2. De stuwende kracht van onze
weldoeners
Onze organisatie is als een vruchtbare akker: alles wat
geschonken/gezaaid werd, heeft zich vermenigvuldigd en
is vandaag bron van leven voor veel mannen, vrouwen
en kinderen.Wij staan ten dienste van de zieken in Burundi,
de D.R. Congo, India, Mauritanië en Uganda.
Wij hebben de gevoeligheid behouden van de missionaris die onmogelijk onverschillig
kan blijven voor de vele noodkreten en de onmenselijke ellende. We hebben
ons de nauwgezetheid van de professionele gezondheidswerkers en van de
specialisten in het duurzame ontwikkelingswerk eigen gemaakt. Dit heeft ons
een vooraanstaande positie opgeleverd in de wereld van de NGO’s.
Als Memisa een dergelijke expansie gekend heeft, dan is dat ongetwijfeld dankzij
onze stichters, dankzij de mensen die met ons een eind op weg gegaan zijn,
ons geholpen hebben en het nodige advies gegeven hebben. Wij zijn bovenal
dankbaar en erkentelijk tegenover al onze trouwe en edelmoedige weldoeners!
Hun mildheid verwondert ons nog dagelijks en alleen daardoor is het voor
ons mogelijk om aan veel immense noden te voldoen. Zij zijn de stuwende
kracht die ons aanmoedigt steeds verder te gaan in ons werk om de meest
hulpbehoevende mensen tegemoet te komen. Zonder al deze vrienden, zou
Memisa nooit bestaan!
Dr. Frank De Paepe
Algemeen Directeur Memisa
3. Waarom een brochure over
schenkingen en legaten?
Sinds haar ontstaan, heeft Memisa steeds
kunnen rekenen op de edelmoedigheid van
haar weldoeners. Zonder hun betekenisvolle
steun zou Memisa niet kunnen werken.
Verschillende van onze schenkers en
sympathisanten wensen ons werk ook op
een andere manier te steunen.
Memisa is een erkende VZW van algemeen nut en bijgevolg gerechtigd
schenkingen en legaten te ontvangen. Deze brochure biedt klare en duidelijke
antwoorden op veel gestelde vragen en wil hiermee een leidraad zijn bij de te
volgen procedure.
Elke betekenisvolle daad ten voordele van onze organisatie dient zeer goed
afgewogen te worden. Een belangrijke beslissing is steeds het resultaat van
een diepgaande reflectie. Daarom staan wij ook tot uw beschikking voor een
persoonlijk gesprek en zijn wij bereid om u bij te staan bij dit denkproces en bij
de te ondernemen (juridische) stappen. Uiteraard gebeurt dit in alle discretie.
3
4. Gezondheidszorg in het Zuiden
Memisa is een niet-gouvernementele organisatie (ngo) voor medische
ontwikkelingssamenwerking.Wij ijveren voor een degelijke basisgezondheidszorg
voor iedereen. Vanuit onze christelijke bewogenheid hebben wij bijzondere
aandacht voor de lijdende en hulpbehoevende medemens, zonder onderscheid
van ras, religie of politieke overtuiging. De geleidelijke overdracht van
verantwoordelijkheden om de lokale autonomie te stimuleren staat centraal.
Daarvoor werken wij samen met enthousiaste en betrouwbare partners.
Structurele programma’s over meerdere jaren
Soms zijn problemen zo omvangrijk dat zeslechts efficiënt kunnen worden aangepakt
via grote opbouwprogramma’s, gepland over meerdere jaren. Deze programma’s zijn
voor 80 % gesubsidieerd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking. Voor de
andere 20% doet Memisa beroep op gulle schenkers, zoals u.
Memisa geeft structurele steun aan 36
gezondheidszones in Congo en in Burundi
(+/- 5 miljoen mensen).
Gemiddelde steun per gezondheidszone per jaar:
• € 80.000 Bijdrage Belgische
ontwikkelingssamenwerking (80%)
• € 20.000 Bijdrage Memisa (20%)
4
5. In de D.R. Congo werkt Memisa vandaag stap voor stap aan de heropbouw
van de medische gezondheidszorg in 31 zones voor ongeveer 4 miljoen Congolezen.
Met eigen coördinatiebureaus in Kinshasa, Kikwit, Gemena en Bunia staat
Memisa dicht bij de plaatselijke bevolking en slaagt zij erin samen met de
lokale partners hulp aan te bieden daar waar nodig.
Concreet:
Drodro
Gemena
2
10
23
16
• Geneesmiddelen en medisch materiaal
• Niet-medisch materiaal (fietsen, motors, bureaumateriaal)
• Aanmoedigingspremies voor het onderbetaalde personeel
• Bijscholingen
Voor elke gezondheidszone is een detaillijst beschikbaar.
Bunia
Mosango
Kisantu
Budjala
Kikwit
Kinshasa
Burundi
Niger
1
3
4
5
6
7
148
9
171920
18
22
24
25
26
2728
29
32
33
3031
21
11
12
13
15
BANDUNDU
1 Yasa-Bonga
Evenaarsprovincie
17 Kungu
18 Banga-Bola
19 Budjala
20 Mbaya
21 Bokonzi
Oostprovincie
22 Jiba
23 Fataki
24 Drodro
25 Tchomia
26 Lita
27 Pawa
28 Boma Mangbetu
Bandundu
1 Yasa-Bonga
2 Ipamu
3 Kingandu
4 Mwela Lemba
5 Lusanga
6 Feshi
7 Wamba-Lwadi
8 Panzi
9 Djuma
10 Sia
11 Kimputu
12 Mosango
13 Pay Kongila
14 Kitenda
15 Kasongo-Lunda
16 Popokabaka
Demonstratiezone Regionaal kantoor van Memisa Nationaal kantoor van Memisa
Oost-Kasaï
29 Katako-Kombe
Bas-Congo
30 Gombe Matadi
31 Kisantu
DR CONGO
Vo
5
6. Memisa zet zich in om de moedersterfte drastisch te verminderen.
Elke dag sterven
800 mama’s aan de
gevolgen van hun
zwangerschap of
Een getuigenis van Ibangu
hoofd van de materniteit van Kasongo Lunda
"In onze materniteit bevallen gemiddeld
50 vrouwen per maand. Maar we worden
geconfronteerd met een zeer grote sterfte
tijdens en kort na de bevalling. Vroeger
moesten we afwachten en lijdzaam
toezien. Al jaren voert Memisa samen
met ons de strijd tegen moedersterfte.
Dankzij een regelmatige aanvoer van
medisch materiaal, maar ook extra
opleidingen en continu overleg, lijken we
aan de winnende hand.”
bevalling.
6
7. Microprojecten
Memisa steunt een 150-tal microprojecten per jaar in 20 landen. Deze kleine
investeringen, veelal onder de vorm van een lot geneesmiddelen, medisch
materiaal, transportmiddelen (motors en fietsen) en herstellingswerken, betekenen
een flinke duw in de rug voor de gezondheidscentra en kraamklinieken. Voor
deze heel concrete projecten krijgen wij geen subsidies. Ze zijn volledig gefinancierd
door onze weldoeners. De gemiddelde steun aan een project bedraagt € 5.000.
“Burkina Faso heeft al verschillende keren steun
gekregen van Memisa. Ik denk aan de uitrusting
voor een aantal gezondheidscentra en de bevoorrading
met medicijnen. Verschillende centra konden de
nodige herstellingswerken uitvoeren dankzij de
tussenkomst van Memisa. Neem bijvoorbeeld het
gezondheidscentrum in Léo. Kan je je voorstellen
dat daar zelfs geen water voorradig was?Een kraamafdeling
zonder water! Na de bevalling kon de
jonge moeder zichzelf en haar pasgeborene niet eens
wassen. De familie ging te voet water halen, meer dan
een kilometer verder. Dankzij Memisa’s steun hebben
we een waterput kunnen boren. Er is nu water in
overvloed voor het gezondheidscentrum én drinkbaar
water voor de hele bevolking in Léo!”
Een getuigenis van
mevrouw Aouba uit Burkina Faso
7
8. Noodhulp
Als mensen slachtoffer worden van uitzonderlijke gebeurtenissen zoals
epidemies, natuurrampen, oorlogen, etnisch geweld enz. dan moet er
dringend hulp geboden worden. Memisa biedt noodhulp en komt tussen
bij kortdurende interventies, al dan niet met de steun van institutionele
donoren. Het hoofdoel is het herstellen van de basiscondities om de
medische diensten weer optimaal te laten functioneren.
Luc Vansina en de equipe die de operatie
« Vredesboten (Bateaux Boboto) »coördineerden:
«Noodhulp bieden is veel meer dan het verdelen van geneesmiddelen. Misschien is
het zelfs in de eerste plaats onze opdracht om een volk, die zich in een schijnbare
uitzichtloze situatie bevindt, moed in te spreken zodat deze mensen opnieuw hun
krachten bundelen om samen aan de toekomst te bouwen. »
8
9. Wat is een legaat?
Een legaat is de bepaling in een testament, waarbij een bepaald bedrag of een
bepaald goed (vb een huis) aan een bepaalde persoon of organisatie wordt
nagelaten. Op die manier kunt u uw persoonlijke wensen over uw nalatenschap
laten vastleggen. Zo zullen uw bezittingen na uw dood een bestemming krijgen
die overeenkomt met uw persoonlijke voorkeur.
Er zijn twee soorten testamenten:
Het eigenhandig
geschreven testament.
Dit testament is door u met
de hand geschreven en van
datum en handtekening
voorzien. Op pagina 11
vindt u een eigenhandig
geschreven testament.
Het notarieel testament.
Dit testament wordt door
de notaris geschreven
volgens wat u hem dicteert.
U ondertekent dit testament
en het wordt bij de notaris
bewaard. Bij een authentiek
testament is elke betwisting
door de toekomstige
erfgenamen uitgesloten.
9
10. Ik heb directe erfgenamen:
kan ik ook nog een legaat
geven aan Memisa?
De wetgever heef geoordeeld dat het vrije beschikkingsrecht ten aanzien van
een aantal personen beperkt moest worden. We noemen deze beperking de
reserve of het voorbehouden deel. Het gaat om het gedeelte van de nalatenschap
dat dwingend aan een bepaalde naaste bloedverwant moet toekomen. Deze
erfgenaam noemen we ook de reservataire erfgenaam.
Reservataire efgenamen kunnen dus niet onterfd worden.
Het Belgische erfrecht kent drie soorten reservataire erfgenamen:
a) de kinderen;
b) de ouders (bij gebrek aan kinderen);
c) de langstlevende echtgenoot/echtgenote.
Wat na de toekenning van dit voorbehouden deel overblijft, is het beschikbare
deel. Daarover kan de schenker/erflater naar goeddunken beschikken bij
schenking of bij testament.
10
11. Hoe wordt een eigenhandig
geschreven testament opgesteld?
Om geldig te zijn dient het eigenhandig geschreven testament volledig eigenhandig
door u geschreven te zijn. Geen enkel gedeelte mag in dactylografie zijn.
Het testament wordt van datum en handtekening voorzien.
Voorbeeld 1 van een eigenhandig geschreven testament:
U heeft reservataire erfgenamen en u wenst uw bezittingen aan Memisa na te
laten.
U kunt in uw testament bepalen dat het beschikbare gedeelte (wat overblijft na
de toekenning van het voorbehouden deel voor de reservataire erfgenamen, dat
bij wet bepaald is) voor Memisa is.
In handschrift:
Dit is mijn testament en ik herroep hierbij al mijn
vroegergemaaktewilsbeschikkingen.Ik,ondergetekende
(naam), (voornaam), geboren te (plaats), op (datum),
en wonende te (adres), verklaar het grootst beschikbare
gedeelte van mijn nalatenschap na te laten aan
Memisa vzw, met als maatschappelijke zetel Leopold
II-laan 195, 1080 Brussel.
Eigenhandig geschreven op (datum) te (plaats)
Handtekening
11
12. Voorbeeld 2 van een eigenhandig geschreven testament:
U heeft geen reservataire erfgenamen en u wenst uw bezittingen aan Memisa
na te laten.
Indien u geen enkele erfgenaam heeft, kunt u Memisa als algemeen erfgenaam
aanwijzen voor een welbepaalde geldsom of voor het geheel of een gedeelte
van uw bezittingen.
In handschrift:
Dit is mijn testament en ik herroep hierbij
al mijn vroeger gemaakte wilsbeschikkingen.
Ik, ondergetekende (naam), (voornaam), geboren
te (plaats), op (datum), en wonende te (adres)
Verklaar Memisa, met als maatschappelijke
zetel Leopold I I- laan 195, 1080 Brussel, als
algemeen legataris aan te wijzen.
Eigenhandig geschreven op (datum) te (plaats)
Handtekening
12
13. Vaak gestelde vragen
Waarom de voorkeur geven aan een authentiek testament?
U dicteert het testament aan een notaris in bijzijn van twee getuigen. Vervolgens
wordt het testament geregistreerd. Er zijn meerdere voordelen aan deze formule:
uw testament kan niet verloren geraken en noch de vorm, noch de inhoud is
betwistbaar.
Hoeveel bedragen de successierechten?
Als humanitaire organisatie zijn de successierechten door Memisa te betalen
beperkt tot 7 % in Wallonië, 8,5 % in Vlaanderen en 12,5 % in het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, afhankelijk van het domicilie van de erflater.
Wat kunt u legateren?
Alle goederen komen in aanmerking voor een legaat: een geldsom,
bankrekeningen, meubelen, juwelen, kunstwerken, huizen. Memisa is bevoegd
om legaten met onroerende goederen te aanvaarden. Deze onroerende goederen
zullen over het algemeen verkocht worden. De opbrengst hiervan komt de
activiteiten van de organisatie ten goede.
Kunt u uw testament nog wijzigen?
Ja. Op elk moment. Enkel het laatst opgestelde testament is geldig.
Van zodra ik uw organisatie als erfgenaam in een legaat heb aangeduid, kan ik dan
nog over mijn erfgoed beschikken?
Zeker. U blijft eigenaar van uw goederen en u bent vrij hierover te beschikken. Een
legaat krijgt pas uitwerking na de dood van de erflater.
Is het noodzakelijk om mijn testament bij een notaris neer te leggen?
Neen, het is niet noodzakelijk, maar het kan wel nuttig zijn.
Enerzijds kan uw notaris er op toezien dat uw testament wordt
uitgevoerd zoals u bepaald heeft en de erfgenamen ten goede
komt die u aanduidde. Anderzijds wordt zo uw testament op
een veilige plaats bewaard. U kunt aan uw notaris ook vragen
om uw testament te laten registeren in het centrale bestand
van de laatste wilsbeschikkingen. Dit biedt de zekerheid dat uw
laatste testament steeds teruggevonden wordt wat ook de plaats
van de opening van de erfopvolging is.
Meer of andere vragen?
U kunt ons rechtstreeks bereiken:
Hilde Groenweghe
Per telefoon: 02/454.15.49
Via mail: communicatie@memisa.be
Per brief: Memisa, Kerkstraat 63, 1701 Itterbeek
14. Duo-legaat, een nieuwe
interessante formule
Wanneer is een duo-legaat interessant?
Met een duo-legaat, kunt u een deel van uw
vermogen aan Memisa nalaten en tegelijkertijd
uw erfgenamen bevoordelen. Deze formule is
vooral interessant indien u geen rechtstreekse
erfgenamen heeft.
Het duo-legaat is gebaseerd op artikel 64,
alinea 2 van het Wetboek van Successierechten
dat stelt dat men in een testament kan bepalen
dat persoon X een legaat ontvangt dat vrijgesteld
is van successierechten op voorwaarde dat
de organisatie (hier dus Memisa) de last tot
betaling van de successierechten overneemt
van persoon X.
Het voordeel van het duo-legaat ligt in het feit dat Memisa als VZW minder
successierechten (7 % in Wallonië, 8,5 % in Vlaanderen en 12,5 % in het Brussels
Hoofdstedelijk gewest) dient te betalen dan personen die onrechtstreekse erfgenamen
zijn. Van hen kan dit oplopen tot 65 % voor het Vlaams gewest en 80% voor
hetBrussels en het Waals. gewest, afhankelijk van de graad van verwantschap.
Om ervoor te zorgen dat geen enkele partij benadeeld
wordt, contracteert u best uw notaris om uw
duolegaat op maat op te stellen, rekening houdend
met de complexe Belgische wetgeving. Deze zal uw
duo-legaat ook enkel erkennen indien het een
substantiel voordeel oplevert aan de begunstigde
vereniging (hier dus Memisa).
15. Brussel Wallonïe Vlaanderen
12,5% 7% 8,5% Successierechten
voor Memisa
Voorbeeld 1 : gewoon legaat
U legateert aan uw nicht een som van € 100.000
uw nicht Memisa Overheid
Bedrag van het legaat € 100.000
Successierechten - € 55.000 € 55.000
Eindresultaat € 45.000 € 0 € 55.000
Uw nicht ontvangt uiteindelijk € 45.000 euro
Voorbeeld 2 : duo-legaat
U laat € 50.000 na aan uw nicht en € 50.000 aan Memisa. U geeft aan Memisa
het mandaat om de successierechten te betalen, ook op het deel dat u nalaat
aan uw nicht.
uw nicht Memisa Overheid
Bedrag van het legaat
Te betalen successierechten
op € 50.000 aan 55%
op € 40.000 aan 8,5%
Eindresultaat
€ 50.000
- € 27.500
- € 4.250
€ 18.250
In dit scenario erft uw nicht uiteindelijk een hoger bedrag (€ 50.000) en steunt u tegelijkertijd
de projecten van Memisa met € 18.250
“Opgepast! U moet er steeds aan denken dat de successierechten
die Memisa moet betalen voor het deel van de erfgenamen
in het kader van een duo-legaat aan het volle tarief is en
niet het verminderen tarief, zodat u erin moet voorzien dat
wat er na betaling van de successierechten voor beide
partijen overblijft voldoende moet zijn voor Memisa, die u
bij dit legaat wilt bevoordelen. Om gunstig te zijn voor
Memisa moet het legaat dat haar toekomt liefst minstens
even groot zijn dan dat van de nicht!”
€ 27.500
€ 4.250
€ 31.750
€ 50.000
€ 50.000
Raoul De Puydt, advocaat:
16. Schenkingen
Wat is het verschil tussen een schenking en een legaat?
Een legaat is een gift per testament die van kracht wordt na het overlijden van de
erflater.
Een schenking is een handeling waarbij de schenker, terwijl hij nog in leven is,een
roerend of onroerend goed schenkt aan een begunstigde (een persoon of een
organisatie).
De schenking van hand tot hand.
Dit is een directe overdracht van
een bepaald goed van de schenker
aan de begunstigde. Een schenking
van hand tot hand moet niet voor
de notaris gebeuren en is bijgevolg
kosteloos. Dit is mogelijk als het gaat
om geld, meubels, juwelen enz. Voor
deze schenkingen worden er geen
belastingen betaald.
Onroerende goederen komen niet in
aanmerking voor een schenking van hand
tot hand en moeten steeds door middel
van een schenking bij notariële akte
gebeuren.
De schenking bij notariële akte.
De schenking van onroerende goederen
moet steeds bij notariële akte
geschieden. De schenkingsrechten die
Memisa betaalt, zijn dezelfde als de
successierechten.
17. Contact en persoonlijk advies
Denkt u erover Memisa in uw testament op te nemen? Heef u nog bijkomende
vragen? Neem dan vrijblijvend contact op met ons. Wij helpen u dan graag verder.
U kunt ons rechtstreeks bereiken:
Hilde Groenweghe
Per telefoon: 02/454.15.49
Via mail: communicatie@memisa.be
Per brief Memisa, Kerkstraat 63, 1701 Itterbeek
18. Memisa is lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving
(VEF), een organisatie die aan de Belgische bevolking waarborgen
wil bieden met betrekking tot de morele kwaliteit van de
Fondsenwerving en tot doorzichtigheid van de rekeningen. Op basis
van de informatie die Memisa aan VEF bezorgde, kwam deze tot de
conclusie dat Memisa in 2013 haar infrormatieplicht positief had
ingevuld en de verschillende wetten, standaarden en codes had
nageleefd. Informatie over onze inkomsten en bestedingen is
eveneens terug te vinden via de website www.ngo-openboek.be.
