2. GAGNE’NİN DOKUZ ADIM
KURAMI
Robert Gagne en çok kendisine ait olan öğretimin Dokuz
Adım Kuramı ile tanınır. 1916 yılında doğdu. 1940 da
Brows Üniversitesi Psikoloji bölümünden Profesör Dr.
Ünvanını aldıktan sonra Pensilvanya Devlet
Üniversitesinin Connecticut kız kolejinde öğretim görevlisi
olarak çalıştı.
Gagne öğrenmeyi hem ürün hem de süreç olarak ele
almıştır. Gagne’ye göre öğrenme, gözlenebilir
davranışlardan dolaylı olarak anlaşılır ve öğrenme
beyinde gerçekleşir.
3.
4. 1-) Dikkati Çekme
Öğretimin hedefler doğrultusunda gerçekleşmesi için öncelikle
öğrencinin dikkatinin öğretilecek materyale çekilmesi gerekir.
2-) Hedeften Haberdar Etme
Amacın önceden duyulması, yönetim mekanizmasını harekete
geçirir ve beklentilerin oluşmasına yardımcı olur. Öğrenciyi
konu dışına çıkmaktan kurtarır.
3-) Ön Bilgileri Hatırlatma
Kazandırılacak davranış, daha önceden 3 kazanılmış
davranışlara bağlıdır. İlgili ön öğrenmelerin öğrenciye
hatırlatılması gerekir. Eksiklikler, yeni öğrenilecek davranışı
olumsuz yönde etkiler.
4-) Materyali Sunma
Davranışı her bir öğrenciye kazandırmak için gerekli araç -
gerecin doğru tekniklerle sunulması gerekir. Uyarıcıların
verilmesinde çeşitli örneklerin yer alması ayrı bir önem taşır.
5. 5-) Öğrenmeye Rehberlik Etme
Öğretmen öğrencilere karşılaştırmaları, anımsama
yöntemlerini, örneklemeleri, çalışma durumlarını, grafik ve
harita örgütleyicileri kullanarak öğrencilere rehberlik
etmelidir.
6-) Davranışı Ortaya Çıkarma
Her yeni davranış öğretildikten sonra. öğrencilerin bu
davranışı ne derecede kazandıklarının yoklanması gerekir.
Öğretmen öğrencilere yazılı ve sözel sorular sorarak
davranışı ortaya çıkarmaya çalışmalıdır.
7-) Dönüt Verme
Öğrenci, gösterdiği davranışın doğru olduğunu bilirse,
davranışı pekişir ve öğrenmeye karşı güdüsü artar.
8-) Değerlendirme
Öğretme durumunun sonunda her bir öğrencinin istendik
davranışı ne derecede kazandığının belirlenmesi gerekir.
9-) Kalıcılığı ve Transferi Sağlama
Öğrenilenlerin aralıklı olarak değişik durumlar içinde
tekrar edilmesi kalıcılığı artırır. Farklı problem durumlar
sunulması da öğrencilerin öğrenilenleri başka alanlara
transfer edebilmelerini sağlar.
6. Transfer ve k alıcılığı en iyi şek ilde sağlamak için:
Öğrettiğiniz bilgi ile okul dışındaki günlük yaşam arasındaki
bağı öğrencilerinize göstermelisiniz.
Öğrenciler yeni bilgiyi sağlam temeller üzerine oturtmalı.
Geçmiş ve yeni bilgiler bağdaştırılarak anlamlı bir öğretim
yapılmalı.
Öğrettiğiniz bilgiler arasındaki ilişk iyi her f ırsatta
vurgulamalısınız. Hatta sadece bir ders değil, bilginin başka
derslerde öğretilen bilgilerle de ilişk isi, benzerlikleri
gösterilmelidir.
Ders esnasında da sorular sorarak tartışmaya yol açarsanız
bilgi bilişsel düzeyde üst basamaklara doğru ilerleyecektir.
7. Gagne’nin Öğrenme Ürünleri
Sözel Beceriler
Bloom’un taksonomisinde bilgi
basamağına denk gelen ön koşul
öğrenmelerdir.
Zihinsel Beceriler
Öğrencilerin nasıl öğrenecekleri ile
ilgilidir. Beceriyi açık olarak gösterme,
bilgiyi kullanma ve uygulamadır. Beş
aşamadan oluşur. Bunlar;
Bilişsel Stratejiler
Metabilişsel stratejilerin işe konularak
dikkat toplama, öğrenme, hatırlama ve
düşünmeye rehberlik eden stratejidir.
Tutumlar
Herhangi bir kişi, grup, olay veya
nesneye karşı davranışları etkileyen içsel
durumlardır.
Devinişsel (Motor) Beceriler
Zihin ve kas koordinesi gerektiren
öğrenmelerdir.
Ayırt
etme
Tanımlanmış
kavramlar
Çoklu kural
uygulama
Somut
kavramlar
Kurallar
8. Gagne’nin Öğrenme Hiyerarşisi
1-) İşaret Öğrenme
Klasik koşullanma ile aynı şeydir.
Çocuğun köpekten korkmayı öğrenmesi.
2-) Uyarıcı/ Yanıt Öğrenme
Bu aşamada birey uyarıcı ve davranış arasındaki bağı öğrenir.
“Yerine otur” gibi komutları öğrenme.
3-) Zincirleme/ Motor Öğrenme
Bir arabayı çalıştırmayı öğrenme.
4-) Sözel Öğrenme
Kelimelerin anlamlarını öğrenme.
9. 5-) Ayırt etmeyi Öğrenme
Üçgen ve çemberi ayırt etmeyi öğrenme.
6-) Kavram Öğrenme
Üçgenin ne olduğunu tanımlama.
7-) İlke Öğrenme
Kavramlar arası ilişkilerin, neden - sonuç ilişkilerinin öğrenildiği
aşamadır.
Karenin alanının iki kenar çarpımıyla bulunabileceğini söyler.
8-) Problem Çözme
En üst düzey öğrenmedir.
Bir matematik problemini öğrendiği ilkeler yoluyla çözüme
ulaştırmayı öğrenme.