2. OLAY NEDİROLAY NEDİR
HABER NEDİRHABER NEDİR
• Olay, ortaya çıkan veya oluşan
durumdur.
• İnsanları ilgilendirecek, zamanlı olan
bir fikrini olayın veya sorunun özetidir.
• Belirli bir yer ve zaman içinde
gerçekleşen çeşitli olayların o olayı
bilmeyenlere aktarılmasıdır.
• Haber, gazetecinin yaptığıdır.
3. HABER OLAYI NEDİR??HABER OLAYI NEDİR??
• Haber olabilme niteliklerine sahip
toplumun genelinin ilgisini çekecek
olaylardır.
4. BİLİM İNSANLARINA GÖRE HABER NEDİRBİLİM İNSANLARINA GÖRE HABER NEDİR
• Bilimsel tanımlara göre haber «insanları
ilgilendirecek,zamanlı olan bir
olayın,fikrin veya sorunun özetidir.»
• Bazı bilim insanlarına göre Haber
• TOKGÖZ: Hammaddesi bir fikir, bir
olay, bir sorun’dur.
• THREOU’ya göre haberin felsefesi
dedikodudur. Bu şekilde haber mi
dedikodu mu sorusunu tartışmaya
açar.
• LİPMANN: Haber,olayları betimler.
Saklanan gerçekler üzerine ışık tutar;
bağlantı kurar böylece olayın gerçek
tablosunu oluşturur.
5. • MUNGO’ya göre olay veya durum
insan onu anlatmaya başlayınca
değişir. Haber toplayan gazeteci o
haberi yazarken daha değiştirmeye
başlamıştır bile.
• EİPSTEİN’e göre, gazeteci nadiren
gerçekleri rapor eder. Hatta seçtikleri
fotoğraflar insanların bakış açılarını
değiştirir.
• LİPMANN:haber sosyal gerçekliği
yansıtmaz. Haber bir filiz ise toprağın
altındaki kökü anlatmaz.
6. GAZETECİLERE GÖRE HABERGAZETECİLERE GÖRE HABER
NEDİRNEDİR
• New York Sun-John Bogart-1880 bir
köpek bir insanı ısırırsa haberdir.
• NY Times Turner Cutledge:Dün
bilmediğimiz her şey haberdir
• ABC David Brinkley: Rastlanmayan
ve beklenmeyen olay
7. HABERHABER
• Yazılı ve görsel basının amacı başta
haber vermek olmak üzere
eğlendirme, mal ve hizmetlerin
tanıtımını yapma ve eğitmedir.
Genel olarak enformasyon adı altında
toplayacağımız bu işlev, televizyonun
toplumlarda her tür kişiyi, her tür
bilgilendirmesini kapsamaktadır. 6
temel noktada bilgi verilir:
8. • Haber bültenleriyle(Yurttan ve
dünyadan)
• Bilgi vermek için yapılan kısa
açıklamalarla
• Özel olayların naklen yayınlanmasıyla
• Eğitim ve öğretim yayınlarıyla
• İç ve dış ticaret hayatı ile ilgili
bilgilendirme
• Siyasal konularda bilgilendirme,
kamuoyu yaratma
9. • Bu altı temel nokta, kendini farklı
programlar veya türler ile
göstermektedir. Haber, ekonomi,
eğitim, sanat, spor gibi.
• Seyredenleri bilgilendirmek, yakın ve
uzak çevrelerinde olup biten önemli
olayları anlatan, sözkonusu olayları
yerinde veya kurgu usulleriyle
görüntüleyen, bu görüntüleri kısa,
anlaşılır ve nesnel bir dille açıklayan
tür haberdir.
10. • Haber izleyiciler için olduğu kadar
televizyon kanalları için de önemlidir
çünkü haber dünyanın dönmesine
bağlı olarak her an olagelen ve
etkileri süren hazır program
malzemesidir. Ayrıca, haber
programları kolay hazırlanır ve ucuza
mal edilir; seyircisi de çoktur.
11. • Bireylerin tüm yaşamları boyunca
verdikleri kararların hepsi onların sahip
oldukları değer yargılarının katkılarıyla
oluşur. Birey yaptığı her seçime kişiliğini
katar. Bireyler bir iş yaparken yaptıkları
işe aşağıdaki değerleri katarlar:
• Estetik (güzel-çirkin-çekici-itici)
• Mesleki (yaratıcı-özendirici-gerekli-içi boş)
• Mantıklı (ölçülü-ölçüsüz-gerekli-gereksiz)
• Sosyo-kültürel (verimli-verimsiz-çalışkan-
tembel-yararlı-yararsız)
• Ahlaki (dürüst-çalışkan)
12. • Bu değerlerden her biri bir muhabiri
çalışacağı iş üzerinde yönlendirir. Her
haber üretimini bu şekilde önce
muhabirin kendi, sonra içinde
yaşadığı toplum yönlendirir. Daha
sonra haberi yayınlayacak kuruluş ve
kitle iletişim aracının teknolojik ve
ekonomik yapısı sayılabilir.
• Bu nedenlerle gazeteci bazı kurallara
uyarak haber yapar.
14. HABERİN YAYILMASINIHABERİN YAYILMASINI
ETKİLEYEN UNSURLARETKİLEYEN UNSURLAR
• Haber olayı ile medya imajı arasında
ciddi bir bağ vardır. Haberin
yayılması konusunda Galtung ve
Ruge kapsamlı bir çalışma yapmışlar
ve ortaya seçici kanal tutma modelini
atmışlardır. Bu modelde haberin
yayılması ve etkili olması bazı
koşullara bağlıdır. Bunlar:
16. HABERİN YAYINLANMASINDA DİKKATHABERİN YAYINLANMASINDA DİKKAT
EDİLECEK HABERCİLİK KURALLARIEDİLECEK HABERCİLİK KURALLARI
1.NİTELİK KURALI
Bu kurala göre haber yazan gazeteci
mutlaka haberinde kaynak gösterir.
2. DENGE KURALI
Bir iddia üzerine kurulan haberlerde
konu olan taraflar eşit şekilde
haberde yer almalıdır ve töhmet
altında kalan tarafa da söz hakkı
verilmelidir.
17. 3- EŞİT ALAN VE ZAMAN KURALI
Bir habere ayrılan süre bir mesaj taşır.
Eğer bir tv haber bülteni içinde bir
haber 12 dakika diğerleri 3-5 dakika
ise bu 12 dakikalık habere önem veya
vurgu katar. Gazetede manşetten
verilen haber diğerlerinden farklıdır.
Tvde haberin sunum sırası önemlidir.
