2. A
Arcydramat romantyczny – dzieło szczególne
w literaturze polskiej
Autobiograficzny charakter Dziadów: Mickiewicz był
członkiem filomatów i filaretów
3. B
Bajka Antoniego Goreckiego opowiedziana przez
Żegotę – mówi o sensie męczeństwa młodzieży polskiej:
car to szatan, który chce pokrzyżować plany Boga; ziarno to
polska młodzież
4. C
Cichowski – historię cierpienia Cichowskiego opowiada
Adolf w scenie Salonu warszawskiego
Inne przykłady cierpienia i męczeństwa młodzieży: uwiezieni
filomaci i filareci, Wasilewski, Janczewski, Jan Rollison
5. D
Dedykacja – Mickiewicz zadedykował utwór filaretom
skazanym na zesłanie za działalność narodowowyzwoleńczą
7. F
Filomaci i filareci jako ofiary systemu carskiego
Frenezja romantyczna – wprowadzanie do utworu
motywów okropności, zbrodni, szaleństwa, scen
makabrycznych, uleganie namiętnościom ( Konrad)
8. G
Gustaw – romantyczny kochanek z IV części Dziadów,
który z kochanka romantycznego ( bohater werteryczny)
przemienia się w bojownika o wolność
9. H
Heroizm młodzieży wileńskiej
Hierofania – objawienie świętości; świętość ingeruje w
despotyczne profanum – aniołowie, symbole męczeństwa,
bajka Goreckiego
11. J
Janczewski – bohater opowiadania Sobolewskiego
w scenie 1., który w śledztwie dowiódł swojej odwagi
12. K
Ksiądz Piotr - bernardyn, pokorny sługa Boga, który
doznaje łaski zobaczenia przyszłych losów Polski
(mesjanizm narodowy)
13. L
Lawa, czyli opowieść o „Dziadach” - film Tadeusza
Konwickiego
Nasz naród jak lawa, Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa,
Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi;
Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi.
Słowa wypowiedziane przez Wysockiego w scenie VII
14. M
Mesjanizm narodowy - scena V, Widzenie Księdza
Piotra
Polska Chrystusem narodów – dzieje Polski analogią do
cierpienia Chrystusa
15. N
Nowosilcow Mikołaj, senator odpowiedzialny za proces
młodzieży wileńskiej; przedstawiony jako karierowicz żądny
zaszczytów - scena VI Sen Senatora
17. P
Prometeizm – bunt przeciw wyrokom boskim w imię
dobra ogółu, poświęcenie jednostki dla dobra innych
Konrad jako nowy Prometeusz, który buntuje się przeciw
Bogu w imię wolności swojej ojczyzny
18. R
Rollisonowa – niewidoma wdowa błagająca Senatora
o łaskę dla swego syna; symbol cierpienia wszystkich
matek cierpiących z powodu prześladowania ich dzieci
przez władze carskie
19. S
Salon warszawski – scena VII dramatu obrazuje podział
społeczeństwa polskiego na lojalistów i patriotów –
towarzystwo stolikowe i towarzystwo przy drzwiach
Sen Senatora – scena VI dramatu demaskująca
Nowosilcowa
20. T
Tragizm bohatera – Konrad to postać tragiczna –
wybitna jednostka pragnąca wolności narodu, ale kierująca
się pychą
21. U
Ustęp, czyli cykl wierszy epickich wydanych wraz z III
częścią Dziadów:
Droga do Rosji
Przedmieścia stolicy
Petersburg
Pomnik Piotra Wielkiego
Przegląd wojska
Oleszkiewicz
Do przyjaciół Moskali
22. W
Wizje – sceny wizyjne w Dziadach: Mała i Wielka
Improwizacja, widzenie Ewy, widzenie Księdza Piotra, scena
egzorcyzmów, sen Senatora
23. Z
Zemsta – pieśń zemsty śpiewana przez Konrada w 1.
scenie dramatu