ÇFARË ËSHTË TEKNOLOGJIA??
Teknologjia është një koncept i
gjerë që merret me aplikimin e
njohurive për veglat dhe
profesionet, në funksion të
kontrollimit dhe përshtatjes së
rrethanave në ambientin
jetësor në përputhje me nevojat
e tij. Një definicion i saktë për
termin “Teknologji” ,
sidoqoftë, nuk ekziston,
“teknologjia” mund t’i
referohet objekteve materiale
që përdoren nga njeriu siç jan
makinat, hardwerët , por mund
të përfshijë edhe tema më të
gjëra , përfshirë sistemet,
metodat e organizimit dhe
teknikat.
TEKNOLOGJIA, MANIA QË PO SËMUR
BOTËN!!!
Bota e sotme po ecën me galop,
por së bashku me zhvillimin
teknologjik po shtohen edhe
problemet që u vijnë njerëzve nga
përdorimi i shumtë i celularëve
dhe internetit. Probleme
shëndetsore, por edhe sjellje
antishoqërore, këto janë disa nga
pasojat negative të teknologjisë.
Disa studime të fundit e kanë
lidhur celularin me probleme të
jetës së përditshme si
shpërqëndrimi, rreziku
shëndetësor dhe probleme me
gjumin. Por a është vërtet kaq i
dëmshëm për shoqërinë dhe
shëndetin celulari??
Një nga studimet e publikuara
këtë javë ka zbuluar se nëse nuk e
kemi celularin me vete ose pranë,
kjo na bën më pak të përqëndruar
, rrit presionin e gjakut dhe na bën
të ndihemi pa qejf. Varësia nga
celularët është bërë një problem
madhor, aq sa të qenët larg tyre
na kufizon funksionet tona bazë
dhe na bën të ndihemi jo mirë
fizikisht, sipas shkencëtarëve. Ky
ishte një ndër studimet e para që
konstatoi se çfarë i ndodh
njerëzve që janë të ndarë nga
celularët dhe zbulimet nuk ishin
aspak të favorshme për ne. Sipas
përfundimeve , ne kemi
performancë të ulët në detyrat
mendore pa mjetin teknologjik që
e kanë shumica e njerëzve në
planet.
TEKNOLOGJIA DHE TË RINJTË
SHQIPTARË
Teknologjia, tashmë është një pjesë e pandarë e jetës sonë,
e cila përdoret jashtëzakonisht shumë, sidomos nga të
rinjtë. Megjithëse teknologjia është një fushë mahnitëse,
një fushë e cila na habit me gjërat e mrekullueshme të saj,
të rinjtë shqiptarë përsëri po e keqkuptojnë dhe po e
keqpërdorin atë. Sot për shumë të rinj nuk ekzistojnë më
ditarët, ku tregonin çdo gjë që ndodhte në jetën e tyre, sot
nuk po u kushtohet vëmendja e duhur familjes apo miqve
të ngushtë, gjithashtu edhe shumë gjëra të tjera të
rendësishme janë harruar, pasi çdo gjë, si momentet më të
bukura, shqetësimet, problemet etj., i kalojnë nëpërmjet
teknologjisë, pra nëpërmjet telefonave apo kompjuterave,
ku përdorim të gjerë kanë rrjetet sociale.
TEKNOLOGJIA PO NA BËN
ANTISHOQËRORË
Një studim i kryer nga disa
psikologë ka zbuluar se
teknologjia e sotme kthen një
nga përdoruesit e vet në
antishoqëror dhe narcizist. Në
të gjithë botën, kërkuesit kanë
zbuluar se rreth 182 milionë
prej nesh janë të varur nga
përdorimi i internetit. Teksa
web-i bëhet gjithnjë e më i
përhapur , është shfaqur nevoja
për studime serioze mjekësore
në lidhje me çrregullimet që
vijnë prej internetit.
FËMIJËT NË GRACKËN E TEKNOLOGJISË, DËMET QË
SJELLIN LOJËRAT ELEKTRONIKE
“Fëmijës duhet dhënë atë që i duhet,
jo atë që kërkon”, kjo është një
shprehje e Sami Frashërit e cila zë
shumë vend në realitetin e sotëm ku
fëmijët po bëhen gjithmonë e më
shumë pjesë e ambientit virtual.
Mënyra e jetës , por edhe ambienti
jonë ka ndryshuar shumë në
dhjetëvjeçarin e fundit. Është shtuar
trafiku rrugor dhe dendësia e
ndërtimit, duke bërë që aktiviteti fizik
dhe mendor i fëmijëve të jetë
pothuajse i vdekur. Zhvillimi i
teknologjisë ka bërë që fëmijët të
rriten në një ambient virtual duke
marrë për bazë edukative të gjitha
informacionet e pakontrolluara që i
ofron teknologjia.
INTERNETI DHE TELEVIZORI
Përsa i përket marrëdhënies së fëmijëve me televizorin
duhen patur parasysh disa nga këshillat që japin
specialistët:
Televizori nuk duhet të zëvendësojë nevojën e fëmijës për
sport dhe lëvizje.
Televizori nuk ka vend në dhomën e fëmijëve.
Emisionet për fëmijë duhet të kufizohen dhe të kontrollohen
nga prindërit.
Është shumë e rëndësishme që prindërit të diskutojnë me
fëmijët e tyre rreth atyre që shohin në televizor.
Edhe emisionet parapërgatitore për shkollë mund të jenë
ndonjëherë të dëmshme për fëmijë të një moshe të caktuar,
pasi mbingarkojnë trurin e tyre të njomë me informacione
të vështira për t’u kuptuar.
Deri në moshën 18 vjeç të rinjtë janë
të dhënë pas atij që quhet konsum
mediatik, duke qenë më tepër të
ekspozuar ndaj televizorit dhe
internetit. Por ajo që është kthyer në
një fenomen dhe shqetësim për
prindërit dhe specialistët janë video
lojërat ose siç quhen ndryshe lojërat
kompjuterike. Për këtë çështje ka disa
qëndrime. Disa hulumtues mendojnë
se video-lojërat ndikojnë në rritjen e
inteligjencës dhe përmirësimin e
notave të fëmijëve. Ndërsa të tjerë
thonë se ato kanë një sërë pasojash
negative , si një qëndrim të keq të
trupit, probleme në komunikim në
mjedisin e tyre, izolim social,
obezitet, ekspozimi ndaj dhunës etj.
Kjo problematikë nuk është lokale
por ka një përhapje ndërkombëtare.
Në shumë shtëpi por edhe në
internet-kafe shqiptare sheh fëmijë
dhe të rinj shqiptarë që kalojnë kohën
më të madhe duke luajtur lojëra
kompjuterike.
STATISTIKA
Sipas Fondacionit Kaiser Family
(KFF):
Dy të tretat e foshnjave dhe të
vegjëlve shikojnë TV me një
mesatare prej 2 orësh në ditë.
Fëmijët nën moshën gjashtë
vjeçare shikojnë mesatarisht
rreth 2 orë në ditë në ekran,
kryesisht TV, video ose DVD.
Fëmijët dhe adoleshentët e
moshës 8-18 vjeç shpenzojnë
gati 4 orë në ditë para ekranit
televiziv dhe gati 2 orë shtesë në
kompjuter duke luajtur video-
lojëra.
0
1
2
3
4
5
6
7
Mosha 0-3
Mosha 3-6
Mosha 8-
18
DISA NGA PROBLEMET QË HASIN TË
RINJTË SOT:
Shkolla, lënia e mësimeve pas dore
Krijim konfliktesh (sherre)
Pagjumësia
Mos lexim i librave
Lojërat- harxhim i kohës
Vepra kriminale
1) SHKOLLA, LËNIA PAS DORE E
MËSIMEVE
Në shumë shkolla
shqiptare, po humbet pak e
nga pak vëmendja e
nxënësve ndaj mësimeve
dhe një nga shkaqet për
këtë mbetet përqëndrimi i
tyre në rrjetet sociale. Sado
të përpiqen mësuesit në
shkolla për mos lejimin e
përdorimit të telefonave në
orën e mësimit, këta të rinj
përsëri e gjejnë mënyrën
për t’i përdorur ata.
2) KRIJIMI I KONFLIKTEVE
Një burim mjaft i
rëndësishëm i ekspozimit të
shumë të rinjve në sherre të
ndryshme mbetet “facebook-
u”. Në shumë raste, shumë
prej tyre përdorin fjalë
ofenduese me njëri-tjetrin,
duke përdorur mesazhet apo
komentet dhe më pas e
vijojnë zënkën deri në
përleshje, ku në rastin më të
keq arrijnë deri aty sa mund
të përdorin “armë të ftohta”
3) PAGJUMËSIA
Ora mund të shkojë 2300, 0000
0100 apo edhe 0400 dhe shohim se
shumë të rinj shqiptarë qëndrojnë
ende në rrjetet sociale. Por pse? A
mund të ketë vallë punë shumë të
rëndësishme një fëmijë 13-14
vjecar, aq sa qëndron deri në orët
e vona të natës?! Sigurisht që jo!
Ky fiksim i të qëndruarit online
deri në këto orë të vona shkakton
probleme serioze të shëndetit dhe
gjithashtu sindromën e
pagjumësisë e cila zhvillohet nga
reduktimi i orëve të gjumit.
4) MOSLEXIMI I LIBRAVE
Një gjë tjetër e keqe që mund
t’i bësh librit përvecse ta
grisësh, është mosleximi i tij.
Sot termi “libër” mbetet një
term i harruar nga të rinjtë.
Por sa gjë negative dhe e
dëmshme mbetet kjo për
shoqërinë tonë? Sepse
Shqipëria ka nxjerrë shumë
shkrimtarë të mëdhenj,
shumë njerëz të cilët e donin
librin dhe sot për ata dhe për
shoqërinë shqiptare mbetet
një plagë e rëndë.
5) LOJËRAT- NJË HARXHIM KOHE
Fatkeqsisht sot shohim se
shumë fëmijë e harxhojnë
kohën duke luajtur lojëra të
ndryshme si counter-strike,
vice-city etj. Por sa gjëra të
bukura mund të bënin ata
gjatë kësaj kohe? Ata mund
të lexonin, mësonin dhe
mund të bënin shumë
aktivitete sportive që do të
ndihmonin në shëndetin e
tyre , si atë fizik ose
mendor.
6) VEPRAT KRIMINALE
Nëpërmjet rrjeteve sociale
ndodhin shumë vepra të
ndryshme kriminale si
vjedhje ose më keq, vrasje,
dhe duhen marrë
gjithmonë seriozisht. Nuk
janë të pakta rastet kur
vajza të vogla janë genjyer
me anë të rrjeteve sociale
dhe kanë përfunduar në
duar të prostitucionit ose
abuzimit seksual.
Bota është gjithnjë në lëvizje, ndryshim
dhe kërkim për përsosje të vazhdueshme.
Jetojmë në erën e teknologjisë , e
ardhmja i përket asaj. Njeriu synon
përmirësimin e jetës së tij dhe kjo mund
të arrihet vetëm nëpërmjet ndryshimit. Të
gjitha argumentet e mësipërme dëshmojnë
se e ardhmja i takon teknologjisë. Nuk na
mbetet gjë tjetër vec të ndjekim ritmin e
ndryshimit...