SlideShare a Scribd company logo
1 of 52
NR. 2        2012




   ACHTERHOEK-LIEMERS




           Duurzaamheid in de Achterhoek
‘Met samenwerkingsverbanden
  kun je waarde creëren’




Het Commerciële Huis        Rabobank Graafschap-Midden:   Anton Tijdinkschool en bedrijfs-   Communiceren zonder logo’s
ontwikkelt nieuwe methode   blij met Het Nieuwe Werken    leven slaan handen ineen


••••••••••••••••                          WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL
Eigentijdse advocatuur met
een Achterhoekse nuchterheid


Bent u als ondernemer of particulier
op zoek naar juridische bijstand? Kies
voor eigentijdse advocatuur met een
Achterhoekse nuchterheid:

       •   advies op maat
       •   informeel contact
       •   korte lijnen
       •   heldere werkwijze
       •   duidelijke afspraken




       Ontdek de advocaten van SteentjesWoltersMulder.
       Bezoek onze website www.steentjeswoltersmulder.nl




                     Zilverlinde 1 - Lichtenvoorde - Tel. (0544) 397 200
              info@steentjeswoltersmulder.nl - www.steentjeswoltersmulder.nl
het     ONDERNEMERS

Het Ondernemersbelang
                       B E L A N G




Achterhoek-Liemers verschijnt
vijf keer per jaar.
                                                                     Inhoud
                                             HET COMMERCIËLE HUIS ONTWIKKELT NIEUWE METHODE
Eerste jaargang, nummer 2, 2012
                                             Iedereen heeft er profijt van wanneer mensen beter met elkaar communiceren.
OPLAGE                                       Het Commerciële Huis weet hoe je dat voor elkaar krijgt. Ewoud van der Leij heeft
5.000 exemplaren                             daarvoor een nieuwe manier ontwikkeld: de AAA methode. “Eerst contact, dan
                                             contract. Dat is de kracht van AAA’en.” Bondig beschrijft Ewoud van der Leij, eige-
COVERFOTO                                    naar van Het Commerciële Huis, de kern van de methode waarmee hij bedrijven
Deelnemers rondetafelgesprek                 en instellingen helpt de communicatie met klanten en intern te optimaliseren.
Fotografie: Heidi Otten

UITGEVER
                                        07   Wanneer bedrijven, in welke branche dan ook, merken dat er verbetering mo-
                                             gelijk is in de commerciële communicatie, dan kan met de drie A’s in de AAA-
                                             methode een belangrijke stap in de goede richting worden gezet.
Novema
Postbus 30
9860 AA Grootegast
Weegbree 1
                                             DUURZAAMHEID IN DE ACHTERHOEK: ‘MET SAMENWERKINGS-
9861 ES Grootegast                           VERBANDEN KUN JE WAARDE CREËREN’
T 0594 - 51 03 03
F 0594 - 61 18 63                            De Achterhoek wil voorop lopen in duurzaamheid. Maar hoe ga je dat bevorde-
info@novema.nl                               ren? Wat zijn de belemmeringen? En hoe ziet de toekomst eruit? Daar draait het
www.novema.nl                                om tijdens het rondetafelgesprek in de Dru Fabriek in Ulft. Zeven ondernemers,
                                             die in hun bedrijfsvoering actief bezig zijn met duurzaamheid, laten hun licht
EINDREDACTIE
Hilde Groen
h.groen@novema.nl
                                        08   schijnen op de kansen voor de regio Achterhoek. “Het sleutelwoord is samen-
                                             werken.”
T 0594 - 51 03 03

WEBSITE
www.ondernemersbelang.nl                     RABOBANK GRAAFSCHAP-MIDDEN: BLIJ MET HET NIEUWE WER-
                                             KEN
BLADMANAGER
Johan Kraaijinga                             Plaats en tijd onafhankelijk werken is voor Rabobank Graafschap-Midden te-
j.kraaijinga@novema.nl                       genwoordig de normaalste zaak van de wereld. Al was het voor de meeste
T 0594 - 51 03 03                            medewerkers en zelfs voor de directie eerst even wennen, inmiddels hebben de
of 06 - 51 14 04 76
                                             voordelen de overhand. “Het is ook gewoon een kwestie van doen.”
VORMGEVING
VDS Vormgeving!
Drachten
                                        12
DRUK
D+L Printparnet, Bocholt
                                             ANTON TIJDINKSCHOOL EN BEDRIJFSLEVEN SLAAN HANDEN
AAN DEZE UITGAVE WERKTEN MEE                 INEEN
Gerrit Boer
Jeroen Kuypers                               Bedrijven die op zoek zijn naar vakkrachten in kunststofbewerking en land-
Marco Magielse                               bouwmechanisatie, hebben binnenkort een ‘vijver’ dichter bij huis. Want vanaf
Gerard Menting                               het nieuwe schooljaar kunnen leerlingen van de Bedrijstakschool Anton Tijdink
Heidi Otten                                  in Terborg, zich ook in deze richtingen specialiseren. “Een verruiming en verrij-
Gert Perdon                                  king van wat wij hier doen”, zegt directeur Mike Broekhuizen over de uitbreiding
Henk Roede (strip)
Jessica Schutten
André Staas – Comm’Art
                                        26   van het opleidingsaanbod.


Frieda Tax
André Vermeulen
Ruud Voest

ADRESWIJZIGINGEN
Adreswijzigingen, veranderingen
van contactpersoon of afmeldingen
kunt u per mail doorgeven aan
Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl.
Vermeldt svp ook de editie er bij,
die vindt u bovenaan in het colofon.

Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of overgenomen
zonder schriftelijke toestemming
van de uitgever. De uitgever kan niet
aansprakelijk worden gesteld voor
de inhoud van de advertenties.



02         het ONDERNEMERS BELANG
Column
■      En verder                                                                                Verkeerde beeldvorming
04     Nieuws                                                                                   Er gaat geen dag voorbij in Nederland of een of andere
06     TechnoZorg en IBG Architecten samen creatief en duurzaam                                 ‘deskundige’ beweert iets wat door een andere ‘deskun-
15     VitaMee helpt organisaties vitaal te maken                                               dige’ een dag later weer wordt tegengesproken. Zo weet
17     De Spoorallee: de plek voor een onderscheidend retailpark                                je nooit wat waar is. Wie heeft er nu gelijk? Ik weet het,
19     Gilde Software                                                                           de waarheid bestaat niet, want zij is voor iedereen weer
21     Duurzaamheid op A18 Bedrijvenpark meer dan een modewoord                                 anders. Maar toch, zwaarwegende beslissingen met
23     Museum en musical op weg naar passend onderkomen                                         vergaande gevolgen worden niet zelden genomen op
25     Advies: De disfunctionerende werknemer: een goed dossier is                              basis van wat ‘deskundigen’ menen te moeten opmerken.
       meer dan het halve werk                                                                  Niet zelden ook gaat het dan later hartstikke fout of
28     Column BeSite: Online bestellen en... ophalen!                                           ontstaat er in de publieke opinie een verkeerd beeld.
29     De weg omhoog begint met inzicht                                                         Neem nou het gekrakeel over de pensioenen. Het beeld
30     Column Hiske Huiting: Echtheid                                                           is dat de pensioenfondsen door het ijs zijn gezakt door de
30     Column Doetinchemse Uitdaging: Inspiratie kost transpiratie!                             kredietcrisis, de bankencrisis en de eurocrisis. Sommige
31     Univé Oost wil ook bij bedrijven top of mind zijn                                        pensioenfondsen gaan nu over tot verlaging van de uit-
32     Column BDO: Familieondernemers dempen de put als het kalf ver-                           keringen aan 65-plussers. Wie de positie van de pensi-
       dronken is                                                                               oenfondsen bestudeert, ziet dat een kleine minderheid
33     Panel: Is sponsoring zinvol voor uw onderneming?                                         van vooral bedrijfspensioenfondsen het uitstekend doet.
36     Kleinschaligheid is de kracht van Ondernemend Westervoort                                Zij hebben dekkingsgraden van 110 tot 130 procent.
39     ONZ Nieuws                                                                               Shell, Rabobank, KLM, Unilever, C&A, maar ook het
40     WaterWerk ontwikkelt TOP-traject voor bedrijven                                          pensioenfonds van de slagers, ze lijden geen centje pijn.
41     Haal het beste in mensen naar boven!                                                     Kennelijk zitten daar mensen aan het stuur die precies weten
                                                                                                hoe zij in deze ‘barre tijden’ verantwoord met het geld van
                                                                                                anderen moeten omgaan. De meerderheid heeft er een
■      In het hartkatern                                                                        puinhoop van gemaakt. Menig pensioenfonds zin met z’n
                                                                                                dekking onder de 90 procent.
Communiceren zonder logo’s                                                                      Ander voorbeeld. Poolse werknemers zijn wandelende
                                                                                                wodkaflessen en werken ver onder de marktprijs. Dat is
Social media hebben marketing en reclame
ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer
                                                                                                het beeld. ING en Rabobank hebben samen eens bekeken
ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en                                                     hoe het echt zit. De 150.000 Polen in Nederland betalen 1,2
Twitter en maken een eigen profiel aan. Maar helaas                                             miljard euro belasting op jaarbasis (hoezo zwart werken?)
gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze                                                 en besteden 1,8 miljard voordat zij bij Enschede de grens
nieuwe media om, met onpersoonlijke boodschappen                                                passeren op weg naar Warschau. Zij nemen vrijwel geen ar-
die bedroevend weinig respons uitlokken. Die omgang
                                                                                                beidsplaatsen in van Nederlanders, maar scheppen nieuw
is volgens Jeanet Bathoorn, social mediatrainer en
schrijfster van het boek ‘Get Social’, typerend voor de
                                                                                                werk. De lokale aannemer die daar een probleem mee heeft,
overgangsperiode waarin we momenteel verkeren,                                                  moet bij zichzelf te rade gaan want hij is waarschijnlijk te duur.
net als de angst voor het blootgeven van teveel                                                 Derde voorbeeld. De euro heeft Nederland meer welvaart
persoonlijke informatie.                                                                        gebracht en is absoluut onmisbaar. Dat zegt premier Rutte
                                                                                                en dat beweren de banken. Uit een opzienbarende studie
                                                                                                van het CPB en het CBS samen, die zich steeds onafhanke-
- Zalsman wil meer bedrukken…en meer betekenen                                                  lijker van de regering opstellen, blijkt eerder het tegendeel.
                                                                                                Bovendien, zijn Denemarken, Zweden, Noorwegen,
                                                                                                Engeland en Zwitserland al tot de bedelstaf geraakt omdat
                                    Loonkosten dalen in 2012
                                                                                                zij niet meedoen met de euro?
                                     De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil.          Neelie Kroes, toch niet de eerste de beste, zei in februari dat
                                     Werkgevers en werknemers wachten op de uitwerking
                                                                                                Europa er niets van merkt als Griekenland uit de euro stapt.
                                     van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en
                                     bedrijven vele miljarden gaan kosten. Voor ondernemingen
                                                                                                Rutte was het ineens met haar eens, hoewel hij en schatkist-
                                     is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude      bewaarder De Jager tot dan toe hadden volgehouden dat
                                     cao-afspraken. In dit lopende jaar 2012 zullen de          we niet zonder de Grieken kunnen. Ze weten het zelf dus ook
                                     loonkosten vermoedelijk lager uitvallen dan in 2011.       niet. Wie dan wel, vraag je je af.
                                     Alleen bedrijven die niet onder de werking van een
                                     collectieve arbeidsovereenkomst (cao) vallen,
                                                                                                André Vermeulen
                                     zullen hun loonkosten verder zien stijgen.
                                                                                                info@avoor.nl



                                                                                                                           het ONDERNEMERS BELANG         03
Column                                                 Nieuws

                                                       CVI Melles Griot huurt bedrijfscomplex van                                         CVI Melles Griot, een internationale
                                                       1600 m² in Didam                                                                   onderneming die zich gespecialiseerd
                                                                                                                                          heeft in de fabricage en verkoop van
                                                                                                                                          lasers, optische componenten en me-
                                                                                                                                          chanische accessoires, heeft een nieuwe
                                                                                                                                          langjarige overeenkomst gesloten
                                                                                                                                          voor de huur van een bedrijfs-complex
                                                                                                                                          van circa 1.600 m² aan Aalsbergen
                                                                                                                                          2 in Didam. De huurder werd in het
    P= E-V                                                                                                                                onderhandelingsproces begeleid door
                                                                                                                                          haar adviseur Strijbosch Thunnissen
    ‘Wat een waardeloze tent is dat!’,                                                                                                    Bedrijfsmakelaars Arnhem,
                                                                                                                                          partner in Dynamis.
    hoorde ik laatst een ondernemer
    foeteren. Een dienstverlener had de                Achterhoekse Incassobedrijven gaan samen verder
    plank in zijn optiek volledig misge-
                                                       Twee Achterhoekse Incassobedrijven       rol kan spelen op het gebied van uw       wij u nader informeren.
    slagen. Pijnlijk en tegelijk jammer                gaan vanaf 1 april samen verder          debiteurenbeheer. Marloes zal haar        Om de samenvoeging nader vorm te
                                                       onder de naam PLS Incasso. PLS In-       werkzaamheden met veel enthousi-          geven zal rond mei een nieuw logo
    van de bestaande klantrelatie. Nadat               casso is in 15 jaar uitgebouwd tot een   asme en kwaliteit blijven voortzetten     en ook website worden gepresen-
    ik had doorgevraagd , bleek dat het                uitstekend regionaal incassokantoor.     voor PLS. Als er vragen zijn aarzel dan   teerd.
                                                       Oprichter Jan Bokhorst stopt na 15       niet om contact op te nemen met
    in de kern ging om het niet helder                 jaar met zijn actieve rol. K+J incasso   Marloes.                                   PLS Incasso
                                                       is een jong bedrijf met een landelijk    PLS Incasso zal medio 2012 verhuizen      www.pls-incasso.nl
    hebben van de verwachtingen van                    netwerk. De samenvoeging heeft tot       naar het pand aan de Edisonstraat 86      info@pls-incasso.nl
    de gesprekspartner. Gevolg: afspra-                gevolg dat PLS Incasso een actieve       te Doetinchem. Tegen die tijd zullen      0314 - 34 32 34

    ken werden niet nagekomen en de el-
    lende was compleet.                                Toin de Ruiter naar BonsenReuling

    Wat er gebeurde is wat ik ‘effectief langs         Toin de Ruiter is een nieuwe             hij ook daadwerkelijk beschikbaar als     vies, corporate finance en de fiscale
    elkaar heen praten’ noem. En helaas leidt          uitdaging aangegaan. Per 1 maart         dagvoorzitter of presentator.             adviezen waardoor ondernemers
    dat in de dagelijkse praktijk tot vrijwel niets.   2012 is hij werkzaam als commer-         “Dat ik werd benaderd voor de             veel geld kunnen
                                                       cieel directeur bij BonsenReuling        functie van commercieel directeur         besparen.”
    Hoe kun je zoiets nu voorkomen? Zelf               Accountants-Belastingadviseurs, ge-      is zeer innovatief voor de accoun-
    werk ik tijdens trainingen veel met                vestigd te Lichtenvoorde, Eibergen       tancybranche. BonsenReuling is
    zogenaamde kapstokken. Dit kunnen zowel
                                                       en Deventer.                             ook niet zomaar een accountants-
    tegeltjeswijsheden zijn als eenvoudige
    formules. Reden: het is makkelijk te               In eerste instantie is Toin de Ruiter    kantoor. Ondanks dat het kantoor
    onthouden en het werkt super praktisch.            verantwoordelijk voor het com-           al meer dan 50 jaar bestaat, werkt
                                                       merciële beleid, waaronder de            er een jong team dat dicht bij de
    Naar aanleiding van bovenstaande kan               interne en externe communicatie.         mentaliteit van Oost-Nederland
    worden gesteld dat de perceptie ten                Hij zal aanwezig zijn op netwerk- en     staat. BonsenReuling is ook groot
    opzichte van de dienstverlener in kwestie          klantbijeenkomsten en zal met            genoeg om alle expertise in huis
    negatief is omdat de plank is misgeslagen.
                                                       ondernemers praten over het on-          te hebben, zoals bijvoorbeeld
    Mijn formule: P=E-V. Hoe het werkt? P
                                                       dernemerschap en wat dat allemaal        de Duitsland-desk,
    staat voor Perceptie, E staat voor Ervaring
    en V staat voor Verwachting. Stel: u wilt          met zich meebrengt. Vanwege zijn         de Werkgeversad-
    dat de Perceptie ten opzichte van u en/of          achtergrond geeft hij daarnaast          vies-desk,
    uw bedrijf positief is. En wie wil dat niet?       adviezen over businessevents en is       juridisch ad-
    Zorg er dan voor dat de Ervaring groter is
    dan of gelijk is aan de Verwachting van uw                                           advertentie
    klant of gesprekspartner. Immers, indien de
    Ervaring kleiner is dan de Verwachting, is de                                                                                         Uw nieuws
    Perceptie negatief en gaat het mis. Kortom:                                                                                                                                                           NR. 2
                                                                                                                                                                                                                     2012




    het draait om de Verwachting die uw klant                                                                                             Is er een
                                                                                                                                                                                                    ACHTER
                                                                                                                                                                                                             HOEK-


                                                                                                                                          nieuwe directie
                                                                                                                                                                                                                   LIEME
                                                                                                                                                                                                                          RS


    heeft. Hoe u die goed inschat en hoe u daar
    achter komt vertel ik een paar bladzijden                                                                                             aangetreden?
    verder in een interview met als titel (alweer                                                                                         Heeft u product-
    zo’n afkorting of formule) ‘De kracht van                                                                                             nieuws? Gaat u                               Du

    AAA’en’. Ik wens u veel leesplezier en                                                                                                verhuizen, een
                                                                                                                                                                             ‘Met urzaamheid in de Ac
                                                                                                                                                                                  sam
                                                                                                                                                                               kun je enwerk oek
                                                                                                                                                                                                      hterh

                                                                                                                                                                                         waard ingsve
    natuurlijk veel positieve ervaringen toe.                                                                                                                                                          e cre rband
                                                                                                                                                                                                            ëren en
                                                                                                                                          nieuwe vesti-                                                         ’

                                                                                                                                          ging openen          Het Com
                                                                                                                                                              ontw


                                                                                                                                                             ••••
                                                                                                                                                                       merc
                                                                                                                                                                   ikkelt iële Huis
                                                                                                                                                                         nieuwe
                                                                                                                                                                       ode
                                                                                                                                                                                meth
                                                                                                                                                                                   bank
                                                                                                                                                                                          Rabo

                                                                                                                                                                 ••••        blij met Graafscha
                                                                                                                                                                                     Het Nieu
                                                                                                                                                                     ••••
                                                                                                                                                                                                 p-Mi
                                                                                                                                                                                             we Werk dden:
                                                                                                                                                                           ••••                     en      Anton



                                                                                                                                          of fuseren?
                                                                                                                                                                                                                   Tijdinksc
                                                                                                                                                                                                           leven            hool
                                                                                                                                                                                                                 slaan
                                                                                                                                                                                           WWW                          hand en bedrijfs-
                                                                                                                                                                                                                             en inee
                                                                                                                                                                                                        .OND                        n      Commun
                                                                                                                                                                                                                                                 iceren
                                                                                                                                                                                                                  ERNE                                  zond
                                                                                                                                                                                                                                                            er logo
                                                                                                                                                                                                                                MER
     Ewoud van der Leij
                                                                                                                                                                                                                                                                   ’s
                                                                                                                                                                                                                                         SBEL
                                                                                                                                                                                                                                               ANG.
                                                                                                                                                                                                                                                           NL




                                                                                                                                          Uw persberichten, bij
                                                                                                                                          voorkeur met foto, kunt
                                                                                                                                          u sturen naar :
                                                                                                                                          Novema, t.a.v. Hilde Groen,
                                                                                                                                          h.groen@novema.nl.


          04         het ONDERNEMERS BELANG
Rouwmaat innovatief met App voor bodemonderzoek
Rouwmaat doet meer dan u denkt!           soorten bodemonderzoek. In               onderneming. Milieutechniek
Dat zeggen natuurlijk meer be-            15 jaar tijd heeft Milieutechniek        Rouwmaat gaat verder in haar
drijven, maar wij zijn een degelijk       Rouwmaat een sterke marktpositie         ontwikkeling. Dit alles om het voor
familiebedrijf met korte lijnen.          gecreëerd op het gebied van              de klant zo makkelijk mogelijk
Dat betekent voor u dat wij een           bodemonderzoek. Zo worden                te maken. Vanaf heden is het
betrouwbare partner willen zijn
waarop u kunt bouwen. Met onze
                                          alle soorten bodemonderzoek,
                                          in eigen beheer, uitgevoerd voor
                                                                                   mogelijk om online, binnen twee
                                                                                   minuten, een offerte aan te vragen
                                                                                                                              Leuk werk
vier slagvaardige divisies zijn wij       gemeente, projectontwikkelaars,          voor een bodemonderzoek. Deze
een complete partner van sloop            bouwbedrijven, woningcorporaties         applicatie is ook beschikbaar als
tot bouw en van betonproductie            en particulieren. Milieutechniek         App op een smartphone.                     Voor welke klanten mogen we werken?
tot afvalverwerking.                      Rouwmaat staat bekend als een                                                       Welke toegevoegde waarde willen we
                                          betrouwbare partner van hoge             Meer informatie vindt u op                 die klanten bieden en hoe gaan we dat
Wat veel mensen nog niet weten,           kwaliteit en de zeer concurrerende       http://bodemonderzoek.rouwmaat.nl          doen? Ondanks alle technologische
is dat Rouwmaat ook een partner           prijzen.                                 en onze homepage,                          mogelijkheden mogen deze niet het
kan zijn bij het uitvoeren van alle       Rouwmaat is een innovatieve              www.rouwmaat.nl.                           uitgangspunt zijn. Echt persoonlijke
                                                                                                                              aandacht werkt vaak beter dan het
                                                                                                                              beste systeem. De juiste balans vinden
Opening nieuw pand WIC                                                                                                        in de informatie, communicatie en
                                                                                                                              service, maar ook in verwachtingen,
Het WIC (Work Innovate Center) is on-     ondernemers uit de Achterhoek.           Het centrum beschikt over flexibele        wensen en ideeën, dat is belangrijk in je
langs verhuisd naar de Kreilstraat in     Zij hebben de krachten gebundeld         werkplekken met wifi, kopieer-,            relatie met je klant.
Winterswijk. De nieuwe huisvestiging      en als doel gesteld om talent te         fax- en printfaciliteiten, ontvangst- en
werd op 15 maart officieel geopend        behouden voor de Achterhoek. Het         vergaderruimten. Regelmatig vinden         Hoe belangrijk een tevreden klant is
door de Commissaris van de Konin-         Work Innovate Center is een werk- en     er netwerkbijeenkomsten, lezingen,         blijkt soms na jaren. Een niet te onder-
gin, Clemens Cornielje. Tevens was        ontmoetingsplek voor studenten           brainstormsessies en workshops             schatten factor is en blijft natuurlijk het
er een vertegenwoordiger van het          en het bedrijfsleven. In wisselende      plaats. Bij het WIC wordt innovatie        gunnen, maar ligt vaak ook in de his-
Ministerie van Binnenlandse Zaken         samenstellingen werken studenten         bevorderd en kruisbestuiving tussen        torie van een klant waarmee je samen
aanwezig. ‘s Middags vanaf 14.00 uur      aan een stage of afstudeeronderzoek      partijen op gang gebracht.                 een mooi eindproduct hebt neergezet.
startte het programma en hiervoor         voor bedrijven in de Achterhoek.         Voor meer informatie kunt u contact        Je hebt goed samengewerkt, gecom-
waren verschillende journalisten          Daarnaast kunnen Bedrijven gebruik-      opnemen met Eveline Blondelle,             municeerd, voorstellen gemaakt en
uitgenodigd.                              maken van een flexwerkplek door het      projectmanager van het WIC,                aangepast, er samen veel tijd en energie
Het bestuur van het WIC bestaat uit       afsluiten van een abonnement.            06 - 819 975 71.                           in gestoken en van beide kanten is er
                                                                                                                              uiteindelijk duidelijk sprake geweest
                                                                                                                              van een win-win situatie.
KvK-Overnamedag                           Salesracing; Let the game begin!
2012                                                                                                                          Geen wereldnieuws, geen tsunami
                                          Sinds 1 maart jl. is Het Commerciële     Dit zijn bijvoorbeeld aantal               aan marketing, maar een goed gevoel
                                          Huis gestart met Salesracing.nl.         afspraken, gescoorde offertes,             achtergelaten bij een klant, die dit
                                          Een nieuwe online applicatie             klantenbezoeken of prospect                achteraf deelt met andere mensen. Als
                                          waarmee succes en plezier in de          die klant zijn geworden.                   je dan na een aantal jaren eens een
                                          verkoop worden verenigd.                 Daarnaast kan er worden geracet            actueel project bekijkt en je teruggaat
                                                                                   om omzet en/of marge.                      naar hoe je die klant binnengehaald
                                          Salesracing is gepatenteerd en                                                      hebt, blijkt vaak dat aan de basis van
                                          maakt van uw medewerkers virtuele        De applicatie wordt opgeleverd             je nieuwe contact de win-win situatie
                                          rijders die als raceteam deelnemen       in uw eigen huisstijl.                     van een nog steeds bestaande klant te
                                          aan een race op een virtueel circuit.                                               liggen. Daaromheen is het al een tijdje
Een bedrijf kopen of verkopen? Kom        De input voor de race wordt              Meer informatie treft u op                 rustig, je spreekt elkaar nog wel eens,
dan naar de KvK-Overnamedag op            gekregen aan de hand van thema’s.        www.salesracing.nl.                        maar echt nieuwe projecten heb je niet
donderdag 10 mei van 19.00 tot 22.30                                                                                          meer gedraaid.
                                                                             advertentie
uur in Hotel Duiven bij Arnhem A12
(Van der Valk).                                                                                                               Maar de boodschap is gezien, gehoord,
Bij een bedrijfsovername komt veel                                                                                            geroken, gevoeld of geproefd. Er gaat
kijken. Hoe zoekt of vindt u bijvoor-                                                                                         niets boven een tevreden klant, die nog
beeld de juiste koper of verkoper? Wat                                                                                        steeds blij is met de door jouw geboden
is belangrijk bij de waardebepaling                                                                                           oplossing, en de reacties die je daarop
van een bedrijf en hoe regelt u de                                                                                            krijgt maken het werk zo leuk om te
financiering? Tijdens de KvK-Over-                                                                                            doen.
namedag komen diverse facetten van
bedrijfsovername aan bod en staan
specialisten klaar om al uw vragen te
beantwoorden. Bovendien heeft u
de gelegenheid om te netwerken en
in contact te komen met kopers en                                                                                              Varkensmarkt 1
verkopers van bedrijven. De toegang                                                                                            7131 DH Lichtenvoorde
is gratis. Kijk voor meer informatie en                                                                                        T 0544 - 37 54 61
aanmelden op:                                                                                                                  F 0847 - 10 24 31
www.kvk.nl/overnamegelderland.                                                                                                 www.ebbersmedia.nl



                                                                                                                                 het ONDERNEMERS BELANG        05
Bedrijfsreportage                                                                                                            Tekst: Gerard Menting • Fotografie: Gert Perdon




                                                                                                                 Samen met TechnoZorg kijken ze in de
                                                                                                                 ontwerpfase al naar onderhoudsaspecten en
                                                                                                                 de wijze waarop leidingen en apparatuur in
                                                                                                                 de bouw worden opgenomen. Op die manier
                                                                                                                 zorg je voor minder kosten in onderhoud,
                                                                                                                 beheer en logistiek wanneer het gebouw
                                                                                                                 later in gebruik is. Middelbos onderstreept
                                                                                                                 het belang om zo al vroegtijdig faalkosten te
                                                                                                                 voorkomen en in de totale exploitatie van het
                                                                                                                 gebouw winst te behalen. “Het ontwerp kan
                                                                                                                 nog zo mooi en goed doordacht zijn, als er in
                                                                                                                 de uitvoering van wordt afgeweken kunnen
                                                                                                                 alsnog faalkosten ontstaan. Iedere schakel
                                                                                                                 is belangrijk in het bouwproces. Daarom is
                                                                                                                 bouwmanagement ook zo belangrijk, wij
                                                                                                                 letten juist op dit soort problemen.”
                                                                                                                 Hij geeft het verleggen van een warmwater-
                                                                                                                 leiding als voorbeeld. “Tijdens de bouw kan
                                                                                                                 gedacht worden dat het economischer kan,
                                                                                                                 maar in de praktijk vergroot je de kans dat
                                                                                                                 een hotspot ontstaat, waardoor legionella
                                                                                                                 een risico wordt. Daarom controleren wij
       TechnoZorg en IBG Architecten samen creatief en duurzaam:                                                 graag alle tekeningen en de leidingen voor-
                                                                                                                 dat het beton wordt gestort, daarmee voor-
                                                                                                                 kom je faalkosten of kostbare wijzigingen.”


Met slim ontwerp besparen                                                                                        Gratis Quickscan
                                                                                                                 Ook voor bestaande gebouwen kan de


op beheer en onderhoud
                                                                                                                 kennis en expertise van TechnoZorg tot
                                                                                                                 flinke besparingen leiden. “Wij bieden een
                                                                                                                 gratis Quickscan aan, waarmee we snel
                                                                                                                 inzichtelijk maken waar winst te behalen
                                                                                                                 is in de bestaande gebouwen of de onder-
Een duurzaam gebouw waarbij al rekening is ge-                 rassende oplossingen leidt. Oplossingen die       houdscontracten van een bedrijf als het
                                                               voor de klant tot kostenbesparingen leiden.       gaat om bijvoorbeeld energie, onderhoud
houden met zo min mogelijk kosten voor beheer                                                                    en het beheer.” Als daarvoor maatregelen
                                                               Vanuit de klant                                   nodig zijn, zoals aanpassingen aan het
en onderhoud. Dat is de grote winst van de sa-                 “Samen met de klant aan tafel zitten en vanaf     gebouw, dan verzorgt TechnoZorg dat ook,
                                                               het begin de behoeften inventariseren en          bijvoorbeeld door IBG Architectuur daarvoor
menwerking tussen IBG Architectuur en de totaal-               zijn plan of idee begeleiden, dat vinden we       in te schakelen.
                                                               belangrijk. Vanuit de klant”, zegt De Lange.      Door iets beter en slimmer te ontwerpen,
ontzorger voor gebouw en techniek TechnoZorg.                  De meeste projecten worden, vooral nu,            kennis te hebben van de nieuwste technie-
                                                               afgeschoten op de kosten, veelal niet te          ken en weten wat er op de markt speelt, kun
Jeffrey Middelbos en Ad de Lange vertellen over                 financieren! En dan kan het best gebeuren         je enorm besparen, vat Middelbos samen.
                                                               dat in dat gesprek blijkt dat in plaats van       “Dat maakt het mogelijk om zo duurzaam
slimme en creatieve oplossingen.                               nieuwbouw een facelift van zijn bedrijfspand      mogelijk te zijn tegen zo laag mogelijke
                                                               met een herindeling en eventueel een kleine       kosten.”



              H
                        et was een smalle ruimte, net achter   uitbreiding en veel betere (lees: betaalbare)
                        de receptie, waar de bewaking zat.     oplossing is.
                        Uitbreiding met meer bewakings-        De Lange: “Waarom zou je nieuw bouwen als
              schermen was nodig, maar dat leek niet           je in een lekker pand zit, dat met een verfris-
              te kunnen zonder het pand uit te breiden.        sing en een uitbreiding heel geschikt te
              TechnoZorg, die de wet- en regelgeving           maken is?” Door met een schets inzichtelijk te
              op z’n duimpje kent, en IBG Architectuur         maken dat het bedrijf binnen de bestaande
              kwamen al snel tot de conclusie dat met wat      schil nog voldoende mogelijkheden heeft,           IBG Architectuur
              verschuiven en slim positioneren van de          hebben ze al menig klant kunnen overtuigen.        Jonkerspad 11
              schermen het verplaatsen van een wandje          Klanten komen bij IBG Architectuur voor een        7271 LC Borculo
              volstond. Snel een 3D-schets op tafel en de      dakkapel tot aan een totale gebiedsontwik-         T 088 - 008 53 80
              conclusie was: een enorme kostenbesparing,       keling, zowel voor particuliere bouw als utili-    info@ibg-architectuur.nl
              ze mochten het meteen ontwerpen en               teitsbouw. Daarbinnen zijn logistiek en zorg       www.ibg-architectuur.nl
              begeleiden.                                      de specialismen. “We lopen bijvoorbeeld al
                                                               meerdere jaren bij Mediant GGZ. Of het nu          TechnoZorg, totaalzorg voor gebouw en techniek
              Aan tafel met Jeffrey Middelbos van Techno-      gaat om nieuwbouw, verbouw, renovatie of           Jonkerspad 11
              zorg en Ad de Lange van IBG Architectuur, il-    aanbouw. We willen graag vanaf het eerste          7271 LC Borculo
              lustreren ze met dit voorbeeld dat de slimme     idee met hen meedenken, daar is voor de            T 088 - 008 53 60
              en creatieve samenwerking van zusterbedrij-      klant veel voordeel uit te halen”, schetst Ad      info@technozorg.nl
              ven TechnoZorg en IBG Architectuur tot ver-      de Lange.                                          www.technozorg.nl




06     het ONDERNEMERS BELANG
Tekst: Gerard Menting • Fotografie: Gert Perdon                                                                                    Bedrijfsreportage

Iedereen heeft er profijt van wanneer                     Het Commerciële Huis ontwikkelt nieuwe methode
mensen beter met elkaar communice-

ren. Het Commerciële Huis weet hoe je

dat voor elkaar krijgt. Ewoud van der                De kracht van
Leij heeft daarvoor een nieuwe manier

ontwikkeld: de AAA methode.                                                          AAA’en
E
        erst contact, dan contract. Dat is de       Achterover leunen                                      salesmanagers of commercieel directeuren. Hij
        kracht van AAA’en. Bondig beschrijft        Minder voor de hand liggend is de derde A              werkt daarvoor onder meer met een-op-een
        Ewoud van der Leij, eigenaar van Het        van de methode: Achterover leunen. Maar                coachingstrajecten, trainingen, mystery-visits,
Commerciële Huis, de kern van de methode            aansluitend op de verbale houding is het               maar kan ook de commercie-dokter inzetten.
waarmee hij bedrijven en instellingen helpt de      logisch dat ook de fysieke houding invloed             Hij gelooft er heilig in dat het succes van een
communicatie met klanten en intern te optima-       heeft op de manier waarop de communicatie              bedrijf valt of staat met de mensen die het
liseren. Wanneer bedrijven, in welke branche        verloopt. Met een redelijk ontspannen houding          moeten doen. “Ook al heb je nog zo’n mooi
dan ook, merken dat er verbetering mogelijk is      bouw je minder druk op dan wanneer je voor-            bedrijf, het draait om de vent, niet de tent en
in de commerciële communicatie, dan kan met         overgebogen iemand bijna letterlijk op de lip          de vrouw, niet het gebouw.”
de drie A’s in de AAA-methode een belangrijke       zit. “Je laat zo ook letterlijk en figuurlijk ruimte
stap in de goede richting worden gezet.             tussen jou en je gesprekspartner. Je hebt door
                                                    iets meer afstand bovendien overzicht. Maar             Het Commerciële Huis B.V.
Authentiek                                          ook voor het achterover leunen geldt dat je dat         Lieversdijk 3
“Commerciële communicatie moet gebeuren             authentiek moet doen. Als je van nature wat             7121 KT Aalten
op een manier die bij je past”, legt Van der Leij   rechtop zit moet je niet onderuitgezakt in de           T 0543 - 56 52 52
uit. Vandaar dat de eerste van de drie A’s voor     stoel gaan hangen.”                                     info@verkoopimpuls.nl
Authentiek staat. “Je moet op een authentieke                                                               www.verkoopimpuls.nl
manier met commerciële communicatie bezig           Het resultaat van authentiek zijn, actief luiste-
zijn. Iedereen is uniek, doet het op zijn of haar   ren en achterover leunen, of wel AAA’en, is dat
eigen manier. Als je dat optimaliseert heeft dat    je optimaal aandacht kunt geven en ruimte
een merkbaar en meetbaar effect. Dan moet           laat om samen doelen te realiseren. “Daarmee
je denken aan meer bezoeken, meer offertes,         creëer je een win-win situatie tussen jou en je
hogere omzet, betere marges.”                       gesprekspartner”, vat Van der Leij samen. “Eerst
                                                    komt het contact, dan het contract.”
Actief luisteren
Oprecht aandacht hebben voor je gespreks-           De vent, niet de tent
partner en betrokkenheid tonen. Dat is de kern      Sinds 2006 werkt Van der Leij met Het
van de tweede A, het Actief luisteren. “Je moet     Commerciële Huis aan het verbe-
je houding erop afstellen”, verduidelijkt Van       teren van commerciële com-
der Leij. Zorg dat je zeker weet wat je gespreks-   municatie bij bedrijven en
partner bedoelt, vraag om verduidelijking als       instellingen, gericht op
dat nodig is. Vermijd aannames. Geef ook een        bijvoorbeeld ver-
samenvatting, zodat voor beiden helder is wat       koopafdelingen,
er is gezegd.” Actief luisteren begint met de
juiste vragen stellen. Daarmee zorg je er tevens
voor dat je de regie van het gesprek houdt.
“Door een open verhouding ontstaat er chemie
tussen de gesprekspartners. Je ‘levelt’ met
elkaar. Dan is het gemakkelijker om elkaar ook
wat te gunnen.”




                                                                                                                                         het ONDERNEMERS BELANG   07
Interview                                                                                                       Tekst: Jessica Schutten • Fotografie: Heidi Otten




Duurzaamheid in de
 ‘Met samenwerkingsverbanden kun je waarde creëren’

De Achterhoek wil voorop lopen in duurzaamheid. Maar hoe ga je dat bevorderen? Wat zijn

de belemmeringen? En hoe ziet de toekomst eruit? Daar draait het om tijdens het ronde-

tafelgesprek in de Dru Fabriek in Ulft. Zeven ondernemers, die in hun bedrijfsvoering actief

bezig zijn met duurzaamheid, laten hun licht schijnen op de kansen voor de regio Achter-

hoek. “Het sleutelwoord is samenwerken.”




               H
                          oewel het voor de deelnemers          “Maar het levert absoluut rendement op”,
                          van het rondetafelgesprek zonder      reageert de eigenaar van adviesbureau
                          twijfel vaststaat dat de Achterhoek   Duurzaam4life en mede oprichter van coö-
               steeds duurzamer wordt, lijkt het nog niet       peratie Synprofect. Willemsen is met deze
               bij alle partijen in de regio gemeengoed         bedrijven onderweg om duurzaamheid
               te zijn. Bedrijven stoeien nog te vaak met       gestalte te geven en rendement te behalen.
               het wanneer en hoe meent Martin Stor,            Hij is ervan overtuigd waarde met duur-
               directeur van het Achterhoeks Centrum            zaamheid te creëren door samenwerkings-
               voor Technologie. “De discussie over duur-       verbanden aan te gaan. “Slim gebruikmaken
               zaamheid is niet nieuw. In de jaren ‘90 werd     van elkaars reststromen, clustervorming en
               milieu al als een kans gezien. Bedrijven die     innovatie zijn belangrijke ontwikkelingen
               daarmee bezig waren, hadden toen ook             om duurzaamheid levensvatbaar te maken.
               succes. Het probleem is echter de planning       Duurzaamheid levert aan de opbrengsten-
               en het geld. Het blijft een investering en       kant bijvoorbeeld op dat je beter toegang
               duurzaamheid moet bij je bedrijf passen.”        krijgt tot bepaalde markten. Bovendien leidt
               Otto Willemsen is het hiermee eens.              het tot beter risicomanagement, gaan de ar-
                                                                beidskosten omlaag en levert het materiaal-
                                                                en energiebesparing op. Én medewerkers
                                             Gerrit Kamphuis    zijn trotser op hun bedrijf.”

                                                                Kosten óf investering?
                                                                Harry Drenth, directeur van Klein Poelhuis
                                                                Installatie, ziet zeker kansen voor duurzaam-
                                                                heid, maar merkt dat de woningmarkt lijdt
                                                                onder de crisis. “Met ons bedrijf investeren
                                                                wij in innovatieve en energiebewuste
                                                                concepten. Hoewel iedereen het belang van
                                                                het verduurzamen van woningen inziet, zijn
                                                                kopers prijsgericht en investeren ze nauwe-
                                                                lijks. Ze vinden de terugverdientijd te lang.
                                                                Bovendien verloopt het financieringstraject
                                                                moeizaam vanwege de vele voorwaarden.
                                                                Ik ben geen voorstander van allerlei
                                                                subsidieregelingen, maar het is belangrijk
                                                                stappen te maken en te stimuleren.”

                                                                Ook Patrick Grijsen vindt het teleurstel-
                                                                lend dat een groot deel van zijn klanten
                                                                een keuze maakt op basis van alleen de
                                                                laagste prijs. Waar overheden voorop willen
                                                                lopen en zeggen dat zij duurzaamheid




08      het ONDERNEMERS BELANG
Achterhoek




             het ONDERNEMERS BELANG   09
Interview

                                  Bram Klomps                                             Otto Willemsen




                                                                                                                                                  Harry Drenth




            belangrijk vinden, komt het vaak voor              de huidige prijzen duurzame apparatuur te        in die markt. Steeds meer klanten vragen
            dat er bij laagconjunctuur niet meer naar          plaatsen in nieuwbouwwoningen.”                  bijvoorbeeld bij kantoorpanden naar het
            duurzaamheid wordt omgekeken. “Grijsen             Dit brengt het gesprek op de huidige             energielabel.”
            Park & Straatdesign ziet duurzaamheid als          crisis. De markt zit op slot en financieren is   Martin Stor en Otto Willemsen vragen zich
            een must. Wij vinden het belangrijk om             moeilijk. Bovendien is de verwachting dat        af hoe we concreet iets kunnen betekenen
            rekening te houden met mens en milieu en           de energie duurder wordt. De tafelgenoten        in de Achterhoek met de adviezen die zijn
            willen dit ook uitstralen. De overtuiging is       zijn het met elkaar eens dat consumenten         uitgesproken. Willemsen: “Met name in de
            dat duurzaamheid op termijn loont. Uitein-         bewuster moeten worden van het energie-          driehoek van financiële dienstverleners,
            delijk weten opdrachtgevers ons te vinden.         verbruik. Om het gedrag van particulieren        energiemaatschappijen en de burger willen
            Zo heeft Grijsen bijvoorbeeld een opdracht         te beïnvloeden, is het volgens Grijsen en        we een verandering teweeg brengen. Bij
            gekregen waarbij populieren moesten                Kamphuis van belang dat je praat over            transities en verandering draait het om
            worden gekapt, met het doel om deze te             beleving en niet over techniek. Patrick          visie, noodzaak, het kunnen doen en het
            hergebruiken voor banken. Dankzij onze             Grijsen: “Dat geldt ook voor je eigen men-       nemen van kleine stapjes. Met name die
            duurzame bedrijfsvoering hebben we die             sen. Ik merk aan onze medewerkers dat ze         noodzaak ontbreekt nog. Hoe kunnen we
            opdracht gekregen. Dat geeft voldoening.           bewuster worden en dat zie je ook terug in       dat veranderen?”
            Ik vind het mooi dat je op die manier wat          hun gedrag.”
            terugkrijgt voor je bedrijfsvoering.”                                                               Beleving staat centraal
                                                               Realiseren van verduurzaming                     “Zoals ik al aangaf, vind ik het belangrijk
            “Herkenbaar”, reageert Bram Klomps, direc-         Welk advies geven we aan ondernemers,            dat we aandacht besteden aan beleving”,
            teur van Bouwbedrijf Klomps. “Wij hebben           woningcorporaties en overheid, vraagt Mar-       stelt Kamphuis. “Neem nou de autobranche.
            ook veel te maken met innovaties. Je ziet          tin Stor zich af. Bram Klomps stelt dat het      Daar worden duurzame auto’s ontwikkeld,
            dat je als bedrijf geselecteerd wordt door         belangrijk is dat je mensen eerst aan tafel      die toch heel mooi zijn.” De ondernemers
            een opdrachtgever, die ook de ambitie voor         hebt. “Een duurzame woning is duurder dan        herkennen zich hierin en geven aan dat je
            duurzaamheid uitstraalt. Om succesvol te           een gewone woning. In het klantgesprek           geen producten, maar nieuwe concepten
            zijn, dien je als bedrijf hierin wel voldoende     lichten we de voordelen en de waarde van         verkoopt. Patrick Grijsen reageert: “Bij
            tijd te investeren. Hoe ga je bijvoorbeeld         de verplichte energie-investering toe in         Grijsen Park & Straatdesign verkopen we
            cradle-to-cradle inpassen in woningen? Als         relatie met de hogere investering.” Gerrit       ook beleving. Ik verkoop geen bank, maar
            je voor het eerst met een duurzaam project         Kamphuis adviseert om de regeldruk vanuit        veiligheid en rust in een park. Wat ik mooi
            te maken hebt, gaat er veel tijd zitten in het     de overheid te verlagen. “Bedrijven moeten       vind, is dat ontwerpers ook steeds meer op
            opdoen van kennis. Harry Drenth knikt in-          veel aantonen. Als je koploper wilt zijn, ben    die manier kijken. Dat houdt je scherp.”
            stemmend. “Ervaring met duurzaamheid is            je erg veel geld aan stichtingskosten kwijt.
            belangrijk voor vervolgprojecten. Natuurlijk       Je ziet de overheid landelijke richtlijnen       Halverwege het gesprek schuift Nico Wis-
            investeer je in tijd en geld, maar het levert je   bepalen, metingen worden gedaan door             sing (Green Ontwerp) aan tafel. Dit geeft
            veel op in de toekomst.”                           organisaties als TNO en de innovatie, het        de discussie even een andere kijk op duur-
                                                               samenwerken en daardoor tot slimme               zaamheid, op landschapsinrichting. Nico
            Gerrit Kamphuis van Installect Eco Office          oplossingen komen, liggen bij de onder-          Wissing heeft vorig jaar de gouden medaille
            benadrukt het belang van het nemen van             nemers.” Martin Stor: “Is het dan een idee       behaald tijdens de Gardening Worldcup in
            initiatieven. “Hoewel de overheid niet altijd      om als ondernemer zelf de metingen te            het Japanse Nagasaki en heeft een eigen
            meewerkt, heeft het me nooit weerhouden            gaan registreren? Wellicht biedt dit moge-       visie op landschapsinrichting, woningbouw
            om te innoveren. Alleen dan bereik je              lijkheden om lokaal suggesties te doen.”         en vernieuwende architectuur. “In mijn
            wat.” Kamphuis heeft ruime ervaring                Harry Drenth betwijfelt deze mogelijkheid        ontwerpen ligt de nadruk op het vormen
            in energieopslag, warmtepompen en                  vanwege de complexe regelgeving en               van een organisch geheel tussen huis, tuin
            klimaatbeheersingssystemen en adviseert            het gebrek aan financiële middelen. “Wel         en landschap en op het gebruik van eerlijke,
            op het gebied van comfort en met oog voor          ben ik van mening dat je als ondernemer          duurzame materialen. Ik wil vernieuwend
            het milieu. “Door duurzaam te financieren          nu moet meedenken in het beleid van de           denken over groene toepassingen en
            zijn er absoluut mogelijkheden om tegen            toekomst. En ik zie goede ontwikkelingen         materialen als zijde, beton, staal, glas, bio-




10   het ONDERNEMERS BELANG
kunststof en hout. Die vernieuwing probeer              zijn volgens Kamphuis erg belangrijk. “Ons             zijn van het milieu dat ze het kunnen uit-
ik tussen de oren van mensen te krijgen.                bedrijf heeft een specifieke warmtepomp                dragen naar onze leveranciers en partners.
Ook in de Achterhoek hebben we een                      voor de renovatiemarkt ontwikkeld, waarbij             Mijn ultieme droom is dat we geleverde
prachtig landschap, een goede moraal en                 de restwarmte weer wordt gebruikt. Helaas              producten na 10 jaar weer kunnen ophalen,
een grote maakindustrie. Het is belangrijk              doet de overheid niets met ontwikkelingen.             opknappen zodat ze er weer als nieuw
om kruisverbanden te leggen, wat een                    Timing is naar mijn idee erg belangrijk.”              uitzien (zonder slijtage) en verkopen.”
stimulans is voor de economie.”                                                                                Nico Wissing: “De consument bewust
                                                        Toekomstvisie                                          maken over de impact van zijn handelen.
Stimuleren regionale economie                           De complexe regelgeving en crisis zijn ont-            Maak het inzichtelijk. Er zijn goede
Ook Otto Willemsen is voorstander van het               wikkelingen, die de gesprekspartners niet              alternatieve producten, maar helaas weet
stimuleren van de regionale economie met                hebben weerhouden van innovatie en het                 de verkopende partij dat niet altijd. Voor
duurzaamheid. “Ik vraag me af waarom we                 verder ontwikkelen van duurzaamheid. Wat               mijzelf denk in dat ik over drie jaar meer
het geld, dat we besteden aan energie, niet             de ontwikkelingen ook mogen brengen,                   gebruik maak van solar en het afdekken
in de regio behouden. Je kunt bijvoorbeeld              de ondernemers hebben zo hun ideeën                    van daken met groen. Ik hoop dat er meer
windmolens gebruiken om geld mee te                     over de toekomst. Martin Stor is benieuwd              gebruik wordt gemaakt van het landschap,
verdienen. Uit een berekening blijkt dat                naar de toekomstvisie van iedereen op zijn             op de manier zoals het vroeger ging.
we met z’n allen 216 miljoen euro energie               organisatie en de Achterhoek over drie jaar.           Bovendien moet je producten zo maken
uitgeven in de Achterhoek (excl. energiebe-             Harry Drenth bijt het spits af: “Ik hoop dat           dat consumenten er makkelijk aan kunnen
lasting en btw). Je kunt energie besparen en            ons bedrijf voor 50% werkzaam is in duur-              komen.”
de rest zelf opwekken. Denk hierbij aan het             zame projecten. Verder wil ik de beleving
gebruik van zonnepanelen op een beschik-                in ons bedrijf en in de markt uitbouwen.               Gerrit Kamphuis vindt dat er al stappen
baar dak voor stroom en mest uit de over-               Intern hebben we al stappen gezet in het               zijn gemaakt. “Drie jaar geleden had ik niet
schotten voor gas. Voor de stroom hebben                kantoorpand, de verlichting en het vermin-             verwacht dat we hier zouden staan. De
we naast zonnepanelen bijvoorbeeld nog                  deren van de vrachtwagenbewegingen. Wel                succesformule is volgens mij om autonoom
120 windmolens nodig om de Achterhoek                   wil ik in het autopark een stap maken naar             te blijven en kwaliteit te leveren. Die
100% van duurzame energie te voorzien.                  duurzaamheid. Dat is nu nog een behoor-                beweging zie ik ook in het bufferen van
Voor een volledige transitie is een mix van             lijke kostenpost. En tot slot wil ik meegaan           energie in de grond. We gaan er naartoe
duurzame bronnen nodig en het levert geld               in de nieuwste technieken en kansen en het             dat mensen zich nog veiliger voelen. Ik
op voor de regio als geheel. Per jaar ben je            personeel daarin meenemen. Bram Klomps                 verwacht dat duurzaamheid blijft en steeds
dan 150 miljoen euro kwijt in plaats van 216            reageert: “Ik verwacht dat de huidige in-              meer betaalbaar wordt.”
miljoen met elkaar. Je kunt zo een gezonde              novaties over drie jaar de normaalste gang
impact hebben en de regionale economie                  van zaken zijn. Persoonlijk wil ik nog een             Dat duurzaamheid blijft en verder zal
bevorderen.” Gerrit Kamphuis ziet hierin                slag maken in cradle-to-cradle en hoop ik              groeien, is voor Otto Willemsen een feit.
kansen: “Dit kun je voor elkaar krijgen als je          dat de markt hiervoor openstaat. Maar ik               “Alles draait om innovatie en slim samen-
de kleine vlekjes met elkaar gaat koppelen.             heb het gevoel dat dat wel gaat gebeuren.              werken. Ook denk ik dat we steeds meer
Je moet het uit gaan rollen en daarmee                  Bovendien vind ik dat we zuiniger moeten               initiatieven gaan faciliteren. De Achterhoek
andere problemen oplossen zoals het                     worden op grondstoffen.”                               heeft naar mijn idee over drie jaar meer dan
biovergistingsprobleem.”                                Ook Patrick Grijsen heeft nog wensen en                10% duurzame energie en er verschijnen
                                                        doelen op het gebied van duurzaamheid.                 meer zonnepanelen en windmolens.”
Iedereen aan tafel is het erover eens dat               “Over drie jaar wil ik op niveau 5 staan van           Volgens Martin Stor is samenwerking ook
er meer gebruik gemaakt kan worden                      de CO²-bewust prestatieladder (we staan nu             de enige manier om een groei van duur-
van reststromen. Harry Drenth: “Er zijn                 op niveau 3). Dat geldt ook voor bedrijven             zaamheid teweeg te brengen. Hij besluit:
zeker mogelijkheden. Je ziet alleen een                 waarmee we samenwerken. Ik streef ernaar               “We zijn een goede weg ingeslagen en ik zie
uitgebreide, politieke discussie over het               tegen die tijd geen hardhout meer te                   jullie graag over drie jaar terug om te kijken
verdienmodel, waardoor het nemen van be-                gebruiken en ik het zou geweldig vinden                of alle plannen zijn gerealiseerd. Ik heb er
slissingen lang duurt.” Marktontwikkelingen             wanneer onze medewerkers zich zo bewust                alle vertrouwen in.”



                                          Martin Stor                                                  Nico Wissing                                             Patrick Grijsen




                                                                                                                                            het ONDERNEMERS BELANG         11
Bedrijfsreportage                                                                                                  Tekst: Frieda Tax • Fotografie: Heidi Otten




                                                                                                   Niemand heeft in feite een eigen werkplek.”
Rabobank Graafschap-Midden: blij met Het Nieuwe Werken                                             Er volgt een rondleiding. De grote open
                                                                                                   ruimtes vallen op. En ook de bureaus, die in



‘Je ervaart dagelijks
                                                                                                   groepjes staan opgesteld. In ‘wolken’, noemt
                                                                                                   Smeenk. “Een belangrijk onderdeel van Het
                                                                                                   Nieuwe Werken is dat niemand een vaste
                                                                                                   eigen werkplek heeft. Zodra je op kantoor
                                                                                                   komt, zoek je een plek. Maar je startpunt is in


de voordelen’                                                                                      principe je ‘wolk’, zodat de afdelingen toch
                                                                                                   enigszins bij elkaar blijven.” Ook talloze an-
                                                                                                   dere kenmerken passeren de revue. De aan-
                                                                                                   dacht die is besteed aan de geluidsdemping
                                                                                                   bijvoorbeeld. Zodat iedereen ongestoord



                                                  D
            Plaats en tijd onafhankelijk werken              e verhuizing van de adviesafdelin-    kan werken, ook al zit je in de wolk bij elkaar
                                                             gen naar het nieuwe hoofdkantoor      en wordt er veel gebeld. Of de concentra-
                                                             aan de Ambachtstraat 4 in             tieplekken, bibliotheek, vergadertafels op
            is voor Rabobank Graafschap-Midden
                                                  Doetinchem was voor Rabobank Graafschap-         de afdelingen en de pantry’s, waar men
                                                  Midden aanleiding om definitief over te          elkaar treft voor een kort overleg of waar tus-
            tegenwoordig de normaalste zaak       stappen op Het Nieuwe Werken. “Een nieuw         sendoortjes worden genuttigd. “Wij wilden
                                                  gebouw is natuurlijk de ideale situatie. Je      dat zowel de klant als de medewerkers Het
            van de wereld. Al was het voor de     kunt het precies op de goede manier inrich-      Nieuwe Werken als een voordeel zouden
                                                  ten. Maar met alleen een mooi pand ben je        gaan zien. Maar zonder er te krampachtig
            meeste medewerkers en zelfs voor      er niet”, zegt statutair directeur Ben Smeenk.   mee om te gaan”, vertelt Smeenk. Terugko-
                                                  Om er meteen aan toe te voegen: “In de           mend in het directiekantoor: “Vandaar ook
            de directie eerst even wennen, in-    basis is Het Nieuwe Werken het werken op         deze kamer. Als directie wilden wij ook in het
                                                  de manier die het beste bij de situatie van de   concept meegaan. Maar toen we ons gingen
            middels hebben de voordelen de        klant past.”                                     oriënteren, ontdekten we dat het voor een
                                                                                                   directie niet altijd werkt. Zo’n 80 procent
                                                  Wolk                                             van mijn tijd zit ik in vertrouwelijk overleg.
            overhand. “Het is ook gewoon een
                                                  De afspraak met Ben Smeenk is op zijn            De klant verwacht bij een directeur dan een
                                                  kamer. Een lach. “Want eigenlijk hoort zo’n      kamer en geen spreekkamer.”
            kwestie van doen.”                    kamer niet bij Het Nieuwe Werken.
                                                                                                   Laptop
                                                                                                   Toch zijn de directiekamers niet alleen voor
                                                                                                   de directeuren. Smeenk: “Als wij er niet zijn,
                                                                                                   mag iedereen deze kamer gebruiken.




12   het ONDERNEMERS BELANG
Wij hanteren hier agendadiscipline. Dus
iedereen kan in mijn agenda zien waar ik
wanneer ben. Ook als ik thuis werk, staat dat
erin. Met mijn mobiele nummer erbij.”
Even verderop zit Rob Bos met een laptop
aan de vergadertafel. “Laten we naar de
pantry gaan, dan storen we niemand.”
Onderweg legt de manager Zakelijke
Relaties uit dat collega’s onderling dit soort
afspraken maken. “Kijk, ik werk vanaf een
laptop. Doorgaans aan de vergadertafel.
Zo houd ik de vaste werkplekken vrij.”
Over Het Nieuwe Werken is de leiding-
gevende ‘superenthousiast’. “Je ervaart
dagelijks de voordelen. Door de openheid
spreek je collega’s die je anders niet snel
treft, dat werkt heel verfrissend.” En als
leidinggevende ervaart hij dat hij meer van
zijn mensen meekrijgt, dan toen hij nog een
eigen kamer had.
                                                                                                                                            Steven Wals (l), Berrie Nas (m) en Rob Bos
Geen verrassing
Voor Steven Wals, accountmanager Private
Banking, kwam Het Nieuwe Werken niet als
een verrassing. “Als adviseurs waren wij al       De keerzijde is evenwel dat werken en                 bereikbaar en met de e-mail bij de hand is
gewend om flexibel op te treden. Als een          privé steeds meer in elkaar overvloeien.              het nog makkelijker om korte vragen snel
klant ’s avonds thuis wil afspreken, doe ik       “Je checkt ’s avonds je mail, je pakt de              te beantwoorden. Ik merk dat de klant ons
dat. Het verschil is dat het nu geformaliseerd    telefoon op als je vrij bent en je bent               nu makkelijker mobiel benadert.”
is.” Dat zegt Berrie Nas ook. Bij de Rabobank     snel geneigd om teveel te werken. Het is              Het goed faciliteren van de medewerkers
is hij Senior Accountmanager Grootzakelijk        belangrijk om voor jezelf dus grenzen te              heeft volgens directeur Ben Smeenk nog
en dat betekent dat hij met veel klanten om       stellen.”                                             andere redenen, zoals het papierloos
tafel zit. “Het is nu professioneler, benoemd                                                           willen werken. “Tel uit wat je bespaart
en gefaciliteerd.” Vooral dat laatste blijkt in   Rob Bos houdt dit bij zijn mensen in                  als je de vergaderstukken niet uitprint,
de praktijk een groot pluspunt. Nas: “In het      de gaten. “Als ik zie dat medewerkers                 maar op de iPad hebt staan”, geeft hij als
oude kantoor zaten we ook vaak met veel           standaard ’s avonds laat of in het weekend            voorbeeld.
mensen in één ruimte, maar dan had men            werken, knoop ik een gesprek aan. Want                Eén vraag die de directeur regelmatig
er echt last van als ik een uur met een klant     als er structureel teveel wordt gewerkt, is           krijgt, pareert hij graag: Hoe controleer
aan de telefoon zat. Nu ga ik voor zo’n tele-     dat voor niemand goed.” Toch checkt Bos               je je mensen? Het antwoord: “Niet. Het
foongesprek naar een concentratieruimte.”         zelf ook regelmatig ’s avonds zijn e-mail,            Nieuwe Werken gaat ook om het vertrou-
Toch hebben beide accountmanagers wel             op de iPhone. “Na een dag vol afspraken               wen hebben in je mensen.” Oftewel om
even moeten wennen. “Met name de eerste           geeft mij dat juist rust. Maar het mag geen           ‘professionele arbeidsverhoudingen’, zoals
maand liep je met je pennen en papieren           gewoonte worden. Dus op vakantie gaat                 Berrie Nas het noemt. “Aan de ene kant
rond, op zoek naar een plek”, herinnert           de laptop niet mee!”                                  krijgen medewerkers flexibiliteit, aan de
Berrie Nas. “Een beetje met je ziel onder de                                                            andere kant verantwoordelijkheid.” “Daar
arm. Maar na een maand was dat gevoel             Geen controle                                         moet je goed mee omgaan”, vult Ben
 weg.” Steven Wals: “Vooral dat je geen vaste     Voor het welslagen van Het Nieuwe                     Smeenk aan. “Want uiteindelijk sta je voor
  werkplek hebt, viel mij de eerste weken         Werken is een goed uitgerust gebouw                   de klant, dát is het doel.”
   tegen. Dat had ik niet verwacht. Zeker in      belangrijk, maar eveneens goede techni-
     het begin ben je snel afgeleid, maar na      sche faciliteiten. Bij de Rabobank zijn dit             Rabobank Graafschap-Midden
      een paar weken heb je je draai weer         onder meer iPhones, iPads en laptops. “Als              Ambachtstraat 4
      gevonden.”                                  ik thuiswerk, log ik via de laptop in op het            7005 AM Doetinchem
                                                  teleportaal”, geeft Steven Wals aan. Berrie             T 0314 - 63 94 44
     Thuiswerken                                  Nas: “Ook de klant heeft er voordeel van.               info@graafschap-midden.rabobank.nl
      Wat ook bij Het Nieuwe Werken hoort,        Met een mobiele telefoon zijn wij beter                 www.rabobankgraafschapmidden.nl
      is thuiswerken. Immers: tijd en plaats
       onafhankelijk werken betekent
        ook thuis, ’s avonds of zelfs in het        Het Nieuwe Werken
         weekend werken. Volgens Steven             ‘Plaats en tijd onafhankelijk werken’ is het credo van Het Nieuwe Werken. Bij Rabobank Graafschap-Midden bete-
          Wals een kans, maar óók een               kent dit flexibele werktijden, geen vaste werkplekken, maar ook: clean desk policy, papierloos werken (digitaal ar-
           valkuil. “Vanmiddag moet ik even         chiveren), digitaal vergaderen en agendadiscipline. Eten achter het bureau is er niet bij en de Rabomedewerkers
            de deur uit voor een bezoekje           hebben als ‘verplichting’ dat zij twee dagen per week bij de bank zijn, om zo feeling te houden. De Rabobank
             aan het ziekenhuis met mijn            deelt graag de do’s en don’ts met ondernemers die Het Nieuwe Werken overwegen. Alvast enkele do’s: betrek de
               schoonvader. Dat kan ik nu           werknemers bij de veranderingen, begin tijdig met communiceren, manage de verwachtingen (het is echt voor
                gewoon doen, want die tijd          iedereen wennen) en zorg voor maatwerk (niet alles moet). En het belangrijkste: vooral durven doen!
                  haal ik dan later weer in.”




                                                                                                                                        het ONDERNEMERS BELANG                  13
Bedrijfsreportage
Werkgevers aan de slag met                                                                                              ook dat het Werkcentrum na plaatsing de werk-
                                                                                                                        gever, indien dit wordt gewenst, ondersteunt.
Werkcentrum de Liemers                                                                                                  Het bedrijf kan bovendien bij de werkgevers-
                                                                                                                        adviseurs van het Werkcentrum terecht voor al-
                                                                                                                        lerlei praktische vragen, waarvoor de werkgever



                I
                     n Werkcentrum de Liemers worden werk-                                                              zelf niet meteen een oplossing heeft. Dit kunnen
                     zoekenden en jongeren uit het onderwijs in                                                         bijvoorbeeld personeelsvraagstukken zijn.
                     korte tijd geschikt gemaakt voor een baan       gevoerd. Met de eerste                             Partners in het Werkcentrum de Liemers zijn
                bij bedrijven en instellingen. Het Werkcentrum       groep bedrijven wordt daarom bin-                  Quadraam Gelderse Onderwijs Groep, ROC
                is eind vorig jaar gestart en hanteert een strikt    nenkort een samenwerkingsovereenkomst ge-          RijnIJssel en Pactum Jeugd- en opvoedonder-
                zakelijke, werk- en praktijkgerichte aanpak.         sloten. De kern hiervan is dat het Werkcentrum,    steuning. Deze partners zijn ook betrokken bij
                                                                     zonder kosten voor de deelnemende bedrijven,       het Werkcentrum in de stadsregio Arnhem.
                Steeds meer werkgevers zien de voordelen             mensen zodanig traint dat zij met een minimum      Daarnaast wordt nauw samengewerkt met
                hiervan, zo blijkt uit de gesprekken, die de afge-   aan risico voor de werkgever bij een bedrijf aan   onder andere gemeenten en werkgeversorga-
                lopen periode met bedrijven en instellingen zijn     de slag kunnen. Onderdeel van de afspraken is      nisaties.




U bent al op de Duitse                                   Wij bieden begeleiding aan bedrijven uit het midden- en kleinbedrijf op technisch
markt actief maar wilt                                   gebied, machinebouw etc. die zich op de Duitstalige markt (willen) richten en daarbij
uw activiteiten daar                                     voor een of meerdere aspecten deskundige hulp kunnen gebruiken.
optimaliseren.

U wilt uw verkoopgebied                                  Bedrijfsondersteuning en advies
uitbreiden naar Duitstalige
                                                         door een Duitse ingenieur. Speciaal voor producenten van machines en
gebieden (Bondsrepubliek
                                                         technische producten.
Duitsland, Oostenrijk,
Zwitserland).
                                                          E: mail@zemso.de
Hierbij ondersteunen                                      www.advies.zentner-machinesolutions.com
wij u graag.                                              Tel.: 0315 - 64 14 82




                                                                                                                                               gratis
                                                                                                                                              toegang




      Kom naar de KvK-
      Overnamedag 2012.
            Bedrijf kopen of verkopen?
            Volg presentaties over alles waar u mee te maken krijgt en stel uw vragen op de informatiemarkt.

            Datum:          donderdag 10 mei 2012 van 19.00 - 22.30 uur
            Locatie:        Hotel Duiven bij Arnhem A12 (Van der Valk)

            Meld u nu aan op www.kvk.nl/overnamegelderland




14      het ONDERNEMERS BELANG
Tekst: Jessica Schutten • Fotografie: Heidi Otten                                                                            Bedrijfsreportage

                                                                                           VitaMee helpt organisaties vitaal te maken


                                                                                           “We brengen
                                                                                                belangen bij
                                                                                                                     elkaar”
Gezonde organisaties zijn altijd in beweging. VitaMee uit Lichtenvoorde is in 2005
                                                                                                       gedrag en beleving, ontstaat uiteindelijk
gestart door Sandra Luijmes met als doel organisaties en mensen te stimuleren                          een vitale organisatie. Sandra Luijmes: “Een
                                                                                                       organisatie waar mensen graag en met
in hun ontwikkeling. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot zes specialisten, die                    plezier werken en dat maakt een organisatie
                                                                                                       aantrekkelijk. Medewerkers zijn energiek, het
werken vanuit een overtuiging dat plezier en prestatie samengaan. “Als mensen                          ziekteverzuim is laag en klanten zijn tevreden.
                                                                                                       Onze specialisten staan voor de kernwaarden
als één geheel opereren, ontstaat een vitale organisatie.”
                                                                                                       dichtbij, helder, ambitieus en persoonlijk. We
                                                                                                       vinden het belangrijk deze waarden en ons



V
          itaMee biedt Achterhoekse bedrijven       immers de cultuurdragers. Want waarom zijn         trotse gevoel uit te stralen. En dat willen we
          oplossingen voor alle facetten van        medewerkers minder proactief en is het ziekte-     ook bereiken bij onze klanten, de bedrijven en
          P&O op zowel strategisch, tactisch        verzuim hoog? Dat kan te maken hebben met          organisaties in de Achterhoek. Om zo waarde
als operationeel niveau. “Een organisatie           de werksfeer of de managementstijl. Is van         toe te voegen aan de groei van de regio.”
benadert ons meestal met een concrete               medewerkers duidelijk wat er van hen wordt
vraag als een te hoog ziekteverzuim of het          verwacht? Het is uitermate belangrijk dat de
gemis van proactiviteit bij medewerkers”,           visie en missie bekend zijn en worden uitge-        VitaMee
vertelt eigenaresse Sandra Luijmes. “Uiteraard      dragen door de directie en leidinggevenden.”        Beenengang 8
pakken we dit vraagstuk of de pijnplek aan en                                                           7131 DA Lichtenvoorde
ondersteunen en adviseren we de klant hierbij.      Aandacht                                            T 0544 - 35 30 00
We merken daarbij vaak dat een probleem             Luijmes heeft voorafgaand aan de oprichting         F 0544 - 35 38 99
gesignaleerd wordt in de uitvoering, maar           van VitaMee de nodige werkervaring in het           www.vitamee.nl
dat de oorzaak op strategisch niveau ligt. Op       bedrijfsleven opgedaan. Hierdoor weet zij           info@vitamee.nl
de lange termijn is dan meer nodig om een           uit ervaring dat medewerkers en leiding-
organisatie vitaal te krijgen. Het invoeren van     gevenden het niet makkelijk vinden om met
competentiemanagement en functieprofielen           elkaar de dialoog aan te gaan over drijfveren
is zo’n voorbeeld, waarbij het succes afhangt       en behoeftes. “Wij brengen beide partijen
van de manier van leidinggeven. Natuurlijk is       bij elkaar want uiteindelijk willen we een
het van belang dat zaken worden vastgelegd,         win-win situatie creëren.” VitaMee heeft
maar de omgang met de mensen bepaalt het            hiervoor diverse mogelijkheden en expertise
succes. Het is van belang verwachtingen en          in huis in de vorm van trainingen, persoonlijke
vaardigheden helder en duidelijk te maken.”         gesprekken en coaching. “Daarbij staat voorop
                                                    dat mensen van elkaar leren en vertrouwen in
Leiderschapsontwikkeling                            elkaar hebben. We merken dat managers en
VitaMee is gespecialiseerd in de verbinding         medewerkers enthousiast meewerken aan een
van talent en cultuur in organisaties en richt      verandering. Door praktijkgericht bezig te zijn,
zich op sociale innovatietrajecten, waarbij het     spreek je hen aan. We hebben aandacht voor
draait om de ontwikkeling van leiderschap.          het individu en het proces.”
Luijmes: “Onze aanpak kenmerkt zich door
een vertaalslag te maken van visie en missie        Waarde toevoegen
naar daaraan gerelateerde doelen, prestaties,       Doordat VitaMee samenhang brengt tussen
gedrag en ontwikkeling van mensen. We gaan          aan de ene kant strategie en aan de andere
in gesprek met de directie en het MT. Zij zijn      kant organisatiestructuren, werkprocessen,




                                                                                                                                     het ONDERNEMERS BELANG   15
ABN AMRO BEDRIJVEN
                                           ARNHEM
                                                        Benieuwd naar onze aanpak? Bel uw
                                                        relatiemanager Hans Reussing 026-3547752
                                                        of kijk op abnamro.nl/zakelijk/bedrijven




                                                    Dealer van Opel en Chevrolet
                                               James Wattstraat 20, 6902 PR ZEVENAAR
                                                      info@autobleekstein.nl
                                                  Tel: 0316-331941
                                                www.autobleekstein.nl




                           Frieda Tax
                                 Teksten    Autobedrijf Brandon Zevenaar
                                            Delweg 12, Zevenaar - 0316-331155 - info@brandon.nl




   van Didamsestraat 16
       Munsterstraat 28
     6901 AX Zevenaar
           HC
        t 0316 34 34 50
       m 06 201 33 664
info@friedataxteksten.nl
                                           www.brandon.nl
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212

More Related Content

What's hot

Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212
Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212
Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312HetOndernemersBelang
 
Ondernemers Belang Drenthe
Ondernemers Belang DrentheOndernemers Belang Drenthe
Ondernemers Belang DrentheErikdavids
 
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 01 2012HetOndernemersBelang
 
Een boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijven
Een boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijvenEen boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijven
Een boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijvenMirror Wise
 
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers DefR042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers DefJohanKraaijinga
 
R065 0111 Hob Zuid Limburg
R065 0111 Hob Zuid LimburgR065 0111 Hob Zuid Limburg
R065 0111 Hob Zuid Limburgmanagerbob
 
R065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg ZuidR065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg Zuidmanagerbob
 
R065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg ZuidR065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg Zuidmanagerbob
 
R070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob WbnR070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob Wbnmanagerbob
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312HetOndernemersBelang
 
Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...
Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...
Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...Martijn van Rossum
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212HetOndernemersBelang
 
R027 0409 Hob Werv
R027 0409 Hob WervR027 0409 Hob Werv
R027 0409 Hob Wervhenkronda
 

What's hot (20)

Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Bergen op Zoom Roosendaal 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212
Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212
Magazine Het Ondernemersbelang de Baronie 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
 
Ondernemers Belang Drenthe
Ondernemers Belang DrentheOndernemers Belang Drenthe
Ondernemers Belang Drenthe
 
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 01 2012
 
Een boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijven
Een boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijvenEen boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijven
Een boekje om te delen, 25 verhalen van sociaal innovatieve bedrijven
 
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers DefR042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
 
R065 0111 Hob Zuid Limburg
R065 0111 Hob Zuid LimburgR065 0111 Hob Zuid Limburg
R065 0111 Hob Zuid Limburg
 
R065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg ZuidR065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg Zuid
 
R065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg ZuidR065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg Zuid
 
R070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob WbnR070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob Wbn
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Oss Bernheze 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
 
Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...
Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...
Your Talent – Zorg: DOT, DBC's, Social media, Zorgregistratie, EPD, Cultuurom...
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Brabant Noord 0212
 
R027 0409 Hob Werv
R027 0409 Hob WervR027 0409 Hob Werv
R027 0409 Hob Werv
 

Similar to Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212

R042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek LiemersR042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek LiemersJohanKraaijinga
 
R065 0410 Hob Limburg Zuid
R065 0410 Hob Limburg ZuidR065 0410 Hob Limburg Zuid
R065 0410 Hob Limburg Zuidmanagerbob
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 01 2012HetOndernemersBelang
 
Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011
Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011
Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011JohanKraaijinga
 
R065 0211 Hob Limburg Zuid
R065 0211 Hob Limburg ZuidR065 0211 Hob Limburg Zuid
R065 0211 Hob Limburg Zuidmanagerbob
 
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel 01 2012HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei 0312
Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei  0312Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei  0312
Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei 0312HetOndernemersBelang
 
Ondernemersbelang Groningen 4 2011
Ondernemersbelang Groningen 4 2011Ondernemersbelang Groningen 4 2011
Ondernemersbelang Groningen 4 2011Jootje1963
 
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012HetOndernemersBelang
 
R070 0210 Moerdijk
R070 0210 MoerdijkR070 0210 Moerdijk
R070 0210 Moerdijkmanagerbob
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014HetOndernemersBelang
 

Similar to Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212 (20)

R042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek LiemersR042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek Liemers
 
R065 0410 Hob Limburg Zuid
R065 0410 Hob Limburg ZuidR065 0410 Hob Limburg Zuid
R065 0410 Hob Limburg Zuid
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Duin en Bollenstreek 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Amsterdam 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Tilburg 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Stedendriehoek 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 01 2012
 
Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011
Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011
Ondernemersbelang Graafschap Liemers 2e Editie 2011
 
R065 0211 Hob Limburg Zuid
R065 0211 Hob Limburg ZuidR065 0211 Hob Limburg Zuid
R065 0211 Hob Limburg Zuid
 
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Friesland 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Ouder Amstel 01 2012
 
Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei 0312
Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei  0312Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei  0312
Magazine Het Ondernemersbelang de Noordelijke Maasvallei 0312
 
Ondernemersbelang Groningen 4 2011
Ondernemersbelang Groningen 4 2011Ondernemersbelang Groningen 4 2011
Ondernemersbelang Groningen 4 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 01 2012
 
R070 0210 Moerdijk
R070 0210 MoerdijkR070 0210 Moerdijk
R070 0210 Moerdijk
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
 

More from HetOndernemersBelang

Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordMagazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordHetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312HetOndernemersBelang
 

More from HetOndernemersBelang (20)

Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordMagazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant Noord 0312
 

Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212

  • 1. NR. 2 2012 ACHTERHOEK-LIEMERS Duurzaamheid in de Achterhoek ‘Met samenwerkingsverbanden kun je waarde creëren’ Het Commerciële Huis Rabobank Graafschap-Midden: Anton Tijdinkschool en bedrijfs- Communiceren zonder logo’s ontwikkelt nieuwe methode blij met Het Nieuwe Werken leven slaan handen ineen •••••••••••••••• WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL
  • 2. Eigentijdse advocatuur met een Achterhoekse nuchterheid Bent u als ondernemer of particulier op zoek naar juridische bijstand? Kies voor eigentijdse advocatuur met een Achterhoekse nuchterheid: • advies op maat • informeel contact • korte lijnen • heldere werkwijze • duidelijke afspraken Ontdek de advocaten van SteentjesWoltersMulder. Bezoek onze website www.steentjeswoltersmulder.nl Zilverlinde 1 - Lichtenvoorde - Tel. (0544) 397 200 info@steentjeswoltersmulder.nl - www.steentjeswoltersmulder.nl
  • 3.
  • 4. het ONDERNEMERS Het Ondernemersbelang B E L A N G Achterhoek-Liemers verschijnt vijf keer per jaar. Inhoud HET COMMERCIËLE HUIS ONTWIKKELT NIEUWE METHODE Eerste jaargang, nummer 2, 2012 Iedereen heeft er profijt van wanneer mensen beter met elkaar communiceren. OPLAGE Het Commerciële Huis weet hoe je dat voor elkaar krijgt. Ewoud van der Leij heeft 5.000 exemplaren daarvoor een nieuwe manier ontwikkeld: de AAA methode. “Eerst contact, dan contract. Dat is de kracht van AAA’en.” Bondig beschrijft Ewoud van der Leij, eige- COVERFOTO naar van Het Commerciële Huis, de kern van de methode waarmee hij bedrijven Deelnemers rondetafelgesprek en instellingen helpt de communicatie met klanten en intern te optimaliseren. Fotografie: Heidi Otten UITGEVER 07 Wanneer bedrijven, in welke branche dan ook, merken dat er verbetering mo- gelijk is in de commerciële communicatie, dan kan met de drie A’s in de AAA- methode een belangrijke stap in de goede richting worden gezet. Novema Postbus 30 9860 AA Grootegast Weegbree 1 DUURZAAMHEID IN DE ACHTERHOEK: ‘MET SAMENWERKINGS- 9861 ES Grootegast VERBANDEN KUN JE WAARDE CREËREN’ T 0594 - 51 03 03 F 0594 - 61 18 63 De Achterhoek wil voorop lopen in duurzaamheid. Maar hoe ga je dat bevorde- info@novema.nl ren? Wat zijn de belemmeringen? En hoe ziet de toekomst eruit? Daar draait het www.novema.nl om tijdens het rondetafelgesprek in de Dru Fabriek in Ulft. Zeven ondernemers, die in hun bedrijfsvoering actief bezig zijn met duurzaamheid, laten hun licht EINDREDACTIE Hilde Groen h.groen@novema.nl 08 schijnen op de kansen voor de regio Achterhoek. “Het sleutelwoord is samen- werken.” T 0594 - 51 03 03 WEBSITE www.ondernemersbelang.nl RABOBANK GRAAFSCHAP-MIDDEN: BLIJ MET HET NIEUWE WER- KEN BLADMANAGER Johan Kraaijinga Plaats en tijd onafhankelijk werken is voor Rabobank Graafschap-Midden te- j.kraaijinga@novema.nl genwoordig de normaalste zaak van de wereld. Al was het voor de meeste T 0594 - 51 03 03 medewerkers en zelfs voor de directie eerst even wennen, inmiddels hebben de of 06 - 51 14 04 76 voordelen de overhand. “Het is ook gewoon een kwestie van doen.” VORMGEVING VDS Vormgeving! Drachten 12 DRUK D+L Printparnet, Bocholt ANTON TIJDINKSCHOOL EN BEDRIJFSLEVEN SLAAN HANDEN AAN DEZE UITGAVE WERKTEN MEE INEEN Gerrit Boer Jeroen Kuypers Bedrijven die op zoek zijn naar vakkrachten in kunststofbewerking en land- Marco Magielse bouwmechanisatie, hebben binnenkort een ‘vijver’ dichter bij huis. Want vanaf Gerard Menting het nieuwe schooljaar kunnen leerlingen van de Bedrijstakschool Anton Tijdink Heidi Otten in Terborg, zich ook in deze richtingen specialiseren. “Een verruiming en verrij- Gert Perdon king van wat wij hier doen”, zegt directeur Mike Broekhuizen over de uitbreiding Henk Roede (strip) Jessica Schutten André Staas – Comm’Art 26 van het opleidingsaanbod. Frieda Tax André Vermeulen Ruud Voest ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen, veranderingen van contactpersoon of afmeldingen kunt u per mail doorgeven aan Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl. Vermeldt svp ook de editie er bij, die vindt u bovenaan in het colofon. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van de advertenties. 02 het ONDERNEMERS BELANG
  • 5. Column ■ En verder Verkeerde beeldvorming 04 Nieuws Er gaat geen dag voorbij in Nederland of een of andere 06 TechnoZorg en IBG Architecten samen creatief en duurzaam ‘deskundige’ beweert iets wat door een andere ‘deskun- 15 VitaMee helpt organisaties vitaal te maken dige’ een dag later weer wordt tegengesproken. Zo weet 17 De Spoorallee: de plek voor een onderscheidend retailpark je nooit wat waar is. Wie heeft er nu gelijk? Ik weet het, 19 Gilde Software de waarheid bestaat niet, want zij is voor iedereen weer 21 Duurzaamheid op A18 Bedrijvenpark meer dan een modewoord anders. Maar toch, zwaarwegende beslissingen met 23 Museum en musical op weg naar passend onderkomen vergaande gevolgen worden niet zelden genomen op 25 Advies: De disfunctionerende werknemer: een goed dossier is basis van wat ‘deskundigen’ menen te moeten opmerken. meer dan het halve werk Niet zelden ook gaat het dan later hartstikke fout of 28 Column BeSite: Online bestellen en... ophalen! ontstaat er in de publieke opinie een verkeerd beeld. 29 De weg omhoog begint met inzicht Neem nou het gekrakeel over de pensioenen. Het beeld 30 Column Hiske Huiting: Echtheid is dat de pensioenfondsen door het ijs zijn gezakt door de 30 Column Doetinchemse Uitdaging: Inspiratie kost transpiratie! kredietcrisis, de bankencrisis en de eurocrisis. Sommige 31 Univé Oost wil ook bij bedrijven top of mind zijn pensioenfondsen gaan nu over tot verlaging van de uit- 32 Column BDO: Familieondernemers dempen de put als het kalf ver- keringen aan 65-plussers. Wie de positie van de pensi- dronken is oenfondsen bestudeert, ziet dat een kleine minderheid 33 Panel: Is sponsoring zinvol voor uw onderneming? van vooral bedrijfspensioenfondsen het uitstekend doet. 36 Kleinschaligheid is de kracht van Ondernemend Westervoort Zij hebben dekkingsgraden van 110 tot 130 procent. 39 ONZ Nieuws Shell, Rabobank, KLM, Unilever, C&A, maar ook het 40 WaterWerk ontwikkelt TOP-traject voor bedrijven pensioenfonds van de slagers, ze lijden geen centje pijn. 41 Haal het beste in mensen naar boven! Kennelijk zitten daar mensen aan het stuur die precies weten hoe zij in deze ‘barre tijden’ verantwoord met het geld van anderen moeten omgaan. De meerderheid heeft er een ■ In het hartkatern puinhoop van gemaakt. Menig pensioenfonds zin met z’n dekking onder de 90 procent. Communiceren zonder logo’s Ander voorbeeld. Poolse werknemers zijn wandelende wodkaflessen en werken ver onder de marktprijs. Dat is Social media hebben marketing en reclame ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer het beeld. ING en Rabobank hebben samen eens bekeken ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en hoe het echt zit. De 150.000 Polen in Nederland betalen 1,2 Twitter en maken een eigen profiel aan. Maar helaas miljard euro belasting op jaarbasis (hoezo zwart werken?) gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze en besteden 1,8 miljard voordat zij bij Enschede de grens nieuwe media om, met onpersoonlijke boodschappen passeren op weg naar Warschau. Zij nemen vrijwel geen ar- die bedroevend weinig respons uitlokken. Die omgang beidsplaatsen in van Nederlanders, maar scheppen nieuw is volgens Jeanet Bathoorn, social mediatrainer en schrijfster van het boek ‘Get Social’, typerend voor de werk. De lokale aannemer die daar een probleem mee heeft, overgangsperiode waarin we momenteel verkeren, moet bij zichzelf te rade gaan want hij is waarschijnlijk te duur. net als de angst voor het blootgeven van teveel Derde voorbeeld. De euro heeft Nederland meer welvaart persoonlijke informatie. gebracht en is absoluut onmisbaar. Dat zegt premier Rutte en dat beweren de banken. Uit een opzienbarende studie van het CPB en het CBS samen, die zich steeds onafhanke- - Zalsman wil meer bedrukken…en meer betekenen lijker van de regering opstellen, blijkt eerder het tegendeel. Bovendien, zijn Denemarken, Zweden, Noorwegen, Engeland en Zwitserland al tot de bedelstaf geraakt omdat Loonkosten dalen in 2012 zij niet meedoen met de euro? De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil. Neelie Kroes, toch niet de eerste de beste, zei in februari dat Werkgevers en werknemers wachten op de uitwerking Europa er niets van merkt als Griekenland uit de euro stapt. van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en bedrijven vele miljarden gaan kosten. Voor ondernemingen Rutte was het ineens met haar eens, hoewel hij en schatkist- is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude bewaarder De Jager tot dan toe hadden volgehouden dat cao-afspraken. In dit lopende jaar 2012 zullen de we niet zonder de Grieken kunnen. Ze weten het zelf dus ook loonkosten vermoedelijk lager uitvallen dan in 2011. niet. Wie dan wel, vraag je je af. Alleen bedrijven die niet onder de werking van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) vallen, André Vermeulen zullen hun loonkosten verder zien stijgen. info@avoor.nl het ONDERNEMERS BELANG 03
  • 6. Column Nieuws CVI Melles Griot huurt bedrijfscomplex van CVI Melles Griot, een internationale 1600 m² in Didam onderneming die zich gespecialiseerd heeft in de fabricage en verkoop van lasers, optische componenten en me- chanische accessoires, heeft een nieuwe langjarige overeenkomst gesloten voor de huur van een bedrijfs-complex van circa 1.600 m² aan Aalsbergen 2 in Didam. De huurder werd in het P= E-V onderhandelingsproces begeleid door haar adviseur Strijbosch Thunnissen ‘Wat een waardeloze tent is dat!’, Bedrijfsmakelaars Arnhem, partner in Dynamis. hoorde ik laatst een ondernemer foeteren. Een dienstverlener had de Achterhoekse Incassobedrijven gaan samen verder plank in zijn optiek volledig misge- Twee Achterhoekse Incassobedrijven rol kan spelen op het gebied van uw wij u nader informeren. slagen. Pijnlijk en tegelijk jammer gaan vanaf 1 april samen verder debiteurenbeheer. Marloes zal haar Om de samenvoeging nader vorm te onder de naam PLS Incasso. PLS In- werkzaamheden met veel enthousi- geven zal rond mei een nieuw logo van de bestaande klantrelatie. Nadat casso is in 15 jaar uitgebouwd tot een asme en kwaliteit blijven voortzetten en ook website worden gepresen- ik had doorgevraagd , bleek dat het uitstekend regionaal incassokantoor. voor PLS. Als er vragen zijn aarzel dan teerd. Oprichter Jan Bokhorst stopt na 15 niet om contact op te nemen met in de kern ging om het niet helder jaar met zijn actieve rol. K+J incasso Marloes. PLS Incasso is een jong bedrijf met een landelijk PLS Incasso zal medio 2012 verhuizen www.pls-incasso.nl hebben van de verwachtingen van netwerk. De samenvoeging heeft tot naar het pand aan de Edisonstraat 86 info@pls-incasso.nl de gesprekspartner. Gevolg: afspra- gevolg dat PLS Incasso een actieve te Doetinchem. Tegen die tijd zullen 0314 - 34 32 34 ken werden niet nagekomen en de el- lende was compleet. Toin de Ruiter naar BonsenReuling Wat er gebeurde is wat ik ‘effectief langs Toin de Ruiter is een nieuwe hij ook daadwerkelijk beschikbaar als vies, corporate finance en de fiscale elkaar heen praten’ noem. En helaas leidt uitdaging aangegaan. Per 1 maart dagvoorzitter of presentator. adviezen waardoor ondernemers dat in de dagelijkse praktijk tot vrijwel niets. 2012 is hij werkzaam als commer- “Dat ik werd benaderd voor de veel geld kunnen cieel directeur bij BonsenReuling functie van commercieel directeur besparen.” Hoe kun je zoiets nu voorkomen? Zelf Accountants-Belastingadviseurs, ge- is zeer innovatief voor de accoun- werk ik tijdens trainingen veel met vestigd te Lichtenvoorde, Eibergen tancybranche. BonsenReuling is zogenaamde kapstokken. Dit kunnen zowel en Deventer. ook niet zomaar een accountants- tegeltjeswijsheden zijn als eenvoudige formules. Reden: het is makkelijk te In eerste instantie is Toin de Ruiter kantoor. Ondanks dat het kantoor onthouden en het werkt super praktisch. verantwoordelijk voor het com- al meer dan 50 jaar bestaat, werkt merciële beleid, waaronder de er een jong team dat dicht bij de Naar aanleiding van bovenstaande kan interne en externe communicatie. mentaliteit van Oost-Nederland worden gesteld dat de perceptie ten Hij zal aanwezig zijn op netwerk- en staat. BonsenReuling is ook groot opzichte van de dienstverlener in kwestie klantbijeenkomsten en zal met genoeg om alle expertise in huis negatief is omdat de plank is misgeslagen. ondernemers praten over het on- te hebben, zoals bijvoorbeeld Mijn formule: P=E-V. Hoe het werkt? P dernemerschap en wat dat allemaal de Duitsland-desk, staat voor Perceptie, E staat voor Ervaring en V staat voor Verwachting. Stel: u wilt met zich meebrengt. Vanwege zijn de Werkgeversad- dat de Perceptie ten opzichte van u en/of achtergrond geeft hij daarnaast vies-desk, uw bedrijf positief is. En wie wil dat niet? adviezen over businessevents en is juridisch ad- Zorg er dan voor dat de Ervaring groter is dan of gelijk is aan de Verwachting van uw advertentie klant of gesprekspartner. Immers, indien de Ervaring kleiner is dan de Verwachting, is de Uw nieuws Perceptie negatief en gaat het mis. Kortom: NR. 2 2012 het draait om de Verwachting die uw klant Is er een ACHTER HOEK- nieuwe directie LIEME RS heeft. Hoe u die goed inschat en hoe u daar achter komt vertel ik een paar bladzijden aangetreden? verder in een interview met als titel (alweer Heeft u product- zo’n afkorting of formule) ‘De kracht van nieuws? Gaat u Du AAA’en’. Ik wens u veel leesplezier en verhuizen, een ‘Met urzaamheid in de Ac sam kun je enwerk oek hterh waard ingsve natuurlijk veel positieve ervaringen toe. e cre rband ëren en nieuwe vesti- ’ ging openen Het Com ontw •••• merc ikkelt iële Huis nieuwe ode meth bank Rabo •••• blij met Graafscha Het Nieu •••• p-Mi we Werk dden: •••• en Anton of fuseren? Tijdinksc leven hool slaan WWW hand en bedrijfs- en inee .OND n Commun iceren ERNE zond er logo MER Ewoud van der Leij ’s SBEL ANG. NL Uw persberichten, bij voorkeur met foto, kunt u sturen naar : Novema, t.a.v. Hilde Groen, h.groen@novema.nl. 04 het ONDERNEMERS BELANG
  • 7. Rouwmaat innovatief met App voor bodemonderzoek Rouwmaat doet meer dan u denkt! soorten bodemonderzoek. In onderneming. Milieutechniek Dat zeggen natuurlijk meer be- 15 jaar tijd heeft Milieutechniek Rouwmaat gaat verder in haar drijven, maar wij zijn een degelijk Rouwmaat een sterke marktpositie ontwikkeling. Dit alles om het voor familiebedrijf met korte lijnen. gecreëerd op het gebied van de klant zo makkelijk mogelijk Dat betekent voor u dat wij een bodemonderzoek. Zo worden te maken. Vanaf heden is het betrouwbare partner willen zijn waarop u kunt bouwen. Met onze alle soorten bodemonderzoek, in eigen beheer, uitgevoerd voor mogelijk om online, binnen twee minuten, een offerte aan te vragen Leuk werk vier slagvaardige divisies zijn wij gemeente, projectontwikkelaars, voor een bodemonderzoek. Deze een complete partner van sloop bouwbedrijven, woningcorporaties applicatie is ook beschikbaar als tot bouw en van betonproductie en particulieren. Milieutechniek App op een smartphone. Voor welke klanten mogen we werken? tot afvalverwerking. Rouwmaat staat bekend als een Welke toegevoegde waarde willen we betrouwbare partner van hoge Meer informatie vindt u op die klanten bieden en hoe gaan we dat Wat veel mensen nog niet weten, kwaliteit en de zeer concurrerende http://bodemonderzoek.rouwmaat.nl doen? Ondanks alle technologische is dat Rouwmaat ook een partner prijzen. en onze homepage, mogelijkheden mogen deze niet het kan zijn bij het uitvoeren van alle Rouwmaat is een innovatieve www.rouwmaat.nl. uitgangspunt zijn. Echt persoonlijke aandacht werkt vaak beter dan het beste systeem. De juiste balans vinden Opening nieuw pand WIC in de informatie, communicatie en service, maar ook in verwachtingen, Het WIC (Work Innovate Center) is on- ondernemers uit de Achterhoek. Het centrum beschikt over flexibele wensen en ideeën, dat is belangrijk in je langs verhuisd naar de Kreilstraat in Zij hebben de krachten gebundeld werkplekken met wifi, kopieer-, relatie met je klant. Winterswijk. De nieuwe huisvestiging en als doel gesteld om talent te fax- en printfaciliteiten, ontvangst- en werd op 15 maart officieel geopend behouden voor de Achterhoek. Het vergaderruimten. Regelmatig vinden Hoe belangrijk een tevreden klant is door de Commissaris van de Konin- Work Innovate Center is een werk- en er netwerkbijeenkomsten, lezingen, blijkt soms na jaren. Een niet te onder- gin, Clemens Cornielje. Tevens was ontmoetingsplek voor studenten brainstormsessies en workshops schatten factor is en blijft natuurlijk het er een vertegenwoordiger van het en het bedrijfsleven. In wisselende plaats. Bij het WIC wordt innovatie gunnen, maar ligt vaak ook in de his- Ministerie van Binnenlandse Zaken samenstellingen werken studenten bevorderd en kruisbestuiving tussen torie van een klant waarmee je samen aanwezig. ‘s Middags vanaf 14.00 uur aan een stage of afstudeeronderzoek partijen op gang gebracht. een mooi eindproduct hebt neergezet. startte het programma en hiervoor voor bedrijven in de Achterhoek. Voor meer informatie kunt u contact Je hebt goed samengewerkt, gecom- waren verschillende journalisten Daarnaast kunnen Bedrijven gebruik- opnemen met Eveline Blondelle, municeerd, voorstellen gemaakt en uitgenodigd. maken van een flexwerkplek door het projectmanager van het WIC, aangepast, er samen veel tijd en energie Het bestuur van het WIC bestaat uit afsluiten van een abonnement. 06 - 819 975 71. in gestoken en van beide kanten is er uiteindelijk duidelijk sprake geweest van een win-win situatie. KvK-Overnamedag Salesracing; Let the game begin! 2012 Geen wereldnieuws, geen tsunami Sinds 1 maart jl. is Het Commerciële Dit zijn bijvoorbeeld aantal aan marketing, maar een goed gevoel Huis gestart met Salesracing.nl. afspraken, gescoorde offertes, achtergelaten bij een klant, die dit Een nieuwe online applicatie klantenbezoeken of prospect achteraf deelt met andere mensen. Als waarmee succes en plezier in de die klant zijn geworden. je dan na een aantal jaren eens een verkoop worden verenigd. Daarnaast kan er worden geracet actueel project bekijkt en je teruggaat om omzet en/of marge. naar hoe je die klant binnengehaald Salesracing is gepatenteerd en hebt, blijkt vaak dat aan de basis van maakt van uw medewerkers virtuele De applicatie wordt opgeleverd je nieuwe contact de win-win situatie rijders die als raceteam deelnemen in uw eigen huisstijl. van een nog steeds bestaande klant te aan een race op een virtueel circuit. liggen. Daaromheen is het al een tijdje Een bedrijf kopen of verkopen? Kom De input voor de race wordt Meer informatie treft u op rustig, je spreekt elkaar nog wel eens, dan naar de KvK-Overnamedag op gekregen aan de hand van thema’s. www.salesracing.nl. maar echt nieuwe projecten heb je niet donderdag 10 mei van 19.00 tot 22.30 meer gedraaid. advertentie uur in Hotel Duiven bij Arnhem A12 (Van der Valk). Maar de boodschap is gezien, gehoord, Bij een bedrijfsovername komt veel geroken, gevoeld of geproefd. Er gaat kijken. Hoe zoekt of vindt u bijvoor- niets boven een tevreden klant, die nog beeld de juiste koper of verkoper? Wat steeds blij is met de door jouw geboden is belangrijk bij de waardebepaling oplossing, en de reacties die je daarop van een bedrijf en hoe regelt u de krijgt maken het werk zo leuk om te financiering? Tijdens de KvK-Over- doen. namedag komen diverse facetten van bedrijfsovername aan bod en staan specialisten klaar om al uw vragen te beantwoorden. Bovendien heeft u de gelegenheid om te netwerken en in contact te komen met kopers en Varkensmarkt 1 verkopers van bedrijven. De toegang 7131 DH Lichtenvoorde is gratis. Kijk voor meer informatie en T 0544 - 37 54 61 aanmelden op: F 0847 - 10 24 31 www.kvk.nl/overnamegelderland. www.ebbersmedia.nl het ONDERNEMERS BELANG 05
  • 8. Bedrijfsreportage Tekst: Gerard Menting • Fotografie: Gert Perdon Samen met TechnoZorg kijken ze in de ontwerpfase al naar onderhoudsaspecten en de wijze waarop leidingen en apparatuur in de bouw worden opgenomen. Op die manier zorg je voor minder kosten in onderhoud, beheer en logistiek wanneer het gebouw later in gebruik is. Middelbos onderstreept het belang om zo al vroegtijdig faalkosten te voorkomen en in de totale exploitatie van het gebouw winst te behalen. “Het ontwerp kan nog zo mooi en goed doordacht zijn, als er in de uitvoering van wordt afgeweken kunnen alsnog faalkosten ontstaan. Iedere schakel is belangrijk in het bouwproces. Daarom is bouwmanagement ook zo belangrijk, wij letten juist op dit soort problemen.” Hij geeft het verleggen van een warmwater- leiding als voorbeeld. “Tijdens de bouw kan gedacht worden dat het economischer kan, maar in de praktijk vergroot je de kans dat een hotspot ontstaat, waardoor legionella een risico wordt. Daarom controleren wij TechnoZorg en IBG Architecten samen creatief en duurzaam: graag alle tekeningen en de leidingen voor- dat het beton wordt gestort, daarmee voor- kom je faalkosten of kostbare wijzigingen.” Met slim ontwerp besparen Gratis Quickscan Ook voor bestaande gebouwen kan de op beheer en onderhoud kennis en expertise van TechnoZorg tot flinke besparingen leiden. “Wij bieden een gratis Quickscan aan, waarmee we snel inzichtelijk maken waar winst te behalen is in de bestaande gebouwen of de onder- Een duurzaam gebouw waarbij al rekening is ge- rassende oplossingen leidt. Oplossingen die houdscontracten van een bedrijf als het voor de klant tot kostenbesparingen leiden. gaat om bijvoorbeeld energie, onderhoud houden met zo min mogelijk kosten voor beheer en het beheer.” Als daarvoor maatregelen Vanuit de klant nodig zijn, zoals aanpassingen aan het en onderhoud. Dat is de grote winst van de sa- “Samen met de klant aan tafel zitten en vanaf gebouw, dan verzorgt TechnoZorg dat ook, het begin de behoeften inventariseren en bijvoorbeeld door IBG Architectuur daarvoor menwerking tussen IBG Architectuur en de totaal- zijn plan of idee begeleiden, dat vinden we in te schakelen. belangrijk. Vanuit de klant”, zegt De Lange. Door iets beter en slimmer te ontwerpen, ontzorger voor gebouw en techniek TechnoZorg. De meeste projecten worden, vooral nu, kennis te hebben van de nieuwste technie- afgeschoten op de kosten, veelal niet te ken en weten wat er op de markt speelt, kun Jeffrey Middelbos en Ad de Lange vertellen over financieren! En dan kan het best gebeuren je enorm besparen, vat Middelbos samen. dat in dat gesprek blijkt dat in plaats van “Dat maakt het mogelijk om zo duurzaam slimme en creatieve oplossingen. nieuwbouw een facelift van zijn bedrijfspand mogelijk te zijn tegen zo laag mogelijke met een herindeling en eventueel een kleine kosten.” H et was een smalle ruimte, net achter uitbreiding en veel betere (lees: betaalbare) de receptie, waar de bewaking zat. oplossing is. Uitbreiding met meer bewakings- De Lange: “Waarom zou je nieuw bouwen als schermen was nodig, maar dat leek niet je in een lekker pand zit, dat met een verfris- te kunnen zonder het pand uit te breiden. sing en een uitbreiding heel geschikt te TechnoZorg, die de wet- en regelgeving maken is?” Door met een schets inzichtelijk te op z’n duimpje kent, en IBG Architectuur maken dat het bedrijf binnen de bestaande kwamen al snel tot de conclusie dat met wat schil nog voldoende mogelijkheden heeft, IBG Architectuur verschuiven en slim positioneren van de hebben ze al menig klant kunnen overtuigen. Jonkerspad 11 schermen het verplaatsen van een wandje Klanten komen bij IBG Architectuur voor een 7271 LC Borculo volstond. Snel een 3D-schets op tafel en de dakkapel tot aan een totale gebiedsontwik- T 088 - 008 53 80 conclusie was: een enorme kostenbesparing, keling, zowel voor particuliere bouw als utili- info@ibg-architectuur.nl ze mochten het meteen ontwerpen en teitsbouw. Daarbinnen zijn logistiek en zorg www.ibg-architectuur.nl begeleiden. de specialismen. “We lopen bijvoorbeeld al meerdere jaren bij Mediant GGZ. Of het nu TechnoZorg, totaalzorg voor gebouw en techniek Aan tafel met Jeffrey Middelbos van Techno- gaat om nieuwbouw, verbouw, renovatie of Jonkerspad 11 zorg en Ad de Lange van IBG Architectuur, il- aanbouw. We willen graag vanaf het eerste 7271 LC Borculo lustreren ze met dit voorbeeld dat de slimme idee met hen meedenken, daar is voor de T 088 - 008 53 60 en creatieve samenwerking van zusterbedrij- klant veel voordeel uit te halen”, schetst Ad info@technozorg.nl ven TechnoZorg en IBG Architectuur tot ver- de Lange. www.technozorg.nl 06 het ONDERNEMERS BELANG
  • 9. Tekst: Gerard Menting • Fotografie: Gert Perdon Bedrijfsreportage Iedereen heeft er profijt van wanneer Het Commerciële Huis ontwikkelt nieuwe methode mensen beter met elkaar communice- ren. Het Commerciële Huis weet hoe je dat voor elkaar krijgt. Ewoud van der De kracht van Leij heeft daarvoor een nieuwe manier ontwikkeld: de AAA methode. AAA’en E erst contact, dan contract. Dat is de Achterover leunen salesmanagers of commercieel directeuren. Hij kracht van AAA’en. Bondig beschrijft Minder voor de hand liggend is de derde A werkt daarvoor onder meer met een-op-een Ewoud van der Leij, eigenaar van Het van de methode: Achterover leunen. Maar coachingstrajecten, trainingen, mystery-visits, Commerciële Huis, de kern van de methode aansluitend op de verbale houding is het maar kan ook de commercie-dokter inzetten. waarmee hij bedrijven en instellingen helpt de logisch dat ook de fysieke houding invloed Hij gelooft er heilig in dat het succes van een communicatie met klanten en intern te optima- heeft op de manier waarop de communicatie bedrijf valt of staat met de mensen die het liseren. Wanneer bedrijven, in welke branche verloopt. Met een redelijk ontspannen houding moeten doen. “Ook al heb je nog zo’n mooi dan ook, merken dat er verbetering mogelijk is bouw je minder druk op dan wanneer je voor- bedrijf, het draait om de vent, niet de tent en in de commerciële communicatie, dan kan met overgebogen iemand bijna letterlijk op de lip de vrouw, niet het gebouw.” de drie A’s in de AAA-methode een belangrijke zit. “Je laat zo ook letterlijk en figuurlijk ruimte stap in de goede richting worden gezet. tussen jou en je gesprekspartner. Je hebt door iets meer afstand bovendien overzicht. Maar Het Commerciële Huis B.V. Authentiek ook voor het achterover leunen geldt dat je dat Lieversdijk 3 “Commerciële communicatie moet gebeuren authentiek moet doen. Als je van nature wat 7121 KT Aalten op een manier die bij je past”, legt Van der Leij rechtop zit moet je niet onderuitgezakt in de T 0543 - 56 52 52 uit. Vandaar dat de eerste van de drie A’s voor stoel gaan hangen.” info@verkoopimpuls.nl Authentiek staat. “Je moet op een authentieke www.verkoopimpuls.nl manier met commerciële communicatie bezig Het resultaat van authentiek zijn, actief luiste- zijn. Iedereen is uniek, doet het op zijn of haar ren en achterover leunen, of wel AAA’en, is dat eigen manier. Als je dat optimaliseert heeft dat je optimaal aandacht kunt geven en ruimte een merkbaar en meetbaar effect. Dan moet laat om samen doelen te realiseren. “Daarmee je denken aan meer bezoeken, meer offertes, creëer je een win-win situatie tussen jou en je hogere omzet, betere marges.” gesprekspartner”, vat Van der Leij samen. “Eerst komt het contact, dan het contract.” Actief luisteren Oprecht aandacht hebben voor je gespreks- De vent, niet de tent partner en betrokkenheid tonen. Dat is de kern Sinds 2006 werkt Van der Leij met Het van de tweede A, het Actief luisteren. “Je moet Commerciële Huis aan het verbe- je houding erop afstellen”, verduidelijkt Van teren van commerciële com- der Leij. Zorg dat je zeker weet wat je gespreks- municatie bij bedrijven en partner bedoelt, vraag om verduidelijking als instellingen, gericht op dat nodig is. Vermijd aannames. Geef ook een bijvoorbeeld ver- samenvatting, zodat voor beiden helder is wat koopafdelingen, er is gezegd.” Actief luisteren begint met de juiste vragen stellen. Daarmee zorg je er tevens voor dat je de regie van het gesprek houdt. “Door een open verhouding ontstaat er chemie tussen de gesprekspartners. Je ‘levelt’ met elkaar. Dan is het gemakkelijker om elkaar ook wat te gunnen.” het ONDERNEMERS BELANG 07
  • 10. Interview Tekst: Jessica Schutten • Fotografie: Heidi Otten Duurzaamheid in de ‘Met samenwerkingsverbanden kun je waarde creëren’ De Achterhoek wil voorop lopen in duurzaamheid. Maar hoe ga je dat bevorderen? Wat zijn de belemmeringen? En hoe ziet de toekomst eruit? Daar draait het om tijdens het ronde- tafelgesprek in de Dru Fabriek in Ulft. Zeven ondernemers, die in hun bedrijfsvoering actief bezig zijn met duurzaamheid, laten hun licht schijnen op de kansen voor de regio Achter- hoek. “Het sleutelwoord is samenwerken.” H oewel het voor de deelnemers “Maar het levert absoluut rendement op”, van het rondetafelgesprek zonder reageert de eigenaar van adviesbureau twijfel vaststaat dat de Achterhoek Duurzaam4life en mede oprichter van coö- steeds duurzamer wordt, lijkt het nog niet peratie Synprofect. Willemsen is met deze bij alle partijen in de regio gemeengoed bedrijven onderweg om duurzaamheid te zijn. Bedrijven stoeien nog te vaak met gestalte te geven en rendement te behalen. het wanneer en hoe meent Martin Stor, Hij is ervan overtuigd waarde met duur- directeur van het Achterhoeks Centrum zaamheid te creëren door samenwerkings- voor Technologie. “De discussie over duur- verbanden aan te gaan. “Slim gebruikmaken zaamheid is niet nieuw. In de jaren ‘90 werd van elkaars reststromen, clustervorming en milieu al als een kans gezien. Bedrijven die innovatie zijn belangrijke ontwikkelingen daarmee bezig waren, hadden toen ook om duurzaamheid levensvatbaar te maken. succes. Het probleem is echter de planning Duurzaamheid levert aan de opbrengsten- en het geld. Het blijft een investering en kant bijvoorbeeld op dat je beter toegang duurzaamheid moet bij je bedrijf passen.” krijgt tot bepaalde markten. Bovendien leidt Otto Willemsen is het hiermee eens. het tot beter risicomanagement, gaan de ar- beidskosten omlaag en levert het materiaal- en energiebesparing op. Én medewerkers Gerrit Kamphuis zijn trotser op hun bedrijf.” Kosten óf investering? Harry Drenth, directeur van Klein Poelhuis Installatie, ziet zeker kansen voor duurzaam- heid, maar merkt dat de woningmarkt lijdt onder de crisis. “Met ons bedrijf investeren wij in innovatieve en energiebewuste concepten. Hoewel iedereen het belang van het verduurzamen van woningen inziet, zijn kopers prijsgericht en investeren ze nauwe- lijks. Ze vinden de terugverdientijd te lang. Bovendien verloopt het financieringstraject moeizaam vanwege de vele voorwaarden. Ik ben geen voorstander van allerlei subsidieregelingen, maar het is belangrijk stappen te maken en te stimuleren.” Ook Patrick Grijsen vindt het teleurstel- lend dat een groot deel van zijn klanten een keuze maakt op basis van alleen de laagste prijs. Waar overheden voorop willen lopen en zeggen dat zij duurzaamheid 08 het ONDERNEMERS BELANG
  • 11. Achterhoek het ONDERNEMERS BELANG 09
  • 12. Interview Bram Klomps Otto Willemsen Harry Drenth belangrijk vinden, komt het vaak voor de huidige prijzen duurzame apparatuur te in die markt. Steeds meer klanten vragen dat er bij laagconjunctuur niet meer naar plaatsen in nieuwbouwwoningen.” bijvoorbeeld bij kantoorpanden naar het duurzaamheid wordt omgekeken. “Grijsen Dit brengt het gesprek op de huidige energielabel.” Park & Straatdesign ziet duurzaamheid als crisis. De markt zit op slot en financieren is Martin Stor en Otto Willemsen vragen zich een must. Wij vinden het belangrijk om moeilijk. Bovendien is de verwachting dat af hoe we concreet iets kunnen betekenen rekening te houden met mens en milieu en de energie duurder wordt. De tafelgenoten in de Achterhoek met de adviezen die zijn willen dit ook uitstralen. De overtuiging is zijn het met elkaar eens dat consumenten uitgesproken. Willemsen: “Met name in de dat duurzaamheid op termijn loont. Uitein- bewuster moeten worden van het energie- driehoek van financiële dienstverleners, delijk weten opdrachtgevers ons te vinden. verbruik. Om het gedrag van particulieren energiemaatschappijen en de burger willen Zo heeft Grijsen bijvoorbeeld een opdracht te beïnvloeden, is het volgens Grijsen en we een verandering teweeg brengen. Bij gekregen waarbij populieren moesten Kamphuis van belang dat je praat over transities en verandering draait het om worden gekapt, met het doel om deze te beleving en niet over techniek. Patrick visie, noodzaak, het kunnen doen en het hergebruiken voor banken. Dankzij onze Grijsen: “Dat geldt ook voor je eigen men- nemen van kleine stapjes. Met name die duurzame bedrijfsvoering hebben we die sen. Ik merk aan onze medewerkers dat ze noodzaak ontbreekt nog. Hoe kunnen we opdracht gekregen. Dat geeft voldoening. bewuster worden en dat zie je ook terug in dat veranderen?” Ik vind het mooi dat je op die manier wat hun gedrag.” terugkrijgt voor je bedrijfsvoering.” Beleving staat centraal Realiseren van verduurzaming “Zoals ik al aangaf, vind ik het belangrijk “Herkenbaar”, reageert Bram Klomps, direc- Welk advies geven we aan ondernemers, dat we aandacht besteden aan beleving”, teur van Bouwbedrijf Klomps. “Wij hebben woningcorporaties en overheid, vraagt Mar- stelt Kamphuis. “Neem nou de autobranche. ook veel te maken met innovaties. Je ziet tin Stor zich af. Bram Klomps stelt dat het Daar worden duurzame auto’s ontwikkeld, dat je als bedrijf geselecteerd wordt door belangrijk is dat je mensen eerst aan tafel die toch heel mooi zijn.” De ondernemers een opdrachtgever, die ook de ambitie voor hebt. “Een duurzame woning is duurder dan herkennen zich hierin en geven aan dat je duurzaamheid uitstraalt. Om succesvol te een gewone woning. In het klantgesprek geen producten, maar nieuwe concepten zijn, dien je als bedrijf hierin wel voldoende lichten we de voordelen en de waarde van verkoopt. Patrick Grijsen reageert: “Bij tijd te investeren. Hoe ga je bijvoorbeeld de verplichte energie-investering toe in Grijsen Park & Straatdesign verkopen we cradle-to-cradle inpassen in woningen? Als relatie met de hogere investering.” Gerrit ook beleving. Ik verkoop geen bank, maar je voor het eerst met een duurzaam project Kamphuis adviseert om de regeldruk vanuit veiligheid en rust in een park. Wat ik mooi te maken hebt, gaat er veel tijd zitten in het de overheid te verlagen. “Bedrijven moeten vind, is dat ontwerpers ook steeds meer op opdoen van kennis. Harry Drenth knikt in- veel aantonen. Als je koploper wilt zijn, ben die manier kijken. Dat houdt je scherp.” stemmend. “Ervaring met duurzaamheid is je erg veel geld aan stichtingskosten kwijt. belangrijk voor vervolgprojecten. Natuurlijk Je ziet de overheid landelijke richtlijnen Halverwege het gesprek schuift Nico Wis- investeer je in tijd en geld, maar het levert je bepalen, metingen worden gedaan door sing (Green Ontwerp) aan tafel. Dit geeft veel op in de toekomst.” organisaties als TNO en de innovatie, het de discussie even een andere kijk op duur- samenwerken en daardoor tot slimme zaamheid, op landschapsinrichting. Nico Gerrit Kamphuis van Installect Eco Office oplossingen komen, liggen bij de onder- Wissing heeft vorig jaar de gouden medaille benadrukt het belang van het nemen van nemers.” Martin Stor: “Is het dan een idee behaald tijdens de Gardening Worldcup in initiatieven. “Hoewel de overheid niet altijd om als ondernemer zelf de metingen te het Japanse Nagasaki en heeft een eigen meewerkt, heeft het me nooit weerhouden gaan registreren? Wellicht biedt dit moge- visie op landschapsinrichting, woningbouw om te innoveren. Alleen dan bereik je lijkheden om lokaal suggesties te doen.” en vernieuwende architectuur. “In mijn wat.” Kamphuis heeft ruime ervaring Harry Drenth betwijfelt deze mogelijkheid ontwerpen ligt de nadruk op het vormen in energieopslag, warmtepompen en vanwege de complexe regelgeving en van een organisch geheel tussen huis, tuin klimaatbeheersingssystemen en adviseert het gebrek aan financiële middelen. “Wel en landschap en op het gebruik van eerlijke, op het gebied van comfort en met oog voor ben ik van mening dat je als ondernemer duurzame materialen. Ik wil vernieuwend het milieu. “Door duurzaam te financieren nu moet meedenken in het beleid van de denken over groene toepassingen en zijn er absoluut mogelijkheden om tegen toekomst. En ik zie goede ontwikkelingen materialen als zijde, beton, staal, glas, bio- 10 het ONDERNEMERS BELANG
  • 13. kunststof en hout. Die vernieuwing probeer zijn volgens Kamphuis erg belangrijk. “Ons zijn van het milieu dat ze het kunnen uit- ik tussen de oren van mensen te krijgen. bedrijf heeft een specifieke warmtepomp dragen naar onze leveranciers en partners. Ook in de Achterhoek hebben we een voor de renovatiemarkt ontwikkeld, waarbij Mijn ultieme droom is dat we geleverde prachtig landschap, een goede moraal en de restwarmte weer wordt gebruikt. Helaas producten na 10 jaar weer kunnen ophalen, een grote maakindustrie. Het is belangrijk doet de overheid niets met ontwikkelingen. opknappen zodat ze er weer als nieuw om kruisverbanden te leggen, wat een Timing is naar mijn idee erg belangrijk.” uitzien (zonder slijtage) en verkopen.” stimulans is voor de economie.” Nico Wissing: “De consument bewust Toekomstvisie maken over de impact van zijn handelen. Stimuleren regionale economie De complexe regelgeving en crisis zijn ont- Maak het inzichtelijk. Er zijn goede Ook Otto Willemsen is voorstander van het wikkelingen, die de gesprekspartners niet alternatieve producten, maar helaas weet stimuleren van de regionale economie met hebben weerhouden van innovatie en het de verkopende partij dat niet altijd. Voor duurzaamheid. “Ik vraag me af waarom we verder ontwikkelen van duurzaamheid. Wat mijzelf denk in dat ik over drie jaar meer het geld, dat we besteden aan energie, niet de ontwikkelingen ook mogen brengen, gebruik maak van solar en het afdekken in de regio behouden. Je kunt bijvoorbeeld de ondernemers hebben zo hun ideeën van daken met groen. Ik hoop dat er meer windmolens gebruiken om geld mee te over de toekomst. Martin Stor is benieuwd gebruik wordt gemaakt van het landschap, verdienen. Uit een berekening blijkt dat naar de toekomstvisie van iedereen op zijn op de manier zoals het vroeger ging. we met z’n allen 216 miljoen euro energie organisatie en de Achterhoek over drie jaar. Bovendien moet je producten zo maken uitgeven in de Achterhoek (excl. energiebe- Harry Drenth bijt het spits af: “Ik hoop dat dat consumenten er makkelijk aan kunnen lasting en btw). Je kunt energie besparen en ons bedrijf voor 50% werkzaam is in duur- komen.” de rest zelf opwekken. Denk hierbij aan het zame projecten. Verder wil ik de beleving gebruik van zonnepanelen op een beschik- in ons bedrijf en in de markt uitbouwen. Gerrit Kamphuis vindt dat er al stappen baar dak voor stroom en mest uit de over- Intern hebben we al stappen gezet in het zijn gemaakt. “Drie jaar geleden had ik niet schotten voor gas. Voor de stroom hebben kantoorpand, de verlichting en het vermin- verwacht dat we hier zouden staan. De we naast zonnepanelen bijvoorbeeld nog deren van de vrachtwagenbewegingen. Wel succesformule is volgens mij om autonoom 120 windmolens nodig om de Achterhoek wil ik in het autopark een stap maken naar te blijven en kwaliteit te leveren. Die 100% van duurzame energie te voorzien. duurzaamheid. Dat is nu nog een behoor- beweging zie ik ook in het bufferen van Voor een volledige transitie is een mix van lijke kostenpost. En tot slot wil ik meegaan energie in de grond. We gaan er naartoe duurzame bronnen nodig en het levert geld in de nieuwste technieken en kansen en het dat mensen zich nog veiliger voelen. Ik op voor de regio als geheel. Per jaar ben je personeel daarin meenemen. Bram Klomps verwacht dat duurzaamheid blijft en steeds dan 150 miljoen euro kwijt in plaats van 216 reageert: “Ik verwacht dat de huidige in- meer betaalbaar wordt.” miljoen met elkaar. Je kunt zo een gezonde novaties over drie jaar de normaalste gang impact hebben en de regionale economie van zaken zijn. Persoonlijk wil ik nog een Dat duurzaamheid blijft en verder zal bevorderen.” Gerrit Kamphuis ziet hierin slag maken in cradle-to-cradle en hoop ik groeien, is voor Otto Willemsen een feit. kansen: “Dit kun je voor elkaar krijgen als je dat de markt hiervoor openstaat. Maar ik “Alles draait om innovatie en slim samen- de kleine vlekjes met elkaar gaat koppelen. heb het gevoel dat dat wel gaat gebeuren. werken. Ook denk ik dat we steeds meer Je moet het uit gaan rollen en daarmee Bovendien vind ik dat we zuiniger moeten initiatieven gaan faciliteren. De Achterhoek andere problemen oplossen zoals het worden op grondstoffen.” heeft naar mijn idee over drie jaar meer dan biovergistingsprobleem.” Ook Patrick Grijsen heeft nog wensen en 10% duurzame energie en er verschijnen doelen op het gebied van duurzaamheid. meer zonnepanelen en windmolens.” Iedereen aan tafel is het erover eens dat “Over drie jaar wil ik op niveau 5 staan van Volgens Martin Stor is samenwerking ook er meer gebruik gemaakt kan worden de CO²-bewust prestatieladder (we staan nu de enige manier om een groei van duur- van reststromen. Harry Drenth: “Er zijn op niveau 3). Dat geldt ook voor bedrijven zaamheid teweeg te brengen. Hij besluit: zeker mogelijkheden. Je ziet alleen een waarmee we samenwerken. Ik streef ernaar “We zijn een goede weg ingeslagen en ik zie uitgebreide, politieke discussie over het tegen die tijd geen hardhout meer te jullie graag over drie jaar terug om te kijken verdienmodel, waardoor het nemen van be- gebruiken en ik het zou geweldig vinden of alle plannen zijn gerealiseerd. Ik heb er slissingen lang duurt.” Marktontwikkelingen wanneer onze medewerkers zich zo bewust alle vertrouwen in.” Martin Stor Nico Wissing Patrick Grijsen het ONDERNEMERS BELANG 11
  • 14. Bedrijfsreportage Tekst: Frieda Tax • Fotografie: Heidi Otten Niemand heeft in feite een eigen werkplek.” Rabobank Graafschap-Midden: blij met Het Nieuwe Werken Er volgt een rondleiding. De grote open ruimtes vallen op. En ook de bureaus, die in ‘Je ervaart dagelijks groepjes staan opgesteld. In ‘wolken’, noemt Smeenk. “Een belangrijk onderdeel van Het Nieuwe Werken is dat niemand een vaste eigen werkplek heeft. Zodra je op kantoor komt, zoek je een plek. Maar je startpunt is in de voordelen’ principe je ‘wolk’, zodat de afdelingen toch enigszins bij elkaar blijven.” Ook talloze an- dere kenmerken passeren de revue. De aan- dacht die is besteed aan de geluidsdemping bijvoorbeeld. Zodat iedereen ongestoord D Plaats en tijd onafhankelijk werken e verhuizing van de adviesafdelin- kan werken, ook al zit je in de wolk bij elkaar gen naar het nieuwe hoofdkantoor en wordt er veel gebeld. Of de concentra- aan de Ambachtstraat 4 in tieplekken, bibliotheek, vergadertafels op is voor Rabobank Graafschap-Midden Doetinchem was voor Rabobank Graafschap- de afdelingen en de pantry’s, waar men Midden aanleiding om definitief over te elkaar treft voor een kort overleg of waar tus- tegenwoordig de normaalste zaak stappen op Het Nieuwe Werken. “Een nieuw sendoortjes worden genuttigd. “Wij wilden gebouw is natuurlijk de ideale situatie. Je dat zowel de klant als de medewerkers Het van de wereld. Al was het voor de kunt het precies op de goede manier inrich- Nieuwe Werken als een voordeel zouden ten. Maar met alleen een mooi pand ben je gaan zien. Maar zonder er te krampachtig meeste medewerkers en zelfs voor er niet”, zegt statutair directeur Ben Smeenk. mee om te gaan”, vertelt Smeenk. Terugko- Om er meteen aan toe te voegen: “In de mend in het directiekantoor: “Vandaar ook de directie eerst even wennen, in- basis is Het Nieuwe Werken het werken op deze kamer. Als directie wilden wij ook in het de manier die het beste bij de situatie van de concept meegaan. Maar toen we ons gingen middels hebben de voordelen de klant past.” oriënteren, ontdekten we dat het voor een directie niet altijd werkt. Zo’n 80 procent Wolk van mijn tijd zit ik in vertrouwelijk overleg. overhand. “Het is ook gewoon een De afspraak met Ben Smeenk is op zijn De klant verwacht bij een directeur dan een kamer. Een lach. “Want eigenlijk hoort zo’n kamer en geen spreekkamer.” kwestie van doen.” kamer niet bij Het Nieuwe Werken. Laptop Toch zijn de directiekamers niet alleen voor de directeuren. Smeenk: “Als wij er niet zijn, mag iedereen deze kamer gebruiken. 12 het ONDERNEMERS BELANG
  • 15. Wij hanteren hier agendadiscipline. Dus iedereen kan in mijn agenda zien waar ik wanneer ben. Ook als ik thuis werk, staat dat erin. Met mijn mobiele nummer erbij.” Even verderop zit Rob Bos met een laptop aan de vergadertafel. “Laten we naar de pantry gaan, dan storen we niemand.” Onderweg legt de manager Zakelijke Relaties uit dat collega’s onderling dit soort afspraken maken. “Kijk, ik werk vanaf een laptop. Doorgaans aan de vergadertafel. Zo houd ik de vaste werkplekken vrij.” Over Het Nieuwe Werken is de leiding- gevende ‘superenthousiast’. “Je ervaart dagelijks de voordelen. Door de openheid spreek je collega’s die je anders niet snel treft, dat werkt heel verfrissend.” En als leidinggevende ervaart hij dat hij meer van zijn mensen meekrijgt, dan toen hij nog een eigen kamer had. Steven Wals (l), Berrie Nas (m) en Rob Bos Geen verrassing Voor Steven Wals, accountmanager Private Banking, kwam Het Nieuwe Werken niet als een verrassing. “Als adviseurs waren wij al De keerzijde is evenwel dat werken en bereikbaar en met de e-mail bij de hand is gewend om flexibel op te treden. Als een privé steeds meer in elkaar overvloeien. het nog makkelijker om korte vragen snel klant ’s avonds thuis wil afspreken, doe ik “Je checkt ’s avonds je mail, je pakt de te beantwoorden. Ik merk dat de klant ons dat. Het verschil is dat het nu geformaliseerd telefoon op als je vrij bent en je bent nu makkelijker mobiel benadert.” is.” Dat zegt Berrie Nas ook. Bij de Rabobank snel geneigd om teveel te werken. Het is Het goed faciliteren van de medewerkers is hij Senior Accountmanager Grootzakelijk belangrijk om voor jezelf dus grenzen te heeft volgens directeur Ben Smeenk nog en dat betekent dat hij met veel klanten om stellen.” andere redenen, zoals het papierloos tafel zit. “Het is nu professioneler, benoemd willen werken. “Tel uit wat je bespaart en gefaciliteerd.” Vooral dat laatste blijkt in Rob Bos houdt dit bij zijn mensen in als je de vergaderstukken niet uitprint, de praktijk een groot pluspunt. Nas: “In het de gaten. “Als ik zie dat medewerkers maar op de iPad hebt staan”, geeft hij als oude kantoor zaten we ook vaak met veel standaard ’s avonds laat of in het weekend voorbeeld. mensen in één ruimte, maar dan had men werken, knoop ik een gesprek aan. Want Eén vraag die de directeur regelmatig er echt last van als ik een uur met een klant als er structureel teveel wordt gewerkt, is krijgt, pareert hij graag: Hoe controleer aan de telefoon zat. Nu ga ik voor zo’n tele- dat voor niemand goed.” Toch checkt Bos je je mensen? Het antwoord: “Niet. Het foongesprek naar een concentratieruimte.” zelf ook regelmatig ’s avonds zijn e-mail, Nieuwe Werken gaat ook om het vertrou- Toch hebben beide accountmanagers wel op de iPhone. “Na een dag vol afspraken wen hebben in je mensen.” Oftewel om even moeten wennen. “Met name de eerste geeft mij dat juist rust. Maar het mag geen ‘professionele arbeidsverhoudingen’, zoals maand liep je met je pennen en papieren gewoonte worden. Dus op vakantie gaat Berrie Nas het noemt. “Aan de ene kant rond, op zoek naar een plek”, herinnert de laptop niet mee!” krijgen medewerkers flexibiliteit, aan de Berrie Nas. “Een beetje met je ziel onder de andere kant verantwoordelijkheid.” “Daar arm. Maar na een maand was dat gevoel Geen controle moet je goed mee omgaan”, vult Ben weg.” Steven Wals: “Vooral dat je geen vaste Voor het welslagen van Het Nieuwe Smeenk aan. “Want uiteindelijk sta je voor werkplek hebt, viel mij de eerste weken Werken is een goed uitgerust gebouw de klant, dát is het doel.” tegen. Dat had ik niet verwacht. Zeker in belangrijk, maar eveneens goede techni- het begin ben je snel afgeleid, maar na sche faciliteiten. Bij de Rabobank zijn dit Rabobank Graafschap-Midden een paar weken heb je je draai weer onder meer iPhones, iPads en laptops. “Als Ambachtstraat 4 gevonden.” ik thuiswerk, log ik via de laptop in op het 7005 AM Doetinchem teleportaal”, geeft Steven Wals aan. Berrie T 0314 - 63 94 44 Thuiswerken Nas: “Ook de klant heeft er voordeel van. info@graafschap-midden.rabobank.nl Wat ook bij Het Nieuwe Werken hoort, Met een mobiele telefoon zijn wij beter www.rabobankgraafschapmidden.nl is thuiswerken. Immers: tijd en plaats onafhankelijk werken betekent ook thuis, ’s avonds of zelfs in het Het Nieuwe Werken weekend werken. Volgens Steven ‘Plaats en tijd onafhankelijk werken’ is het credo van Het Nieuwe Werken. Bij Rabobank Graafschap-Midden bete- Wals een kans, maar óók een kent dit flexibele werktijden, geen vaste werkplekken, maar ook: clean desk policy, papierloos werken (digitaal ar- valkuil. “Vanmiddag moet ik even chiveren), digitaal vergaderen en agendadiscipline. Eten achter het bureau is er niet bij en de Rabomedewerkers de deur uit voor een bezoekje hebben als ‘verplichting’ dat zij twee dagen per week bij de bank zijn, om zo feeling te houden. De Rabobank aan het ziekenhuis met mijn deelt graag de do’s en don’ts met ondernemers die Het Nieuwe Werken overwegen. Alvast enkele do’s: betrek de schoonvader. Dat kan ik nu werknemers bij de veranderingen, begin tijdig met communiceren, manage de verwachtingen (het is echt voor gewoon doen, want die tijd iedereen wennen) en zorg voor maatwerk (niet alles moet). En het belangrijkste: vooral durven doen! haal ik dan later weer in.” het ONDERNEMERS BELANG 13
  • 16. Bedrijfsreportage Werkgevers aan de slag met ook dat het Werkcentrum na plaatsing de werk- gever, indien dit wordt gewenst, ondersteunt. Werkcentrum de Liemers Het bedrijf kan bovendien bij de werkgevers- adviseurs van het Werkcentrum terecht voor al- lerlei praktische vragen, waarvoor de werkgever I n Werkcentrum de Liemers worden werk- zelf niet meteen een oplossing heeft. Dit kunnen zoekenden en jongeren uit het onderwijs in bijvoorbeeld personeelsvraagstukken zijn. korte tijd geschikt gemaakt voor een baan gevoerd. Met de eerste Partners in het Werkcentrum de Liemers zijn bij bedrijven en instellingen. Het Werkcentrum groep bedrijven wordt daarom bin- Quadraam Gelderse Onderwijs Groep, ROC is eind vorig jaar gestart en hanteert een strikt nenkort een samenwerkingsovereenkomst ge- RijnIJssel en Pactum Jeugd- en opvoedonder- zakelijke, werk- en praktijkgerichte aanpak. sloten. De kern hiervan is dat het Werkcentrum, steuning. Deze partners zijn ook betrokken bij zonder kosten voor de deelnemende bedrijven, het Werkcentrum in de stadsregio Arnhem. Steeds meer werkgevers zien de voordelen mensen zodanig traint dat zij met een minimum Daarnaast wordt nauw samengewerkt met hiervan, zo blijkt uit de gesprekken, die de afge- aan risico voor de werkgever bij een bedrijf aan onder andere gemeenten en werkgeversorga- lopen periode met bedrijven en instellingen zijn de slag kunnen. Onderdeel van de afspraken is nisaties. U bent al op de Duitse Wij bieden begeleiding aan bedrijven uit het midden- en kleinbedrijf op technisch markt actief maar wilt gebied, machinebouw etc. die zich op de Duitstalige markt (willen) richten en daarbij uw activiteiten daar voor een of meerdere aspecten deskundige hulp kunnen gebruiken. optimaliseren. U wilt uw verkoopgebied Bedrijfsondersteuning en advies uitbreiden naar Duitstalige door een Duitse ingenieur. Speciaal voor producenten van machines en gebieden (Bondsrepubliek technische producten. Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland). E: mail@zemso.de Hierbij ondersteunen www.advies.zentner-machinesolutions.com wij u graag. Tel.: 0315 - 64 14 82 gratis toegang Kom naar de KvK- Overnamedag 2012. Bedrijf kopen of verkopen? Volg presentaties over alles waar u mee te maken krijgt en stel uw vragen op de informatiemarkt. Datum: donderdag 10 mei 2012 van 19.00 - 22.30 uur Locatie: Hotel Duiven bij Arnhem A12 (Van der Valk) Meld u nu aan op www.kvk.nl/overnamegelderland 14 het ONDERNEMERS BELANG
  • 17. Tekst: Jessica Schutten • Fotografie: Heidi Otten Bedrijfsreportage VitaMee helpt organisaties vitaal te maken “We brengen belangen bij elkaar” Gezonde organisaties zijn altijd in beweging. VitaMee uit Lichtenvoorde is in 2005 gedrag en beleving, ontstaat uiteindelijk gestart door Sandra Luijmes met als doel organisaties en mensen te stimuleren een vitale organisatie. Sandra Luijmes: “Een organisatie waar mensen graag en met in hun ontwikkeling. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot zes specialisten, die plezier werken en dat maakt een organisatie aantrekkelijk. Medewerkers zijn energiek, het werken vanuit een overtuiging dat plezier en prestatie samengaan. “Als mensen ziekteverzuim is laag en klanten zijn tevreden. Onze specialisten staan voor de kernwaarden als één geheel opereren, ontstaat een vitale organisatie.” dichtbij, helder, ambitieus en persoonlijk. We vinden het belangrijk deze waarden en ons V itaMee biedt Achterhoekse bedrijven immers de cultuurdragers. Want waarom zijn trotse gevoel uit te stralen. En dat willen we oplossingen voor alle facetten van medewerkers minder proactief en is het ziekte- ook bereiken bij onze klanten, de bedrijven en P&O op zowel strategisch, tactisch verzuim hoog? Dat kan te maken hebben met organisaties in de Achterhoek. Om zo waarde als operationeel niveau. “Een organisatie de werksfeer of de managementstijl. Is van toe te voegen aan de groei van de regio.” benadert ons meestal met een concrete medewerkers duidelijk wat er van hen wordt vraag als een te hoog ziekteverzuim of het verwacht? Het is uitermate belangrijk dat de gemis van proactiviteit bij medewerkers”, visie en missie bekend zijn en worden uitge- VitaMee vertelt eigenaresse Sandra Luijmes. “Uiteraard dragen door de directie en leidinggevenden.” Beenengang 8 pakken we dit vraagstuk of de pijnplek aan en 7131 DA Lichtenvoorde ondersteunen en adviseren we de klant hierbij. Aandacht T 0544 - 35 30 00 We merken daarbij vaak dat een probleem Luijmes heeft voorafgaand aan de oprichting F 0544 - 35 38 99 gesignaleerd wordt in de uitvoering, maar van VitaMee de nodige werkervaring in het www.vitamee.nl dat de oorzaak op strategisch niveau ligt. Op bedrijfsleven opgedaan. Hierdoor weet zij info@vitamee.nl de lange termijn is dan meer nodig om een uit ervaring dat medewerkers en leiding- organisatie vitaal te krijgen. Het invoeren van gevenden het niet makkelijk vinden om met competentiemanagement en functieprofielen elkaar de dialoog aan te gaan over drijfveren is zo’n voorbeeld, waarbij het succes afhangt en behoeftes. “Wij brengen beide partijen van de manier van leidinggeven. Natuurlijk is bij elkaar want uiteindelijk willen we een het van belang dat zaken worden vastgelegd, win-win situatie creëren.” VitaMee heeft maar de omgang met de mensen bepaalt het hiervoor diverse mogelijkheden en expertise succes. Het is van belang verwachtingen en in huis in de vorm van trainingen, persoonlijke vaardigheden helder en duidelijk te maken.” gesprekken en coaching. “Daarbij staat voorop dat mensen van elkaar leren en vertrouwen in Leiderschapsontwikkeling elkaar hebben. We merken dat managers en VitaMee is gespecialiseerd in de verbinding medewerkers enthousiast meewerken aan een van talent en cultuur in organisaties en richt verandering. Door praktijkgericht bezig te zijn, zich op sociale innovatietrajecten, waarbij het spreek je hen aan. We hebben aandacht voor draait om de ontwikkeling van leiderschap. het individu en het proces.” Luijmes: “Onze aanpak kenmerkt zich door een vertaalslag te maken van visie en missie Waarde toevoegen naar daaraan gerelateerde doelen, prestaties, Doordat VitaMee samenhang brengt tussen gedrag en ontwikkeling van mensen. We gaan aan de ene kant strategie en aan de andere in gesprek met de directie en het MT. Zij zijn kant organisatiestructuren, werkprocessen, het ONDERNEMERS BELANG 15
  • 18. ABN AMRO BEDRIJVEN ARNHEM Benieuwd naar onze aanpak? Bel uw relatiemanager Hans Reussing 026-3547752 of kijk op abnamro.nl/zakelijk/bedrijven Dealer van Opel en Chevrolet James Wattstraat 20, 6902 PR ZEVENAAR info@autobleekstein.nl Tel: 0316-331941 www.autobleekstein.nl Frieda Tax Teksten Autobedrijf Brandon Zevenaar Delweg 12, Zevenaar - 0316-331155 - info@brandon.nl van Didamsestraat 16 Munsterstraat 28 6901 AX Zevenaar HC t 0316 34 34 50 m 06 201 33 664 info@friedataxteksten.nl www.brandon.nl