3. • Konu: Kadına Ģiddet
• Amacımız:Kadına Ģiddeti engellemek ve
insanları bu konuda bilinçlendirmek
• Proje Sloganı:Olmaz de, dur de, KADINA
ġĠDDETĠ ENGELLE
• Hedef Kitle:Sakarya halkı ve kız öğrenciler
4. ARAŞTIRMA
ŞİDDET NEDİR?
Her 3 kadından 1’i evde kocasının ya da sevgilisinin fiziksel Ģiddetine maruz kalıyor.
Kadına yönelik Ģiddet bütün dünyada en yaygın insan hakkı ihlalleri arasında. 1960’lı
yıllardan beri kadın hareketleri buna karĢı mücadele veriyorlar. ġiddetin kaynağında
toplumun her yanında izlerini görebileceğimiz erkek egemenliğinin yattığı düĢünülüyor.
Erkeklerin egemenliklerini tehdit altında görmeleri, ya da bu egemenliği güçlendirmek
istemeleri Ģiddet davranıĢına yol açıyor. Erkekler tarafından evde uygulanan Ģiddetin
çocuklara da zarar verdiği biliniyor.
Şiddet biçimleri
Fiziksel Ģiddet: Yumruklama, tokat atma, vurma, ısırma, çimdikleme, tekmeleme, saç
çekme, itip kakma, yakma, boğazını sıkma, bir aletle vurma.
Ekonomik Ģiddet: Ekonomik özgürlüğü kısıtlama, eve para bırakmama veya çok az
bırakma, sürekli hesap sorma, parayı kullanarak aĢağılamaya çalıĢma.
Sözel Ģiddet: Yıkıcı eleĢtiri, bağırma, alay etme, suçlama, isim takma.
Psikolojik Ģiddet: Küsmek, baskı uygulamak, intihar etmekle tehdit, çocukları
uzaklaĢtırma, arkadaĢlarınıza, ailenize sizinle ilgili yalanlar söyleme, onları görmenizi
engelleme, güveninizi kırma, bilgi saklama, kıskançlık, gözdağı verme.
Cinsel Ģiddet: Ġstenmeyen cinsel davranıĢları yapmaya zorlama, istemediğiniz halde
cinsel iliĢkiye zorlama, cinsel yöneliminize bağlı davranıĢlarınızı değersizleĢtirme, taciz
etme, cinsel iliĢki sırasında güç kullanma.
5. KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN NEDENLERİ
Her geçen gün yeni bir kadına karĢı Ģiddet vakası ile karĢılaĢmaktayız. Bu rakamlar
son 10 yılda ürkütücü Ģekilde çoğaldı. Uzmanlar, modern yaĢam biçimine uyum
sağlamakta zorluk çeken erkeğin kadına yönelik Ģiddet uyguladığını belirtiyor…
Kadına yönelik Ģiddetin nerede ve nasıl patlama yaptığı, Ģiddetin psikolojisi ve
Ģiddetten bağımsız bir toplum için ebeveynlere düĢen rolleri Ota Tıp Merkezi’nden
Psikiyatrisi Dr. AyĢe Zuhal Dolay anlattı.
Kadına yönelik şiddetin sinyallerini nasıl anlayabiliriz?
ġiddete eğilimli kiĢiler kadına değil herkese karĢı tepkilidir ve bunu gizleyemezler.
Genelde aĢırı kontrolcü yapıda, kuĢkucu, tahammülsüz, basit olaylarda bile sert
tepkiler gösteren, acımasızlıkları dikkat çeken, hatta bununla övünen kiĢilerdir
(örneğin kendisi ile ilgisi olmayan bazı güncel olaylardaki yorumlarına, hayvanlarla
ilgili tavırlarına, aile yapısı ile ilgili anlattıklarına dikkat etmek biraz fikir verebilir).
6. Kadına yönelik şiddete erkekler ne gerekçe gösteriyor ve bu
şiddet nasıl başlıyor?
Bilindiği gibi kıskançlık ve reddedilme, toplumda kabul
görmediğini düĢünme en sık rastlanan nedenler. Bunu dile
getirmeyenler çok basit nedenlerle Ģiddet uygularlar. Örneğin
yemeğin beğenilmemesi, çamaĢır, temizlik, ütü gibi ev iĢlerinde
kusur bulunması gibi. Burada daha ziyade ev dıĢında erkeğin
yaĢadığı kiĢiliğine yönelik yaralanmaların öfkesini evdeki kadına,
bazen de çocuklara yöneltmesi söz konusudur.
Şiddetin yaşanmayacağı aileler ve okullar oluşturmak için kadınlara
nasıl bir rol düşüyor?
ġiddetin önlemesinde tabii ki aileye düĢen rol çok önemli. Anne babalar
erkek çocuklarını toplumda erkeklere biçilen klasik role göre değil eĢitlikçi
bir eğitim biçimi geliĢtirmeli. Psikologlar ve sosyologlar annelerin
eğitiminde rol oynayabilirler. Böylece bilinçlenen anneler Ģiddete eğilimi
fark ettiklerinde erken önlem alıp, psikolog ve pedagoglardan da yardım
alarak daha sağlıklı çocuklar yetiĢtirmeye çalıĢabilirler.
7. Şiddette eğitim, kırsal/kentsel bölge farkından söz edebilir
miyiz?
Aslında en fazla Ģiddet, kırsal kesimde, köylerde değil, köy ve
kasabasından kente göçmüĢ ama bu modern hayata kadın kadar
adapte olamamıĢ erkeklerden geliyor. Kırsal kesimde kadın
geleneksel yapının dıĢına çıkamadığından haksızlığa uğrasa
tepkilerini gösteremiyor. Bu gibi çevrelerde aileden ve toplumdan
dıĢlanma korkusu da erkeği Ģiddetten alıkoyuyor.
Kırsal kesimin kadın ya da erkek üzerinde kent yaĢamı kadar baskı
ve stres yaratmadığını da düĢünürsek burada Ģiddetin görece daha
az olmasını anlayabiliriz.
Kente göçmüĢ kesimde ise kadın kent yaĢamına daha iyi uyum
sağladığından ve kentli kadın davranıĢlarını gözlemleyip haklı
olarak tepkilerini gösterebildiğinden Ģiddete uğrama riski artıyor.
Ben kentli kadının da eğitimli erkekler tarafından neredeyse aynı
oranda Ģiddete uğradığını ancak sosyal yapısı nedeniyle bunu
gizlediğini düĢünüyorum. Bu daha çok psikolojik Ģiddet olarak
ortaya çıkar.
Psikolojik ya da fiziki Ģiddeti dillendirmek kırsalda ayıp değildir,
kentte eğitimli çalıĢan bir kadın kolay kolay Ģiddet gördüğünü
açıklamaz, kendine yakıĢtıramaz, ailesinden ve arkadaĢlarından
gizler. Bu sebeple erkeklere iyice cesaret gelir ve medyaya da
sonuçları yansıyan okumuĢ yazmıĢ modern görünüĢlü adamların
kıskançlık ya da eski eĢinin reddetmesi cinayetlerine ĢaĢırırız.
8. 2006-2013 Yılları Arası Şiddete Maruz Kalan Kadın
Sayıları
BDP Batman Milletvekili Ayla Akat Ata'nın aile içi Ģiddete iliĢkin soru önergesine
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma ġahin tarafından verilen yanıta, bir yıl
dokuz ay içerisinde en az 12 bin 321 kadının Ģiddet nedeniyle bakanlığa bağlı
kuruluĢlara baĢvurduğu belirtildi.
BDP'li Ayla Akat Ata'nın Nisan 2013'de Meclis'e sunduğu soru önergesinde, aile
içi Ģiddete iliĢkin verileri ve bakanlığın Ģiddetin önlenmesine yönelik ne tür
önlemler aldığını sormuĢtu.
Bakan Fatma ġahin verdiği yanıtta, bakanlığı Ģiddetin önlenmesi için geliĢtirdiği
tedbirleri anlatırken, 2012 yılı yatırım programı kapsamında "Kadına Yönelik
ġiddet Veri Tabanı/Sistemi" oluĢturulması "Pilot Uygulama Etüt Projesi"
yürütüldüğünü belirtti. ġahin, "Proje ile kadına yönelik her türlü Ģiddet konusunda
veri toplamak, elde edilen verileri güncelleĢtirmek, veri toplama kapasitesini
geliĢtirmek, kadına yönelik Ģiddete iliĢkin verilerin izlenmesi için ortak bir veri
sisteminin oluĢturulması hedeflenmiĢtir" dedi.
9. BİR YILDA 4 BİN 210 KADIN İÇİN GEÇİCİ KORUMA KARARI
ġiddet ve Ģiddet sorunu ölüm vakaları konusunda güncel verilerin
Adalet Bakanlığı UYAP, ĠçiĢleri Bakanlığı POL-NET ve Jandarma
Genel Komutanlığı'nın veri sistemi üzerinde toplandığını söyleyen
ġahin, aile içi Ģiddet nedeniyle koruma talep eden kadınların sayısı
konusunda Ģunları ifade etti:
"Bakanlığımızın verilerine göre 2012 Mart-2013 Mayıs tarihleri
arasında 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına KarĢı ġiddetin
Önlenmesine Dair Kanunun 3. Maddesi (ç) bendinde yer alan
'Hayati tehlikesinin bulunması halinde, ilgilinin talebi üzerine veya
resmen geçici koruma altına alınması' hükmü gereğince 4210
kadın hakkında geçici koruma kararı verilmiĢtir."
2006'DAN BU YANA 26 BĠN 250 KADIN ġĠDDETE MARUZ KALDI
ġahin, 2006-2011 yılları arsında toplam 13.929 kadın, 2012 yılında
6.547 kadın ve 2013 yılı 4 Eylül itibariyle 5.774 kadının "yaĢamıĢ
olduğu fiziksel, cinsel ve psikolojik Ģiddet nedeniyle" bakanlığa
bağlı kuruluĢlara baĢvurduğunu kaydetti.
Bu verilere bakıldığında Ģiddet nedeniyle baĢvuran kadın sayısının
2012-2013 arsındaki sadece bir yıl dokuz ay içerisinde 2006-2011
arasındaki 6 yıllın seviyesine çıktığı görülüyor.
11. Şiddete maruz kalındığında ya da risk altındayken
başvurulabilecek kurum ve kuruluşlar
Şikayet ve İhbar İçin:
Valilik- Kaymakamlık
Polis Merkezi
Jandarma Karakolu
Adli Makamlar (Cumhuriyet BaĢsavcılığı ve Aile Mahkemeleri)
Aile ve Sosyal Politikalar Ġl Müdürlükleri
ġiddet Önleme ve Ġzleme Merkezleri
Sağlık KuruluĢları
Acil telefon hatları
ALO 155 Polis Ġmdat,
ALO 156 Jandarma Ġmdat
ALO 183 Aile, Kadın, Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet DanıĢma Hattı (7
Gün 24 Saat Ücretsiz Hizmet Verir)
112 ACĠL
Aile Ġçi ġiddet Acil Yardım Hattı- 0212 656 96 96
GELĠNCĠK HATTI 444 43 06
12. Tedavi ve şiddeti belgeleyen sağlık raporu için:
Sağlık KuruluĢları
DanıĢma, destek, sığınma evi/konukevi ve maddi yardım için:
Aile ve Sosyal Politikalar Ġl Müdürlüğü (Sığınma evi/Konukevi Hizmeti,
Destek ve DanıĢmanlık)
Sivil Toplum Örgütleri Sığınma evi/Konukevi Hizmeti, Destek ve
DanıĢmanlık, Ayni-Maddi Yardım)
ALO 183 Aile, Kadın, Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet DanıĢma Hattı (7
Gün 24 Saat Ücretsiz Hizmet Verir)
ġiddet Önleme ve Ġzleme Merkezleri
Barolar ve Baroya Bağlı Kadın Hakları Merkezleri
Belediyeler (Sığınma evi/Konukevi Hizmeti, Destek ve DanıĢmanlık,
Ayni-Maddi Yardım)
Aile DanıĢma Merkezleri ve Toplum Merkezleri
Valilik, Kaymakamlık
ALO 144 Sosyal Yardım Hattı
13. Sığınma evinde/konukevinde ne tür hizmetler
verilmektedir?
Geçici süre için güvenli bir Ģekilde barınma ihtiyacı karĢılanır,
Psikolojik ve sosyal destek sağlanır,
Barolar ile iĢbirliği yapılarak hukuksal danıĢmanlık hizmeti
verilir,
ĠĢ ve meslek edindirmeye yönelik çalıĢmalar yapılır,
Bazı durumlarda, küçük el harçlığı verilir,
Sığınmaevi/konukevinden ayrıldıktan sonra kendi evini tutmak
isteyenlere, bu konuda destek olunur.
Kimler şikâyet ve ihbar başvurusunda bulunabilir?
ġiddete uğrayan kiĢi
Diğer kiĢiler (aynı evde oturan bir kiĢi, kardeĢ, çocuk, akraba ya da
Ģiddeti gören, duyan, tanık olan herhangi bir kiĢi, örneğin komĢu,
öğretmen, doktor v.b.).
14. Başvuru yerleri nerelerdir?
Valilik-Kaymakamlık, Polis Merkezi, Jandarma Karakolu, Cumhuriyet
BaĢsavcılığı veya Aile Mahkemesi Hâkimliği.
Kadın sığınma evlerinde/konukevlerinde ne kadar süre ile
kalınabilmektedir? Çocuklar da anneleri ile kalabilirler mi?
KuruluĢta kalma süresi üç aydır. Gerektiğinde kalma süreleri
uzatılmaktadır.
0-12 yaĢ arasında kız veya erkek çocuklar anneleriyle birlikte sığınma
evinde/konukevinde kalabilirler. 12 yaĢın üstündeki kız veya erkek
çocuklar ise gerekli değerlendirmenin yapılmasın ardından Çocuk
Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı yurtlara yerleĢtirilmektedirler.
Önemli linkler
Kadınlara Hukuki Destek Merkez Derneği http://www.kahdem.org.tr/
Ankara Barosu Gelincik Projesi http://www.gelincikprojesi.org/Hakkinda.aspx
Aile Ġçi ġiddete Son
Kampanyası http://dosyalar.hurriyet.com.tr/aileici/aileicisiddet.asp
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı http://www.morcati.org.tr
Kadın DayanıĢma Vakfı http://www.kadindayanismavakfi.org.tr/
KAMER http://www.kamer.org.tr/
VAKAD http://www.vakad.org.tr/
Kadının Ġnsan Hakları-Yeni Çözümler
Vakfı http://www.kadinininsanhaklari.org/
Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı http://www.kedv.org.tr/
15. Vodafone Kırmızı Işık Kampanyası
Vodafone Türkiye, ülkemizde giderek artan kadına yönelik Ģiddete karĢı
mobil iletiĢim teknolojisinin gücünü kullanmak için harekete geçti ve
"Kırmızı Işık" uygulamasını hayata geçirdi.
Vodafone Kırmızı IĢık uygulaması, kadınların Ģiddete maruz kaldığı
anlarda, kolluk kuvvetleri ya da yakınlarına kolaylıkla haber verebilmesini
sağlıyor. Uygulama, her kesimden kadının kolayca anlayabileceği
basitlikte geliĢtirildi. Acil durumlarda ulaĢılması istenen 3 kiĢi tek tuĢla
kaydedilebiliyor ve Salla&Uyar özelliğiyle telefonun sallanması ile kayıtlı
kiĢilere mesaj ve konum bilgisi "Acil SMS" olarak gönderiliyor. Ayrıca Alo
183, 155 Polis İmdat, Ambulans ve Jandarma acil numaraları tek tuĢ
ile aranabiliyor. Kırmızı IĢık uygulamasında, kadına en yakın ASPB
Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi adresleri, baĢvurabileceği kuruluĢlar
ve haklarıyla ilgili bilgiler de bulunuyor.
Android platformu için geliĢtirilen uygulama Google Play'den
indirilebiliyor.
16. PLANLAMA
• Bütçe belirlenecek.(Yapboz ve anket)
• Ġzin Alınacak KiĢiler,KuruluĢlar belirlenecek.(Sakarya
BüyükĢehir Belediyesi9
• Sponsorlar:Doç. Dr. AyĢenur ĠSLAM (Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanı) - Müge ANLI – Vodafone
• Yer belirlenecek.(Sakarya Kent Meydanı)
• Davetliler belirlenecek.(Sakarya Belediye BaĢkanı,Müge
ANLI,Medya,Halk vb.)
•2013-2014 yılları arası Ģiddet yüzünden ölen kadınların
fotoğrafları bulunacak.
•Yapboz parçaları için basımcı bulunacak.
•Belirli yerlere kadın sığınma evleri için bağıĢ kutuları
koyulacaktır.
17. 1)Program sabah 10:00 da Sakarya BüyükĢehir Belediye BaĢkanı Zeki
TOÇOĞLU’nun konuĢmasıyla baĢlıyacak.
2) Daha sonra sponsorlarımızdan Müge ANLI kadına
Ģiddet,cinayet,erken evlilik hakkında tüm halka bilgiler verecek.
3)Saat 11.00 da Ģiddete maruz kalan kadınların geri sayımıyla yapboz
parçaları Sakarya Üniversitesi’nde okuyan kız öğrenciler tarafından
tamamlanmaya baĢlanacak.
4) Saat 14.00 da tamamlanması bitmiĢ olan yapbozun ardından
yapbozun tamamlanmasına katkıda bulunan herkese kelebek
broĢlarından verilecek.
5) Saat 14:30 da projeyi gerçekleĢtirenlerin proje katkıda bulunanlara ve
tüm katılımcılara teĢekkür konuĢmasıyla kampanya bitecektir.
6) Ayrıca kadın koruma evlerine katkıda bulunmak için koyulan bağıĢ
kutuları Sakarya BüyükĢehir Belediye BaĢkanı Zeki TOÇOĞLU’na
verilecek ve gerekli yerlere teslim edilecektir.
UYGULAMA
18. DEĞERLENDĠRME
Etkinlik sona erdiğinde katılımcılara etkinlikle ilgili anket soruları
dağıtılacak ve etkinliğimizin olumlu veya olumsuz sonuçları yerinde tespit
edilecektir.