1. Bộ giáo dục và đào tạo trường ĐH
Mỏ-Địa Chất
Đề Tài 7:Nêu và phân tích phương pháp tiếp cận và
giải quyết các vấn đề môi trường.
• Giảng viên hướng dẫn: • Sinh viên thực hiện:
• Phạm Thị Làn • Đỗ Trung Hiếu
2. Lời mở đầu:
• Các vấn đề môi trường trong sự phát triển bền vững
ngày nay đang được rất nhiều người quan
tâm.Nhưng tiếp cận chúng như thế nào để tìm hiểu
những tác hại cũng như nguyên nhân hình thành, từ
đó có những giải pháp cụ thể để khắc phục và hạn
chế những vấn đề đó ra sao là một vấn đề còn hết
sức nan giải.
• Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các
bạn phần nào hiểu rõ về vấn đề môi trường trong
sự phát triển bền vững ngày nay.
3. Những nội dung chính
• I.Môi trường và vấn đề môi trường.
• II.Các phương pháp tiếp cận vấn đề môi trường.
• III.Một số vấn đề môi trường ngày nay:
1.Biến đổi khí hậu.
2.Lỗ thủng tần Ozone.
3.Bùng nổ dân sô.
4.Vấn đề suy giảm sự đa dạng hệ sinh học.
4. I. Môi trường và vấn đề môi trường.
• Môi trường là zì?
“Môi trường bào gồm các yếu tố tự nhiên và
yếu tố vật chất nhân tạo quan hệ mật thiết
với nhau,bao quanh con người,có ảnh hưởng
đến đời sống sản xuất,sự tồn tại,phát triển
của con người và thiên nhiên.”
(Trích điều 1-Luật bảo vệ môi
trường của Việt Nam)
5. II.Các phương pháp tiếp cận vấn đề
môi trường.
Xu hướng => Cách nhìn nhận
• Thứ nhất,đó là mất cân • Vấn đề môi trường được
bằng sinh thái và môi nhìn nhận một cách thuần
trường toàn cầu quá tải. túy.
• Thứ hai,sự phát triển kinh • Vấn đề môi trường được
tế-xã hội vượt quá xa quản nhìn nhận trên phương
lý môi trường ở quy mô diện kinh tế-xã hội.
quốc tế.
6. II.Các phƣơng pháp tiếp cận vấn đề môi trƣờng.
Vấn đề môi trường
được nhìn nhận 1
cách thuần túy.
Tiếp cận các vấn đề
môi trường trên
phương diện sự phát
triển bền vững là đảm
bảo được sự cân
bằng xã hội
Vấn đề môi
trường được nhìn
nhận trên phương
diện kinh tế xã hội
7. Và thực tế xảy ra đồng thời hai xu
hƣớng do vậy vấn đề môi trƣờng phải
đƣợc xem xét đầy đủ trong phạm vi
của nó.
8. II.Các phương pháp tiếp cận vấn đề
môi trường.
• 1. Tiếp cận các vấn đề môi trường một cách
thuần túy.
• Nạn chặt phá rừng bừa bãi.
• Vấn đề thu gom xử lý rác thải.
• Ô nhiễm nguồn nước, không khí
• Khai thác khoáng sản trái phép
• Động vật quý hiếm ngày càng có nguy cơ tiệt
chủng cao.
• Đất nông nghiệp bị thu hẹp.
12. II. CÁC PHƢƠNG PHÁP TIẾP CẬN
VẤN ĐỀ MÔI TRƢỜNG
2. Tiếp cận một số vấn đề môi trường trên
phương diện kinh tế- xã hội.
• Môi trường kinh tế - xã hội là môi trường
mà con người là nhân tố trung tâm, tham
gia và chi phối .
• Bao gồm: chính trị, kinh tế, văn hoá, thể
thao, lịch sử, giáo dục... xoay quanh con
người và con người lấy đó làm nguồn
sống, làm mục tiêu cho mình.
13. 2. Tiếp cận một số vấn đề môi trƣờng trên
phƣơng diện kinh tế- xã hội.
• Những vấn đề về kinh tế.
.Khủng hoảng kinh tế.
.Sự bất ổn định về kinh tế vĩ mô.
.Giá cả tăng cao, tiền tệ biến động.
.Thể chế hoạt động trong kinh tế.
.Thất nghiệp.
15. 2. Tiếp cận một số vấn đề môi trƣờng trên
phƣơng diện kinh tế- xã hội.
Những vần đề về văn hóa-xã hội gây bức xúc
Gia tăng dân
số
Suy đồi văn
An sinh xã
hóa đạo đức
hội thấp.
lối sống.
Giáo dục
Bạo lực gia
kém phát
đình.
triền.
16. 3. Tiếp cận vấn đề môi trường trên phương diện của
sự phát triển bền vững .
Phát triển bền vững là
gì ?
"Phát triển bền vững là
sự phát triển nhằm
thoả mãn các nhu cầu
hiện tại của con người
nhưng không tổn hại
tới sự thoả mãn các
nhu cầu của thế hệ
tương lai"
17. Mục đích của phát triển bền vững:
Mục đích của phát triển
bềnvững: duy trì được cân
bằngcủa tự nhiên:
(1) Phát triển có hiệu quả về
kinh tế.
(2) Phát triển hài hòa các
mặt xã hội,nâng cao mức
sống,trình độ sống của
các tầng lớp dân cư.
(3) Cải thiện môi trường
môisinh, bảo đảm phát
triển lâu dài vững chắc
cho thế hệ hômnay và
mai sau
18. 3. Tiếp cận vấn đề môi trƣờng trên
phƣơngdiện của sự phát triển bền vững.
Một số vấn đề môi trường chính trong sự phát triển bền
vững ngày nay.
1. Lỗ thủng tầng ozone ngày càng mở rộng.
2. Biến đổi khí hậu toàn cầu.
3. Bùng nổ dân số.
4. Sự cạn kiệt các nguồn tài nguyên khoáng sản.
5. Sự suy giảm tài nguyên rừng.
6. Sự suy giảm tài nguyên nước ngọt.
7. Suy giảm đa dạng sinh học.
8. Ô nhiễm biển và các đại dương.
9. Ô nhiễm đất và hiện tượng sa mạc hóa.
10. Rác thải gia tăng.
19. Phƣơng pháp giải quyết vấn đề môi
trƣờng.
• Đánh giá khoa học ( thu thập thông tin số liệu)
Bước 1
• Phân tích rủi ro : điều gì trông đợi sẽ xảy ra nếu hành động được
Bước 2 kế tiếp => biện pháp
• Giáo dục cộng đồng : giải thích vấn đề,các hành động và thông
Bước3 báo cụ thể về chi phí và những kết quả của mỗi sự lựa chọn.
• Hành động chính sách : cộng đồng tự bầu ra các đại diện lựa chọn
Bước 4 tiến trình hành động và thực thi hành động đó.
• Hoàn thiện : quan trắc và xem xét liệu vấn đề môi trường đã được
Bước 5 giải quyết triệt để chưa.Đánh giá.
20. III.MỘT SỐ VẤN ĐỀ MÔI TRƢỜNG
TOÀN CẦU HIỆN NAY
• 1. Biến đổi khí hậu toàn cầu
Khái niệm : "Biến đổi khí hậu trái đất là sự thay đổi của hệ
thống khí hậu gồm khí quyển, thuỷ quyển, sinh quyển, thạch
quyển hiệntại và trong tương lai bởi các nguyên nhân tự nhiên
và nhân tạo".
Biểu hiện:
nóng lên của khí quyển và trái đất nói chung.
Sự
thay đổi thành phần và chất lượng khí quyển có hại.
Sự
Mực nước biển dâng cao.
di chuyển của các đới khí hậu.
Sự
Hoàn lưu khí quyển, chu trình tuần hoàn nước, chu trình sinh
địa hoá khác thay đổi.
Năng suất sinh học, chất lượng và thành phần của thuỷ quyển,
sinh quyển, các địa quyển bị thay đổi.
21. Hậu quả biến đổi khí hậu toàn cầu nói
chung và tại Việt Nam nói riêng
Ở Việt Nam,chỉ tính từ năm
2003-2008,thiên tai chết
2000 người và hàng chục
nghìn công trình cở sở hạ
tầng giao thông,thủy lợi đê Ô nhiễm môi trường đất nước,không
điều toongt thiệt hại lên tới khí.Gây biến đổi đa dạng sinh học ở
52.000 nghìn tỷ. nhiều nơi.Ảnh hưởng tới các chu trình
tuần hoàn gây mất cân bằng sinh
thái.Tài nguyên thiên niên giảm sut.
22. Nguyên nhân
Biến đổi khí hậu toàn cầu
Nguyên
nhân
Nguyên Nguyên
nhân tự nhân do
nhiên nhân tạo
Sự va Hiệu
Sự Núi lửa chạm
thay ứng Khai
của các nhà
đổi vị mảnh thác quá
trí của thiên
kính mức các
Trái thạch bể hấp
Đất. thụ khí
nhà kính
23.
24. Biện pháp giảm hậu quả của hiệu
ứng nhà kính.
• + Trồng và bảo vệ rừng
• + Thực hiện đồng loạt các biện pháp
nhằm giảm thiểu tối đa tác hại của bão, lũ
lụt, xói lở, sạt đất và cần xác định rằng
chống bão là quá trình lâu dài, hàng năm,
thường xuyên.
• + Thực hiện các biện pháp giảm thiểu tác
động của hạn hán, nhiễm mặn, thiếu nước
sản xuất, sinh hoạt và ngập úng.
• + Nghiên cứu, phát triển ứng dụng nguồn
năng lượng sạch
25. III.MỘT SỐ VẤN ĐỀ MÔI TRƢỜNG
TOÀN CẦU HIỆN NAY
• 2. Vấn đề lỗ thủng
tầng ozone ngày
càng mở rộng.
Khí Ozon gồm 3 nguyên
tử oxy (03).
Tầng Ozon:(khoảng 25
km trong tầng bình lưu) tồn
tại một lớp không khí giàu
khí Ozon (O3) thường được
gọi là tầng Ozon.
Tầng ozon có tác dụng
chắn tia tử ngoại chiếu
thẳng xuống trái đất
27. Hậu quả:Vì tầng ôzôn hấp thụ tia cực tím từ
mặt trời, giảm sút tầng ôzôn dự đoán sẽ tăng
cường độ tia cực tím ở bề mặt Trái Đất, có thể
dẫn đến nhiều thiệt hại bao gồm cả gia tăng
bệnh ung thư da. Đấy là lý do dẫn đến Nghị
định thư Montreal. Mặc dù giảm sút của ôzôn
ở tầng bình lưu gắn liền với CFC và có nhiều
lý lẽ trên lý thuyết để tin rằng giảm sút ôzôn sẽ
dẫn đến tăng tia cực tím trên bề mặt Trái
Đất, chưa có nhiều quan sát trực tiếp chứng
minh liên hệ giữa giảm sút ôzôn và gia tăng tỷ
lệ phát bệnh ung thư da ở con người.
28. Nguyên nhân lỗ thủng tầng ozone ngày càng mở rộng
Các nguyên tử
Chlor(Br,F,NO,OH hay H)
trở thành chất xúc tác CFC:Tủ lạnh,bình xịt,nhựa xốp,chất
phân hủy tầng ozone tạo bọt,bình cứu hỏa
X+O3=>XO+O2 ODS:trong 1 số dung môi,thuốc hóa
2XO+O2=>2X+2O2 học...
HCl,ClONO2,NO2
Núi lửa
Tự nhiên
Một số sinh vật
biến tạo methyl
Nguyên nhân chloride
Nhân tạo CFC,ODS
29. 2. Vấn đề lỗ thủng tầng ozone ngày càng mở rộng.
Sử dụng ánh
Tiết kiệm năng tự nhiên trong
lượng,nước nhà và nới làm
việc có thể.
Tận dụng
Giảm dùng các
phương tiện
bao vì bằng
giao thông
nhựa xốp
công cộng.
Một số biện
Tự bảo vệ
mình khỏi sự pháp bảo Dùng sản
tiếp xúc trực vệ tầng phẩm không có
tiếp với ánh
nắng. ozone bạn CFC
có thể làm
30. III.MỘT SỐ VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TOÀN
CẦU HIỆN NAY
3. Bùng nổ dân số
• Khái niệm : sự gia tăng
dân số quá nhanh trong
một thời gian ngắn
Nguyên nhân chính :
+Sự chênh lệch lớn về tỷ
lệ sinh tử.
+Nhu cầu về "lực lượng
sản xuất“
+Quan niệm lạc hậu.
population explosion
31.
32.
33. 3. Bùng nổ dân số Một số giải pháp
• Thực hiện công tác Dân số - Kế hoạch hóa
gia đình.
• Điều chỉnh mức tăng dân số về mức cân
bằng.
• Đẩy mạnh công tác tuyên truyền với dân
cư...nhằm giảm gia tăng dân số.
• Nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ sức
khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình đến
từng nhà,từng hộ gia đình.
• Cán bộ nhà nước đi đầu, gương mẫu trong
công tác dân số.
• Bản thân mỗi công dân nghiêm túc chấp
hành.
34. 4. Vấn đề suy giảm đa dạng sinh học
• Khái niệm
“Đa dạng sinh học: là
tính đa dạng của sự
sống dưới mọi hình
thức, mức độ và mọi
tổ hợp, bao gồm đa
dạng gen, đa dạng
loài và đa dạng hệ
sinh thái" (theo FAO)
35. 4. Vấn đề suy giảm đa dạng sinh học
• Trực tiếp: • Gián tiếp:
• Sự mở rộng đất nông • Dân số tăng nhanh.
nghiệp. • Nghèo đói.
• Khai thác gỗ và các sản • Sự di dân,du canh du cư.
phẩm lâm nghiệp. • Chính sách bảo vệ tài
• Cháy rừng. nguyên môi trường chưa
• Xây dựng công trình kinh đảm bảo.
tế. • Pháp luật chưa nghiêm
• Săn bắt và buôn bán các ngặt.
loài thú quý hiếm. • ảnh hưởng phong tục tập
• Ô nhiễm môi trường,biến quán cổ hủ.
đổi khí hậu. • Cơ sở hạ tầng
• Việc du nhập các loài kém,phương tiện giao
ngoại lai. thông tăng nhanh...
• Vv.vv.vv
36. 4. Vấn đề suy giảm đa dạng sinh học
• Biện pháp:
• Bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững :
1. Xây dựng kế hoạch quốc gia về bảo tồn đa dạng sinh học.
2. Xác định các hệ sinh thái, các loài và các nguồn gen quan
trọng để bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học.
3. Quan trắc đa dạng sinh học và các nhân tố có thể tác động
đến đa dạng sinh học.
4. Thiết lập hệ thống các khu bảo tồn
5. Quản lý tài nguyên sinh học để đảm bảo cho việc bảo tồn
và sử dụng bền vững.
6. Phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái.
7. Thiết lập hệ thống bảo tồn chuyển vị.
37.
38. Kết luận:
Tóm lược các vấn đề môi trường trong sự phát triển
bền vững.
Vấn đề môi trường
Mất cân bằng sinh thái,môi Tiến bộ KHKT,phát triển kinh tế
trường toàn cầu quá tải. vượt quá xa quản lý môi trường.
Vấn đề xã hội
39. Môi trƣờng Việt Nam- “hồi trống” cấp báo về
tốc độ suy thoái.
• Được xếp vào nhóm 15 nước hàng đầu thế giới về suy giảm
loài thú quý hiếm.
• Nhóm 20 nước đứng đầu về suy giảm loài chim.
• 70% trong số hơn 1 triệu m3 nước thải/ngày từ các khu công
nghiệp tống thẳng ra môi trường không hề xử lý.
• Ngân hàng Thế giới đánh giá Việt Nam phải trả giá tổn thất do
ô nhiễm môi trường tới 5,5% GDP mỗi năm.
• Xếp hạng thứ 5 khu vực châu Á - Thái Bình về mức độ ô nhiễm
khói bụi ở thành phố đông dân, nồng độ khí thải tăng cao và
nhanh, nhiều dòng sông cục bộ chết, xuất hiện các làng ung
thư..
• Con thuyền môi trường có tải trọng nặng: trong 10 năm kinh tế
phình ra gấp 2 lần, và trong 50 năm Thịnh, số phình ra gấp 3
lần.
40.
41. Chính sách bảo vệ tài nguyên môi trường của Việt Nam
Ngoài các hoạt động hợp tác quốc tế về môi trường Đảng và
Nhànước ta đã xây dựng chính sách tài nguyên và bảo vệ môi
trường:
Sử dụng hợp lý tài nguyên môi trường là điều hàng đầu.
Trách nghiệm bảo vệ môi trường là điều thứ 2.
Mục tiêu Bảo tồn đa dạng sinh học là điều thứ 3.
Từng bước nâng cao chất lượng môi trường là điều thứ 4.
Cuối cùng là phát triển KT-XH bền vững,nâng cao chất lượng cuộc
sống của người dân.
42. Tóm lại:
• Trái Đất là hành tinh duy nhất trong hệ Mặt Trời có
hiện diện sự sống.Thiên nhiên thật sự rất tuyệt vời
...thế nhưng do sự khai thác sử dụng quá mức
những món quà mà thiên nhiên ban tặng, cùng với
sự phát triển và tham vọng của loài người, một
loạt những vấn đề đã xảy ra….
• Ngôi nhà chung của mọi loài sinh vật đang bị đe
dọa mà trách nhiệm phục hồi nó thuộc về con
người chúng ta. Các nước cùng tham gia Hội
nghị, cùng bàn bạc về vấn đề môi trường đã cho
thấy phần nào sự quyết tâm của chúng ta trong
việc khắc phục và hạn chế hậu quả. Song bên
cạnh đó, đây không chỉ là vấn đề của những nhà
lãnh đạo cấp cao mà ngay đến một công dân bình
thường cũng có thể góp phần vào việc bảo vệ Trái
Đất, bảo vệ ngôi nhà chung bằng những hành
động giản đơn nhất.
43. Bài slide đến đây xin kết thúc!!
Cám ơn các bạn đã chú ý lắng nghe!!
