2. Pangyayari bago ang pagsabog
ng Pearl Harbor
Mabilis ang pag angat
ng Japan sa ekonomiya
at sa militar, ito ay
ikinabahala ng Amerika
3. Unti-unti silang
kumuha ng mga lupain
sa Asya bilang
bagsakan nila ng mga
sobra nilang produkto
at tirahan ng sobrang
populasyon.
4. Inuna nila ang
Manchuria sunod ang
China at huli ang
French IndoChina at
East Indies o ang
kolonya ng Olandes sa
Indonesia.
5. Dahil dito mas nabahala
ang mga Amerikano sa
Japan at pinutol nito ang
lahat ng pagtutulungan
nito sa Japan. Ito ay
sinundan ng Britanya at
Olandes.
6. At sabay na binuo
ang USAFFE. Sa
pamamahala ni
Gen. Douglas
MacArthur.
8. Pinapunta ng Japan sa
Washington si Admiral
K.Nomura upang
magkaroon ng
“peacetalk” sa mga
Amerikano.
9. Ngunit habang sinasabi
ni Nomura ang
plataporma nya, sabay
na dumating ang
balitang pinasabog ng
mga Hapon ang Pearl
Harbor.
10. Noong December 8,
1941 nagkaroon ng joint
session ang kongresso ng
Amerika at sinimulan nila
ang giyera laban sa
Japan. Sumunod na
naghayag ang Britanya
ng Gyera sa Japan.
11. Sa araw ring iyon
binomba ang
Clark Airfield,
Davao, Baguio at
Aparri.
13. Pinaalis nya lahat ng mga
armas sa Maynila at inalis
rin nya ang Headquarters
nya sa Intramuros. Ngunit
hindi ito nirespeto ng mga
Hapon at binomba parin
nila ang Maynila.
14. Alam ni MacArthur na
hindi kakayanin ng mga
sundalo ang mga Hapon,
kaya napagdesisyonan
nyang ipunin ang mga
natitirang sundalo at sa
Bataan harapin ang mga
Hapon.
15. Sinabihan nya si Quezon
na kailangan nilang
magtungo sa Bataan.
Bago sila tumungo ng
Bataan nagkaroon muna
ng meeting ang gabinete
ni Quezon.
17. Gusto sanang sumama ni
Jose Laurel. Ngunit sabi ni
Osmena “Hindi, Laurel.
Kailangang may humarap
sa kanila.
Makipagtulungan ka sa
kanila.”
18. Tinanong ni Laurel kung
hanggang saan ang
pakikipag tulungan nya,
sinagot sya ni Osmena,
“Kahit ano pwede mong
gawin, ngunit wag kang
makikipag alyansa.”
20. Maganda ang unang mga
laban ng mga Pilipino sa
Bataan. Ngunit paglipas
ng mga araw mas
humihirap ang giyera
dahil sa kawalan ng tulong
mula sa Amerika.
21. Nagkamatayan ang mga
sundalo dahil sa kawalang
ng pagkain at gamot, wala
na rin silang mga bala at
baril. At ang rason sa
kawalan ng tulong ay
dahil sa “Europe-First
policy”.
22. Inutusan ni president
Roosevelt si Gen
MacArthur na umalis sa
Corregidor at pumuntang
Australia. Ang humalili sa
kanya ay si Gen. Jonathan
Wainwright.
23. Wala nang nagawa ang
Bataan kundi sumuko. Ang
mga sumuko ay pinalakad
mula bataan patungong San
Fernando, Pampanga at
yung mga hindi na kaya ay
binayoneta at binaril. Ito ay
tinawag na Death March.
24. Pagkasuko ng Bataan.
Sununod ng mga Hapon
ang Corregidor. Walang
tigil nila itong binomba
hanggang napilitang
sumuko si Gen
Wainwright.
27. Isang araw pagkatapos
makuha ng mga Hapon
ang Maynila nagpalabas
ng isang mensahe si
Heneral Masaharu
Homma sa mga Pilipino.
28. Sinabi nya “the purpose
of the Japanese
expeditions was to
emancipate you from the
oppresive domination of
the USA letting you
establish the Philippines
29. For the Filipinos as
member of Co-prosperity
Sphere in the Greater East
Asia and making you
enjoy your own prosperity
and culture.”
30. Sa unang buwan bumuo
ng Central Admenistrative
Organization ang mga
Hapon at si Jorge B.
Vargas ang naging
Chairman of the Executive
Comission.
33. Ang bawat Commission ay
may commissioner. At ang
bawat Commission ay
may Japanese adviser at
Japanese vice-adviser.
Tinatag rin ang Council of
state upang tulungan ang
CAO.
34. Samantala binuhay muli
ng mga Hapon ang
Edukasyon. Nagpatayo
muli sila ng mga paaralan
na pampubliko sa
elementarya, secondarya
at mga unibersidad.
35. Nakita nila na dapat
maturuan ang mga
Pilipino tungkol sa kultura
ng mga hapon para mas
mapalapit sila sa mga
Pilipino at mas ma-
execute nila ng mabuti
ang GEACPS.
36. Ngunit ito ay hindi naging
matagumpay sa
kadahilanang konti lang
ang nagenrol sa mga
eskwelahan.
38. Nakita ng mga Hapon
ng mahihirapan silang
kumbinsihin ang mga
Pilipino na sumunod
sa kanila.
39. Kaya sinabi ng leader ng
Japan na si Hideki
Trozyo(Trojo) na bibigyan
ng Japan ang Pilipinas ng
Kasarinlan kapalit ng
pagtutulungan nito.
40. Kaya nga noong October
14,1943 dineklara ang
kasarinlan ng Pilipinas at
nahalal si Jose P. Laurel
bilang leader ng
Republika. Ngunit lahat ng
ito ay walang
katotohanan.
43. Halos lahat ng mga
pangangailangan ay
nagmahal nawalan ng
suplay ng mga damit
sapagkat nasira ng mga
bomba ang mga taniman.
44. Pati ang pagkakaroon ng
damit ay naging mahirap
na rin dahil sa kawalan ng
mga tela at halos lahat ng
mga pagaari ay nasira
dahil nga sa pambobomba
ng mga Hapon.
45. Sa panahon ring iyon
nagkaroon ng “mickey
mouse money”. Ito ang
pera noon na napaka
baba ng presyo. Isang
bayong nito ay kanting
bigas lamang ang mabibili
mo.
46. Sinubukan itong agapan
ni Laurel sa pagbuo ng
BIBA o Bigasang Bayan at
NADISCO o National
Distribution Corporation.
47. Buhay ng mga Pilipino
Naging mahirap mabuhay
para sa mga Pilipino
sapagkat makakatakot
noong panahon na iyon.
48. Hindi nila alam kung
kailan may papasok na
mga Hapon sa bahay nila.
Marami ang kinulong at
tinorture. Marami rin ang
pinapatay dahil sa
pagtuligsa sa mga Hapon.
49. Marami sa mga
kababaihan ay naging
Comfort Women, wala
nang nagawa ang mga
kalalakihan dahil
ikakakamatay mo ang
paglaban sa mga Hapon.
50. Ngunit hindi lamang sa
mga Hapon natakot ang
mga Pilipino, pati sa mga
guerillang hindi na alam
ang pinaglalaban nila at
nawalan na ng katwiran
ang mga ginagawa.
53. Sa pagbagsak ng Bataan
at Corregidor, akala ng
lahat ay tapos na at wala
nang lalaban. Dagdag pa
ang pananakot ng mga
Hapon sa mga gustong
lumaban.
55. Mahalaga ang naging
papel ng mga guerilla sa
paglaban sa mga Hapon.
Tatlong mahalagang
gampanin ang
ginaganapan ng mga
guerilla.
56. Una sila ang umaambush
ng mga Hapong sundalo,
dahil dito nauunsyame
ang mga plano ng mga
Hapon.
57. Pangalawa sila ang
nagbibigay ng mga
impormasyon kay
MacArthur sa Australia.
Katulad ng dami ng mga
tauhan, mga plano, mga
galaw at marami pang
mahahalagang
impormasyon.
58. At huli sila ang pumapatay
sa mga espiya ng mga
Hapon; kahit na
mapaPilipino mang
inupahan lang ng mga
Hapon.
60. Unti unting nabawi ng
mga Amerikano ang mga
nakuhang lupa ng mga
Hapon. Gamit ang ibat-
ibang panalo nakuha nila
ang mga ibat-ibang
strategic na lugar na
pwede nilang gamitin.
61. Ang ibat iba rin nilang
panalo ay nagdulot ng
malaking pagkasira at
pagkawasak ng mga
kagamitang panlaban ng
mga Hapon na pumilay
sa mga Hapon.
62. Isa sa mga
pinakaimportanteng
laban sa katubigan ay ang
Battle of Leyte Gulf. Ito
ay nahahati sa tatlong
laban.
63. Ang unang labanan ay
naganap sa pagitan ng
Japanese Southern Force
at ang task force na
pinamumunuan ni
Admiral Olendorf.
64. Naging mabilis ang
pagkatalo ng Southern
Force dahil sila ay
sinorpresa ng mga
Amerikano. Pero nawalan
rin ng isang destroyer
ang mga Amerikano.
65. Ang sunod na laban ay
naganap sa may Samar.
Muntik nang matalo ang
mga Amerikano ngunit
habang nagpuputukan
ang dalawang panig
umatras ang mga Hapon.
66. Ang huling labanan ay
naganap sa Leyte Gulf. Ang
plano ng mga Hapon ay
ang pasunurin kay Admiral
Ozawa ang mga
Amerikanong nagbabantay
sa Leyte Gulf na
pinamumunuan ni Admiral
Halsely.
67. Habang kinakalaban ni
Halsely ang mga Hapon
nakatanggap sya ng balita
na sinisira na ng mga
Hapon ang pwersa ng
mga Amerikano sa Leyte
Gulf.
68. Nagpadala agad si Halsely
ng mga fast battle ships
at mga carrier upang
tumulong. Nakaabot sya
at natalo nila ang mga
Hapon. Dahil dito
nasecure nila ang Leyte
Gulf.
70. Pagkababa nila sa Leyte
sila ay kumilos patimog
papuntang Maynila.
Madali nilang natalo ang
mga pwersa ng mga
Hapon at pinalaya ang
mga POW.
71. Noong October 23, 1944
tinatag ang Pangalawang
Commonwealth na ang
naiupong presidente ay si
Sergio Osmena. At noong
July 4 prinoklama ni Gen
MacArthur na malaya na
ang Pilipinas sa mga
Hapon.
73. Noong tuluyang
napalayas ng mga
Amerikano ang mga
Hapon sa Pilipinas,
pinanukala ni Gen.
MacArthur na dalin sa
Japan ang giyera.
74. Binomba nila ang
Tokyo,Nagoya, Osaka at
Kure. Nagpalabas ng
Potsdam Proclamation
ang Allies para
hinihinging pasukuin ang
mga Hapon. Pero hindi
sumuko ang mga Hapon.
75. Pinasabog nila ang bomba
atomika sa Hiroshima
sunod sa Nagasaki.
Sumuko ang Japan, at ito
ang nagtakda ng
pagtatapos ng giyera.