1. 1
Lue XIONG
ບົ ດໂຄງການປະຈໍ າວິ ຊາອອກແບບຊິ ິ້ ນສ່ ວນເຄ່ ອງຈັ ກ
ອາຈານປະຈໍ າວິ ຊາ: ຮສ. ປທ. ໄຊພອນ ຮຸ່ ງບຸ ນຍວງ
ນັ ກສຶ ກສາ:ທິ້ າວ ຫ ຊົ່ ງ FNEN0178/14
ຫິ້ ອງ ME3A
ຄະນະ ວິ ສະວະກໍ າສາດ
ພາກວິ ສະວະກໍ າ ກົ ນຈັ ກ
2017-2018

2. I
Lue XIONG
ຄຳນຳ
ອີ ງຕຳມ ວິ ຊຳພື້ ນຖຳນກຳນອອກແບບເປັ ນວິ ຊຳຫັ ກໃນກຳນອອກແບບວິ ຊຳໜື່ ງທີື່ ສຳຄັ ນ
ສຳລັ ບກຳນອອກແບບເຄື່ ອງຈັ ກ ແລະ ສຳລັ ບຫັ ກສູ ດຂອງວິ ສະວະກຳສຳດລະດັ ບປະລິ ນຍຳຕີ ສຳຂຳ
ວິ ຊຳດວິ ສະວະກຳກົ ນຈັ ກ. ດັື່ ງນັື້ ນ,ຂຳພະເຈົື້ ຳເປັ ນນັ ກສກສຳຈື່ ງໄດື້ ມີ ກຳນອອກແບບກັ ບເຟອງທົ ດ
ສີື້ ນສື່ ວນຫັ ກຂອງເຄື່ ອງຈັ ກນີື້ ຂື້ ນມຳ ແມື່ ນໄດື້ ອີື່ ງໃສື່ ຄວຳມຮູື້ ພື້ ນຖຳນ ແລະ ກຳນສິ ດສອນຂອງ
ອຳຈຳນທຸ ກໆຄົ ນ, ອີື່ ງໃສື່ ກຳນຄົື້ ນຄື້ ວຳທຳງເອກະສຳນ ແລະ ເວບໄຊຕື່ ຳງໆທີື່ ເປັ ນທິ ດທຳງໃນກຳນ
ອອກແບບ ຈື່ ງໄດື້ ເປັ ນກຳນປະຕິ ບັ ດຕຳມແນວທຳງກຳນອອກແບບ ແລະ ແຜນກຳນຂອງ
ວິ ສະວະກຳສຳດ ເພື່ ອສື້ ຳງພັ ດທະນຳປະສິ ດຕີ ພຳບທຳງດື້ ຳນຄວຳມຮູື້ ,ຄວຳມສຳມຳດ ແລະ ທຳງ
ດື້ ຳນວິ ຊຳສະເພຳະ ຮູື້ ປະຕິ ບັ ດຕົ ວຈີື່ ງສອດຄື່ ອງກັ ບທິ ດສະດີ ຮູື້ ໃຊື້ ເຕັ ກໂນໂລຢີ ທີື່ ຜັ ກທະນຳເຂົື້ ຳໃນ
ວຽກງຳນທີື່ ຕົ ນເອງຮັ ບຜິ ດຊອບ.
ກຳນຕິ ດອອກແບບ ແລະ ກຳນຕິ ດຕັື້ ງເຄື່ ອງຈັ ກ, ກຳນນຳໃຊື້ ແມື່ ນມີ ຄວຳມສຳຄັ ນຫຳຍ
ສະນັື້ ນບົ ດໂຄງກຳນນີື້ ແມື່ ນໄດື້ ເໜັື້ ນໃສື່ ທິ ດສະດີ ແລະ ພຳກຄິ ດໄລື່ ເປັ ນສື່ ວນໃຫຍື່ . ຖື້ ຳຍັ ງມີ ເນື້ ອໃນ
ບື່ ດີ ຫ ຍັ ງມີ ຂື້ ຂຳດຕົ ກບົ ກຜື່ ອງບອນໃດກື່ ຂອະໄພ ແລະ ພື້ ອມຈະຮັ ບເອົ ຳຄຳຕຳນິ ຕິ ຊົ ມຈຳກຜູື້
ອື່ ຳນ ເພື່ ອໄປດັ ດແປງ ແລະ ນຳໄປແກື້ ໄຂໃຫື້ ດີ ຂື້ ນໃນຄັື້ ງ ໜື້ ຳ.
ຂື້ ຳພະເຈົື້ ຳ ຄິ ດວື່ ຳບົ ດໂຄງກຳນກຳນອອກແບບນີື້ ຈະມີ ຄວຳມສຳຄັ ນຕື່ ຜູື້ ຊົ ມໃຊື້ ກຳນອອກ
ແບບເຄື່ ອງຈັ ກໃນປັ ດຈຸ ບັ ນ ແລະ ໃນອຳນຳຄົ ດ. ໃນນີື້ ກື່ ຂຂອບໃຈກັ ບຜູື້ ຕຳນິ ຕິ ຊົ ມ ແລະ ກຳນແນະ
ນຳຈຳກຄູື່ ອຳຈຳນ ແລະ ທຸ ກພຳກສື່ ວນອີ ກດື້ ວຍ.
ບົ ດຄັ ດຫຍື້
ຈຸ ດປະສົ ງຂອງໂຄງກຳນນີື້ ຄອອກແບບກັ ບເຟອງທົ ດສອງຂັື້ ນທີື່ ປະກອບດື້ ວຍເພົ ຳສຳມອັ ນ,
ຂື້ ຕື່ ໜື່ ງອັ ນ, ລູ ກ ປນ 6 ຕົ ວ, ຄູື່ ເຟອງຊື່ , ຄູື່ ເຟອງສະຫຽງ.
ກັ ບເຟອງທົ ດເປັ ນສື່ ວນໜື່ ງຂອງລະບົ ບເພື່ ອທົ ດສອບຄຸ ນລັ ກສະນະກຳນເຮັ ດວຽກໃນລະບົ ບກຳນ
ຂັ ບໄທມິ ງຂອງລົ ດຍົ ນ. ກັ ບເຟອງທົ ດຖກຂັ ບດື້ ວຍໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳກຳລັ ງງຳນ 10 kW, 50Hz AC,

3. II
Lue XIONG
ຄວຳມໄວຮອບ 1500 rpm. ເປົື້ ຳໝຳຍຂອງກັ ບເຟອງທົ ດແມື່ ນເພື່ ອລຸ ດຜື່ ອນຄວຳມໄວລົ ງ 20:1
ຄຈຳກ 1500rpm ລົ ງມຳເປັ ນ 75 rpm ໂດຍໃຊື້ ເຟອງສອງຊຸ ດ ຄ ເຟອງຊື່ ໜື່ ງຊຸ ດ ແລະ
ເຟອງສະຫຽງໜື່ ງ ເປັ ນຕົ ວທົ ດ.
ມີ ຂື້ ກນົ ດກື່ ຽວກັ ບເຄື່ ອງຈັ ກທີື່ ສຳຄັ ນຢູື່ 4 ຢື່ ຳງທີື່ ກັ ບເຟອງທົ ດຈະຕື້ ອງມີ ຫ ປະຕິ ບັ ດຕຳມ.
ປະກຳນທຳອິ ດ, ຂື້
ຕື່ ເຊິື່ ງເປັ ນຕົ ວຕື່ ລະຫວື່ ຳງເພົ ຳໂມເຕີ ແລະ
ເພົ ຳຕົ ວເຂົື້ ຳຂອງກັ ບທົ ດເຊິື່ ງຈະສົື່ ງແຮງບິ ດແຕື່ ຈະບື່ ເພີື່ ມແຮງກົື່ ງ ຫ ແຮງເຊື່ ອນ ໃຫື້ ກັ ບລະບົ ບ.
ຂື້ ກຳນົ ດຕື່ ໄປຄລະບົ ບທັ ງໝົ ດຈະຖກຍດໄວື້ ກັ ບແຜື່ ນແນວນອນແຕື່ ສຳມຳດເຂົື້ ຳເຖິ ງໄດື້ ຈຳກພື້ ນ
ຜິ ວດື້ ຳນເທິ ງເທົື່ ຳນັື້ ນ. ໃນສື່ ວນທີື່ ກື່ ຽວຂື້ ອງກັ ບສື່ ວນປະກອບຂອງເຄື່ ອງຈັ ກ(ນອກຈຳກແບຣິ ງ
ແລະ ສະລັ ກກຽວ)ຈະຕື້ ອງອອກແບບດື້ ວຍປັ ດໃຈດື້ ຳນຄວຳມປອດໄພລະຫວື່ ຳງ 1.5-2.0
ເມື່ ອທຽບກັ ບອຳຍຸ ກຳນໃຊື້ ງຳນທີື່ ບື່ ມີ ຂອບເຂດ. ຕັ ບລູ ກປນຈະຕື້ ອງມີ ອຳຍຸ ກຳນໃຊື້ ງຳນຢື່ ຳງໜື້ ອຍ
2x109 ຮອບ (ສອງແສນຮອບ) ແລະ ຈະຕື້ ອງຄຳນງເຖິ ງຄວຳມປອດໄພຂອງສະລັ ກກຽວຫຳຍກື່ ວຳ
1.5
ສຳລະບຳນ
ຄຳນຳ.................................................................................................................... I
ບົດຄັດຫຍໍ້ .............................................................................................................. I
ສຳລະບຳນ .............................................................................................................II
ສຳລະບຳນຮູບ ......................................................................................................... V
ສຳລະບຳນຕຳຕະລຳງ................................................................................................ VI
ບົດທີ່ 1 .................................................................................................................1

4. III
Lue XIONG
ສະເໜກີ່ຽວກັບເຟື ອງທົດ .............................................................................................1
I. ບົດສະເໜກີ່ຽວກັບເຟື ອງທົດ (Introduction) ................................................................1
II. ຈຸດປະສົງ ແລະ ລຳຍລະອຽດຂອງກຳນອອກແບບ (Design objective and Specifications ).........2
III. ບັນດຳອຸປະກອນທີ່ ກີ່ຽວຂໍ້ອງກັບກຳນອອກແບບ..............................................................3
3.1 ໂມເຕໄຟຟໍ້ຳ:...................................................................................................3
3.2. ຂໍ້ ຕີ່ (Coupling)...........................................................................................3
3.3. ເຟື ອງ (gear) ..............................................................................................4
3.3.1 ເຟື ອງຈວຍ Bevel gears..............................................................................5
3.3.2. ເຟື ອງຊືີ່ (Spur gears) ..............................................................................5
3.4. ເພົ ຳ (shaft) ................................................................................................6
3.5. ຫໍ້ ມກົນຈັກ (Mechanical Keys) .......................................................................7
3.6. ລູກປື ນແບບລູກກໍ້ ງ (Rolling Bearings)..............................................................8
3.7. ກະປຸກ (Housing)........................................................................................8
ບົດທີ່ 2 ...............................................................................................................10
ກຳນອອກແບບ ແລະ ກຳນວເຄຳະ (Design and Analysis) ..................................................10
I. ກຳນຄດໄລີ່ຈຳລກະສຳດຂອງຊຸດກັບທົດ .......................................................................10
1. ກຳນເລື ອກເຄືີ່ ອງຕົໍ້ນກຳລັງ(ໂມເຕໄຟຟໍ້ຳ).................................................................10
2. ກຳນກຳນົດອັດຕຳກຳນທົດ ..................................................................................11
3. ກຳນຄດໄລີ່ຄວຳມໄວຮອບ....................................................................................12
4. ກຳນຄດໄລີ່ຄວຳມໄວມູມ......................................................................................12
5. ໂມມັງບດຢູີ່ເທງເພົ ຳ ..........................................................................................13
II. ອອກແບບເຟື ອງ Gear Design..............................................................................13
1. ອອກແບບເຟື ອງຈວຍ........................................................................................13
2. ກຳນອອກແບບເຟື ອງຊືີ່ ......................................................................................14
III. ກຳນຄດໄລີ່ລະອຽດ Detailed Calculations ...............................................................16
3.1. ກຳລັງງຳນຂຳເຂົໍ້ ຳທີ່ ຕໍ້ອງກຳນ .............................................................................16
3.2. ກຳນກຳນົດອັດຕຳກຳນທົດ................................................................................16
3.3. ກຳນຄດໄລີ່ຄວຳມໄວຮອບຢູີ່ແຕີ່ລະເພົ ຳ...................................................................16
3.4. ໂມມັງບດຢູີ່ເທງເພົ ຳ........................................................................................17
IV. ກຳນຄດໄລີ່ເຟື ອງ ...............................................................................................17
4.1. ຄູີ່ເຟື ອງຈວຍ................................................................................................17

5. IV
Lue XIONG
4.2. ຄູີ່ເຟື ອງຊືີ່ ....................................................................................................30
ບົດທ3 ................................................................................................................38
ກຳນອອກແບບໂສໍ້...................................................................................................38
I. ບົດສະເໜ......................................................................................................38
II. ໜໍ້ຳທີ່ ກຳນໃຊໍ້ງຳນ.............................................................................................38
III. ກຳນຄຳນວນໂສໍ້ .............................................................................................39
ບົດທ 4 ...............................................................................................................41
ເພົ ຳ ...................................................................................................................41
I. ອອກແບບເພົ ຳ Shaft Design..............................................................................41
1. ສະເໜກີ່ຽວກັບເພົ ຳ.........................................................................................41
1. ອອກແບບເພົ ຳທີ່ ໜືີ່ ງ.......................................................................................43
2. ຄຳນວນເພົ ຳຕົວທ 2 ( ເພົ ຳກຳງ ) .........................................................................49
3. ຄຳນວນເພົ ຳຕົວທ 3( ເພົ ຳອອກ )........................................................................55
ບົດທ 5 ...............................................................................................................61
ຫໍ້ ມ....................................................................................................................61
I. ສະເໜອອກແບບຫໍ້ ມກົນຈັກ (Mechanical Key Design).............................................61
1. ອອກແບບຫໍ້ ມ ສຳລັບເພົ ຳທີ່ 1( 1st shaft Key Design) ຄວຳມຍຳວຂອງຫໍ້ ມຈຳກກຳນເຊືີ່ ອນ........64
2. ອອກແບບຫໍ້ ມລໍ້ ເຟື ອງເທງເພົ ຳທີ່ 2(Gear key design on the 2nd shaft)...........................65
3. ອອກແບບຫໍ້ ມລໍ້ ເຟື ອງເທງເພົ ຳທີ່ 3 (Gear key design on the 3rd shaft) ...........................66
ບົດທ 6 ...............................................................................................................67
ລູກປື ນ................................................................................................................67
I. ອອກແບບເລື ອກລູກປື ນ Bearing Design...................................................................67
1. ລຳຍລະອຽດກຳນຄດໄລີ່.......................................................................................67
1.1. ອອກແບບລູກປື ນທີ່ ໃສີ່ຢູີ່ເພົ ຳທ 1.....................................................................67
1.2. ອອກແບບລູກປື ນທີ່ ໃສີ່ຢູີ່ເພົ ຳທ 2.....................................................................69
1.3. ອອກແບບລູກປື ນທີ່ ໃສີ່ຢູີ່ເພົ ຳທ 3.....................................................................70
II. ສະຫຸ ບ. ...........................................................................................................72
ເອກະສຳນອໍ້ຳງອງ....................................................................................................72

6. V
Lue XIONG
ສຳລະບຳນຮູ ບ
ຮູ ບທີື່ 1.1: ກະປຸ ກເກຍຫກັ ບເຟອງທົ ດ 3 ຂັື້ ນກຳນສົື່ ງກຳລັ ງແບບເຟອງຈວຍ ແລະ ເຟອງຊື່ [4] 1
ຮູ ບ 1.2. ແຜນຜັ ງໂຄງຮື່ ຳງກັ ບເຟອງທົ ດ ......................................................................2
ຮູ ບ 1.3. ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳ ..............................................................................................3
ຮູ ບ 1.4. ຂື້ ຕື່ ແຂງແບບໜື້ ຳແປນ...............................................................................4
ຮູ ບ 1.5. ເຟອງຈວຍ (a) ແລະ ເຟອງຊື່ (b)...................................................................5
ຮູ ບ 1.7 ກຳນຂັ ບດື້ ວຍເຟອງຈວຍ...............................................................................5
ຮູ ບ 1.8 ກຳນຂັ ບດື້ ວຍເຟອງຊື່ ...................................................................................6
ຮູ ບ 1.9 ເພົ ຳທີື່ ນິ ຍົ ມໃຊື້ ............................................................................................7
ຮູ ບ 1.10 ຫີື້ ມກົ ນຈັ ກປະເພດຕື່ ຳງໆ .............................................................................7
ຮູ ບ 1.11 ກຳນໃສື່ ຫີື້ ມກົ ນຈັ ກລະຫວື່ ຳງເຟອງ ແລະ ເພົ ຳ....................................................8
ຮູ ບ 1.12 ລູ ກປນແບບລູ ກກິື້ ງມົ ນ ແລະ ກຳນປະກອບລູ ກປນເຂົື້ ຳກັ ບເພົ ຳ.............................8
ຮູ ບ 1.13 ກະປຸ ກເບື້ ອງເທິ ງ ແລະ ເບື້ ອງລຸື່ ມ ...................................................................9
ຮູ ບ 1.14 ກັ ບເຟອງທົ ດສອງຂັື້ ນສົື່ ງກຳລັ ງ .....................................................................9
ຮູ ບ 2.1 : Nomenclature of Gear Sections [1] ..........................................................13
ຮູ ບ 2.2 ແຜນຜັ ງແຮງກະທົ ບເທິ ງແຂື້ ວເຟອງຈວຍ.......................................................18
ຮູ ບ 2.3 ແຮງກະທົ ບເທິ ງແຂື້ ວເຟອງຈວຍ...................................................................20
ຮູ ບ 2.4 ປັ ດໄຈທຳງດື້ ຳນເລຂຳຄະນິ ດ (geometry factor), J ............................................25
ຮູ ບ 2.5 ປັ ດໄຈຮູ ບຊົ ງທຳງເລຂຳຄະນິ ດຕື້ ຳນທຳນກຳນເປັ ນຂຸ ມ, I .....................................27
ຮູ ບ 2.8 ປັ ດໄຈຮູ ບຮື່ ຳງທຳງເລຂຳຄະນິ ດ......................................................................34
ຮູ ບ3.1 ໂສື້ ຕົ ວຂັ ບ .................................................................................................39
ຮູ ບ 3.2 ປະກອບໂສື້ ແບບລູ ກກິື້ ງແຖວດຽວ ( OCT 13568 Œ-75) ..................................41
ຮູ ບ 2.5 ແຜນຜັ ງກັ ບທົ ດ........................................................................................42
ຮູ ບ 2.6 ກຳນວຳງອຸ ປະກອນເທິ ງເພົ ຳ .........................................................................42
ຮູ ບ 2.7 - ຄວຳມຈຳກັ ດຄວຳມທົ ນທຳນຂອງຊິື້ ນສື່ ວນສຳລັ ບຮອບວຽນໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງ ...........43

7. VI
Lue XIONG
ສຳລະບຳນຕຳຕະລຳງ
ຕຳຕະລຳງ 2.1 .....................................................................................................12
ຕຳຕະລຳງ 2.2 ສະຫຸ ບຜົ ນກຳນອອກຄວຳມແຂງແຮງຂອງເຟອງຈວຍ...............................14
ຕຳຕະລຳງ 2.4 ສະຫຸ ບຜົ ນກຳນອອກຄວຳມແຂງແຮງຂອງເຟອງຊື່ ...................................15
ຕຳຕະລຳງສະຫຸ ບຜົ ນຂອງກຳນຄິ ດໄລື່ .........................................................................28
ຕຳຕະລຳງສະຫຸ ບຜົ ນກຳນອອກແບບ ........................................................................28
ຕຳຕະລຳງ 4.3. Allowable stress numbers for through - hardened steel gear materials .29
ຕຳຕະລຳງ 2.6 ຜົ ນກຳນຄິ ດໄລື່ ເລຂຳຄະນິ ດອື່ ນໆເບິື່ ງໄດື້ ຈຳກຕຳຕະລຳງລຸື່ ມນີື້ .......................30
ຕຳຕະລຳງສະຫຸ ບຜົ ນຂອງກຳນຄິ ດໄລື່ .........................................................................37
ຕຳຕະລຳງສະຫຸ ບຜົ ນກຳນອອກແບບ ........................................................................37
ຕຳຕະລຳງ 4.3. Allowable stress numbers for through - hardened steel gear materials .37
ຕຳຕະລຳງ4.1 ຜົ ນກຳນອອກແບບຄິ ດໄລື່ ເພົ ຳ..............................................................60
ຕຳຕະລຳງ 2.11ຜົ ນກຳນເລອກຫີື້ ມ...........................................................................61
ຕຳຕະລຳງ 2.12 ຜົ ນກຳນເລອກຫີື້ ມສຳລັ ບເພົ ຳທີື່ 2 ......................................................62
ຕຳຕະລຳງ 2.13 ຜົ ນກຳນເລອກຫີື້ ມສຳລັ ບເພົ ຳທີື່ 3 ......................................................62
ຕຳຕະລຳງ 2.14 ຜົ ນກຳນຄິ ດໄລື່ ອອກແບບຫີື້ ມ............................................................63

8. 1
Lue XIONG
ບົ ດທີື່ 1
ສະເໜີ ກື່ ຽວກັ ບເຟອງທົ ດ
I. ບົ ດສະເໜີ ກື່ ຽວກັ ບເຟອງທົ ດ (Introduction)
ກັ ບເຟອງທົ ດມີ ທັ ງແບບງື່ ຳຍດຳຍ ແລະ ແບບທີື່ ມີ ຄວຳມສະຫັ ບຊັ ບຊື້ ອນ,
ກັ ບເຟອງທົ ດເປັ ນອຸ ປະກອນທີື່ ໃຊື້
ເພື່ ອຖື່ ຳຍຖອດພະລັ ງງຳນທີື່ ເຄື່ ອນທີື່ ໝູ ນຈຳກແຫື່ ງກຳເນີ ດ(ໂມເຕີ ) ໄປຫຳອຸ ປະກອນຕົ ວອື່ ນ.
ໂດຍທົື່ ວໄປກັ ບທົ ດຈະຖກນຳໃຊື້ ເພື່ ອເພີື່ ມແຮງບິ ດ (ໂມມັ ງບິ ດ) ໃນຂະນະທີື່ ຄວຳມໄວຮອບລຸ ດລົ ງ,
ເຊິື່ ງບື່ ມີ ຜົ ນກະທົ ບໃດໆຕື່ ກັ ບກຳລັ ງງຳນທີື່ ຖກພັ ດທະນຳຂື້ ນໂດຍໂມເຕີ ເນື່ ອງຈຳກວື່ ຳແຮງບິ ດເພີື່ ມ
ຂື້ ນ ແລະ ຄວຳມໄວຮອບລຸ ດລົ ງ ແລະ ໃນທຳງກັ ບກັ ນ.
ໃນຮູ ບຕື່ ໄປນີື້ ເປັ ນຕົ ວຢື່ ຳງຂອງກະປຸ ກເກຍຫກັ ບເຟອງທົ ດ 3 ຂັື້ ນກຳນສົື່ ງກຳລັ ງແບບເຟອງຈວຍ
ແລະ ເຟອງຊື່
.
ຮູ ບທີື່ 1.1: ກະປຸ ກເກຍຫກັ ບເຟອງທົ ດ 3 ຂັື້ ນກຳນສົື່ ງກຳລັ ງແບບເຟອງຈວຍ ແລະ ເຟອງຊື່ [4]
ໃນທຸ ກວັ ນນີື້ ໄດື້ ມີ ເຄື່ ອງຈັ ກຫຳຍຊະນິ ດຖກຜະລິ ດຂື້ ນພື້ ອມກັ ນກັ ບແຫື່ ງກຳເນີ ດພະລັ ງງຳນ
ແລະ ກະປຸ ກເກຍ.
ກະປຸ ກເກຍແມື່ ນມີ ຄວຳມຈຳເປັ ນທີື່ ສຸ ດໃນຍຳນພຳຫະນະເພຳະຖື້ ຳບື່ ມີ ກະປຸ ກເກຍເຮົ ຳກື່ ຈະໄດື້ ຄວຳ
ມໄວສູ ງສຸ ດທີື່ ຈຳກັ ດ. ກະປຸ ກເກຍບື່ ພຽງແຕື່ ຖກນຳໃຊື້ ໃນຍຳນພຳຫະນະເທົື່ ຳນັື້ ນ,
ແຕື່ ຍັ ງຖກນຳໃຊື້ ກັ ບຫຳຍໆເຄື່ ອງຈັ ກທີື່ ມີ ກຳນໃຊື້ ງຳນແຕກຕື່ ຳງກັ ນເຊັື່ ນ: ເຄື່ ອງກຳເນີ ດໄຟຟື້ ຳ,
ເຄື່ ອງຈັ ກໃນອຸ ດສຳຫະກຳກຳນຜະລິ ດ, ເຄື່ ອງຈັ ກໃນງຳນກື່ ສື້ ຳງ, ຂຸ ດຄົື້ ນແຮື່ ທຳດ, ປະຕູ ນື້ ຳ ແລະ
ອື່ ນໆ. ສຳລັ ບໂຄງກຳນອອກແບບນີື້ ແມື່ ນຈະໄດື້ ອອກແບບກັ ບເຟອງທົ ດ(ກະປຸ ກເກຍ)
ສອງຂັື້ ນສົື່ ງກຳລັ ງ ເຊິື່ ງປະກອບດື້ ວຍເຟອງຈວຍໜື່ ງຄູື່ ແລະ ເຟອງຊື່ ວສອງຄູື່ .
ໃນກຳນອອກແບບດັື່ ງກື່ ຳວກື່ ຈະໄດື້ ມີ ກຳນເລອກໂມເຕີ ມຳຂັ ບກັ ບທົ ດເພື່ ອໃຫື້ ໄດື້ ກຳລັ ງງຳນຂຳອອ
ກ 7.25 kW ແລະ ຄວຳມໄວຮອບຂອງເພົ ຳອອກ 11 rpm ໂດຍມີ ໄລຍະຄວຳມຄຳດ ເຄື່ ອນບື່ ເກີ ນ
4% , ອອກແບບເຟອງຈວຍ, ອອກແບບເຟອງຊື່ , ອອກແບບເພົ ຳ, ອອກແບບຫີື້ ມ,
ເລອກລູ ກປນ ແລະ ອອກແບບຕົ ວເຮອນ(ກະປຸ ກ)ຂອງກັ ບທົ ດ.

9. 2
Lue XIONG
II. ຈຸ ດປະສົ ງ ແລະ ລຳຍລະອຽດຂອງກຳນອອກແບບ (Design objective and
Specifications )
ຈຸ ດປະສົ ງຂອງໂຄງກຳນອອກແບບນີື້ ແມື່ ນເພື່ ອອອກແບບກັ ບເຟອງທົ ດສອງຂັື້ ນທີື່ ມີ ເຟ
ອງຈວຍ ແລະ ເຟອງຊື່ , ລວມທັ ງອອກແບບກະປຸ ກ(housing), ລູ ກປນແບບລູ ກກິື້ ງ,
ອອກແບບເຟອງຈວຍ, ເຟອງຊື່ , ເພົ ຳ ແລະ ຫີື້ ມ.
ລຳຍລະອຽດຂອງກຳນອອກແບບມີ ດັື່ ງນີື້ (The design specifications include):
322DP320-013-D, ກຳລັ ງງຳນຂຳອອກ 7.25 kW, ຄວຳມໄວຮອບຂຳອອກ 11 rpm
ຄວຳມຄຳດເຄື່ ອນບື່ ເກີ ນ 4%.
ຄວຳມໄວຮອບຂຳເຂົື້ ຳ 750 rpm.
ອຳຍຸ ກຳນໃຊື້ ງຳນຂອງເຟອງ ແລະ ລູ ກປນຢູື່ ລະຫວື່ ຳງ 12000 ຊົື່ ວໂມງ.
ປັ ດໄຈດື້ ຳນຄວຳມປອດໄພ 3.25 ສຳລັ ບອອກແບບເພົ ຳແບບສະຖິ ດ ແລະ 1.25
ສຳລັ ບອອກແບບຄວຳມອິ ດເມື່ ອຍ(for shaft fatigue design).
ດັ ດສະນີ ຄວຳມໜື້ ຳເຊື່ ອຖສຳລັ ບເຟອງ, ລູ ກປນ ແລະ ເພົ ຳ ແມື່ ນ 0.90.
ຫີື້ ມແບບກົ ນຈັ ກແມື່ ນໃຊື້ ເພື່ ອຕື່ ລະຫວື່ ຳງເຄື່ ອງຕົື້ ນກຳລັ ງ ແລະ ອຸ ປະກອນຕົ ວຕຳມ
(Mechanical keys will be used for the connection between the power source and the
driven device).
ຮູ ບ 1.2. ແຜນຜັ ງໂຄງຮື່ ຳງກັ ບເຟອງທົ ດ
4
6
7 8
10
10
10
7.25
11
out
outN rpm


P kW
5
750in N rpm

10. 3
Lue XIONG
III. ບັ ນດຳອຸ ປະກອນທີື່ ກື່ ຽວຂື້ ອງກັ ບກຳນອອກແບບ
3.1 ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳ:
ໂມເຕີ ເປັ ນອຸ ປະກອນສຳລັ ບປື່ ຽນພະລັ ງງຳນໄຟຟື້ ຳເປັ ນພະລັ ງງຳນກົ ນຈັ ກໃນຮູ ບແບບກຳນ
ໝູ ນ. ໃນໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳກື່ ຈະມີ ສອງສື່ ວນໂດຍສື່ ວນທີື່ ເຄື່ ອນທີື່ ເອີື້ ນວື່ ຳ ໂຣເຕີ ແລະ
ສື່ ວນທີື່ ບື່ ເຄື່ ອນທີື່ ເອີື້ ນວື່ ຳສະເຕເຕີ . ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳໄດື້ ມີ ກຳນ
ນຳໃຊື້ ຢື່ ຳງແຜື່ ຫຳຍສຳລັ ບເປັ ນເຄື່ ອງຕົື້ ນກຳລັ ງເພື່ ອສົື່ ງໄປຫຳເຄື່ ອງຈັ ກອຸ ດສຳຫະກຳ,
ເຄື່ ອງຈັ ກໃນງຳນກື່ ສື້ ຳງ ແລະ ອື່ ນໆ.
ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳມີ ສອງປະເພດໃຫຍື່ ຄ: ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳກະແສກົ ງ(DC),
ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳກະແສສະລັ ບ(AC) ເຊິື່ ງມີ ທັ ງເຟດດື່ ຽວ ແລະ ສຳມເຟດ, ໂມເຕີ ແບບທົື່ ວໄປ(Universal
Motors), Stepper Motors, ໂມເຕີ ກະແສສະລັ ບທີື່ ສຳມຳດປື່ ຽນແປງຄວຳມໄວຮອບໄດື້ .
ໃນບົ ດໂຄງກຳນອອກແບບນີື້ ເຮົ ຳຈະນຳໃຊື້ ໂມເຕີ ກະແສສະລັ ບແບບສຳມເຟດ.
ຮູ ບ 1.3. ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳ
3.2. ຂື້ ຕື່ (Coupling)
ຂື້ ຕື່ ແມື່ ນອຸ ປະກອນທຳງກົ ນຈັ ກໃຊື້ ເພື່ ອຕື່ ສອງເພົ ຳ ຫຫຳຍເພົ ຳເຂົື້ ຳກັ ນ ຫ
ໃຊື້ ເພື່ ອຕື່ ເພົ ຳຕົ ວຂັ ບ ແລະເພົ ຳຕົ ວຕຳມ ໂດຍມີ ເສັື້ ນແກນໃນແນວເສັື້ ນຊື່ ດຽວກັ ນ.
ຂື້ ຕື່ ເພົ ຳທີື່ ຖກນຳໃຊື້ ໃນເຄື່ ອງຈັ ກຕື່ ຳງເພື່ ອເປົື້ ຳໝຳຍ
1. ເພື່ ອຕື່ ເພົ ຳທີື່ ຜະລິ ດແຍກສື່ ວນເຂົື້ ຳກັ ນ ເຊັື່ ນ: ໂມເຕີ ແລະ ເຄື່ ອງປັື່ ນໄຟຟື້ ຳ,
ເພື່ ອແຍກເພົ ຳອອກຈຳກກັ ນໃນເວລຳທີື່ ມີ ກຳນສື້ ອມແປງ ຫ ປື່ ຽນແທນ
2. ເພື່ ອປັ ບແນວແກນຂອງເພົ ຳ ຫ ເພື່ ອກຳນຫົ ດຢດທຳງກົ ນຈັ ກ
3. ເພື່ ອລຸ ດຜື່ ອນກຳນຖື່ ຳຍທອດແຮງສັື່ ນຈຳກເພົ ຳຕົ ວໜື່ ງໄປຫຳອີ ກຕົ ວໜື່ ງ
4. ເພື່ ອປື້ ອງກັ ນກຳນບັ ນທຸ ກເກີ ນ.
5. ເພື່ ອປັ ບປື່ ຽນຄຸ ນລັ ກສະນະກຳນສັື່ ນສະເທອນຂອງຕົ ວໝູ ນ
ຂື້ ຕື່ ກື່ ມີ ທັ ງຂື້ ຕື່ ແບບແຂງ (Rigid) ແລະ ແບບປັ ບຕົ ວໄດື້ (Flexible). ຂື້ ຕື່ ແບບແຂງຕື້ ອງ
ກຳນໃຫື້ ມີ ກຳນປັ ບແກນຂອງເພົ ຳໄດື້ ໜື້ ອຍທີື່ ສຸ ດ, ໂດຍທົື່ ວໄປດີ ທີື່ ສຸ ດກື່ ຄ 1/2500 mm
ຂອງກຳນແຍກຕົ ວ
ຂື້ ຕື່ ຖກນຳໃຊື້ ຢູື່ ພຳຍໃຕື້ ເງື່ ອນໄຂດັື່ ງຕື່ ໄປນີື້
1. ເພົ ຳທີື່ ມີ ເສັື້ ນແກນຮື່ ວມ, ເຊິື່ ງເສັື້ ນແກນຢູື່ ໃນແນວເສັື້ ນຊື່ ດຽວກັ ນ,
ກື່ ຈະໃຊື້ ຂື້ ຕື່ ແບບແຂງ ແລະ ຂື້ ຕື່ ແບບອື່ ອນຕົ ວໄດື້ .
2. ເພົ ຳທີື່ ມີ ແນວເສັື້ ນແກນຕັ ດກັ ນ, ໃນກລະນີ ດັື່ ງກື່ ຳວກື່ ຈະໃຊື້ ຂື້ ຕື່ ແບບກຳກດັ ງ.
3. ເພົ ຳທີື່ ມີ ເສັື້ ນແກນຂະໜຳນກັ ນດື້ ວຍໄລຍະຫື່ ຳງລະຫວື່ ຳງກັ ນບື່ ຫຳຍ,
ກື່ ຈະໃຊື້ ຫັ ກກຳນທຳງກົ ນໄກຄຫວື່ ຽງ-ສອງຕົ ວເລື່ ອນ.

11. 4
Lue XIONG
ໃນກຳນອອກແບບຂອງເຮົ ຳນີື້ ແມື່ ນຈະໄດື້ ໃຊື້ ຂື້ ຕື່ ແຂງແບບໜື້ ຳແປນດັື່ ງສະແດງໃນຮູ ບຂື້ ຳ
ງລຸື່ ມນີື້
ຮູ ບ 1.4. ຂື້ ຕື່ ແຂງແບບໜື້ ຳແປນ
ຂື້ ຕື່ ແຂງແບບໜື້ ຳແປນປະກອບດື້ ວຍໜື້ ຳແປນທີື່ ເຮັ ດດື້ ວຍຂຳງສອງຕົ ວມຳປະກອບເຂົື້ ຳ
ກັ ນພື້ ອມກັ ບຫີື້ ມຢູື່ ທີື່ ສົື້ ນຂອງເພົ ຳແຕື່ ລະຕົ ວ ແລະ
ຍດເຂົື້ ຳກັ ນດື້ ວຍຊຸ ດສະລັ ກກຽວ(ຕຳມປົ ກກະຕິ ຈະໃຊື້ ສະລັ ກກຽວຢູື່ 3, 4 ຫ 6 ຕົ ວ).
ສຳລັ ບກຳນຕື່ ທີື່ ມີ ຄວຳມແນື່ ນອນ, ຢູື່ ທີື່ ສົື້ ນໜື້ ຳແປນຖກຊື່ ຽນຜິ ວໜື້ ຳຢູື່ ທີື່ ສູ ນກຳງ.
ສະລັ ກກຽວທີື່ ຍດໜື້ ຳແປນເຂົື້ ຳກັ ນບຳງຄັື້ ງກື່ ອຳດຈະລຸ ດຜື່ ອນເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງຂອງພວກມັ ນລົ ງເ
ພື່ ອໃຫື້ ມັ ນຫັ ກ ຫ ເຊື່ ອນຂຳດອອກໄປໃນກລະນີ ທີື່ ເກີ ດກຳນເປື່ ເພຈຳກກຳນບັ ນທຸ ກເກີ ນ
ທັ ງນີື້ ກື່ ເພື່ ອປື້ ອງກັ ນອຸ ປະກອນໃຫື້ ມີ ຄວຳມປອດໄພ.
3.3. ເຟອງ (gear)
ເຟອງເປັ ນລື້ ກົ ມທີື່ ມີ ແຂື້ ວໃຊື້ ສຳລັ ບຖື່ ຳຍທອດກຳນເຄື່ ອນທີື່ ແລະກຳລັ ງຈຳກເພົ ຳໝູ ນຕົ ວ
ໜື່ ງໄປຫຳອີ ກເພົ ຳໜື່ ງ.
ບັ ນດຳແຂື້ ວຂອງເຟອງຂັ ບຈະເຂົື້ ຳໄປຂົ ບກັ ບວື່ ຳງແຂື້ ວຂອງເຟອງຕຳມ. ແຂື້ ວເຟອງຂັ ບຍູື້ ແຂື້ ວ
ເຟອງຕຳມພຳໃຫື້ ເກີ ດແຮງກະທົ ບໄປຕຳມທິ ດທຳງຕັື້ ງສຳກກັ ບລັ ດສະໝີ ຂອງລື້ ເຟອງ, ເພຳະສະ
ນັື້ ນແຮງບິ ດຈື່ ງຖກຖື່ ຳຍທອດແລະເນື່ ອງຈຳກວື່ ຳເຟອງໝູ ນ, ດັື່ ງນັື້ ນກຳລັ ງງຳນກື່ ຈະຖກຖື່ ຳຍ
ທອດເໝອນກັ ນ.
ເຟອງທີື່ ໃຊື້ ກັ ນຢູື່ ທົື່ ວໄປກື່ ຈະມີ ຢູື່ ຫຳຍປະເພດເຊິື່ ງໃນແຕື່ ລະປະເພດກື່ ຈະມີ ຮູ ບຮື່ ຳງແລະຈຸ ດ
ພິ ເສດທີື່ ແຕກຕື່ ຳງ
ກັ ນໄປເຊັື່ ນ: ເຟອງແຂື້ ວຊື່ , ແຂື້ ວເຟອງກື່ ຈະມີ ລັ ກຊະນະຊື່ ຍຳວ ແລະ ມີ ທິ ດທຳງຂະໜຳນກັ ບ
ແກນຂອງເພົ ຳທີື່ ບັ ນຈຸ ເຟອງນັື້ ນ, ເຟອງສະຫຽງ ເຊິື່ ງມີ ແຂື້ ວເຟອງຖກວຳງສະຫຽງ(ງື່ ຽງ)ກັ ບແກນ
ກຳນໝູ ນເຊິື່ ງເອີື້ ນມູ ມດັື່ ງກື່ ຳວນັື້ ນວື່ ຳມູ ມງື່ ຽງ ຫ ມູ ມສະຫຽງ(ປົ ກກະຕິ ຈະປະມຳນ 10o-30o, ແຕື່
45o ກື່ ອຳດມີ ຄວຳມເປັ ນໄປໄດື້ ). ນອກຈຳກນັື້ ນແລື້ ວຍັ ງມີ ເຟອງຈວຍ ແລະ ເຟອງໜອນ.
ໃນບົ ດໂຄງກຳນອອກແບບຂອງເຮົ ຳນີື້ ແມື່ ນຈະໄດື້ ອອກແບບເຟອງຈວຍ ແລະ
ເຟອງຊື່ ດັື່ ງສະແດງໃນຮູ ບ 4(a) ແລະ ຮູ ບ 4(b)
)b

12. 5
Lue XIONG
ຮູ ບ 1.5. ເຟອງຈວຍ (a) ແລະ ເຟອງຊື່ (b)
3.3.1 ເຟອງຈວຍ Bevel gears
• ແຂື້ ວເຟອງຖກວຳງຈວຍ(ງື່ ຽງ)ກັ ບແກນກຳນໝູ ນເຊິື່ ງເອີື້ ນມູ ມດັື່ ງກື່ ຳວນັື້ ນວື່ ຳມູ ມງື່ ຽງ
ຫ ມູ ມຈວຍ(ປົ ກກະຕິ ຈະປະມຳນ 10o-30o, ແຕື່ 45o ກື່ ອຳດມີ ຄວຳມເປັ ນໄປໄດື້
• ແຂື້ ວເຟອງຈະເຂົື້ ຳຫຳກັ ນເທື່ ອລະນື້ ອຍ(ບື່ ໄດື້ ເຂົື້ ຳກັ ນໝົ ດບຳດດຽວເໝອນກັ ນກັ ບເຟອງ
ຊື່ ), ສະນັື້ ນຈື່ ງເຮັ ດໃຫື້ ກຳນເຮັ ດວຽກໄດື້ ນຸື້ ມນວນກື່ ວຳແລະໜື່ ວຍແຮງກື່ ຕື່ ຳກື່ ວຳ. ສະນັື້ ນ, ຈື່ ງອຳດ
ຈະໃຊື້ ເຟອງຈວຍທີື່ ມີ ຂະ ໜຳດນື້ ອຍສົື່ ງກຳລັ ງໄດື້ ຫຳຍກື່ ວຳເມື່ ອທຽບກັ ບເຟອງຊື່
ຮູ ບ 1.7 ກຳນຂັ ບດື້ ວຍເຟອງຈວຍ
• ສົື່ ງກຳລັ ງລະຫວື່ ຳງເພົ ຳທີື່ ຂະໜຳນກັ ນຈຳກໂຕໜື່ ງໄປຫຳໂຕອື່ ນ (ຢື່ ຳງໃດກື່ ຕຳມ, ເຟອງ
ຈວຍຍັ ງສຳມຳດສົື່ ງກຳລັ ງລະຫວື່ ຳງເພົ ຳທີື່ ໄຂື່ ວກັ ນ 90oໄດື້ ໂດຍມີ ມູ ມອຽງຂອງແຂື້ ວ 45o)
ຈຸ ດອື່ ອນຂອງເຟອງຈວຍກື່ ຄມີ ແຮງຕຳມແນວແກນ (ແຮງຍູື້ ). ເພື່ ອລົ ບລື້ ຳງແຮງດັື່ ງກື່ ຳວ
ນີື້ ທີື່ ກະທົ ບກັ ບລູ ກປນຈື່ ງຈຳຕື້ ອງອອກແບບເຟອງກື້ ຳງປຳຫເຟອງຈວຍສອງຕົ ວແທນ
• ປະສິ ດທິ ພຳບຈະບື່ ສູ ງດັື່ ງເຟອງຊື່ (ປະມຳນ 90%)
3.3.2. ເຟອງຊື່ (Spur gears)
• ເປັ ນເຟອງທີື່ ງື່ ຳຍດຳຍ (simplest)
• ແຂື້ ວຊື່ ແລະວຳງຂະໜຳນໄປຕຳມແນວແກນຂອງເພົ ຳທີື່ ຮອງຮັ ບເຟອງ
• ສົື່ ງກຳລັ ງງຳນຈຳກເພົ ຳທີື່ ຂະໜຳນກັ ນຈຳກໂຕໜື່ ງໄປຫຳໂຕອື່ ນ

13. 6
Lue XIONG
ຮູ ບຮື່ ຳງທີື່ ມີ ລັ ກສະນະໂຄື້ ງຂອງຜິ ວໜື້ ຳແຂື້ ວເຟອງຊື່ ຈະມີ ຮູ ບຮື່ ຳງເລຂຳຄະນິ ດສະເພຳະເອີື້ ນ
ວື່ ຳເສັື້ ນກົື່ ງອິ ນໂວລູ ດເຊິື່ ງເຮັ ດໃຫື້ ເຟອງທັ ງສອງມີ ຄວຳມອຳດສຳມຳດເຮັ ດວຽກຮື່ ວມກັ ນໄດື້
ຢື່ ຳງນຸື້ ມນວນ(smoothly) ທີື່ ອັ ດຕຳສື່ ວນຄວຳມໄວຄົ ງທີື່
ຮູ ບ 1.8 ກຳນຂັ ບດື້ ວຍເຟອງຊື່
• ສຳລັ ບເຟອງຄວຳມໄວສູ ງທີື່ ມີ ຄຸ ນນະພຳບດີ , ປະສິ ດທິ ພຳບປະມຳນ 99%
• ຄວຳມໄວຮອບຂອງເຟອງທີື່ ມີ ຄຸ ນນະພຳບປຳນກຳງຊື້ ຳລົ ງ, ປະສິ ດທິ ພຳບຈະຢູື່ ທີື່ ປະມຳນ
96%
• ໂດຍສະເລື່ ຍ, ປະສິ ດທິ ພຳບຂອງເຟອງຈະຢູື່ ທີື່ ປະມຳນ 97-98%
3.4. ເພົ ຳ (shaft)
ເພົ ຳເປັ ນອຸ ປະກອນກົ ນຈັ ກໜື່ ງໃຊື້ ເພື່ ອຖື່ ຳຍທອດກຳນເຄື່ ອນທີື່ ແບບໝູ ນແລະກຳລັ ງງຳນ,
ໂດຍສະເພຳະຈະໃຊື້
ກັ ບອຸ ປະກອນອື່ ນເປັ ນຕົ ວສົື່ ງກຳລັ ງຕື່ ເຊັື່ ນ: ປະເພດກັ ບເຟອງທົ ດ, ສຳຍພຳນ ຫ ໂສື້ , ເຄື່ ອງ
ຂົ ນຖື່ ຳຍວັ ດສະດຸ , ປື້ ຳນື້ ຳ, ປື້ ຳລົ ມ, ພັ ດລົ ມ, ເຄື່ ອງກວນ ແລະ ປະເພດເຄື່ ອງຈັ ກອັ ດຕະໂ
ນມັ ດອື່ ນໆ. ໃນ ຂະບວນກຳນສົື່ ງກຳລັ ງທີື່ ຄວຳມໄວຮອບ ໝູ ນທີື່ ໄດື້ ກຳນົ ດ, ເພົ ຳແມື່
ນຕົ ວຮັ ບແຮງບິ ດໂດຍກົ ງ. ເພຳະສະນັື້ ນ ໜື່ ວຍ ແຮງເຊື່ ອນບິ ດ ແມື່ ນຈະຖກກຳເນີ ດຂື້ ນເທິ ງເພົ ຳ,
ພື້ ອມກັ ນນັື້ ນເພົ ຳກື່ ເປັ ນຕົ ວທີື່ ຖກບັ ນຈຸ ດື້ ວຍອຸ ປະກອນ ສົື່ ງກຳລັ ງອື່ ນໆເຊັື່ ນ: ເຟອງ, ລື້ ສຳຍພຳນ
ຫ ຈຳນໂສື້ ເຊິື່ ງກື່ ຈະພຳໃຫື້ ເກີ ດແຮງກະທົ ບຂື້ ນ ເທິ ງເພົ ຳ
ໂດຍມີ ທິ ດທຳງໄປຕຳມທຳງຂວຳງກັ ບເພົ ຳ (ຕັື້ ງສຳກກັ ບແກນຂອງເພົ ຳ). ບັ ນດຳ
ແຮງເຫົື່ ຳນີື້ ຈະພຳໃຫື້ ເກີ ດໂມມັ ງກົື່ ງຂື້ ນໃນເພົ ຳ. ດັື່ ງນັື້ ນ,
ຈື່ ງຈຳເປັ ນທີື່ ຈະຕື້ ອງໄດື້ ວິ ເຄຳະໜື່ ວຍແຮງທີື່ ເກີ ດຂື້ ນອັ ນເນື່ ອງມຳຈຳກກຳນກົື່ ງນີື້ .

14. 7
Lue XIONG
ຮູ ບ 1.9 ເພົ ຳທີື່ ນິ ຍົ ມໃຊື້
3.5. ຫີື້ ມກົ ນຈັ ກ (Mechanical Keys)
ຫີື້ ມມີ ໜື້ ຳທີື່ ເຮັ ດໃຫື້ ຊິື້ ນສື່ ວນເຄື່ ອງກົ ນຈັ ກຕື່ ຳງໆເຊັື່ ນ: ເຟອງ, ຈຳນໂສື້ , ລື້ ສຳຍພຳນ, ລູ ກ
ບື້ ຽວ, ໃບພັ ດ, ຂື້ ຕື່
(Coupling), ແລະ ອື່ ນໆທີື່ ຍດຕິ ດກັ ບເພົ ຳແລະຊື່ ວຍຖື່ ຳຍທອດໂມເມັ ນບິ ດຈຳກເພົ ຳໄປຍັ ງດູ ມລື້
(Hub) ຫຈຳກຈຳກດູ ມລື້ ໄປຍັ ງເພົ ຳ.
ຮູ ບ 1.10 ຫີື້ ມກົ ນຈັ ກປະເພດຕື່ ຳງໆ

15. 8
Lue XIONG
ຮູ ບ 1.11 ກຳນໃສື່ ຫີື້ ມກົ ນຈັ ກລະຫວື່ ຳງເຟອງ ແລະ ເພົ ຳ
3.6. ລູ ກປນແບບລູ ກກິື້ ງ (Rolling Bearings)
ລູ ກປນເປັ ນຊິື້ ນສື່ ວນທຳງກົ ນຈັ ກ,
ເຊິື່ ງອະນຸ ຍຳດໃຫື້ ມີ ກຳນເຄື່ ອນທີື່ ທຽບຖຳນລະຫວື່ ຳງສອງຊິື້ ນສື່ ວນ ເຊັື່ ນ:
ເພົ ຳກັ ບຕຸ ກກະຕຳ (housing) ໂດຍມີ ກຳນຮຸ ກຖູ ນື້ ອຍທີື່ ສຸ ດ.
ລູ ກປນສຳຜັ ດແບບກິື້ ງ, ພື້ ອມທັ ງເອີື້ ຳວື່ ຳ “ລູ ກປນກິື້ ງ” ຫ “ລູ ກປນຕື້ ຳນທຳນກຳຮູ ກຖູ ” ມີ
ສື່ ວນປະກອບທີື່ ເປັ ນລູ ກກິື້ ງ (ລູ ກກິື້ ງມົ ນ ຫ ລູ ກກິື້ ງຍຳວ) ເພື່ ອຮອງຮັ ບແຮງກະທົ ບ ແລະ ອະນຸ
ຍຳດໃຫື້ ເປັ ນຊິື້ ນສື່ ວນເຊື່ ອມຕື່ ເພື່ ອໃຫື້ ມີ ກຳນເຄື່ ອນທີື່ ຢື່ ຳງອິ ດສະຫະຕຳມທິ ດທຳງທີື່ ໄດື້ ກຳນົ ດ.
ເຊິື່ ງແຕກຕື່ ຳງກັ ບລູ ກປື່ ນສຳຜັ ດແບບເລື່ ອນ, ລູ ກປນແບບກິື້ ງມີ ຄວຳມຕື້ ຳນທຳນແບບຮູຸ ກຖູ
ໜື້ ອຍຫຳຍທັ ງສະພຳວະເລີື່ ມຕົື້ ນ ແລະ ສະພຳວະເຮັ ດວຽກປົ ກກະຕິ (ກຳນຮຸ ກຖູ ໃນສະພຳວະເລີື່ ມ
ຕົື້ ນຈະສູ ງກື່ ວຳສະພຳວະເຮັ ດວຽກປົ ກກະຕິ ປະມຳນສອງເທົື່ ຳ)
ຮູ ບ 1.12 ລູ ກປນແບບລູ ກກິື້ ງມົ ນ ແລະ ກຳນປະກອບລູ ກປນເຂົື້ ຳກັ ບເພົ ຳ
3.7. ກະປຸ ກ (Housing)
ກະປຸ ກຄກື່ ອງຫຸື້ ມບັ ນດຳສື່ ວນປະກອບທຳງກົ ນຈັ ກຂອງກະປຸ ກເກຍ.
ມັ ນຈະເປັ ນຕົ ວຮອງຮັ ບທຳງກົ ນຈັ ກສຳ
ລັ ບບັ ນດຳສື່ ວນປະກອບທີື່ ເຄື່ ອນທີື່ ,
ເປັ ນຕົ ວປື້ ອງກັ ນທຳງກົ ນຈັ ກຈຳກໂລກພຳຍນອກສຳລັ ບບັ ນດຳສື່ ວນປະກອບທີື່ ຢູື່ ທຳງດື້ ຳນໃນເຫົື່ ຳ

16. 9
Lue XIONG
ນັື້ ນ ແລະ
ເປັ ນພຳຊະນະສຳລັ ບບັ ນຈຸ ຂອງແຫວທີື່ ເປັ ນສຳນຫື່ ມື່ ນສຳລັ ບຫື່ ມື່ ນບັ ນດຳສື່ ວນປະກອບທີື່ ຢູື່ ທຳງໃ
ນເຫົື່ ຳນັື້ ນ..
ຮູ ບ 1.13 ກະປຸ ກເບື້ ອງເທິ ງ ແລະ ເບື້ ອງລຸື່ ມ
ຮູ ບ 1.14 ກັ ບເຟອງທົ ດສອງຂັື້ ນສົື່ ງກຳລັ ງ
ຕຳມປົ ກກະຕິ ແລື້ ວກະປຸ ກຈະຜະລິ ດຈຳກຂຳງ ຫ ອຳລູ ມີ ນຽມຫື່ ,
ໂດຍໃຊື້ ວິ ທີ ກຳນຫື່ ດື້ ວຍເບົື້ ຳຫື່ ຖຳວອນ
(permanent mold casting[1]) ຫ ເບົື້ ຳຫື່ ແບບເປອຫອຍ(shell molding[2]).
ນອກຈຳກນັື້ ນວັ ດສະດຸ ປະສົ ມ (Composite materials) ກື່ ຖກນຳມຳໃຊື້ ເໝອນກັ ນ
ກະປຸ ກ ກື່ ປຽບເໝອນເຮອນຂອງກັ ບເຟອງ ແລະ ອຸ ປະກອນອື່ ນໆເຊັື່ ນ: ເພົ ຳ, ລູ ກປນ
ແລະ ອື່ ນໆ. ມີ ສອງປະ
ເພດກະປຸ ກສຳລັ ບເຟອງເຊັື່ ນ:
ກະປຸ ກທີື່ ເໝຳະສົ ມຕຳມຄວຳມຕື້ ອງກຳນຂອງຕະຫຳດຄກະປຸ ກທີື່ ຜະລິ ດຈຳກຂຳງ.
ກະປຸ ກ ທີື່ ເຮັ ດຈຳກຂຳງແມື່ ນຜະລິ ດຕະພັ ນໂລຫະຫື່ ແລະ
ກຳນປະດິ ດກະປຸ ກແມື່ ນຖກອອກແບບດື້ ວຍເຄື່ ອງຈັ ກທີື່ ທັ ນສະໄໝ.
ກະປຸ ກດັື່ ງກື່ ຳວນີື້ ແມື່ ນມີ ຄວຳມແຂງ, ທົ ນທຳນ ແລະ

17. 10
Lue XIONG
ເໝຳະສົ ມກັ ບກຳນກັ ນຊມປະເພດຕື່ ຳງໆເຊັື່ ນກຳນກັ ນຊມທີື່ ຂອບ, ກັ ນຊມທີື່ ຂອບຄູື່ ,
ກັ ນຊມທຳໂກໄນຕ໌ ແລະ ອື່ ນໆ
ກະປຸ ກປະດິ ດເປັ ນຜະລິ ດຕະພັ ນທີື່ ຜະລິ ດໂດຍໃຊື້ ຄວຳມຫຳກຫຳຍຂອງວັ ດຖຸ ດິ ບມຳດຕຳຖ
ຳນອຸ ດສຳຫະກຳເຊັື່ ນ: ຂຳງ, ເຫັ ກກື້ ຳ, ໂລຫະປະສົ ມ ແລະ ອື່ ນໆ.
ກະປຸ ກເຫົື່ ຳນີື້ ມີ ຄວຳມເໝຳະສົ ມກັ ບເຟອງທີື່ ໃຊື້ ໃນອຸ ດສຳຫະກຳໜັ ກ ແລະ ເຄື່ ອງຈັ ກ.
ບົ ດທີື່ 2
ກຳນອອກແບບ ແລະ ກຳນວິ ເຄຳະ (Design and Analysis)
I. ກຳນຄິ ດໄລື່ ຈຳລິ ກະສຳດຂອງຊຸ ດກັ ບທົ ດ
1. ກຳນເລອກເຄື່ ອງຕົື້ ນກຳລັ ງ(ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳ)
ກຳລັ ງງຳນ ຂອງໂມເຕີ ທີື່ ຕື້ ອງກຳນເປັ ນ (kW)
ຈະຄິ ດໄລື່ ໄດື້ ຈຳກແຮງບັ ນທຸ ກທີື່ ກຳນົ ດ(ຕົ ວຢື່ ຳງ, ສຳລັ ບເຄື່ ອງຂົ ນຖື່ ຳຍ ວັ ດສະດຸ conveyor
ໂດຍມີ ແຮງຕື້ ຳນ F [N] ແລະ ຄວຳມໄວໃນກຳນແລື່ ນຂອງສຳຍພຳນ v [m/s] ເຮົ ຳກື່ ຈະໄດື້
ກຳລັ ງງຳນຂອງໂມເຕີ ທີື່ ຕື້ ອງກຳນຄ:
M
Total
Fv
P

 1.1
total- ເປັ ນສຳປະສິ ດທີື່ ໃຫື້ ຜົ ນຂອງລະບົ ບເຄື່ ອງຈັ ກ. ເຊິື່ ງຫຳໄດື້ ຈຳກຕຳຕະລຳງ 1.1
ຖື້ ຳຂື້ ມູ ນໃນກຳນອອກແບບທີື່ ໃຫື້ ມຳເປັ ນໂມມັ ງບິ ດຢູື່ ໃນເພົ ຳ (Torque), T (N.m) ແລະ
ຄວຳມ ໄວມູ ມຂອງເພົ ຳດັື່ ງກື່ ຳວ (rad/s) ກຳລັ ງງຳນຂອງໂມເຕີ ທີື່ ຕື້ ອງກຳນແມື່ ນ:
M
Total
M
P


 1.2
ແຕື່ ຖື້ ຳຂື້ ມູ ນສຳລັ ບກຳນອອກແບບທີື່ ໃຫື້ ມຳເປັ ນກຳລັ ງງຳນໃຊື້ ງຳນຂອງເຄື່ ອງຈັ ກ,
ນັື້ ນກື່ ໝຳຍເຖິ ງ
ເປັ ນກຳລັ ງງຳນເບື້ ອງອອກຂອງເພົ ຳກື່ ຈະໃຊື້ ສົ ມຜົ ນຂື້ ຳງລຸື່ ມນີື້ ສຳລັ ບຄິ ດໄລື່ ຫຳກຳລັ ງງຳນຂອງໂມເ
ຕີ .
out
M
Total
P
P

 [kW] 1.3
ເມື່ ອ     Total Gear
m
Belt
n
Chain
i
Bearing
j
 ......
m, n, i, j = 1,2,3.......
ຄື່ ຳຂອງ ຫຳໄດື້ ດັື່ ງນີື້ :(ໂດຍປະມຳນ)
ສຳລັ ບເຟອງ (Gear) = 0.93....0.98
ສຳລັ ບເຟອງຈວຍ = 0.88....0.92
ສຳລັ ບເຟອງໜອນ = 0.70....0.92
ສຳລັ ບສຳຍພຳນ = 0.94.....0.96
ສຳລັ ບໂສື້ = 0.92....0.96
ສຳລັ ບ journal bearing = 0.95....0.99

18. 11
Lue XIONG
(ຂຳງ 0.95....0.96, Bronze 0.97...0.98, Babbitt 0.98...0.99)
ສຳລັ ບ roller bearing = 0.995
ໃນບົ ດໂຄງກຳນຂອງເຮົ ຳນີື້ ແມື່ ນຈະໃຊື້ ສົ ມຜົ ນ 1.3
ພຳຍຫລັ ງທີື່ ໄດື້ ຄິ ດໄລື່ PM ແລື້ ວ ເຮົ ຳສຳມຳດເລອກເອົ ຳໂມເຕີ ໄດື້ ຈຳກ catalogue
ໂດຍທີື່ ເຮົ ຳຈະຕື້ ອງເລອກເອົ ຳໂມເຕີ ທີື່ ມີ ກຳລັ ງງຳນເທົື່ ຳກັ ບຫລໃຫຍື່ ກື່ ວຳກຳລັ ງງຳນທີື່ ຄິ ດໄລື່ ອອກ
ຄວຳມໄວຮອບ synchronous ຂອງໂມເຕີ ຈະຂື້ ນຢູື່ ກັ ບຈຳນວນຂົື້ ວ (poles)
ເຊິື່ ງມີ ແບບຕັື້ ງຄິ ດໄລື່ ໄວື້ ດັື່ ງນີື້ :
120
S
f
n
p

1.4
ໂດຍທີື່ f - ເປັ ນຄວຳມຖີື່ ຂອງກະແສ (current's frequency) ເປັ ນ Hz = 50Hz
p - ຈຳນວນຄູື່ ຂອງຂົື້ ວ (poles pairs)
ຈຳນວນຂົື້ ວ(poles), p 1 2 3 4
ຄວຳມໄວຮອບຊິ ງໂຄຣນ(Synchronous speed), nsyn rpm 3000 1500 1000 750
ຄວຳມໄວຮອບກຳນົ ດ(Nominal speed), nNom
rpm(ໂດຍຄິ ດໄລື່ ທີື່ ມີ ກຳນມື່ ນຕະລູ ດ(slip), s=4%))
2880 1440 960 720
(ຄວຳມໄວຮອບ nsyn ຂອງໂມເຕີ ຕື່ ຳກື່ ຈະເຮັ ດໃຫື້ ໂມເຕີ ນັື້ ນມີ ລຳຄຳສູ ງຂື້ ນ,
ເຫດຜົ ນເນື່ ອງຈຳກກຳນຜະລິ ດມີ ຄວຳມຫຍຸື້ ງຍຳກຈະຕື້ ອງໄດື້ ຄຽນຈຳນວນຂົື້ ວຂອງໂມເຕີ ຫລຳຍຂື້
ນ)
2. ກຳນກຳນົ ດອັ ດຕຳກຳນທົ ດ
in
Total
out
n
VR
n
 1.5
nin = nMotor
ໂດຍທີື່ nMotor - ເປັ ນຄວຳມໄວຮອບຂອງ ໂມເຕີ ຕົ ວຈິ ງ
nout - ເປັ ນຄວຳມໄວຮອບຂອງເພົ ຳອອກຈຳກລະບົ ບ
ອີ ກວິ ທີ ໜື່ ງເຮົ ຳສຳມຳດຫຳອັ ດຕຳກຳນທົ ດລວມໄດື້ ໂດຍກຳນຫຳອັ ດກຳນທົ ດແຕື່ ລະຄູື່ ແລື້ ວ
ມຳຄູ ນດື້ ວຍກັ ນ:
VRtotal =VR1VR2 VR3.........VRn 1.6
ເຊິື່ ງໃນທີື່ ນີື້ ຖື້ ຳຫຳກມີ ກຳນສົື່ ງກຳລັ ງງຳນດື້ ວຍເຟອງສອງຄູື່ ເຮົ ຳກື່ ຈະໄດື້ ດັື່ ງນີື້ :
ຫລ VR ຂອງຄູື່ ເຟອງໝູ ນໄວ = (1.2....1.3)VR ຂອງຄູື່ ເຟອງໝູ ນຊື້ ຳ ເຊິື່ ງອັ ດຕຳກຳນທົ ດ
(Ratio) ຂອງເຟອງຈະເລອກເອົ ຳພຽງ (3....6),
ສື່ ວນທີື່ ເຫລອແມື່ ນຈະເລອກໄດື້ ຈຳກຕຳຕະລຳງຫລໄດື້ ຈຳກກຳນແກື້ ສົ ມຜົ ນ
ຖື້ ຳກັ ບທົ ດມີ ເຟອງຫຳຍຊຸ ດຕື່ ເນື່ ອງກັ ນ,
ອັ ດຕຳກຳນທົ ດຂອງເຟອງແຕື່ ລະຄູື່ ຈະຕື້ ອງເລອກດັື່ ງນີື້
VR1>1.2VR2>1.2VR3…….

19. 12
Lue XIONG
ຕຳຕະລຳງ 2.1
ປະເພດຂອງກຳນ
ສົື່ ງກຳລັ ງງຳນ
ອັ ດຕຳກຳນທົ ດ
VR
ຄວຳມອຳດສຳມຳດໃ
ນ
ກຳນສົື່ ງກຳລັ ງງຳນ
kW
ປະສິ ດທິ
ພຳບ
ປະເພດເຟອງ
-ເຟອງຊື່ ແລະເຟອງສະຫລຽງ
-ເຟອງຈວຍ
-Epicyclic - gear
-Wave form gear
-ເຟອງໜອນ
ກຳນສົື່ ງກຳລັ ງດື້ ວຍໂສື້
ກຳນສົື່ ງກຳລັ ງດື້ ວຍສຳຍພຳນ
ກຳນສົື່ ງກຳລັ ງໂດຍໃຊື້ ກົ ນໄກກຳ
ນຮຸ ກຖູ
ເຖິ ງ 6.3 (10* )
ເຖິ ງ 5
ເຖິ ງ 15
60....300
8....80
ເຖິ ງ 8
ເຖິ ງ 6
ເຖິ ງ 7
ບື່ ຈຳກັ ດ
ເຖິ ງ 4000
ເຖິ ງ 5000
ເຖິ ງ 150
ເຖິ ງ 60
ເຖິ ງ120
ເຖິ ງ 50
ເຖິ ງ 20
0.93...0.98
0.88...0.92
0.95..0.99
0.75..0.92
0.70...0.92
0.92...0.96
0.94...0.96
0.85...0.95
ອັ ດຕຳກຳນທົ ດສຳລັ ບເຟອງຊື່ ແລະເຟອງສະຫລຽງ
1) 1.0 1.25 1.6 2.0 2.5 3.15 4.0 5.0 6.3 8.0 10 12.5
2) 1.12 1.4 1.8 2.24 2.8 3.55 4.5 5.6 7.1 9.0 11.2
ອັ ດຕຳກຳນທົ ດລວມສຳລັ ບກັ ບທົ ດເຟອງຊື່ ແລະເຟອງສະຫລຽງສອງຂັື້ ນ
1) 6.3 8.0 10 12.5 16 20 25 31.5 40 50 63
2) 7.1 9.0 11.2 14 18 22.4 28 35.6 45 56
ອັ ດຕຳກຳນທົ ດລວມສຳລັ ບກັ ບທົ ດເຟອງຊື່ ແລະເຟອງສະຫລຽງສຳມຂັື້ ນ
1) 31.5 40 50 63 80 100 125 160 200 250 315 400
2) 35.5 45 56 71 90 112 140 180 224 280 355
ອັ ດຕຳກຳນທົ ດສຳລັ ບເຟອງຈວຍ
1) 1.0 1.25 1.6 2.0 2.5 3.15 4.0 5.0 6.3
2) 1.12 1.40 1.80 2.24 2.80 3.55 4.5 5.6
ຕົ ວເລກທີື່ ຢູື່ ໃນແຖວທີື່ ສອງແມື່ ນບື່ ໃຫື້ ໃຊື້ ຖື້ ຳບື່ ຈຳເປັ ນ, ຄື່ ຳຄວຳມຄຳດເຄື່ ອນບື່ ໃຫື້ ເກີ ນ
4% ສຳລັ ບເຟອງຊື່ ແລະ ເຟອງສະຫລຽງ, 3% ສຳລັ ບເຟອງຈວຍ.
3. ກຳນຄິ ດໄລື່ ຄວຳມໄວຮອບ.
n1 = nM rpm
n2 = n1 / VR1 rpm 1.7
...................................
nn = nn-1 / VRn-1 rpm
4. ກຳນຄິ ດໄລື່ ຄວຳມໄວມູ ມ
1 = M = nM / 30 rad/s

20. 13
Lue XIONG
2 = 1 / VR1 1.8
3 = 2 / V R2
...........................
n = n-1 /VRn-1
5. ໂມມັ ງບິ ດຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳ
T1 = PM / M
ຫລ T1 = 9550 PM / n1 [N.m] 1.9
ຫລ ຖື້ ຳເປັ ນລະບົ ບ US ຈະຄິ ດໄລື່ T ໄດື້ ຈຳກສົ ມຜົ ນ
T1 = 63 000 (hp) / n1 [ lb.in]
T2 = T1 . VR1 1
...................................................
Tn = T(n-1). VR(n-1) (n-1)
II. ອອກແບບເຟອງ Gear Design
ຮູ ບ 2.1 : Nomenclature of Gear Sections [1]
ມີ ສອງພຳກສື່ ວນໃນກຳນອອກແບບເຟອງເຊິື່ ງເຮົ ຳຕື້ ອງໄດື້ ພິ ຈຳລະນຳ There were two
aspects to the Gear Design which needed to be considered:
1: ເລຂຳຄະນິ ດຂອງເຟອງເພື່ ອອະນຸ ຍຳດໃຫື້ ມີ ກຳນສົື່ ງຖື່ ຳຍກຳລັ ງງຳນທີື່ ຕື້ ອງກຳນ The
geometry of the gears to allow for the needed power transmission.
2: ອອກແບບຄວຳມແຂງແຮງຂອງເຟອງເພື່ ອນຳໄປຫຳກຳນເລອກວັ ດສະດຸ The
strength design of the gear to allow for the use a Grade 1 steel.
ໂດຍນຳໃຊື້ ຂື້ ມູ ນທີື່ ໃຫື້ ມຳຄຄວຳມໄວຮອບຂຳເຂົື້ ຳ 1500rpm, ກຳລັ ງງຳນຂຳອອກ 10 kW,
ຄວຳມ
ໄວຮອບຂຳອອກ 75 rpm ໂດຍໃຫື້ ຄື່ ຳຄຳດເຄື່ ອນບື່ ເກີ ນ 4%.
ເນື່ ອງຈຳກໃນກຳນອອກແບບນີື້ ເປັ ນກຳນອອກແບບກັ ບທົ ດສອງຂັື້ ນສົື່ ງກຳລັ ງຄ
ມີ ເຟອງຄູື່ ເຂົື້ ຳເປັ ນເຟອງຈວຍ ແລະ ເຟອງຄູື່ ອອກເປັ ນເຟອງຊື່ . ສະນັື້ ນ,
ໃນກຳນອອກແບບເຟອງຈື່ ງຕື້ ອງໄດື້ ອອກແບບທັ ງເຟອງຈວຍ ແລະ ເຟອງຊື່ .
1. ອອກແບບເຟອງຈວຍ.
ເຟອງຈວຍເປັ ນເຟອງຄູື່ ເຂົື້ ຳ ໂດຍມີ ອັ ດຕຳກຳນທົ ດຂອງເຟອງຄ 1
(1)
2
n
VR
n
 =5 ແລະ
ແຮງບິ ດ T1 =243689.6 Nm ເປັ ນແຮງບິ ດທີື່ ຢູື່ ເທິ ງ ເພົ ຳຂອງພິ ນຽນ ແລະ T2 = 1120972.4Nm
ເປັ ນແຮງບິ ດທີື່ ຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳຂອງເກຍ.
ໂດຍໃຊື້ ເສັື້ ນສະແດງກຳນພົ ວພັ ນລະຫວື່ ຳງກຳລັ ງງຳນຂຳອອກແລະຄວຳມໄວຮອບຂອງພິ ນຽນເພື່ ອ

21. 14
Lue XIONG
ເລອກໂມດູ ນ m ຂອງຄູື່ ເຟອງ. ໃນທີື່ ນີື້ ເຮົ ຳກື່ ຈະເລອກໂມດູ ນ m = 4 mm. ໃຊື້ ມູ ມໜີ ບ 20o ແລະ
ເພື່ ອບື່ ໃຫື້ ແຂື້ ວເຟອງເກີ ດກຳນຂັ ດກັ ນຂື້ ນຈື່ ງເລອກໃຊື້ ຈຳນວນແຂື້ ວຂອງພິ ນຽນຕື່ ຳສຸ ດຈນວນ
24 ແຂື້ ວ.
ພຳກສື່ ວນຕົື້ ນຕຂອງກຳນອອກແບບດື້ ຳນຄວຳມແຂງແຮງກື່ ຄກຳນຄິ ດໄລື່ ຫຳຄວຳມແຂງ
(hard -
ness)ທີື່ ຕື້ ອງ ກຳນສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງ ແລະ ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງພິ ນຽນ ແລະ ລື້ ເຟອງ.
ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງພິ ນຽນ ແລະ
ລື້ ເຟອງທີື່ ໄດື້ ຄິ ດໄລື່ ອອກມຳຈະຕື້ ອງມີ ຄື່ ຳໃຫຍື່ ກື່ ວຳໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງ. ດັື່ ງນັື້ ນ,
ຄວຳມແຂງຈື່ ງຕື້ ອງໄດື້ ເລອກເອົ ຳບົ ນພື້ ນ ຖຳນ ຂອງໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດ.
ສຳລັ ບພິ ນຽນຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນແມື່ ນ 422.96 HB ແລະ ສຳລັ ບລື້ ເຟອງແມື່ ນ 120.84HB.
ໂດຍໃຊື້ ຄື່ ຳຄວຳມແຂງເຫົື່ ຳນີື້ ຈຳກຕຳຕະລຳງ APPENDIX 3, AISI 1117 Hot rolled
ຖກເລອກເພື່ ອນຳມຳໃຊື້ ສຳລັ ບພິ ນຽນເຊິື່ ງມີ ຄື່ ຳຄວຳມແຂງ 124HB ແລະ AISI 1020 Hot rolled
ເຊິື່ ງມີ ຄວຳມແຂງ 111HB. ກຳນເລອກເອົ ຳວັ ດສະດຸ ທີື່ ມີ ຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກັ ນ
ແມື່ ນມີ ຄວຳມສຳຄັ ນຫຳຍເນື່ ອງຈຳກວື່ ຳຖື້ ຳເຮົ ຳເອົ ຳວັ ດສະດຸ ອັ ນດຽວກັ ນກື່ ຈະເຮັ ດໃຫື້ ພິ ນຽນເປື່ ເພ
ກື່ ອນລື້ ເຟອງ
ຕຳຕະລຳງ 2.2 ສະຫຸ ບຜົ ນກຳນອອກຄວຳມແຂງແຮງຂອງເຟອງຈວຍ
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເທິ ງພິ ນຽນ BP
[MPa]
216.74 ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງພິ ນຽນ CP 901.82
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເທິ ງລື້ ເຟອງ BG
[MPa]
205.24 ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງລື້ ເຟອງ CG
[MPa]
408.42
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດເທິ ງພິ ນຽນ
ABP [MPa]
291.37 ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດເທິ ງພິ
ນຽນ ACP [MPa]
1252.53
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດເທິ ງລື້ ເຟອ
ງ ABG [MPa]
268.15 ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດເທິ ງລື້ ເ
ຟອງ ACG [MPa]
499.48
ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເ
ທິ ງພິ ນຽນ HB
380.61 ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ
ດເທິ ງພິ ນຽນ HB
474.11
ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເ
ທິ ງລື້ ເຟອງ HB
337.05 ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ
ດເທິ ງລື້ ເຟອງ HB
134.90
2. ກຳນອອກແບບເຟອງຊື່
ກຳນອອກແບບເຟອງສະຫຽງກື່ ຈະມີ ລັ ກສະນະຄື້ ຳຍຄກັ ນກັ ບກຳນອອກແບບເຟອງຊ.
ເຟອງຊື່ ເປັ ນເຟອງຄູື່ ອອກ ໂດຍມີ ອັ ດຕຳກຳນທົ ດຂອງເຟອງຄ 2
(2)
3
n
VR
n
 = 4 ແລະ ແຮງບິ ດ T2
= 1120972.4Nm ເປັ ນແຮງບິ ດທີື່ ຢູື່ ເທິ ງ ເພົ ຳຂອງພິ ນຽນ ແລະ T3 = 4394211.8 Nm
ເປັ ນແຮງບິ ດທີື່ ຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳຂອງເກຍ. ໂດຍໃຊື້ ເສັື້ ນສະແດງກຳນພົ ວພັ ນລະ
ຫວື່ ຳງກຳລັ ງງຳນຂຳອອກແລະຄວຳມໄວຮອບຂອງພິ ນຽນເພື່ ອເລອກໂມດູ ນ m ຂອງຄູື່ ເຟອງ.

22. 15
Lue XIONG
ໃນທີື່ ນີື້ ເຮົ ຳກື່ ຈະເລອກໂມດູ ນ m = 4 mm. ໃຊື້ ມູ ມໜີ ບສຳກ t =20o ແລະ
ມູ ມອຽງຂອງແຂື້ ວເຟອງທຽບກັ ບແກນ = 15o.
ເພື່ ອບື່ ໃຫື້ ແຂື້ ວເຟອງເກີ ດກຳນຂັ ດກັ ນຂື້ ນຈື່ ງເລອກໃຊື້ ຈຳນວນແຂື້ ວຂອງພິ ນຽນຕື່ ຳສຸ ດຈຳນວນ
NP= 20 ແຂື້ ວ.
ພຳກສື່ ວນຕົື້ ນຕຂອງກຳນອອກແບບດື້ ຳນຄວຳມແຂງແຮງກື່ ຄກຳນຄິ ດໄລື່ ຫຳຄວຳມແຂງ
(hardness) ທີື່ ຕື້ ອງ
ກຳນສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງ ແລະ ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງພິ ນຽນ ແລະ ລື້ ເຟອງ.
ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງພິ ນຽນ ແລະ
ລື້ ເຟອງທີື່ ໄດື້ ຄິ ດໄລື່ ອອກມຳຈະຕື້ ອງມີ ຄື່ ຳໃຫຍື່ ກື່ ວຳໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງ. ດັື່ ງນັື້ ນ,
ຄວຳມແຂງຈື່ ງຕື້ ອງໄດື້ ເລອກເອົ ຳບົ ນພື້ ນ ຖຳນຂອງໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດສຳລັ ບພິ ນຽນ
ແລະ ຜົ ນພື້ ນຖຳນໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດສຳລັ ບລື້ ເຟອງ.
ສຳລັ ບພິ ນຽນຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນແມື່ ນ 554.70 HB ແລະ ສຳລັ ບລື້ ເຟອງແມື່ ນ 463.54 HB.
ໂດຍໃຊື້ ຄື່ ຳຄວຳມແຂງເຫົື່ ຳນີື້ ຈຳກຕຳຕະ ລຳງ Appendix 3, AISI4140 OQT 1000
ຖກເລອກເພື່ ອນຳມຳໃຊື້ ສຳລັ ບພິ ນຽນເຊິື່ ງມີ ຄື່ ຳຄວຳມແຂງ 341HB ແລະ AISI 1040 OQT
1300 ເຊິື່ ງມີ ຄວຳມແຂງ 183HB. ກຳນເລອກເອົ ຳວັ ດສະດຸ ທີື່ ມີ ຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກັ ນ
ແມື່ ນມີ ຄວຳມສຳຄັ ນຫຳຍເນື່ ອງຈຳກວື່ ຳຖື້ ຳເຮົ ຳເອົ ຳວັ ດສະດຸ ອັ ນດຽວກັ ນກື່ ຈະເຮັ ດໃຫື້ ພິ ນຽນເປື່ ເພ
ກື່ ອນລື້ ເຟອງ
ຕຳຕະລຳງ 2.4 ສະຫຸ ບຜົ ນກຳນອອກຄວຳມແຂງແຮງຂອງເຟອງຊື່
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເທິ ງພິ ນຽນ BP
[MPa]
293.
88
ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງພິ ນຽນ CP 922.4
1
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເທິ ງລື້ ເຟອງ BG
[MPa]
263.
14
ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເທິ ງລື້ ເຟອງ CG
[MPa]
468.9
4
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດເທິ ງພິ ນຽນ
ABP [MPa]
383.
96
ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດເທິ ງພິ ນຽ
ນ ACP [MPa]
1128.
06
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດເທິ ງລື້ ເຟອ
ງ ABG [MPa]
335.
37
ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດເທິ ງລື້ ເຟອ
ງ ACG [MPa]
559.2
8
ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເ
ທິ ງພິ ນຽນ HB
554.
70
ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເ
ທິ ງພິ ນຽນ HB
418.0
4
ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງເ
ທິ ງລື້ ເຟອງ HB
463.
54
ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດເ
ທິ ງລື້ ເຟອງ HB
161.8
3
ແຕື່ ເນື່ ອງຈຳກວື່ ຳວັ ດສະດຸ ທີື່ ນຳມຳໃຊື້ ເປັ ນພິ ນຽນມີ ຄື່ ຳຄວຳມແຂງຫຳຍ (431HB)
ເຊິື່ ງອຳດຈະເຮັ ດໃຫື້ ຫຳວັ ດສະດຸ ໄດື້ ຍຳກ ຫ ອຳດເປັ ນວັ ດສະດຸ ທີື່ ມີ ລຳຄຳແພງ.
ເພຳະສະນັື້ ນເຮົ ຳກື່ ອຳດຈະຕື້ ອງໄດື້ ມີ ກຳນດັ ດແກື້ ຂະໜຳດທຳງເລຂຳ
ຄະນິ ດຂອງແຂື້ ວໄດື້ ໂດຍກຳນປື່ ຽນຄື່ ຳໂມດູ ນ ຫ ເພີື່ ມຈຳນວນແຂື້ ວເຟອງຂອງພິ ນຽນຂື້ ນ ຫ

23. 16
Lue XIONG
ອຳດຈະຕື້ ອງໄດື້ ປື່ ຽນແປງທັ ງສອງຢື່ ຳງ.
ໃນທີື່ ນີື້ ເຮົ ຳອຳດລອງປື່ ຽນຄື່ ຳໂມດູ ນພຽງຢື່ ຳງດຽວກື່ ອນໂດຍກຳນເລອກເອົ ຳຄື່ ຳໂມດູ ນ mt = 5 mm
III. ກຳນຄິ ດໄລື່ ລະອຽດ Detailed Calculations
3.1. ກຳລັ ງງຳນຂຳເຂົື້ ຳທີື່ ຕື້ ອງກຳນ
1 2
2 2 3
g ( )
lg
( )
( )
2 2 5
2 2 7.25
18.125
0.8
0.98
0.92
0.99
0.98
0.92 0.98 0.98 0.99 0.8
out out out
in
Total Total
Total Bevel ear spurgear chain Bearing
spurgear
Beve ear
Bearing
Chain
Total
P P P kW
P kW
 
    





  
   
   




    
5
( )Bearing - ລູ ກປນແບບລູ ກກິື້ ງ 5 ຄູື່
ຈຳກກຳຕຳລັ ອກຂອງໂມເຕີ ແລະ ຄວຳມໄວຮອບຂຳເຂົື້ ຳ 750 rpm ກື່ ຈະໄດື້ ໂມເຕີ Motor,
1LA5 220 8AB, ມີ ກຳລັ ງງຳນ PM=18.5 kW ແລະ ຄວຳມໄວຮອບ nM=725 rpm
3.2. ກຳນກຳນົ ດອັ ດຕຳກຳນທົ ດ
725
66
11
in
Total
out
n
VR
n
  
nin = nMotor
ໂດຍທີື່ nMotor = 725 rpm ເປັ ນຄວຳມໄວຮອບຂອງ ໂມເຕີ ຕົ ວຈິ ງ
nout =11 rpm ເປັ ນຄວຳມໄວຮອບຂອງເພົ ຳອອກຈຳກລະບົ ບ
ອີ ກວິ ທີ ໜື່ ງເຮົ ຳສຳມຳດຫຳອັ ດຕຳກຳນທົ ດລວມໄດື້ ໂດຍກຳນຫຳອັ ດກຳນທົ ດແຕື່ ລະຄູື່ ແລື້ ວ
ມຳຄູ ນດື້ ວຍກັ ນ:
VRtotal =VR1VR2
ເຊິື່ ງໃນກັ ບທົ ດທີື່ ອອກແບບມີ ກຳນສົື່ ງກຳລັ ງງຳນດື້ ວຍເຟອງສອງຄູື່ ເຮົ ຳກື່ ຈະໄດື້ ດັື່ ງນີື້ :
ຫລ VR1 = (1.2....1.3)VR2
ໃນທີື່ ນີື້ ເຮົ ຳສຳມຳດເລກອັ ດຕຳກຳນທົ ດ VR1 = 5, VR2 = 4 ແລະ VR3 = 3.25 ດັື່ ງນັື້ ນ,
VRTotal= (5)(4) (3.25)=65
ຄື່ ຳຄຳດເຄອນຂອງອັ ດຕຳກຳນທົ ດລວມ:
66 65
100% 1% 3%
65
VR OK

     ຍອມຮັ ບໄດື້
3.3. ກຳນຄິ ດໄລື່ ຄວຳມໄວຮອບຢູື່ ແຕື່ ລະເພົ ຳ.
- ຄວຳມໄວຮອບເພົ ຳທີື່ 1: 1 725Motorn n rpm 

24. 17
Lue XIONG
- ຄວຳມໄວຮອບເພົ ຳທີື່ 2: 1
2
1
725
145
5
n
n rpm
VR
  
-ຄວຳມໄວຮອບເພົ ຳທີື່ 3: 2
3
2
145
36.25
4
n
n rpm
VR
  
-ຄວຳມໄວຮອບເພົ ຳທີື່ 4: 3
4
3
36.25
11.15
3.25
Output
n
n n rpm
VR
   
- ຄື່ ຳຄວຳມຄຳດເຄື່ ອນຂອງຄວຳມໄວຮອບຂຳອອກບື່ ເກີ ນ 3%
11.15 11
100% 1.3% 3%
11.15
x OK

   ຍອມຮັ ບ
3.4. ໂມມັ ງບິ ດຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳ
- ໂມມັ ງບິ ດຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳທີື່ 1: 1
1
9550 ( ) 9550 18.5( )
243689.6
725
Input
xP kW x kW
T T Nmm
n rpm
   
- ໂມມັ ງບິ ດຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳທີື່ 2:
2 1 1 lg( )( ) 243689.6 (5)(0.92) 1120972.4beve earT T VR Nmm Nmm  
- ໂມມັ ງບິ ດຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳທີື່ 3:
3 2 2( )( ) 1120972.4 (4)(0.98) 4394211.8SpurgearT T VR Nmm Nmm   -
ໂມມັ ງບິ ດຢູື່ ເທິ ງເພົ ຳທີື່ 4:
4 3 3( )( ) 4394211.8 (3.25)(0.98) 13995564.7Output chainT T T VR Nmm Nmm   
IV. ກຳນຄິ ດໄລື່ ເຟອງ
4.1. ຄູື່ ເຟອງຈວຍ
ໃນທີື່ ນີື້ ເຮົ ຳກື່ ຈະເລອກໂມດູ ນ m = 4 mm.
ກຳນົ ດເອົ ຳຈຳນວນແຂື້ ວເຟອງຂອງເຟອງຕົ ວຂັ ບ (Pinion ) ແລະ ຄື່ ຳຂອງໂມດູ ນ ( Module )
ຈຳກຕຳຕະລຳງ ໂດຍນຳໃຊື້ ຄື່ ຳຄວຳມໄວຮອບປິື່ ນຂອງ𝑛𝑖𝑛 = 725 𝑟𝑝𝑚 ແລະ ກຳລັ ງງຳນ 𝑃𝑖𝑛 =
18.5 𝑘𝑊. ສະນັື້ ນ, ເຮົ ຳສຳມຳດເລອກໄດື້ :
ມູ ມໜີ ບ ∅ = 20° , ຈຳນວນແຂື້ ວຂອງເຟອງຂັ ບ ( Pinion ): 𝑁 𝑃 = 24 ແຂື້ ວແລະ ໂມດູ ນ 𝑚 𝑒 =
3.33
ຈຳນວນແຂື້ ວຂອງລື້ ເຟອງຄ: ( ) 24(5) 120G PN N VR   ແຂື້ ວ
y
x
:24Pinion teeth
:120Gear teeth
(a) Mating Pinion and Gear
(Only pitch cone surface shown)

25. 18
Lue XIONG
ຮູ ບ 2.2 ແຜນຜັ ງແຮງກະທົ ບເທິ ງແຂື້ ວເຟອງຈວຍ
 ມູ ມຈວຍຂອງເຟອງ
ສຳລັ ບພີ ນຽນຄິ ດໄລື່ ຕຳມສູ ດ:𝛾 = 𝑡𝑎𝑛−1
(
𝑁 𝑃
𝑁 𝐺
).
𝛾 = 𝑡𝑎𝑛−1
(
24
120
) = 11°
𝛾 = 11°
 ສຳລັ ບເຟອງ: = 𝑡𝑎𝑛−1
(
𝑁 𝐺
𝑁 𝑃
)
= 𝑡𝑎𝑛−1
(
120
24
) = 79°
= 79°
 ຄວຳມກື້ ວຳງໄລຍະຈວຍ ພຳຍນອກ ແລະ ຄວຳມຍຳວຂອງໜື້ ຳແຂື້ ວເຟອງ (Face
width) F
   
2 22 2
0.5 ( ) 0.5 4 (24) 120 244.7e e p GR m N N      4.69
( ) 0.285 0.285 244.75 69.75FRe e eF R R    
mr mr
xPF
rPF rPF
tPF
x
y
z
y
( ) :b Free body diagram Pinion
x
y
z
x
tGF
xGF
rGF
mR
mR
rGF
( ) :c Free body diagram Gear

26. 19
Lue XIONG
 ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງພິ ດຈ໌ (Pitch diameter) ຂອງພິ ນຽນ
( ) 4(24) 96P e PD m N mm  
( ) 4(120) 480G GD m N mm   4.71
 ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງສະເລື່ ຍຂອງພິ ນຽນ ແລະ ເຟອງ
2( 0.5 )sin 2(244.7 0.5 69.75)sin11 80mP eD R F mm      4.72
2( 0.5 )sin 2(244.7 0.5 69.75)sin 79 411.9mG eD R F mm       4.73
 ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງພຳຍນອກຂອງພິ ນຽນ ແລະ ເຟອງ
2 cos 96 2 3.33cos11 102.53
2 cos 480 2 3.33cos79 481.27
OP P e
OG G e
D D m mm
D D m mm
     
      
4.74
 ໂມດູ ນສະເລື່ ຍຂອງຄູື່ ເຟອງຈວຍ
80
3.33
24
mP
P
D
m
N
  
 ແຮງ tP
m
T
F
r
 , ໂດຍທີື່ tPF ເປັ ນແຮງສົື່ ງຜື່ ຳນ ຫແຮງດຳດ (transmission forces)
ຂອງpinion
mr ແມື່ ນເສັື້ ນລັ ດສະໝີ ສະເລື່ ຍ(mean radius) ຂອງ pinion, ຄື່ ຳ mr
ສຳມຳດຫຳໄດ
ໂດຍທີື່ 96 69.75
sin sin11 41.34
2 2 2 2 2
m P
m
D D F
r 
   
        
   
4.79
 ແຮງສົື່ ງຜື່ ຳນ (Transmitted load) tF
tGF ຈະມີ ຄື່ ຳເທົື່ ຳກັ ນກັ ບ tPF ແຕື່ ມີ ທິ ດທຳງກົ ງກັ ນຂື້ ຳມກັ ນ
243,689.6
5893.97
41.34
p
tP tG
m
T
F F N
r
   
ຫ
2 2 243,689.6
5893.97
2 41.34
p p
tP tG
m m
T T
F F N
D r
     4.80
 ແຮງກະທົ ບໃນເຟອງຈວຍ (Forces on Bevel gear)

27. 20
Lue XIONG
ຮູ ບ 2.3 ແຮງກະທົ ບເທິ ງແຂື້ ວເຟອງຈວຍ
 ແຮງຕຳມທິ ດທຳງລັ ດສະໝີ
ແຮງໃນແນວລັ ດສະໝີ ຂອງ pinion ເທົື່ ຳກັ ບແຮງໃນແນວແກນຂອງ gear
tan cos 5,893.97tan 20 cos11 2,105.81
tan sin 5,893.97tan 20 sin11 409.32
o
rP tP
o o
xp rg tP
F F N
F F F N
 
 
  
   
5.7
 ຄື່ ຳຂອງບັ ນດຳແຮງຕື່ ຳງໆທີື່ ກະທົ ບກັ ບເຟອງກື່ ສຳມຳດຫຳໄດື້ ໂດຍໃຊື້ ສົ ມຜົ ນດຽວກັ
ນແຕື່ ປື່ ຽນເຄື່ ອງໝຳຍຈຳກ P ເປັ ນ G ແລະ ປື່ ຽນ  ເປັ ນ  ເທົື່ ຳນັື້ ນ.
 ໄລຍະພິ ດຈ໌ circular pitch
(4) 12.56
D mN
p m mm
N N
 
     
 ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງພິ ດຈ໌ Pitch Diameter
(mod , )( , )D ule m Number of teeth N
- ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງພິ ດຈ໌ ສຳລັ ບພິ ນຽນ, 4(24) 96P Pd mN mm  
- ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງພິ ດຈ໌ ສຳລັ ບພິ ນຽນ, ( ) 4(120) 480G GD m N mm  
ໂມດູ ນຂອງເຟອງຫຳໄດື້ ບົ ນພື້ ນຖຳນຄວຳມໄວຮອບຂອງພິ ນຽນ ແລະ
ກຳນສົື່ ງກຳລັ ງງຳນຜື່ ຳນພິ ນຽນ.
ຈຳນວນແຂື້ ວຂອງພິ ນຽນ/ລື້ ເຟອງກື່ ຈະຫຳໄດື້ ບົ ນພື້ ນຖຳນອັ ດຕຳກຳນທົ ດກັ ບຈຳນວນແຂື້ ວເຟອງ
ຕື່ ຳສຸ ດເທິ ງພິ ນຽນຄ 18 ແຂື້ ວ ແລະ ສູ ງສຸ ດເທິ ງລື້ ເຟອງຄ 150 ແຂື້ ວ.
ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງພິ ດແມື່ ນຈະວັ ດແທກໄດື້ ຈຳກຈຸ ດສູ ນກຳງຂອງພິ ນຽນ/ລື້ ເຟອງໄປຫຳປະມຳນເຄິື່ ງ
ກຳງຂອງແຂື້ ວ. ເສັື້ ນພິ ດຈ໌ ຄຈຸ ດເຊິື່ ງແຂື້ ວເຟອງຈຳກລື້ ເຟອງ ແລະ
ພິ ນຽນພົ ບກັ ນໃນຂະນະທີື່ ທັ ງສອງຢູື່ ໃນກຳນເຄື່ ອນທີື່ .
 ສື່ ວນຈອມຂອງແຂື້ ວເຟອງ (Addendum)
- ສື່ ວນຈອມຂອງແຂື້ ວເຟອງ
1 1(4) 4a m mm  
ສື່ ວນຈອມຂອງແຂື້ ວເຟອງຄໄລຍະທີື່ ວັ ດແທກຈຳກເສັື້ ນວົ ງມົ ນພິ ດຈ໌ (ປະມຳນເຄິື່ ງກຳງຄວ
ຳມສູ ງຂອງແຂື້ ວ) ໄປ
ຫຳສື່ ວນຈອມຂອງແຂື້ ວ
 ສື່ ວນຕີ ນຂອງແຂື້ ວເຟອງ (Dedendum)
 ສື່ ວນຈອມຂອງແຂື້ ວເຟອງ
1.25 1.25(4) 5b m mm  

28. 21
Lue XIONG
ສື່ ວນຕີ ນຂອງແຂື້ ວເຟອງຄໄລຍະທີື່ ວັ ດແທກຈຳກເສັື້ ນວົ ງມົ ນພິ ດຈ໌ (ປະມຳນເຄິື່ ງກຳງຄວຳ
ມສູ ງຂອງແຂື້ ວ) ໄປ
ຫຳສື່ ວນລຸື່ ມສຸ ດຂອງແຂື້ ວ
 ຊື່ ອງຫວື່ ຳງ clearance (c)
c = b-a = 5 – 4 = 1 mm
ຊື່ ອງວື່ ຳງເປັ ນໄລຍະຫື່ ຳງລະຫວື່ ຳງຈອມຂອງແຂື້ ວໜື່ ງໄປຫຳຕີ ນຂອງອີ ກແຂື້ ວໜື່ ງເມື່ ອ
ພວກມັ ນເຂົື້ ຳຄົ ບກັ ນ
 ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງຕີ ນ Root Diameter
2
2 96 2(5) 86
2 480 2(5) 470
R
RP P
RG G
D D b
D d b mm
D D b mm
 
    
    
ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງນອກສຸ ດຄວັ ດແທກຈຳກດື້ ຳນໃນຂອງພິ ນຽນ/ລື້ ເຟອງໄປຫຳຕີ ນໃນສຸ ດຂອ
ງແຂື້ ວ
 ຄວຳມເລິ ກວື່ ຳງແຂື້ ວທັ ງໝົ ດ Hole Depth
4 5 9
t
t
h a b
h mm
 
  
ຄວຳມເລິ ກວື່ ຳງແຂື້ ວທັ ງໝົ ດ
ຄໄລຍະທີື່ ວັ ດແທກໂດຍກົ ງຈຳກຈອມຂອງແຂື້ ວໄປຫຳຕີ ນຂອງແຂື້ ວ
 ຄວຳມເລິ ກເຮັ ດວຽກຂອງວື່ ຳງແຂື້ ວເຟອງ Working Depth
2
2(4) 8.0
working
working
h a
h mm

 
ຄວຳມເລິ ກເຮັ ດວຽກຂອງວື່ ຳງແຂື້ ວເຟອງ
ຄໄລຍະທີື່ ວັ ດແທກຕຳມແນວລັ ດສະໝີ ຈຳກຈອມຂອງແຂື້ ວເຟອງໜື່ ງໄປຫຳຈອມຂອງອີ ກແຂື້ ວເ
ຟອງໜື່ ງທີື່ ເຂົື້ ຳໄປຄົ ບກັ ນ
 ຄວຳມໜຳຂອງແຂື້ ວເຟອງ Tooth Thickness
(4)
6.28
2 2
m
t mm
 
  
ເປັ ນໄລຍະທີື່ ວັ ດແທກຕຳມວົ ງມົ ນພິ ດຈ໌ ຈຳກຂື້ ຳງໜື່ ງຂອງແຂື້ ວໄປຫຳອີ ກຂື້ ຳງໜື່ ງ. ຄວຳມ
ໜຳນີື້ ຈະເທົື່ ຳກັ ບເຄິື່ ງໜື່ ງຂອງໄລຍະພິ ດຈ໌ (p/2).
 ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງວົ ງມົ ນພື້ ນຖຳນ Base Circle Diameter
cos
cos 96cos20 90.21
cos 480cos20 451.05
B
o
BP P
o
BG G
D D
d d mm
D D mm




  
  

29. 22
Lue XIONG
ເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງພື້ ນຖຳນຄເສັື້ ນຜື່ ຳສູ ນກຳງຂອງພິ ນຽນ/ລື້ ເຟອງທີື່ ນຳໃຊື້ ມູ ມໜີ ບສຳລັ ບກ
ຳນວັ ດແທກ ເຊິື່ ງຈະມີ ຄື່ ຳນື້ ອຍ ກື່ ວຳວົ ງມົ ນພິ ດຈ໌ ສະເໝີ .
ຄວຳມກື້ ວຳງຂອງໜື້ ຳແຂື້ ວເຟອງຄຄວຳມຍຳວຂອງແຂື້ ວທີື່ ວັ ດແທກຂະໜຳນກັ ບແກນຂ
ອງພິ ນຽນ/ລື້ ເຟອງ
 ໄລຍະຫື່ ຳງລະຫວື່ ຳງສູ ນກຳນ Center distance
96 480
288
2 2
P Gd D
C mm
 
  
ໄລຍະຫື່ ຳງລະຫວື່ ຳງສູ ນກຳງຂອງພິ ນຽນ ແລະ
ລື້ ເຟອງເປັ ນໄລຍະທີື່ ວັ ດແທກຈຳກຈຸ ດສູ ນກຳງຂອງພິ ນຽນໄປຫຳຈຸ ດສູ ນກຳງຂອງລື້ ເຟອງ
 ຄວຳມໄວເສັື້ ນພິ ດຈ໌ Pitch Line Velocity
(96)(725)
3.64 /
60,000 60,000
(480)(145)
3.64 /
60,000 60,000
P P
P
G G
G
d n
v m s
D n
v m s
 
 
  
  
ຈຳກຄວຳມໄວເສັື້ ນພິ ດຈ໌ ຂື້ ຳງເທິ ງເຮົ ຳສຳມຳດເລອກລະດັ ບຄຸ ນນະພຳບຂອງເຟອງ Qv
ໄດື້ ຕຳມຳດຕຳຖຳນ AGMA, ເຊິື່ ງທີື່ ຄວຳມໄວເສັື້ ນພິ ດຈ໌ ເທົື່ ຳກັ ບ 3.64 m/s ເຮົ ຳກື່ ຈະໄດື້ Qv= 8
 ປັ ດໄຈທຳງເວຄະສຳດ (Dynamic Factor), Kv=Cv
0.52
0.667 0.667
70.70
0.84
200 70.70 200(3.64)
50 56(1.0 ) 50 56(1.0 0.52) 70.70
(12 ) (12 8)
0.63
4 4
B
v v
t
v
A
K C
A v
A B
Q
B
   
           
      
 
  
 ປັ ດໄຈສັ ດສື່ ວນຂອງພິ ນຽນ (Pinion Proportion Factor), Cpf
0.0375 0.0125 25 432
10
69.75
0.0375 0.0125(69.75) 0.93
10(96)
pf
P
pf
F
C F for mm F mm
d
C
    
   
F- ຄວຳມກື້ ວຳງຂອງໜື້ ຳແຂື້ ວເຟອງ
 ປັ ດໄຈກຳນຈັ ດຕຳແໜື່ ງເຟອງ (Mesh Alignment Factor),Cma

30. 23
Lue XIONG
2
4 7 2
4
7
0.127 6.22 10 (69.75) ( 1.69 10 )(69.75 )
= 0.169
0.127
6.22 10
1.69 10
maC A BF CF
x x
For SI Unit
A
B x
C x
 


  
   


 
 ປັ ດໃຈສັ ດສື່ ວນຂອງລື້ ເຟອງ(Gear Proportion Factor), Cgf
0.0375 0.0125 25 432
10
69.75
0.0375 0.0125(69.75) 0.84
10(480)
gf
G
gf
F
C F for mm F mm
D
C
    
   
 ປັ ດໄຈກຳນກະຈຳຍແຮງ(ພຳລະ) (Load Distribution Factor), Km
1m m ma fK C C C   
o ປັ ດໄຈກຳນກະຈຳຍແຮງ(ພຳລະ)ເທິ ງພິ ນຽນ (Gear Load Distribution
Factor), KmP
1
1 0.16 0.93 2.09
mP mP ma pf
mP mP
K C C C
K C
   
    
o ປັ ດໄຈກຳນກະຈຳຍແຮງ(ພຳລະ)ເທິ ງລື້ ເຟອງ (Gear Load Distribution
Factor), KmG
1
1 0.16 0.84 2
mG mG ma gf
mG mG
K C C C
K C
   
    
 ປັ ດໄຈພຳລະເກີ ນ ຫ ປັ ດໄຈກຳນເຮັ ດວຽກ (Overload or service factor), Ka or
SF
- Ka ຄື່ ຳປັ ດໃຈກຳນນຳໃຊື້ (ຕຳຕະລຳງ 4-29) ໃຊື້ ໂມເຕີ ໄຟຟື້ ຳ(ຖວື່ ຳມີ ຄວຳມ
ສະໝື່ ຳສະເໝີ ) ແລະ ຂຳອອກມີ ກຳນກະແທກປຳນກຳງຈື່ ງເລອກ 1.2
 ປັ ດໄຈດື້ ຳນຂະໜຳດຂອງເຟອງ (Size factor), KS
- Ks ຄື່ ຳປັ ດໃຈຂະໜຳດ 1.0 (m<5mm) ໃນບົ ດໂຄງກຳນນີື້ ເຮົ ຳໄດື້ ເລອກໂມດູ ນ
m=4
 ປັ ດໃຈຄວຳມໜຳດື້ ຳນໃນຂອງເຟອງ (Rim thickness factor), KB
2.242
1.6ln 1.2
1 1.2
B
BB
B
for m
mK
for m


 
 
mB – Buckup Ratio
 Backup Ratio

31. 24
Lue XIONG
11.25
1.25
9
R
B
t
t dedendum
m
h addendum
   
Backup ratio ມີ ຄື່ ຳໃຫຍື່ ກື່ ວຳ 1.2 ດັື່ ງນັື້ ນ, ໄດື້ ຄື່ ຳ KB =1.0
 ຄວຳມໜຳຂອບດື້ ຳນໃນ tR ຂອງເຟອງ
1.25 1.25 11.25R
B R t
t
t
m t h mm
h
    
 ຈຳນວນຮອບວັ ດຖະຈັ ກຂອງພຳລະ (Loading Cycles), N
𝑁𝑢𝑚𝑏𝑒𝑟 𝑂f 𝐶𝑦𝑐𝑙𝑒𝑠 𝑜𝑓 𝐿𝑜𝑎𝑑𝑖𝑛𝑔=60∗𝐷𝑒𝑠𝑖𝑔𝑛 𝐿𝑖𝑓𝑒∗𝑅𝑒𝑣𝑜𝑙𝑢𝑡𝑖𝑜𝑛𝑠 𝑃𝑒𝑟 𝑀𝑖𝑛𝑢𝑡𝑒∗𝐿𝑜𝑎𝑑
𝐴𝑝𝑝𝑙𝑖𝑐𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑝𝑒𝑟 𝑅𝑒𝑣𝑜𝑙𝑢𝑡𝑖𝑜𝑛
60(4000)(725)(1) 174,000,000
60(4000)(145)(1) 34,800,000
P
G
N
N
 
 
 ປັ ດໄຈຮອບວັ ດຖະຈັ ກຂອງໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງ (Bending Stress Cycle Factor), YN
0.0178
0.0178
0.0178
1.3558
1.3558(174,000,000) 0.967
1.3558(34.800,000) 0.995
N
NP
NG
Y N
Y
Y




 
 
 ປັ ດໄຈຮອບວັ ດຖະຈັ ກໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດ (Contact Stress Cycle Factor),
ZN=1.4488N-0.023
0.023
0.023
0.0178
1.4488
1.4488(174,000,000) 0.936
1.4488(34,800,000) 1.063
N
NP
NG
Z N
Z
Z




 
 
 ກຳລັ ງງຳນອອກແບບ (Design Power), PD
1.2(18.5) 22.2D a MP K P kW  
 ໜື່ ວຍແຮງກົ ງ (Bending Stress Number), B
t a S m B
B
v
F K K K K
mFJ K
 
ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງສຳລັ ບພິ ນຽນ
5893.97 (1.2)(1.0)(2.09)(1.0)
216.74
(4)(69.75)(0.291) 0.84
a S mp Bt
BP
P v
K K K KF
mFJ K
MPa
 
 
0.291
172.8 205.24
0.245
P
BG BP
G
J
MPa
J
 
   
     
  
- Ka=1.2 ປັ ດໃຈພຳລະເກີ ນ (Overload factor)

32. 25
Lue XIONG
- KS=1.0 ປັ ດໄຈທຳງຂະໜຳດ (Size factor), m<5
- KmP=2.09 ປັ ດໄຈກຳນກະຈຳຍຂອງພຳລະ(load distribution factor)
ສຳລັ ບພິ ນຽນ
- KB=1.0 ປັ ດໃຈຄວຳມໜຳດື້ ຳນໃນຂອງເຟອງ (Rim thickness factor) ສຳລັ ບ
mB >1.2
- Kv= 0.84 ປັ ດໄຈທຳງເວຄະສຳດ (Dynamic Factor)
- ປັ ດໄຈທຳງດື້ ຳນເລຂຳຄະນິ ດ (geometry factor), J . ສຳມຳດ ຫຳໄດື້ ຈຳກ ຮູ ບ
4.22
0.291
0.245
p
g
J
J


ຮູ ບ 2.4 ປັ ດໄຈທຳງດື້ ຳນເລຂຳຄະນິ ດ (geometry factor), J .
 ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດ (Allowable Bending Stress)

33. 26
Lue XIONG
F R T
AB B
N
s K K
S
Y

- sF ປັ ດໃຈດື້ ຳນຄວຳມປອດໄພສຳລັ ບກຳນກົື່ ງ. ຕຳມປົ ກກະຕິ ຈະຢູື່ ລະຫວື່ ຳງ 1.0-
1.50
- KR ປັ ດໄຈຄວຳມໜື້ ຳເຊື່ ອຖເທົື່ ຳກັ ບ 1.0 ສຳລັ ບຄວຳມໜື້ ຳເຊື່ ອຖ 99%
(ຕຳຕະລຳງ 4-32)
- KT ປັ ດໄຈທຳງດື້ ຳນອຸ ນຫະພູ ມ. ສຳລັ ບເຟອງທີື່ ມີ ກຳນຫື່ ມື່ ນດື້ ວຍນື້ ຳມັ ນເຄື່ ອງ,
ອຸ ນຫະພູ ມບື່ ເກີ ນ 120oC, KT = 1.0. ເພຳະສະນັື້ ນ,
o ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດສຳລັ ບພິ ນຽນ
1.3(1.0)(1.0)
216.76 291.37
0.967
F R T
ABP BP
NP
s K K
S MPa
Y
   
o ໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງອະນຸ ຍຳດສຳລັ ບລື້ ເຟອງ
1.3(1.0)(1.0)
205.24 268.15
0.995
F R T
ABG BG
NG
s K K
S MPa
Y
   
 ຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງ (Hardness for Bending
Stress), HB
ຈຳກສົ ມຜົ ນເທິ ງເສັື້ ນສະແດງ(4-18) ສຳລັ ບເຫັ ກກື້ ຳຊຸ ບແຂງ(through-hardening steel)
0.533 88.3ABS HB MPa 
o ຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງຂອງພິ ນຽນ
291.37 88.3
380.61
0.533
PHB

 
o ຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງຂອງລື້ ເຟອງ
268.15 88.3
337.05
0.533
GHB

 
 ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດ (Contact Stress Number), C
t a S m
C p
v
F C C C
C
FDI C
 
o ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດສຳລັ ບພິ ນຽນ
5893.97 (1.2)(1.0)(2.09)
191 901.82
74.75(96)(0.11) (0.84)
t a S mP
CP p
P P v
F C C C
C
F D I C
MPa
 
 
o ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດສຳລັ ບລື້ ເຟອງ

34. 27
Lue XIONG
5893.97 (1.2)(1.0)(2)
191 408.42
69.75(480)(0.11) (0.84)
t a S mG
CG p
G G v
F C C C
C
F D I C
MPa
 
 
- Cp = 191 ສຳປະສິ ດຄວຳມຫົ ດຢດຂອງວັ ດສະດຸ (ຕຳຕະລຳງ 4-33)
- FP = (FG+5mm)= 74.75mm - ຄວຳມກື້ ວຳງໜື້ ຳແຂື້ ວເຟອງສຳລັ ບພິ ນຽນ
- FG = 69.75mm ຄວຳມກື້ ວຳງໜື້ ຳແຂື້ ວເຟອງສຳລັ ບລື້ ເຟອງ
- Ca=Ka=1.2
- CS=KS=1.0
- Cm=Km=2.09
- Cv=Kv=0.84
- ປັ ດໄຈຮູ ບຊົ ງທຳງເລຂຳຄະນິ ດຕື້ ຳນທຳນກຳນເປັ ນຂຸ ມ, I ຫຳໄດື້ ຈຳກຮູ ບ 4-23,
0.11I 
ຮູ ບ 2.5 ປັ ດໄຈຮູ ບຊົ ງທຳງເລຂຳຄະນິ ດຕື້ ຳນທຳນກຳນເປັ ນຂຸ ມ, I
5G G P
B
P P G
D N n
m VR
d N n
    
 ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດ (Allowable Contact Stress Number), ACS
H R T
AC C
N
s K K
S
Z

o ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດ ສຳລັ ບພິ ນຽນ

35. 28
Lue XIONG
1.3(1.0)(1.0)
(901.82) 1252.82
0.936
H R T
ACP CP
NP
s K K
S MPa
Z
  
o ໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດອະນຸ ຍຳດ ສຳລັ ບພິ ນຽນ
1.3(1.0)(1.0)
(408.42) 499.48
1.063(1.0)
H R T
ACG CG
NG H
s K K
S MPa
Z C
  
- sH - ຄື່ ຳຄວຳມປອດໄພສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດຢູື່ ລະຫວື່ ຳງ 1.0-1.5
- KR - ປັ ດໄຈຄວຳມໜື້ ຳເຊື່ ອຖ KR= 1.0 ສຳລັ ບຄວຳມໜື້ ຳເຊື່ ອຖ 99%
- KT - ປັ ດໄຈດື້ ຳນອຸ ນຫະພູ ມ,
ສຳລັ ບເຟອງທີື່ ມີ ກຳນຫື່ື່ ມື່ ຢື່ ຳງດີ ອຸ ນຫະພູ ມຈະບື່ ເກີ ນ 120oC ກື່ ຈະເອົ ຳ KT =
1.0
- CH- ປັ ດໄຈອັ ດຕຳສື່ ວນຄວຳມແຂງຈະໃຊື້ ສະເພຳະລື້ ເຟອງປະມຳນຄື່ ຳໄດື້ 1.0
 ຄວຳມແຂງສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງສຳຜັ ດ (Hardness for Contact Stress)
ຈຳກສົ ມຜົ ນເທິ ງເສັື້ ນສະແດງ(4-19) ສຳລັ ບເຫັ ກກື້ ຳຊຸ ບແຂງ(through-hardening steel)
2.22 200ACS HB MPa 
o ຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງຂອງພິ ນຽນ
1252.53 200
474.11
2.22
PHB

 
o ຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນສຳລັ ບໜື່ ວຍແຮງກົື່ ງຂອງລື້ ເຟອງ
499.48 200
134.90
2.22
GHB

 
ວັ ດສະດຸ ສຳລັ ບພິ ນຽນຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນແມື່ ນ 360.16HB ແລະ ສຳລັ ບລື້ ເຟອງແມື່ ນ
400HB. ໂດຍໃຊື້ ຄວຳມແຂງເຫົື່ ຳນີື້ ຈຳກຕຳຕະລຳງ Appendix 3, AISI1050 Hot rolled
ຖກເລອກມຳເພື່ ອນຳໃຊື້ ເຮັ ດພິ ນຽນ ແລະ ລື້ ເຟອງເຊິື່ ງມີ ຄື່ ຳຄວຳມແຂງແມື່ ນ 401HB,
620 , 338t yS MPa S MPa 
ຕຳຕະລຳງສະຫຸ ບຜົ ນຂອງກຳນຄິ ດໄລື່
ໜື່ ວຍແຮງໃຊື້ ງຳນ
MPa
ໜື່ ວຍແຮງອະນຸ ຍຳດ
MPa
ຄວຳມແຂງທີື່ ຕື້ ອງກຳນ
HB
ກົື່ ງ ສຳຜັ ດ ກົື່ ງ ສຳຜັ ດ ກົື່ ງ ສຳຜັ ດ
ພິ ນຽນ(Pinion) 216.74 901.82 291.37 1252.53 380.61 474.11
ລື້ ເຟອງ(Gear) 205.24 408.42 268.15 499.48 337.05 134.90
ຕຳຕະລຳງສະຫຸ ບຜົ ນກຳນອອກແບບ
ປະເພດວັ ດສະດຸ ຄວຳມແຂງແຮງດງ
,tS MPa
ຄວຳມແຂງແຮງຢີ ວ
,yS MPa
ຄວຳມແຂງ
HB
ພິ ນຽນ(pinion) AISI1050 Hot rolled 620 336 401