โดย ผศ.ดร.วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์ อาจารย์ประจำสาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

1. สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ฯ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต
ฉบับที่ 12 : เดือน ธันวาคม พ.ศ. 2558
ดร. วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์
อาจารย์ประจาสาขาวิชารัฐศาสตร์
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
ผู้ติดตามสรุปความเคลื่อนไหวและแสดงความเห็น

2. 1
EAST ASIA MONITOR
สาธารณรัฐประชาชนจีน
แม้เดือนสุดท้ายของปีมักจะเป็นช่วงเวลาแห่งการเฉลิมฉลอง แต่สังคมจีนคงยังไม่อาจเฉลิม
ฉลองอย่างรื่นเริงได้มากนัก เพราะปัญหาหมอกควันพิษที่ทาให้ภาพถ่ายกรุงปักกิ่งเคลือบคลุมไป
ด้วยม่านหมอกสีม่วงอมเทา ที่ไม่เพียงเป็นภัยต่อสุขภาวะของประชาชน แต่ยังส่งผลกระทบต่อ
กิจกรรมทางเศรษฐกิจเพราะต้องระงับกิจกรรมกลางแจ้งนานนับสัปดาห์ จนรัฐบาลจีนต้องเร่ง
แก้ปัญหาและภาพลักษณ์ด้วยการประกาศลดการปล่อยคาร์บอนไดออ๊กไซด์โดยเฉพาะจากโรงไฟฟ้า
ถ่านหินให้ได้ 180 ล้านต้นก่อนสิ้นค.ศ. 2020 ในการประชุมการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศโลกที่ปารีส
แม้จะมีเสียงเตือนและวิพากษ์นโยบายสิ่งแวดล้อมของรัฐบาลจากองค์กรนอกภาครัฐผ่านสารคดีความรู้
มาตั้งแต่ช่วงต้นปี แต่ก็ยังไม่อาจยับยั้งการต้องประกาศระดับสีแดง อันเป็นการเตือนภัยขั้นสูงสุด การ
สนับสนุนให้ประชาชนอยู่แต่ภายในอาคาร และดื่มชาร้อนให้มากขึ้น1
จึงยากจะนับได้ว่าเป็นการ
แก้ปัญหาที่เพียงพอตลอดช่วงเดือนนี้ และยังอาจเปิดโอกาสให้กับบรรษัทต่างชาติที่มีการพัฒนา
เทคโนโลยีในเรื่องดังกล่าว (อย่างน้อยในเรื่องของการคาดการณ์สภาพอากาศที่แม่นยากว่าที่เป็นอยู่)
อย่าง IBM และ Microsoft จากสหรัฐอเมริกา เข้าขยายบทบาทได้เพิ่มมากขึ้นเพื่อสร้างความอุ่นใจให้กับ
ทั้งรัฐบาลกลางและผู้บริหารท้องถิ่นของปักกิ่งที่ต้องดูแลประชากรกว่า 20 ล้านคนว่าอาจสามารถเผชิญ
แรงกดดันลดน้อยลง2
นอกเหนือจากสภาพอากาศเลวร้ายข้างต้น แรงกดดันต่อรัฐบาลปักกิ่งยังมาจากเรื่อง
อุบัติภัยทางอุตสาหกรรมที่ราวกับจะย้าเตือนว่า กรณีระเบิดที่เทียนจินอาจจะยังไม่ใช่กรณี
เลวร้ายที่สุดที่เชื่อมโยงกับปัญหาคอร์รัปชั่น กรณีดินโคลนพื้นที่ทิ้งขยะถล่มที่เซินเจิ้น ก็สร้าง
ความรู้สึกและข้อสงสัยต่อผู้คนในวงกว้างไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เกือบช่วงปลายเดือนเกิดกรณีดิน
ภูเขาถล่มจากเหตุฝนตกหนักต่อเนื่องทาให้อาคารกว่า 30 แห่งในเขตนิคมอุตสาหกรรมเฮงไต้หยู
(Hengtaiyu industrial park) พังทลาย ส่งผลให้แนวส่งท่อก๊าซเพื่ออุตสาหกรรมระเบิด และมีผู้สูญหาย
เกือบร้อยรายในเขตกวางหมิง (Guangming New District) เมืองเซินเจิ้น พื้นที่ซึ่งแต่เดิมเคยเป็นเพียง
ท้องทุ่งข้าวโล่งกว้างกลับกลายเป็นพื้นที่อุตสาหกรรมและพื้นที่ทิ้งขยะอุตสาหกรรม(และอาจรวมถึงภาค
ครัวเรือนจากการขยายตัวของเมือง)ในเวลาอันรวดเร็ว เดิมพื้นที่ดังกล่าวเคยเป็นเพียงทุ่งข้าวก่อนจะ
พัฒนาเป็นพื้นที่ทิ้งขยะอุตสาหกรรม การหย่อนยานต่อกฎระเบียบความปลอดภัยทางอุตสาหกรรมที่
1
‘China says to cut emission’ (7/12/2015) Reuter (The Wider Image) Retrieved from
https://widerimage.reuters.com/story/smog-chokes-beijing (10/12/2015), Carly J Hallman (10/12/2015)
‘When will China have a clear plan for tackling Beijing’s smog?’ The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/commenisfree/2015/dec/10/china-plan-beijing-smog (10/12/2015)
2
‘Forecasting China’s smog seen as business opportunity for IBM and Microsoft’ (29/12/2015) The Guardian
Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/dec/29/forecasting-chinas-smog-seen-as-business-
opportunity-dor-ibm-and-microsoft (2/1/2015)

3. 2
อนุญาตให้ถมขยะสูงกว่า 100 เมตรในพื้นที่ดังกล่าวอาจเป็นสาเหตุหนึ่งของอุบัติภัยดังกล่าว เจ้าหน้าที่
ตารวจจึงเข้าดาเนินคดีกับ Shenzhen Yixianglong Investment Development ซึ่งเป็นบริษัทที่
รับผิดชอบบริหารพื้นที่ทิ้งขยะดังกล่าว แม้จานวนผู้สูญหายจะลดลงเหลือ 70 ราย ในช่วงเวลาเช่นนี้เองที่
ซู หยั่วหนาน (Xu Yuanan) อดีตผู้อานวยการเขตกวางหมิง ซึ่งลงจากตาแหน่งเมื่อเดือนกรกฎาคมที่
ผ่านมา ได้เลือกจบชีวิตด้วยการกระโดดตึก3
แม้จะยังไม่มีความชัดเจนว่า เขาเกี่ยวข้องกับเรื่องราว
ดังกล่าวหรือไม่ เพียงใด
สาหรับภาวะเศรษฐกิจนั้น ความเคลื่อนไหวในช่วงเดือนนี้อาจส่งสัญญาณสร้างความเข้าใจว่า
เศรษฐกิจจีนไม่เพียงยังมีพลังที่แข็งแกร่ง แต่อาจยังอาจยากจะแยกมิติความเกี่ยวข้องระหว่างเศรษฐกิจ
และความมั่นคง เมื่อราวกลางเดือน แจ๊ค หม่า (Jack Ma) จาก อาลีบาบา (Alibaba) ผู้ถือครอง
สัดส่วนธุรกิจออนไลน์ที่ใหญ่ที่สุดของจีนเข้าซื้อ South China Morning Post (SCMP) ซึ่งเป็น
หนังสือพิมพ์ฉบับภาษาอังกฤษเก่าแก่ที่สุดฉบับหนึ่งในภูมิภาค จากโรเบิร์ต กว๊อก (Robert Kuok)
มหาเศรษฐีชาวมาเลย์เชื้อสายจีนที่ซื้อ SCMP ต่อมาจาก รูเพิร์ต เมอร์ด็อค (Rupert Murdoch) เมื่อ ค.ศ.
1993 ทาให้อาลีบาบา กลายเป็นผู้ถือหุ้นนิตยสารที่ทรงอิทธิพลไม่น้อยต่อวิถีชีวิตของชนชั้นกลางอย่าง
Esquire, Elle, Cosmopolitan และ Harper’s Bazaar ไปด้วย4
การเติบโตภายใต้การยอมรับการ
ตรวจสอบอย่างเข้มงวดของปักกิ่งของอลีบาบา ทาให้ต้องครุ่นคานึงไม่น้อยว่า ใช่หรือไม่ว่า เนื้อหา
ข่าวสารของ SCMP อาจจะยิ่งหันเหไปในทิศทางที่ปักกิ่งต้องการเห็นมากยิ่งขึ้น พลังทางเศรษฐกิจของ
จีนท่ามกลางความกังขาต่อแนวโน้มการเติบโตของ GDP ว่าจะเป็นไปตามเป้าหมายหรือไม่ ยังได้รับการ
จับตามองในฐานะที่บรรษัทจากจีนมีส่วนอย่างสาคัญในการผลักดันให้มูลค่าการควบรวมกิจการ
ในเขตเอเชีย-แปซิฟิ กมียอดเกินกว่า 1 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐเป็นครั้งแรก (มูลค่ารวม 1.2 ล้าน
ล้าน เพิ่มขึ้นร้อยละ 46 จากปีก่อนหน้า) และมีแนวโน้มว่าจีนจะยังคงเป็นแกนนาในการผลักดัน
ทิศทางดังกล่าวต่อไปใน ค.ศ. 20165
เพราะนั่นดูจะเป็นเส้นทางที่บรรษัทไม่น้อยเลือกใช้เพื่อชดเชย
การลงทุนกับตลาดภายในประเทศที่ยังคงซบเซาอย่างต่อเนื่อง
3
‘China landslide sparks gas explosion and leaves dozens missing’ (20/12/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/dec/20/china-landslide-sparks-gas-explosion-and-leaves-dozens-
missing (23/12/2015), ‘Chinese teen pulled from rubble 60 hours after mudslide’ (23/12/2015) Aljazeera
Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/12/chinese-teen-pulled-rubble-60-hours-mudslide-
151223041736761.html (23/12/2015), Paul Carsten (23/12/2015) ‘One man pulled alive from landslide in
China’s Shenzhen’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/us-china-landslide-
idUSKBN0U603K20151223 (23/12/2015), Karl Mathiesen (23/12/2015) ‘Is the Shenzhen landslide the first of
many more?’ The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/environment/2015/dec/23/shenzhen-landslide-china-the-first-of-many-more
(28/12/2015), ‘Former top Chinese official commit suicide after landslide disaster’ (28/12/2015) Reuters
Retrieved from http://www.reuters.com/article/us-china-landslide-idUSKBN0UB09T20151228 (28/12/2015)
4
‘Chinese internet giant Alibaba buys South China Morning Post for $266 m’ (14/12/2015) The Guardian
Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/dec/14/chinese-internet-giant-alibaba-buys-south-
china-morning-post-for-266m (18/12/2015)
5
Denny Thomas (22/12/2015) ‘After fueling $1 trillion Asia deal spree, China’s M&A set to hit new heights in
2016’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/us-m-a-asia-outlook-idUSKBN0U503T20151222
(23/12/2015)

4. 3
ทางด้านความมั่นคงนับได้ว่ามีเรื่องน่าสนใจอยู่ไม่น้อยในช่วงเดือนนี้ ในช่วงกลางเดือนมีการ
เชิญทูตสหรัฐอเมริกาเข้าพบเพื่อชี้แจ้งการที่ วอชิงตันขายเรือรบมูลค่า 1.8 พันล้านดอลลาร์
สหรัฐให้กับไต้หวัน ในฐานะส่วนหนึ่งของข้อตกลงซื้ออาวุธของไต้หวันที่รวมถึงขีปนาวุธ ความ
ไม่พอใจและความตึงเครียดระหว่างปักกิ่งกับวอชิงตันดูจะเพิ่มมากขึ้น เมื่อมีการรายงานว่าเครื่องบินทิ้ง
ระเบิด B-52 บินเข้าใกล้พื้นที่เกาะเทียมจากการถมทะเลของจีน ขณะที่ฝ่ายวอชิงตันออกมากล่าวว่า การ
บินลาดตระเวนในเขตพื้นที่ดังกล่าวไม่ได้มีวัตถุประสงค์เข้าใกล้พื้นที่ดังกล่าว และจะมีการตรวจสอบ
กรณีนี้ให้กระจ่างต่อไป6
ขณะที่ในช่วงปลายเดือนจีนได้ผ่านกฎหมายต่อต้านการก่อการร้าย ที่กาหนดให้
บริษัททางด้านเทคโนโลยีต้องให้ความช่วยเหลือในการถอดรหัสข้อมูล (decrypt information) เมื่อมีการ
ร้องขอ แม้ว่าจะไม่ต้องมีระบบตรวจสอบ (backdoor) ตามที่ได้มีการเสนอไว้ก่อนหน้า กฎหมายดังกล่าว
ยังอนุญาตให้กองทัพ PLA ของจีนเข้าร่วมปฏิบัติการต่อต้านการก่อการร้ายในต่างประเทศได้อีกด้วย7
ท่าทีเช่นนี้ คงช่วยให้เราเห็นภาพอนาคตระยะใกล้ได้ว่า กองกาลังจีนคงมีโอกาสเข้าเกี่ยวข้องกับความ
เป็นไปในตะวันออกกลางได้ในเร็ววัน
ประเทศญี่ปุ่น
แม้ช่วงปลายเดือนที่ผ่านมาท่ามกลางบรรยากาศที่โลกกาลังให้ความสนใจกับปัญหาผู้อพยพลี้
ภัยในยุโรป ญี่ปุ่นกลับถูกตั้งคาถามขึ้นอีกครั้งว่า ใช่น้อยไปหรือไม่ ในการให้การต้อนรับกลุ่มคนดังกล่าว
โดยในปีที่ผ่านไปญี่ปุ่นตอบรับใบสมัครเพียงร้อยละ 0.2 (11 คนที่ได้รับการตอบรับจากจานวน 5,000
คน) ซึ่งถือได้ว่าเป็นจานวนน้อยที่สุดในกลุ่มประเทศ OECD เมื่อเทียบกับร้อยละ 22 ของฝรั่งเศส และ
ร้อยละ 42 ของเยอรมนี การก่อการร้ายในปารีสเมื่อช่วงเดือนพฤศจิกายนยิ่งทาให้ยากยิ่งที่ญี่ปุ่นจะปรับ
นโยบายดังกล่าว เหมือนเช่นที่เคยเปิดรับผู้อพยพ “boat people” ชาวเวียดนามกว่า 11,000 คน เมื่อ
ช่วงกลางทศวรรษ 19708
ประเด็นดังกล่าวอาจจะเป็นหนึ่งในประเด็นหลักของการประชุม G7 ที่ญี่ปุ่นจะ
เป็นเจ้าภาพใน ค.ศ. 2016 ซึ่งจะมีการประชุมสุดยอดผู้นาที่อิเซะชิมา (Ise-Shima) รวมถึงการประชุม
ระดับรัฐมนตรีอีกหลายสิบเมือง ที่ญี่ปุ่นเลือกสัญลักษณ์ที่ดูเรียบง่าย และได้สมดุลของการจัดวางกลับ
6
‘China outraged at US warship sales to Taiwan’ (17/12/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.co,/world/2015/dec/17/china-outraged-at-us-warship-sales-to-taiwan (19/12/2015),
Fergus Ryan (19/12/2015) ‘South China Sea: US bomber angers Beijing with Spratly islands flypast’ The
Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/dec/19/south-china-sea-us-bomber-
angers-beijing-with-spratly-islands-flypast (23/12/2015)
7
Ben Blanchard (27/12/2015) ‘China passes controversial counter-terrorism law’ Reuters Retrieved from
http://www.reuters.com/article/us-china-security-idUSKBN0U07220151228 (28/12/2015)
8
Kiyoshi Takenaka (29/11/2015) ‘Japan’s tiny refugee community urges Tokyo to open doors wider’ The Japan
Times Retrieved from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/11/29/national/social-issues/japans-tiny-
refugee-community-urges-tokyo-open-doors-wider/#.VlvsBHbgDcs (30/11/2015)

5. 4
ดอกซากุระและพระอาทิตย์9
เป็นสื่อในการพยายามรักษาดุลของความเป็นไปทั้งภายในและภายนอก
ประเทศโดยเฉพาะต่อสถานการณ์ในทะเลตะวันออกและทะเลจีนใต้
ความเคลื่อนไหวช่วงกลางเดือนดูจะมีความโดดเด่นที่สุด จากการเดินทางเยือนอินเดียของ
นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ซึ่งได้สร้างความตกลงทั้งทางการทหารและเศรษฐกิจระหว่างกัน ทางด้านการทหาร
นั้น นอกเหนือจากจะเน้นที่การร่วมป้องกันข้อมูลข่าวสาร แต่ยังได้ร่วมแบ่งปันข้อมูลซึ่งจะเป็นประโยชน์
ต่อการขายอาวุธและการถ่ายโอนเทคโนโลยีของญี่ปุ่นให้กับอินเดีย (รวมถึงเทคโนโลยีนิวเคลียร์) ซึ่งจะ
ถือได้ว่าเป็นการขายอาวุธครั้งแรกของญี่ปุ่นหลังจากชินโซ อาเบะ ยกเลิกการห้ามการส่งออกอาวุธ โดย
การขายอาวุธมูลค่ากว่า 1.1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในครั้งนี้รวมถึงเครื่องบินสอดแนม US-2 ซึ่งผลิตโดย
ShinMaywa Industries รวมอยู่ด้วย ไม่เพียงเท่านั้น ญี่ปุ่นยังได้จัดสรรเงินกู้ดอกเบี้ยต่า (ร้อยละ 0.1)
ระยะเวลากู้ยืม 50 ปี มูลค่ากว่า 12 พันล้านดอลลาร์สหรัฐให้กับอินเดียเพื่อสร้างรถไฟความเร็วสูง ซึ่งจะ
เชื่อม มุมไบ เมืองเศรษฐกิจ-การเงินสาคัญเข้ากับ Ahmedabad ซึ่งเป็นเมืองอุตสาหกรรมหลัก ทั้งนี้
ญี่ปุ่นต้องการการรับประกันจากอินเดียว่าจะไม่มีการเผยแพร่และส่งออกนิวเคลียร์ โดยอินเดียได้
จัดเตรียมพื้นที่สร้างโรงงานนิวเคลียร์ให้กับ GE-Hitachi ไว้แล้วเช่นกัน10
ช่วงปลายเดือนธันวาคมนี่เองที่ทางการญี่ปุ่นเปิดเผยรายงานข่าวว่า พบเห็นเรือตรวจตราชายฝั่ง
4 ลาของจีนพร้อมอาวุธเข้ามาในเขตพื้นที่ขัดแย้ง โดยมีระยะห่างเพียง 29 กิโลเมตร (18 ไมล์) จากเกาะ
เซนคาคุ ซึ่งถือได้ว่าเป็นครั้งแรกที่เรือติดอาวุธจีนเข้ามาในพื้นที่ดังกล่าว11
ท่าทีเช่นนี้คงยิ่งมีส่วนช่วย
กระตุ้นการปรับงบประมาณด้านความมั่นคงของญี่ปุ่นใน ค.ศ. 2016 แม้จะยังไม่มีความชัดเจนว่า
แนวโน้มการจัดงบประมาณดังกล่าวจะช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจญี่ปุ่นได้มากน้อยแค่ไหน แต่แนวโน้มของ
การทุ่มงบประมาณอีกไม่น้อยในการปรับขยายให้เมืองโอซาก้า (Osaka) เป็นเมืองหลวงรอง (second
capital) ก็อาจมีส่วนช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจโดยภาพรวม ทั้งนี้ชินโซ อาเบะ (Shinzo Abe) ยอมรับว่า
สภาพความแออัดของทั้งผู้คนและทรัพยากรในเขตโตเกียวเป็นอันตรายต่ออนาคตของชาติ อย่างไรก็
ตาม ยังไม่มีความชัดเจนว่า ผู้บริหารนครโอซาก้าอย่าง อิชิโร มัตซูอิ (Ichiro Matsui) และ ฮิโรฟูมิ โย
ชิมูระ (Hirofumi Yoshimura) จะสามารถผลักดันให้ข้าราชการในโตเกียวและนักการเมืองในสภาไดเอ็ท
เห็นถึงความจาเป็นที่จะต้องย้ายหน่วยงานบริหารส่วนหนึ่งมาอยู่ที่โอซาก้าได้มากน้อยเพียงใด12
9
‘Japan picks high school student’s design for 2016 G-7 summit logo’ (28/12/2015) The Japan Times Retrieved
from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/12/28/national/japan-picks-high-school-students-design-2016-
g-7-summit-logo/#.VoD9i_mLTcs (28/12/20158)
10
Kiyoshi Takenaka and Sanjeev Miglani (11/12/2015) ‘India, Japan close in on military pacts as Abe visit’
Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/india-japan-defence-modi--abe-
idUSKBN0TU15E20151211£rDzLVEfgwZfmxkFe.97 (14/12/2015), Nidhi Verma (12/12/2015) ‘India to get
Japan’s bullet train, deepens defence and nuclear ties’ Reuters Retrieved from
http://www.reuters.com/article/india-japan-idUSKBN0TV07D20151212#5qHOQPjhx9kwtSEI.97 (14/12/2015)
11
‘Japan says armed Chinese coastguard ship seen near disputed islands’ (23/12/2015) Reuters Retrieved
from http://www.reuters.com/article/us-china-japan-islands-idUSKBN0U606H20151223 (23/12/2015)
12
Eric Johnston (28/12/2015) ‘Governor and mayor push for Osaka to become Japan’s vice capital’ The Japan
Times Retrieved from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/12/28/national/governor-major-push-osaka-
become-japans-vice-capital/#.VoD9s_mLTcs (28/12/2015)

6. 5
คาบสมุทรเกาหลี
ช่วงต้นเดือนมีกระแสข่าวว่า โค ยองซุก (Ko Yong Suk) ผู้มีศักดิ์เป็นป้าผู้นาเกาหลีเหนือใน
ปัจจุบัน ซึ่งเป็นผู้ดูแลสามพี่น้อง (ต่างมารดา) สกุลคิม (ทั้ง คิม จองโช (Kim Jong Chol) ซึ่งเป็นพี่ชาย
ตัวผู้นาปัจจุบัน คิม จองอึน (Kim Jong Un) และ คิม โยจอง (Kim Yo Jong) ซึ่งเป็นน้องสาว) เมื่อครั้งที่
ยังศึกษาในโรงเรียนประจาที่สวิตเซอร์แลนด์ ได้ยื่นฟ้องเรียกร้องค่าเสียหายมูลค่า 60 ล้านวอน (กว่า
50,000 ดอลลาร์สหรัฐ) จากผู้แปรพักตร์ในเกาหลีใต้ในฐานะผู้แจ้งข้อมูลเท็จว่า เธอและสามีมีส่วนทาให้
พี่ชายต่างมารดาของ คิม จองอึน ต้องออกนอกเกาหลีเหนือ และยังใช้ศัลยกรรมพลาสติกแปลงโฉม
หลังจากหลบหนีออกจากเกาหลีเหนือ เพื่อไปใช้ชีวิตในสหรัฐอเมริกา13
ในช่วงนี้เช่นกันที่ “38North”
เว็บไซต์ภายใต้การดูแลของมหาวิทยาลัยจอห์น ฮอบกิ้นส์ (John Hopkins University) ในกรุงวอชิงตัน
ดี.ซี. ได้เผยแพร่ข้อมูลว่า เกาหลีเหนือดาเนินการขุดเจาะอุโมงค์เพื่อทาการทดลองนิวเคลียร์มาตั้งแต่
ช่วงเดือนเมษายน ที่เมือง Punggye-ri ด้านใกล้ชายฝั่งตะวันออก อันเป็นการยืนยันท่าทีของเปียงยางใน
การพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์และขีปนาวุธ ซึ่งเปียงยางมักใช้ข้ออ้างว่าเป็นการพัฒนาการปล่อยดาวเทียม
ขึ้นสู่วงโคจร14
ขณะที่ช่วงปลายเดือนมีการเผยแพร่ข่าวจาก ERNW ซึ่งเป็นบริษัทด้านความปลอดเกี่ยวกับ
เทคโนโลยีสารสนเทศ เกี่ยวกับระบบปฏิบัติการคอมพิวเตอร์ของเกาหลีเหนือภายใต้ชื่อ Red Star OS
หลังจาก download ข้อมูลเพื่อทาการถอดรหัสพบว่า แม้คอมพิวเตอร์จานวนไม่น้อยในเกาหลีเหนือ
ยังคงใช้ Window XP เป็นระบบปฏิบัติการ แต่ Red Star OS ได้เพิ่มความสาคัญขึ้นมาก ทั้งนี้ระบบ
ดังกล่าวซึ่งเกาหลีเหนือสร้างขึ้นเองเมื่อช่วง ค.ศ. 2013 โดยอาศัยโครงสร้างทั้งของ Linux, Window XP
และ OSX ของ Apple มีการตรวจสอบควบคุมรหัสต่างๆอย่างเข้มงวด โดยหากผู้ใช้ทาการเปลี่ยนการ
ปฏิบัติการแม้เพียงเล็กน้อย อาทิ การระงับ และ/หรือยุติการใช้ระบบตรวจสอบไวรัส เครื่องจะแสดงการ
อ่านผลผิดพลาด และ reboot ตัวเองในทันที คงไม่ผิดนักหากจะกล่าวว่า ระบบปฏิบัติการเช่นนี้แสดง
สภาพความหวั่นกลัว (paranoid) ของระบอบการปกครองได้เป็นอย่างดี15
13
Ju-Min Park (2/12/2015) ‘North Korean leader’s aunt sues defectors in South for defamation’ Reuters
Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/12/02/us-northkorea-aunt-
idUSKBN0TL0J420151202#R0arhzpURWWg0L6p.97 (2/12/2015)
14
‘North Korea digging new nuclear-test tunnel, satellite photos show’ (3/12/2015) The Guardian Retrieved
from http://www.theguardian.com/world/2015/dec/03/north-korea-digging-new-nuclear-test-tunnel-
satellite-photos-show (3/12/2015)
15
‘North Korea’s s ‘paranoid’ computer operating system revealed’ (27/12/2015) The Guardian Retrieved
from http://www.theguardian.com/world/2015/dec/27/north-korea-computer-operating-system-revealed-by-
researchers (28/12/2015)

7. 6
SOUTHEAST ASIA MONITOR
ประเทศฟิ ลิปปิ นส์
ความเคลื่อนไหวในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในช่วงเดือนนี้มีจุดเน้นหนักอยู่ที่ท่าทีของฟิ ลิปปิ นส์
กับจีน ต่อกรณีความขัดแย้งในทะเลจีนใต้โดยเฉพาะช่วงปลายเดือน ที่ทางการจีนประท้วงการที่
กลุ่มชาวฟิ ลิปปิ นส์ราว 50 คนขึ้นไปรวมตัวพักอาศัยเป็นเวลา 3 วันในเขตพื้นที่ความขัดแย้ง เพื่อ
เป็นสัญลักษณ์ประท้วงท่าทีค่อยๆคืบคลานเข้ายึดครองพื้นที่หมู่เกาะสแปรตลีย์ของจีน ซึ่งชาว
ฟิลิปปินส์เรียกว่า ปากาซา (Pagasa) และเพื่อสร้างความอุ่นใจให้กับสังคมฟิลิปปินส์ เบนิโญ อากีโน
(Benigno Aquino) ซึ่งกาลังจะพ้นจากตาแหน่ง ถึงกับต้องให้สัญญาต่อสาธารณะชนว่า จะจัดเตรียม
งบประมาณด้านกลาโหมไว้ที่ขนาด 83.90 พันล้านเปโซ (1.77 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ) จนถึงค.ศ. 2017
เพื่อให้สามารถครอบคุลมการสรรหาเรือรบใหม่ รวมถึงยุทโธปกรณ์เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการ
ลาดตระเวนและป้องกันระยะไกล แม้ว่ารัฐบาลอากีโนจะใช้งบประมาณเพื่อการนั้นตั้งแต่ ค.ศ. 2010 ไป
แล้วกว่า 56.79 พันล้านเปโซ การจัดวางงบประมาณดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งของแผนการสร้างความ
ทันสมัยด้านกลาโหม เพื่อจัดหาอาวุธทั้งเรือพิฆาต เรือดาน้า ระบบขีปนาวุธที่ก้าวหน้า และเรดาร์ ซึ่งจะ
ใช้งบประมาณโดยรวมประมาณ 998 พันล้านเปโซ16
ประเทศมาเลเซีย
มาเลเซียเป็นอีกหนึ่งดินแดนที่มีความเคลื่อนไหวน่าจับตามอง ตั้งแต่เรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับ
การหายไปอย่างไร้ร่องรอยของเที่ยวบิน MH370 โดยเมื่อช่วงต้นเดือนทางการออสเตรเลียยังคงเชื่อมั่น
ว่าได้ดาเนินการค้นหาในทิศทางที่ถูกต้องในพื้นที่ขนาด 120,000 ตารางกิโลเมตร ทางด้านล่างของ
มหาสมุทรอินเดีย จากชายฝั่งตะวันตกของออสเตรเลีย แม้จะมีเพียงชิ้นส่วนปีกของเครื่องบิน (Boeing
777-200 ER) ที่ลอยไปติดชายฝั่งเกาะรียูเนียน ใต้การปกครองของฝรั่งเศสเมื่อช่วงเดือนกรกฎาคมที่
ผ่านไป17
ในช่วงต้นเดือนเช่นกันที่ทางการมาเลเซียเปิดเผยข้อมูลการจับกุมตัวผู้ต้องสงสัย 5 ราย กลุ่ม
ย่อยที่มีชาวมาเลเซียเป็นหัวหน้า ประกอบด้วยชาวมาเลเซีย อินโดนีเซีย บังคลาเทศ และชาวยุโรปที่เข้า
มาสอนภาษาต่างประเทศ ในฐานะสมาชิกเครือข่ายที่เชื่อมโยงไปยัง IS และ al-Qaeda ที่วางแผนจะก่อ
16
Pedro Uchi (21/12/2015) ‘Philippines vows stronger military to back South China Sea claim’ Reuters
Retrieved from http://www.reuters.com/article/us-southchinasea-china-philippines-
idUSKBN0U40QC20151221 (28/12/2015), ‘China angered as Filipino protesters visit South China Sea island’
(28/12/2015) Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/us-southchinasea-china-philippines-
idUSKBN0UB0G820151228 (28/12/2015)
17
Ben Doherty (3/12/2015) ‘MH370: Australia believes it is looking in the right place’ The Guardian Retrieved
from http://www.theguardian.com/world/2015/dec/03/mh370-australia-believes-searching-right-place
(15/12/2015)

8. 7
วินาศกรรมคล้ายกับที่เกิดในปารีสเมื่อช่วงเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านไป18
การจับกุมครั้งนี้นับเป็นครั้งที่
สองนับจากเมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านไป
ในช่วงราวกลางเดือนเราได้ท่าทีมาดมั่นยิ่งขึ้นของนาจิบ ราซัค (Najib Razak) นายกรัฐมนตรี
มาเลเซียที่เผชิญมรสุมทางการเมืองจากกรณีปัญหาเงินมูลค่า 700 ล้านดอลลาร์สหรัฐ จากกองทุน
1MDB เข้ามาอยู่ในบัญชีส่วนตัว เขาเปิดเผยข้อมูลในการให้สัมภาษณ์ Media Prima และ Utusan ซึ่ง
เป็นกลุ่มสื่อยักษ์ใหญ่ของมาเลเซียว่า คณะกรรมาธิการต่อต้านคอร์รัปชั่น (Malaysian anti-corruption
commission: MACC) ได้สอบถามและตรวจสอบข้อมูลกับผู้บริจาคเงินดังกล่าวแล้ว โดยส่วนตัวแล้วตนมี
ความกระจ่างชัดในเรื่องสานึก บัญชีดังกล่าวแม้จะเป็นชื่อตน แต่มิได้เป็นบัญชีส่วนตัวทั่วไป
แม้ราซัคจะปลอดพ้นข้อกล่าวหาเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว แต่คงเป็นการยากยิ่งนักที่จะสานสัมพันธ์
อันดีกับมหาเธร์ อดีตนายกรัฐมนตรีมาเลเซียที่ให้การสนับสนุนราซัคมากว่าสองทศวรรษ เพราะมหาเธร์
เป็นอีกหนึ่งแรงกดดันสาคัญที่เรียกร้องให้ราซัคลาออกจากตาแหน่ง ขณะที่ผู้นาพรรคอัมโนคนปัจจุบัน
(ซึ่งมีฐานเสียงที่ให้การสนับสนุนอย่างแข็งแกร่งกว่า 3.5 ล้านคน) กล่าวว่าจะไม่ยอมแพ้ และยืนยันว่าตน
เป็นสุภาพบุรุษที่ยืนอยู่ฝ่ายความถูกต้อง ความจริงจะปรากฏขึ้นในที่สุด รวมถึงพยายามให้ความกระจ่าง
ด้วยว่า การที่ค่าเงินริงกิตตกต่าหาใดเกี่ยวข้องอันใดกับเรื่องดังกล่าว แต่เป็นเพราะปัจจัยภายนอก
โดยเฉพาะความตกต่าของราคาน้ามัน ตนจึงจาเป็นต้องผลักดันภาษีการค้าสินค้าและบริการ (goods
and services tax: GST) เพื่อรักษาระดับการขาดดุลงบประมาณให้อยู่ที่ร้อยละ 3.1 หากปราศจาก GST
การขาดดุลอาจขยับเพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 4.819
**************************************************************************
อ้างอิงรูปภาพหน้าปก :
http://images.techtimes.com/data/images/full/180083/beijing-smog.png?w=600
18
‘Malaysia arrests five with suspected IS, al-Qaeda links’ (5/12/2015) Reuters Retrieved from
http://www.reuters.com/article/us-malaysia-mil;itants-idUSKBN0TO04620151205 (15/12/2015)
19
Oliver Holmes (8/12/2015) ‘Scandal-hit Malaysian PM Najib Razak says conscience is ‘absolutely clear’’ The
Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/des/08/scandal-hit-malaysian-prime-
minister-najib-razak-conscience-absolutely-clear (8/12/2015), Joseph Sipalan and Rozanna Latiff (10/12/2015)
‘Scandal-hit Malaysian PM insists ‘I am a gentleman’’ Reuters Retrieved from
http://www.reuters.com/article/us-malaysia-politics-idUSKBN0TT0DW20151210 (15/12/2015)

9. 8
ผู้อานวยการสถาบันคลังปัญญาฯ : ศ.ดร.เอนกเหล่าธรรมทัศน์
บรรณาธิการ : น.ส.ยุวดี คาดการณ์ไกล
ผู้เขียน : ดร.วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์
ผู้ประสานงาน : น.ส. ปลายฟ้า บุนนาค
ปีที่พิมพ์ : มีนาคม 2559
สานักพิมพ์ : มูลนิธิสร้างสรรค์ปัญญาสาธารณะ
ที่อยู่ติดต่อ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต : 52/347 พหลโยธิน 87 ตาบลหลักหก อาเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี 12000
โทรศัพท์ 02-997-2200 ต่อ 1283 โทรสาร 02-997-2200 ต่อ 1216
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ : อาคารพร้อมพันธุ์ 1 ชั้น 4 637/1 ถนนลาดพร้าว เขตจตุจักร กทม. 10900
โทรศัพท์ 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064
เพิ่มเติมได้ที่ www.rsu-brain.com