3. GÖRSEL TASARIMIN TEMELİ
Sanat tasarımının unsurları:
Tasarım öğeleri, herhangi bir görsel tasarımın yapısını
oluşturan ve görsel mesajlar ileten temel birimlerdir.
Görsel tasarımda estetik düzenin temel ilkelerini ortaya
koymaya çalışan ressam ve tasarım teorisyeni Maitland
E. Graves, The Art of Color and Design (1941) adlı
tabında,tasarımı çizgi, yön, biçim , boyut , doku , değer
ve renk olarak tanımlamış ve "bu öğeler tüm tasarımların
yapıldığı malzemelerdir" sonucuna varmıştır.
4. Materyalin belirlenen amaçlar doğrultusunda mesajı
istenilen şekilde iletebilmesi, tasarım öğelerinin doğru
kullanılmasına ve tasarım ilkelerine sadık kalınmasına
bağlıdır.
6. BENZEŞİK ÖGELER
Benzeşik görseller, bir
kavramı veya konuyu
açıklamak için o kavrama
benzer başka bir kavramla
ilgili bir şey göstererek
benzerliklere dikkat çekme
işlevini görür.
Öğrencilerin yeni bilgileri
eski bilgileri ile
yorumlamasına yardımcı
olur.
7. GERÇEKÇİ ÖGELER
Öğretilecek ögenin
gerçeğini gösteren
görsellerdir.
Ögenin gerçek renkleri
kullanılarak gerçeklik
artırılabilir.
Gerçek görseller her
zaman daha kalıcı
öğrenme sağlar mı???
8. ŞEMATİK ÖGELER
Şematik görseller çeşitli
ögeler arasındaki ilişkiyi
gösterir.
Akış grafikleri, hiyerarşik
şemalar, haritalar vb.
9. İLİŞKİLİ ÖGELER
Nicel ilişkileri gösteren
görseller. Örneğin bar
grafik, line grafik, pie
/pasta grafik gibi
10. DÖNÜŞTÜRÜLEN GÖRSELLER
Bir ögedeki veya
olaydaki zaman ve yer
değişiminden
kaynaklanan değişimleri
aktarır.
Mevsimler, hava olayları
vb
11. YORUMLAYICI ÖGELER
Teorik ve soyut ilişkileri resimlerle açıklarlar.
Elektrik devrelerini açıklayan bir resim, şema gibi
12. HEDEF NE OLMALI
1. İletilmek istenen mesajı en yalın şekilde, anlamaya
ayrılan emeği en aza indirgeyerek, tam ve doğru şekilde
aktarmak
2. Aktif katılım
3. Farklı anlamlandırmalara açık olmamak
4. Dikkat çekmek
5. Motivasyon
14. GÖRSEL TASARIM ÖGELERİ
1. Çizgi:
Çizgi, dikkati belirli bir
noktaya çekebildiği gibi
belirli bir yolun
izlenmesini de
sağlayabilir. Çizgiler yön
ve hareket gösterebilirler.
Şekilleri ayırma ve
birleştirme işlevi
görürler.
15. Çizgi, boşlukta hareket eden bir
nokta tarafından tanımlanan bir
sanat öğesidir. Çizgiler dikey,
yatay, çapraz veya eğri
olabilmektedir. Herhangi bir
genişlik veya doku
olabilmektedir. Ve sürekli, gizli
veya kırık olabilmektedir.
Bunun da ötesinde, daha önce
bahsedilenlerin dışında farklı
çizgi türleri vardır. Örneğin,
yatay ve zikzaklı bir çizginiz
veya dikey ve zikzaklı bir
çizginiz olabilmektedir. Farklı
çizgiler farklı ruh halleri yaratır,
bu tamamen hangi ruh halini
oluşturmak için kullandığınıza
bağlıdır.[13]
]
NOKTA:
Bir nokta temelde “hiçbir şey”
deki “bir şeyin” başlangıcıdır.
Zihni konumu üzerinde
düşünmeye zorlar ve hem hayal
gücünde hem de boşlukta
üzerine inşa edilecek bir şey
vermektedir.
Bir gruptaki bazı soyut
noktalar, insan hayal gücünü,
onu tanıdık şekiller veya
formlarla ilişkilendirmeye
teşvik edebilmektedir.
16. Çizginin kullanıldığı alanları
Yatay çizgiler durgunluk hissi verir.
Dikey çizgiler ise karşılaştırma yapmamızı sağlar.
Eğik çizgiler ise hareketlilik katar.
Köşegen çizgilerde dinamizm ve hareketlilik katar.
Perspektif ve derinlik katmak içinde çizgilerden
faydalanılır.
Ayrıca nesneleri ve resimleri bölmek içinde kullanılır.
17. 2.ŞEKIL:
Şekil bir yüzey üzerine
yara atılan iki boyutlu
biçimlerdir.
Farklı şekiller bir araya
gelerek anlamlı bir bütün
oluşturabilirler
Basit şekiller daha kolay
anlaşılır ve hatırlanır.
18. 2.ŞEKIL:
Şekiller kimi zaman
herhangi bir cismin
sadece kenar çizgileri
ile görüntülenmesinde
kullanılırlar. Bunu siluet
olarak ifade etmek de
mümkündür.
Kalp ve kuş figürleri
sadece şekil ile kolayca
çizilebilir.
19. 2.ŞEKIL:
Şekil, tanımlı veya kapalı bir sınır nedeniyle veya değer,
renk veya doku farklılıkları nedeniyle yanındaki veya
çevresindeki boşluktan öne çıkan iki boyutlu bir alan
olarak tanımlanmaktadır. Şekiller tanınabilir nesneler ve
biçimlerdir. Genellikle tasarımın diğer öğelerinden
oluşmaktadır.
Örneğin, bir kağıda çizilen kare bir şekil olarak kabul
edilmektedir. Kareyi şekillendiren ve onu çevresindeki
karenin parçası olmayan boşluktan ayıran bir sınır görevi
gören bir dizi çizgi ile oluşturulmaktadır.
20. 2.ŞEKIL:
Şekil türleri:
1. Geometrik şekiller veya mekanik
şekiller,:kareler, daireler, üçgenler, elipsler, paralelkenarlar, yı
ldızlar vb. gibi bir cetvel veya pusula kullanılarak çizilebilen
şekillerdir. Mekanik şekiller, ister basit ister karmaşık olsun,
bir kontrol ve düzen duygusu yaratır.
2. Organik şekiller :genellikle karmaşık olan ve doğada
bulunan şekillere benzeyen düzensiz şekillerdir. Organik
şekiller elle çizilebilir, bu yüzden bazen özneldirler ve
yalnızca sanatçının hayal gücünde var olmaktadır.
3. Eğrisel şekiller : eğri çizgilerden ve düz kenarlardan
oluşmaktadır. Şekle daha doğal bir his vermektedir. Buna
karşılık, doğrusal şekiller keskin kenarlardan ve dik açılardan
oluşur ve kompozisyonda bir düzen duygusu vermektedir.
Daha insan yapımı, yapılandırılmış ve yapay görünmektedir.
Sanatçılar, esas olarak bu şekil stillerinden biri etrafında
dönen bir kompozisyon oluşturmayı seçebilir veya her ikisini
birleştirmeyi seçebilmektedir.
22. 3.ALAN:
Görsel materyallerde alan
kullanımı materyalin
anlaşılabilir olması
açısından büyük önem
taşır.
Görsel materyalde kapalı
ve açık alanlar vardır.
26. 4. BOYUT :
Görsel tasarım içerisinde kullanılan bir cismin boyutu
çoğu zaman yanıltıcı olabilir.
Cisim diğer cisimler ile birlikte kullanıldığında boyut
açısından bir anlam ifade eder
27. 4. BOYUT :
Algıdaki bu farklılık
değişik kavramların ifade
edilmesinde tasarımcıya
bazı avantajlar
sağlayabilir.
28. 5. DOKU:
Görsellerin çoğu iki boyutludur. Bu görsellerde doku ve
desen kullanarak üçüncü bir boyut eklemek mümkün
olabilir.
29. 5. DOKU:
Doku, görselin hem daha gerçekçi gözükmesine hem de
zeminle cisim arasında oluşan farklılık sayesinde daha
rahat algılanmasına yardımcı olur
Ayrıca izleyenin baktığı şeyi hissetmesini sağlar.
33. 6. RENK:
Benzerlik ve farklılıkları vurgulamak
Önemli noktalara ve ayrıntılara dikkat çekmek
Duygusal bir etki oluşturmak
34. 6. RENK:
Yanlış tema ve renk
tercihleri materyalin
kullanımını olumsuz
yönde etkilemekte,
özellikle okunabilirlik
açısından sorunlara yol
açmaktadır .
35. 6. RENK:
Renk kontrastları:
Renk kontrastları, bir dizi rengi inceleyen renk uyumunun aksine,
bir çift renkle incelenmektedir.
Renk kontrastında, parlaklık veya doygunluk gibi açılardan
algılanabilir farklılıkları olan iki renk, kontrast oluşturmak için
yan yana yerleştirilmektedir.
Johannes Itten yedi çeşit renk kontrastı sunmuştur.
Açık ve koyu kontrastı, renk tonu kontrastı, sıcaklık kontrastı,
doygunluk kontrastı, eşzamanlı kontrast, boyutların kontrastı ve
tamamlayıcı kontrasttır.
Bu yedi çeşit renk kontrastı, tasarımda renk şemaları içeren
geçmiş çalışmalara ilham vermiştir.
36. Renk şemaları
Renk şemaları , bir tasarım için seçilen renk seti olarak
tanımlanmaktadır.
Genellikle yan yana çekici görünen ve birlikte kullanıldıklarında
estetik bir his yaratan iki veya daha fazla renkten oluşmaktadır.
Renk şemaları, hangi renklerin yan yana hoş göründüğünü
gösterdiği için renk uyumuna bağlıdır.
Tatmin edici bir tasarım ürününe genellikle başarılı bir renk şeması
eşlik etmektedir.
Zamanla, tasarımcılar için renk uyumunu kolaylaştırmak için renk
şemaları oluşturma işlevine sahip renk tasarım araçları
geliştirilmiştir.
6. Renk:
37. 6. RENK:
Görsel tasarımda renk kullanımı
Bir tasarımda uyum, denge ve görsel rahatlık yaratmak
için renkler kullanılmaktadır.
Renk, izleyicide istenilen ruh hali ve duyguyu
uyandırmak için kullanılmaktadır.
Tasarımda tema oluşturmak için renkler kullanılmıştır.
Renkler anlam taşır ve sembolik olabilmektedir. Bazı
kültürlerde farklı renklerin farklı anlamları
olabilmektedir.
38. 6. RENK:
Renkler, istenen öğelere vurgu yapmak ve bir sanat
eserinde görsel hiyerarşi oluşturmak için
kullanılmaktadır.
Renkler, belirli bir marka veya tasarım ürünü için kimlik
oluşturabilmektedir.
Renkler, izleyicilerin görsel tasarımları farklı
yorumlamalarına olanak tanımaktadır. Aynı renkler farklı
duygular uyandırabilir veya farklı bireyler ve kültürler
için farklı anlamlar taşıyabilmektedir.
Bir tasarım ürününde organizasyon ve tutarlılık için renk
stratejileri kullanılmaktadır.
Perakende ortamının mimari tasarımında renkler,
tüketicileri belirli ürünleri satın almaya motive eden
karar vermeyi etkilemektedir.
42. Öğretim materyalinde görsel – sözel ve çekicilik katan
öğeler belirlendikten sonra bunların nasıl bir biçimsel
düzenleme ile yerleştirileceğine karar verilmelidir.
Tasarım ilkeleri:
44. 1. BÜTÜNLÜK :
Bütünlük, bir görseli meydana getiren öğelerin bir bütün
olarak görünmesini sağlayan, öğeler arasındaki ilişkidir.
Bütünlük anlamayı ve yorumlamayı kolaylaştırır.
Bütünlüğü oluşturacak olan ilişkinin kurulabilmesi için
tasarım öğelerinden (çizgi, şekil, renk, vb.) faydalanılır.
45. 1. BÜTÜNLÜK :
Bütünlüğün sağlanması açısından yapılan hataların başında
materyalin içinde çok sayıda ve birbiri ile ilişkisi düzgün
bir şekilde ifade edilememiş öğelerin kullanımı yer alır
46. 1. BÜTÜNLÜK :
Bu tür hataları en aza indirebilmek için verilmek istenen
mesaj tasarımcı tarafından açık ve net olarak ifade
edilebilmelidir.
Tasarımcının aklına gelen tüm fikirler materyale
yansıtılmamalıdır.
47. 1. BÜTÜNLÜK :
Bütünlüğün
sağlanmasında
tasarımcıya yardımcı
olabilecek basit ve eski
bir kural vardır; “3x3
kuralı”. Bu kural
dâhilinde ekran, soldan
sağa ve yukarıdan aşağıya
3 parçaya bölünerek 3x3
bir matris elde edilir.
48. Anahtar öğeler veya
nesneler bu 3 çizginin
yakınında bulunmalıdır.
3x3 kuralı öğrencilerin
dikkatlerini bu çizgilerin
kesişme noktalarında
toplayacağını belirtir.
Matrisi oluşturan çizgiler
hayali çizgilerdir;
tasarımcıya yol gösterici
görev üstlenirler.
1. Bütünlük :
49. 2. DENGE :
Denge, öğelerin yatay ve dikey olarak materyale eşit
ağırlıkta dağıtılması (yerleştirilmesi) yoluyla oluşturulur.
50. İKI TÜRLÜ DENGE VAR:
Formal (Simetrik):
Bir materyalin ortadan
ikiye bölündüğünde
öğelerin simetrik
olarak (her iki tarafta
da birbirinin aynı
şekilde) yerleştirilmesi
2.Denge
51. 2. DENGE :
İnformal (Simetrik olmayan):
Ağırlık olarak her iki tarafta
eşittir ancak kullanılan öğeler
farklıdır.Dengenin bu şekilde
sağlanması materyale belirli
ölçüde hareketlilik
kazandırabilmektedir.
Materyallerde dengenin
olmadığı durumlarda öğeler
birbiri üstüne ve bir tarafa
yığılmış olarak görülür.
52. 3. VURGU :
Materyalde kullanılan görsellerin belirli bir bölümüne
dikkat çekilmek istenebilir.
Öğeyi ilgi merkezi haline getirebilmek için kullanılan
farklı teknikler bulunmaktadır.
53. 3. VURGU :
Ok ve benzeri yön gösteren
çizgilerin ve şekillerin
kullanılması
Odaklanılacak öğenin
farklı şekilde
boyutlandırılması
55. 4. HIZALAMA:
Hizalama, görsel
materyallerin daha kolay
algılanmasında, öğeler
arasında kurulan ilişkilerin
daha rahat anlaşılmasında
önemli rol oynar.
56. 4. HIZALAMA:
Materyalde hizalama kullanımı sırasında, öğeler arası
hizalamanın yanı sıra tüm öğelerin materyale göre
hizalanmasına da özen gösterilmelidir.
57. Eğitim materyallerinde belirli bir kavramı ifade edebilmek,
mesajı iletebilmek için birden fazla öğe kullanılabilir.
Bu öğelerin arasındaki ilişkiyi öğelerin birbirleri arasındaki
uzaklıkları ve yakınlıkları belirler.
5. Yakınlık:
58. BİRBİRLERİ İLE YAKIN ÖĞELER İLİŞKİLİ, UZAK
OLAN ÖĞELER İSE İLİŞKİSİZ OLARAK
ANLAMLANDIRILIRLAR.
59. 5. YAKINLIK:
Öğelerin birbirine olan
yakınlıkları aynı zamanda
insan beyninde bir takım
çağrışımların meydana
gelmesine de yol açabilir
.