1. HỌC VIỆ KỸ THUẬT QUÂ SỰ
KHOA KỸ THUẬT ĐIỀU KHIỂN
oOo
BÁO CÁO
THỰC TẬP TỐT GHIỆP
Giáo viên phụ trách
Lớp
Sinh viên thực hiện
: guyễn Hữu Hồng
: ĐTYS – K4
: Lý Minh Thức
Hà Nội, tháng 1 năm 2010
1
3. II. QÚA TRÌH THỰC TẬP VÁ CÁC KIẾ THỨC VỀ SỬ
DỤG, BẢO DƯỠG CÁC TRAG THIẾT BN Y TẾ.
Trong thời gian thực tập tại bệnh viện 198 tôi có điều kiện tiếp cận và
tìm hiểu một số trang thiết bị hiện đang sử dụng tại bệnh viện sau:
1. Khoa Chun Đoán Hình Ảnh.
Đây là các loại máy cho phép quan sát được các cơ quan tổ chức
bên trong cơ thể người bệnh mà không có sự can thiệp nào cả. Hình
ảnh quan sát thấy được in trên phim hoặc được hiện trực tiếp lên
màn hình vô tuyến
Mét sè m¸y ®−îc trang bÞ t¹i khoa:
a. Máy Xquang tăng sáng truyền hình Shimadzu.
Yêu cầu sử dụng và bảo dưỡng:
Đây là loại máy tương đối hiện đại, với đầy đủ các chức năng
được điều khiển tự động nhờ bàn điều khiển, máy hoạt động ở cả
hai chế độ chiếu và chụp.Hình ảnh được đưa ra màn hình vô
tuyến để quan sát.
Khi các máy sử dụng trong thời gian dài thì có thể làm già hoá
các bóng Xquang dẫn đến chất lượng của các ảnh chụp thấp, vì
mỗi bóng thường quy định thời gian phát khoảng vài nghìn giờ,
khi đó để khắc phục phải thay thế bóng mới.
Bộ phận lên phim của máy thường bị dắt, điều này d o các
núm cao su hút phim bị hở.
Máy rửa phim thường bị hỏng phần sấy phim, hay mòn các
khớp quay do sự ăn mòn của các hoá chất tráng phim. Yêu cầu
khi rửa phim xong phải vệ sinh sạch sẽ, thường xuyên kiểm tra
nồng độ các hoá chất ở các khoang tráng phim.
Một hỏng hóc thư ờng xNy ra đối với các máy Xquang nữa là
sự cố về phần nguồn. Để khắc phục cần phải kiểm tra điện áp ở
các đầu cáp, thùng cao thế, các bộ chỉnh lưu cao thế…
N goài ra cần thường xuyên lau chùi, vệ sinh, tra d ầu mỡ bôi
trơn các cơ cấu truyền động của máy.
3
4. b. Máy chụp cắt lớp điện toán CT 16 dãy – SOMATOM
EMOTION Do hãng SIEMEN sản xuất. Yêu cầu sử dụng và bảo
dưỡng:
Cho phép khảo sát cấu trúc bên trong của đối tượng theo từng lớp
cắt tại các vị trí cụ thể mà không phá vỡ tính nguyên vẹn của chúng
khi tiến hành đo lường. Cơ sở vật lý của CT chính là hiện tượng hấp
thụ bức xạ tia X của cơ thể. Tia X được tạo ra khi dòng electron từ
dây tóc bị đốt nóng đập vào bản dương cực làm bằng vật liệu
Tungsten, hay Vonfram trong môi trường chân không. Có hai loại
tia X: tia X bức xạ hãm (Bremsstrahlung) và tia X đặc trưng
(Characteristic Xray). Thông thường, người ta dùng tia X bức xạ
hãm ở các khoảng năng lượng thích hợp (thường từ 25 keV đến 120
keV). Trong những trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như chụp cho
tuyến vú, người ta phải dùng tia X đặc trưng.
Các hỏng hóc trong quá trình thiết lập hệ thống(K hởi động, hiệu
chuNn ): Các thông báo lỗi khi bắt đầu khởi động, nguyên nhân
thường do sự cố về nguồn cung cấp.
Hỏng hóc liên quan đến quét ảnh và ảnh CR: Ảnh qu ét có nhiều
vết, phát ra tiếng kêu không bình thường trong quá trình quét…
c. Máy chụp cắt lớp cộng hưởng từ MI.1.5 MAGN ETOM
AVAN TO do nước Cộng Hoà Áo sản xuất.
Máy gồm một số khối chính như:
Khối tạo từ trường: là một hệ thống nam châm điện với cường độ
rất lớn được tạo từ các cuộn dây siêu dẫn.
Các cuộn dây phát xung vô tuyến, cuộn gradient, cu ộn thu nhận
Giường bệnh nhân
Hệ thống máy tính xử lý và tạo ảnh.
Bàn điều khiển
Yêu cầu sử dụng và bảo dưỡng:
Sử dụng từ trường làm phân cực các nguyên tử Hydro có trong
phân tử nước của cơ thể. Khi các nguyên tử H đảo cực sẽ cho các
4
5. tín hiệu điện từ được ghi nhận. Vì hàm lượng nước khác nhau trên
mỗi loại mô nên tín hiệu nhận được sẽ khác nhau, tạo ra hình ảnh
khác nhau của các vùng mô trong cơ thể.
Khi chụp các ảnh thường bị nhiễu, xuất hiện các ảnh giả. Đây là
vấn đề rất hay xNy ra đối với thiết bị chụp cắt lớp cộng hưởng từ hạt
nhân, nguyên nhân có thể do nhiều lý do tạo ra, chẳng hạn như:
Chất lượng của các cuộn thu kém, do sự làm việc không ổn định
của các cuộn Gradient, do sự không đồng nhất của sóng vô tuyến,
do sự dịch chuyển của bệnh nhân vv…
Khi vận hành máy cần phải tuân thủ hết sức chặt chẽ các quy tắc
an toàn. Bởi vì máy hoạt động với cường độ từ trường rất lớn và tần
số vô tuyến rất cao. Do đó các nhân viên vận hành máy phải được
đào tạo huấn luyện cNn thận, tuyệt đối không thực hiện chụp trên
các bệnh nhân có các thiết bị cấy ghép, hay mang các vật liệu kim
loại trên người.
Hàng ngày trước khi chụp các nhân viên kỹ thuật cần tiến hành
kiểm tra máy.
Máy được bảo dưỡng theo định kỳ, hàng năm phải bổ xung thêm
lượng N itơ và Heli cho phần nam châm.
2. Khoa chun đoán chức năng đoán chức
năng a . Máy điện tim , điện não
Đặc thù là máy đo các tín hiệu điện sinh học của cơ thể con người
nền việc chống nhiễu là hết sức quan trọng và có rất nhiều nguyên nhân
làm cho chất lượng tín hiệu bị méo dạng bị nhiễu do vận động của bệnh
nhân , do mang vật kim loại , do vị trí đặt điện cực không chính xác …
Thường có một số hỏng hóc sau :
Đứt các dây nối điện cực, đứt dây nối đất, điện cực tiếp xúc
không tốt gây nhiễu : Máy điện tim 6851 ( BV 108 ) báo nhiễu không
5
6. không thể dung tín hiệu để chNn đoán được qua kiểm tra do lam vệ
sinh ở đầu cắm điên cực không tốt : khắc phục bằng cách lấy giấy ráp
lau chùi sạch sẽ .
Đối với máy điện não vi tính thì nhiễu xảy ra con do lỗi phần
mềm : khắc phục bằng cách cài lại phần mêm
Máy điện tim 8110 ( BV 103 ) : do sử dụng lâu nên pin không còn
khả năng nạp nữa ( 10 cục ) do máy sử dụng di động nên rất cần
nguồn pin : khắc phụ bằng cách mua pin EN ITRAIZE đáp ứng được
yều câu cho máy hoát động có khả năng nạp bình thường dùng lâu dài
và ổn định .
Bảo dưỡng
Thường xuyên lau chùi bảo dưỡng các điện cực từng ngày và
có định kì thường xuyên
Kiểm tra khả năng cách ly , nối đất của máy
Kiểm tra dây nối điện cực có đứt không …
b. Máy siêu âm
N guồn cung cấp cho máy không có hay mất một số ng uồn điện
áp nhỏ do bị hỏng tụ hay các tranzitor , ổn áp công suất khắc phục
kiểm tra các điện áp cung cấp, các dạng xung, cung cấp bởi bảng
mạch nguồn tại các điểm test. Dụng cụ kiểm tra có thể là các đồng hồ
đo, Osilloscope,…
Chất lượng ảnh kém không nhìn rõ hoặc nhòe ( bị n hiễu )
nguyên nhân chủ yếu là do sự tiếp xúc giữa điện cực và da bệnh nhân
không tốt, hoặc do dây tiếp đất cho máy bị đứt hoặc chấp chờn khắc
phục bằng cách khi đặt điện cực phải dùng các chất gen còn tốt, kiểm
tra đầu cắm điện cực vào máy tiếp xúc có tốt không , dây nối đất còn
có tác dụng không …
Do sử dụng một thời gian thi phần mềm cài đặt khô ng tốt nữa
có thể khác phục tạm thời bằng khởi động lại máy, nếu bị nặng thì cần
phải cài đặt phần mềm do hẵng cung cấp.
Đầu do ( Cơ hoặc điện tử ) bị hỏng hay gây nhiễu xảy ra do các
dây nối bên trong bi xoắn nhiều gây đứt chập , tinh thể thạch anh bị
gãy hay vỡ do rơi
3. Khoa xÐt nghiªm sinh ho¸
6
8. M¸y thë: ARF- 900EIM¸y ph¸ rung tim
M¸y tiªm tù ®éng: đang tiến hành sửa chữa sai lưu lượng dung
dịch cần truyền
M¸y X-quang di ®éng: Một máy hiện đang hỏng
M¸y thë
5. Khoa ội.
Gồm những máy:
a. Máy thận nhân tạo SURDIAL – do nước N hật sản xuất
b. Máy xử lý nước chạy thận RO (REOS 10)
c. Máy sắc thuốc đông
Máy lọc thận liên quan đến tính mạng của bệnh nhân nên
việc vận hành kiểm tra tình trạng an toàn của máy là hết sức cần
thiết . Trong quá trình hoạt động thường gặp những hỏng hóc
sau:
Đường nước và đường dịch : thường xuất hiện cảnh báo
không đủ áp lực nước , cảnh báo độ dẫn dịch thNm tách không
đảm bảo .
Do : Bơm nước đầu vào không còn đảm bảo tốc độ bơm
chính xác, thậm chí bơm đã hỏng hoàn toàn, ngừng hoạt động .
Phin lọc nước đầu vào sau quá trình sử dụng, cặn đọng lại quá
nhiều, làm lưu lượng nước đi qua phin lọc thấp.Khắc phục : Thay
thế bơm nước đầu vào.Rửa lại phin lọc (bằng cồn) hoặc thay
màng lọc.
Cảnh báo bọt khí trong dịch :do buồng tách khí không duy trì
áp lực âm . Khắc phục: Kiểm tra lại công tắc điều chỉnh áp lực,
nếu hỏng cần thay thế .
Đường máu : Cảnh báo khí trong máu . Cảnh báo áp lực tĩnh
mạch (hoặc động mạch) không đảm bảo . Kẹp tĩnh mạch hoạt
động kẹp đường máu về tĩnh mạch bệnh nhân . Do : Hở đường
máu do các đầu nối lắp chưa chính xác hoặc dây dẫn máu có lỗ
hở dẫn tới bầu chứa máu không duy trì áp lực âm để loại bỏ khí
trong máu . Quả lọc bị tắc, máu không lưu thông tốt, dẫn đến áp
lực tĩnh mạch trở về bệnh nhân giảm . Khắc phục : kiểm tra lại
8
9. dây máu và các đầu nối, nếu hỏng phải thay thế .Thay quả lọc
mới.
Báo động rò máu : Do quả lọc đã sử dụng quá thời gian, màng
bán thấm đã bị hỏng làm các tế bào máu lọc qua . Khắc phục :
thay quả lọc mới .
Cảnh báo độ dẫn không chính xác (cả độ dẫn thấp và
cao).Bơm chất thNm tách chạy không đều . Do : Cảm biến độ dẫn
đã bị hỏng, hoạt động không chính xác . Khắc phục: Thay thế cảm
biến độ dẫn.
Có cảnh báo khí trong máu nhưng kẹp tĩnh mạch không hoạt
động . Do : kẹp tĩnh mạch bị kẹt do rỉ sét . Khắc phục : Kiểm tra lại
nguồn cung cấp cho kẹp tĩnh mạch . Lau chùi, tra dầu mỡ cho kẹp
tĩnh mạch . Thay kẹp tĩnh mạch nếu bị hỏng.
6. Khoa goại.
Đây là các loại máy sử dụng các nhân tố vật lý, sinh lý tác dụng
trực tiếp hoặc gián tiếp lên cơ thể người bệnh nhằm nâng cao sức
khoẻ, phục hồi chức năng của các cơ quan tổ chức bị tổn thương
trong cơ thể, dự phòng di chứng và hạn chế tàn tật.
Khoa ngoại gồm những máy sau:
a. máy sóng ngắn điều trị CURAPLUS 970
b. máy điều trị EN DOMED 982
c. Máy điều trị sóng ngắn ULTRATHERM1008
Sóng ngắn có tác động lên cả bề ngoài và lớp mô sâu bên trong.
Hơn nữa có thể điều trị bệnh xương khớp và những bộ phận bên trong
(như đường tiết niệu, tai mũi họng,….). Không có tác động trực tiếp,
chỉ có sử dụng duy nhất sóng ngắn.
Máy điều trị sóng ngắn ULTRATHERM1008 là dòng máy hiện
đại nhất. Sử dụng nguồn năng lượng thông minh, ống chân không hiệu
9