1. TALUMPATI

2. Ano ang Talumpati?

3. Ang talumpati ay isang sining ng pagpapahayag ng
kaisipan o opinyon ng isang tao tungkol sa isang paksa
na ipinababatid sa pamamagitan ng pagsasalita sa
entablado. Mananalumpati ang tawag sa taong
gumagawa at nagtatalumpati sa harap ng publiko o
grupo ng mga tao.

4. Layon nitong magbigay ng kaalaman o impormasyon,
tumugon, humikayat, mangatwiran, at maglahad ng isang
paniniwala. Isa rin itong uri ng komunikasyong
pampubliko kung saan ang isang paksa ay
ipinapaliwanag at binibigkas sa harapan ng mga
tagapakinig.

5. Uri ng Talumpati
May anim (6) na uri ng talumpati o
pananalumpati. Ito ay ang talumpating
pampalibang, nagpapakilala, pangkabatiran,
nagbibigay-galang, nagpaparangal, at
pampasigla.

6. Talumpating Pampalibang
Ang mananalumpati ay
nagpapatawa sa pamamagitan ng
anekdota o maikling kwento.
Kadalasan ito ay binibigkas
pagkatapos ng isang salu-salo.

7. Talumpating Nagpapakilala
Kilala rin ito sa tawag na panimulang
talumpati at karaniwan lamang na maikli
lalo na kung ang ipinapakilala ay kilala na o
may pangalan na. Layon nitong ihanda ang
mga tagapakinig at pukawin ang kanilang
atensyon sa husay ng kanilang magiging
tagapagsalita.

8. Talumpating Pangkabatiran
Ito ang gamit sa mga panayam,
kumbensyon, at mga pagtitipong pang-
siyentipiko, diplomatiko at iba pang
samahan ng mga dalubhasa sa iba’t ibang
larangan. Gumagamit dito ng mga
kagamitang makatutulong para lalong
maliwanagan at maunawaan ang paksang
tinatalakay.

9. Talumpating Nagbibigay-galang
Ginagamit ito sa pagbibigay galang
at pagsalubong sa isang panauhin,
pagtanggap sa kasapi o kaya ay sa
kasamahang mawawalay o aalis.

10. Talumpating Nagpaparangal
Layunin nito na bigyang parangal ang
isang tao o kaya magbigay ng papuri sa
mga kabutihang nagawa nito. Sa mga
okasyon tulad ng mga sumusunod
ginagamit ang ganitong uri ng
talumpati.

11. Talumpating Pampasigla
Pumupukaw ng damdamin at
impresyon ng mga tagapakinig kung
saan kalimitang binibigkas ito ng:

12.  Uri ng Talumpati ayon sa Pamamaraan
 Mayroon itong tatlong (3) uri ayon sa pamamaraan. Ito ay ang mga
sumusunod:
 Dagli
 Ito ang uri ng talumpati na hindi pinaghandaan.
 Maluwag
 May panahon para maihanda at magtipon ng datos ang mananalumpati bago
ang kanyang pagsasalita.
 Pinaghandaan
 Maaring isinulat, binabasa o sinasaulo at may sapat na pag-aaral sa paksa.

13. Bahagi ng Talumpati
Nahahati ito sa tatlong (3) bahagi; ang
simula, katawan at katapusan.
Simula
Sa bahaging ito inilalahad ang layunin ng
paksa kasabay ng stratehiya upang makuha
sa simula pa lang ang atensyon ng
tagapakinig.

14. Katawan o Gitna
Dito nakasaad ang paksang tinatalakay ng
mananalumpati.
Katapusan o Wakas
Ito naman ang buod ng paksang tinalakay ng
mananalumpati. Nakalahad dito ang
pinakamalakas na katibayan, katwiran at
paniniwala para makahikayat ng pagkilos mula sa
mga tagapakinig ayon sa paksa ng talumpati.

15.  Paano Gumawa ng Talumpati
 Narito ang ilang payo sa paggawa ng talumpati.
 Pumili ng magandang paksa.
 Tipunin ang mga materyales na maaring pagkunan ng impormasyon
tungkol sa napiling paksa. Pwedeng mga dating kaalaman o karanasan
o kaya ay mga babasahin na may kaugnayan sa paksang gagamitin.
 Simulan ang pagbabalangkas ng ideya at hatiin ito sa tatlong bahagi;
ang simula, katawan at katapusan.
 Maging sensitibo. Kung maaari ay iwasan na pag-usapan lamang ang
tungkol sa sarili at pansariling kapakinabangan.
 Iwasan din naman na maging “boring” ang iyong pagtatalumpati. Kung
maari ay magkaroon ng “sense of humor” sa pagdedeliber ng
talumpati at laging isipin ang iyong tagapakinig.