામાં આવી ર ાં છે, પછ ભલેને ગેસના ભાવ સરકાર ારા
એકલહાથે ન કરલી ફો ુલાના આધાર ન કરવામાં આ યા હોય. આ ફો ુલા
આધા રત થાિનક ગેસનો ભાવ LNG ની આયાત પડતર સંલ ન ભાવ કરતાં ૫૦%
થી પણ ઓછા છે.
9. આ મ અ ે એ પ ટ થાય છે ક આ બધો મા ુ ચાર જ છે.

16. 16
NTPC $2.34 / MMBtu к к
1. 2003 માં, NTPC ના ટડરને અ ુલ ીને રલાય સે NTPC ને $૨.૩૪ / MMBtu ની
બોલી લગાવી હતી.
2. રલાય સે તે સમયે પણ બ ર કમતને આધાર NTPC ની બોલી લગાવી હતી.
૨૦૦૩ માં, તેલના ભાવો $ ૨૫/bbl હતા (એટલે $ ૨.૩૪, તેલની કમતના લગભગ
૯% હતા) અને LNG ના ભાવ લગભગ $ ૩.૫ િત MMBtu હતા. તેથી બોલી તે
સમયે બ રની થિત પર આધા રત હતી અને ફ ડની યવહા રકતા / આિથક
થિત પર આધા રત ન હતી.
3. NTPC ની સાથે ારય કોઈ કરાર થયો નથી અને રલાય સે ફ ત બોલી લગાવી
હતી. હક કતમાં NTPC એ $ ૨.૩૪ પર હ તા રત તે કરારનો વીકાર કય ન હતો
ની હઠળ રલાય સ તે કમત પર ગેસનો ુરવઠો કરવા માટ િતબ હ ું, તેના
બદલે NTPC કોટમાં ગઈ હતી.
4. સરકાર ારા ૨૦૦૭ માં $ ૪.૨ ની ભાવ વ ૃિત બ ર ભાવ પર આધા રત હતી —
ફર તે સમયે તેલની કમત લગભગ $ ૬૦/bbl ( યાં $ ૪.૨, તેલ કમતના ૮%)
હતાં અને ભારતમાં LNG કમત $ ૪-૫/MMBtu ( યાં $ ૪.૨, LNG કમતના ૮૦-
૧૦૦% હતાં)

17. 17
, к Ú Úш
ш
$/MMBtu Ú .
ધણ $/MMBTU આ પર
આધા રત
1 સ સડ ા ત LPG ૧૨ .૪૫૦/િસ લડર
2 બન-સ સડ ા ત LPG
૩૩ .૧૧૩૪/િસ લડર
3 CNG (નવી દ હ ) ૧૨ .૩૫/ ક ા
4 CNG ( ુંબઇ) 13 .૩૭/ ક ા
5 ને થા ૨૪ .૬૬૦૦૦/ટન
6 ડ ઝલ (સ સડ ા ત)
ુંબઇ
૨૦ .૬૩/લી
7 ડ ઝલ (સ સડ ા ત)
દ હ
૧૮ .૫૫/લી
8 ફ ુઅલ ઓઇલ ૧૭ .૪૪૦૦૦/ટન
9 કરોસીન (સ સડ ા ત) ૪.૫ .૧૫/લી
10 પોટ LNG ૧૯ $૧૯/MMBtu
11 થાિનક ુદરતી ગેસ ૮

18. 18
к Ê к хÊ к 1.2 х к Ú ($ º )
. CAG к к Ú хÊ
Ê º .
1. ભંડાર ું માણ વધતાં તેમજ કોમો ડટ ઝ, માલ અને સેવાઓની કમતોમાં ૨૦૦૩ થી
૨૦૦૬ દરિમયાન તરરા ય તર પર 200% થી 300% વધારો થયો હતો ને
પગલે રોકાણ ખચમાં વધારો થયો હતો.
2. ૨૦૦૬ થી ૨૦૦૮ દરિમયાન CAG ઑ ડટમાં એકપણ વાર “ગો ડ- લે ટગ” શ દનો
ઉ લેખ કય નથી. તેણે તેના કોઈપણ વધારા ખચ ું માણ બતા ું નથી પરં ુ
ખર દ યાઓ પર મા ટ પણીઓ કર છે. PAC એ CAG ને આ કિથત વધારાના
ખચના માણને બતાવવા માટ ક ું, ના જવાબમાં CAG એ ખાતર આપેલી ક તે
આ ું આગળના વષ ના ઑ ડટમાં કરશે. ૨૦૦૮ ની આગળના વષ ું ઑ ડટ હ
ચાલી ર ું છે.
કોઈપણ ર તે એ અશ છે ક ખચ ાર નફો બનતો નથી, િસવાય ક વયં ખચમાં
છેતરિપડ કરાઇ હોય. આજ ુધી રલાય સની િવ ુ કોઈએ પણ આવો કોઈ
આ ેપ કય નથી. એક ફોરિસક ઑ ડટથી એ વાતની પહલાંથી જ ુ ટ થઈ છે ક
બધા ખચ હક કતમાં થયા હતાં અને અસંબંિધત ૃતીય પ ોને તે સંબંિધત નાણાં
ૂકવણી કરાઈ હતી.

19. 19
к к Ú к к
. , к
.
1. એવો આ ેપ ૂકવામાં આવે છે ક ી. મ ણ શંકર ઐયરને રોકાણના ખચમાં ૃ ને
મં ૂર નહ આપવાને લીધે પે ો લયમ મં ી પદથી હટાવવામાં આ યા હતા. આ એક
બદઇરાદા ૂવક કરાયેલ ુ ચાર છે. ી મ ણશંકર ઐયર પે ો લયમ મં ીપદ
ુઆર ૨૦૦૬ માં છોડ ું હ ું, યાર ુન:ઘડાયેલ િવકાસ યોજના દસ મ હના
પછ ઑ ટોબર ૨૦૦૬ માં પહલીવાર ુપરત કરાઇ હતી.
2. એવો આરોપ પણ છે ક ી. જયપાલ ર ને એટલે ૂર કરવામાં આ યા હતા કમક તે
રલાય સ ને ચા ભાવો આપવાના િવરોધમાં હતા, તે પછ મોઈલીએ રલાય સ માટ
ચા ભાવોને મં ૂર આપી હતી. હક કતમાં આ વાત ખોટ છે. ભાવમાં ફરવિવચારણા
એિ લ 2014 માં ૂવિનધા રત હતી. ી. જયપાલ ર એ (ન ક ી. મોઇલી) મે
૨૦૧૨ માં ડૉ. રંગરાજન સિમિતની િન ુ ત માટ અ ુરોધ કય હતો. આ સિમિતની
ભલામણોને આધાર, CCEA એ તાિવત ગેસ ભાવોને મં ૂર આપી હતી.
. એવો к к UPA к 2014
х Ú .
º к $8.4 к , я к
ш “ ” . я к
к я º . ºÚ
к 1 2014
к . NELP ш яº º к
ш к º Ê
ш . º ш я PSC Ê 1997
к к я . к к к FIR
Úк к х к º Ê ® ш

20. 20
к к . к
к ? к к к º Ê
к .