Presentation on Innovation, collaboration and competition (in Dutch)

1. Innovatie: Concurrentie of samenwerking?
Futurum Festival, Heerlen
23 november 2017
Dr. Frank de Langen
Dr. Ward Ooms

2. Innovatie: Belang?

3. Klimaat

4. Voedsel

5. Water

6. Mobiliteit

7. Energie

8. Innovatie de oplossing?
Doel: Elektrisch rijden overal
mogelijk maken.
Oplossing voor: Energie,
mobiliteit, klimaat.

9. Innovatie de oplossing?
Doel: Schone en continue
watervoorziening Afrika.
Oplossing voor:
Water, voedsel.

10. Innovatie: Samenwerken?

11. Innovatie
Typische problemen
1 Complexiteit
2 Onzekerheid & risico’s
3 Noodzaak tijdige complementaire innovaties
1986 1997 2003 2015

12. Samenwerking
Een veel gekozen oplossing
Complexiteit neemt af:
specialistische kennis van samenwerkingspartners.
Risico’s:
gedeeld en beheerst door meerdere partijen.
Complementaire innovatie:
tijdig ontwikkeld door partners.
clusters valorisatie open innovatieregionale innovatie

13. Wie eigent zich
waarde toe?
Organisationel
e afstand?
Tegenstrijdig
e belangen?
Lock-in
effecten?
Cognitieve
afstand?
Sociale en
institutionel
e afstand?
Economisch
e effecten?
Context-
specifiek?
Samenwerking
Waterdicht?

14. Innovatie & samenwerking: Assumptie 1
Elke regio is in potentie een Silicon Valley
• Wetenschap en beleid sterk georiënteerd op
succesverhalen
• Weinig aandacht voor context en onsuccesvolle
voorbeelden
• Kwalitatieve onderzoekssynthese en kwantitatieve data:
36 Europese regio’s
silicon valley rural region
vs.

15. Innovatie & samenwerking: Assumptie 1
Elke regio is in potentie een Silicon Valley
Regio’s met patronen van
lokale specialisatie en een
focus op toegepast
onderzoek tonen goede
economische prestaties.
Regio’s met patronen van
urbanisatie en diversificatie en
een focus op fundamenteel
onderzoek tonen goede
economische prestaties.

16. Innovatie & samenwerking: Assumptie 2
Juiste ingrediënten  Succesvolle samenwerking
• Ingrediënten: Geografisch, institutionele, organisationele,
sociale en cognitieve nabijheid
• Personen maken in interactie iets van deze ingrediënten
• Bestuurders van 3 Nederlandse clusters
• Samenwerking door de top van Nederlandse
nanotechnologie-onderzoekers
• Persoonlijke nabijheid: persoonskenmerken,
karaktertrekken, en gedrag.

17. Innovatie & samenwerking: Assumptie 2
Juiste ingrediënten  Succesvolle samenwerking
Functioneren
samenwerking
Persoonlijke
nabijheid
Clusters
Stilstand, fragmentatie,
gebrekkige legitimiteit,
gereserveerd gedrag.
Onderzoekers
Ondanks cognitieve en
organisationele
nabijheid: geen
samenwerking of
beëindiging
samenwerking.

18. Innovatie & samenwerking: Assumptie 2
Juiste ingrediënten  Succesvolle samenwerking
Functioneren
samenwerking
Persoonlijke
nabijheid
Clusters
Cliques, groepsdenken,
overmatige zelfbescherming,
immoreel handelen.
Onderzoekers
Risico van opportunistisch
handelen (en bescherming
daar tegen door o.a.
geografische afstand), risico
op lock-ins.

19. Innovatie & samenwerking: Assumptie 2
Juiste ingrediënten  Succesvolle samenwerking
Functioneren
samenwerking
Persoonlijke
nabijheid
Clusters
Voordelen van enige
persoonlijk nabijheid
(opstarten samenwerking,
legitimiteit, financiële
ondersteuning, exploiteren
overige nabijheden),
zonder de nadelen van
sterke persoonlijke
nabijheid.
Onderzoekers
Versterkt samenwerking met
cognitieve en organisationele
nabijheid en vermindert
negatieve gevolgen van
beperkte cognitieve en
organisationele nabijheid.

20. Innovatie & samenwerking
• Innovatie door middel van samenwerking biedt kansen:
• Nieuwe combinaties om tegelijkertijd bij te dragen aan
oplossing van verschillende uitdagingen
• Echter, samenwerking is niet altijd de oplossing.

21. Innovatie: Concurreren?

23. Disruptive innovation
Toetreders bieden
een product aan dat:
- minder complex is;
- tegen een lagere
prijs;
- tegen een lagere
winstmarge;
- niet alleen de
onderkant van de
markt trekt, maar ook
‘non-customers’.

24. 1980’s
2000’s
??

25. Onderkant van de pyramide (C.K. Prahalad):
kleine winst, grote omzet

26. Vijf redenen waar om goed management leidt tot
slechte resultaten:
• Principle #1: Companies Depend on Customers and Investors for Resources
Verwachtingen van de huidige klanten: verbetering van het bestaande product/dienst, hogere complexiteit,
meer waarde.
Verwachtingen van de financiers: hogere winstmarges, hogere dividenden
• Principle #2: Small Markets Don’t Solve the Growth Needs of Large Companies
Grote bedrijven hebben grote groei in omzet en winst nodig om dezelfde procentuele groei te realiseren als
kleine bedrijven. Nieuwe markten bieden vaak de omvang niet.
• Principle #3: Markets that Don’t Exist Can’t Be Analyzed
Goed management wordt gekenmerkt door goede planning en gezond marktonderzoek: voor een nieuwe
markt is het lastig tot onmogelijk dergelijke voorspellingen te maken.
• Principle #4: An Organization’s Capabilities Define Its Disabilities
Mensen in een organisatie kun je trainen om te veranderen, maar een organisatie bestaat uit ook bestaande
processen en de bedrijfscultuur die gebaseerd zijn op succesvolle beslissingen in het verleden en niet zomaar
veranderen.
• Principle #5: Technology Supply May Not Equal Market Demand
De basis van de keuze voor goederen en diensten evolueert van functionaliteit tot
betrouwbaarheid, dan naar gebruikersgemak en ten slotte naar prjs.

27. Oplossingen
• Een autonome (nieuwe) organisatie,
(1) vrij van de macht van de afnemers van gericht op de nieuwe
klanten en
(2) de interne organisatie gericht op het realiseren van de disruptieve
innovatie, in plaats van het bestrijden daarvan
(3) klein van omvang en groeidoelstellingen.
• Lerende organisatie: niet laten leiden door huidige prognoses,
marketverkenningen en cultuur, maar leren door naar buiten te
kijken.

28. In 1997 schreef Christensen in the Innovators Dilemma:
“No automotive company is currently threatened by electric cars […] Never
before has such high performance and quality been available at such low
prices.
Indeed, aside from governmental mandates, there is no reason why we
should expect the established car makers to pursue electric vehicles.
But the electric car is a disruptive technology and potential future threat [..],
the problem can be resolved only when new markets are considered and
carefully developed around new definitions of value—and when responsibility
for building the business is placed within a focused organization whose size
and interest are carefully aligned with the unique needs of the market’s
customers”.
Clayton Christensen, The Innovator's Dilemma: When New Technologies Cause Great Firms to Fail, 1997

29. Bedankt voor uw aandacht
Dr. Frank de Langen
frank.delangen@ou.nl
Twitter: @FrankOUNL
Dr. Ward Ooms
ward.ooms@ou.nl
Twitter: @WardOoms