SlideShare a Scribd company logo
1 of 21
Ìýäýýëëèéí ñèñòåì, àëãîðèòìèéí ¿íäýñ   Ëåêö ¹06
Àãóóëãà ,[object Object],[object Object]
Àëãîðèòìûí õýë  Àëãîðèòì çîõèîæ áè÷èõýä çîðèóëñàí õýëèéã àëãîðèòì õýë ãýõ áºãººä àëãîðèòì çîõèîæ áè÷èõýä èë¿¿ òîõèðîìæòîé áàéäàã.
Алгоритмын хэлийг ашиглах нь блок схемийг ашиглахаас илүү хялбар, тохиромжтой   юм. Програмчлалын ямар нэг хэлийг алгоритмын хэлээр сонгож болохгүй.  Ó÷ ир нь:
1.Àëãîðèòì çîõèîæ ñóðãàõ ãýæ áàéãàà ñóðãàëòûí ¿åä àëãîðèòìûí ¿éëäë¿¿ä, òýäãýýðèéã àøèãëàõ, àëãîðèòì çîõèîõîä õýðýãëýãääýã àðãà òåõíèê, çàðèì ñòàíäàðò àëãîðèòìûã ñóäëàõàä ãîë àíõààðëûã ÷èãë¿¿ëýõ ¸ñòîé. Èéìä àëãîðèòìûí õýë íü õýðýãëýõýä õÿëáàð, ýíãèéí áàéõ øààðäëàãàòàé.
2.Åð íü çîõèîñîí àëãîðèòìûã ïðîãðàì÷ëàëûí ÿìàð íýã õýë ð¿¿ õºðâ¿¿ëæ áè÷èõ áîëîìæòîé òèéì åðºíõèé õýëáýðòýé áàéõààð àëãîðèòìûã ä¿ðñýëäýã áàéõ õýðýãòýé.
[object Object]
1 . Ìýäýýëýë îðóóëàõ ¿éëäýë Îðóóë(õóâüñàã÷_1,õóâüñàã÷_2,….,õóâüñàã÷_n); ãýæ áè÷íý. Ýíä îðóóë ãýäýã íü êîìüïþòåðèéí ãàðààñ ìýäýýëýë îðóóë¿àõ ¿éïäëèéã áèåë¿¿ëäýã ôóíêöèéí íýð, õàðèí õóâüñàã÷ ãýäýã íü  õóâüñàã÷èéí íýð áàéíà. Æ:îðóóë(n);îðóóë(r); ã.ì .
1.Óòãà îëãîõ ¿éëäýë õóâüñàã÷:=èëýðõèéëýë õýëáýðòýé áè÷íý.Èéìä èëýðõèéëýë áèäíèé ºìíº ¿çñýí ä¿ðìýýð áè÷ýí èëýðõèéëýë áàéõ áºãººä ò¿¿íèé óòãûã áîäîæ, ãàðñàí óòãûã çààñàí õóâüñàã÷èéí óòãà áîëãîí ñàíàõ îéä õàäãàëíà. Æ: x:=0;x:=y; t:=-t; ã.ì.
3.Ìýäýýëýë ãàðãàõ ¿éëäýë ãàðãà(õóâüñàã÷_1,õóâüñàã÷_2,õóâüñàã÷_n);õýëáýðòýé áè÷íý.Ýíä ãàðãà ãýäýã íü äèñïëåéí äýëãýö äýýð ìýäýýëýë ãàðãàõ ¿éëäëèéã áèåë¿¿ëäýã ôóíêöèéí íýð, õàðèí õóâüñàã÷óóä õóâüñàã÷èéí íýð áàéíà.Æ:ãàðãà(L,S,V) ãàðãà(“òýãøèòãýë øèéäã¿é”)
4. Àëãîðèòìûí ýõëýë, òºãñãºëèéã òýìäýãëýæ çààõûí òóëä àëã(àëãîðèòì ãýñýí ¿ãèéã òîâ÷èëñîí ¿ã) áà òºãñ ãýñýí õî¸ð ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã õýðýãëýíý.Òýãýõäýý àëãîðèòìóóäûã ººð õîîðîíä íü ÿëãàõûí òóëä àëãîðèòì á¿ðä íýð ºãíº.
Æ:àëã êâàäðàò_òýãøèòãýë ã.ì. 5 .¯ й ëäýë   á¿ðèéí   òºãñãºëä öýã òàñëàë (;) áè÷íý.Ýíý ºã¿¿ëáýðèéí òºãñãºëä öýã òàâüäàãòàé èæèë áîëîâ÷ ¿íýíäýý ¿éëäë¿¿äèéã ººð õîîðîíä òóñãààðëàõ ¿¿ðýãòýé þì. Æ: õ:=0;x:=y; I:=I+1; t:=-t ãýõ ìýò.
6 .Çàðèìäàà õýä õýäýí ¿éëäëèéã á¿ëýãëýí íýã ¿éëäýë ìýò ¿çýæ íýã ¿éëäýëä áè÷èõ ¸ñòîé áàéðàíä óã á¿ëãèéã áè÷èõ øààðäëàãà ãàðäàã.Èíãýæ á¿ëýãëýæ áàéãàà ¿éëäë¿¿äèéã { } õààëòàí äîòîð áè÷èæ (ìàòåìàòèêò á¿ëýãëýñýí ãèø¿¿äèéã õààëòàí äîòîð áè÷äýãòýé òºñòýé)  íèéëìýë ¿éëäýë  ãýæ íýðëýíý.  Æ: {L:=pi·r; S:=l·r} ã.ì.
7. Алгоритмын үйлдлүүдийн биелэх дарааллыг тэмдэглэх шаардлагагүй ба үйлдлүүд нь бичигдсэн дарааллаараа биелэгдэнэ. Харин үйлдлүүдийн биелэх дарааллыг өөрчлөх тусгай үйлдэл байдаг гэж тооцно.Тэгэхдээ алгоритмын тодорхой нэг алхамд шилжиж улмаар тэр үйлдлээс бодолтыг үргэлжлүүлэх боломжийг хангадаг нөхцөлт биш удирдлага дамжуулах буюу шилжих үйлдлийг хэрэглэхийн тулд шилжиж очих тэр үйлдлийг тэмдэглээд “ийм тэмдэгтэй үйлдэлд шилж” гэсэн утгатай:
тэмдэг рүү _ шилж Гэсэн команд үйлдлийг бичнэ. Алгоритмын үйлдлийг тэмдэглэх тэмдэгийг уг үйлдлийнхээ өмнө “ : ” тэмдэгээр тусгаарлаж дурын тооны үсэг, цифрээр бичнэ.Иймд шилжих үйлдлийг хэрэглэх тохиолдолд доорх хэлбэртэй хоёр үйлдэл заавал байна .
Тэмдэг : үйлдэл ; : : Тэмдэг рүү _ шилж  ; Æ:   a : оруул (n) ; : a  руу _ шилж  ;
8. Нөхцөл шалгах үйлдлийн тусламжтай үүсгэх нийлмэл үйлдлүүд: À. Салаалах үйлдэл: Нөхцөл Үйлдэл _2 Үйлдэл _1
Энэ үйлдлийг алгоритмын хэлэнд бичвэл: Хэрэв  íºõöºë бол үйлдэл _1 Эсвэл үйлдэл _2 õýëáýðòýé áè÷íý. Æ:õ эрэв  x>0 á ол  y:=x ý свэл  y:=-x õ эрэв  x>y á ол  z:=x-y ý свэл  z:=y-x+1
Á. Салаалах үйлдлийн хялбар  тохиолдол буюу нөхцөл биелэхгүй тохиолдолд үйлдэл хийгдэхгүй шууд дараачийн үйлдэлд шилжих үйлдлийг: Нөхцөл Үйлдэл _1
áóþó øàëãàõ íºõöºë áèåëýõã¿é òîõèîëäîëä ¿éëäýë õèéãäýõã¿é øóóä äàðàà÷èéí ¿éëäýëä øèëøèõ ¿éëäëèéã    õýðýâ  íºõöºë   áîë  ¿éëäýë_1 ãýæ áè÷íý. Ìºí ¿éëäýë íèéëìýë áàéõ ¿åä   õýðýâ   íºõöºë    áîë  {¿éëäýë_1-1   ¿éëäýë_1-2
... ¿éëäýë_1-n }; õýëáýðòýé áîëíî. Æ y:=x   õýðýâ x<0   áîë y:=-x;

More Related Content

Viewers also liked

Prestation_ClydeShen
Prestation_ClydeShenPrestation_ClydeShen
Prestation_ClydeShenClyde Shen
 
4th annual india leadership awards 2014
4th annual india leadership awards 2014 4th annual india leadership awards 2014
4th annual india leadership awards 2014 Indian Affairs
 
4th annual india leadership conclave
4th annual india leadership conclave4th annual india leadership conclave
4th annual india leadership conclaveIndian Affairs
 

Viewers also liked (6)

Prestation_ClydeShen
Prestation_ClydeShenPrestation_ClydeShen
Prestation_ClydeShen
 
4th annual india leadership awards 2014
4th annual india leadership awards 2014 4th annual india leadership awards 2014
4th annual india leadership awards 2014
 
Lecture8
Lecture8Lecture8
Lecture8
 
Ded Algorithm1
Ded Algorithm1Ded Algorithm1
Ded Algorithm1
 
4th annual india leadership conclave
4th annual india leadership conclave4th annual india leadership conclave
4th annual india leadership conclave
 
Chap12alg
Chap12algChap12alg
Chap12alg
 

Similar to Lecture6

Латинаас крилл рүү хөрвүүлэгч
Латинаас крилл рүү хөрвүүлэгчЛатинаас крилл рүү хөрвүүлэгч
Латинаас крилл рүү хөрвүүлэгчAltangerel Bilguun
 
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарLecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарGantur Togtokh
 
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанарLecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанарGantur Togtokh
 
Лекц 10
Лекц 10Лекц 10
Лекц 10Muuluu
 
Baiguullaga.systemt unel.
Baiguullaga.systemt unel.Baiguullaga.systemt unel.
Baiguullaga.systemt unel.altaamecs
 
Its150 l1
Its150 l1Its150 l1
Its150 l1oz
 
Its150 l1
Its150 l1Its150 l1
Its150 l1oz
 
Geometr 7uzuuleh hicheel
Geometr 7uzuuleh hicheelGeometr 7uzuuleh hicheel
Geometr 7uzuuleh hicheelnyamgerel_44
 
цахилгаан
цахилгаан цахилгаан
цахилгаан Anji25
 
Mehanik hodolgoon negj hicheel 8 p angi
Mehanik hodolgoon  negj hicheel 8 p angiMehanik hodolgoon  negj hicheel 8 p angi
Mehanik hodolgoon negj hicheel 8 p angibayja
 

Similar to Lecture6 (20)

Alg bodlogo
Alg bodlogoAlg bodlogo
Alg bodlogo
 
Латинаас крилл рүү хөрвүүлэгч
Латинаас крилл рүү хөрвүүлэгчЛатинаас крилл рүү хөрвүүлэгч
Латинаас крилл рүү хөрвүүлэгч
 
Lecture 11
Lecture 11Lecture 11
Lecture 11
 
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарLecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
 
Sanhuugiin tailangiin shinjilgee
Sanhuugiin tailangiin shinjilgeeSanhuugiin tailangiin shinjilgee
Sanhuugiin tailangiin shinjilgee
 
Sw203 Lecture3 Advanced Java Program
Sw203 Lecture3 Advanced Java ProgramSw203 Lecture3 Advanced Java Program
Sw203 Lecture3 Advanced Java Program
 
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанарLecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
 
Лекц 10
Лекц 10Лекц 10
Лекц 10
 
Damjuulagch
DamjuulagchDamjuulagch
Damjuulagch
 
Baiguullaga.systemt unel.
Baiguullaga.systemt unel.Baiguullaga.systemt unel.
Baiguullaga.systemt unel.
 
Its150 l1
Its150 l1Its150 l1
Its150 l1
 
Its150 l1
Its150 l1Its150 l1
Its150 l1
 
Lecture 14
Lecture 14Lecture 14
Lecture 14
 
Geometr 7uzuuleh hicheel
Geometr 7uzuuleh hicheelGeometr 7uzuuleh hicheel
Geometr 7uzuuleh hicheel
 
цахилгаан
цахилгаан цахилгаан
цахилгаан
 
Java lecture3
Java lecture3Java lecture3
Java lecture3
 
Computer software
Computer softwareComputer software
Computer software
 
Internet
Internet Internet
Internet
 
Internet
Internet Internet
Internet
 
Mehanik hodolgoon negj hicheel 8 p angi
Mehanik hodolgoon  negj hicheel 8 p angiMehanik hodolgoon  negj hicheel 8 p angi
Mehanik hodolgoon negj hicheel 8 p angi
 

More from Munkhchimeg (20)

Protsesor
ProtsesorProtsesor
Protsesor
 
Lecture916
Lecture916Lecture916
Lecture916
 
Lecture915
Lecture915Lecture915
Lecture915
 
Lecture914
Lecture914Lecture914
Lecture914
 
Lecture913
Lecture913Lecture913
Lecture913
 
Lecture911
Lecture911Lecture911
Lecture911
 
Lecture912
Lecture912Lecture912
Lecture912
 
Lecture910
Lecture910Lecture910
Lecture910
 
Lecture5
Lecture5Lecture5
Lecture5
 
Lecture9
Lecture9Lecture9
Lecture9
 
Lecture8
Lecture8Lecture8
Lecture8
 
Lecture7
Lecture7Lecture7
Lecture7
 
Lecture4
Lecture4Lecture4
Lecture4
 
Lecture3
Lecture3Lecture3
Lecture3
 
Ded Algorithm
Ded AlgorithmDed Algorithm
Ded Algorithm
 
Tobch Lecture
Tobch LectureTobch Lecture
Tobch Lecture
 
Lecture914
Lecture914Lecture914
Lecture914
 
Tobch Lecture
Tobch LectureTobch Lecture
Tobch Lecture
 
Pm104 Standard
Pm104 StandardPm104 Standard
Pm104 Standard
 
Protsesor
ProtsesorProtsesor
Protsesor
 

Lecture6

  • 2.
  • 3. Àëãîðèòìûí õýë Àëãîðèòì çîõèîæ áè÷èõýä çîðèóëñàí õýëèéã àëãîðèòì õýë ãýõ áºãººä àëãîðèòì çîõèîæ áè÷èõýä èë¿¿ òîõèðîìæòîé áàéäàã.
  • 4. Алгоритмын хэлийг ашиглах нь блок схемийг ашиглахаас илүү хялбар, тохиромжтой юм. Програмчлалын ямар нэг хэлийг алгоритмын хэлээр сонгож болохгүй. Ó÷ ир нь:
  • 5. 1.Àëãîðèòì çîõèîæ ñóðãàõ ãýæ áàéãàà ñóðãàëòûí ¿åä àëãîðèòìûí ¿éëäë¿¿ä, òýäãýýðèéã àøèãëàõ, àëãîðèòì çîõèîõîä õýðýãëýãääýã àðãà òåõíèê, çàðèì ñòàíäàðò àëãîðèòìûã ñóäëàõàä ãîë àíõààðëûã ÷èãë¿¿ëýõ ¸ñòîé. Èéìä àëãîðèòìûí õýë íü õýðýãëýõýä õÿëáàð, ýíãèéí áàéõ øààðäëàãàòàé.
  • 6. 2.Åð íü çîõèîñîí àëãîðèòìûã ïðîãðàì÷ëàëûí ÿìàð íýã õýë ð¿¿ õºðâ¿¿ëæ áè÷èõ áîëîìæòîé òèéì åðºíõèé õýëáýðòýé áàéõààð àëãîðèòìûã ä¿ðñýëäýã áàéõ õýðýãòýé.
  • 7.
  • 8. 1 . Ìýäýýëýë îðóóëàõ ¿éëäýë Îðóóë(õóâüñàã÷_1,õóâüñàã÷_2,….,õóâüñàã÷_n); ãýæ áè÷íý. Ýíä îðóóë ãýäýã íü êîìüïþòåðèéí ãàðààñ ìýäýýëýë îðóóë¿àõ ¿éïäëèéã áèåë¿¿ëäýã ôóíêöèéí íýð, õàðèí õóâüñàã÷ ãýäýã íü õóâüñàã÷èéí íýð áàéíà. Æ:îðóóë(n);îðóóë(r); ã.ì .
  • 9. 1.Óòãà îëãîõ ¿éëäýë õóâüñàã÷:=èëýðõèéëýë õýëáýðòýé áè÷íý.Èéìä èëýðõèéëýë áèäíèé ºìíº ¿çñýí ä¿ðìýýð áè÷ýí èëýðõèéëýë áàéõ áºãººä ò¿¿íèé óòãûã áîäîæ, ãàðñàí óòãûã çààñàí õóâüñàã÷èéí óòãà áîëãîí ñàíàõ îéä õàäãàëíà. Æ: x:=0;x:=y; t:=-t; ã.ì.
  • 10. 3.Ìýäýýëýë ãàðãàõ ¿éëäýë ãàðãà(õóâüñàã÷_1,õóâüñàã÷_2,õóâüñàã÷_n);õýëáýðòýé áè÷íý.Ýíä ãàðãà ãýäýã íü äèñïëåéí äýëãýö äýýð ìýäýýëýë ãàðãàõ ¿éëäëèéã áèåë¿¿ëäýã ôóíêöèéí íýð, õàðèí õóâüñàã÷óóä õóâüñàã÷èéí íýð áàéíà.Æ:ãàðãà(L,S,V) ãàðãà(“òýãøèòãýë øèéäã¿é”)
  • 11. 4. Àëãîðèòìûí ýõëýë, òºãñãºëèéã òýìäýãëýæ çààõûí òóëä àëã(àëãîðèòì ãýñýí ¿ãèéã òîâ÷èëñîí ¿ã) áà òºãñ ãýñýí õî¸ð ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã õýðýãëýíý.Òýãýõäýý àëãîðèòìóóäûã ººð õîîðîíä íü ÿëãàõûí òóëä àëãîðèòì á¿ðä íýð ºãíº.
  • 12. Æ:àëã êâàäðàò_òýãøèòãýë ã.ì. 5 .¯ й ëäýë á¿ðèéí òºãñãºëä öýã òàñëàë (;) áè÷íý.Ýíý ºã¿¿ëáýðèéí òºãñãºëä öýã òàâüäàãòàé èæèë áîëîâ÷ ¿íýíäýý ¿éëäë¿¿äèéã ººð õîîðîíä òóñãààðëàõ ¿¿ðýãòýé þì. Æ: õ:=0;x:=y; I:=I+1; t:=-t ãýõ ìýò.
  • 13. 6 .Çàðèìäàà õýä õýäýí ¿éëäëèéã á¿ëýãëýí íýã ¿éëäýë ìýò ¿çýæ íýã ¿éëäýëä áè÷èõ ¸ñòîé áàéðàíä óã á¿ëãèéã áè÷èõ øààðäëàãà ãàðäàã.Èíãýæ á¿ëýãëýæ áàéãàà ¿éëäë¿¿äèéã { } õààëòàí äîòîð áè÷èæ (ìàòåìàòèêò á¿ëýãëýñýí ãèø¿¿äèéã õààëòàí äîòîð áè÷äýãòýé òºñòýé) íèéëìýë ¿éëäýë ãýæ íýðëýíý. Æ: {L:=pi·r; S:=l·r} ã.ì.
  • 14. 7. Алгоритмын үйлдлүүдийн биелэх дарааллыг тэмдэглэх шаардлагагүй ба үйлдлүүд нь бичигдсэн дарааллаараа биелэгдэнэ. Харин үйлдлүүдийн биелэх дарааллыг өөрчлөх тусгай үйлдэл байдаг гэж тооцно.Тэгэхдээ алгоритмын тодорхой нэг алхамд шилжиж улмаар тэр үйлдлээс бодолтыг үргэлжлүүлэх боломжийг хангадаг нөхцөлт биш удирдлага дамжуулах буюу шилжих үйлдлийг хэрэглэхийн тулд шилжиж очих тэр үйлдлийг тэмдэглээд “ийм тэмдэгтэй үйлдэлд шилж” гэсэн утгатай:
  • 15. тэмдэг рүү _ шилж Гэсэн команд үйлдлийг бичнэ. Алгоритмын үйлдлийг тэмдэглэх тэмдэгийг уг үйлдлийнхээ өмнө “ : ” тэмдэгээр тусгаарлаж дурын тооны үсэг, цифрээр бичнэ.Иймд шилжих үйлдлийг хэрэглэх тохиолдолд доорх хэлбэртэй хоёр үйлдэл заавал байна .
  • 16. Тэмдэг : үйлдэл ; : : Тэмдэг рүү _ шилж ; Æ: a : оруул (n) ; : a руу _ шилж ;
  • 17. 8. Нөхцөл шалгах үйлдлийн тусламжтай үүсгэх нийлмэл үйлдлүүд: À. Салаалах үйлдэл: Нөхцөл Үйлдэл _2 Үйлдэл _1
  • 18. Энэ үйлдлийг алгоритмын хэлэнд бичвэл: Хэрэв íºõöºë бол үйлдэл _1 Эсвэл үйлдэл _2 õýëáýðòýé áè÷íý. Æ:õ эрэв x>0 á ол y:=x ý свэл y:=-x õ эрэв x>y á ол z:=x-y ý свэл z:=y-x+1
  • 19. Á. Салаалах үйлдлийн хялбар тохиолдол буюу нөхцөл биелэхгүй тохиолдолд үйлдэл хийгдэхгүй шууд дараачийн үйлдэлд шилжих үйлдлийг: Нөхцөл Үйлдэл _1
  • 20. áóþó øàëãàõ íºõöºë áèåëýõã¿é òîõèîëäîëä ¿éëäýë õèéãäýõã¿é øóóä äàðàà÷èéí ¿éëäýëä øèëøèõ ¿éëäëèéã õýðýâ íºõöºë áîë ¿éëäýë_1 ãýæ áè÷íý. Ìºí ¿éëäýë íèéëìýë áàéõ ¿åä õýðýâ íºõöºë áîë {¿éëäýë_1-1 ¿éëäýë_1-2
  • 21. ... ¿éëäýë_1-n }; õýëáýðòýé áîëíî. Æ y:=x õýðýâ x<0 áîë y:=-x;