Pbs geografi penggal 3 (2016) kerja kursus TINGKATAN 6 2016 SMK tunku sulong tema : pola suhu hutan

1. 960609-02-5549
1
SENARAI ISI KANDUNGAN
Tajuk Halaman
Isi kandungan 1
Penghargaan 2
1.0 Pengenalan 3
2.0 Objektif kajian 4
3.0 Lokasi kawasan kajian 5 - 7
4.0 Kaedah kajian 8 - 9
5.0 Hasil kajian dan perbincangan
5.1 Pola perbezaan suhu mengikut stesen 10 - 12
5.2 Hubungan antara suhu dengan jarak dan suhu dengan masa
di kawasan kajian. 13
5.3 Peranan tumbuhan terhadap suhu 14 - 16
5.4 Kepentingan hutan terhadap alam sekitar fizikal 17 - 19
6.0 Kesimpulan kajian 20
Senarai rujukan 21
Lampiran

2. 960609-02-5549
2
PENGHARGAAN
Syukur ke hadrat Ilahi ke atas limpah kurnia-Nya, dapat juga pengkaji menyiapkan
kerja kursus Geografi kertas 4 (942/4) penggal 3 tahun 2016 yang bertajuk “Peranan
Tumbuhan Terhadap Pola Suhu Di Hutan Simpan Bukit Perak, Jeniang, Kedah ” dalam masa
yang telah ditetapkan oleh guru pembimbing iaitu Puan Azizah binti Mad Ali yang
merupakan guru Geografi di Sekolah Menengah Kebangsaan Tunku Sulong, Jeniang, Kedah.
Terlebih dahulu ingin pengkaji merakamkan ucapan setinggi-tinggi terima kasih yang
tidak terhingga kepada En. Ali Bin Awang Kechik yang merupakan pengetua Sekolah
Menengah Kebangsaan Tunku Sulong kerana telah memberi keizinan kepada pengkaji untuk
menyiapkan tugasan ini dengan sempurna dan teratur.
Seterusnya, pengkaji juga ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada guru mata
pelajaran Geografi iaitu Puan Azizah binti Mad Ali kerana telah banyak meluangkan masa,
memberikan tunjuk ajar serta nasihat untuk membantu menyiapkan kajian ini, selain
memberikan semangat untuk menjalankan tugasan ini dengan sebaik-baiknya.
Tidak dilupakan juga ribuan terima kasih yang tidak terhingga kepada ibu bapa
pengkaji iaitu Haji Ahmad Bin Ismail serta Kamariah Binti Salleh yang telah banyak
berkorban dari segi tenaga, dorongan serta kewangan untuk memastikan kerja kursus ini
berjalan dengan lancar.
Pengkaji juga ingin mengucapkan terima kasih kepada rakan-rakan serta pihak-pihak
yang terlibat secara langsung ataupun secara tidak langsung dalam membantu pengkaji
menyiapkan kerja kursus Pengajian Am ini.
Akhir sekali, penghargaan ini juga buat rakan-rakan seperjuangan di tingkatan enam
atas Sekolah Menengah Kebangsaan Tunku Sulong dan rakan-rakan dari sekolah lain kerana
sudi memberi tunjuk ajar kepada pengkaji semasa menyiapkan kerja kursus ini.

3. 960609-02-5549
3
1.0 Pengenalan
Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat (2005), hutan ditarifkan sebagai kawasan
yang ditumbuhi pokok-pokok liar. Hutan merupakan kawasan yang dilitupi oleh tumbuh-
tumbuhan yang berbagai-bagai jenis dan saiz serta kawasan yang didiami oleh burung,
binatang, serangga dan organisma mikro (Hopkins 1984). Terdapat berbagai-bagai jenis
hutan di dunia ini yang terdiri daripada Hutan Hujan Khatulistiwa Atau Tropika, Hutan
Monsun, Hutan Malar Hijau Iklim Sederhana, Hutan Daun Luruh Iklim Sederhana, Hutan
Daun Jarum, Hutan Kayu Keras Malar Hijau, Hutan Jarang Savana, Samun Belukar Tropika
dan Semak Duri, Hutan Hampir Gurun dan Hutan Jarang Sejuk (Strahler 1978). Di antara
hutan yang paling padat ditumbuhi oleh tubuh-tumbuhan dan terdapat berjuta-juta haiwan
dan organisma mikro ialah Hutan Khatulistiwa atau Hutan Hujan Tropika.
Menurut Abibullah Samsudin (1994) di dalam buku Industri Balak Di Semenanjung
Malaysia : Satu Kajian Kes. Hutan Hujan Tropika ialah Hutan Malar Hijau atau sebahagian
malar hijau di kawasan-kawasan yang menerima hujan tidak kurang daripada 100 mm hujan
pada setiap bulan dalam masa tiga tahun dengan min tahunan melebihi 24oC dan bebas
daripada fros; di dalam hutan ini sebahagian daripada pokok akan mengalami keguguran
daun; hutan biasanya terdapat pada ketinggian di bawah 1300 meter.
Hutan memainkan peranan penting dalam mempengaruhi proses geomorfologi,
hidrologi, ekologi dan atmosfera. Sebagai contoh, akar tumbuhan yang menjalar mampu
menghalang pergerakan jisim tanah yang akan menyebabkan berlakunya tanah runtuh atau
tanah mendap. Namun, kajian ini lebih memfokuskan kepada peranan tumbuhan dalam
menentukan pola suhu persekitaran. Umumnya, hutan mempunyai tumbuhan yang padat,
berkanopi, bersuhu sederhana dan terdapat pelbagai spesies haiwan. Suhu yang sederhana di
kawasan hutan sangat berkait rapat dengan kelembapan udara yang tinggi akibat proses sejat
peluhan serta peranan daun tumbuhan yang menyerap bahangan/cahaya matahari melalui
proses fotosintesis. Selain itu, daun tumbuhan yang menghalang permukaan bumi daripada
menerima bahangan matahari secara terus membantu mengurangkan pembebasan bahangan
bumi pada waktu malam. Keadaan ini akan menyebabkan suhu persekitaran hutan tidak
terlalu sejuk dan tidak terlalu panas.

4. 960609-02-5549
4
Objektif kajian
Kajian ini mengemukakan 4 objektif iaitu,
2.1 Menganalisis pola suhu mengikut stesen di hutan simpan Bukit perak
2.2 Membincangkan hubungan antara suhu dengan jarak dan suhu dengan masa di hutan
simpan Bukit perak
2.3 Menghuraikan peranan tumbuhan terhadap pola suhu di hutan simpan Bukit perak
2.4 Menjelaskan kepentingan hutan terhadap alam sekitar fizikal

5. 960609-02-5549
5
3.0 Lokasi kawasan kajian
3.1 ciri fizikal kawasan kajian
Kawasan kajian yang dipilih oleh pengkaji ialah hutan simpan Bukit Perak, Jeniang,
kedah. Bentuk muka bumi di hutan simpan Bukit perak ialah beralun dan tanah pamah.
Berhampiran dengan hutan simpan Bukit perak, terdapat pelbagai jenis tumbuhan herba
seperti Tongkat Ali, selasih, serai wangi dan lain-lain serta terdapat kayu balak seperti cengal,
meranti, keruing, dan sebagainya. Manakala, haiwan seperti harimau, monyet, ular dan lain-
lain mudah dijumpai di hutan ini kerana hutan ini dijaga dan dilindungi oleh Jabatan
Perhutanan Negeri Kedah di bawah agensi tertentu.
3.2 ciri budaya kawasan budaya
Hutan simpan Bukit Perak, Jeniang, Kedah terletak berhampiran dengan pejabat renjer
hutan Jeniang/Sik. Kemudahan awam seperti jalan raya, klinik, masjid, pejabat pos, pondok
polis dan sebagainya disediakan berhampiran kawasan kajian. Penduduk sekitar kebanyakan
bekerja secara persendirian dan perkilangan dengan melakukan kerja-kerja kampung dan
mengambil upah dengan bekerja di kilang Permintex Furukawa. hutan simpan Bukit perak
juga berada berhampiran dengan beberapa buah sekolah menengah dan rendah seperti SMK
Tunku Sulong, SJK (c) Jeniang dan SK Jeniang. Di samping itu, wujud premis perniagaan
berhampiran hutan simpan Bukit perak seperti angun tom yam, cen cendol, remyra burger &
oblong dan lain-lain. Jarak hutan simpan Bukit perak dari pekan jeniang ialah 3km yang
mengambil masa selama 3 minit jika menaiki kereta ataupun motosikal. Manakala jarak dari
pusat bandar sungai petani dan pekan gurun ke hutan simpan Bukit perak ialah sejauh 50 km
dan 18 km.
.

6. 960609-02-5549
6
Peta Daerah Kuala Muda
Peta 1 : Peta Daerah Kuala Muda
*anak panah : kawasan kajian; hutan simpan Bukit Perak
Sumber : Laman web rasmi Majlis Perbandaran Sungai Petani
Hutan simpan Bukit
Perak
Yan
Sik
U
5 km

7. 960609-02-5549
7

8. 960609-02-5549
8
2.0 Kaedah kajian
Kaedah kajian dapat dikelompokkan dalam dua jenis iaitu data primer dan data sekunder.
Data primer adalah data yang diperoleh atau dikumpulkan oleh peneliti secara langsung dari
sumber datanya. Data primer disebut juga sebagai data asli. Untuk mengumpulkan data
primer antaranya ialah kaedah pemerhatian dan pengukuran. Data Sekunder adalah data yang
diperoleh atau dikumpulkan peneliti dari berbagai sumber yang telah ada (peneliti sebagai
tangan kedua). Data sekunder dapat diperoleh dari berbagai sumber seperti di perpustakaan
dan Internet.
3.1 kaedah untuk Memperoleh Data Primer
3.1.1 Kaedah Pemerhatian dan pencerapan
Kaedah pemerhatian dan pencerapan ini membolehkan pengkaji untuk
merekod dan mentafsirkan bacaan suhu dengan lebih terperinci dan jelas di hutan
simpan Bukit Perak. Pengkaji dapat melakukan kajian dengan lebih mendalam
terhadap muka bumi, kanopi tumbuhan dan keadaan persekitaran hutan simpan Bukit
perak. Pemerhatian ini dijalankan pada 20 Julai 2016 dengan beberapa orang guru
pengiring dan 2 orang pegawai renjer Jeniang. Untuk dijadikan bahan bukti, pengkaji
telah mengambil beberapa keping gambar di hutan simpan Bukit perak bagi
menunjukkan bahawa pengkaji telah melakukan kajian.
3.1.2 Kaedah pengukuran
kaedah pengukuran digunakan dalam kajian ini adalah untuk mendapatkan
bacaan suhu yang tetap supaya analisis dapat dilakukan bagi mengenal pasti
perubahan suhu di tempat dan masa yang berbeza. Beberapa jenis alatan digunakan
oleh pengkaji semasa mengukur suhu di hutan simpan Bukit perak seperti pita
pengukur, batang buluh, parang, pen, kertas, jam tangan dan termometer suhu.
Pengukuran dimulakan dengan menentukan tempat meletakkan kayu buluh untuk
dijadikan stesen pengukur suhu. Kerja-kerja penyelarasan dengan kayu buluh dan pita
pengukur digunakan untuk mengukur jarak satu stesen dengan stesen yang lain.
Bacaan suhu diukur dan dicatatkan pada tempoh masa yang berbeza ; 8 – 10 pagi, 12
tengahari – 2 petang, 5 petang – 7 malam di sepuluh lokasi cerapan yang berbeza pada
selang jarak minimum 20m setiap stesen (10 stesen=200 meter) dalam satu garis lurus
dari luar hutan hingga ke dalam hutan. Data yang diperoleh dicatat pada kertas.

9. 960609-02-5549
9
Gambar 1 : pengkaji bersama ahli kumpulan sedang melakukan proses
pengukuran
3.2 Kaedah memperoleh data sekunder
Pengkaji menggunakan kaedah sekunder sebagai maklumat tambahan bagi
melengkapkan laporan hasil dapatan kajian. Kaedah rujukan di perpustakaan dan
Internet dilakukan untuk tujuan tersebut.
3.2.1 Kaedah Rujukan Perpustakaan
Kaedah rujukan di perpustakaan dijalankan adalah untuk mendapatkan
maklumat sokongan tentang peranan tumbuhan terhadap suhu, sejarah hutan
simpan Bukit Perak dan lain-lain. Kaedah rujukan perpustakaan dilakukan
dengan merujuk kepada buku-buku ilmiah. Buku daripada penulisan
Abibullah Samsudin, Hopkins dan Strahler banyak membantu pengkaji untuk
melengkapkan kajian ini.
3.2.2 Kaedah Laman Web
Pengkaji merujuk beberapa laman web untuk memperoleh maklumat
tentang peta daerah Kuala Muda dan melukis peta lakar di hutan simpan Bukit
perak. Malah, membantu pengkaji memahami konsep tumbuhan, suhu, hutan
dan lain-lain dengan lebih mudah dan pantas.

10. 960609-02-5549
10
3.0 Hasil kajian dan perbincangan
4.1 Pola suhu mengikut stesen
Jadual 1 : pola suhu mengikut stesen
Stesen
Masa
Stesen
1
Stesen
2
Stesen
3
Stesen
4
Stesen
5
Stesen
6
Stesen
7
Stesen
8
Stesen
9
Stesen
10
9 – 10 a.m. 28°c 28°c 28°c 26°c 25.5°c 27°c 26°c 25°c 26°c 26°c
12 – 2 p.m. 31.5°c 31°c 32.5°c 28.5°c 28°c 29°c 28°c 27°c 28°c 27°c
5- 7 p.m. 32.5°c 32°c 31°c 30°c 29°c 29°c 28°c 29°c 29°c 30°c
Rajah 1 : Pola Suhu mengikut Stesen
28 28 28
26 25.5
27 26 25 26 26
31.5 31
32.5
28.5 28 29 28 27 28 27
32.5 32 31 30 29 29 28 29 29 30
0
5
10
15
20
25
30
35
Stesen
1
Stesen
2
Stesen
3
Stesen
4
Stesen
5
Stesen
6
Stesen
7
Stesen
8
Stesen
9
Stesen
10
Pola Suhu Mengikut Stesen
9.00 - 10.00 a.m. 12.00 - 2.00 p.m. 5.00 - 7.00 p.m.
suhu(oc)
Petunjuk:

11. 960609-02-5549
11
Gambar 2 : Proses pengukuran suhu persekitaran di Hutan Simpan Bukit Perak

12. 960609-02-5549
12

13. 960609-02-5549
13
4.2 Hubungan antara suhu dengan jarak dan suhu dengan masa di kawasan kajian
Berdasarkan data yang diperolehi oleh pengkaji di Hutan Simpan Bukit Perak,
pengkaji mendapati bahawa suhu persekitaran berbeza bagi setiap stesen. Sebagai contoh,
bacaan suhu di stesen satu (32.5 oC) pada waktu petang adalah lebih tinggi berbanding
dengan stesen lain dan bacaan suhu relatif semakin menurun bagi stesen yang seterusnya. Hal
ini menunjukkan bahawa suhu persekitaran di pengaruhi oleh jarak yang berbeza antara
stesen. Kedudukan stesen satu yang jauh dari litupan tumbuhan menyebabkan bacaan suhu di
stesen tersebut adalah tinggi berbanding stesen yang seterusnya. Namun, bacaan suhu
persekitaran di stesen yang kedua (2), ketiga (3) dan seterusnya yang tidak menunjukan
penurunan bacaan suhu yang tetap. Dapatan kajian menunjukkan bahawa bacaan suhu stesen
dua ialah 32 oC dan stesen seterusnya ialah 31 oC, 30 oC dan 29 oC. Hal ini demikian kerana
sesetengah stesen berada di kawasan yang litupan tumbuhan yang kurang dan tidak padat
khususnya di gigi hutan berbanding stesen lain. Jelasnya, pengkaji dapat simpulkan bahawa
kawasan di dalam hutan yang lapang dan terdedah kepada cahaya matahari mempengaruhi
suhu persekitaran dan menyebabkan bacaan suhu yang diambil oleh pengkaji mudah berubah.
Oleh sebab itu, bacaan suhu adalah tidak menurun secara serata walaupun stesen yang
diletakkan oleh pengkaji semakin jauh ke dalam hutan simpan Bukit Perak.
Bacaan suhu yang diambil oleh pengkaji juga adalah tidak sama mengikut
waktu/masa. Kajian menunjukan bacaan suhu pada waktu pagi (9.00 – 10.00 a.m.) adalah
lebih rendah berbanding waktu lain iaitu dalam lingkungan 26 oC hingga 28 oC. Manakala,
bacaan suhu pada waktu petang dalam lingkungan waktu 5.00 – 7.00 p.m. adalah relatif lebih
tinggi berbanding pada waktu tengah hari (12.00 - 2.00 p.m.). bacaan suhu pada waktu petang
adalah dalm lingkungan (30 oC – 32.5 oC) dan pada waktu petang ialah 27 oC hingga 31.5 oC.

14. 960609-02-5549
14
4.3 Peranan tumbuhan terhadap pola suhu di hutan simpan Bukit perak
4.3.1 Menyerap bahangan
Proses fotosintesis yang dilakukan oleh tumbuhan di hutan simpan Bukit Perak telah
membantu mengawal suhu persekitaran dengan menyerap gas karbon dioksida (CO2) dan
membebaskan gas oksigen (O2). Proses ini perlu bagi meneruskan kelangsungan pokok
membesar dan membiak. Hal ini demikian kerana tumbuhan menyerap bahangan dan cahaya
matahari untuk menukarkan air dan nutrien dalam bentuk kimia yang akan disimpan oleh
tumbuhan dalam bentuk karbohidrat, protein, lemak dan asid tumbuhan. Proses fotosintesis
yang berterusan ini akan mengurangkan lebihan gas karbon dioksida di dalam udara yang
akan menyebabkan terjadinya selimut bumi di kawasan sekitar. Selimut bumi ini akan
menjadikan lebih banyak haba terperangkap di atmosfera akibat pemantulan semula haba ke
permukaan bumi.
Gambar 3 : Hutan simpan Bukit Perak padat dengan tumbuhan
Sumber : kajian lapangan 2016

15. 960609-02-5549
15
4.3.2 Menapis Bahangan Matahari
Tumbuhan berlapis-lapis (berstrata) di dalam ekosistem hutan simpan Bukit Perak
membantu menghalang pancaran matahari terus sampai ke lantai hutan. Hal ini akan
membantu mengurangkan permukaan bumi menyerap bahangan matahari pada waktu siang.
Apabila permukaan bumi kurang menyerap bahangan matahari. Maka pada waktu malam,
permukaan bumi kurang membebaskan bahangan bumi pada waktu malam melalui
gelombang panjang. Kesannya, suhu persekitaran hutan simpan Bukit Perak adalah lebih
rendah berbanding kawasan yang kurang tumbuhan seperti kawasan bandar.
Gambar 4 : Tumbuhan berlapis-lapis (berstrata) di dalam ekosistem hutan simpan Bukit
Perak
Sumber : kajian lapangan 2016

16. 960609-02-5549
16
4.3.3 Meningkatkan Kelembapan
Kadar kelembapan yang tinggi di suatu kawasan berkait rapat dengan proses sejat
peluhan yang tinggi. Proses sejatpeluhan ini lebih merujuk kepada kehilangan air melalui
proses sejatan daripada permukaan air, kelembapan tanih dan perpeluhan oleh tumbuhan. Di
hutan simpan Bukit Perak, proses sejatpeluhan banyak berlaku kerana terdapat pelbagai jenis
tumbuhan yang melakukan proses respirasi yang membebaskan wap air ke udara. Liang
stoma pada daun akan terbuka apabila terkena cahaya matahari dan memudahkan transpirasi
berlaku. Tambahan, di kawasan sekitar hutan simpan Bukit Perak terdapat beberapa badan air
seperti paya dan tasik buatan juga membantu menambah kelembapan bandingan. Oleh itu,
kombinasi proses sejatan dari tumbuhan di hutan simpan Bukit Perak dan kawasan paya dan
tasik buatan akan menjadi kawasan sekitar hutan simpan Bukit Perak mempunyai kadar
kelembapan bandingan yang tinggi dan bersuhu rendah.
Gambar 5 : Kawasan paya berhampiran hutan simpan Bukit Perak
Sumber : kajian lapangan 2016

17. 960609-02-5549
17
4.4 Kepentingan hutan terhadap alam sekitar fizikal
4.2.1 Mengekalkan atau mengawal perubahan iklim mikro (atmosfera)
Di kawasan hutan simpan bukit Perak, pengkaji mendapati bahawa tiupan angin
adalah tenang dan nyaman. Hal ini demikian kerana kanopi pokok berfungsi untuk
mengurangkan halaju angin. Hutan tebal dengan saiz daun yang lebat dan padat
menyebabkan proses perpuluhan berlaku dengan banyak. Wap-wap air banyak dibebaskan ke
udara di dalam kawasan hutan tersebut. Kesannya, kelembapan udara meningkat. Sebagai
contoh, kandungan wap-wap air di dalam udara sentiasa melebihi 80% di kawasan hutan
hujan.
Apabila kelembapan udara adalah tinggi di kawasan hutan simpan Bukit perak, maka
suhu persekitaran Jeniang juga adalah sederhana dan kerpasan mudah terbentuk. Udara yang
nyaman ini menjamin habitat yang sesuai untuk kepelbagaian spesies fauna dan flora untuk
hidup, membesar dan membiak.
Gambar 6 : Kepadatan tumbuhan mempengaruhi iklim mikro hutan simpan Bukit
Perak
Sumber : kajian lapangan (2016)

18. 960609-02-5549
18
4.4.2 Mengawal keseimbangan kitar hidrologi
Kadar larian air di permukaan hutan simpan Bukit Perak dipengaruhi ketebalan
kanopi dan jenis hutan. Hutan simpan Bukit Perak bersifat hutan primer dan berkanopi tebal
menjadikan proses pintasan hujan amat berkesan berbanding hutan jenis sekunder. Oleh itu,
kadar jatuhan air hutan ke atas permukaan tanah hutan simpan Bukit Perak adalah rendah.
Selain itu, Permukaan tanah hutan simpan Bukit perak yang padat dengan akar dan
pokok kecil berfungsi menghalang aliran air permukaan dan bertindak sebagai cengkaman
terhadap tanah bagi menghalang proses hakisan.
Gambar 7 : Lantai Hutan Simpan Bukit perak
Sumber : kajian lapangan (2016)

19. 960609-02-5549
19
4.4.3 Menstabilkan cerun; melindungi permukaan cerun daripada hakisan tanah
dan geseran jisim (geomorfologi)
Di hutan simpan Bukit perak, kanopi tumbuhan berfungsi melindungi tanih daripada
hakisan percikan atau hempasan air hujan serta mengurangkan kadar hakisan larian air
permukaan. Proses hakisan ini dihalang melalui cengkaman akar dan proses cegatan silara
tumbuhan. Hutan simpan Bukit perak ini mempunyai silara-silara pokok yang berlapis-lapis
yang membantu memperlahankan halaju setip titian air hujan yang menimpa lantai hutan.
Kesannya, permukaan cerun di hutan simpan Bukit Perak terlindung daripada hakisan tanah
dan geseran jisim. Maka, runtuhan tanah terutama di kawasan cerun dapat dikurangkan.
Selain itu, batuan di hutan simpan Bukit Perak giat berlaku proses luluhawa kimia,
fizikal dan sebagainya kerana keadaan hutan yang sentiasa lembap dan pada masa yang sama
menerima sejumlah haba yang besar dari cahaya matahari. Keadaan ini menyebabkan batuan
di hutan simpan Bukit Perak mengalami proses mengecut pada waktu malam dan
mengembang pada waktu siang.
Gambar 8 : Akar tumbuhan pokok di hutan simpan Bukit perak yang berfungsi
mengurangkan hakisan tanah dan geseran jisim
Sumber : Kajian Lapangan (2016)

20. 960609-02-5549
20
Kesimpulan Kajian
Pengkaji dapat simpulkan bahawa kajian ini telah memenuhi objektif kajian
sebagaimana yang telah ditetapkan di awal permulaan kajian dilakukan. Pengkaji juga
mendapati bahawa hutan simpan Bukit Perak, Jeniang, Kedah masih lagi memainkan peranan
penting dalam mempengaruhi unsur atmosfera, hidrologi, ekologi dan geomorfologi. Hal ini
dibuktikan dengan hasil kajian dan perbincangan yang telah dilakukan oleh pengkaji sebelum
ini. Malah, pola perubahan suhu di hutan simpan Bukit Perak pada tiga tempoh masa yang
berbeza di sepuluh lokasi cerapan yang berbeza juga masih menunjukkan perbezaan yang
ketara. Ini membuktikan bahawa proses sejatpeluhan dan fotosintesis yang dilakukan oleh
tumbuhan mampu mempengaruhi suhu persekitaran melalui kelembapan bandingan dan
kanopi hutan.
Selain itu, pengkaji juga mendapati bahawa hutan simpan Bukit Perak masih dijaga
dan dipelihara dengan baik oleh agensi perhutanan negeri Kedah iaitu renjer hutan cawangan
Jeniang/Sik. Hal ini kerana keadaan pandangan fizikal hutan simpan Bukit Perak masih lagi
tidak diusik oleh kegiatan pembalakan haram walaupun di hutan ini terdapat pokok kayu
balak yang berusia ratusan tahun.
Dengan hasil kajian dan perbincangan yang telah pengkaji lakukan, pengkaji berharap
semua pihak terutamanya pihak berkuasa bersama-sama bekerjasama bagi memelihara dan
memelihara paru-paru bumi iaitu hutan dengan sebaiknya. Hal ini demikian kerana tumbuhan
memainkan peranan yang penting kepada keharmonian dan kesejahteraan manusia dan
haiwan serta kehidupan lain secara tidak langsung. Proses fotosintesis yang dilakukan oleh
tumbuhan membebaskan gas oksigen yang amat diperlukan oleh manusia, haiwan, organisma
dan proses lain seperti proses pengaratan. Oleh itu, pemeliharaan dan pemeliharaan mesti
dilakukan oleh semua pihak agar generasi akan datang dapat menikmati keindahan ini.

21. 960609-02-5549
21
Senarai rujukan
Karya Penulis
i. Abibullah Samsudin. 1994. Industri Balak Di Semenanjung Malaysia: Satu Kajian
Kes. Ampang/Hulu Kelang: Percetakan Dewan Bahasa dan Pustaka.
ii. Hopkins, H. 1974. Edisi Kedua. Forest and Savanna. Heinemann, Ibadan and London,
iii. Strahler, A.N. 1978.Geografi Fizikal (edisi ke4). New York: John Wiley & Sons.
Bahan Internet
1) Wikipedia (2016). Dicapai pada Julai 5, 2016 https://ms.wikipedia.org/wiki/Hutan.
2) Laman web rasmi Jabatan Perhutanan Negeri Kedah (2016). Dicapai pada Julai 16,
2016 dari http://www.kedforestry.gov.my/en/.
Kamus dan Ensiklopedia
1) Kamus Dewan Edisi Ke-4, 2005. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka.
Surat khabar atau Buletin
1) “Pentingnya pokok kepada manusia” dlm. BERITA HARIAN, 20 November 2001.