Elemento ng sanaysay

Dalawang Sanhi Kung Bakit Mahirap Magsulat ng Sanaysay
”Wala akong alam sa paksa!”
#ElementoNgSanaysay
”Sobrang dami kong alam sa paksa!”

Limang PROBLEMA na kadalasang nararanasan kapag pamilyar tayo
sa paksa ng sanaysay:
” Alam ko ang paksa, pero hindi ko alam kung paano ako
magsisimula o kung paano ako magtatapos.”
#ElementoNgSanaysay
” Alam ko ang paksa, pero hindi ko alam kung ano sa mga
nalalaman ko sa paksa ang isasama ko sa sanaysay. ”
” Alam ko ang paksa, pero nahihirapan akong ayusin ang mga ideya
ko.”
” Alam ko ang paksa, pero nawawala ako sa focus habang sinusulat
ko na ang sanaysay.”
” Alam ko ang paksa pero hindi ko maiwasang maging paulit-ulit
ang mga ideya ko sa loob ng aking sanaysay.”
1
2
3
4
5

MGA ELEMENTO NG SANAYSAY
Tema at
Nilalaman
Wika at
Istilo
Anyo at
Konstruksyon
#ElementoNgSanaysay

PAANO BA PUMILI NG PAMAGAT?
 Huwag kang obvious. Ang title, maiksi man o mahaba,
ay dapat interesting.
#ElementoNgSanaysay
 Huwag ding OA. Baka hindi mo naman kayang bigyan
ng tamang paliwanag pagdating sa loob.

PAGSUSURI SA TEMA AT NILALAMAN NG SANAYSAY
Madalas na may tema ang sanaysay. Ang tema ay ang sinasabi ng akda
tungkol sa isang paksa. Bawat bahagi ng akda ay nagpapalinaw sa temang ito.
#ElementoNgSanaysay
Maraming isyu ang kinakaharap ng ating bansa sa kasalukuyan. Ngunit kung ako’y
bibigyan ng pagkakataon na maging bahagi ng mga isyung ito, ang una kong pagtutuunan ng
pansin ay ang isyu tungkol sa ating kapaligiran. Ginawa ko ang sanaysay na ito upang
mailahad ko ang mga bagay na aking naiisip na kaakibat ng ating kapaligiran sa kasalukuyang
panahon.
Patuloy na nasisira ang ating kapaligiran, dahilan upang magkaroon ng negatibong
pagbabago hindi lamang dito sa ating bansa bagkus pati na rin sa buong sadaigdig. Ang
lumalalang sitwasyon ay nagiging dahilan upang magkaroon ng pangyayari na tinatawag na
global warming. Ang global warming ay ang pagtaas ng temperature ng ating mga karagatan at
atmosphere at ang patuloy na paglala nito. Sinasabi ng mga scientist at mga eksperto na ang
dahilan nito ay ang pagsusunog ng mga fossil fuels na nagiging sanhi ng pagkasira ng ozone
layer n gating atmosphere. At dahil unti-unting nabubutas ang ozone layer, ang init na galing sa
araw o itong tinatawag na sun’s rays na mapanganib sa ating kapaligiran kung ito’y direktang
makapapasok ay siya na ngang nagyayari sa kasalukuyang panahon. Ang ozone layer ang
siyang nagsisilbing taga-sala nito o filter upang hindi ang mga mabubuting sinag lamang ang
makapasok sa ating atmosphere.
Halimbawa:

Sa isyu ng global warming, napakahalaga na pagtuunan ng pansin ang mga bagay na
nagiging dahilan ng ganitong pangyayari. Alamin, sa abot ng makakaya, ang mga sanhi ng
global warming. Sa ganitong paraan, malalaman natin ang mga dahilan ng pagkasira ng ating
atmosphere at magagawan natin ng paraan. Maiiwasan natin ang mga gawaing
nakapagdudulot ng unti-unting pagkabutas ng ating ozone layer gaya ng pagsusunod ng mga
fossil fuels.
Hindi lamang sa ating henerasyon maaaring makaapekto ang global warming. Higit na
mararamdaman ito ng ating mga anak at kanilang mga pamilya kung hindi natin maaagapan
ang pagkasira n gating kapaligiran. Marapat lamang na hanggang maaga ay kumilos tayo
upang hindi na lumala pa ang sitwasyon. Kailangan lamang na magkaisa tayo upang
masolusyunan natin ang problemang kinakaharap. Malaki ang ambag ng bawat isa sa
pagkakaroon ng mabuti at malinis na kapaligiran. Huwag n asana tayong dumagdag pa sa mga
taong patuloy ang pagsira sa ating kapaligiran. 2011 Sanaysay sa Filipino.
Halimbawa:
#ElementoNgSanaysay

PAGSUSURI SA WIKA AT ISTILO NG SANAYSAY
Paggamit ng mga simple o payak na salita sa sanaysay na impormal o di
maanyo samantalang sa pormal o maanyo ay ang paggamit ng piling mga
salita.
#ElementoNgSanaysay
Ikaw? Saan ka Patungo?
Dito sa ating daigdig ang buhay ng isang tao ay parang hagdan lamang. Minsantayo’y
paakyat kung saan nauuna ang paghihirap bago pa makamit ang kaginhawaan,at pababa kung
saan ay nauuna ang kaginhawaan patungo sa kahirapan kung saanika’y babagsak at habang
buhay mong pagsisisihan ang nagawang desisyon. Iisalamang ang tanong ko, ikaw? Sa buhay
mo, saan ka patungo? Isa lamang ang sagotdiyan, at dalawa lamang ang maaaring pagpilian
iyon ay ang pataas o pababa. Kung ako ang papipiliin ay siyempre gusto kong pataas. Hindi na
bale kungmahirapan man ako sa una basta’t alam ko na makakamit ko ang aking adhikain
atninanais sa buhay. Ang pagsubok ay hindi nawawala sa ating buhay, sapagkat
tayo’ysinusubok lamang ng ating Panginoong lumikha upang tayo’y matuto at manaligsakanya.
Siya ay lagi nating kaakibat sa lahat ng problema’t kahulilip ang kanyangpagmamahal sa atin.
Sa aking buhay ay marami na rin akong pinagdaanan at sigurado akong ikaw rin,diba? Walang
taong nabubuhay sa laging masayang pamumuhay, gaya nga ng sabinila na ang buhay ng tao
ay parang gulong minsan nasa ibabaw at minsan ay nasailalim ngunit nakadepende lang yan
sa gusto ng tao.
Halimbawa:
Anong uri ng sanaysay ito?

Wala ring taong perpekto, minsan nga’t tayo’y nadadapa at nawawalan ng pag-asa
para bumangon muli, ngunit ang tanging lumikha ba sa atin ay nawawalan din ngpag-asa na
tayo’y muling patawarin sa hindi na mabilang na naging kasalanan natin?Ang sagot sa tanong
na iyan ay, hindi. Basta’t tayo’y marunong humingi ngkapatawaran at magapatawad sa ating
kapwa ay hindi tayo mawawalan ng pag-asakapag tayo’y makakaranas ng matinding dagok sa
buhay. Malayo-layo na rin ang ating binabagtas, at marami-rami na rin ang atingnatututunan at
naranasan pero sapat na ba ito upang tayo’y mapagod sa hiram nabuhay na ipinagkaloob sa
atin? Kung marami na tayong pinagdaanan sa buhay ay masmarami pa ang dapat nating
maranasan at mararanasan pa. Tanging ang lumikhalamang ang makakapagdesisyon kung
kailan niya babawiin ang buhay na ipinahiram saatin at wala tayong karapatan na magreklamo
o mapagaod sa buhay na mayroon tayongayon. Kung nagsumikap ka ba naman ay hindi ka
makakaranas ng matindingpaghihirap sa buhay. Sa aking hakbang pataas ay kaulayaw ko rin
ang aking mahal na pamilya, silaang mga unang tao na sumoporta sa akin. Sila rin ang nagturo
sa akin na manalig saPanginoon sa oras ng kasayahan,kalungkutan at kahirapan. At sa aking
paghakbang pataas para makamit ko ang aking pangarap atmakapagtapos sa pag-aaral ay
dumaranas ako ng matinding pangungulila sa akingmga mahal sa buhay.
Halimbawa:
#ElementoNgSanaysayAnong uri ng sanaysay ito?

Malayo man sila sa akin ngunit gagawin ko ang lahat ng aking makakaya upang sila’y
aking mapasaya. Habang pinagpapatuloy ko ang aking hakbang pataas ay marami pang tao
angnakapagpahina ng aking loob at nakapagpasakit ng aking damdamin. Ngunit hindi
akonawawalan ng pag-asa na labanan ang mga taong naging hadlang sa akingpinapangarap
dahil alam kong iyon ay malalampasan ko. Lagi ko ring pinapanalanginsa Panginoon na huwag
akong pabayaan na malulong sa kahit ano mang bisyo otemptasyon sa buhay. Gagawin ko ang
lahat ng aking makakaya upang tuluyan ko nang makamit angaking adhikain sa buhay. Kaya’t
hanggang ngayon ay humahakbang pa rin ako pataasupang marating ko ang liwanag na
naghihintay sa akin doon. Pipilitin kong hindi akomahuhulog pababa dahil lamang sa naging
mali kong desisyon kung saan naroroonang kadiliman at hindi ko mawari kung ano naroon sa
madilim na iyon. Ngunit kungkagustuhan man ng Panginoon na ako’y mapupunta sa baba ay
handa akongtanggapin iyon. Dahil handa rin akong magsimula ulit ng panibagong hakbang
paitaassapagkat alam ko na mas maganda ang plano ng ating Panginoon kesa sa ating
mgapinaplano sa buhay. Kailangan lang nating manalig sakanya. Muli, uulitin ko aking
tanong.Ikaw? Saan ka patungo?
Halimbawa:

PAGSUSURI SA WIKA AT ISTILO NG SANAYSAY
Paggamit ng mga simple o payak na salita sa sanaysay na impormal o di
maanyo samantalang sa pormal o maanyo ay ang paggamit ng piling mga
salita.
#ElementoNgSanaysay
Ikaw? Saan ka Patungo?
Ang buhay natin ay parang hagdan na dalawa lamang ang patutunguhan unapaitaas
at pangalawa pababa. Sa taas kung saan makikita natin ang liwanag na atinggustong abutin
kung saan naroroon ang kasayahan at kaginhawaan at sa baba namankung saan naroroon
ang kadiliman na sigurado akong lahat ng tao ay ayaw maranasanang kahirapan at
kalungkutan. Sa buhay ng tao ay walang sinuman na nakaranas ng puro kaginhawaan
atkasayahan. Bago mo ito makamit ay kailangan mo muna dumaan sa kahirapan bagomo
maabot ang iyong gusto. Ikaw? Subukan mo kaya umakyat sa hagdan na ito, diba
nakakapagod? Peropagdating mo naman sa itaas ay mapupuntahan mo na ang gustong mong
puntahan.Subukan mo rin humakbang pababa diba madali lang? Minsan nga ay
nagrereklamopa na sana ang hagdan ay laging pababa para hindi ka mapapagod kung ito’y
paakyat.Iyon din ba ang gusto mong mangyari sa buhay mo? ‘Yung palagi ka nalang
bababa?Paano uunlad at giginhawa ang buhay mo kung kapagoran at katamaran ang lagi
monginiisip? Sa tingin mo maaabot mo ang iyong gusto kung hindi mo ito paghihirapan? Lahat
ng bagay dito sa mundo ay hindi mo basta-basta nakukuha kailangan momag-aral,
magtrabaho, magtiis sa iyong boss para ika’y bigyan ng sahod at mabibili mo na ang iyong
Halimbawa:
Anong uri ng sanaysay ito?

Ganyan ang buhay ng tao, mahirap man sa una pero masasanay karin. Kung habang
estudyante ka pa eh tinatamad ka na, eh aba! Hindi naman salahat ng panahon ay kasama mo
ang iyong mga magulang. Matuto kang magsumikapat pilitin mong ‘wag umasa sa iyong mga
magulang. Baka mapariwara pa ang buhaymo kapag sila’y biglang nawala sa iyong tabi. Kung
gusto mo rin naman sirain ang iyong buhay at sa tingin mong wala na itongsilbi kaya’t ikaw ay
pababa nang pababa ang iyong hakbang. Iniisip mo ba kung anongbuhay ang naghihintay sa
iyo sa ibaba? Kung saan naroon ang kadiliman at pighati?Hindi mo ba naisip na hindi
pinahiram ng Diyos sa iyo ang iyong buhay para lamangsirain mo ito? Kung nanalig ka lang
sakanya at pinagkatiwalaan mo siya ay hindi kamagkakaganyan. Hindi naman masyadong
mahirap ang humakbang paitaas kailangan mo lang ngkonting pasensya at labanan ang mga
nakakapagpahina ng loob mo, dahil kapagnakamit mo na ang gusto mo ay wala ka nang
mahihiling pa at tiyak na walang tigil angpasasalamat mo sa Panginoon na hindi ka niya
pinabayaan habang tinatahak mo angiyong landas pataas. Kung ako ang tatanungin, syempre
gusto ko pataas ang aking patutunguhandahil gusto kong makamit ang aking ambisyon at
gusto sa buhay. Hindi na bale kungmahirapan man ako basta’t ikakasaya ko at ng pamilya ko.
Ikaw? Saan ka patungo?
Halimbawa:

DAPAT TANDAAN SA PAGSULAT NG SANAYSAY
1) Tema
#ElementoNgSanaysay
2) Pamagat o Titulo ng Sanaysay
3) Talata
4) Punto
5) Balangkas o Outline
6) Panimula, Katawan at Wakas
7) Tono
8) Tamang gramatika at mga pananda
9) Tapusin ang sanaysay

#ElementoNgSanaysay
Basahing mabuti ang tema, pokus o
topic ng sanaysay na hinihingi ng
pagsusulit. Ito ba ay tungkol sa iyong
sarili, opinyon o puna, , isang
paglalarawan, reaksyon sa isang
nabasa, atbp?
Tema

#ElementoNgSanaysay
Dapat ay may kinalaman ito sa tema
ng isusulat; hindi dapat
napakahaba, iwasan ang pamagat na
patanong at kailangang nakakapukaw
ng kalooban
Pamagat

#ElementoNgSanaysay
Isang punto o diwa, isang talata.
Huwag pagsama-samahin sa iisang
talata o paragraph ang mga isusulat.
Ang mga talata ay dapat magkakaugnay.
Iwasan din ang masyadong mahabang
talata na paulit- ulit naman ang
laman.
Talata

#ElementoNgSanaysay
Dapat malinaw ang iyong punto o
thesis sentence. Ano ba ang
gusto mong palabasin? Iakma rito
ang iyong mga sasabihin.
Punto

#ElementoNgSanaysay
Maihahalintulad ito sa plano ng
isang bahay bago gawin ito ng mga
inhinyero, sa kawayan o sticks na
nagpapatibay sa isang sarangola, o
sa isang mapa na ginagamit ng mga
manlalayag.
Balangkas

#ElementoNgSanaysay
Ang sanaysay ay karaniwang
may panimulang talata, katawan at
wakas o konklusyon. Sa body o
katawan ng sanaysay, dito
ipinahihiwatig ang pinakapunto ng
sanaysay, ang maliliit na detalye
ng punto at ang paglalarawan o
masusing pagbusisi ng maliliit na
detalye.
Nilalaman

#ElementoNgSanaysay
Tiyakin ang tono ng iyong
isusulat. Ito ba ay nasa unang
katauhan (ako)? Ikaw ba ay isang
magulang, pulitiko, guro? Ito ay
mahalaga upang maipaliwanag mo ng
mahusay ang inyong punto de vista
(point of view).
Tono

#ElementoNgSanaysay
Mas malaki ang puntos kung
tama ang grammar o gramatika ng
sanaysay. Dapat ay wasto ang
mga pananda (tuldok, kuwit,
pananong, tutuldok, atbp)
Tamang
gramatika
at mga
pananda

#ElementoNgSanaysay
Huwag ibitin ang
mambabasa. Dapat itong
may konklusyon o
wakas.
Tapusin
ang
sanaysay

PAGSUSURI SA ANYO AT KONSTRUKSYON NG SANAYSAY
Ang maayos na pagkakasunod-sunod ng ideya o pangyayari ay makatutulong
sa mambabasa sa pag-unawa sa sanaysay.
#ElementoNgSanaysay
Panimula
Sadyang isang hamon ang buhay ngayon. Kailangang harapin ito nang buong tatag.
Katawan
Ngayong bata ka pa, dapat ay mulat ka sa nagaganap sa kapaligiran mo. Masdan ang
ilang pamilyang nakatira sa ilalim ng tulay o gilid ng mga gusali. Kontento na sila sa paghingi o
pasahod-sahod ng kamay, naglilimos sa mga nagdaraan. Pero may magagawa ka pa upang
hindi sila maging pabigat sa lipunan. Ang isang mungkahi ay ang pagbibigay ng kaalaman sa
kanila kung paano tutuklasin ang kanilang natatagong galing na maaaring maging puhunan nila
ng pagkakaroon ng munting negosyo.
Wakas
“Ang bawat tao ay may natatagong kakayahan na dapat paunlarin.”
Halimbawa:

#ElementoNgSanaysay
Isang Mabuting Desisyon ang Paghinto sa Pag-inom ng Alak
Kung tutuusin, isang napakadaling gawain ang pagpasok sa kahit
anong uri ng addiction. Ang mas mahirap ay ang paglabas sa ganitong
kondisyon kapag ikaw ay nalulong na. Ang alcohol ay isang nakaka-addict
na substance. Kung patuloy mo itong aabusuhin sa matagal na panahon,
maaari kang mahulog sa kanyang patibong. Maaari kang maging addict dito
at mamamalayan mo na lamang na hindi mo na pala kayang kumilos kung
wala ito. Magigising ka na lamang isang umaga na hindi mo na pala kayang
mabuhay nang hindi umiinom. Sapagkat ang alak nga ay nakapasok na sa
iyong sistema at ito’y nakagawa na ng isang malakas na impluwensiya sa
iyong katawan at isipan. Na parang kasama na ito ngayon sa iyong regular
na pangangailangan upang makagawa ng pang-araw-araw na gawain.
Halimbawa:

Alam nating lahat na ang alak ay isang mapanirang substance. Maraming
masamang epekto ang labis na pagkonsumo nito sa ating kalusugan at buhay. At kahit na
baliktarin mo ang sitwasyon at mundo, sigurado akong malalaman mong walang mabuting
maidudulot ang labis na pag-inom nito lalo na sa pagtagal ng panahon. Kaya nga ang
paghinto sa pag-inom ay isang mabuting desisyon na siyang makapagpapabago ng iyong
buhay at pati na rin ang kalagayan mo sa iyong community at kapaligirang ginagalawan.
Hindi rin natin dapat isa-isantabi na ang desisyong ihinto ang bisyong ito ay makabubuti sa
iyong kinabukasan at makapagpapatibay pa ng lubos ng mga relasyong maaaring nasira
noong nakaraan habang ipinagpapalit mo kang alak sa iyong mga mahal sa buhay.
Hindi madali ang huminto sa iyong nakasanayan. Lalo pa nga’t naimpluwensiyahan
na nito ang iyong katawan at isipan. Pero kung ilalagay mo sa iyong utak ang gawaing ito,
maaaring mapagtagumpayan mo ito kahit sa iyong sariling paraan. Mahirap na kung
mahirap, ngunit maraming paraan upang makaalis ka sa iyong bisyo. At kung maghahanap
ka lamang ng mga programa na maaaring makatulong sa iyo, magiging madali ang paghinto
sa pag-inom ng alcohol.
Halimbawa:
#ElementoNgSanaysay

Marami pang panahon para tumigil ka. Marami ring available na
paraan para mapaglaban ang iyong kondisyon bilang isang alcoholic.
Manghinayang ka sa panahon na inuubos mo lamang sa iyong pag-
inom. Sikapin mong pahalagahan ang mga pera na ginagastos mo sa
pagtangkilik sa mga inuming nakalalasing. At lagi mong isa-alang-alang
ang mga mahal mo sa buhay na umaasang ikaw ay may kapasidad na
magbagong buhay. Hindi kailanman maibabalik ang mga nasayang na
ito at lalo pang madaragdagan kung patuloy kang iinom ng alak. Ngunit
kahit hindi man maibalik ang mga nasayang na panahon at salapi,
maaari mo pang baguhin ang takbo ng iyong buhay kung ititigil mo na
ang iyong bisyo. At sigurado akong hindi na madaragdagan ang iyong
mga problema bagkus ay magkakaroon ka ng mas magandang
kalusugan at mabuting pamumuhay ngayon at sa darating pang
panahon.
Halimbawa:
#ElementoNgSanaysay

Elemento ng sanaysay

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Elemento ng sanaysay

Similar to Elemento ng sanaysay (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Elemento ng sanaysay