Inspirerend leiderschap is voor iedereen weggelegd. Om te inspireren hoef je alleen maar zèlf geïnspireerd te zijn. Inspiratie kun je niet \'faken\', maar hoe doe je het wèl?

1. Inspirerend leiderschap is voor iedereen pre0ger
Wat is dat toch dat sommige managers wèl hebben en anderen níet? Er zijn er die een zweem van succes om zich
heen hebben. Mensen waar je je graag aan verbindt, die altijd anderen om zich heen hebben. Prettige mensen
ook, die op één of andere manier hun geluk afstralen op hun omgeving.
Contact met zo’n persoon voelt al snel verkwikkend; je krijgt er energie van en je kunt niet wachten om aan de
slag te gaan. Inspirerende personen, noemen we hen. Maar wat is dat nou, wat deze mensen zo inspirerend
maakt? En is dat ook aan te leren? En willen we allemaal niet een leven dat net zo aantrekkelijk en succesvol is
als dat van hen?
Eerst iets over inspira4e
Inspiratie is vaak met magie omgeven; het is er of het is er niet. Het is niet tastbaar. En waar het precies vandaan
komt, blijft vaak onbekend. En toch kennen we het. Wanneer we zelf een uitdagende opdracht moeten
volbrengen, dan wachten we ook vaak het moment af dat we ‘geïnspireerd’ zijn. Daarmee bedoelen we dan dat
we eerst helemaal gereed moeten zijn voor we die ene moeilijke taak goed uit kunnen voeren. We gaan er vaak
even speciaal voor zitten. De één ruimt eerst zijn bureau op, de ander maakt een flinke boswandeling, een
volgende zet Bach op. En dan, wanneer alles ‘klopt’, dan lukt het. Dan lijkt het alsof we door een vonk in vlam
zijn gezet en barsten we van de energie. En nu we dan eindelijk echt geïnspireerd zijn, dan stroomt de taak zo uit
onze vingers, ons hoofd, onze laptop, gitaar, of wat dan ook. We hebben allemaal wel zo’n moment ervaren. Of
het nu in ons werk is of privé, we kennen het moment waarop het ineens allemaal vanzelf lijkt te gaan.
En je bent op zo’n moment niet de enige die dat ervaart. Het bijzondere is dat ook anderen het direct merken
wanneer je geïnspireerd bent. En ook, wanneer je dat niet bent. Wat dat betreft zijn we als mensen nog heel dicht
bij ons oergevoel gebleven. Zoals in de dierenwereld direct duidelijk is wat de succesvolle mannetjes en
vrouwtjes zijn, zo is dat bij mensen ook. En weliswaar niet om ons voort te planten, maar wel om zaken mee te
doen, om voor te werken, om te adviseren. We zoeken onbewust succesvolle en betrouwbare‘exemplaren’ uit.
Exemplaren die ons iets doen, die ons raken, En daarmee heeft inspiratie iets van magie om zich heen.
Inspirerende mensen raken vaak iets in het onderbewustzijn van anderen aan. In die zin zou je ook kunnen
stellen dat je inspiratie niet kunt ‘faken’. Mensen proberen wel heel hard om dat te doen. Ze ontvangen je in
moderne kantoren, dragen de ‘juiste’ kleding, en hebben de oneliners gereed die ze in hun laatste
managementtraining hebben geleerd. En zeker daar kun je een heel eind mee komen. Het kan indruk maken op
mensen. Op de ene wel, maar op de andere wellicht weer niet. Er bestaat zelfs een risico dat je het tegengestelde
bereikt en mensen juist afstoot. Maar er komt een moment dat je omgeving je door heeft. Ze noemen je een
praatjesmaker, of een egotripper en ervaren je als ongeloofwaardig. Niet inspirerend dus.
Inspirerende leiders
Je kunt anderen alleen inspireren als je zelf oprecht geïnspireerd bent. Inspiratie heeft veel meer te maken met
wat je bent dan met wat je doet. De jazz saxofonist Charlie Parker wist het prachtig te zeggen: ‘If you don’t live
it, it won’t come out of your horn.’ Dáár ligt de reden waarom een ander zo goed kan aanvoelen wanneer iemand
wel of niet geïnspireerd is. We hebben een perfect zintuig om vast te stellen of iemand heel druk bezig is om iets
te doen, of juist heel ontspannen bezig is om iets te zijn.
Inspirerend leiderschap begint bij de manager zelf. Het zijn niet zozeer zijn daden waardoor hij inspireert. Nee,
het is wie hij is. Dat inspireert. Een leider die inspirerend wil zijn, neemt daarom zijn waarden en emoties onder
de loupe, en niet zijn gedrag. Vragen die hij zichzelf stelt zijn: wie ben ik, wat maakt dat ik juist dit werk doe,
waar zit het plezier in mijn werk, in mijn leven? Dat is ook de beperking van veel managementtrainingen; ze
leren tools en vaardigheden, maar doen te weinig aan de degene die ze wil gaan hanteren. Ze gaan over wat
managers moeten doen. Hoe leer ik succesvol vergaderen? Teambuilding: hoe creëer ik een goede

2. samenwerking? Delegeren: hoe motiveer ik mijn medewerkers? En al deze trainingen verdienen een plaats, want
ze zijn belangrijk en zeer behulpzaam voor veel managers die het vak willen leren. Maar het zijn geen trainingen
die een inspirerende leider van je maken.
Inspirerende leiders zijn bereid om kritisch naar zichzelf te kijken. Ze staan open voor de signalen die ze met hun
eigen intuïtie oppikken. En ze doen daar wat mee.
Wanneer je zo’n leider wilt zijn, wees:
moedig: niets gebeurt vanzelf, het vergt een stap om het compromis open te breken en onze vonk te gaan
laten branden.
je zelf: op elk moment van de dag. Laat zien wie je echt bent, wees kwetsbaar en open en benader anderen
zoals je zelf benaderd wil worden
dienstbaar: wat je geeft, zul je terugkrijgen. Richt je op de behoeftes van de ander en die van jezelf worden
vervuld.
oprecht: weiger compromissen, luister naar je eigen werkelijkheid en lééf die. Vooral op moeilijke momenten
wordt je oprechtheid getest omdat de uitvlucht vaak makkelijker is.
lief: of vul een ander woord daarvoor in: zacht, benaderbaar, vergevingsgezind. Voorkom dat je angst,
woede, stress of andere negatieve gevoelens brengt.
De Amerikaanse auteur Lance Secretan zegt over inspiratie: ‘It is rather something we live ourselves than do to
someone else’. En dat is de kern van inspirerend leiderschap. En op die manier hebben inspirerende leiders méér
bevlogen medewerkers, die op hun beurt beter presteren; tevredener klanten, betere resultaten.
Inspirerend worden
Een inspirerende leider is allereerst een geïnspireerde leider! Is dat aan te leren? Ja. Inspiratie zit diep in ons
geworteld. We hebben er de beschikking over, al weten we niet altijd precies hoe we er bij kunnen komen. Het
enige dat nodig is, is dat we het her-ontdekken. Dat vraagt om nog eens aandachtig kennis te maken met onze
eigen oorspronkelijke waarden en emoties.
Bedenk: vanaf het moment dat we geboren worden krijgen we andermans beelden voorgeschoteld. Dat begint
heel goedbedoeld met de werkelijkheid van onze opvoeders, meestal onze ouders. Maar al vroeg in ons jonge
leven gaat voor ons ook een eigen werkelijkheid ontstaan. Daar zijn we ons dan natuurlijk nog niet van bewust.
Maar onze eigen beelden gaan langzaam aan verschillen van die van onze omgeving. En dat gaat door in onze
kinderjaren, op de middelbare school, in ons werk. Waar we ons ook niet van bewust zijn, is dat we gaan
reageren op de verschillen tussen onze eigen werkelijkheid en die van onze omgeving. De meesten van ons
passen zich aan. We sluiten een goed compromis, tussen wat we zelf vinden en voelen en dat waar we ons
maatschappelijk mee kunnen handhaven.
En dat onbewuste compromis, zit nu precies onze inspiratie in de weg. De vonk die we voelen wanneer we echt
geïnspireerd zijn, wanneer we iets doen waar we helemaal in op gaan, waar we helemaal vóór gaan. Díe vonk,
doven we uit met compromissen. En als we dat lang en vaak genoeg doen, dan ervaren we de situatie die we
voor onszelf creëren als normaal: ‘zo ben ik, dit is mijn leven’.
En dat hoeft helemaal niet. Het heeft geen zin om neer te leggen bij de compromissen uit je eigen
wordingsgeschiedenis. Leef geïnspireerd, inspireer anderen.
Om een inspirerende leider te worden hoeven we niet veel te doen. Als we maar veel willen zijn. Er zijn steeds
meer mensen die er voor kiezen om inspirerend te zijn en de vonk in hen vlam te laten vatten. Soms omdat

3. anderen daar een signaal voor geven. Of omdat dat de druk van het werk of uit het gezin steeds groter wordt. Of
mensen ervaren zelf een toenemende wens of verlangen om dat te ontdekken wat er al heel lang is.
Vaak komen managers die meer geïnspireerd willen leven, in contact met een personal coach. Een mooie eerste
stap om te verkennen wat je ambitie is en wat je weerhoudt om die in te vullen. Bij het kiezen van een coach is
het van belang om te weten of de coach stuurt op doen of op zijn. Luister goed welke woorden hij of zij gebruikt
en vraag naar de visie op ontwikkeling en op gedrag. Overtuig jezelf er van dat je deze coach kunt vertrouwen.
Hoe groter de stap die je wilt zetten, hoe belangrijker dat vertrouwen is. Raadpleeg je ‘gutfeeling’. Als het niet
klopt, ga je die grote stap niet zetten, en dat is zonde van de moed die je getoond hebt. Gun je zelf het beste; stel
hoge eisen.
Daarnaast zijn er goede trainingen te vinden die zich richten op de succesvolle ontwikkeling van inspirerend
leiderschap. Meestal zijn het prettige trajecten omdat mensen het als een plezier, soms zelf een opluchting,
ervaren om -eindelijk?- in hun eigen inspiratie te stappen.
Inspirerend leven
Een inspirerende leider zijn, is geen taak die op enig moment gereed is. Zij die echt trouw zijn aan hun inspiratie,
herinneren zichzelf elke dag aan het plezier in hun leven en aan de betekenis die zij hebben in in hun werk en
voor hun medewerkers. Elke dag ervaren ze dat ze met de dingen bezig zijn die voor hen zijn weggelegd.
Parallel daaraan is eigenlijk ook het leerproces. Elke dag leer je bij, en er komt die dag dat de knop omgaat en
dat het definitief iets van jezelf is geworden. Dan kun je ook niet meer zonder. Dan ben je het, je ademt het, je
leeft het, je voelt het. En je omgeving waardeert je meer dan ooit tevoren.
Jos Rovers (1966) is oprichter en eigenaar van Het Eerste Huis. Een organisa:e
die transforma:e aan mensen en organisa:es levert. Jos is een specialist op het
terrein van leiderschap en mo:va:e. Hij is tevens verbonden als docent en
programmamanager aan de Vrije Universiteit in Amsterdam voor de
postdoctorale studie Verandermanagement. Hij werkt als Transforma:onal
Presence coach en geeH leiderschapstrainingen. Hij studeerde Cum Laude af als
Bedrijfskundige aan de Erasmus Universiteit in RoLerdam en werkte eerder meer
dan 20 jaar in diverse direc:efunc:es in de bank‐ en verzekeringsbranche. Meer
info: www.heteerstehuis.nl