SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  21
Télécharger pour lire hors ligne
Nathaniel isaac f. carvajal
Ang Unang Digmaang Pandaigdig o Unang Pandaigdigang Digmaan
(Ingles:World War I / "WWI" o First World War)

         Ay isang malawakang digmaang pandaigdig
na naganap noong mga taong 1914 hanggang 1918.
Sangkot sa digmaan ang mga nangungunang bansa ng mundo
na noo'y nabibilang sa dalawang magkalabang alyansa:
ang Alyadong Puwersa at Puwersang Sentral.
Mahigit sa 70 milyong sundalo ang lumahok sa digmaang ito
na pumatay ng tinatayang 9 milyong katao bunga
ng mabilisang pag-unlad ng teknolohiya sa pakikibaka.
Sa pangkalahatan, ang Unang Digmaang Pandaigdig ang
ikaanim na pinakamapinsalang digmaan sa kasaysayan.
Ang pagpatay noong 28 Hunyo 1914 kay
Artsiduke Franz Fernando, tagapagmana ng trono ng
Austria-Unggarya, ng isang nasyonalistang Serbiyan
ang pinakamalapit ng sanhi ng pagsisimula ng digmaan.
Ang naturang pangyayari'y nagtulak sa Austria-
Unggarya na magbanta sa Kaharian ng Serbiya na siya
namang nagbunsod sa mga alyansang namamagitan sa
mga bansa sa Europa na makibaka sa isa't isa. Sa mga
sumunod na linggo'y nasuong na sa digmaan ang mga
nangungunang bansa sa Europa, kasama ng kani-
kanilang mga kolonya, at ang tunggalia'y kagyat na
lumaganap sa buong mundo.
Nagsimula ang digmaan noong 28 Hulyo nang
salakayin ng Austria-Unggarya ang Serbiya. Sinundan ito
ng pananakop ng Alemanya sa Belhika, Luksemburgo at
Pransiya at ng pananalakay ng Sandatahang Ruso sa
Alemanya.
Matapos mapipilan ang pag-abante ng Sandatahang
Aleman patungong Paris, halos hindi na gumalaw ang linya
ng mga bambang ng Bunsurang Kanluran hanggang 1917
samantalang sa Silangan ay matagumpay na nalabanan ng
Sandatahang Ruso ang Sandatahang Austro-Unggaryo
ngunit napaatras bunga ng pananalakay ng Sandatahang
Aleman. Ilan pang bunsuran ang nagbukas matapos
sumama sa digmaan ang Imperyong Otomano noong 1914,
Kaharian ng Bulgarya't Italya noong 1915 at Rumanya
pagsapit ng 1916. Bumagsak naman ang Imperyong Ruso
noong 1917, at lumabas ang Rusya sa digmaan matapos ang
Himagsikang Oktubre noong taon ding iyon. Matapos ang
isang opensibang Aleman sa Bunsurang Kanluran noong
1918, pumasok ang Estados Unidos sa digmaan sa panig ng
Alyadong Puwersa na naglunsad ng mga matatagumpay na
opensiba laban sa Sandatahang Aleman. Pagsapit ng 11
Nobyembre ng taong iyon ay sumuko ang Alemanya, gayon
din ang kanyang mga kaalyado.
Sa pagtatapos ng digmaan ay apat ng
kapangyarihang imperyal ang nalusaw: ang mga
Imperyong Aleman, Ruso, Austro-Unggaryo at Otomano.
Ganap na nagwakas ang huling dalawang imperyong
nabanggit at umusbong naman muli sa labi ng Imperyong
Ruso ang Unyong Sobyet, samantalang lumitaw naman sa
Silangang Europa ang ilang mga bagong bansa. Nabuo ang
Liga ng mga Bansa sa pag-asang mapipipilan nito ang
anumang tunggaliang maaaring maganap sa mundo. Ang
kinahinatnan ng digmaan, gaya ng mga probisyong
itinadhana ng Tratado ng Versailles, ang mga nakalulunos
na ibinunga ng Dakilang Kapanglawan, ang nasyonalismo
sa Europa, at ang muling paglakas ng Alemanya ang
siyang naging dahilan upang muling sumiklab ang isa
pang pandaigdigang digmaan pagsapit nang 1939.
Nathaniel isaac f. carvajal
Ang Unang Digmaang Pandaigdig ay isa
sa pinakamapaminsalang digmaan sa
kasaysayan. Humigit-kumulang sa 65
milyong katao, kapwa sundalo at sibilyan,
ang nasawi bunga ng pag-unlad ng
teknolohiya, na kagyat namang iniaplay sa
digmaan. Nakaragdag pa sa malaking
bilang ng mga nasasawi at nasusugatang
sundalo ang pagpapairal
ng pakikidigmang
pambambang sa Bunsurang Kanluran na
nakapagpabagal sa pag-abante ng mga
sundalo. Pagsapit ng 1917, malawakan
nang gumagamit ang magkalabang panig,
ang Alyadong Puwersa at Puwersang
Sentral, ng mga armored
cars, awtomatikong riple, barkong
pandigma, eroplano, flamethrower, nakalala
song gas,naglalakihang
kanyon, submarino at tangke. Sa kabilang
banda, naging malaki ring pakinabang ang
paggamit telepono at komunikasyong
walang kable sa larangan ng
pakikipagtalastasan ng mga sundalo
Nagkaroon ng pagbabago sa pormasyon
ng impanterya kung saan pito hanggang
sampung sundalo na lamang, sa halip na
100, ang pangunahing yunit ng maneobra
laban sa mga kaaway. Dala nang palagiang
pambobomba sa mga pinaglalabanang
lugar, naimbento ng bawat nasyong
kalahok ang iba't ibang uri ng helmet
upang protektahan ang ulo ng bawat
sundalo. Ilan sa mga helmet na ito ay
ang Adrian (na ginagamit ng mga
Pranses), Brodie (ng mga Briton at kolonya
at maging ng mga Amerikano) at
ang Stahlhelm (ng mga Aleman).
Nanatiling namang pangunahing sandata
ng nakararaming sundalo
ang pistola, riple, bayoneta at granada. Sa
pagkakaimbento ngmasinggan, tulad
ng Vickers, at mga awtomatikong riple,
gaya ng BAR, Bergman MP18 at Lewis,
naging imposible na ang maramihang
harapang pagbabarilan para sa
magkalabang panig.
Noong 1914, ang mga kanyon ay
karaniwang nang nakalagak sa mga lugar
na pinaglalaban at pinapaputok ng
tuwiran sa anumang puntirya. Nang
sumunod na tatlong taon ay pinapaputok
na ang mga ito nang hindi tuwiran ayon sa
iba't ibang pamamaraan ng pagmamatyag.
Upang mabawasan ang pinsalang
naidudulot ng mga kanyon, naging
karaniwan na ang paghahanap sa mga ito,
ayon sa iba't ibang taktika, upang wasakin.
Bawat bansang sangkot sa digmaan ay
naimbento ng iba't ibang uri ng kanyon
gaya ng howitser, mortar at ang kanyong
daambakal. Naimbento naman ng mga
Aleman ang iba't ibang uri
ng Minenwerfer at ang Kanyong Paris na
ginamit upang bombahin ang Paris sa layo
ng 100 kilometro (60 milya).
Isa naman sa kagimbal-gimbal na
sandatang ginamit noong digmaan ay
ang nakalalasong gas na nagdudulot ng
masakit at mabagal na pagkamatay. Una
itong ginamit ng Sandatahang Aleman
sa Ikalawang Labanan ng Ypres noong
1915 at nang lumaon ay ng Alyadong
Puwersa bilang paglabag sa Kumbensyong
Hague nang 1907. Maraming uri ng
nakalalasong gas ang naimbento ng
magkalabang panig tulad ng
klorin, mustard at posdyin bagaman hindi
ito naging epektibo upang maipanalo ang
isang labanan.
Ang isa pa sa mga nakagigimbal na
sandatang ginamit noong digmaan ay
ang flamethrower, isang imbensyong
Aleman. Noon ay isang napakabigat na
sandata ang flamethrower, kaya't labis na
lantad sa mga kaaway ang mga nagdadala
nito. Ang isa pa ay ang tangke na may
kakayahang tumawid sa mga bambang at
alambreng bakod. Una itong ginamit ng
mga Briton sa Labanan ng Somme noong
1916 at malawakang ginamit sa Labanan
ng Cambrai nang sumunod na dalawang
taon.
Sa pagsiklab ng digmaan ay kaagad
namang ipinakalat ng Kaiserliche Marino,
Hukbong Pandagat ng Alemanya, ang
kanyang mga submarinong kung tawagin
ay U-boat upang lumpuhin ang ekonomiya
ng Gran Britanya sa pamamagitan ng
pagpapalubog ng mga barkong
pandigma't pangalakal nito. Bilang ganti
ay nagsagawa naman ng panggigipit
ang Maharlikang Hukbong Dagat ng Gran
Britanya sa Alemanya nang sa gayo'y hindi
makapasok dito ang suplay ng pagkain at
amunisyon. Dala ng nasabing panggigipit
ay kinailangan ng mga Aleman na maging
praktikal sa pagpapanatili ng sapat na
bilang ng amunisyon. Naging mailap
naman ang mga U-boat kaya't kinailangan
ng Gran Britanya na lumikha ng iba't ibang
sandata at pamamaraan matugis lamang
ang mga submarinong ito. Samantala
noong 1918 ay gumamit ang Gran Britanya
ng isang barkong panghatid-eroplano,
ang HMS Furious, laban sa mga Zeppelin sa
Tondern.
Nilinang din noong digmaan ang paglikha ng iba't ibang uri
ng mga eroplanong panlaba't pambomba. Sa pagsisimula ng
digman ay ginagamit lamang ang mga eroplano sa mga
misyong pagmamatyag hanggang sa makita ang kanilang
potensyal sa estratehikong pambobomba at pagpapabagsak
na rin ng kapwa eroplano. Naimbento
ng Pransiya ang Nieuport 15, ng Gran Britanya ang Sopwith
Camel, ng Alemanya ang Fokker Dr.I, ng Rusya ang Sikorsky
Ilya Muromets at iba pa. Ang mga Ruso ang nagsagawa ng
kauna-unahang malawakang pambobomba sa digmaan
gamit ang nasabi nilang eroplano. Ginamit naman ng mga
Aleman ang kanilang mgaZeppelin, isang malaking
sasakyang panghimpapawid, upang bombahin
ang London samantalang muling namang namalas ang
malaking pakinabang ng mga obserbasyong lobo nang
gampanan nila ang tungkulin sa mga misyong
pagmamatyag. Noong mga panahong iyon ay ipinagkait sa
mga piloto ang paggamit ng parakyada, liban na lamang sa
mga sakay ng obserbasyong lobo, sapagkat may paniniwala
noon na magbubunsod ito ng karuwagan sa panig ng mga
piloto.
Nagkaroon din ng pagbabago sa
   disenyo't kalidad ng mga
daambakal at tren sapagkat dito
mabilis na naipapadala ang mga
  sundalo, armas, amunisyon,
    pagkain at tubig sa mga
     pinaglalabanang lugar
Nathaniel isaac f. carvajal
Nathaniel isaac f. carvajal
Nathaniel isaac f. carvajal
Nathaniel isaac f. carvajal
Nathaniel isaac f. carvajal
Nathaniel isaac f. carvajal
Nathaniel isaac f. carvajal

Contenu connexe

Tendances

Group 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang Pandaigdig
Group 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang PandaigdigGroup 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang Pandaigdig
Group 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang PandaigdigVENUS MARTINEZ
 
UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)
UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)
UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)eliasjoy
 
Unang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdigUnang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdigKeith Lucas
 
AP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog Asya
AP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog AsyaAP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog Asya
AP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog AsyaJuan Miguel Palero
 
World War I - Hand-out # 1
World War I - Hand-out # 1World War I - Hand-out # 1
World War I - Hand-out # 1Mavict De Leon
 
Unang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang PandaigdigUnang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang PandaigdigNino Mandap
 
IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIGIKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIGeliasjoy
 
ANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
ANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIGANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
ANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIGJenny_Valdez
 
Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)
Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)
Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)Raphael Christian Saroca
 
8-Excellence Ikalawang Digmaang Pandaigdig
8-Excellence Ikalawang Digmaang Pandaigdig8-Excellence Ikalawang Digmaang Pandaigdig
8-Excellence Ikalawang Digmaang PandaigdigJay Panlilio
 
Aralin 11: Unang Digmaang Pandaigdigan
Aralin 11: Unang Digmaang PandaigdiganAralin 11: Unang Digmaang Pandaigdigan
Aralin 11: Unang Digmaang PandaigdiganSMAP_G8Orderliness
 
Mga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdig
Mga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdigMga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdig
Mga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdigRyan Eguia
 
Unang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdigUnang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdigJoab Duque
 
Janelle Evans II-SS1
Janelle Evans II-SS1Janelle Evans II-SS1
Janelle Evans II-SS1liangco
 
Ikalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang Europe
Ikalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang EuropeIkalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang Europe
Ikalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang EuropeRemieManuel
 

Tendances (19)

Group 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang Pandaigdig
Group 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang PandaigdigGroup 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang Pandaigdig
Group 1 :Mga Armas na ginamit noong Unang Digmaang Pandaigdig
 
UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)
UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)
UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG (WORLD WAR 1)
 
Unang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdigUnang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdig
 
AP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog Asya
AP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog AsyaAP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog Asya
AP 7 Lesson no. 20: Mga Epekto ng Digmaang Pandaigdig sa Kanlurang at Timog Asya
 
World War I - Hand-out # 1
World War I - Hand-out # 1World War I - Hand-out # 1
World War I - Hand-out # 1
 
Unang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang PandaigdigUnang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang Pandaigdig
 
IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIGIKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
 
ANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
ANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIGANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
ANG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
 
Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)
Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)
Pagtatapos na Ikalawang digmaang daigdig (WW2)
 
8-Excellence Ikalawang Digmaang Pandaigdig
8-Excellence Ikalawang Digmaang Pandaigdig8-Excellence Ikalawang Digmaang Pandaigdig
8-Excellence Ikalawang Digmaang Pandaigdig
 
Aralin 11: Unang Digmaang Pandaigdigan
Aralin 11: Unang Digmaang PandaigdiganAralin 11: Unang Digmaang Pandaigdigan
Aralin 11: Unang Digmaang Pandaigdigan
 
Mga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdig
Mga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdigMga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdig
Mga sanhi ng ikalawang digmaang pandaigdig
 
Unang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdigUnang digmaang pandaigdig
Unang digmaang pandaigdig
 
Janelle Evans II-SS1
Janelle Evans II-SS1Janelle Evans II-SS1
Janelle Evans II-SS1
 
08
0808
08
 
Dahilan ng ww1
Dahilan ng ww1Dahilan ng ww1
Dahilan ng ww1
 
FINAL AP
FINAL AP FINAL AP
FINAL AP
 
Ikalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang Europe
Ikalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang EuropeIkalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang Europe
Ikalawang Digmaang Pandaigdig : Digmaang Europe
 
Unangdigmaangpandaigdig
Unangdigmaangpandaigdig Unangdigmaangpandaigdig
Unangdigmaangpandaigdig
 

Similaire à Nathaniel isaac f. carvajal

Janelle evans 2-ss1
Janelle evans 2-ss1Janelle evans 2-ss1
Janelle evans 2-ss1liangco
 
Ang Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptx
Ang Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptxAng Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptx
Ang Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptxLovelyEstelaRoa1
 
vdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptx
vdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptxvdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptx
vdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptxMeljayTomas
 
Ang unang digmaang pandaigdig
Ang unang digmaang pandaigdigAng unang digmaang pandaigdig
Ang unang digmaang pandaigdigAlex Layda
 
4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptx
4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptx4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptx
4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptxMeLanieMirandaCaraan
 
ANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptx
ANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptxANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptx
ANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptxClaire Natingor
 
G8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptx
G8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptxG8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptx
G8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptxJoeyeLogac
 
Ikalawang digmaang pandaigdig
Ikalawang digmaang pandaigdigIkalawang digmaang pandaigdig
Ikalawang digmaang pandaigdigJaypee Abelinde
 
Ikalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhs
Ikalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhsIkalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhs
Ikalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhsJaypee Abelinde
 
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptxHeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptxlaurenegalon
 
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptxHeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptxlaurenegalon
 

Similaire à Nathaniel isaac f. carvajal (20)

Janelle evans 2-ss1
Janelle evans 2-ss1Janelle evans 2-ss1
Janelle evans 2-ss1
 
WWI.pptx
WWI.pptxWWI.pptx
WWI.pptx
 
Ang Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptx
Ang Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptxAng Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptx
Ang Unang Digmaang Pandaigdig.8.pptx
 
ikalawang digmaang pandaigdig
ikalawang digmaang pandaigdigikalawang digmaang pandaigdig
ikalawang digmaang pandaigdig
 
AP 8-Qr.4-Wk.1.pdf
AP 8-Qr.4-Wk.1.pdfAP 8-Qr.4-Wk.1.pdf
AP 8-Qr.4-Wk.1.pdf
 
vdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptx
vdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptxvdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptx
vdocuments.mx_unang-digmaang-pandaigdig-58f9cf307cb4c.pptx
 
Ang unang digmaang pandaigdig
Ang unang digmaang pandaigdigAng unang digmaang pandaigdig
Ang unang digmaang pandaigdig
 
4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptx
4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptx4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptx
4th-Quarter-Module-1-Unang-Digmaang-Pandaigdig-2 (1).pptx
 
Aral.pan.
Aral.pan.Aral.pan.
Aral.pan.
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1
 
ANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptx
ANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptxANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptx
ANG_UNANG_DIGMAANG_PANDAIGDIG_at_league2.pptx
 
G8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptx
G8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptxG8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptx
G8 AP Q4 Week 3-4 Ikalawang Digmaang pandaigdig.pptx
 
Unang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang PandaigdigUnang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang Pandaigdig
 
Unang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang PandaigdigUnang Digmaang Pandaigdig
Unang Digmaang Pandaigdig
 
Ikalawang digmaang pandaigdig
Ikalawang digmaang pandaigdigIkalawang digmaang pandaigdig
Ikalawang digmaang pandaigdig
 
II-Dalton-mnhs-jaypee
II-Dalton-mnhs-jaypeeII-Dalton-mnhs-jaypee
II-Dalton-mnhs-jaypee
 
Ikalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhs
Ikalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhsIkalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhs
Ikalawang digmaang pandaigdig-II-Dalton mnhs
 
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptxHeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
 
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptxHeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
HeLp1LKOPQpI9DSD582.pptx
 
ARALIN 2.pptx
ARALIN 2.pptxARALIN 2.pptx
ARALIN 2.pptx
 

Nathaniel isaac f. carvajal

  • 2. Ang Unang Digmaang Pandaigdig o Unang Pandaigdigang Digmaan (Ingles:World War I / "WWI" o First World War) Ay isang malawakang digmaang pandaigdig na naganap noong mga taong 1914 hanggang 1918. Sangkot sa digmaan ang mga nangungunang bansa ng mundo na noo'y nabibilang sa dalawang magkalabang alyansa: ang Alyadong Puwersa at Puwersang Sentral. Mahigit sa 70 milyong sundalo ang lumahok sa digmaang ito na pumatay ng tinatayang 9 milyong katao bunga ng mabilisang pag-unlad ng teknolohiya sa pakikibaka. Sa pangkalahatan, ang Unang Digmaang Pandaigdig ang ikaanim na pinakamapinsalang digmaan sa kasaysayan.
  • 3. Ang pagpatay noong 28 Hunyo 1914 kay Artsiduke Franz Fernando, tagapagmana ng trono ng Austria-Unggarya, ng isang nasyonalistang Serbiyan ang pinakamalapit ng sanhi ng pagsisimula ng digmaan. Ang naturang pangyayari'y nagtulak sa Austria- Unggarya na magbanta sa Kaharian ng Serbiya na siya namang nagbunsod sa mga alyansang namamagitan sa mga bansa sa Europa na makibaka sa isa't isa. Sa mga sumunod na linggo'y nasuong na sa digmaan ang mga nangungunang bansa sa Europa, kasama ng kani- kanilang mga kolonya, at ang tunggalia'y kagyat na lumaganap sa buong mundo.
  • 4. Nagsimula ang digmaan noong 28 Hulyo nang salakayin ng Austria-Unggarya ang Serbiya. Sinundan ito ng pananakop ng Alemanya sa Belhika, Luksemburgo at Pransiya at ng pananalakay ng Sandatahang Ruso sa Alemanya. Matapos mapipilan ang pag-abante ng Sandatahang Aleman patungong Paris, halos hindi na gumalaw ang linya ng mga bambang ng Bunsurang Kanluran hanggang 1917 samantalang sa Silangan ay matagumpay na nalabanan ng Sandatahang Ruso ang Sandatahang Austro-Unggaryo ngunit napaatras bunga ng pananalakay ng Sandatahang Aleman. Ilan pang bunsuran ang nagbukas matapos sumama sa digmaan ang Imperyong Otomano noong 1914, Kaharian ng Bulgarya't Italya noong 1915 at Rumanya pagsapit ng 1916. Bumagsak naman ang Imperyong Ruso noong 1917, at lumabas ang Rusya sa digmaan matapos ang Himagsikang Oktubre noong taon ding iyon. Matapos ang isang opensibang Aleman sa Bunsurang Kanluran noong 1918, pumasok ang Estados Unidos sa digmaan sa panig ng Alyadong Puwersa na naglunsad ng mga matatagumpay na opensiba laban sa Sandatahang Aleman. Pagsapit ng 11 Nobyembre ng taong iyon ay sumuko ang Alemanya, gayon din ang kanyang mga kaalyado.
  • 5. Sa pagtatapos ng digmaan ay apat ng kapangyarihang imperyal ang nalusaw: ang mga Imperyong Aleman, Ruso, Austro-Unggaryo at Otomano. Ganap na nagwakas ang huling dalawang imperyong nabanggit at umusbong naman muli sa labi ng Imperyong Ruso ang Unyong Sobyet, samantalang lumitaw naman sa Silangang Europa ang ilang mga bagong bansa. Nabuo ang Liga ng mga Bansa sa pag-asang mapipipilan nito ang anumang tunggaliang maaaring maganap sa mundo. Ang kinahinatnan ng digmaan, gaya ng mga probisyong itinadhana ng Tratado ng Versailles, ang mga nakalulunos na ibinunga ng Dakilang Kapanglawan, ang nasyonalismo sa Europa, at ang muling paglakas ng Alemanya ang siyang naging dahilan upang muling sumiklab ang isa pang pandaigdigang digmaan pagsapit nang 1939.
  • 7. Ang Unang Digmaang Pandaigdig ay isa sa pinakamapaminsalang digmaan sa kasaysayan. Humigit-kumulang sa 65 milyong katao, kapwa sundalo at sibilyan, ang nasawi bunga ng pag-unlad ng teknolohiya, na kagyat namang iniaplay sa digmaan. Nakaragdag pa sa malaking bilang ng mga nasasawi at nasusugatang sundalo ang pagpapairal ng pakikidigmang pambambang sa Bunsurang Kanluran na nakapagpabagal sa pag-abante ng mga sundalo. Pagsapit ng 1917, malawakan nang gumagamit ang magkalabang panig, ang Alyadong Puwersa at Puwersang Sentral, ng mga armored cars, awtomatikong riple, barkong pandigma, eroplano, flamethrower, nakalala song gas,naglalakihang kanyon, submarino at tangke. Sa kabilang banda, naging malaki ring pakinabang ang paggamit telepono at komunikasyong walang kable sa larangan ng pakikipagtalastasan ng mga sundalo
  • 8. Nagkaroon ng pagbabago sa pormasyon ng impanterya kung saan pito hanggang sampung sundalo na lamang, sa halip na 100, ang pangunahing yunit ng maneobra laban sa mga kaaway. Dala nang palagiang pambobomba sa mga pinaglalabanang lugar, naimbento ng bawat nasyong kalahok ang iba't ibang uri ng helmet upang protektahan ang ulo ng bawat sundalo. Ilan sa mga helmet na ito ay ang Adrian (na ginagamit ng mga Pranses), Brodie (ng mga Briton at kolonya at maging ng mga Amerikano) at ang Stahlhelm (ng mga Aleman). Nanatiling namang pangunahing sandata ng nakararaming sundalo ang pistola, riple, bayoneta at granada. Sa pagkakaimbento ngmasinggan, tulad ng Vickers, at mga awtomatikong riple, gaya ng BAR, Bergman MP18 at Lewis, naging imposible na ang maramihang harapang pagbabarilan para sa magkalabang panig.
  • 9. Noong 1914, ang mga kanyon ay karaniwang nang nakalagak sa mga lugar na pinaglalaban at pinapaputok ng tuwiran sa anumang puntirya. Nang sumunod na tatlong taon ay pinapaputok na ang mga ito nang hindi tuwiran ayon sa iba't ibang pamamaraan ng pagmamatyag. Upang mabawasan ang pinsalang naidudulot ng mga kanyon, naging karaniwan na ang paghahanap sa mga ito, ayon sa iba't ibang taktika, upang wasakin. Bawat bansang sangkot sa digmaan ay naimbento ng iba't ibang uri ng kanyon gaya ng howitser, mortar at ang kanyong daambakal. Naimbento naman ng mga Aleman ang iba't ibang uri ng Minenwerfer at ang Kanyong Paris na ginamit upang bombahin ang Paris sa layo ng 100 kilometro (60 milya).
  • 10. Isa naman sa kagimbal-gimbal na sandatang ginamit noong digmaan ay ang nakalalasong gas na nagdudulot ng masakit at mabagal na pagkamatay. Una itong ginamit ng Sandatahang Aleman sa Ikalawang Labanan ng Ypres noong 1915 at nang lumaon ay ng Alyadong Puwersa bilang paglabag sa Kumbensyong Hague nang 1907. Maraming uri ng nakalalasong gas ang naimbento ng magkalabang panig tulad ng klorin, mustard at posdyin bagaman hindi ito naging epektibo upang maipanalo ang isang labanan.
  • 11. Ang isa pa sa mga nakagigimbal na sandatang ginamit noong digmaan ay ang flamethrower, isang imbensyong Aleman. Noon ay isang napakabigat na sandata ang flamethrower, kaya't labis na lantad sa mga kaaway ang mga nagdadala nito. Ang isa pa ay ang tangke na may kakayahang tumawid sa mga bambang at alambreng bakod. Una itong ginamit ng mga Briton sa Labanan ng Somme noong 1916 at malawakang ginamit sa Labanan ng Cambrai nang sumunod na dalawang taon.
  • 12. Sa pagsiklab ng digmaan ay kaagad namang ipinakalat ng Kaiserliche Marino, Hukbong Pandagat ng Alemanya, ang kanyang mga submarinong kung tawagin ay U-boat upang lumpuhin ang ekonomiya ng Gran Britanya sa pamamagitan ng pagpapalubog ng mga barkong pandigma't pangalakal nito. Bilang ganti ay nagsagawa naman ng panggigipit ang Maharlikang Hukbong Dagat ng Gran Britanya sa Alemanya nang sa gayo'y hindi makapasok dito ang suplay ng pagkain at amunisyon. Dala ng nasabing panggigipit ay kinailangan ng mga Aleman na maging praktikal sa pagpapanatili ng sapat na bilang ng amunisyon. Naging mailap naman ang mga U-boat kaya't kinailangan ng Gran Britanya na lumikha ng iba't ibang sandata at pamamaraan matugis lamang ang mga submarinong ito. Samantala noong 1918 ay gumamit ang Gran Britanya ng isang barkong panghatid-eroplano, ang HMS Furious, laban sa mga Zeppelin sa Tondern.
  • 13. Nilinang din noong digmaan ang paglikha ng iba't ibang uri ng mga eroplanong panlaba't pambomba. Sa pagsisimula ng digman ay ginagamit lamang ang mga eroplano sa mga misyong pagmamatyag hanggang sa makita ang kanilang potensyal sa estratehikong pambobomba at pagpapabagsak na rin ng kapwa eroplano. Naimbento ng Pransiya ang Nieuport 15, ng Gran Britanya ang Sopwith Camel, ng Alemanya ang Fokker Dr.I, ng Rusya ang Sikorsky Ilya Muromets at iba pa. Ang mga Ruso ang nagsagawa ng kauna-unahang malawakang pambobomba sa digmaan gamit ang nasabi nilang eroplano. Ginamit naman ng mga Aleman ang kanilang mgaZeppelin, isang malaking sasakyang panghimpapawid, upang bombahin ang London samantalang muling namang namalas ang malaking pakinabang ng mga obserbasyong lobo nang gampanan nila ang tungkulin sa mga misyong pagmamatyag. Noong mga panahong iyon ay ipinagkait sa mga piloto ang paggamit ng parakyada, liban na lamang sa mga sakay ng obserbasyong lobo, sapagkat may paniniwala noon na magbubunsod ito ng karuwagan sa panig ng mga piloto.
  • 14. Nagkaroon din ng pagbabago sa disenyo't kalidad ng mga daambakal at tren sapagkat dito mabilis na naipapadala ang mga sundalo, armas, amunisyon, pagkain at tubig sa mga pinaglalabanang lugar