Met een lijvig rapport van ruim 115 pagina’s haalt de Raad voor Cultuur met ‘Cultuur dichtbij, dicht bij cultuur’ de bezem door de kunst- en cultuursectoren die rijkssubsidie ontvangen. Alleen al door het benoemen van ‘nieuwkomers’ als design, mode, urban arts, e-cultuur, popmuziek en musical breekt ook in subsidieland Den Haag (eindelijk!) de 21ste eeuw door.

1. © Copyright 2019 Dagblad DeLimburger.
Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW,
wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Donderdag, 25 april 2019
Ookmodeenmusical
tellenmeein2021
ACHTERGROND
RAAD VOOR CULTUUR
Met een lijvig rapport van ruim 115 pagina’s haalt de Raad voor Cultuur met
‘Cultuur dichtbij, dicht bij cultuur’ de bezem door de kunst- en
cultuursectoren die rijkssubsidie ontvangen. Alleen al door het benoemen
van ‘nieuwkomers’ als design, mode, urban arts, e-cultuur, popmuziek en
musical breekt ook in subsidieland Den Haag (eindelijk!) de 21ste eeuw door.
Ook is er meer oog voor de regio’s. Limburgse deskundigen reageren.
DOOR KIM NOACH ILLUSTRATIES DEBBY FRISSEN
U
itDenHaagkomtvan-
af 2020 tachtig mil-
joen euro extra voor
cultuur.Ofdatgeldge-
noegisvoordeambiti-
euze plannen die de Raad voor Cul-
tuur voorstelt in haar recente ad-
viesCultuurdichtbij,dichtbijcultuur
valt te bezien. De Raad breekt het
rijkssubsidiesysteem open voor
‘nieuwe’ cultuur zoals musical, de-
sign, mode en popmuziek, naast de
‘klassieke’ beeldende kunst, opera,
theater en musea. Na jarenlang be-
zuinigen is het tijd dat geld weer
rolt. Zo ontvangen vanaf de nieuwe
subsidieperiode 2021-2014 maxi-
maal 15 gemeentelijke of regionale
instellingenrijkssubsidies:hetBon-
‘Het nieuwe publiek is v
nefanteninMaastrichtiseenvande
kandidaten.Ookkomtermeerregie
te liggen bij regio’s zoals ‘Stedelijke
Cultuurregio Zuid-Limburg’. Bas
Schoonderwoerd, directeur Park-
stadLimburgTheaters:„Jarenlang
gold:‘AlshetindeRandstadnietbe-
kendis,danishetnietvanenigeim-
portantie.’ Nu is het zaak dat wij als
regioonseenstemeeralsderdecul-
turelehotspotvanNederlandmani-
festeren. Deze beweging van de
Raad die (meer) regie aan de regio
geeft,hebikdelaatstedecennianiet
meegemaakt.Latenwediekansne-
men.”
BeginjunikomtministerIngridvan
Engelshoven van Cultuur (D66)
met haar reactie op het adviesrap-
e publiek is veel meer gekleurd
port van de Raad voor Cultuur. In
juli krijgt de Tweede Kamer tijd om
erop te schieten.
Los daarvan is het ook afwachten
welke koers de (nog te vormen)
nieuwe provinciale
coalitie vanuit
an Cultuur (D66)
nieuwe provinciale
coalitie vanuit
Maastricht
vaartwat
de ‘ste-
delijke
cultuur-
regio’s’ be-
treft.
Maar niets is in
beton gegoten. Het
advies is precies dat:
een advies. Nu is het
wachten op de minister.
‘Het nieuwe publiek is veel meer gekleurd
en wil zichzelf terugzien op dat podium’
„Yes!”, dacht Nicolle van Lith toen
haar ogen de pagina’s van het
advies scanden. De zakelijk leider
van Sally Dansgezelschap Maas-
tricht is blij dat jongeren, dans en
jeugdpodiumkunsten na jaren van
afwezigheid weer nadrukkelijk in
het vizier van de Raad voor Cultuur
zijn. Sally brengt kinderen vanaf
4 jaar in contact met professionele
dans, vaak gecombineerd met
theater/mode. Juist die interdisci-
plinaire samenwerkingen zoals dans
en fashion gaan al veel meer uit van
diversiteit, omdat makers verschil-
lende culturele achtergronden
hebben. Mix dat met cultuureduca-
tie op de basisschool en je hebt
goud in handen, meent Van Lith.
„Kinderen zijn onze ambassadeurs
van de toekomst. Wij leren de jeugd
hoe je op verschillende manieren
naar zaken kunt kijken. Je leert je
inleven in een ander mens, zo vind ik
het zo belangrijk dat we onze
multiculturele samenleving terug-
zien op het podium én in de zaal.
Het nieuwe publiek wil zichzelf
herkennen en zien op het toneel.
Dat bereik je alleen als je van kleins
af aan kinderen betrekt bij cultuur.
Belangrijk nu is dat we eerst in
gesprek gaan met (provinciale)
overheden en gemeenten en kijken
hoe we met Sally nóg meer in de
regio gezien kunnen worden.”
‘Film wordt als proeftuin
genoemd: super, maar waar
is de uitwerking?’
Guido Franken, directeur van filmplat-
form CineSud, is zeker te spreken over
het advies. Al mag de Raad voor
Cultuur wat hem betreft meer in detail
uitwerken waar ze aan denkt als ze
‘film tot proeftuin’ betitelt in het
voorliggende advies. „Er gebeurt al
jaren heel veel moois in de filmsector,
dus het is tijd voor een concrete
volgende stap in het ‘meer geld naar
de regio’-verhaal. Kijk naar onze eigen
(Eu)regio, wij schuiven regelmatig bij
het Nederlands Filmfonds aan voor
overleg. Met hulp van het FilmLab dat
we recent opgetuigd hebben, kunnen
nieuwe, internationaal georiënteerde
filmmakers zich ontwikkelen; ons
Euregio Film Festival biedt talenten uit
Duitsland, België en Nederland een
podium. Belangrijk nu is dat we dat
wat er al ís, verder verstevigen. Meer
geld voor regionale makers, want juist
in de regio’s van Nederland vind je
prachtige authentieke verhalen.”
‘Neem popmuziek
serieus’serieus’
Paul Moerel, directeur van Pop in
Limburg, wil boven alles benadruk-
ken dat „beleidsmakers de popmu-
zieksector serieus moeten nemen.
Die overtuiging zie ik nog niet
overal. Het is grote sector:
3,1 procent van de bevolking is bezig
met het maken van popmuziek. Dat
betekent alleen in Limburg al dat
circa 35.000 mensen er wekelijks
mee aan de slag gaan. Dat zijn er
even veel als in de hafabra-sector in
Limburg! De export van Nederland-
se popmuziek levert jaarlijks bijna
200 miljoen op. Al komt het meren-
deel van dat geld uit de dancesec-
tor. Een paar miljoen investeren in
muziekonderwijs en talentontwik-
keling lijkt me verstandig. Voor
Limburg is belangrijk dat we – als er
budgetten komen – ruimte van de
overheid krijgen om ook over de
grens met België en Duitsland te
kijken en daar samenwerkingen te
zoeken, gezien de nabijheid van
onze buren en de netwerken daar.”
Bonnefantenmuseum: op naar
nog meer landelijke erkenning
Stijn Huijts, directeur: „Ik ben heel
blij met het advies van de Raad
voor Cultuur. Belangrijk is de
constatering dat het niet goed is
als er steeds maar nadruk ligt op
bezoekersaantallen. Daarvoor in
de plaats zou er meer aandacht
moeten zijn voor publieksvergro-
ting en -verbreding. De Raad
adviseert om het rijkssubsidiesys-
teem open te stellen voor maxi-
maal vijftien gemeentelijke en
provinciale musea en die minimaal
250.000 euro per jaar te geven.
Daar ben ik blij mee, omdat ik er –
mede naar aanleiding van het feit
dat de Raad het Bonnefanten
eerder ook als voorbeeld noemde
– van uitga dat het Bonnefanten
bij die vijftien zit.
De regio is gebaat bij een pluri-
form aanbod, waarbij het oude
gekoesterd wordt en het nieuwe
omarmd. Het Bonnefanten speelt
daar nu al een voortrekkersrol in,
met zijn internationale tentoon-
stellingen en presenta-
ties, onze innovatieve
experimenten zoals het
Pinkpop-upmuseum,
onze jongerenafdeling
Young Office. En onze
aandacht voor kunst uit niet-
westerse regio’s, zoals binnenkort
de expositie van de Libanese
kunstenaar Marwan Rechmaoui
die de Bonnefanten Award for
Contemporary Art krijgt. Deze
prijs is een eerbetoon aan een
kunstenaar met een uitzonderlijk
oeuvre. Met de extra middelen van
het Rijk die nu in het verschiet
lijken te liggen, kunnen we nog
meer werk maken van educatie,
publieksbegeleiding en urgente
thema’s zoals diversiteit.”
‘Laten we Limburg tot de
derde culturele hotspot
van Nederland maken’
REAGEREN?
kim.noach@delimburger.nl
„Ik ben erg verheugd over dit
advies”, klinkt een enthousiaste
directeur Bas Schoonderwoerd van
het Parkstad Limburg Theater in
Heerlen. „Waarom? Twee belangrij-
ke zaken. Eén: het begrip ‘cultuur’ is
in dit advies naar de 21ste eeuw
opgerekt en twee: de regio is weer
van belang.” ‘Nieuwe’ disciplines als
musical, muziektheater, design en
popmuziek zijn, zo interpreteert
Schoonderwoerd, „wezenlijke
onderdelen van onze cultuur; dat
weten wij consumenten al lang,
maar nu wordt het ook zo
erkend door de Raad voor
Cultuur”. Dat de regio
nadrukkelijk aan de slag
moet als initiator,
financier en regisseur
van het culturele veld, is
alleen maar een kans.
„Dat kunnen we doen,
door eens te meer de
krachten te bundelen
in deze grootstedelijke
regio met onze 600.000 inwo-
ners in zuid en nog eens 500.000
in Noord- en Midden-Limburg.
Jarenlang hoefde ik niet eens te
kijken naar de adviezen van de Raad
voor Cultuur, enkel omdat ik in de
periferie van Nederland zat en
daardoor bij voorbaat al niet
meetelde. Nu dondert het voor de
deur. Laten we deze kans grijpen,
laten wij zorgen dat we
Zuid-Limburg de derde
culturele hotspot maken, na
Amsterdam en Rotterdam.”
van Nederland maken’
Erkenning voor mode: Fashionclash
schuift aan bij de minister in Den Haag
Als de Raad voor Cultuur voor de
eerste keer specifiek ook mode
noemt in haar advies, knallen in
het kantoor van het modeplat-
form Fashionclash spreekwoorde-
lijk de champagnekurken door de
lucht. „Een prachtige erkenning”,
meent Branko Popovic van dit
modeplatform trots. „Het geeft
ons ruimte zodat we kunnen
groeien.” Belangrijker nog: parallel
aan het advies van de Raad is het
creatieve team van het Maas-
trichtse modeplatform ook
gevraagd aan te schuiven bij een
landelijk overleg in Den Haag,
waar topambtenaren van het
ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap regelmatig
overleggen over de sector.
schuift aan bij de minis
allel
„Fashionclash blijft experimente-
ren en interdisciplinaire samen-
werken”, benadrukt Popovic. „We
hebben in de afgelopen tien jaar
ons visitekaartje afgegeven én
laten zien welk talent er is. Als we
ons nu ook landelijk kunnen
manifesteren en laten zien dat we
met onze samenwerkingen (met
onder meer dans en filmmakers)
talenten, ideeën en beleidsplan-
nen mee kunnen ontwikkelen, is
dat fantastisch. Het gaat er niet
om dat we altijd meer geld vragen.
Als we landelijk meer zichtbaar
worden, met hulp van de Stedelij-
ke Regio Zuid, kunnen we een
belangrijke rol vervullen in
bijvoorbeeld de diversiteit van het
cultuuraanbod.”
schuift aan bij de minister in Den Haag
ort
an
g tot de
U
A
RAAD V