1.
CHƯƠNG 3
MỨC CHẾT VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG

2.
CHẾT
 Khái niệm về chết
 Phân loại sự kiện chết:
 Chết sớm sau khi sinh- sơ sinh
 Chết muộn sau khi sinh
 Chết trẻ em dưới 1 tuổi
 Chết trẻ em từ 1 đến 4 tuổi
 Chết trẻ em dưới 5 tuổi

3.
CÁC THƯỚC ĐO ĐÁNH GIÁ MỨC CHẾT
 Tỷ suất chết thô (CDR)
 Tỷ suất chết đặc trưng theo tuổi (ASDRx )
 Tỷ suất chết trẻ em dưới 1 tuổi (IMR)
1000
*
P
D
CDR 
1000
*
x
x
x
P
D
ASDR 
1000
*
0
0
B
D
IMR 

4.
LƯỢC ĐỒ LEXIS
4
Tuổi
2
2003
1
0
2002 2004 Thời gian
Đường
sống
Đường thời gian
Đường
tuổi
Tiếp theo

5.
ĐIỀU CHỈNH IMR
Lược đồ Lexis biểu diễn số chết của trẻ em dưới 1 tuổi
B-1 B0 B
Điều chỉnh tử số
Điều chỉnh cả tử và mẫu
Điều chỉnh mẫu số
D+
0
D-
0
D+1
0
1
0
0
0
IMR





B
D
B
D
0
1
0
0
MR
B
D
D
I




1
0
0
0
)
1
(
MR







B
d
dB
D
D
I





0
0
0
D
D
D
d

6.
CÁC THƯỚC ĐO ĐÁNH GIÁ MỨC CHẾT
 Tỷ suất chết trẻ em dưới 5 tuổi (U5-MR)
 Cách 1:
 Cách 2:
1000
*
5
4
0
4
0




P
D
MR
U
Tỷ suất
chết trẻ
em dưới 5
tuổi
(U5-MR)
=
Số trẻ dưới năm tuổi chết
trong năm xác định
* 1000
Tổng số trẻ em sinh sống
trong cùng một năm

7.
TỶ SUẤT CHẾT QUY CHUẨN:
 Phương pháp chuẩn hóa trực tiếp:
 Phương pháp chuẩn hóa gián tiếp
S
S
x
x
P
P
ASDR
SCDR




P
P
ASDR
CDR
SMR
x
S
x *
S
CDR
SMR
SCDR *




 


x
x
x P
P
x
A
P
CDR
x
x SDR
D
P
D

8.
BẢNG SỐNG
 Tuổi x
 Có 3 cách ghi nhóm tuổi:
Cách 1 Cách 2 Cách 3
0 0-1 0
1-4 1-5 1
5-9 5-10 5
10-14 10-15 10
15-19 15-20 15
…….. …….. …….

9.
BẢNG SỐNG
 Số người sống đến tuổi x (lx)
lx >= lx+1 l = 0
 Số chết ở tuổi x (dx)
dx = lx - lx+1 ndx = lx - lx+n dx
+ = lx
+
 Xác suất chết (qx)
nqx = 1
 Xác suất sống (px)

npx = 0
l
d
q
x
x
x

l
d
q
x
x
x
n
n

l
l
p
x
n
x
x
n


l
l
p
x
x
x
1



10.
BẢNG SỐNG
 Số năm-người sống được trong tuổi x (Lx)
 Nếu số chết phân bố không đều theo các tháng tuổi,
năm tuổi ta có :
nLx = n(lx+n + ax * ndx)
 Nếu số chết phân bố đều
 Đối với nhóm tuổi mở
 
n
x
x
x
n l
l
n
L 


2



x
x
x
n
m
l
L

11.
BẢNG SỐNG
Tuổi x ax của nước có
mức chết thấp
ax của nước có
mức chết cao
0
1
2
3
0,1
0,4
0,5
0,5
0,3
0,4
0,5
0,5
Ước lượng của Colin Newll :
Tổng số năm-người sống được tính từ tuổi đúng x trở lên (Tx)



ω
x
i
i
x L
T

12.
 Triển vọng sống trung bình:
 Triển vọng sống trung bình của tuổi x: ex
 Triển vọng sống trung bình khi sinh (tuổi thọ trung
bình): e0
i
x i x
x
x x
L
T
e
l l


 

x
0 x 0
0
0 0
L
T
e
l l


 

BẢNG SỐNG

13.
 Hệ số chết (mx)
 Tài liệu từng độ tuổi:
 Nếu số chết phân bổ đều :
 Nếu số chết phân bổ không đều :
13
x
x
x
L
d
m 
x
x
x
x
m
a
m
q
)
1
(
1 


x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
m
m
q
q
m
l
l
l
m
l
L
m
l
d
q
2
1
1
2
)
2
(
*
2
*
* 1








 
BẢNG SỐNG

14.
BẢNG SỐNG
 Khi tính cho nhóm n tuổi:
 Nếu số chết phân bổ đều :
 Nếu số chết phân bổ không đều :
14
x
x
x
n
m
n
m
n
q
2
1
*


x
x
x
x
n
m
a
n
m
n
q
)
1
(
1
*




15.
BÀI TẬP TÍNH CÁC CHỈ TIÊU BẢNG SỐNG
15

16.
THẢO LUẬN
 Hãy phân biệt sự khác nhau giữa tuổi thọ bình
quân với tuổi trung bình của những người đang
sống và tuổi sống trung bình của những người
chết

17.
THẢO LUẬN
 Sự khác biệt về mức chết, có bao nhiêu sự khác
biệt? Tại sao có sự khác biệt đó. Dẫn chứng số
liệu của Việt Nam.
 Phân tích các nguyên nhân ảnh hưởng đến mức
chết . Lấy ví dụ minh họa

18.
THẢO LUẬN
 Mô hình nguyên nhân dẫn đến cái chết của trẻ em
 Mô hình ảnh hưởng của mức chết đến sự phát
triển
 Nguyên nhân dẫn đến mức chết