2. Mavzu: “Shell” kompaniyasi
Reja:
1. “Shell” kompaniyasi tarixi
2. “Shell” logotipi haqida
3. “Shell” boshqaruv uslubi
4.Shell SWOT tahlil
5.Kompaniya mahsulotlari
3. “Shell transport va
treyding” transport-savdo
kompaniyasi asoschisi
Markus Samuel
“Shell” kompaniyasi bundan 200 yil avval
Londonda qadimiy buyum va dengiz chig’anoqlari
sotiladigan do’kon sifatida ish boshladi, bugun esa
u dunyoning eng katta energetik konsernlaridan
biridir.
4. “Shell” kompaniyasi
tarixi
Deyarli 200 yil oldin ekzotik
buyumlar dekoratsiyasi urfga
kirganligi sababli London noyob
buyumlar do’koni xo’jayini Uzoq
Sharqdan dengiz chig’anoqlarini olib
kela boshladi. Markus Samuel
korxonasi gullab-yashnagan eksport-
import biznesiga asos soldi,
keyinchalik bu korxonani uning
o’gillari Markus va Sem boshqardi.
Neft tashish sektoridagi
revolyutsiya
1886-yilda ichki yonuv dvigateli
paydo bo’lishi bilan transport
yoqilg’isiga bo’lgan ehtiyoj
oshdi. Tajribalardan foydalanib
aka-uka Samuellar katta
hajmdagi neftni paroxodlarda
tashishni yo’lga qo’ydilar. Neft
tankerining 1-reysi “Myureks”
bu manbani tashish sohasida
revolutsiyani boshlab berdi.
1897-yilda aka-ukalar o’z
korxonalariga “Shell” nomini
berdilar. Logotip sifatida dengiz
chig’anog’i xizmat qildi.
5. Qanday qilib “Royal Datch Shell”
nomi paydo bo’ldi?
“Shell”ning “Royal Datch
Petroleum” kompaniyasi bilan
aloqalari “Shell”ning Sharqdagi
faoliyati va Rossiyadan qaramlikni
qisqartirish uchun yangi resurslarni
izlash natijasi bo’lib qoldi.
Qanday qilib “Royal Datch Shell”
nomi paydo bo’ldi?
“Shell”ning “Royal Datch
Petroleum” kompaniyasi bilan
aloqalari “Shell”ning Sharqdagi
faoliyati va Rossiyadan qaramlikni
qisqartirish uchun yangi resurslarni
izlash natijasi bo’lib qoldi.
II jahon urushi tugagandan keyin
“Shell” avtomobil transportining
mashhurligi Afrika va Janubiy
Amerikaga ham o’tdi. Tashishning
hajmi va samaradorligi oshdi.
II jahon urushi tugagandan keyin
“Shell” avtomobil transportining
mashhurligi Afrika va Janubiy
Amerikaga ham o’tdi. Tashishning
hajmi va samaradorligi oshdi.
Faoliyat masshtabining kengayishi
90-yillar o’rtalarida atrof-muhitni
asrash masalalariga e’tibor kuchaygani
sababli neft sohasi tashkilotlarining
diqqati kuchaytirildi. Yangi mingyillik
boshida “Shell” konserni o’z faoliyatini
Rossiya-Xitoy yo’nalishida kengaytirdi.
2005-yilda kompleks qayta tashkil
qilishdan keyin yangi va yagona
korporativ tuzilish yaratildi. “Shell”
oldingidek neft-gaz sohasi liderlari
qatoriga qo’shildi.
Faoliyat masshtabining kengayishi
90-yillar o’rtalarida atrof-muhitni
asrash masalalariga e’tibor kuchaygani
sababli neft sohasi tashkilotlarining
diqqati kuchaytirildi. Yangi mingyillik
boshida “Shell” konserni o’z faoliyatini
Rossiya-Xitoy yo’nalishida kengaytirdi.
2005-yilda kompleks qayta tashkil
qilishdan keyin yangi va yagona
korporativ tuzilish yaratildi. “Shell”
oldingidek neft-gaz sohasi liderlari
qatoriga qo’shildi.
6. Sariq-qizil rangli dengiz
chig’anog’i mana 100 yildan
oshdiki, “Shell” kompaniyasi
logotipi bo’lib kelmoqda va
konsern imidjini yangilashga
yordam bermoqda.
Dengiz chig’anog’i
kompaniyaning mahsulot va
xizmatlari ramzini, dunyo
bo’yicha rivojlanish va
yo’nalishlar bo’yicha faoliyat
asosiga yo’naltirilgan
professionallik va qadr-
qimmatni aks
ettirmoqda.
100 yildan ortiq vaqt
davomida “Shell”
yoki “Chig’anoq” so’zi konsern
emblemasi bo’lib kelmoqda va
ochiq ranglar – qizil va sariq –
konsern brendi va shon-
shuhratini mashhur qilmoqda.
Bu ramzlar konsern
mahsulot va xizmatlarining
sifatini ko’rsatadi va butun
dunyoga konsern
professionalizmini taqdim etadi.
7. Ispaniyadagi Santyago de Kompostelaga ko’chib o’tganlaridan keyin Germa oilasi
gerb sifatida muqaddas Iakov chig’anog’ini qabul qildilar. Vaqt o’tishi natijasida
chig’anoq shakli grafik dizaynini o’zgartirib bordi. Dizayner Reymond Loui 1971-yilda
mavjud emblema ko’rinishini yaratdi va taqdim etdi.
Kompaniyaning “Shell” (inglizcha “chig’anoq”) deb nomlanishi. Samuelning Sharqqa
kerosin tashuvchi har bir tankeri har xil chig’anoqlar nomi bilan atalardi. “Taroqcha”
nomi balki Samuelning kerosinini Hindistonda import qilib oluvchi biznes-hamkori
janob Germaning oilaviy gerbidan olingandir. Janob Germa The Shell Transport and
Trading Company ning direktori bo’lib qolgan.
8. 100 yildan ortiq vaqt davomida
“Shell” konserni Rossiya iqtisodiyoti
bilan mustahkam bog’langan. Bu
hamkorlik ko’p davr sinovlaridan
o’tdi, XXI asrda Rossiya va “Shell”
hamkorligi strategiyasi ajoyib
natijalar berdi.
XIX asr oxirida Rossiya neft qazib
chiqarish bo’yicha asosiy jahon
markazlaridan biriga aylandi. Kavkaz
va Kaspiyortida suyuq neft topilishi
katta xorijlik neft sanoatchilarining
diqqatini Rossiyaga qaratdi.
Bu transport ko’rinishini ijobiy
baholab, u o’zining ilk “Myureks”
nomli tankerini qurdi, dunyodagi
eng katta flot – “Shell” tanker
flotiga asos soldi.
Neft sanoatchilaridan biri kichik
Markus Samuel XIX asr 90-yillar
boshlarida Batumga keldi va Rossiya
eksport qilgan neft tankerini ko’rib
hayratga tushdi.
Rossiyada
“Shell”
tarixi
9. Kelishuv natijasida “Shell” neft sanoati
mamlakatlarining 20 % i ustidan nazorat
o’rnatdi, Rossiyaning “Shell” neft qazib
chiqarishdagi ulushi 3 dan 1 qismni tashkil
etdi. Rossiyadagi “Shell” korxonasining 1917-
yilgi jami kapitali 100 mln. rubldan oshdi, neft
qazib olish 1,45 mln. tonnadan oshdi.
1917-yil oktabrda davlat
mulkiga aylantirilishi
natijasida “Shell”
Rossiyadagi barcha
kompaniyalaridan mahrum
bo’ldi. Faqat bitta konsern
Rossiya bilan aloqasini
yo’qotmadi va neft savdosi
bo’yicha shartnomalarini
davom ettirdi.
10. 1992-yilda esa bo’yoq materiallarini
ishlab chiqarish bo’yicha “Shell Neft”
kompaniyasini ro’yxatdan o’tkazdi.
Hozirgi vaqtda “Shell” Rossiya
iqtisodidagi eng katta xorijiy
investorlardan biri hisoblanadi.
1992-yilda esa bo’yoq materiallarini
ishlab chiqarish bo’yicha “Shell Neft”
kompaniyasini ro’yxatdan o’tkazdi.
Hozirgi vaqtda “Shell” Rossiya
iqtisodidagi eng katta xorijiy
investorlardan biri hisoblanadi.
II jahon urushi davrida “Shell” SSSR ga neft
mahsulotlarini yetkazib berishda faol
qatnashdi. Urushdan keyingi yillarda va 80-
yillarda “Shell” SSSRga neft va neft
mahsulotlarini sotdi, neft-kimyo mahsu-
lotlarini taqdim qildi. 1983-yilda “Shell”
Rossiyada vakillik tashkiloti ochdi.
11. Bugungi kunda “Shell”
kompaniyasi va konserni
Rossiyada turli biznes
sohalari bo’yicha faoliyat
yuritadi: neft va gaz bor-
yo’qligini tekshirish, qazib
olish va tashish, bo’yoq
materiallari marketingi,
kimyo va neft mahsulotlari
hamda motor va sanoat
moylari.
12. Boshqaruv uslubiBoshqaruv uslubi
“Shell” asosan ko’p
millatli korporatsiyadir,
uni jahon miqyosida
muvaffaqiyatli boshqa-
rish uchun geografik
regionlar, vazifalar,
mahsulot va xizmat-
larga asosan taqsimlan-
gan tuzilish kerak
bo’ladi.
“Shell” keng tarmoq va
juda murakkab tuzilishga
ega. U juda keng ko’lamli
tashkilot bo’lganligi sa-
babli matritsali tuzilishda
boshqariladi. Bu xodim-
lar bir vazifa asosida va
mahsulotni bir vaqtda
chiqarish bo’yicha guruh-
langanligini anglatadi.
13. “Shell” kompaniyasining tashkiliy iyerarxiyasi:
Direktorlar boshqarmasi
Hududiy boshqaruvchilar
Rais (mahalliy/hududiy)
Boshqaruvchi rahbarlar
Korxona boshliqlari
Mahalliy menejerlar
Hudud menejerlari
Imtiyozli / saylangan boshliqlar
Xizmat ko’rsatuvchi boshliqlar (neft, moy almashtirish, qulaylik
va boshqalar)
Oldingi qism menejerlari
14. Shell SWOT tahliliShell SWOT tahlili
Strengths – kuchli
tomonlari
1. Dunyo energiya olamida mashhur nom
2. Xolis mavjud bo’lgan 2-ulkan energiya kompaniyasi kuchli
brendi
3. Yuqori moliyaviy o’sish
4. So’nggi texnologiyalar
5. Ferrari bilan ham-brend
6. 90 dan ortiq mamlakatda 44,000 stansiyada ish olib boradi
Weaknesses – zaif
tomonlari
1. Qonuniy taqiqlar
2. Bahsli moy zaxiralarining ko’plab rasmiy hisobotlari
3. Ikki ma’noli umumiy yuzaki marketing aloqalari
4. Inson huquqlari va atrof-muhitning zavolga yuz tutishini
taqiqlash
Opportunities –
imkoniyatlar
1. Sotib olish orqali tashqi raqobatda g’alabaga erishish
2. Yoqilg’iga bo’lgan talabning o’sishi
Threats – xavflar
1.Hukumatning tartibga solishi
2.Yuqori darajali raqobat
3.Atrof-muhit muhofazasiga oid qonunlar
4.Iqtisodiy muvozanatsizlik
15. “Shell” kompaniyasi uchun Porterning 5 kuch tahlili
1. Yangi a’zolarning kirib kelishi xavfi
2. O’rinbosar tovarlar mavjudligi xavfi
3. Ishlab chiqaruvchilarning savdolashish kuchi
4. Xaridorlarning savdolashish kuchi
5. Raqobatchilar o’rtasida mavjud kurash
17. “Shell” jahonning 90 dan ortiq mamlakatlarida faoliyat yuritadi, uning
101 ming hamkori bor. “Shell” iqtisodiy, ekologik va ijtimoiy javobgarlik
prinsiplariga rioya qilish sharti bilan jahon miqyosida energiya
resurslariga bo’lgan o’sib borayotgan ehtiyojlarni qondirishda muhim rol
o’ynaydi.
“Shell” bo’yoq materiallari
“Shell Global Solutions” neft-kimyo mahsulotlari
18. “Shell” moy va plastik bo’yoqlarning maxsus tanlovini taklif
etadi. “Shell Lubricants” da kompaniya istalgan didga to’g’ri
keluvchi maxsus moy va bo’yoqlarni yaratish uchun ilg’or
texnologiyalardan foydalanadi. Keng assortimentdagi
mahsulotlar a’lo darajadagi himoyani ta’minlaydi, uzoq
muddatli xizmat ko’rsatish davriga ega va tizimning
unumdorligini kafolatlaydi.
19. Uzoq yillar davomida fermerlar va qishloq xo’jaligi
jihozlarini ishlab chiqaruvchilar bilan faoliyat
yuritgan “Shell” kompaniyasi keng bilimga ega
bo’ldi va sohalar ehtiyojlarini yaxshi tushunadi, bu
bilimlardan ilg’or texnologiyalar asosida yangi
mahsulotlar yaratishda foydalanadi.
Uzoq yillar davomida fermerlar va qishloq xo’jaligi
jihozlarini ishlab chiqaruvchilar bilan faoliyat
yuritgan “Shell” kompaniyasi keng bilimga ega
bo’ldi va sohalar ehtiyojlarini yaxshi tushunadi, bu
bilimlardan ilg’or texnologiyalar asosida yangi
mahsulotlar yaratishda foydalanadi.
20. Avtotexnikalarni sotish va ularga xizmat
ko’rsatishga ixtisoslashgan korxonani
boshqarish – muhim va mas’uliyatli ish.
“Shell” bu biznesning butun murakkabligini
va mahalliy bozor xususiyatlarini yaxshi
tushunadi. Bilim va tajribalaridan
foydalanib kompaniya dilerlik
operatsiyalarida va mijoz kompaniyaning
rivojlanishida ko’maklashishi mumkin.
Avtotexnikalarni sotish va ularga xizmat
ko’rsatishga ixtisoslashgan korxonani
boshqarish – muhim va mas’uliyatli ish.
“Shell” bu biznesning butun murakkabligini
va mahalliy bozor xususiyatlarini yaxshi
tushunadi. Bilim va tajribalaridan
foydalanib kompaniya dilerlik
operatsiyalarida va mijoz kompaniyaning
rivojlanishida ko’maklashishi mumkin.
21. “Aeroshell” har doim
porshenli va turbina-li
dvigatellar uchun moydan
tortib gid-ravlik suyuqlik va
konsistent moylar-gacha
mijozlarining talabiga to’liq
javob beradigan moylash
vositalarini taklif etadi.
“Aeroshell” har doim
porshenli va turbina-li
dvigatellar uchun moydan
tortib gid-ravlik suyuqlik va
konsistent moylar-gacha
mijozlarining talabiga to’liq
javob beradigan moylash
vositalarini taklif etadi.