1.
REKABENTUK PEPASANGAN
ELEKTRIK
• Pengetahuan simbol elektrik;
• Pengetahuan membaca dan melukis gambarajah skema dan susunatur elektrik;
• Kod warna piawai bagi sistem telefon, gas, air dan fire fighting; dan
• Pengiraan beban.

2.
Apa itu lukisan elektrik?
Lukisan elektrik ialah lukisan kejuruteraan yang berkaitan dengan bekalan tenaga
elektrik. Lukisan ini berfungsi untuk menjelaskan kandungan sesuatu pemasangan
elektrik. Alat tambah dan alat kelengkapan elektrik dilukis dalam bentuk simbol yang
disambungkan dalan satu gambar rajah mengikut piawai yang telah ditetapkan.

3.
LUKISAN ELEKTRIK TERGOLONG DALAM LUKISAN
TEKNIK BAGI BANGUNAN.
Lukisan yang terkandung dalam lukisan elektrik ialah :
• Simbol-simbol elektrik
• Lukian susunatur.
• Gambarajah skematik.
• Gambarajah litar
• Gambarajah pendawaian.

4.
Lukisan elektrik digunakan dalam kerja pendawaian dan
pemasangan elektrik.Juruelektrik dan pendawai akan
menterjemahkan lukisan elektrik kepada kerja-kerja
pemasangan elektik.Terdapat dua sistem bekalan elektrik iaitu
sistem satu fasa dan sistem tiga fasa.Bagi rumah kediaman
lazimnya system satu fasa digunakan manakala kilang dan
bengunan besar memerlukan tiga fasa.

5.
SETELAH MEMPELAJARI UNIT INI ,
ANDA DAPAT :
i. Mengenal pasti jenis lukisan elektrik.
ii. Menerangkan kegunaan symbol piawai bagi alat tambah,suis dan fius agihan.
iii. Menyusun atur alat tambah,pendawaian dan kelengkapan lukisan elektrik.
iv. Melukis pelan bentangan domestic.
v. Melukis gambarajah skema unit kawalan utama pengguna.

6.
SIMBOL-SIMBOL PIAWAI
Tujuannya ialah untuk menyeragamkan satu-satu alat
dan eksesori elektrik untuk mengelakkan kekeliruan dan
memudahkan pihak-pihak yang terlibat melaksanakan
tugas-tugas dengan lebih sempurna

7.
LUKISAN SUSUN ATUR
ELEKTRIK
• Perkara utama yang dimuatkan dalam lukisan ini adalah pelan susunatur senibina
atau arkitek.
• Susunatur elektrik merupakan simbol-simbol yang tertera dalam simbol elektrik
piawai kemudiannya dimuatkan dalam lukisan yang telah di lukis simbol-simbol
senibina mengikut keperluan tempat / ruang / bilik itu sendiri.
• Pada amnya ia dipenuhi oleh simbol-simbol lokasi pencahaya, soket alur keluar,
kipas siling dan peralatan elektrik yang lain.
• Skala yang biasa digunakan dalam pelan susunatur ialah 1:100

8.
GAMBARAJAH SKEMATIK
• Gambarajah ini menunjukkan turutan kawalan / unit pengguna / alat perlindungan
utama dan saiz alat perlindungan litar akhir dan saiz, saiz kabel utama dan litar akhir
dan jenis beban yang tersambung dalam litar.
• Sambungan dari jenis beban ditulis pada litar akhir dalam bentuk yang mudah
difahami sebagai contoh :
1 x 36w (P)1 diertikan sebagai bilangan pencahaya pendaflour 1 x 36w dan P
menunjukkan pencahaya yang digunakan dari jenis pendaflour.

9.
PERBEZAAN LUKISAN
SKEMATIK
Lukisan skematik terkini Lukisan skematik lama

10.
GAMBARAJAH LITAR
• Garisan yang L ialah garisan bekalan hidup dan N pula adalah garisan untuk neutral.
• Alat-alat elektrik terletak ditengah-tengah kedua-dua garisan. Sistem susunan ini
telah dipraktikkan dengan meluas dan boleh dianggap sebagai salah satu kaedah
yang mudah bagi menggambarkan gambarajah litar.

11.
GAMBARAJAH PENDAWAIAN
i. Setiap garisan menunjukkan bagi setiap pengalir iaitu L, N, E dan dawai di
sambung pada terminal yang betul bagi setiap pepasangan.
ii. Menunjukkan kaedah perjalanan kabel atau pengalir mengikut gambarajah blok
yang diberikan untuk satu-satu litar

12.
LATIHAN SOALAN
• Sebuah rumah kediaman setingkat menerima bekalan satu fasa 230V, 50 hz ,0.85
faktor kuasa. Selepas meter TNB, bekalan disambung ke papan agihan pengguna
di dalam rumah untuk pengagihan bekalan pemasangan iaitu:
• 15 unit lampu pendaflour 36W,
• 4unit lampu pendaflour 18W.
• 6unit kipas siling 85W,
• 1 mata loceng elektrik 2 Amp,
• 1 pemanas air 3kW,
• 8 suis soket alir keluar 13A.

13.
ARAHAN
• Anda di kehendaki membuat pengiraan arus maksimum dan faktor kepelbagaian
bagi beban-beban tersebut.
• Lukiskan gambarajah skematik satu garisan yang lengkap bagi keterangan di atas.