SlideShare a Scribd company logo
1 of 68
2017
Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 Οικονομολόγων,
MSc Πληροφορική στην Εκπαίδευση
gakazakou@gmail.com
http://europeweb2.weebly.com/
5/14/2017
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
1
Περίληψη
Στη διάρκεια του σχολικού έτους 2016-17 και στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής
δράσης της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα «Teachers 4
Europe», σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν τέσσερις εκπαιδευτικές δραστηριότητες
από την εκπαιδευτικό και υποψήφια «Teacher 4 Europe» Γεωργία Καζάκου, κλάδου
ΠΕ09 Οικονομολόγων.
Στο 1ο
ΓΕ.Λ. Σπάτων και συγκεκριμένα στην Α’ τάξη υλοποιήθηκαν οι εξής
εκπαιδευτικές δραστηριότητες: α) ψηφιακό λεξικό ευρωπαϊκών όρων» β) συμμετοχή
στην πλατφόρμα «Debate Europe» γ) διαδικτυακή έρευνα με τίτλο «Ευρωπαίος
πολίτης» και δ) ψηφιακό παιχνίδι στην πλατφόρμα «Kahoot!». Ακόμη, διοργανώθηκε
εκπαιδευτική επίσκεψη στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα.
Σκοπός των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων ήταν η ενημέρωση των μαθητών σχετικά
με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), ο προβληματισμός και η κινητοποίησή τους για τα
ευρωπαϊκά ζητήματα και η ανάδειξη της έννοιας του Ευρωπαίου πολίτη
αξιοποιώντας διαφορετικές διδακτικές μεθόδους, σύγχρονες θεωρίες μάθησης και τις
Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.).
Θεωρητικά η διδακτική παρέμβαση πραγματοποιήθηκε με βάση τη θεωρία
της δραστηριότητας η οποία θεωρείται ως ένα ισχυρό και περιγραφικό εργαλείο παρά
ως μια ισχυρά προβλέψιμη θεωρία (Nardi, 1996). Σκοπός της είναι η κατανόηση της
ενότητας μεταξύ συναίσθησης και δραστηριότητας. Από παιδαγωγικής άποψης οι
διδακτικές παρεμβάσεις αξιοποίησαν τη μέθοδο project. Σύμφωνα με τον Frey
(1998), πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία μάθησης που εξελίσσεται ανάλογα με
την εκάστοτε κατάσταση και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων.
Οι σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία έχουν σε περίοπτη θέση την
ένταξη των νέων τεχνολογιών καθώς μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην υποστήριξη
της διδασκαλίας όσο και στην ενίσχυση της μάθησης (ΕΤΠΕ, 2002). Αξιοποιήθηκαν
λοιπόν κυρίως τα εργαλεία του ιστού web 2.0 για τα οποία υποστηρίζεται ότι
παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα. Δίνουν δυνατότητα ευκολότερης και
γρηγορότερης πρόσβασης στην πληροφορία, γεγονός καθοριστικό για τη βελτίωση
της διδασκαλίας.
Ευρώπη 2.0
2
Η αποτίμηση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων κρίνεται θετική τόσο ως
προς τη διαδικασία όσο και ως προς τα αποτελέσματα. Οι μαθητές δούλεψαν ομαδικά
και συνεργάστηκαν αποτελεσματικά. Τα μαθησιακά προϊόντα που προέκυψαν είναι
υψηλού επιπέδου. Συνολικά, η προτεινόμενη διδακτική παρέμβαση εκπλήρωσε τους
στόχους της. Παρουσιάζεται ολοκληρωμένη (θεωρητικό πλαίσιο, δραστηριότητες,
μαθησιακά προϊόντα και φωτογραφικό υλικό) στην ιστοσελίδα
http://europeweb2.weebly.com/.
Ευρώπη 2.0
3
Ευχαριστίες
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους υπεύθυνους της εκπαιδευτικής δράσης
«Teachers 4 Europe» που με επέλεξαν να συμμετάσχω στο πρόγραμμα και κυρίως
την επιμορφώτρια - αξιολογήτριά μου κα Κορίννα Περτσινίδου, teacher 4 Europe και
T4E Ambassador, εκπαιδευτικό κλάδου ΠΕ19 του 1ου
Γυμνασίου Γέρακα. Ακόμη, το
1ο
Γυμνάσιο Γέρακα που μας φιλοξένησε τόσο για τις επιμορφώσεις μας όσο και για
την παρουσίαση των εργασιών μας.
Τους συναδέλφους Βασιλική Κωτσάνη του 1ου
ΓΕ.Λ. Σπάτων και Παναγιώτη
Πετρέλλη του ΓΕ.Λ. Παιανίας για τη βοήθειά τους στη διεξαγωγή της διαδικτυακής
έρευνας «Ευρωπαίος πολίτης».
Την αδερφή μου και Teacher 4 Europe, Μαρίνα Καζάκου, επίσης
εκπαιδευτικό κλάδου ΠΕ09, με την οποία από κοινού σχεδιάσαμε μεγάλο μέρος των
εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων της παρούσας εργασίας.
Τους μαθητές μου που με εμπνέουν και για τους οποίους γίνονται όλα.
Ευρώπη 2.0
4
Περιεχόμενα
Περίληψη....................................................................................................................1
Ευχαριστίες ................................................................................................................3
Περιεχόμενα...............................................................................................................4
Εισαγωγή – Εκπαιδευτικό πρόβλημα.........................................................................6
Θεωρητικό πλαίσιο ....................................................................................................8
ΤΠΕ και τεχνολογικά εργαλεία................................................................................10
Εκπαιδευτική επίσκεψη............................................................................................12
Διδακτική παρέμβαση ..............................................................................................13
Ψηφιακό Λεξικό Ευρωπαϊκών Όρων.......................................................................15
Εισαγωγή ..............................................................................................................15
Σκοπός και στόχοι ................................................................................................15
Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................16
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................16
Μεθοδολογία ........................................................................................................17
Απολογισμός δραστηριότητας..............................................................................18
Επέκταση δραστηριότητας ...................................................................................18
Συζητώ για την Ευρώπη...........................................................................................19
Εισαγωγή ..............................................................................................................19
Σκοπός και στόχοι ................................................................................................19
Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................20
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................20
Μεθοδολογία ........................................................................................................20
Διαδικτυακή έρευνα: «Ευρωπαίος πολίτης»............................................................22
Εισαγωγή ..............................................................................................................22
Σκοπός και στόχοι ................................................................................................22
Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................23
Ευρώπη 2.0
5
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................23
Μεθοδολογία ........................................................................................................24
Απολογισμός δραστηριότητας..............................................................................25
Επέκταση δραστηριότητας ...................................................................................25
Ψηφιακό παιχνίδι «Kahoot!» ...................................................................................26
Εισαγωγή ..............................................................................................................26
Σκοπός ψηφιακού παιχνιδιού ...............................................................................26
Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................27
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................27
Μεθοδολογία ........................................................................................................27
Οι ερωτήσεις.........................................................................................................28
Απολογισμός δραστηριότητας..............................................................................29
Αξιολόγηση..............................................................................................................30
Επέκταση..................................................................................................................30
Απολογισμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων - Συζήτηση.....................................31
Βιβλιογραφικές αναφορές........................................................................................33
Παράρτημα...............................................................................................................35
Φύλλα εργασίας:...................................................................................................35
Φύλλα αξιολόγησης:.............................................................................................35
Ευρώπη 2.0
6
Εισαγωγή – Εκπαιδευτικό πρόβλημα
Βασικός σκοπός του Γενικού Λυκείου, σύμφωνα με τον Νόμο 4186/2013 περί
«Αναδιάρθρωσης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπών διατάξεων», είναι «η
ενδυνάμωση των αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της συλλογικότητας και της
αλληλεγγύης και η διαμόρφωση συνείδησης ενεργού πολίτη». Όσον αφορά στην
Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), οι μαθητές θα πρέπει «να κατανοούν τη λειτουργία της, να
νοιώσουν Ευρωπαίοι πολίτες και να συμμετέχουν ενεργά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι»
(Υ.Α. 53250/Γ2/07-4-2014/ΦΕΚ 934/τ.Β/14-4-2014).
Όμως, το Λύκειο είναι μία βαθμίδα που συχνά χάνει τον προσανατολισμό του
γιατί παρασύρεται από το κυνήγι για μια θέση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με
αποτέλεσμα οποιαδήποτε προσπάθεια για ενσωμάτωση στην εκπαιδευτική διαδικασία
δραστηριοτήτων που ξεφεύγουν από τη φιλοσοφία των Πανελλαδικών Εξετάσεων
συναντά εμπόδια (Χρυσαφίδης όπ. ανάφ. στο Μπρίνια, 2007). Επομένως, η κατάθεση
διδακτικών προτάσεων για την προσέγγιση των ευρωπαϊκών θεμάτων που
συνδυάζουν καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις με τη χρήση των Τ.Π.Ε. είναι
αναγκαία για να εκπληρωθεί ο σκοπός του Λυκείου αλλά κυρίως για να ξεπεραστεί
«η μονοτονία και η μονολιθικότητά του» (Χρυσαφίδης όπ. ανάφ. στο Μπρίνια, 2007).
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν οι εξής
εκπαιδευτικές δραστηριότητες: α) ψηφιακό λεξικό ευρωπαϊκών όρων» β) συμμετοχή
στην πλατφόρμα «Debating Europe» γ) διαδικτυακή έρευνα με τίτλο «Ευρωπαίος
πολίτης» και δ) ψηφιακό παιχνίδι στην πλατφόρμα «Kahoot!». Οι δραστηριότητες
παρουσιάζονται αναλυτικά σε επόμενες ενότητες στις οποίες τεκμηριώνεται η
αναγκαιότητά τους, η διαδικασία σχεδιασμού, ανάπτυξης και αξιολόγησής τους
καθώς και η προστιθέμενη αξία που οι Τ.Π.Ε. του αποδίδουν σε σχέση με την
παραδοσιακή διδασκαλία. Επίσης, υλοποιήθηκε μια εκπαιδευτική επίσκεψη στο
Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα.
Οι δραστηριότητες σχεδιάστηκαν από την εκπαιδευτικό του 1ου
ΓΕ.Λ. Σπάτων
Γεωργία Καζάκου, κλάδου ΠΕ09 Οικονομολόγων, με Μεταπτυχιακό Δίπλωμα
Ειδίκευσης «Πληροφορική στην Εκπαίδευση» από το Εθνικό και Καποδιστριακό
Πανεπιστήμιο Αθηνών (Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Τομέας
Μαθηματικών και Πληροφορικής). Υλοποιήθηκαν στη διάρκεια του σχολικού έτους
2016-17 από την Α’ τάξη του 1ου
ΓΕ.Λ. Σπάτων και εντάχθηκαν στην εκπαιδευτική
Ευρώπη 2.0
7
δράση «Teachers 4 Europe». Πρόκειται για μία δράση της Αντιπροσωπείας της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, η οποία έχει ως αντικείμενο την ενημέρωση
και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας
εκπαίδευσης σε θέματα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.). Απώτερος σκοπός
της δράσης είναι η δημιουργία ενεργών Ευρωπαίων πολιτών.
Ευρώπη 2.0
8
Θεωρητικό πλαίσιο
Η παρούσα διδακτική παρέμβαση πραγματοποιήθηκε με βάση τη θεωρία της
δραστηριότητας η οποία θεωρείται ως ένα ισχυρό και περιγραφικό εργαλείο παρά ως
μια ισχυρά προβλέψιμη θεωρία (Nardi, 1996). Σκοπός της είναι η κατανόηση της
ενότητας μεταξύ συναίσθησης και δραστηριότητας.
Σε αυτή τη θεωρία θεμελιώδης μονάδα ανάλυσης είναι η ανθρώπινη
δραστηριότητα που έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά: α) κατευθύνεται προς ένα
αντικείμενο που διακρίνει τη μια δραστηριότητα από την άλλη, β) διαμεσολαβείται
από μέσα (π.χ. γλώσσα) και γ) είναι κοινωνική λαμβάνοντας χώρα σε ένα πολιτισμικό
πλαίσιο (Nardi, 1996). Είναι ένα κοινωνικοπολιτισμικό πρίσμα μέσα από το οποίο
μπορούν να αναλυθούν οι περισσότερες μορφές της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στις αλληλεπιδράσεις της ανθρώπινης
δραστηριότητας μέσα στο κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον που λαμβάνει χώρα
(Engeström, 1987, 1993).
Σύμφωνα με τον Jonassen (2000), η θεωρία της δραστηριότητας είναι μια
εγγενής κοινωνική διαδικασία. Μαθητές, εκπαιδευτικοί, διδακτικά εργαλεία,
περιβάλλον της τάξης, αντικείμενα διδασκαλίας κλπ., αποτελούν μέρη ενός
συστήματος δραστηριότητας που αλληλεπιδρούν, κάτι που επιδιώκεται μέσα από το
σενάριο. Η ίδια η δραστηριότητα αποτελεί το διαμεσολαβητικό εργαλείο, τη μονάδα
ανάλυσης της μαθησιακής διαδικασίας
Η θεωρία της δραστηριότητας προτείνει μια δομή για σκέψη μέσω της χρήσης
της τεχνολογίας και των κοινωνικών προτύπων και εξηγεί πώς αυτή η δομή επηρεάζει
τη συμμετοχή των μελών με την πάροδο του χρόνου (Kuutti, 1996). Όπως
υποστηρίζει και ο Kaptelinin (1996) η αναγνώριση του κεντρικού ρόλου της
διαμεσολάβησης στην ανθρώπινη σκέψη και συμπεριφορά μπορεί να συμβάλει στην
αναπλαισίωση αυτού που λέγεται «δραστηριότητα διαμεσολαβούμενη με
υπολογιστή» όπου η σχέση χρήστη και μηχανής βρίσκεται στο επίκεντρο του
ενδιαφέροντος.
Οι εφαρμογές ηλεκτρονικών αποτελούν κεντρικά εργαλεία ως
διαμεσολαβητές της καθημερινής δραστηριότητας (Bødker, 1996). Η θεωρία της
δραστηριότητας δίνει ένα χρήσιμο χειρισμό για την κατανόηση αυτών των
Ευρώπη 2.0
9
διαμεσολαβητών και πώς αυτοί διαμορφώνονται σε μια διαλεκτική σχέση με την
προκλητική πρακτική της εργασίας στην οποία χρησιμοποιούνται.
Από παιδαγωγικής άποψης οι διδακτικές παρεμβάσεις αξιοποίησαν τη μέθοδο
project. Σύμφωνα με τον Frey (1998), πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία μάθησης
που εξελίσσεται ανάλογα με την εκάστοτε κατάσταση και τα ενδιαφέροντα των
συμμετεχόντων. Συμμετέχουν όλοι, αλλά και η ίδια η διδασκαλία διαμορφώνεται και
αξιολογείται από όλους. Δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία το τελικό αποτέλεσμα, αλλά
ο δρόμος, οι εμπειρίες που αποκτά κανείς προς τον αρχικό του στόχο. Γιατί μέσα από
τις διάφορες καταστάσεις, τις εμπειρίες και τις προσπάθειες επίλυσης προβλημάτων,
που φυσικό είναι να βρεθούν στην πορεία, πηγάζει τελικά η μόρφωση και η
απόκτηση δεξιοτήτων. Σημασία δεν έχει µόνο το τι, αλλά ίσως περισσότερο και το
πώς. Ο ρόλος του δασκάλου για την επιτυχία ενός project δεν είναι να στέκεται ως ο
κυρίαρχος της τάξης, αλλά να καθοδηγεί, να επεμβαίνει µόνο όταν τον χρειάζονται
και να συμμετέχει στην ομάδα ως ίσος προς ίσον.
Η μέθοδος project μέσα από πολύπλευρες, συνεργατικές και ευέλικτες διδακτικές
δραστηριότητες δίνει ευκαιρία για πολυτροπική προσέγγιση μια ενότητας. Οι μαθητές
μέσα από την κοινωνική αλληλεπίδραση με τους συμμαθητές τους, με τον
εκπαιδευτικό αλλά και με το ευρύτερο περιβάλλον τους εμπλέκονται στη διαχείριση
σύνθετων σχεδίων εργασίας, αναπτύσσοντας έτσι τόσο την κριτική τους σκέψη όσο
και συνεργατικές δεξιότητες (Ματσαγγούρας, 2002).
Ευρώπη 2.0
10
ΤΠΕ και τεχνολογικά εργαλεία
Οι σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία έχουν σε περίοπτη θέση την
ένταξη των νέων τεχνολογιών καθώς μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην υποστήριξη
της διδασκαλίας όσο και στην ενίσχυση της μάθησης (ΕΤΠΕ, 2002). Η διδασκαλία με
τη χρήση των Τεχνολογίας της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.)
πλεονεκτεί σε σχέση με την παραδοσιακή καθώς το μάθημα γίνεται πιο ευχάριστο,
ευνοείται η εξατομικευμένη μάθηση και προωθείται η συνεργατική και διαθεματική
μάθηση (Ράπτης, 2007).
Πιο συγκεκριμένα αξιοποιήθηκαν κυρίως τα εργαλεία του ιστού web 2.0 για
τα οποία υποστηρίζεται ότι παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα. Δίνουν
δυνατότητα ευκολότερης και γρηγορότερης πρόσβασης στην πληροφορία, γεγονός
καθοριστικό για τη βελτίωση της διδασκαλίας. Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα εργαλείων
web 2.0 με αποτέλεσμα να μπορεί να επιλεγεί το εργαλείο που ταιριάζει στις ανάγκες
της διδασκαλίας. Επίσης συμβάλλουν στη διάχυση της γνώσης αφού οι χρήστες τους
μπορούν να μοιράζονται εμπειρίες και πηγές πληροφόρησης, προάγοντας έτσι και τη
συνεργασία. Συνήθως είναι εύκολα στη χρήση και έχουν συμβατότητα με στοιχεία
που άπτονται του εκπαιδευτικού πεδίου (Grosseck, 2009).
Τα τεχνολογικά εργαλεία που αξιοποιήθηκαν στις εκπαιδευτικές
δραστηριότητες της παρούσας εργασίας είναι τα εξής:
PowerPoint (https://office.live.com/start/PowerPoint.aspx)
Το πιο γνωστό εργαλείο παρουσιάσεων. Είναι εύκολο στη χρήση, με πολλές επιλογές
προτύπων (templates) και κινήσεων.
Prezi (https://prezi.com/)
Πρόκειται για ένα δωρεάν διαδικτυακό εργαλείο μη γραμμικών παρουσιάσεων με
ιδιαίτερα πρότυπα (templates), πολλά εφέ και δυνατότητα ζουμ. Είναι πιο
διαδραστικό από το powerpoint και οι παρουσιάσεις του μπορούν να εκτυπωθούν, να
αποθηκευθούν στον υπολογιστή και να παρουσιαστούν χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο.
Youtube (https://www.youtube.com/)
Το γνωστό μας youtube με τα εκατομμύρια βίντεο. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να
αναζητήσει και να παρουσιάσει στους μαθητές βίντεο εκπαιδευτικού περιεχομένου,
αλλά και να δημιουργήσει το δικό του κανάλι με δικό του εκπαιδευτικό υλικό.
Ευρώπη 2.0
11
Kahoot! (https://getkahoot.com/)
Το "Kahoot!" είναι μία πλατφόρμα στην οποία μπορεί κανείς να δημιουργήσει
δωρεάν το δικό του διαδικτυακό παιχνίδι ερωτήσεων. Οι ερωτήσεις είναι κλειστού
τύπου (πολλαπλής επιλογής ή/και σωστού - λάθους) και προϋπόθεση για να παίξει
κανείς είναι να γνωρίζει τον κωδικό (pin) του συγκεκριμένου παιχνιδιού.
Weebly (https://www.weebly.com/)
Πρόκειται για μία πλατφόρμα, όπου ο χρήστης μπορεί να κατασκευάσει
εύκολα, γρήγορα και δωρεάν μια ιστοσελίδα.
Animoto (https://animoto.com/)
Ένα διαδικτυακό εργαλείο δημιουργίας βίντεο. Ο χρήστης μπορεί να ανεβάσει τις
δικές του φωτογραφίες και να συνοδεύσει το βίντεό του με μουσική.
Google docs και google forms
Με τη δωρεάν αυτή εφαρμογή της Google μπορούμε να επεξεργαστούμε αρχεία
Word, excel, powerpont με ή χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο.
Issuu (https://issuu.com/)
Η εκδοση "Issuu" είναι μια δωρεάν ηλεκτρονική εκδοτική πλατφόρμα για περιοδικά,
καταλόγους και εφημερίδες.
Ευρώπη 2.0
12
Εκπαιδευτική επίσκεψη
Στις 18 Ιανουαρίου 2017 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο Γραφείο του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, το οποίο στεγάζεται στο πρώην Μέγαρο
Μαυρομιχάλη επί της Λεωφόρου Αμαλίας, στο Σύνταγμα. Στην επίσκεψη
συμμετείχαν οι μαθητές των τμημάτων Α2 και Α4 οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα να
ενημερωθούν από τον κ. Καπετανίδη για την ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τους
θεσμούς και τη λειτουργία τους, καθώς και για το μέλλον της Ε.Ε.. Στο μάθημα που
ακολούθησε της επίσκεψης οι μαθητές συμπλήρωσαν σχετικό φύλλο εργασίας
αποτυπώνοντας τις εντυπώσεις τους, οι οποίες ήταν όλες θετικές (βλ. Παράρτημα).
Ενδεικτικά παρατίθενται μερικές από τις απαντήσεις των μαθητών:
Ευρώπη 2.0
13
Διδακτική παρέμβαση
Σκοπός της διδακτικής παρέμβασης που έγινε στη σχολική αίθουσα στη
διάρκεια τριών διδακτικών ωρών ήταν οι μαθητές να διατυπώσουμε την άποψή τους
για την Ε.Ε. χρησιμοποιώντας τη φαντασία τους, να γνωρίσουν την ιστορική της
πορεία και να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας βασικών θεσμών της.
1η διδακτική ώρα
Δραστηριότητα 1: Ως αφόρμηση, για να έρθουν σε επαφή οι μαθητές με το υπό
μελέτη θέμα, ο εκπαιδευτικός προβάλει στην τάξη το βίντεο με τίτλο «The values of
the European Union», το οποίο βρίσκεται στο youtube. Το βίντεο αυτό έχει
δημιουργηθεί από μαθητές ενός σχολείου της Ισπανίας και συμμετείχε στον
20ο διαγωνισμό «Euroscola» το 2014, διαγωνισμός που τελεί υπό την αιγίδα του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μέσα από δομημένο διάλογο του εκπαιδευτικού με τους
μαθητές εντοπίζονται και ορίζονται οι αξίες της Ε.Ε. (ελευθερία, ενότητα, ισότητα,
αλληλεγγύη). (https://www.youtube.com/watch?v=UFw-3MFe9r4).
Δραστηριότητα 2: Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να συμπληρώσουν φύλλο
εργασίας, στο οποίο καταγράφουν την προσωπική τους άποψη για την Ευρωπαϊκή
Ένωση. Ειδικότερα, οι μαθητές καλούνται να περιγράψουν την Ε.Ε. ως ένα υπαρκτό
πρόσωπο (φύλο, ηλικία, εξωτερικά χαρακτηριστικά, χαρακτηριστικά
προσωπικότητας), προκειμένου να καταγραφούν οι στάσεις των μαθητών απέναντι σε
αυτήν. Εναλλακτικά, οι μαθητές ζωγραφίζουν την Ε.Ε. ως υπαρκτό πρόσωπο (βλ.
Παράρτημα).
2η διδακτική ώρα
Ο εκπαιδευτικός προβάλει μία παρουσίαση τύπου prezi με τίτλο «Βασικοί
σταθμοί της Ε.Ε.». Πρόκειται για μία παρουσίαση στο web 2.0 εργαλείο prezi των
βασικών σταθμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα.
Γίνεται αναφορά στους λόγους ίδρυσης της Ε.Ε., στις βασικές Συνθήκες, στις
διευρύνσεις, στις αξίες και στα σύμβολά της. Ακολουθεί διάλογος και ερωτήσεις.
(http://photodentro.edu.gr/ugc/r/8525/742?locale=el).
3η διδακτική ώρα
Γίνεται προβολή των εξής βίντεο από το διαδικτυακό κανάλι του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου (http://europarltv.eu/el/home):
Ευρώπη 2.0
14
1. https://www.youtube.com/watch?v=0M2JeMa2fD0 : Ανακαλύψτε την
Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Ε για Ένταξη.
2. https://www.youtube.com/watch?v=xjVQZR-miuI&t=52s : Ανακαλύψτε την
Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Το Ευρώ, διατηρώντας μαζί την ΕΕ.
3. https://www.youtube.com/watch?v=Q43gGlxrePc : Ανακαλύψτε την
Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Η ενιαία αγορά.
4. https://www.youtube.com/watch?v=5PuS-GLgzFY : Ανακαλύψτε την
Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Κ για Κοινοβούλιο.
5. https://www.youtube.com/watch?v=3pf1VSCmwOQ&index=1&list=PLlCJIS
Ji-oiA99QZvTogbCAjeyHzzMHYO&t=35s : Ανακαλύψτε την Ευρωπαϊκή
Ένωση με την EuroparlTV - Οι πρώτες ευρωπαϊκές εκλογές.
6. https://www.youtube.com/watch?v=DqC3s60X99c : Ανακαλύψτε την
Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Η ζώνη Σένγκεν.
Οι μαθητές καλούνται να κρατήσουν σημειώσεις στη διάρκεια προβολής των βίντεο
και στο τέλος να περιγράψουν το περιεχόμενό τους.
Ευρώπη 2.0
15
Ψηφιακό Λεξικό Ευρωπαϊκών Όρων
Εισαγωγή
Η εκπαιδευτική δραστηριότητα «Ψηφιακό λεξικό ευρωπαϊκών όρων»
βασίζεται στο διδακτικό σενάριο με τίτλο «Ψηφιακό Λεξικό Οικονομικών Όρων» το
οποίο έχει βραβευτεί ως βέλτιστο από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και
Θρησκευμάτων και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.). Βρίσκεται
αναρτημένο στην πλατφόρμα ψηφιακών διδακτικών σεναρίων του Ι.Ε.Π. «Αίσωπος»,
στην εξής ηλεκτρονική διεύθυνση: http://aesop.iep.edu.gr/node/19172. Υλοποιήθηκε
σε τρεις διδακτικές ώρες από το Α2 τμήμα του 1ου
ΓΕ.Λ. Σπάτων κατά τη διάρκεια
του β’ τετραμήνου του σχολικού έτους 2016-17.
Η εν λόγω δραστηριότητα αξιοποιεί εργαλεία ανοιχτού τύπου, τα οποία
εντάσσονται στα συστήματα έκφρασης, αναζήτησης και επικοινωνίας της
πληροφορίας, τα οποία βασίζονται στις εποικοδομιστικές και κοινωνικοπολιτισμικές
θεωρίες μάθησης. Οι εποικοδομιστικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι τα παιδιά
οικοδομούν τις γνώσεις πάνω σε αυτές που ήδη κατέχουν από την εμπειρία τους. Η δε
αξία των κοινωνικοπολιτισμικών θεωριών έχει αναγνωριστεί τα τελευταία χρόνια
καθώς γίνεται ολοένα και πιο αντιληπτό ότι η γνώση οικοδομείται μέσα σε
συνεργατικά περιβάλλοντα και μέσω της αλληλεπίδρασης του μαθητευόμενου με το
κοινωνικό του περιβάλλον. Το περιβάλλον αυτό περιλαμβάνει την υλικοτεχνική
υποδομή, άτομα ή ομάδες ατόμων και διακρίνεται από συγκεκριμένα κοινωνικά,
οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά.
Σκοπός και στόχοι
Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία
επίπεδα.
1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να
γνωρίσουν, να κατανοήσουν, να αφομοιώσουν και να παρουσιάσουν
την ευρωπαϊκή ορολογία του σχολικού βιβλίου και όχι μόνον,
2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να μάθουν να
χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές δραστηριότητες, να
αναζητούν στο διαδίκτυο λήμματα που αφορούν στην ευρωπαϊκή
ορολογία.
Ευρώπη 2.0
16
3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO,
1996): να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά
μεταξύ τους, να αναπτύξουν δημιουργικές δεξιότητες όπως της
ανάλυσης, της σύνθεσης, της επεξεργασίας των πληροφοριών και της
λεκτικής έκφρασης.
Υλικοτεχνική υποδομή
Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο
πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον
αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών
Ωρολόγιο πρόγραμμα
Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται
στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης
Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί
επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου
κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία
της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο
ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές
ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία
διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία.
Διδακτική μεθοδολογία
Ως προς τη διδακτική μεθοδολογία το παρόν σενάριο χρησιμοποιεί την
μέθοδο της εκπόνησης συνθετικών εργασιών, τη λεγόμενη μέθοδο project, την οποία
το «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί
Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Α’ τάξης Γενικού Λυκείου και
Επαγγελματικού Λυκείου» χαρακτηρίζει ως «τεχνική ζωτικής σημασίας γιατί, μεταξύ
άλλων, προϋποθέτει συνεργασία και αλληλεγγύη, αυτονομία και υπευθυνότητα».
Προαπαιτούμενες γνώσεις
Για να ανταπεξέλθουν οι μαθητές στις απαιτήσεις του σεναρίου θα πρέπει να
διαθέτουν τις βασικές γνώσεις χρήσης του κειμενογράφου και εργαλείων του
διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης. Τις γνώσεις
Ευρώπη 2.0
17
αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το
Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο («Έγκριση
Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την
πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες Πληροφορίας και
Επικοινωνιών»). Ακόμη, η γνώση της χρήσης και διαχείρισης εργαλείων web 2.0
προβλέπεται από το «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Εφαρμογές
Πληροφορικής» Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου».
Μεθοδολογία
Το πρόγραμμα χωρίζεται σε τρεις φάσεις: προετοιμασία, υλοποίηση,
παρουσίαση.
Α’ φάση: προετοιμασία
Σκοπός της πρώτης φάσης είναι η διερεύνηση του θέματος της εργασίας των
μαθητών. Επιδιώκεται οι μαθητές συλλέγουν το υλικό τους και οργανώνουν τη
δουλειά τους. Την πρώτη διδακτική ώρα οι μαθητές χωρίζονται σε τέσσερις ομάδες
και τους μοιράζεται ένα φύλλο εργασίας (βλ. Παράρτημα). Σε αυτό τους ζητείται να
καταγράψουν συγκεκριμένους ορισμούς χρησιμοποιώντας κείμενο, εικόνες,
διαγράμματα, βίντεο και εξωτερικούς συνδέσμους. Δίνονται ενδεικτικές πηγές
μελέτης στο διαδίκτυο και τους υποδεικνύεται το τεχνολογικό εργαλείο με το οποίο
θα δουλέψουν για να συλλέξουν το υλικό τους.
Β’ φάση: υλοποίηση
Στη δεύτερη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να κατασκευάσουν το ψηφιακό
λεξικό, να συνδέσουν και να συσχετίσουν έννοιες και πηγές δεδομένων, να
συζητήσουν και να διαπραγματευτούν μεταξύ τους και τέλος να είναι υπεύθυνοι.
Κατά τη δεύτερη διδακτική ώρα οι μαθητές δουλεύουν ομαδικά στο εργαστήριο
πληροφορικής ή και ατομικά στο σπίτι τους καθώς τα google έγγραφα που τους
ζητείται να χρησιμοποιήσουν δίνουν αυτή τη δυνατότητα.
Γ’ φάση: παρουσίαση
Σε αυτή τη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να κοινοποιήσουν το αποτέλεσμα της
δουλειάς τους, να επιχειρηματολογήσουν για το περιεχόμενό της, να έχουν
αυτοπεποίθηση και να υποστηρίξουν τις απόψεις τους, να αναπτύξουν την αυτό-
έκφραση και την επικοινωνία μεταξύ τους. Οι μαθητές λοιπόν παρουσιάζουν ανά
ομάδες τα αποτελέσματα της εργασίας τους, δέχονται και κάνουν σχόλια.
Ευρώπη 2.0
18
Απολογισμός δραστηριότητας
Ο απολογισμός της δραστηριότητας ήταν θετικός καθώς ενισχύθηκαν η
αλληλεπίδραση μεταξύ μαθητών αλλά και μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικού, η
ενεργητική συμμετοχή και η ομαδικότητα. Ακόμη, το γεγονός ότι οι ίδιοι οι μαθητές
παρήγαγαν υλικό είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη δεξιοτήτων υψηλού επιπέδου,
όπως είναι η ανάλυση, η σύνθεση και η αξιολόγηση.
Επέκταση δραστηριότητας
Το λεξικό που θα δημιουργηθεί από τους μαθητές θα είναι διαθέσιμο για
επιπλέον αξιοποίησή του είτε ως βοήθημα είτε για εκ νέου ανανέωση, εμπλουτισμό
και επέκταση από τους μαθητές της Β’ τάξης που θα διδαχθούν το μάθημα «Πολιτική
Παιδεία».
Ευρώπη 2.0
19
Συζητώ για την Ευρώπη
Εισαγωγή
Σκοπός της δραστηριότητας «Συζητώ για την Ευρώπη» ήταν να ενημερωθούν
οι μαθητές για την πλατφόρμα «Debating Europe» και να λάβουν μέρος σε
συζητήσεις που είναι στην επικαιρότητα. Η πλατφόρμα αυτή επιτρέπει να συζητήσεις
κανείς τις ιδέες του με τους ηγέτες της Ευρώπης. Με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνεται
μια πραγματική συζήτηση ανάμεσα στους πολιτικούς και τους πολίτες της Ευρώπης.
Αυτό σημαίνει ότι οι ερωτήσεις, τα σχόλια και οι ιδέες του κάθε επισκέπτη της
πλατφόρμας δίνονται απευθείας στους φορείς χάραξης πολιτικής για να απαντήσουν
εν καιρώ.
Η εν λόγω δραστηριότητα σχετίζεται με το γράψιμο στον υπολογιστή με την
επεξεργασία κειμένου για την οποία ο Ράπτης (2007) έχει υποστηρίξει ότι προσφέρει
στους μεν μαθητές ένα εργαλείο σκέψης και βελτίωσης της γλωσσικής έκφρασης,
στους δε δασκάλους μία ευκαιρία να προσδώσουν στο μάθημα το στοιχείο της
αυθεντικότητας και της δημιουργικότητας.
Υλοποιήθηκε σε δύο διδακτικές ώρες από τα τμήματα Α2, Α3 και Α4 του 1ου
ΓΕ.Λ. Σπάτων κατά τη διάρκεια του β’ τετραμήνου του σχολικού έτους 2016-17.
Σκοπός και στόχοι
Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν με την εν λόγω δραστηριότητα
μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα.
1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να
γνωρίσουν την πλατφόρμα «Debating Europe», να κατανοήσουν ότι
έχουν φωνή στα ευρωπαϊκά δρώμενα και να εφαρμόσουν τις γνώσεις
τους στην αγγλική γλώσσα.
2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να μάθουν να
χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO,
1996): να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά
μεταξύ τους, να συνειδητοποιήσουν την αξία του διαλόγου ώστε να
σέβονται τις διαφορετικές απόψεις, να συζητούν με επιχειρήματα.
Ευρώπη 2.0
20
Υλικοτεχνική υποδομή
Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο
πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον
αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών
Ωρολόγιο Πρόγραμμα
Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται
στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης
Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί
επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου
κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία
της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο
ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές
ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία
διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία.
Προαπαιτούμενες γνώσεις
Για να ανταποκριθούν οι μαθητές στις απαιτήσεις της δραστηριότητας θα
πρέπει να διαθέτουν τις βασικές γνώσεις χρήσης του κειμενογράφου και εργαλείων
του διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης. Τις γνώσεις
αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το
Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο («Έγκριση
Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την
πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες Πληροφορίας και
Επικοινωνιών»).
Μεθοδολογία
Στους μαθητές μοιράστηκε ένα φύλλο εργασίας με συγκεκριμένες οδηγίες (βλ.
Παράρτημα). Αρχικά τους ζητήθηκε να επισκεφτούν τη διεύθυνση
http://www.debatingeurope.eu/, να περιηγηθούν στις επιμέρους σελίδες και να
παρακολουθήσουν ένα βίντεο που εξηγεί τον τρόπο λειτουργίας της πλατφόρμας. Στη
συνέχεια τους ζητήθηκε να απαντήσουν σε τρία ερωτήματα:
1. να λάβουν μέρος στις εξής συζητήσεις: «25 years since Maastricht,
where does the EU go from here?», «Has the internet been bad for
Ευρώπη 2.0
21
democracy?», «Should refugees take mandatory “Western values”
classes?» αφού πρώτα συζητήσουν τις απόψεις τους με τον/την
συμμαθητή/τριά τους.
2. να επιλέξουν όποιο άλλο θέμα τους ενδιαφέρει και να καταγράψουν
την άποψή τους.
3. να προτείνουν ένα νέο θέμα συζήτησης στην πλατφόρμα.
Απολογισμός δραστηριότητας
Οι μαθητές εξοικειώθηκαν γρήγορα με το περιβάλλον της πλατφόρμας και
απάντησαν στα ερωτήματα που τους τέθηκαν. Εντυπωσιάστηκαν από το γεγονός ότι
μπορούν να καταθέσουν την άποψή τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αγχώθηκαν λίγο για
το επίπεδο των γνώσεών τους στην αγγλική γλώσσα και εκδήλωσαν το ενδιαφέρον να
συνεχίσουν τη δραστηριότητα και στο σπίτι τους. Συνεργάστηκαν άψογα μεταξύ τους
και διάβασαν πολλές από τις δημοσιευμένες απόψεις άλλων ευρωπαίων πολιτών.
Επέκταση δραστηριότητας
Για την επέκταση της δραστηριότητας προτείνεται η διεξαγωγή «Αγώνων
Αντιλογίας» από ομάδες των μαθητών σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σχετική
εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Ευρώπη 2.0
22
Διαδικτυακή έρευνα: «Ευρωπαίος πολίτης»
Εισαγωγή
Το θέμα της δραστηριότητας «Ευρωπαίος πολίτης» είναι η καταγραφή των απόψεων
των μαθητών της Α’ τάξης του 1ου
ΓΕ.Λ. Σπάτων και του ΓΕ.Λ. Παιανίας για θέματα
που αφορούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ΓΕ.Λ. Παιανίας συμμετείχε ώστε να
αυξηθεί ο αριθμός του δείγματος της έρευνας. Πρόκειται δηλαδή για μία διαδικτυακή
έρευνα οι ερωτήσεις της οποίας βασίστηκαν στην τελευταία έρευνα του
Ευρωβαρόμετρου. Το Ευρωβαρόμετρο είναι μια σειρά ερευνών κοινής γνώμης που
πραγματοποιούνται τακτικά για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1973.
Οι έρευνες αυτές καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα των επίκαιρα θέματα που αφορούν την
Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Σε αυτή τη δραστηριότητα χρησιμοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, το λογιστικό
φύλλο (spreadsheets) το οποίο είναι ένα εργαλείο που βοηθά να οργανώνονται και να
επανοργανώνονται δεδομένα με τρόπο, ώστε να είναι δυνατόν να γίνονται αυτομάτως
διαδοχικές μαθηματικές πράξεις και υπολογισμοί, ακόμη και τη στιγμή που αυτά τα
δεδομένα μεταβάλλονται. Θεωρούνται ως παράδειγμα γνωστικής τεχνολογίας που
ενισχύει και αναδιοργανώνει τη νοητική λειτουργία. Ακόμη με τη βοήθειά τους οι
μαθητές μαθαίνουν όχι μόνο να είναι καταναλωτές γνώσης αλλά να γίνονται
παραγωγοί ερευνητικής γνώσης. Μαθαίνουν να σκέφτονται κριτικά και να
«διαβάζουν» κριτικά τον όγκο των πληροφοριών (Ράπτης και Ράπτη, 2007).
Υλοποιήθηκε στη διάρκεια τριών διδακτικών ωρών από το Α3 τμήμα του 1ου
ΓΕ.Λ. Σπάτων κατά τη διάρκεια του β’ τετραμήνου του σχολικού έτους 2016-17.
Σκοπός και στόχοι
Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν με την εν λόγω δραστηριότητα
μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα.
1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να
γνωρίσουν τις έρευνες του Ευρωβαρόμετρου, να κατανοήσουν τη
διαδικασία μιας επιστημονικής έρευνας και να ερμηνεύουν τα
αποτελέσματα μιας έρευνας.
2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να τις
χρησιμοποιούν για εκπαιδευτικούς και επιστημονικούς σκοπούς, να
Ευρώπη 2.0
23
χειρίζονται τα λογιστικά φύλλα και να παρουσιάζουν σε αυτά τα
αποτελέσματα των εργασιών τους.
3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO,
1996): Να δρουν και να συμμετέχουν ενεργά στο μάθημα, να
ερμηνεύουν ένα ζήτημα και να καταλήγουν σε συμπεράσματα, α
συνεργάζονται και να μάθουν να δουλεύουν σε ομάδες, α κατανέμουν
δημοκρατικά και ισότιμα ευθύνες και αρμοδιότητες.
Υλικοτεχνική υποδομή
Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο
πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον
αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών
Ωρολόγιο πρόγραμμα
Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται
στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης
Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί
επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου
κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία
της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο
ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές
ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία
διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία.
Διδακτική μεθοδολογία
Ως προς τη διδακτική μεθοδολογία το παρόν σενάριο χρησιμοποιεί την
μέθοδο της εκπόνησης συνθετικών εργασιών, τη λεγόμενη μέθοδο project, την οποία
το «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί
Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Α’ τάξης Γενικού Λυκείου και
Επαγγελματικού Λυκείου» χαρακτηρίζει ως «τεχνική ζωτικής σημασίας γιατί, μεταξύ
άλλων, προϋποθέτει συνεργασία και αλληλεγγύη, αυτονομία και υπευθυνότητα».
Προαπαιτούμενες γνώσεις
Ευρώπη 2.0
24
Για να ανταπεξέλθουν οι μαθητές στις απαιτήσεις της δραστηριότητας θα
πρέπει να διαθέτουν τις βασικές γνώσεις χρήσης του λογιστικού φύλλου και των
εργαλείων του διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης.
Τις γνώσεις αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα
με το Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο
(«Έγκριση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας
Εκπαίδευσης για την πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες
Πληροφορίας και Επικοινωνιών»).
Μεθοδολογία
Το πρόγραμμα χωρίζεται σε τρεις φάσεις: προετοιμασία, υλοποίηση,
παρουσίαση.
Α’ φάση: Προετοιμασία
Στην πρώτη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να διερευνήσουν το θέμα της
δραστηριότητας που τους ανατέθηκε. Ειδικότερα οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες
και τους μοιράζεται ένα φύλλο εργασίας (βλ. Παράρτημα). Τους ζητείται να
επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Ευρωβαρόμετρου και να εντοπίσουν την τελευταία
έρευνα που διεξήχθη. Στη συνέχεια μεταφράζουν από τα αγγλικά στα ελληνικά τις
ερωτήσεις που τους έχουν ανατεθεί.
Β’ φάση: Εφαρμογή
Στη δεύτερη φάση και αφού έχει κατασκευαστεί με το google forms το
διαδικτυακό ερωτηματολόγιο οι μαθητές κάθε τμήματος της Α’ τάξης το απαντούν ο
κάθε ένας ξεχωριστά. Τα αποτελέσματα της έρευνας συγκεντρώνονται αυτόματα
τόσο σε λογιστικό φύλλο όσο και σε διαγράμματα. Την καταγραφή και ερμηνεία των
αποτελεσμάτων ανέλαβαν τρεις μαθήτριες του τμήματος Α3, η Μπίμπιζα Ζωή, η
Παπαχρήστου Μαίρη και η Πάσκου Όλγα. Οι μαθήτριες δούλεψαν ομαδικά στη
διάρκεια δύο ημερών στο πλαίσιο των «Δημιουργικών Εργασιών», που για πρώτη
φορά πραγματοποιήθηκαν κατά το τρέχον διδακτικό έτος.
Γ’ φάση: Παρουσίαση
Σε αυτή τη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να κοινοποιήσουν το αποτέλεσμα της
δουλειάς τους, να επιχειρηματολογήσουν για το περιεχόμενό της, να έχουν
αυτοπεποίθηση και να υποστηρίξουν τις απόψεις τους, να αναπτύξουν την αυτό-
έκφραση και την επικοινωνία μεταξύ τους. Στην τελευταία φάση λοιπόν οι
Ευρώπη 2.0
25
μαθήτριες παρουσίασαν τα αποτελέσματα της έρευνας στους συμμαθητές τους με τη
βοήθεια μιας παρουσίασης powerpoint.
Απολογισμός δραστηριότητας
Οι μαθητές μετέφρασαν με ευκολία τις ερωτήσεις της έρευνας του
Ευρωβαρόμετρου ενώ οι τρεις μαθήτριες που ανέλαβαν να ερμηνεύουν τα
αποτελέσματα των απαντήσεων των μαθητών τα κατάφεραν με μεγάλη επιτυχία.
Κατά τη συμπλήρωση μάλιστα του ερωτηματολογίου από τους μαθητές άλλων
τμημάτων αρκετοί από αυτούς αγωνιούσαν για να δουν, όπως νόμιζαν, το
αποτέλεσμα τους, δηλαδή κατά πόσο (σε ποσοστό) είναι ευρωπαίοι πολίτες.
Επέκταση δραστηριότητας
Η έρευνα αυτή μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες τάξεις για να εξαχθούν πιο
ασφαλή συμπεράσματα ή μπορεί να επαναληφθεί όταν οι ίδιοι μαθητές φοιτήσουν
στη Γ’ Λυκείου ώστε να γίνει μία σύγκριση.
Ευρώπη 2.0
26
Ψηφιακό παιχνίδι «Kahoot!»
Εισαγωγή
Την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου, στο πλαίσιο του εορτασμού της 9ης
Μαΐου
της ημέρας της Ευρώπης, στο μάθημα της Πολιτικής Παιδείας, οι μαθητές της Α’
τάξης επισκέφτηκαν το εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου και έπαιξαν ένα
ψηφιακό παιχνίδι με τίτλο "Ευρώπη 2.0". Το παιχνίδι αποτελείται από 30 ερωτήσεις
σχετικές με την Ευρωπαϊκή Ένωση και δημιουργήθηκε στην πλατφόρμα «Kahoot!».
Το «Kahoot!» είναι μία πλατφόρμα στην οποία μπορεί κανείς να δημιουργήσει
δωρεάν το δικό του διαδικτυακό παιχνίδι ερωτήσεων. Οι ερωτήσεις είναι κλειστού
τύπου (πολλαπλής επιλογής ή/και σωστού - λάθους) και προϋπόθεση για να παίξει
κανείς είναι να γνωρίζει τον κωδικό (pin) του συγκεκριμένου παιχνιδιού.
Η αξία των ψηφιακών παιχνιδιών έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια καθώς
υποστηρίζεται πως προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα στην εκπαιδευτική
διαδικασία. Ειδικότερα στα πλεονεκτήματά τους αναφέρονται τα εξής: η διευκόλυνση
στην ανάπτυξη γνωστικών λειτουργιών (π.χ. επίλυση προβλημάτων, επικοινωνία,
παράλληλη επεξεργασία της πληροφορίας, καλλιέργεια της φαντασίας), η ανάπτυξη
δεξιοτήτων (π.χ. ανάπτυξη ανακλαστικών, κοινωνικές δεξιότητες) και η εξοικείωση
με την τεχνολογία των υπολογιστών (Prensky, 2001, Shaffer et al., 2005).
Σκοπός ψηφιακού παιχνιδιού
Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν με την εν λόγω δραστηριότητα
μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα.
1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να κάνουν
μία επανάληψη στα όσα έμαθαν στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, να
αφομοιώσουν δηλαδή την ευρωπαϊκή ορολογία.
2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να μάθουν να
χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO,
1996): να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά
μεταξύ τους, να συσχετίζουν, να εφαρμόζουν και να λαμβάνουν
αποφάσεις.
Ευρώπη 2.0
27
Ακόμη, η συγκεκριμένη δραστηριότητα σήμανε το τέλος του προγράμματος
«Teachers 4 Europe» για το σχολικό έτος 2016-17 για αυτό και επιμέρους στόχος
ήταν η διασκέδαση αλλά και η βράβευση των μαθητών που διακρίθηκαν στην εν
λόγω δραστηριότητα.
Υλικοτεχνική υποδομή
Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο
πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον
αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών
Ωρολόγιο Πρόγραμμα
Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται
στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης
Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί
επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου
κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία
της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο
ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές
ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία
διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία.
Προαπαιτούμενες γνώσεις
Το μόνο που απαιτείται από τους μαθητές ως προηγούμενη γνώση αναφορικά
με τις Τ.Π.Ε. είναι η γνώση χρήσης των μηχανών αναζήτησης. Τη γνώση αυτή οι
μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το Πρόγραμμα
Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο («Έγκριση
Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την
πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες Πληροφορίας και
Επικοινωνιών»).
Μεθοδολογία
Στη διάρκεια μιας διδακτικής ώρας οι μαθητές κάθε τμήματος χωρίστηκαν
ανά δύο σε ομάδες στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Με τον κωδικό που
τους δόθηκε (ο κωδικός παράγεται αυτόματα από την πλατφόρμα) και ένα
Ευρώπη 2.0
28
ψευδώνυμο που επέλεξε κάθε ομάδα, συνδέθηκαν στο παιχνίδι. Η ερώτηση
προβάλλεται στον προβολέα και οι μαθητές πρέπει να δώσουν τη σωστή απάντηση
στο δικό τους υπολογιστή μέσα σε χρόνο 20 δευτερολέπτων. Απάντησαν σε 30
ερωτήσεις κλειστού τύπου, πολλαπλής επιλογής και σωστού-λάθους (παραδείγματα
ερωτήσεων: «Πότε μπήκε η Ελλάδα στην Ε.Ε.;» ή «Κάθε πότε γίνονται οι
ευρωεκλογές;»). Μετά από κάθε ερώτηση δινόταν ανατροφοδότηση στους μαθητές
από το ίδιο το παιχνίδι και τον εκπαιδευτικό τόσο για τη σωστή απάντηση όσο και για
τη σειρά κατάταξης των ομάδων. Η ομάδα με τις περισσότερες σωστές απαντήσεις
και τον καλύτερο χρόνο αναδείχθηκε νικήτρια. Στο τέλος του παιχνιδιού
απονεμήθηκαν αναμνηστικά έπαθλα στις τρεις πρώτες ομάδες.
Οι ερωτήσεις
1. Πότε μπήκε η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
2. Ποια άποψη επικράτησε τελικά για τη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
3. Ποιο από τα παρακάτω είναι κριτήριο ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
4. Κάθε πότε γίνονται οι ευρωεκλογές;
5. Ποια από τις παρακάτω χώρες δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
6. Ποια από τις παρακάτω χώρες δεν ανήκει στην ευρωζώνη;
7. Πώς ονομάζεται η ένταξη νέων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
8. Πόσα είναι τα μέλη της ευρωζώνης;
9. Πόσα είναι τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
10. Πώς ονομάζεται η πολιτική ενοποίηση και η δημιουργία Ενωμένων Πολιτειών
της Ευρώπης;
11. Πότε έγιναν οι πρώτες Ευρωεκλογές;
12. Ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίχθηκε και στη Χριστιανική θρησκεία.
13. Πιο είναι το σύνθημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
14. Η ιθαγένεια της ευρωπαϊκής ένωσης αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια.
15. Μεταπολεµικά, την ιδέα της Ενωµένης Ευρώπης ανέλαβε να υλοποιήσει ο:
16. Με ποια Συνθήκη αντικαταστάθηκε ο όρος «Ευρωπαϊκή Οικονοµική Κοινότητα»
από τον όρο "Ε.Ε.".
Ευρώπη 2.0
29
17. Μια βασική ελευθερία, που κατοχύρωσε η Κοινή αγορά, είναι η ελευθερία
κυκλοφορίας κεφαλαίων.
18. Όλα τα κράτη της Ευρώπης µπορούν να γίνουν µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
χωρίς κριτήρια.
19. Κοινή αγορά σηµαίνει:
20. Το 1992, µε τη συνθήκη του Μάαστριχτ, θεσπίστηκε η Ευρωπαϊκή ιθαγένεια.
21. Στην Ευρωζώνη ανήκουν
22. Το πρώτο εξάμηνο του 2017 την Προεδρία της Ε.Ε. έχει
23. Στις ευρωεκλογές ψηφίζουμε τους εκπροσώπους μας
24. Το ευρωσύστημα αποτελείται από
25. Η ΕΚΤ βρίσκεται
26. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εδρεύει
27. Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι
28. Πρόεδρος της ΕΚΤ είναι
29. Πότε ιδρύθηκε η ΕΟΚ;
30. Πότε είναι τα γενέθλια της Ε.Ε.;
Απολογισμός δραστηριότητας
Οι μαθητές εξοικειώθηκαν αμέσως με τον τρόπο που παίζεται το εν λόγω
παιχνίδι ενώ ο διαδραστικός και ευχάριστος χαρακτήρας του παιχνιδιού συνέβαλε
στην επίτευξη του στόχου που είχε αρχικά τεθεί. Οι μαθητές επέδειξαν ιδιαίτερο
ενθουσιασμό, διασκέδασαν και έλεγξαν τις γνώσεις τους πάνω στην Ε.Ε.. Η
δραστηριότητα κρίθηκε ως απόλυτα επιτυχημένη καθώς πολλοί μαθητές απάντησαν
σωστά σε μεγάλο ποσοστό ερωτήσεων. Σύμφωνα με τα στατιστικά, που παράγει το
ίδιο το παιχνίδι, το υψηλότερο ποσοστό σωστών απαντήσεων ήταν 83,3%. Ακόμη,
κάποιοι μαθητές εκδήλωσαν την επιθυμία να κατασκευάσουν μόνοι τους ένα
αντίστοιχο ψηφιακό παιχνίδι.
Ευρώπη 2.0
30
Αξιολόγηση
Στο πλαίσιο του σεναρίου που ακολουθεί τις αρχές ενός project, η αξιολόγηση
πρέπει να ξεπερνά τα συμβατικά πλαίσια ενός τεστ βαθμολόγησης. Αυτό που
αξιολογείται είναι το τελικό προϊόν της κάθε ομάδας δηλαδή το υλικό το οποίο
παρουσιάζει το υπό διερεύνηση θέμα που της ανατέθηκε. Σύμφωνα με τον Frey «…
μπορεί να αξιολογηθεί το προϊόν, ο καρπός της συλλογικής εργασίας» και «… η
αξιολόγησή του όμως γίνεται σε σχέση με τη διαδικασία παραγωγής του» (Frey,
1986, σ.67). Συγκεκριμένα, ο εκπαιδευτικός θα αξιολογήσει τη διαδικασία και το
τελικό προϊόν λαμβάνοντας υπόψη τις εξής παραμέτρους: οργάνωση, επικοινωνία και
λειτουργία της ομάδας, προσωπική συμμετοχή, αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου,
εντοπισμός και χρήση επαρκούς και κατάλληλου υλικού με βάση τις δοθείσες πηγές,
σύνθεση τεκμηριωμένων κειμένων, παρουσίαση και μορφή της εργασίας (βλ.
Παράρτημα).
Επιπρόσθετα, στη συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση επιλέχθηκε να γίνει
αυτοαξιολόγηση των μαθητών, ώστε να εμπλακούν πιο ενεργά στην όλη διαδικασία.
Η αυτοαξιολόγηση των μαθητών θα γίνει με δύο μέσα. Με έκθεση που θα συντάξει η
κάθε ομάδα στην οποία θα αναφέρει την πορεία που ακολούθησε και τις δυσκολίες
που αντιμετώπισε και με τη συμπλήρωση ενός φύλλου αξιολόγησης για την
αξιολόγηση των υπόλοιπων ομάδων (βλ. Παράρτημα).
Επέκταση
Η παρούσα διδακτική πρόταση έχει τη δυνατότητα επέκτασης με τη μορφή
συνεργατικού έργου στα πλαίσια του προγράμματος eTwinning, της γνωστής
εκπαιδευτικής πλατφόρμας για το διαμοιρασμό συνεργατικών έργων μεταξύ
σχολείων της Ευρώπης. Αυτό σημαίνει πως το αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων των
μαθητών θα μπορούσε να παρουσιαστεί στην αγγλική γλώσσα σε ομάδα μαθητών
άλλης ευρωπαϊκής χώρας.
Ευρώπη 2.0
31
Απολογισμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων - Συζήτηση
Η ολοένα σύνθετη και μεταβαλλόμενη πραγματικότητα την οποία βιώνουν οι
μαθητές σήμερα χρειάζεται ερμηνεία και κατανόηση. Φαίνεται πως οι μαθητές
ενδιαφέρονται σε μεγάλο βαθμό για τα ευρωπαϊκά θέματα ακριβώς γιατί
αντιλαμβάνονται τη σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης με αυτά. Οι
εκπαιδευτικές δραστηριότητες όπως περιγράφτηκαν στις προηγούμενες ενότητες
είχαν ως σκοπό τους πρωτίστως τη συνειδητοποίηση αυτής της ευρωπαϊκής
πραγματικότητας. Η δε χρήση των Τ.Π.Ε. και των διαφόρων μεθοδολογιών, με τις
οποίες υλοποιήθηκαν οι δραστηριότητες, έκανε την όλη διαδικασία πιο διαδραστική,
βιωματική αλλά και διασκεδαστική για τους μαθητές. Ειδικότερα τα οφέλη από τη
χρήση των Τ.Π.Ε., όπως αυτές χρησιμοποιήθηκαν στην παρούσα διδακτική
παρέμβαση, συνοψίζονται στα εξής:
1. Προσέδωσαν μία αίσθηση καινοτομίας και πρωτοτυπίας και ενθάρρυναν την
παραγωγή υλικού από τους μαθητές.
2. Κινητοποίησαν τους μαθητές ώστε να προσεγγίσουν αποτελεσματικότερα τη
γνώση (McCroskey et al., 2006) καθώς καλλιεργήθηκε η κριτική και
δημιουργική σκέψη και αναπτύχθηκαν δεξιότητες υψηλού επιπέδου, όπως της
ανάλυσης, σύνθεσης και αξιολόγησης.
3. Ενθάρρυναν τη δυνατότητα για συνεργασία (McLeod & Vasinda, 2008).
Προκειμένου να αναδειχθούν οι εργασίες των μαθητών και για να υπάρξει
διάχυση στην εκπαιδευτική κοινότητα και την κοινωνία γενικότερα, έγινε σχετική
ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου http://lyk-spaton.att.sch.gr/jm1/. Ακόμη,
κατασκευάστηκε η εξής ιστοσελίδα: http://europeweb2.weebly.com/. Στην οποία
αναρτήθηκαν οι δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν, το διδακτικό υλικό που
χρησιμοποιήθηκε και τα μαθησιακά προϊόντα που δημιουργήθηκαν. Ακολουθεί η
αρχική σελίδα του ιστότοπου «Ευρώπη 2.0».
Ευρώπη 2.0
32
Ευρώπη 2.0
33
Βιβλιογραφικές αναφορές
Bødker, S. (1996). Understanding computer applications in use - a human activity
analysis. In Bøgh Anderson, P. Holmquist, B., Klein, H. & Posner , R. (Eds.). Signs at
work, Berlin: de Gruyter, pp. 325-348.
ΕΤΠΕ (2002). Οι θέσεις της ΕΤΠΕ για το εκπαιδευτικό λογισμικό. Κείμενο εργασίας
μετά από πρόσκληση της Επιτροπής Στρατηγικής για την Πληροφορική στην
Εκπαίδευση (ΕΣΠΕ) του ΥΠΕΠΘ. Ανακτήθηκε στις 14/03/2013 από τη διεύθυνση:
www.clab.edc.uoc.gr/etpemain.htm
Frey K. (1986). Η «Μέθοδος Project»-Μια μορφή συλλογικής εργασίας στο σχολείο ως
θεωρία και πράξη, (µετ. Κλεονίκη Μάλλιου), Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος
Αδελφών Κυριακίδη.
Grosseck G. (2009), To use or not to use web 2.0 in higher education?, Procedia
Social and Behavioral Sciences, 1, pp. 478–482.
Jonassen, D. (2000). Revisiting Activity Theory as a Framework For Designing
Student – Centered Learning Environments, In D. Jonassen & S. Land (Eds).
Theoretical foundations of Learning Environments, LEA, pp. 89-121.
Kaptelinin, V. (1996). Activity Theory: Implications for Human-Computer
Interaction. In B. A. Nardi (Ed.), Context and Consciousness: Activity Theory and
Human-Computer Interaction (pp. 53-59). Cambridge: The MIT Press.
Kuutti, K. (1996). Activity theory as a potential framework for human-computer
interaction research. In B. Nardi (Ed.), Context and consciousness: activity theory
and human-computer interaction. (pp. 17-44). Cambridge, MA: MIT press.
McCroskey, J. C., Richmond, V. P. and Bennett, V. E. (2006). The relationships of
student end-of-class motivation with teacher communication behaviors and
instructional outcomes. Communication Education. 55(4): 403-414.
Ματσαγγούρας, Η. (2002). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση. Αθήνα:
Γρηγόρης.
Ματσαγγούρας, Η. (2002). Διεπιστημονικότητα, Διαθεματικότητα και Ενιαιοποίηση
στα νέα Προγράμματα Σπουδών: Τρόποι οργάνωσης της σχολικής γνώσης.
Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 7, σσ. 19-36.
Ευρώπη 2.0
34
Μπρίνια, Β. (2007). Η εισαγωγή της μεθόδου project (βιωματική - επικοινωνιακή
διδασκαλία) στη διδασκαλία των οικονομικών επιστημών. Αθήνα: Gutenberg -
Γιώργος & Κώστας Δαρδανός.
McLeod, J. & Vasinda, S. (2008). Critical Literacy and Web 2.0: Exercising and
Negotiating Power. Computers in the Schools, 25(3), pp. 259 - 274.
Nardi, B. (Ed.). (1996). Context and consciousness: Activity theory and human-
computer interaction. Cambridge, MA: The MIT Press.
Nardi, B.A. (1996). Activity theory and human-computer interaction. In B. A. Nardi
(Ed.), Context and consciousness: activity theory and human-computer interaction,
Cambridge and London, MIT Press, pp. 69-103.
Νόμος υπ. αριθμ. 4186. «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και
λοιπές διατάξεις». Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αρ.
Φύλλου 193, τ. Α, 17-9-2013.
Prensky, M. (2009). Μάθηση Βασισμένη στο Ψηφιακό Παιχνίδι Αρχές, δυνατότητες και
παραδείγματα εφαρμογής στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Mετάφραση: Νίκη
Παπασταύρου, Κέλλυ Παπασταύρου. Eπιστημονικός υπεύθυνος σειράς: Μ.
Μεϊμάρης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Ράπτης, Α. και Ράπτη, Α. (2007). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της
Πληροφορίας, Ολική Προσέγγιση, Τόμος Α, Αθήνα: έκδοση συγγραφέων.
Shaffer, D., Squire, K., Halverson, R., & Gee, J. (2005). Video games and the future
of learning, WCER working paper No 2005-4, Ανακτήθηκε στις 07 Μαΐου 2017 από
http://wcer.wisc.edu/docs/working-papers/Working_Paper_No_2005_4.pdf .
Υπουργική απόφαση υπ’ αριθμ. 53250/Γ2/7-4-2014 του Υπουργείου Παιδείας και
Θρησκευμάτων. «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος Πολιτική Παιδεία
(Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Β’ τάξης
Γενικού Λυκείου». Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αρ.
Φύλλου 934, τ. Β, 14-4-2014.
UNESCO (1996). Έκθεση της διεθνούς επιτροπής για την εκπαίδευση στον 21ο αιώνα,
υπό την προεδρία του Jacques Delors. Εκπαίδευση: Ο θησαυρός που κρύβει μέσα της.
Εκδόσεις UNESCO: Παρίσι 1996.
Ευρώπη 2.0
35
Παράρτημα
Φύλλα εργασίας:
1. Περιγραφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Φύλλο εργασίας
2. Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – Εκπαιδευτική επίσκεψη – Φύλλο
εργασίας
3. Λεξικό ευρωπαϊκών όρων - Φύλλο εργασίας
4. Συζητώ για την Ευρώπη – Φύλλο εργασίας
5. Έρευνα «ευρωπαίος πολίτης» – Φύλλο εργασίας
Φύλλα αξιολόγησης:
6. Φύλλο αξιολόγησης για τον εκπαιδευτικό
7. Φύλλο αξιολόγησης για τους μαθητές
Ευρώπη 2.0
36
1ο
φύλλο εργασίας
Ονοματεπώνυμο:______________________________________________________
____________________________________________________________________
Το θέμα της εργασίας μας είναι η δημιουργία ενός κινούμενου σχεδίου με θέμα τις
αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος της ομάδας σας είναι η παρουσίασή τους μέσα
από μία σύντομη ιστορία.
Α. Πριν ξεκινήσετε την κατασκευή του κινουμένου σχεδίου καλείστε να περιγράψετε
την Ευρωπαϊκή Ένωση ως ένα υπαρκτό πρόσωπο.
Είναι άνδρας ή γυναίκα; Ποια είναι η ηλικία της;
_____________________________________________________________________
Περιγράψτε την εξωτερική της εμφάνιση.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________
Περιγράψτε χαρακτηριστικά της προσωπικότητά της.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________
Β. Εναλλακτικά, όποιος επιθυμεί, μπορεί να ζωγραφίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως
υπαρκτό πρόσωπο.
Καλή
έμπνευση!
Ευρώπη 2.0
37
Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου –
Εκπαιδευτική επίσκεψη
Ονοματεπώνυμο ___________________________________________________________
Α. Τι ήταν εκείνο που σας άρεσε περισσότερο κατά την επίσκεψή μας στο Γραφείο
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
________
Β. Τι καινούριο μάθατε για την Ευρωπαϊκή Ένωση από την ενημέρωση που
παρακολουθήσαμε; Υπάρχει κάτι που δεν περιμένατε να ακούσετε/μάθετε;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
___________________
Γ. Υπάρχει κάτι που δεν σας άρεσε από την εκπαιδευτική μας επίσκεψη; Έχετε να
προτείνετε κάτι;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_______
Ευρώπη 2.0
38
Δ. Πώς θα χαρακτηρίζατε την εκπαιδευτική μας επίσκεψη; Θα προτείνατε σε
συμμαθητές σας να επισκεφτούν το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
___________________________________________________________
Ευρώπη 2.0
39
Λεξικό ευρωπαϊκών όρων - Φύλλο
εργασίας
Ονοματεπώνυμα:_____________________________________________
___________________________________________________________
Ομάδα 1η
Α. Το θέμα της εργασίας μας είναι η δημιουργία ενός «Λεξικού ευρωπαϊκών όρων».
Στόχος της ομάδας σας είναι η καταγραφή ορισμών και η παρουσίασή τους στις
υπόλοιπες ομάδες. Τους ορισμούς που θα γράψετε θα τους εμπλουτίσετε με επιπλέον
υλικό όπως εικόνες, διαγράμματα, βίντεο και εξωτερικούς συνδέσμους.
Αφού μελετήσετε τις πηγές που ακολουθούν δώστε ορισμούς στις εξής έννοιες:
Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), Συνθήκη του
Μάαστριχτ, Ευρώ, Συνθήκη του Άμστερνταμ, Οικονομική και Νομισματική
Ένωση (ΟΝΕ), Ελευθερία διακίνησης εμπορευμάτων, Ελευθερία διακίνησης
πολιτών, Κοινή εξωτερική πολιτική, Κοινοτικός προϋπολογισμός, Ευρωπαίος
Πολίτης
Όπου είναι δυνατό συμπληρώστε τους ορισμούς με σχετικές εικόνες, βίντεο και
διαγράμματα.
Σημείωση: δεν ξεχνάτε να αναφέρετε την πηγή από την οποία αντλήσατε
πληροφορίες καθώς και το υλικό για τα λήμματα που επεξεργαστήκατε.
Ενδεικτικές πηγές μελέτης:
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A114/547/3594,15327/
https://europa.eu/european-union/index_el
https://www.youtube.com/user/eutube/videos
https://www.youtube.com/user/EuropeanParliament/videos
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Ευρώπη 2.0
40
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Β. Το τεχνολογικό εργαλείο που θα χρησιμοποιήσετε για να συντάξετε το λεξικό σας
είναι το google έγγραφα, η αρχική οθόνη του οποίου είναι η παρακάτω:
Ο σύνδεσμος για να μεταβείτε στην παραπάνω εικόνα είναι ο εξής:
https://docs.google.com/document/d/1FqhIV5QTdfJ7HstF0NYZr2v2NgXDnQCzFV
Wfxn2NGcg/edit?usp=sharing
Καλή
έμπνευση!
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0
Ευρώπη 2.0

More Related Content

Similar to Ευρώπη 2.0

Επιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠ
Επιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠΕπιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠ
Επιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠVasilis Sotiroudas
 
Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...
Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...
Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...kastanos
 
Erasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. Ασπροπύργου
Erasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. ΑσπροπύργουErasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. Ασπροπύργου
Erasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. ΑσπροπύργουNickie Liaropoulou
 
O ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίας
O ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίαςO ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίας
O ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίαςmakrib
 
Erasmus+ka3 Teachers4Europe 2019-21
Erasmus+ka3 Teachers4Europe  2019-21Erasmus+ka3 Teachers4Europe  2019-21
Erasmus+ka3 Teachers4Europe 2019-21kastanos
 
InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019
InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019
InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019InterMediaKT
 
σεμινάριο Pestalozzi
σεμινάριο Pestalozziσεμινάριο Pestalozzi
σεμινάριο Pestalozzidoragk
 
“Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture”
“Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture” “Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture”
“Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture” neraidenia
 
ppt_application instructions
ppt_application instructionsppt_application instructions
ppt_application instructionsodkontos
 
σχολική μονάδα
σχολική μονάδασχολική μονάδα
σχολική μονάδαIrene Pateraki
 
Erasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptx
Erasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptxErasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptx
Erasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptxΙωαννα Χαλκιά
 
KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...
KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...
KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...Maria Dakanali
 
Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...
Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...
Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...George Palaigeorgiou
 
Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)
Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)
Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)Erasmus plus entrepreneurship
 
1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"
1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"
1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"ntinakatirtzi
 
γενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοι
γενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοιγενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοι
γενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοιGeorgiadou Agathi
 

Similar to Ευρώπη 2.0 (20)

Teachers for Europe 2013
Teachers for Europe 2013Teachers for Europe 2013
Teachers for Europe 2013
 
Επιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠ
Επιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠΕπιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠ
Επιμορφωτικό υλικό ΤΠΕ για ΕΑΕΠ
 
Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...
Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...
Erasmus+KA3 “Teachers4Europe:Setting an Agora for Democratic Culture”, Παρουσ...
 
Τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα ως φορέας καινοτομίας και ανάπτυξης στην εκπαίδευση ...
Τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα ως φορέας καινοτομίας και ανάπτυξης στην εκπαίδευση ...Τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα ως φορέας καινοτομίας και ανάπτυξης στην εκπαίδευση ...
Τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα ως φορέας καινοτομίας και ανάπτυξης στην εκπαίδευση ...
 
C.i.r.c.e. a brief presentation
C.i.r.c.e. a brief presentationC.i.r.c.e. a brief presentation
C.i.r.c.e. a brief presentation
 
Erasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. Ασπροπύργου
Erasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. ΑσπροπύργουErasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. Ασπροπύργου
Erasmus+ΚΑ1 στο 7ο Δ.Σ. Ασπροπύργου
 
O ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίας
O ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίαςO ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίας
O ρόλος των τπε στη δόμηση της κοινωνίας
 
Erasmus+ka3 Teachers4Europe 2019-21
Erasmus+ka3 Teachers4Europe  2019-21Erasmus+ka3 Teachers4Europe  2019-21
Erasmus+ka3 Teachers4Europe 2019-21
 
InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019
InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019
InterMediaKT Newsletter 2 - August 2019
 
σεμινάριο Pestalozzi
σεμινάριο Pestalozziσεμινάριο Pestalozzi
σεμινάριο Pestalozzi
 
“Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture”
“Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture” “Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture”
“Teachers4Europe: Setting an Agora for Democratic Culture”
 
ppt_application instructions
ppt_application instructionsppt_application instructions
ppt_application instructions
 
σχολική μονάδα
σχολική μονάδασχολική μονάδα
σχολική μονάδα
 
Erasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptx
Erasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptxErasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptx
Erasmus+ από τη θεωρία στην πράξη.pptx
 
KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...
KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...
KA102-Erasmus-Internet Marketing and Social Media Marketing as digital commun...
 
Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...
Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...
Μαρτυρίες 26 πρωτοπόρων Ελλήνων εκπαιδευτικών για την ένταξη του Web 2.0 στην...
 
Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)
Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)
Παρουσίαση Σεμιναρίων Erasmus+ ΚΑ1 (Mπολόνια 2017)
 
Erasmus+ 1 dim Amaliad.pptx
Erasmus+ 1 dim Amaliad.pptxErasmus+ 1 dim Amaliad.pptx
Erasmus+ 1 dim Amaliad.pptx
 
1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"
1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"
1ος χρόνος του Erasmus+ με τίτλο "Shifting boundaries"
 
γενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοι
γενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοιγενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοι
γενικο και ειδικό μέρος γραμματισμοι
 

More from Georgia Kazakou

Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
Βασικές Αρχές Κοινωνικών ΕπιστημώνΒασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
Βασικές Αρχές Κοινωνικών ΕπιστημώνGeorgia Kazakou
 
Πολιτική Παιδεία Α και Β Λυκείου
Πολιτική Παιδεία Α και Β ΛυκείουΠολιτική Παιδεία Α και Β Λυκείου
Πολιτική Παιδεία Α και Β ΛυκείουGeorgia Kazakou
 
Ψηφιακό λεξικό οικονομικών όρων
Ψηφιακό λεξικό οικονομικών όρωνΨηφιακό λεξικό οικονομικών όρων
Ψηφιακό λεξικό οικονομικών όρωνGeorgia Kazakou
 
Σημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕ
Σημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕΣημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕ
Σημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕGeorgia Kazakou
 
Φύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινίαΦύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινίαGeorgia Kazakou
 
Φύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινίαΦύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινίαGeorgia Kazakou
 
Φύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψη
Φύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψηΦύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψη
Φύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψηGeorgia Kazakou
 
Ιστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄Λυκείου
Ιστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄ΛυκείουΙστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄Λυκείου
Ιστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄ΛυκείουGeorgia Kazakou
 
Βιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄Λυκείου
Βιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄ΛυκείουΒιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄Λυκείου
Βιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄ΛυκείουGeorgia Kazakou
 
Τετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄Λυκείου
Τετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄ΛυκείουΤετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄Λυκείου
Τετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄ΛυκείουGeorgia Kazakou
 
Βιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' Λυκείου
Βιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' ΛυκείουΒιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' Λυκείου
Βιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' ΛυκείουGeorgia Kazakou
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘΑσκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘΑσκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘΑσκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘGeorgia Kazakou
 

More from Georgia Kazakou (20)

Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
Βασικές Αρχές Κοινωνικών ΕπιστημώνΒασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
 
Πολιτική Παιδεία Α και Β Λυκείου
Πολιτική Παιδεία Α και Β ΛυκείουΠολιτική Παιδεία Α και Β Λυκείου
Πολιτική Παιδεία Α και Β Λυκείου
 
Ύλη ΑΟΘ
Ύλη ΑΟΘΎλη ΑΟΘ
Ύλη ΑΟΘ
 
Ψηφιακό λεξικό οικονομικών όρων
Ψηφιακό λεξικό οικονομικών όρωνΨηφιακό λεξικό οικονομικών όρων
Ψηφιακό λεξικό οικονομικών όρων
 
Σημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕ
Σημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕΣημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕ
Σημειώσεις θεωρίας ΑΟΔΕ
 
Φύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινίαΦύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινία
 
Φύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινίαΦύλλο εργασίας για ταινία
Φύλλο εργασίας για ταινία
 
Φύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψη
Φύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψηΦύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψη
Φύλλο εργασίας για εκπαιδευτική επίσκεψη
 
Ιστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄Λυκείου
Ιστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄ΛυκείουΙστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄Λυκείου
Ιστορία Κοινωνικών Επιστημών Γ΄Λυκείου
 
Βιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄Λυκείου
Βιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄ΛυκείουΒιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄Λυκείου
Βιβλιο καθηγητή για την Κοινωνιολογία Γ΄Λυκείου
 
Τετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄Λυκείου
Τετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄ΛυκείουΤετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄Λυκείου
Τετράδιο εργασιών Κοινωνιολογίας Γ΄Λυκείου
 
Βιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' Λυκείου
Βιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' ΛυκείουΒιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' Λυκείου
Βιβλίο Κοινωνιολογίας Γ' Λυκείου
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
 
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘΘεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
Θεωρία Πανελληνίων ΑΟΘ
 
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘΑσκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
 
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘΑσκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
 
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘΑσκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
Ασκήσεις Πανελληνίων ΑΟΘ
 

Recently uploaded

Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdfΟδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdfIrini Panagiotaki
 
RODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣH
RODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣHRODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣH
RODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣHROUT Family
 
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΜαρία Διακογιώργη
 
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτεραΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτεραssuser2bd3bc
 
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptxΜοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx36dimperist
 
Επιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίες
Επιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίεςΕπιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίες
Επιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίεςΜαρία Διακογιώργη
 
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΗ κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΣάσα Καραγιαννίδου - Πέννα
 
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptxETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptxMertxu Ovejas
 
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΜαρία Διακογιώργη
 
Το άγαλμα που κρύωνε
Το άγαλμα που                       κρύωνεΤο άγαλμα που                       κρύωνε
Το άγαλμα που κρύωνεDimitra Mylonaki
 
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdf
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdfΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdf
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdfssuserf9afe7
 
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptxΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptxtheologisgr
 
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΜαρία Διακογιώργη
 
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.Michail Desperes
 
ΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docx
ΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docxΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docx
ΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docxtheologisgr
 
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ΆρταςΠαρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρταςsdeartas
 
Διαχείριση χρόνου παιδιών
Διαχείριση χρόνου                    παιδιώνΔιαχείριση χρόνου                    παιδιών
Διαχείριση χρόνου παιδιώνDimitra Mylonaki
 
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...Irini Panagiotaki
 
Εκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptx
Εκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptxΕκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptx
Εκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptx36dimperist
 
Δημιουργία εφημερίδας .pdf
Δημιουργία εφημερίδας                       .pdfΔημιουργία εφημερίδας                       .pdf
Δημιουργία εφημερίδας .pdfDimitra Mylonaki
 

Recently uploaded (20)

Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdfΟδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
 
RODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣH
RODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣHRODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣH
RODOPI CHALLENGE (ROC 50 MILES) 2024 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣH
 
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
 
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτεραΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
 
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptxΜοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
 
Επιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίες
Επιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίεςΕπιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίες
Επιστολή στο Δήμαρχο και αρμόδιες υπηρεσίες
 
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΗ κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
 
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptxETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
 
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
 
Το άγαλμα που κρύωνε
Το άγαλμα που                       κρύωνεΤο άγαλμα που                       κρύωνε
Το άγαλμα που κρύωνε
 
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdf
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdfΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdf
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ.pdf
 
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptxΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
 
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
 
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
 
ΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docx
ΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docxΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docx
ΣΔΕ Ιεράπετρας ερωτηματολόγιο - ecomobility .docx
 
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ΆρταςΠαρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
Παρουσίαση ομάδας ECOMOBILITY Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Άρτας
 
Διαχείριση χρόνου παιδιών
Διαχείριση χρόνου                    παιδιώνΔιαχείριση χρόνου                    παιδιών
Διαχείριση χρόνου παιδιών
 
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
 
Εκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptx
Εκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptxΕκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptx
Εκπαιδευτική Επίσκεψη στην Πάρνηθα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2024.pptx
 
Δημιουργία εφημερίδας .pdf
Δημιουργία εφημερίδας                       .pdfΔημιουργία εφημερίδας                       .pdf
Δημιουργία εφημερίδας .pdf
 

Ευρώπη 2.0

  • 1. 2017 Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 Οικονομολόγων, MSc Πληροφορική στην Εκπαίδευση gakazakou@gmail.com http://europeweb2.weebly.com/ 5/14/2017 Ευρώπη 2.0
  • 2. Ευρώπη 2.0 1 Περίληψη Στη διάρκεια του σχολικού έτους 2016-17 και στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής δράσης της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα «Teachers 4 Europe», σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν τέσσερις εκπαιδευτικές δραστηριότητες από την εκπαιδευτικό και υποψήφια «Teacher 4 Europe» Γεωργία Καζάκου, κλάδου ΠΕ09 Οικονομολόγων. Στο 1ο ΓΕ.Λ. Σπάτων και συγκεκριμένα στην Α’ τάξη υλοποιήθηκαν οι εξής εκπαιδευτικές δραστηριότητες: α) ψηφιακό λεξικό ευρωπαϊκών όρων» β) συμμετοχή στην πλατφόρμα «Debate Europe» γ) διαδικτυακή έρευνα με τίτλο «Ευρωπαίος πολίτης» και δ) ψηφιακό παιχνίδι στην πλατφόρμα «Kahoot!». Ακόμη, διοργανώθηκε εκπαιδευτική επίσκεψη στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα. Σκοπός των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων ήταν η ενημέρωση των μαθητών σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), ο προβληματισμός και η κινητοποίησή τους για τα ευρωπαϊκά ζητήματα και η ανάδειξη της έννοιας του Ευρωπαίου πολίτη αξιοποιώντας διαφορετικές διδακτικές μεθόδους, σύγχρονες θεωρίες μάθησης και τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.). Θεωρητικά η διδακτική παρέμβαση πραγματοποιήθηκε με βάση τη θεωρία της δραστηριότητας η οποία θεωρείται ως ένα ισχυρό και περιγραφικό εργαλείο παρά ως μια ισχυρά προβλέψιμη θεωρία (Nardi, 1996). Σκοπός της είναι η κατανόηση της ενότητας μεταξύ συναίσθησης και δραστηριότητας. Από παιδαγωγικής άποψης οι διδακτικές παρεμβάσεις αξιοποίησαν τη μέθοδο project. Σύμφωνα με τον Frey (1998), πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία μάθησης που εξελίσσεται ανάλογα με την εκάστοτε κατάσταση και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων. Οι σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία έχουν σε περίοπτη θέση την ένταξη των νέων τεχνολογιών καθώς μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην υποστήριξη της διδασκαλίας όσο και στην ενίσχυση της μάθησης (ΕΤΠΕ, 2002). Αξιοποιήθηκαν λοιπόν κυρίως τα εργαλεία του ιστού web 2.0 για τα οποία υποστηρίζεται ότι παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα. Δίνουν δυνατότητα ευκολότερης και γρηγορότερης πρόσβασης στην πληροφορία, γεγονός καθοριστικό για τη βελτίωση της διδασκαλίας.
  • 3. Ευρώπη 2.0 2 Η αποτίμηση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων κρίνεται θετική τόσο ως προς τη διαδικασία όσο και ως προς τα αποτελέσματα. Οι μαθητές δούλεψαν ομαδικά και συνεργάστηκαν αποτελεσματικά. Τα μαθησιακά προϊόντα που προέκυψαν είναι υψηλού επιπέδου. Συνολικά, η προτεινόμενη διδακτική παρέμβαση εκπλήρωσε τους στόχους της. Παρουσιάζεται ολοκληρωμένη (θεωρητικό πλαίσιο, δραστηριότητες, μαθησιακά προϊόντα και φωτογραφικό υλικό) στην ιστοσελίδα http://europeweb2.weebly.com/.
  • 4. Ευρώπη 2.0 3 Ευχαριστίες Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους υπεύθυνους της εκπαιδευτικής δράσης «Teachers 4 Europe» που με επέλεξαν να συμμετάσχω στο πρόγραμμα και κυρίως την επιμορφώτρια - αξιολογήτριά μου κα Κορίννα Περτσινίδου, teacher 4 Europe και T4E Ambassador, εκπαιδευτικό κλάδου ΠΕ19 του 1ου Γυμνασίου Γέρακα. Ακόμη, το 1ο Γυμνάσιο Γέρακα που μας φιλοξένησε τόσο για τις επιμορφώσεις μας όσο και για την παρουσίαση των εργασιών μας. Τους συναδέλφους Βασιλική Κωτσάνη του 1ου ΓΕ.Λ. Σπάτων και Παναγιώτη Πετρέλλη του ΓΕ.Λ. Παιανίας για τη βοήθειά τους στη διεξαγωγή της διαδικτυακής έρευνας «Ευρωπαίος πολίτης». Την αδερφή μου και Teacher 4 Europe, Μαρίνα Καζάκου, επίσης εκπαιδευτικό κλάδου ΠΕ09, με την οποία από κοινού σχεδιάσαμε μεγάλο μέρος των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων της παρούσας εργασίας. Τους μαθητές μου που με εμπνέουν και για τους οποίους γίνονται όλα.
  • 5. Ευρώπη 2.0 4 Περιεχόμενα Περίληψη....................................................................................................................1 Ευχαριστίες ................................................................................................................3 Περιεχόμενα...............................................................................................................4 Εισαγωγή – Εκπαιδευτικό πρόβλημα.........................................................................6 Θεωρητικό πλαίσιο ....................................................................................................8 ΤΠΕ και τεχνολογικά εργαλεία................................................................................10 Εκπαιδευτική επίσκεψη............................................................................................12 Διδακτική παρέμβαση ..............................................................................................13 Ψηφιακό Λεξικό Ευρωπαϊκών Όρων.......................................................................15 Εισαγωγή ..............................................................................................................15 Σκοπός και στόχοι ................................................................................................15 Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................16 Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................16 Μεθοδολογία ........................................................................................................17 Απολογισμός δραστηριότητας..............................................................................18 Επέκταση δραστηριότητας ...................................................................................18 Συζητώ για την Ευρώπη...........................................................................................19 Εισαγωγή ..............................................................................................................19 Σκοπός και στόχοι ................................................................................................19 Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................20 Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................20 Μεθοδολογία ........................................................................................................20 Διαδικτυακή έρευνα: «Ευρωπαίος πολίτης»............................................................22 Εισαγωγή ..............................................................................................................22 Σκοπός και στόχοι ................................................................................................22 Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................23
  • 6. Ευρώπη 2.0 5 Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................23 Μεθοδολογία ........................................................................................................24 Απολογισμός δραστηριότητας..............................................................................25 Επέκταση δραστηριότητας ...................................................................................25 Ψηφιακό παιχνίδι «Kahoot!» ...................................................................................26 Εισαγωγή ..............................................................................................................26 Σκοπός ψηφιακού παιχνιδιού ...............................................................................26 Υλικοτεχνική υποδομή .........................................................................................27 Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ..........................27 Μεθοδολογία ........................................................................................................27 Οι ερωτήσεις.........................................................................................................28 Απολογισμός δραστηριότητας..............................................................................29 Αξιολόγηση..............................................................................................................30 Επέκταση..................................................................................................................30 Απολογισμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων - Συζήτηση.....................................31 Βιβλιογραφικές αναφορές........................................................................................33 Παράρτημα...............................................................................................................35 Φύλλα εργασίας:...................................................................................................35 Φύλλα αξιολόγησης:.............................................................................................35
  • 7. Ευρώπη 2.0 6 Εισαγωγή – Εκπαιδευτικό πρόβλημα Βασικός σκοπός του Γενικού Λυκείου, σύμφωνα με τον Νόμο 4186/2013 περί «Αναδιάρθρωσης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπών διατάξεων», είναι «η ενδυνάμωση των αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης και η διαμόρφωση συνείδησης ενεργού πολίτη». Όσον αφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), οι μαθητές θα πρέπει «να κατανοούν τη λειτουργία της, να νοιώσουν Ευρωπαίοι πολίτες και να συμμετέχουν ενεργά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι» (Υ.Α. 53250/Γ2/07-4-2014/ΦΕΚ 934/τ.Β/14-4-2014). Όμως, το Λύκειο είναι μία βαθμίδα που συχνά χάνει τον προσανατολισμό του γιατί παρασύρεται από το κυνήγι για μια θέση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με αποτέλεσμα οποιαδήποτε προσπάθεια για ενσωμάτωση στην εκπαιδευτική διαδικασία δραστηριοτήτων που ξεφεύγουν από τη φιλοσοφία των Πανελλαδικών Εξετάσεων συναντά εμπόδια (Χρυσαφίδης όπ. ανάφ. στο Μπρίνια, 2007). Επομένως, η κατάθεση διδακτικών προτάσεων για την προσέγγιση των ευρωπαϊκών θεμάτων που συνδυάζουν καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις με τη χρήση των Τ.Π.Ε. είναι αναγκαία για να εκπληρωθεί ο σκοπός του Λυκείου αλλά κυρίως για να ξεπεραστεί «η μονοτονία και η μονολιθικότητά του» (Χρυσαφίδης όπ. ανάφ. στο Μπρίνια, 2007). Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν οι εξής εκπαιδευτικές δραστηριότητες: α) ψηφιακό λεξικό ευρωπαϊκών όρων» β) συμμετοχή στην πλατφόρμα «Debating Europe» γ) διαδικτυακή έρευνα με τίτλο «Ευρωπαίος πολίτης» και δ) ψηφιακό παιχνίδι στην πλατφόρμα «Kahoot!». Οι δραστηριότητες παρουσιάζονται αναλυτικά σε επόμενες ενότητες στις οποίες τεκμηριώνεται η αναγκαιότητά τους, η διαδικασία σχεδιασμού, ανάπτυξης και αξιολόγησής τους καθώς και η προστιθέμενη αξία που οι Τ.Π.Ε. του αποδίδουν σε σχέση με την παραδοσιακή διδασκαλία. Επίσης, υλοποιήθηκε μια εκπαιδευτική επίσκεψη στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα. Οι δραστηριότητες σχεδιάστηκαν από την εκπαιδευτικό του 1ου ΓΕ.Λ. Σπάτων Γεωργία Καζάκου, κλάδου ΠΕ09 Οικονομολόγων, με Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης «Πληροφορική στην Εκπαίδευση» από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Τομέας Μαθηματικών και Πληροφορικής). Υλοποιήθηκαν στη διάρκεια του σχολικού έτους 2016-17 από την Α’ τάξη του 1ου ΓΕ.Λ. Σπάτων και εντάχθηκαν στην εκπαιδευτική
  • 8. Ευρώπη 2.0 7 δράση «Teachers 4 Europe». Πρόκειται για μία δράση της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, η οποία έχει ως αντικείμενο την ενημέρωση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε θέματα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.). Απώτερος σκοπός της δράσης είναι η δημιουργία ενεργών Ευρωπαίων πολιτών.
  • 9. Ευρώπη 2.0 8 Θεωρητικό πλαίσιο Η παρούσα διδακτική παρέμβαση πραγματοποιήθηκε με βάση τη θεωρία της δραστηριότητας η οποία θεωρείται ως ένα ισχυρό και περιγραφικό εργαλείο παρά ως μια ισχυρά προβλέψιμη θεωρία (Nardi, 1996). Σκοπός της είναι η κατανόηση της ενότητας μεταξύ συναίσθησης και δραστηριότητας. Σε αυτή τη θεωρία θεμελιώδης μονάδα ανάλυσης είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα που έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά: α) κατευθύνεται προς ένα αντικείμενο που διακρίνει τη μια δραστηριότητα από την άλλη, β) διαμεσολαβείται από μέσα (π.χ. γλώσσα) και γ) είναι κοινωνική λαμβάνοντας χώρα σε ένα πολιτισμικό πλαίσιο (Nardi, 1996). Είναι ένα κοινωνικοπολιτισμικό πρίσμα μέσα από το οποίο μπορούν να αναλυθούν οι περισσότερες μορφές της ανθρώπινης δραστηριότητας. Επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στις αλληλεπιδράσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας μέσα στο κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον που λαμβάνει χώρα (Engeström, 1987, 1993). Σύμφωνα με τον Jonassen (2000), η θεωρία της δραστηριότητας είναι μια εγγενής κοινωνική διαδικασία. Μαθητές, εκπαιδευτικοί, διδακτικά εργαλεία, περιβάλλον της τάξης, αντικείμενα διδασκαλίας κλπ., αποτελούν μέρη ενός συστήματος δραστηριότητας που αλληλεπιδρούν, κάτι που επιδιώκεται μέσα από το σενάριο. Η ίδια η δραστηριότητα αποτελεί το διαμεσολαβητικό εργαλείο, τη μονάδα ανάλυσης της μαθησιακής διαδικασίας Η θεωρία της δραστηριότητας προτείνει μια δομή για σκέψη μέσω της χρήσης της τεχνολογίας και των κοινωνικών προτύπων και εξηγεί πώς αυτή η δομή επηρεάζει τη συμμετοχή των μελών με την πάροδο του χρόνου (Kuutti, 1996). Όπως υποστηρίζει και ο Kaptelinin (1996) η αναγνώριση του κεντρικού ρόλου της διαμεσολάβησης στην ανθρώπινη σκέψη και συμπεριφορά μπορεί να συμβάλει στην αναπλαισίωση αυτού που λέγεται «δραστηριότητα διαμεσολαβούμενη με υπολογιστή» όπου η σχέση χρήστη και μηχανής βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Οι εφαρμογές ηλεκτρονικών αποτελούν κεντρικά εργαλεία ως διαμεσολαβητές της καθημερινής δραστηριότητας (Bødker, 1996). Η θεωρία της δραστηριότητας δίνει ένα χρήσιμο χειρισμό για την κατανόηση αυτών των
  • 10. Ευρώπη 2.0 9 διαμεσολαβητών και πώς αυτοί διαμορφώνονται σε μια διαλεκτική σχέση με την προκλητική πρακτική της εργασίας στην οποία χρησιμοποιούνται. Από παιδαγωγικής άποψης οι διδακτικές παρεμβάσεις αξιοποίησαν τη μέθοδο project. Σύμφωνα με τον Frey (1998), πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία μάθησης που εξελίσσεται ανάλογα με την εκάστοτε κατάσταση και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων. Συμμετέχουν όλοι, αλλά και η ίδια η διδασκαλία διαμορφώνεται και αξιολογείται από όλους. Δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία το τελικό αποτέλεσμα, αλλά ο δρόμος, οι εμπειρίες που αποκτά κανείς προς τον αρχικό του στόχο. Γιατί μέσα από τις διάφορες καταστάσεις, τις εμπειρίες και τις προσπάθειες επίλυσης προβλημάτων, που φυσικό είναι να βρεθούν στην πορεία, πηγάζει τελικά η μόρφωση και η απόκτηση δεξιοτήτων. Σημασία δεν έχει µόνο το τι, αλλά ίσως περισσότερο και το πώς. Ο ρόλος του δασκάλου για την επιτυχία ενός project δεν είναι να στέκεται ως ο κυρίαρχος της τάξης, αλλά να καθοδηγεί, να επεμβαίνει µόνο όταν τον χρειάζονται και να συμμετέχει στην ομάδα ως ίσος προς ίσον. Η μέθοδος project μέσα από πολύπλευρες, συνεργατικές και ευέλικτες διδακτικές δραστηριότητες δίνει ευκαιρία για πολυτροπική προσέγγιση μια ενότητας. Οι μαθητές μέσα από την κοινωνική αλληλεπίδραση με τους συμμαθητές τους, με τον εκπαιδευτικό αλλά και με το ευρύτερο περιβάλλον τους εμπλέκονται στη διαχείριση σύνθετων σχεδίων εργασίας, αναπτύσσοντας έτσι τόσο την κριτική τους σκέψη όσο και συνεργατικές δεξιότητες (Ματσαγγούρας, 2002).
  • 11. Ευρώπη 2.0 10 ΤΠΕ και τεχνολογικά εργαλεία Οι σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία έχουν σε περίοπτη θέση την ένταξη των νέων τεχνολογιών καθώς μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην υποστήριξη της διδασκαλίας όσο και στην ενίσχυση της μάθησης (ΕΤΠΕ, 2002). Η διδασκαλία με τη χρήση των Τεχνολογίας της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) πλεονεκτεί σε σχέση με την παραδοσιακή καθώς το μάθημα γίνεται πιο ευχάριστο, ευνοείται η εξατομικευμένη μάθηση και προωθείται η συνεργατική και διαθεματική μάθηση (Ράπτης, 2007). Πιο συγκεκριμένα αξιοποιήθηκαν κυρίως τα εργαλεία του ιστού web 2.0 για τα οποία υποστηρίζεται ότι παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα. Δίνουν δυνατότητα ευκολότερης και γρηγορότερης πρόσβασης στην πληροφορία, γεγονός καθοριστικό για τη βελτίωση της διδασκαλίας. Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα εργαλείων web 2.0 με αποτέλεσμα να μπορεί να επιλεγεί το εργαλείο που ταιριάζει στις ανάγκες της διδασκαλίας. Επίσης συμβάλλουν στη διάχυση της γνώσης αφού οι χρήστες τους μπορούν να μοιράζονται εμπειρίες και πηγές πληροφόρησης, προάγοντας έτσι και τη συνεργασία. Συνήθως είναι εύκολα στη χρήση και έχουν συμβατότητα με στοιχεία που άπτονται του εκπαιδευτικού πεδίου (Grosseck, 2009). Τα τεχνολογικά εργαλεία που αξιοποιήθηκαν στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της παρούσας εργασίας είναι τα εξής: PowerPoint (https://office.live.com/start/PowerPoint.aspx) Το πιο γνωστό εργαλείο παρουσιάσεων. Είναι εύκολο στη χρήση, με πολλές επιλογές προτύπων (templates) και κινήσεων. Prezi (https://prezi.com/) Πρόκειται για ένα δωρεάν διαδικτυακό εργαλείο μη γραμμικών παρουσιάσεων με ιδιαίτερα πρότυπα (templates), πολλά εφέ και δυνατότητα ζουμ. Είναι πιο διαδραστικό από το powerpoint και οι παρουσιάσεις του μπορούν να εκτυπωθούν, να αποθηκευθούν στον υπολογιστή και να παρουσιαστούν χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο. Youtube (https://www.youtube.com/) Το γνωστό μας youtube με τα εκατομμύρια βίντεο. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να αναζητήσει και να παρουσιάσει στους μαθητές βίντεο εκπαιδευτικού περιεχομένου, αλλά και να δημιουργήσει το δικό του κανάλι με δικό του εκπαιδευτικό υλικό.
  • 12. Ευρώπη 2.0 11 Kahoot! (https://getkahoot.com/) Το "Kahoot!" είναι μία πλατφόρμα στην οποία μπορεί κανείς να δημιουργήσει δωρεάν το δικό του διαδικτυακό παιχνίδι ερωτήσεων. Οι ερωτήσεις είναι κλειστού τύπου (πολλαπλής επιλογής ή/και σωστού - λάθους) και προϋπόθεση για να παίξει κανείς είναι να γνωρίζει τον κωδικό (pin) του συγκεκριμένου παιχνιδιού. Weebly (https://www.weebly.com/) Πρόκειται για μία πλατφόρμα, όπου ο χρήστης μπορεί να κατασκευάσει εύκολα, γρήγορα και δωρεάν μια ιστοσελίδα. Animoto (https://animoto.com/) Ένα διαδικτυακό εργαλείο δημιουργίας βίντεο. Ο χρήστης μπορεί να ανεβάσει τις δικές του φωτογραφίες και να συνοδεύσει το βίντεό του με μουσική. Google docs και google forms Με τη δωρεάν αυτή εφαρμογή της Google μπορούμε να επεξεργαστούμε αρχεία Word, excel, powerpont με ή χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο. Issuu (https://issuu.com/) Η εκδοση "Issuu" είναι μια δωρεάν ηλεκτρονική εκδοτική πλατφόρμα για περιοδικά, καταλόγους και εφημερίδες.
  • 13. Ευρώπη 2.0 12 Εκπαιδευτική επίσκεψη Στις 18 Ιανουαρίου 2017 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, το οποίο στεγάζεται στο πρώην Μέγαρο Μαυρομιχάλη επί της Λεωφόρου Αμαλίας, στο Σύνταγμα. Στην επίσκεψη συμμετείχαν οι μαθητές των τμημάτων Α2 και Α4 οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν από τον κ. Καπετανίδη για την ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τους θεσμούς και τη λειτουργία τους, καθώς και για το μέλλον της Ε.Ε.. Στο μάθημα που ακολούθησε της επίσκεψης οι μαθητές συμπλήρωσαν σχετικό φύλλο εργασίας αποτυπώνοντας τις εντυπώσεις τους, οι οποίες ήταν όλες θετικές (βλ. Παράρτημα). Ενδεικτικά παρατίθενται μερικές από τις απαντήσεις των μαθητών:
  • 14. Ευρώπη 2.0 13 Διδακτική παρέμβαση Σκοπός της διδακτικής παρέμβασης που έγινε στη σχολική αίθουσα στη διάρκεια τριών διδακτικών ωρών ήταν οι μαθητές να διατυπώσουμε την άποψή τους για την Ε.Ε. χρησιμοποιώντας τη φαντασία τους, να γνωρίσουν την ιστορική της πορεία και να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας βασικών θεσμών της. 1η διδακτική ώρα Δραστηριότητα 1: Ως αφόρμηση, για να έρθουν σε επαφή οι μαθητές με το υπό μελέτη θέμα, ο εκπαιδευτικός προβάλει στην τάξη το βίντεο με τίτλο «The values of the European Union», το οποίο βρίσκεται στο youtube. Το βίντεο αυτό έχει δημιουργηθεί από μαθητές ενός σχολείου της Ισπανίας και συμμετείχε στον 20ο διαγωνισμό «Euroscola» το 2014, διαγωνισμός που τελεί υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μέσα από δομημένο διάλογο του εκπαιδευτικού με τους μαθητές εντοπίζονται και ορίζονται οι αξίες της Ε.Ε. (ελευθερία, ενότητα, ισότητα, αλληλεγγύη). (https://www.youtube.com/watch?v=UFw-3MFe9r4). Δραστηριότητα 2: Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να συμπληρώσουν φύλλο εργασίας, στο οποίο καταγράφουν την προσωπική τους άποψη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικότερα, οι μαθητές καλούνται να περιγράψουν την Ε.Ε. ως ένα υπαρκτό πρόσωπο (φύλο, ηλικία, εξωτερικά χαρακτηριστικά, χαρακτηριστικά προσωπικότητας), προκειμένου να καταγραφούν οι στάσεις των μαθητών απέναντι σε αυτήν. Εναλλακτικά, οι μαθητές ζωγραφίζουν την Ε.Ε. ως υπαρκτό πρόσωπο (βλ. Παράρτημα). 2η διδακτική ώρα Ο εκπαιδευτικός προβάλει μία παρουσίαση τύπου prezi με τίτλο «Βασικοί σταθμοί της Ε.Ε.». Πρόκειται για μία παρουσίαση στο web 2.0 εργαλείο prezi των βασικών σταθμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα. Γίνεται αναφορά στους λόγους ίδρυσης της Ε.Ε., στις βασικές Συνθήκες, στις διευρύνσεις, στις αξίες και στα σύμβολά της. Ακολουθεί διάλογος και ερωτήσεις. (http://photodentro.edu.gr/ugc/r/8525/742?locale=el). 3η διδακτική ώρα Γίνεται προβολή των εξής βίντεο από το διαδικτυακό κανάλι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (http://europarltv.eu/el/home):
  • 15. Ευρώπη 2.0 14 1. https://www.youtube.com/watch?v=0M2JeMa2fD0 : Ανακαλύψτε την Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Ε για Ένταξη. 2. https://www.youtube.com/watch?v=xjVQZR-miuI&t=52s : Ανακαλύψτε την Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Το Ευρώ, διατηρώντας μαζί την ΕΕ. 3. https://www.youtube.com/watch?v=Q43gGlxrePc : Ανακαλύψτε την Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Η ενιαία αγορά. 4. https://www.youtube.com/watch?v=5PuS-GLgzFY : Ανακαλύψτε την Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Κ για Κοινοβούλιο. 5. https://www.youtube.com/watch?v=3pf1VSCmwOQ&index=1&list=PLlCJIS Ji-oiA99QZvTogbCAjeyHzzMHYO&t=35s : Ανακαλύψτε την Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Οι πρώτες ευρωπαϊκές εκλογές. 6. https://www.youtube.com/watch?v=DqC3s60X99c : Ανακαλύψτε την Ευρωπαϊκή Ένωση με την EuroparlTV - Η ζώνη Σένγκεν. Οι μαθητές καλούνται να κρατήσουν σημειώσεις στη διάρκεια προβολής των βίντεο και στο τέλος να περιγράψουν το περιεχόμενό τους.
  • 16. Ευρώπη 2.0 15 Ψηφιακό Λεξικό Ευρωπαϊκών Όρων Εισαγωγή Η εκπαιδευτική δραστηριότητα «Ψηφιακό λεξικό ευρωπαϊκών όρων» βασίζεται στο διδακτικό σενάριο με τίτλο «Ψηφιακό Λεξικό Οικονομικών Όρων» το οποίο έχει βραβευτεί ως βέλτιστο από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.). Βρίσκεται αναρτημένο στην πλατφόρμα ψηφιακών διδακτικών σεναρίων του Ι.Ε.Π. «Αίσωπος», στην εξής ηλεκτρονική διεύθυνση: http://aesop.iep.edu.gr/node/19172. Υλοποιήθηκε σε τρεις διδακτικές ώρες από το Α2 τμήμα του 1ου ΓΕ.Λ. Σπάτων κατά τη διάρκεια του β’ τετραμήνου του σχολικού έτους 2016-17. Η εν λόγω δραστηριότητα αξιοποιεί εργαλεία ανοιχτού τύπου, τα οποία εντάσσονται στα συστήματα έκφρασης, αναζήτησης και επικοινωνίας της πληροφορίας, τα οποία βασίζονται στις εποικοδομιστικές και κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης. Οι εποικοδομιστικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι τα παιδιά οικοδομούν τις γνώσεις πάνω σε αυτές που ήδη κατέχουν από την εμπειρία τους. Η δε αξία των κοινωνικοπολιτισμικών θεωριών έχει αναγνωριστεί τα τελευταία χρόνια καθώς γίνεται ολοένα και πιο αντιληπτό ότι η γνώση οικοδομείται μέσα σε συνεργατικά περιβάλλοντα και μέσω της αλληλεπίδρασης του μαθητευόμενου με το κοινωνικό του περιβάλλον. Το περιβάλλον αυτό περιλαμβάνει την υλικοτεχνική υποδομή, άτομα ή ομάδες ατόμων και διακρίνεται από συγκεκριμένα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Σκοπός και στόχοι Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα. 1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να γνωρίσουν, να κατανοήσουν, να αφομοιώσουν και να παρουσιάσουν την ευρωπαϊκή ορολογία του σχολικού βιβλίου και όχι μόνον, 2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να μάθουν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές δραστηριότητες, να αναζητούν στο διαδίκτυο λήμματα που αφορούν στην ευρωπαϊκή ορολογία.
  • 17. Ευρώπη 2.0 16 3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO, 1996): να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά μεταξύ τους, να αναπτύξουν δημιουργικές δεξιότητες όπως της ανάλυσης, της σύνθεσης, της επεξεργασίας των πληροφοριών και της λεκτικής έκφρασης. Υλικοτεχνική υποδομή Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ωρολόγιο πρόγραμμα Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία. Διδακτική μεθοδολογία Ως προς τη διδακτική μεθοδολογία το παρόν σενάριο χρησιμοποιεί την μέθοδο της εκπόνησης συνθετικών εργασιών, τη λεγόμενη μέθοδο project, την οποία το «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Α’ τάξης Γενικού Λυκείου και Επαγγελματικού Λυκείου» χαρακτηρίζει ως «τεχνική ζωτικής σημασίας γιατί, μεταξύ άλλων, προϋποθέτει συνεργασία και αλληλεγγύη, αυτονομία και υπευθυνότητα». Προαπαιτούμενες γνώσεις Για να ανταπεξέλθουν οι μαθητές στις απαιτήσεις του σεναρίου θα πρέπει να διαθέτουν τις βασικές γνώσεις χρήσης του κειμενογράφου και εργαλείων του διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης. Τις γνώσεις
  • 18. Ευρώπη 2.0 17 αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο («Έγκριση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών»). Ακόμη, η γνώση της χρήσης και διαχείρισης εργαλείων web 2.0 προβλέπεται από το «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Εφαρμογές Πληροφορικής» Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου». Μεθοδολογία Το πρόγραμμα χωρίζεται σε τρεις φάσεις: προετοιμασία, υλοποίηση, παρουσίαση. Α’ φάση: προετοιμασία Σκοπός της πρώτης φάσης είναι η διερεύνηση του θέματος της εργασίας των μαθητών. Επιδιώκεται οι μαθητές συλλέγουν το υλικό τους και οργανώνουν τη δουλειά τους. Την πρώτη διδακτική ώρα οι μαθητές χωρίζονται σε τέσσερις ομάδες και τους μοιράζεται ένα φύλλο εργασίας (βλ. Παράρτημα). Σε αυτό τους ζητείται να καταγράψουν συγκεκριμένους ορισμούς χρησιμοποιώντας κείμενο, εικόνες, διαγράμματα, βίντεο και εξωτερικούς συνδέσμους. Δίνονται ενδεικτικές πηγές μελέτης στο διαδίκτυο και τους υποδεικνύεται το τεχνολογικό εργαλείο με το οποίο θα δουλέψουν για να συλλέξουν το υλικό τους. Β’ φάση: υλοποίηση Στη δεύτερη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να κατασκευάσουν το ψηφιακό λεξικό, να συνδέσουν και να συσχετίσουν έννοιες και πηγές δεδομένων, να συζητήσουν και να διαπραγματευτούν μεταξύ τους και τέλος να είναι υπεύθυνοι. Κατά τη δεύτερη διδακτική ώρα οι μαθητές δουλεύουν ομαδικά στο εργαστήριο πληροφορικής ή και ατομικά στο σπίτι τους καθώς τα google έγγραφα που τους ζητείται να χρησιμοποιήσουν δίνουν αυτή τη δυνατότητα. Γ’ φάση: παρουσίαση Σε αυτή τη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να κοινοποιήσουν το αποτέλεσμα της δουλειάς τους, να επιχειρηματολογήσουν για το περιεχόμενό της, να έχουν αυτοπεποίθηση και να υποστηρίξουν τις απόψεις τους, να αναπτύξουν την αυτό- έκφραση και την επικοινωνία μεταξύ τους. Οι μαθητές λοιπόν παρουσιάζουν ανά ομάδες τα αποτελέσματα της εργασίας τους, δέχονται και κάνουν σχόλια.
  • 19. Ευρώπη 2.0 18 Απολογισμός δραστηριότητας Ο απολογισμός της δραστηριότητας ήταν θετικός καθώς ενισχύθηκαν η αλληλεπίδραση μεταξύ μαθητών αλλά και μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικού, η ενεργητική συμμετοχή και η ομαδικότητα. Ακόμη, το γεγονός ότι οι ίδιοι οι μαθητές παρήγαγαν υλικό είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη δεξιοτήτων υψηλού επιπέδου, όπως είναι η ανάλυση, η σύνθεση και η αξιολόγηση. Επέκταση δραστηριότητας Το λεξικό που θα δημιουργηθεί από τους μαθητές θα είναι διαθέσιμο για επιπλέον αξιοποίησή του είτε ως βοήθημα είτε για εκ νέου ανανέωση, εμπλουτισμό και επέκταση από τους μαθητές της Β’ τάξης που θα διδαχθούν το μάθημα «Πολιτική Παιδεία».
  • 20. Ευρώπη 2.0 19 Συζητώ για την Ευρώπη Εισαγωγή Σκοπός της δραστηριότητας «Συζητώ για την Ευρώπη» ήταν να ενημερωθούν οι μαθητές για την πλατφόρμα «Debating Europe» και να λάβουν μέρος σε συζητήσεις που είναι στην επικαιρότητα. Η πλατφόρμα αυτή επιτρέπει να συζητήσεις κανείς τις ιδέες του με τους ηγέτες της Ευρώπης. Με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνεται μια πραγματική συζήτηση ανάμεσα στους πολιτικούς και τους πολίτες της Ευρώπης. Αυτό σημαίνει ότι οι ερωτήσεις, τα σχόλια και οι ιδέες του κάθε επισκέπτη της πλατφόρμας δίνονται απευθείας στους φορείς χάραξης πολιτικής για να απαντήσουν εν καιρώ. Η εν λόγω δραστηριότητα σχετίζεται με το γράψιμο στον υπολογιστή με την επεξεργασία κειμένου για την οποία ο Ράπτης (2007) έχει υποστηρίξει ότι προσφέρει στους μεν μαθητές ένα εργαλείο σκέψης και βελτίωσης της γλωσσικής έκφρασης, στους δε δασκάλους μία ευκαιρία να προσδώσουν στο μάθημα το στοιχείο της αυθεντικότητας και της δημιουργικότητας. Υλοποιήθηκε σε δύο διδακτικές ώρες από τα τμήματα Α2, Α3 και Α4 του 1ου ΓΕ.Λ. Σπάτων κατά τη διάρκεια του β’ τετραμήνου του σχολικού έτους 2016-17. Σκοπός και στόχοι Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν με την εν λόγω δραστηριότητα μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα. 1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να γνωρίσουν την πλατφόρμα «Debating Europe», να κατανοήσουν ότι έχουν φωνή στα ευρωπαϊκά δρώμενα και να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους στην αγγλική γλώσσα. 2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να μάθουν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές δραστηριότητες. 3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO, 1996): να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά μεταξύ τους, να συνειδητοποιήσουν την αξία του διαλόγου ώστε να σέβονται τις διαφορετικές απόψεις, να συζητούν με επιχειρήματα.
  • 21. Ευρώπη 2.0 20 Υλικοτεχνική υποδομή Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ωρολόγιο Πρόγραμμα Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία. Προαπαιτούμενες γνώσεις Για να ανταποκριθούν οι μαθητές στις απαιτήσεις της δραστηριότητας θα πρέπει να διαθέτουν τις βασικές γνώσεις χρήσης του κειμενογράφου και εργαλείων του διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης. Τις γνώσεις αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο («Έγκριση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών»). Μεθοδολογία Στους μαθητές μοιράστηκε ένα φύλλο εργασίας με συγκεκριμένες οδηγίες (βλ. Παράρτημα). Αρχικά τους ζητήθηκε να επισκεφτούν τη διεύθυνση http://www.debatingeurope.eu/, να περιηγηθούν στις επιμέρους σελίδες και να παρακολουθήσουν ένα βίντεο που εξηγεί τον τρόπο λειτουργίας της πλατφόρμας. Στη συνέχεια τους ζητήθηκε να απαντήσουν σε τρία ερωτήματα: 1. να λάβουν μέρος στις εξής συζητήσεις: «25 years since Maastricht, where does the EU go from here?», «Has the internet been bad for
  • 22. Ευρώπη 2.0 21 democracy?», «Should refugees take mandatory “Western values” classes?» αφού πρώτα συζητήσουν τις απόψεις τους με τον/την συμμαθητή/τριά τους. 2. να επιλέξουν όποιο άλλο θέμα τους ενδιαφέρει και να καταγράψουν την άποψή τους. 3. να προτείνουν ένα νέο θέμα συζήτησης στην πλατφόρμα. Απολογισμός δραστηριότητας Οι μαθητές εξοικειώθηκαν γρήγορα με το περιβάλλον της πλατφόρμας και απάντησαν στα ερωτήματα που τους τέθηκαν. Εντυπωσιάστηκαν από το γεγονός ότι μπορούν να καταθέσουν την άποψή τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αγχώθηκαν λίγο για το επίπεδο των γνώσεών τους στην αγγλική γλώσσα και εκδήλωσαν το ενδιαφέρον να συνεχίσουν τη δραστηριότητα και στο σπίτι τους. Συνεργάστηκαν άψογα μεταξύ τους και διάβασαν πολλές από τις δημοσιευμένες απόψεις άλλων ευρωπαίων πολιτών. Επέκταση δραστηριότητας Για την επέκταση της δραστηριότητας προτείνεται η διεξαγωγή «Αγώνων Αντιλογίας» από ομάδες των μαθητών σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
  • 23. Ευρώπη 2.0 22 Διαδικτυακή έρευνα: «Ευρωπαίος πολίτης» Εισαγωγή Το θέμα της δραστηριότητας «Ευρωπαίος πολίτης» είναι η καταγραφή των απόψεων των μαθητών της Α’ τάξης του 1ου ΓΕ.Λ. Σπάτων και του ΓΕ.Λ. Παιανίας για θέματα που αφορούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ΓΕ.Λ. Παιανίας συμμετείχε ώστε να αυξηθεί ο αριθμός του δείγματος της έρευνας. Πρόκειται δηλαδή για μία διαδικτυακή έρευνα οι ερωτήσεις της οποίας βασίστηκαν στην τελευταία έρευνα του Ευρωβαρόμετρου. Το Ευρωβαρόμετρο είναι μια σειρά ερευνών κοινής γνώμης που πραγματοποιούνται τακτικά για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1973. Οι έρευνες αυτές καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα των επίκαιρα θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Σε αυτή τη δραστηριότητα χρησιμοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, το λογιστικό φύλλο (spreadsheets) το οποίο είναι ένα εργαλείο που βοηθά να οργανώνονται και να επανοργανώνονται δεδομένα με τρόπο, ώστε να είναι δυνατόν να γίνονται αυτομάτως διαδοχικές μαθηματικές πράξεις και υπολογισμοί, ακόμη και τη στιγμή που αυτά τα δεδομένα μεταβάλλονται. Θεωρούνται ως παράδειγμα γνωστικής τεχνολογίας που ενισχύει και αναδιοργανώνει τη νοητική λειτουργία. Ακόμη με τη βοήθειά τους οι μαθητές μαθαίνουν όχι μόνο να είναι καταναλωτές γνώσης αλλά να γίνονται παραγωγοί ερευνητικής γνώσης. Μαθαίνουν να σκέφτονται κριτικά και να «διαβάζουν» κριτικά τον όγκο των πληροφοριών (Ράπτης και Ράπτη, 2007). Υλοποιήθηκε στη διάρκεια τριών διδακτικών ωρών από το Α3 τμήμα του 1ου ΓΕ.Λ. Σπάτων κατά τη διάρκεια του β’ τετραμήνου του σχολικού έτους 2016-17. Σκοπός και στόχοι Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν με την εν λόγω δραστηριότητα μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα. 1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να γνωρίσουν τις έρευνες του Ευρωβαρόμετρου, να κατανοήσουν τη διαδικασία μιας επιστημονικής έρευνας και να ερμηνεύουν τα αποτελέσματα μιας έρευνας. 2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να τις χρησιμοποιούν για εκπαιδευτικούς και επιστημονικούς σκοπούς, να
  • 24. Ευρώπη 2.0 23 χειρίζονται τα λογιστικά φύλλα και να παρουσιάζουν σε αυτά τα αποτελέσματα των εργασιών τους. 3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO, 1996): Να δρουν και να συμμετέχουν ενεργά στο μάθημα, να ερμηνεύουν ένα ζήτημα και να καταλήγουν σε συμπεράσματα, α συνεργάζονται και να μάθουν να δουλεύουν σε ομάδες, α κατανέμουν δημοκρατικά και ισότιμα ευθύνες και αρμοδιότητες. Υλικοτεχνική υποδομή Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ωρολόγιο πρόγραμμα Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία. Διδακτική μεθοδολογία Ως προς τη διδακτική μεθοδολογία το παρόν σενάριο χρησιμοποιεί την μέθοδο της εκπόνησης συνθετικών εργασιών, τη λεγόμενη μέθοδο project, την οποία το «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Α’ τάξης Γενικού Λυκείου και Επαγγελματικού Λυκείου» χαρακτηρίζει ως «τεχνική ζωτικής σημασίας γιατί, μεταξύ άλλων, προϋποθέτει συνεργασία και αλληλεγγύη, αυτονομία και υπευθυνότητα». Προαπαιτούμενες γνώσεις
  • 25. Ευρώπη 2.0 24 Για να ανταπεξέλθουν οι μαθητές στις απαιτήσεις της δραστηριότητας θα πρέπει να διαθέτουν τις βασικές γνώσεις χρήσης του λογιστικού φύλλου και των εργαλείων του διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης. Τις γνώσεις αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο («Έγκριση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών»). Μεθοδολογία Το πρόγραμμα χωρίζεται σε τρεις φάσεις: προετοιμασία, υλοποίηση, παρουσίαση. Α’ φάση: Προετοιμασία Στην πρώτη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να διερευνήσουν το θέμα της δραστηριότητας που τους ανατέθηκε. Ειδικότερα οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και τους μοιράζεται ένα φύλλο εργασίας (βλ. Παράρτημα). Τους ζητείται να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Ευρωβαρόμετρου και να εντοπίσουν την τελευταία έρευνα που διεξήχθη. Στη συνέχεια μεταφράζουν από τα αγγλικά στα ελληνικά τις ερωτήσεις που τους έχουν ανατεθεί. Β’ φάση: Εφαρμογή Στη δεύτερη φάση και αφού έχει κατασκευαστεί με το google forms το διαδικτυακό ερωτηματολόγιο οι μαθητές κάθε τμήματος της Α’ τάξης το απαντούν ο κάθε ένας ξεχωριστά. Τα αποτελέσματα της έρευνας συγκεντρώνονται αυτόματα τόσο σε λογιστικό φύλλο όσο και σε διαγράμματα. Την καταγραφή και ερμηνεία των αποτελεσμάτων ανέλαβαν τρεις μαθήτριες του τμήματος Α3, η Μπίμπιζα Ζωή, η Παπαχρήστου Μαίρη και η Πάσκου Όλγα. Οι μαθήτριες δούλεψαν ομαδικά στη διάρκεια δύο ημερών στο πλαίσιο των «Δημιουργικών Εργασιών», που για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκαν κατά το τρέχον διδακτικό έτος. Γ’ φάση: Παρουσίαση Σε αυτή τη φάση επιδιώκεται οι μαθητές να κοινοποιήσουν το αποτέλεσμα της δουλειάς τους, να επιχειρηματολογήσουν για το περιεχόμενό της, να έχουν αυτοπεποίθηση και να υποστηρίξουν τις απόψεις τους, να αναπτύξουν την αυτό- έκφραση και την επικοινωνία μεταξύ τους. Στην τελευταία φάση λοιπόν οι
  • 26. Ευρώπη 2.0 25 μαθήτριες παρουσίασαν τα αποτελέσματα της έρευνας στους συμμαθητές τους με τη βοήθεια μιας παρουσίασης powerpoint. Απολογισμός δραστηριότητας Οι μαθητές μετέφρασαν με ευκολία τις ερωτήσεις της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου ενώ οι τρεις μαθήτριες που ανέλαβαν να ερμηνεύουν τα αποτελέσματα των απαντήσεων των μαθητών τα κατάφεραν με μεγάλη επιτυχία. Κατά τη συμπλήρωση μάλιστα του ερωτηματολογίου από τους μαθητές άλλων τμημάτων αρκετοί από αυτούς αγωνιούσαν για να δουν, όπως νόμιζαν, το αποτέλεσμα τους, δηλαδή κατά πόσο (σε ποσοστό) είναι ευρωπαίοι πολίτες. Επέκταση δραστηριότητας Η έρευνα αυτή μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες τάξεις για να εξαχθούν πιο ασφαλή συμπεράσματα ή μπορεί να επαναληφθεί όταν οι ίδιοι μαθητές φοιτήσουν στη Γ’ Λυκείου ώστε να γίνει μία σύγκριση.
  • 27. Ευρώπη 2.0 26 Ψηφιακό παιχνίδι «Kahoot!» Εισαγωγή Την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου, στο πλαίσιο του εορτασμού της 9ης Μαΐου της ημέρας της Ευρώπης, στο μάθημα της Πολιτικής Παιδείας, οι μαθητές της Α’ τάξης επισκέφτηκαν το εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου και έπαιξαν ένα ψηφιακό παιχνίδι με τίτλο "Ευρώπη 2.0". Το παιχνίδι αποτελείται από 30 ερωτήσεις σχετικές με την Ευρωπαϊκή Ένωση και δημιουργήθηκε στην πλατφόρμα «Kahoot!». Το «Kahoot!» είναι μία πλατφόρμα στην οποία μπορεί κανείς να δημιουργήσει δωρεάν το δικό του διαδικτυακό παιχνίδι ερωτήσεων. Οι ερωτήσεις είναι κλειστού τύπου (πολλαπλής επιλογής ή/και σωστού - λάθους) και προϋπόθεση για να παίξει κανείς είναι να γνωρίζει τον κωδικό (pin) του συγκεκριμένου παιχνιδιού. Η αξία των ψηφιακών παιχνιδιών έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια καθώς υποστηρίζεται πως προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ειδικότερα στα πλεονεκτήματά τους αναφέρονται τα εξής: η διευκόλυνση στην ανάπτυξη γνωστικών λειτουργιών (π.χ. επίλυση προβλημάτων, επικοινωνία, παράλληλη επεξεργασία της πληροφορίας, καλλιέργεια της φαντασίας), η ανάπτυξη δεξιοτήτων (π.χ. ανάπτυξη ανακλαστικών, κοινωνικές δεξιότητες) και η εξοικείωση με την τεχνολογία των υπολογιστών (Prensky, 2001, Shaffer et al., 2005). Σκοπός ψηφιακού παιχνιδιού Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν με την εν λόγω δραστηριότητα μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα. 1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές: να κάνουν μία επανάληψη στα όσα έμαθαν στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, να αφομοιώσουν δηλαδή την ευρωπαϊκή ορολογία. 2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές: να μάθουν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές δραστηριότητες. 3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO, 1996): να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά μεταξύ τους, να συσχετίζουν, να εφαρμόζουν και να λαμβάνουν αποφάσεις.
  • 28. Ευρώπη 2.0 27 Ακόμη, η συγκεκριμένη δραστηριότητα σήμανε το τέλος του προγράμματος «Teachers 4 Europe» για το σχολικό έτος 2016-17 για αυτό και επιμέρους στόχος ήταν η διασκέδαση αλλά και η βράβευση των μαθητών που διακρίθηκαν στην εν λόγω δραστηριότητα. Υλικοτεχνική υποδομή Τα συγκεκριμένα μαθήματα πραγματοποιηθήκαν στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου όπου οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τον αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένταξη δραστηριότητας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ωρολόγιο Πρόγραμμα Η δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 15-16 ετών και εντάσσεται στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος «Πολιτική Παιδεία» της Α’ τάξης Γενικού Λυκείου. Συγκεκριμένα το θέμα της εν λόγω δραστηριότητας αποτελεί επέκταση της ενότητας 5.4 «Η Συμπολιτεία – Η Ευρωπαϊκή Ένωση» του 5ου κεφαλαίου του σχολικού βιβλίου «Πολιτική Παιδεία». Αναφορικά με τη διδασκαλία της ενότητας 5.4 επιδιώκεται για τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ως ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, να αποκτήσουν κοινωνικές ικανότητες/δεξιότητες, αξίες και στάσεις ώστε να βοηθηθούν στην ένταξή τους σε μία διαρκώς μεταβαλλόμενη δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία. Προαπαιτούμενες γνώσεις Το μόνο που απαιτείται από τους μαθητές ως προηγούμενη γνώση αναφορικά με τις Τ.Π.Ε. είναι η γνώση χρήσης των μηχανών αναζήτησης. Τη γνώση αυτή οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο («Έγκριση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την πιλοτική τους Εφαρμογή του διδακτικού πεδίου Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών»). Μεθοδολογία Στη διάρκεια μιας διδακτικής ώρας οι μαθητές κάθε τμήματος χωρίστηκαν ανά δύο σε ομάδες στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Με τον κωδικό που τους δόθηκε (ο κωδικός παράγεται αυτόματα από την πλατφόρμα) και ένα
  • 29. Ευρώπη 2.0 28 ψευδώνυμο που επέλεξε κάθε ομάδα, συνδέθηκαν στο παιχνίδι. Η ερώτηση προβάλλεται στον προβολέα και οι μαθητές πρέπει να δώσουν τη σωστή απάντηση στο δικό τους υπολογιστή μέσα σε χρόνο 20 δευτερολέπτων. Απάντησαν σε 30 ερωτήσεις κλειστού τύπου, πολλαπλής επιλογής και σωστού-λάθους (παραδείγματα ερωτήσεων: «Πότε μπήκε η Ελλάδα στην Ε.Ε.;» ή «Κάθε πότε γίνονται οι ευρωεκλογές;»). Μετά από κάθε ερώτηση δινόταν ανατροφοδότηση στους μαθητές από το ίδιο το παιχνίδι και τον εκπαιδευτικό τόσο για τη σωστή απάντηση όσο και για τη σειρά κατάταξης των ομάδων. Η ομάδα με τις περισσότερες σωστές απαντήσεις και τον καλύτερο χρόνο αναδείχθηκε νικήτρια. Στο τέλος του παιχνιδιού απονεμήθηκαν αναμνηστικά έπαθλα στις τρεις πρώτες ομάδες. Οι ερωτήσεις 1. Πότε μπήκε η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση; 2. Ποια άποψη επικράτησε τελικά για τη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης; 3. Ποιο από τα παρακάτω είναι κριτήριο ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση; 4. Κάθε πότε γίνονται οι ευρωεκλογές; 5. Ποια από τις παρακάτω χώρες δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση; 6. Ποια από τις παρακάτω χώρες δεν ανήκει στην ευρωζώνη; 7. Πώς ονομάζεται η ένταξη νέων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση; 8. Πόσα είναι τα μέλη της ευρωζώνης; 9. Πόσα είναι τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης; 10. Πώς ονομάζεται η πολιτική ενοποίηση και η δημιουργία Ενωμένων Πολιτειών της Ευρώπης; 11. Πότε έγιναν οι πρώτες Ευρωεκλογές; 12. Ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίχθηκε και στη Χριστιανική θρησκεία. 13. Πιο είναι το σύνθημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης; 14. Η ιθαγένεια της ευρωπαϊκής ένωσης αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια. 15. Μεταπολεµικά, την ιδέα της Ενωµένης Ευρώπης ανέλαβε να υλοποιήσει ο: 16. Με ποια Συνθήκη αντικαταστάθηκε ο όρος «Ευρωπαϊκή Οικονοµική Κοινότητα» από τον όρο "Ε.Ε.".
  • 30. Ευρώπη 2.0 29 17. Μια βασική ελευθερία, που κατοχύρωσε η Κοινή αγορά, είναι η ελευθερία κυκλοφορίας κεφαλαίων. 18. Όλα τα κράτη της Ευρώπης µπορούν να γίνουν µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς κριτήρια. 19. Κοινή αγορά σηµαίνει: 20. Το 1992, µε τη συνθήκη του Μάαστριχτ, θεσπίστηκε η Ευρωπαϊκή ιθαγένεια. 21. Στην Ευρωζώνη ανήκουν 22. Το πρώτο εξάμηνο του 2017 την Προεδρία της Ε.Ε. έχει 23. Στις ευρωεκλογές ψηφίζουμε τους εκπροσώπους μας 24. Το ευρωσύστημα αποτελείται από 25. Η ΕΚΤ βρίσκεται 26. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εδρεύει 27. Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι 28. Πρόεδρος της ΕΚΤ είναι 29. Πότε ιδρύθηκε η ΕΟΚ; 30. Πότε είναι τα γενέθλια της Ε.Ε.; Απολογισμός δραστηριότητας Οι μαθητές εξοικειώθηκαν αμέσως με τον τρόπο που παίζεται το εν λόγω παιχνίδι ενώ ο διαδραστικός και ευχάριστος χαρακτήρας του παιχνιδιού συνέβαλε στην επίτευξη του στόχου που είχε αρχικά τεθεί. Οι μαθητές επέδειξαν ιδιαίτερο ενθουσιασμό, διασκέδασαν και έλεγξαν τις γνώσεις τους πάνω στην Ε.Ε.. Η δραστηριότητα κρίθηκε ως απόλυτα επιτυχημένη καθώς πολλοί μαθητές απάντησαν σωστά σε μεγάλο ποσοστό ερωτήσεων. Σύμφωνα με τα στατιστικά, που παράγει το ίδιο το παιχνίδι, το υψηλότερο ποσοστό σωστών απαντήσεων ήταν 83,3%. Ακόμη, κάποιοι μαθητές εκδήλωσαν την επιθυμία να κατασκευάσουν μόνοι τους ένα αντίστοιχο ψηφιακό παιχνίδι.
  • 31. Ευρώπη 2.0 30 Αξιολόγηση Στο πλαίσιο του σεναρίου που ακολουθεί τις αρχές ενός project, η αξιολόγηση πρέπει να ξεπερνά τα συμβατικά πλαίσια ενός τεστ βαθμολόγησης. Αυτό που αξιολογείται είναι το τελικό προϊόν της κάθε ομάδας δηλαδή το υλικό το οποίο παρουσιάζει το υπό διερεύνηση θέμα που της ανατέθηκε. Σύμφωνα με τον Frey «… μπορεί να αξιολογηθεί το προϊόν, ο καρπός της συλλογικής εργασίας» και «… η αξιολόγησή του όμως γίνεται σε σχέση με τη διαδικασία παραγωγής του» (Frey, 1986, σ.67). Συγκεκριμένα, ο εκπαιδευτικός θα αξιολογήσει τη διαδικασία και το τελικό προϊόν λαμβάνοντας υπόψη τις εξής παραμέτρους: οργάνωση, επικοινωνία και λειτουργία της ομάδας, προσωπική συμμετοχή, αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου, εντοπισμός και χρήση επαρκούς και κατάλληλου υλικού με βάση τις δοθείσες πηγές, σύνθεση τεκμηριωμένων κειμένων, παρουσίαση και μορφή της εργασίας (βλ. Παράρτημα). Επιπρόσθετα, στη συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση επιλέχθηκε να γίνει αυτοαξιολόγηση των μαθητών, ώστε να εμπλακούν πιο ενεργά στην όλη διαδικασία. Η αυτοαξιολόγηση των μαθητών θα γίνει με δύο μέσα. Με έκθεση που θα συντάξει η κάθε ομάδα στην οποία θα αναφέρει την πορεία που ακολούθησε και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και με τη συμπλήρωση ενός φύλλου αξιολόγησης για την αξιολόγηση των υπόλοιπων ομάδων (βλ. Παράρτημα). Επέκταση Η παρούσα διδακτική πρόταση έχει τη δυνατότητα επέκτασης με τη μορφή συνεργατικού έργου στα πλαίσια του προγράμματος eTwinning, της γνωστής εκπαιδευτικής πλατφόρμας για το διαμοιρασμό συνεργατικών έργων μεταξύ σχολείων της Ευρώπης. Αυτό σημαίνει πως το αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων των μαθητών θα μπορούσε να παρουσιαστεί στην αγγλική γλώσσα σε ομάδα μαθητών άλλης ευρωπαϊκής χώρας.
  • 32. Ευρώπη 2.0 31 Απολογισμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων - Συζήτηση Η ολοένα σύνθετη και μεταβαλλόμενη πραγματικότητα την οποία βιώνουν οι μαθητές σήμερα χρειάζεται ερμηνεία και κατανόηση. Φαίνεται πως οι μαθητές ενδιαφέρονται σε μεγάλο βαθμό για τα ευρωπαϊκά θέματα ακριβώς γιατί αντιλαμβάνονται τη σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης με αυτά. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες όπως περιγράφτηκαν στις προηγούμενες ενότητες είχαν ως σκοπό τους πρωτίστως τη συνειδητοποίηση αυτής της ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Η δε χρήση των Τ.Π.Ε. και των διαφόρων μεθοδολογιών, με τις οποίες υλοποιήθηκαν οι δραστηριότητες, έκανε την όλη διαδικασία πιο διαδραστική, βιωματική αλλά και διασκεδαστική για τους μαθητές. Ειδικότερα τα οφέλη από τη χρήση των Τ.Π.Ε., όπως αυτές χρησιμοποιήθηκαν στην παρούσα διδακτική παρέμβαση, συνοψίζονται στα εξής: 1. Προσέδωσαν μία αίσθηση καινοτομίας και πρωτοτυπίας και ενθάρρυναν την παραγωγή υλικού από τους μαθητές. 2. Κινητοποίησαν τους μαθητές ώστε να προσεγγίσουν αποτελεσματικότερα τη γνώση (McCroskey et al., 2006) καθώς καλλιεργήθηκε η κριτική και δημιουργική σκέψη και αναπτύχθηκαν δεξιότητες υψηλού επιπέδου, όπως της ανάλυσης, σύνθεσης και αξιολόγησης. 3. Ενθάρρυναν τη δυνατότητα για συνεργασία (McLeod & Vasinda, 2008). Προκειμένου να αναδειχθούν οι εργασίες των μαθητών και για να υπάρξει διάχυση στην εκπαιδευτική κοινότητα και την κοινωνία γενικότερα, έγινε σχετική ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου http://lyk-spaton.att.sch.gr/jm1/. Ακόμη, κατασκευάστηκε η εξής ιστοσελίδα: http://europeweb2.weebly.com/. Στην οποία αναρτήθηκαν οι δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν, το διδακτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε και τα μαθησιακά προϊόντα που δημιουργήθηκαν. Ακολουθεί η αρχική σελίδα του ιστότοπου «Ευρώπη 2.0».
  • 34. Ευρώπη 2.0 33 Βιβλιογραφικές αναφορές Bødker, S. (1996). Understanding computer applications in use - a human activity analysis. In Bøgh Anderson, P. Holmquist, B., Klein, H. & Posner , R. (Eds.). Signs at work, Berlin: de Gruyter, pp. 325-348. ΕΤΠΕ (2002). Οι θέσεις της ΕΤΠΕ για το εκπαιδευτικό λογισμικό. Κείμενο εργασίας μετά από πρόσκληση της Επιτροπής Στρατηγικής για την Πληροφορική στην Εκπαίδευση (ΕΣΠΕ) του ΥΠΕΠΘ. Ανακτήθηκε στις 14/03/2013 από τη διεύθυνση: www.clab.edc.uoc.gr/etpemain.htm Frey K. (1986). Η «Μέθοδος Project»-Μια μορφή συλλογικής εργασίας στο σχολείο ως θεωρία και πράξη, (µετ. Κλεονίκη Μάλλιου), Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη. Grosseck G. (2009), To use or not to use web 2.0 in higher education?, Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, pp. 478–482. Jonassen, D. (2000). Revisiting Activity Theory as a Framework For Designing Student – Centered Learning Environments, In D. Jonassen & S. Land (Eds). Theoretical foundations of Learning Environments, LEA, pp. 89-121. Kaptelinin, V. (1996). Activity Theory: Implications for Human-Computer Interaction. In B. A. Nardi (Ed.), Context and Consciousness: Activity Theory and Human-Computer Interaction (pp. 53-59). Cambridge: The MIT Press. Kuutti, K. (1996). Activity theory as a potential framework for human-computer interaction research. In B. Nardi (Ed.), Context and consciousness: activity theory and human-computer interaction. (pp. 17-44). Cambridge, MA: MIT press. McCroskey, J. C., Richmond, V. P. and Bennett, V. E. (2006). The relationships of student end-of-class motivation with teacher communication behaviors and instructional outcomes. Communication Education. 55(4): 403-414. Ματσαγγούρας, Η. (2002). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση. Αθήνα: Γρηγόρης. Ματσαγγούρας, Η. (2002). Διεπιστημονικότητα, Διαθεματικότητα και Ενιαιοποίηση στα νέα Προγράμματα Σπουδών: Τρόποι οργάνωσης της σχολικής γνώσης. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 7, σσ. 19-36.
  • 35. Ευρώπη 2.0 34 Μπρίνια, Β. (2007). Η εισαγωγή της μεθόδου project (βιωματική - επικοινωνιακή διδασκαλία) στη διδασκαλία των οικονομικών επιστημών. Αθήνα: Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός. McLeod, J. & Vasinda, S. (2008). Critical Literacy and Web 2.0: Exercising and Negotiating Power. Computers in the Schools, 25(3), pp. 259 - 274. Nardi, B. (Ed.). (1996). Context and consciousness: Activity theory and human- computer interaction. Cambridge, MA: The MIT Press. Nardi, B.A. (1996). Activity theory and human-computer interaction. In B. A. Nardi (Ed.), Context and consciousness: activity theory and human-computer interaction, Cambridge and London, MIT Press, pp. 69-103. Νόμος υπ. αριθμ. 4186. «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις». Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αρ. Φύλλου 193, τ. Α, 17-9-2013. Prensky, M. (2009). Μάθηση Βασισμένη στο Ψηφιακό Παιχνίδι Αρχές, δυνατότητες και παραδείγματα εφαρμογής στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Mετάφραση: Νίκη Παπασταύρου, Κέλλυ Παπασταύρου. Eπιστημονικός υπεύθυνος σειράς: Μ. Μεϊμάρης. Αθήνα: Μεταίχμιο. Ράπτης, Α. και Ράπτη, Α. (2007). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της Πληροφορίας, Ολική Προσέγγιση, Τόμος Α, Αθήνα: έκδοση συγγραφέων. Shaffer, D., Squire, K., Halverson, R., & Gee, J. (2005). Video games and the future of learning, WCER working paper No 2005-4, Ανακτήθηκε στις 07 Μαΐου 2017 από http://wcer.wisc.edu/docs/working-papers/Working_Paper_No_2005_4.pdf . Υπουργική απόφαση υπ’ αριθμ. 53250/Γ2/7-4-2014 του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. «Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Β’ τάξης Γενικού Λυκείου». Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αρ. Φύλλου 934, τ. Β, 14-4-2014. UNESCO (1996). Έκθεση της διεθνούς επιτροπής για την εκπαίδευση στον 21ο αιώνα, υπό την προεδρία του Jacques Delors. Εκπαίδευση: Ο θησαυρός που κρύβει μέσα της. Εκδόσεις UNESCO: Παρίσι 1996.
  • 36. Ευρώπη 2.0 35 Παράρτημα Φύλλα εργασίας: 1. Περιγραφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Φύλλο εργασίας 2. Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – Εκπαιδευτική επίσκεψη – Φύλλο εργασίας 3. Λεξικό ευρωπαϊκών όρων - Φύλλο εργασίας 4. Συζητώ για την Ευρώπη – Φύλλο εργασίας 5. Έρευνα «ευρωπαίος πολίτης» – Φύλλο εργασίας Φύλλα αξιολόγησης: 6. Φύλλο αξιολόγησης για τον εκπαιδευτικό 7. Φύλλο αξιολόγησης για τους μαθητές
  • 37. Ευρώπη 2.0 36 1ο φύλλο εργασίας Ονοματεπώνυμο:______________________________________________________ ____________________________________________________________________ Το θέμα της εργασίας μας είναι η δημιουργία ενός κινούμενου σχεδίου με θέμα τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος της ομάδας σας είναι η παρουσίασή τους μέσα από μία σύντομη ιστορία. Α. Πριν ξεκινήσετε την κατασκευή του κινουμένου σχεδίου καλείστε να περιγράψετε την Ευρωπαϊκή Ένωση ως ένα υπαρκτό πρόσωπο. Είναι άνδρας ή γυναίκα; Ποια είναι η ηλικία της; _____________________________________________________________________ Περιγράψτε την εξωτερική της εμφάνιση. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ____________________________________________ Περιγράψτε χαρακτηριστικά της προσωπικότητά της. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ____________________________________________ Β. Εναλλακτικά, όποιος επιθυμεί, μπορεί να ζωγραφίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως υπαρκτό πρόσωπο. Καλή έμπνευση!
  • 38. Ευρώπη 2.0 37 Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – Εκπαιδευτική επίσκεψη Ονοματεπώνυμο ___________________________________________________________ Α. Τι ήταν εκείνο που σας άρεσε περισσότερο κατά την επίσκεψή μας στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ________ Β. Τι καινούριο μάθατε για την Ευρωπαϊκή Ένωση από την ενημέρωση που παρακολουθήσαμε; Υπάρχει κάτι που δεν περιμένατε να ακούσετε/μάθετε; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ___________________ Γ. Υπάρχει κάτι που δεν σας άρεσε από την εκπαιδευτική μας επίσκεψη; Έχετε να προτείνετε κάτι; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _______
  • 39. Ευρώπη 2.0 38 Δ. Πώς θα χαρακτηρίζατε την εκπαιδευτική μας επίσκεψη; Θα προτείνατε σε συμμαθητές σας να επισκεφτούν το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ ___________________________________________________________
  • 40. Ευρώπη 2.0 39 Λεξικό ευρωπαϊκών όρων - Φύλλο εργασίας Ονοματεπώνυμα:_____________________________________________ ___________________________________________________________ Ομάδα 1η Α. Το θέμα της εργασίας μας είναι η δημιουργία ενός «Λεξικού ευρωπαϊκών όρων». Στόχος της ομάδας σας είναι η καταγραφή ορισμών και η παρουσίασή τους στις υπόλοιπες ομάδες. Τους ορισμούς που θα γράψετε θα τους εμπλουτίσετε με επιπλέον υλικό όπως εικόνες, διαγράμματα, βίντεο και εξωτερικούς συνδέσμους. Αφού μελετήσετε τις πηγές που ακολουθούν δώστε ορισμούς στις εξής έννοιες: Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), Συνθήκη του Μάαστριχτ, Ευρώ, Συνθήκη του Άμστερνταμ, Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ), Ελευθερία διακίνησης εμπορευμάτων, Ελευθερία διακίνησης πολιτών, Κοινή εξωτερική πολιτική, Κοινοτικός προϋπολογισμός, Ευρωπαίος Πολίτης Όπου είναι δυνατό συμπληρώστε τους ορισμούς με σχετικές εικόνες, βίντεο και διαγράμματα. Σημείωση: δεν ξεχνάτε να αναφέρετε την πηγή από την οποία αντλήσατε πληροφορίες καθώς και το υλικό για τα λήμματα που επεξεργαστήκατε. Ενδεικτικές πηγές μελέτης: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A114/547/3594,15327/ https://europa.eu/european-union/index_el https://www.youtube.com/user/eutube/videos https://www.youtube.com/user/EuropeanParliament/videos _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ __________________________________________________________________
  • 41. Ευρώπη 2.0 40 _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ Β. Το τεχνολογικό εργαλείο που θα χρησιμοποιήσετε για να συντάξετε το λεξικό σας είναι το google έγγραφα, η αρχική οθόνη του οποίου είναι η παρακάτω: Ο σύνδεσμος για να μεταβείτε στην παραπάνω εικόνα είναι ο εξής: https://docs.google.com/document/d/1FqhIV5QTdfJ7HstF0NYZr2v2NgXDnQCzFV Wfxn2NGcg/edit?usp=sharing Καλή έμπνευση!